Hoewel de coronamaatregelen inmiddels ruim twee jaar geleden zijn opgeheven, blijft de culturele sector worstelen met de gevolgen ervan. Woensdagochtend stond de Kunstenbond in de rechtbank van Den Haag tegenover De Staat om namens acht zelfstandigen compensatie te eisen, die oploopt tot tienduizenden euro’s per persoon. „We zien dit als een proefproces. Er zijn er nog duizenden andere gedupeerden.”

De coronacommissie heeft voorlopig nog maar drie van de zes leden over, nu Rosanne Hertzberger (NSC) haar Kamerzetel heeft ingeleverd en Pepijn van Houwelingen (FvD) met vaderschapsverlof is de komende maanden. BBB stapte eerder al uit de commissie.

Artis heeft grote plannen voor de toekomst, die onlangs zijn gepresenteerd in het 'Masterplan 2030'. De dierentuin wil het jaarlijkse bezoekersaantal verhogen van 1,4 naar 2 miljoen. Ook zijn er plannen voor een aanlegsteiger, parkeergarage en een gloednieuw dienstencentrum, van 14 meter hoog. De plannen stuiten bij sommige omwonenden tegen de borst: "We snappen niet dat Artis zo megalomaan moet worden."

Een groep omwonenden van Artis is vooral bezorgd over de gevolgen van toename van de bezoekersaantallen in hun buurt. Buurtbewoners Hans de Jongh en Henk Meulink zien op druk bezochte dagen nu al files met auto's in de wijk. "Dan wordt Artis de tweede grootste attractie van Nederland. Wij begrijpen niet hoe je dat logistiek wil regelen", aldus De Jongh. 

Emil Polak van het managementteam van Artis vertelt dat het om een 'kleine groei' gaat, die niet te merken zal zijn op drukke dagen. De bedoeling is wel dat het op de nu, minder drukke dagen, vooral doordeweeks, drukker gaat worden. "We willen een breder publiek trekken. Er zijn nog veel mensen die niet naar Artis gaan, veel scholen die niet naar Artis gaan. Wij hebben een goed verhaal te vertellen over de natuur, dus we willen dat dat zoveel mogelijk mensen bereikt", aldus Polak. Volgens hem is de ambitie dan ook niet vanuit economisch oogpunt. 

Dienstencentrum 

De Jongh woont aan het Entrepotdok, waar hij uitzicht heeft op de dierentuin. Volgens de nieuwe plannen zal hij over een paar jaar uitkijken op een 14 meter hoog dienstencentrum, die de dierentuin nodig heeft voor de energietransitie van het park en het personeel. "Er wordt nu gedoucht in de monumentale gebouwen op het park, we willen deze graag gebruiken voor de bezoekers om ons verhaal te vertellen", aldus Polak. Maar De Jongh kan niet begrijpen waarom het centrum 14 meter hoog moet zijn. "Wij hebben met experts gepraat, en die zeggen allemaal vijf meter maximaal", zegt De Jongh. 

Ook zijn er nog zorgen over de plannen voor een aanlegsteiger en de bouw van een parkeergarage. "Zo'n parkeergarage stimuleert mensen natuurlijk nog meer om met de auto te gaan. En dat staat haaks op de autoluwe ambities van de gemeente", vertelt Meulink, die vlak naast de parkeerplaats van Artis woont. 

Volgens Polak zal het gaan om een tijdelijke parkeergarage die afgebroken wordt als er in de stad minder auto's rijden. Daarbij stelt hij dat er niet meer parkeerplek komt. Een deel van de huidige parkeerplaats zal namelijk gebruikt worden voor de uitbreiding van het park, die plekken worden in de parkeergarage gecompenseerd. Een ondergrondse garage bleek te duur. 

De buurt betrekken 

Volgens Meulink en De Jongh is de buurt amper betrokken geweest bij de toekomstplannen. "We houden van Artis, en hebben ook de portemonnee getrokken toen het slecht ging met Artis in coronatijd, maar dit is een klap in het gezicht", zegt de Jongh. 

Volgens Polak is hij wel degelijk in gesprek met de buurt. "Ik ga langs de deuren met mijn collega's", vertelt hij. Wat hem betreft staat er binnenkort ook een bezoek bij Meulink en De Jongh gepland. 

Artis heeft grote plannen voor de toekomst, die onlangs zijn gepresenteerd in het 'Masterplan 2030'. De dierentuin wil het jaarlijkse bezoekersaantal verhogen van 1,4 naar 2 miljoen. Ook zijn er plannen voor een aanlegsteiger, parkeergarage en een gloednieuw dienstencentrum, van 14 meter hoog. De plannen stuit bij sommige omwonenden tegen de borst: "We snappen niet dat Artis zo megalomaan moet worden."

Een groep omwonenden van Artis is vooral bezorgd over de gevolgen van toename van de bezoekersaantallen in hun buurt. Buurtbewoners Hans de Jongh en Henk Meulink zien op druk bezochte dagen nu al files met auto's in de wijk. "Dan wordt Artis de tweede grootste attractie van Nederland. Wij begrijpen niet hoe je dat logistiek wil regelen", aldus De Jongh. 

Emil Polak van het managementteam van Artis vertelt dat het om een 'kleine groei' gaat, die niet te merken zal zijn op drukke dagen. De bedoeling is wel dat het op de nu, minder drukke dagen, vooral doordeweeks, drukker gaat worden. "We willen een breder publiek trekken. Er zijn nog veel mensen die niet naar Artis gaan, veel scholen die niet naar Artis gaan. Wij hebben een goed verhaal te vertellen over de natuur, dus we willen dat dat zoveel mogelijk mensen bereikt", aldus Polak. Volgens hem is de ambitie dan ook niet vanuit economisch oogpunt. 

Dienstencentrum 

De Jongh woont aan het Entrepotdok, waar hij uitzicht heeft op de dierentuin. Volgens de nieuwe plannen zal hij over een paar jaar uitkijken op een 14 meter hoog dienstencentrum, die de dierentuin nodig heeft voor de energietransitie van het park en het personeel. "Er wordt nu gedoucht in de monumentale gebouwen op het park, we willen deze graag gebruiken voor de bezoekers om ons verhaal te vertellen", aldus Polak. Maar De Jongh kan niet begrijpen waarom het centrum 14 meter hoog moet zijn. "Wij hebben met experts gepraat, en die zeggen allemaal vijf meter maximaal", zegt De Jongh. 

Ook zijn er nog zorgen over de plannen voor een aanlegsteiger en de bouw van een parkeergarage. "Zo'n parkeergarage stimuleert mensen natuurlijk nog meer om met de auto te gaan. En dat staat haaks op de autoluwe ambities van de gemeente", vertelt Meulink, die vlak naast de parkeerplaats van Artis woont. 

Volgens Polak zal het gaan om een tijdelijke parkeergarage die afgebroken wordt als er in de stad minder auto's rijden. Daarbij stelt hij dat er niet meer parkeerplek komt. Een deel van de huidige parkeerplaats zal namelijk gebruikt worden voor de uitbreiding van het park, die plekken worden in de parkeergarage gecompenseerd. Een ondergrondse garage bleek te duur. 

De buurt betrekken 

Volgens Meulink en De Jongh is de buurt amper betrokken geweest bij de toekomstplannen. "We houden van Artis, en hebben ook de portemonnee getrokken toen het slecht ging met Artis in coronatijd, maar dit is een klap in het gezicht", zegt de Jongh. 

Volgens Polak is hij wel degelijk in gesprek met de buurt. "Ik ga langs de deuren met mijn collega's", vertelt hij. Wat hem betreft staat er binnenkort ook een bezoek bij Meulink en De Jongh gepland. 

Kort voor de coronacrisis kocht Gijs Sevenhuijsen met zijn vrouw Ingrid Boerbank een voormalige boerderij in het binnenland van Portugal. Het beviel zo goed dat hij stopte met zijn baan als archivaris in Amsterdam en er nu permanent woont. „Je kunt hier van weinig geld heel goed leven.”

De leegstand in de binnenstad van Alkmaar is pijnlijk zichtbaar. In deze videoserie gaan we op zoek naar oorzaken van de leegstand. Zo zouden de huurprijzen veel te hoog zijn. In aflevering drie vertelt vastgoedexpert Hans van de Leygraaf waarom deze huurprijzen soms niet omlaag kunnen. Bekijk hieronder de video.

In aflevering een luiden hoteleigenaar Bob en inwoner Herman de noodklok over het straatbeeld in Alkmaar. Onwaardig voor een binnenstad met zoveel historie, was hun conclusie.

Maar bij wie ligt de sleutel in handen? Dat is bij de vastgoedeigenaren, zo werd ons uitgelegd in aflevering twee. Maar hoe kan leegstand nou goed zijn voor de eigenaar van een pand?

Huurverlaging is lang niet altijd mogelijk

Die vraag beantwoordt vastgoedexpert Hans van de Leygraaf voor ons. De Alkmaarder heeft een makelaarskantoor en was jarenlang voorzitter van ondernemersvereniging Alkmaars Bolwerk. 

Door de coronapandemie en de opkomst van online bestellen, kunnen ondernemers niet meer de huurprijzen van tien jaar geleden betalen. Maar vastgoedeigenaren kunnen ook niet zomaar de huur van hun panden verlagen. "Op het moment dat je de huur verlaagt, wordt je pand simpelweg minder waard en zal je verplicht aan de bank moeten aflossen", vertelt Hans.

Tekst gaat door onder de foto.

Bovendien komt daarbij dat wanneer eigenaren meerdere panden hebben dat andere huurders ook om verlaging zullen vragen. Ook zijn sommige panden in ontwikkeling. "Het duurde bijna drie jaar tot Jumbo alles had geregeld om het pand van V&D te verbouwen", legt Van de Leygraaf uit.

Kan de gemeente panden kopen?

Hans ziet dat de rol van de gemeente door de jaren heen veranderd is. "Vroeger zorgde ze voor de bestrating en verlichting en dat was het. Maar nu moeten ze actief ondernemers zoeken en zich misschien wel inkopen in vastgoed."

Of dit een manier is om de leegstand te bestrijden leggen we volgende week voor aan wethouder Christiaan Peetoom. Hij is onze hoofdgast in de vierde en laatste aflevering van de serie over leegstand in de binnenstad van Alkmaar.

Het aantal pakketten dat in ons land besteld wordt is in de afgelopen jaren enorm gestegen en dat merk je in de stad. Lange rijen voor pakketpunten, talloze bestelbusjes die kriskras door de stad rijden en geautomatiseerde pakketautomaten. Met recht kan Amsterdam een echte pakketstad worden genoemd. 

Er worden miljoenen pakketten per jaar besteld en geleverd. Dat doen particulieren onderling, van bedrijf naar particulier of tussen bedrijven. Het duizelingwekkend aantal pakketten dat dagelijks de stad in komt, legt een ingewikkelde weg af. En wanneer je in alle gemak van achter je laptop een bestelling plaatst heb je niet door wat voor logistieke monsteroperatie erachter schuilt. Het pakje kan van over de hele wereld komen, maar legt vaak vanuit een sorteercentrum aan de rand van de stad de laatste kilometers af tot de eindbestemming. 

Bezorgklus

Dat gebeurt over het algemeen door een bezorger, die vanuit het sorteercentrum naar de stad rijdt om daar te beginnen aan zijn klus: ervoor zorgen dat aan het eind van de dag de tientallen dozen de bus voorgoed uit zijn. Diezelfde dozen worden iedere dag eigenhandig door de chauffeur de bus in getild. Automatiseren is geen optie, zegt DPD-bezorger Ridvan. "Het systeem maakt een volgorde voor je, maar die vind ik niet altijd even logisch. Ik zou het niet fijn vinden als iemand anders voor me zou laden."

Vroeger had je maar één optie, maar inmiddels kun je kiezen voor bezorging aan huis, een pakketkluis of een pakketpunt. En vooral die pakketpunten zijn populair en ontzettend druk. "Als ik eenmaal de deur open begint er al een rij van 20-30 personen en dat blijft doorgaan", beschrijft pakketpunteigenaar Emre Gogdemir.

Er zitten honderden pakketpunten in de stad en ieder pakketpunt werkt anders, want sommige hebben slechts enkele bezorgdiensten die je er kunt ophalen, andere hebben ze allemaal. Postnl werkt alleen met winkels waar alleen die pakketten kunnen worden opgehaald. De particuliere zaken kiezen met welke aanbieders ze willen samenwerken. Maar de rijen zijn niet weg te denken.

Coronatijd kantelpunt

De coronatijd speelde een grote rol in de populariteit van online bestellen en daarmee steeg het aantal bezorgde pakketten in ons land flink. In 2019 waren dat er nog 339 miljoen, maar in 2021 steeg het naar 654 miljoen blijkt uit de post- en pakketmonitor 2023 van de Autoriteit Consument & Markt. Enorme hoeveelheden, waar winkeliers handig op in speelden. In de periode dat zij hun winkel gedwongen moesten sluiten, doopten ze de zaak om tot pakketpunt.

Dat deed Jan Ronald Stelstra ook met zijn Giftshop Effeness en inmiddels weet hij niet meer beter. "We gaan constant door de namen heen dus je hebt veel meer contact met de klant", vertelt hij. "En mijn collega is goed met namen. Dat maakt het persoonlijk en leuk. Dus je hebt ook echt een buurtfunctie."

Maar wat de ideale manier is? Daar heeft DPD-ceo Erik Uljee geen antwoord op. "Het gaat erom dat we de levering zo effectief mogelijk kunnen doen", aldus Uljee. "Of je nou levert op een pakketpunt, een kluis of bij iemand thuis. De communicatie rondom zo'n zending, dat is cruciaal. Dat we goed afstemmen met de eindconsument, zodat we niet twee of drie keer voor zo'n pakket hoeven te rijden."

Een demonstratie tegen 'tuig dat steden sloopt' op het Museumplein in Amsterdam heeft vanmiddag een stuk minder deelnemers getrokken dan de organisatie hoopte. Het ging om twintig tot dertig demonstranten. De politie was in de omgeving wel met veel ME-busjes aanwezig.

Op sociale media werd de demonstratie aangekondigd als 'Nederlanders weer de baas'. "Ik vond het een beetje ongelukkig, maar we zien wel heel veel Nederlandse tradities verdwijnen", zei een van de demonstranten.

Hij had eerder op deze plek gedemonstreerd tegen de coronamaatregelen. "Maar dat ligt een beetje op zijn gat. Die zijn niet meer zo groot georganiseerd. En ik wilde wel weer eens wat mensen ontmoeten die ik uit die tijd nog ken."

Een andere demonstrant vermoedde dat de lage opkomst door de regen kwam. Ook het door de organisatie beloofde gratis bier was er niet. "De politie zou koffie regelen, maar zelfs dat is niet gelukt. Maar we hebben wel wijn gehad. Ik begin nat te regenen, dus misschien blijf ik nog tien of vijftien minuten."

Een demonstratie tegen 'tuig dat steden sloopt' op het Museumplein heeft vanmiddag een stuk minder deelnemers getrokken dan de organisatie hoopte. Het ging om twintig tot dertig demonstranten. De politie was in de omgeving wel met veel ME-busjes aanwezig.

Op sociale media werd de demonstratie aangekondigd als 'Nederlanders weer de baas'. "Ik vond het een beetje ongelukkig, maar we zien wel heel veel Nederlandse tradities verdwijnen", zei een van de demonstranten.

Hij had eerder op deze plek gedemonstreerd tegen de coronamaatregelen. "Maar dat ligt een beetje op zijn gat. Die zijn niet meer zo groot georganiseerd. En ik wilde wel weer eens wat mensen ontmoeten die ik uit die tijd nog ken."

Een andere demonstrant vermoedde dat de lage opkomst door de regen kwam. Ook het door de organisatie beloofde gratis bier was er niet. "De politie zou koffie regelen, maar zelfs dat is niet gelukt. Maar we hebben wel wijn gehad. Ik begin nat te regenen, dus misschien blijf ik nog tien of vijftien minuten."

Filmmuseum Eye hoeft de kosten voor een vrouw die na een val haar pink verbrijzelde niet te betalen, dat stelt de rechtbank. Het slachtoffer was tijdens het ongeluk werkzaam als zzp'er bij het filmmuseum, waar zij twaalf jaar werkzaamheden uitvoerde, waaronder het geven van workshops. De vrouw moest na de val aan haar vinger geopereerd worden.

Het slachtoffer was in april 2022 aan het werk bij Eye. Vlak voor het voorval zat zij op een stoel achter een computerscherm aan de zijkant van het klaslokaal waar ze die dag lesgaf. Op dat moment waren haar leerlingen buiten het lokaal filmopnames aan het maken.

De vrouw stond op, nadat een van haar cursisten het lokaal binnenkwam om nog een vraag te stellen. En daar ging het fout. Met haar voet bleef het slachtoffer achter een poot van een zitbank die achter haar stond haken en viel voorover. "De bank is omgevallen en op de linker pink van verzoekster terechtgekomen, die daardoor is verbrijzeld", aldus de rechtbank. 

Onveilig meubilair

Volgens het slachtoffer zou de ruimte na de coronaperiode onveilig zijn ingericht met nieuw meubilair. Zo zou er onvoldoende loop- en bewegingsruimte tussen de computers aan de zijkant en het overige meubilair zijn geweest. De vrouw stelde Eye daarom aansprakelijk voor haar val, omdat 'ze pas twee keer eerder in het op deze wijze ingerichte lokaal had gewerkt' en hieraan niet had kunnen wennen. 

"Een risico-inventarisatie met betrekking tot dit lokaal heeft niet plaatsgevonden. Eye heeft ook geen instructies gegeven met het oog op het struikelgevaar", aldus de rechtbank. Het slachtoffer vond dat Eye hiermee haar zorgplicht had geschonden. 

'Onoplettendheid en pech'

Het filmmuseum ging hiertegen in verweer, omdat het slachtoffer zich niet bevond in een vergelijkbare situatie met een van de werknemers van Eye. "Zelfstandigheid van verzoekster is steeds de basis geweest voor de samenwerking. Van een gezagsverhouding was geen sprake. Verzoekster had zelf de regie en was volledig vrij in de indeling van haar werkuren en de invulling van de workshops, zonder toezicht of leiding van Eye."

Van een onveilig klaslokaal met struikelgevaar zou dan ook geen sprake zijn. "Tussen de computers aan de zijkant en de zitbanken was voldoende loopruimte, namelijk 75 cm. Het ongeluk dat verzoekster is overkomen hoort thuis in de categorie huis-, tuin- en keuken gevaren waarvoor een werkgever niet kan of hoeft te waarschuwen." Er zou volgens Eye in dit geval sprake zijn 'van een combinatie van onoplettendheid en pech'. 

De rechtbank concludeerde dat Eye niet aansprakelijk is voor het incident. De vrouw wist namelijk waar de bank stond en is niet gestruikeld over een voorwerp dat er niet had moeten zijn. Daarnaast was er volgens de rechtbank ook geen sprake van een 'evident gevaarlijke situatie', waarbij Eye maatregelen had moeten nemen of instructies had moeten geven. "Hoe ongelukkig de val van verzoekster ook voor haar is uitgepakt, kan naar het oordeel van de kantonrechter niet worden gezegd dat Eye ter zake enig verwijt treft."

Eddy van Heel brak in 2002 de markt voor preventief gezondheidsonderzoek open met de oprichting van Prescan. Toen hij met corona op de intensive care belandde en in coma raakte, veranderde dat zijn blik op het leven. De topondernemer gooide het roer drastisch om, kocht 24 hectare aan wijngaarden en werd wijnboer in Frankrijk.

Vanaf komend jaar gaat in de binnenstad van Amsterdam een uitstootvrije zone gelden, waarmee het vervuilende verkeer langzaam in een paar jaar tijd uit de gehele stad moet worden geweerd. Maar voor een groot aantal ondernemers is het niet zo'n gemakkelijke opgave om over te stappen op elektrisch vervoer, blijkt uit een rondgang van AT5 onder tientallen ondernemers. Te dure bussen, te weinig laadplekken en de gemixte signalen uit Den Haag zorgt ervoor dat ondernemers in de knoop zitten met de invoering van de zone.  

De deur van een grote witte bestelbus klapt dicht op de Waterloopleinmarkt. Martkoopman Youssef Lakroucha loopt langs stapels met kleding die hij heeft uitgestald op verschillende plastic zeilen. Een Duitse toerist loopt naar de marktkoopman toe: "Hoeveel voor dit allemaal?", klinkt er met een duidelijk accent. “Het is een goede kwaliteit wat je vasthebt. In totaal 55 euro”, hoort de Duitser terug met een net zo herkenbaar accent. Na wat heen en weer onderhandelen wordt de prijs vastgesteld op 45 euro en gaat de hand erop. Het is precies hoe Lakroucha de afgelopen 18 jaar zijn geld heeft verdiend. 

Het is voor de marktkoopman alleen de vraag of hij dit over twee jaar nog steeds kan doen. Zijn witte bestelbus, die tot aan de nok is gevuld met kleding en waarvan de schuifdeur net niet lekker sluit, mag vanaf dat moment niet meer de stad in. Vanaf 2025 begint de gemeente namelijk met de invoering van de uitstootvrije zone in de stad, waardoor vervuilende auto's, verschillend van emissieklassen, op een gegeven moment niet meer zijn toegestaan. Eerst geldt dat alleen nog in de binnenstad en voor nieuwe bestel- en vrachtauto's, maar de bedoeling is dat straks de hele stad onder de zone valt.  

"Het is voor mij onmogelijk om een elektrische bus te kopen. Je praat dan over 50.000 of 60.000 euro, niemand heeft dat geld", aldus Lakroucha. Op de vraag hoeveel truien hij zou moeten verkopen om zo'n bus te kopen kun je de radertjes in zijn hoofd bijna horen draaien. "Poeh, heel erg veel. Als het doorgaat, is het misschien einde verhaal voor mij."

En de angst over het door kunnen gaan met werken in de binnenstad heeft niet alleen Lakroucha. Uit een rondgang van AT5 onder tientallen ondernemers en drie brancheorganisaties blijkt dat meer ondernemers zich afvragen hoe zij er over twee of drie jaar bijzitten. Vooral op de markten in de binnenstad heerst die vraag.  

Geen markt

Het verkopen van inboedel, kunst, vis, kaas, noten of groenten, het is onmisbaar op de markten in het centrum. Alleen levert het niet per se een vetpot op en de vaak grote spullen moeten ook naar de markt worden gebracht. Het grootste deel van de marktondernemers doet dat met een dieselbusje, voor de ondernemers is een elektrische variant eigenlijk niet te betalen. "Het is niet dat ik tegen het invoeren ben van de regels, maar op het moment is er nog niets beschikbaar in mijn prijsklasse", aldus een marktondernemer die vooral inboedel verkoopt. "Het is maar hopen dat dat tweedehandsmarkt over een paar jaar een beetje loopt, dat is nu nog niets."

Vooral bij de marktkooplieden die dagelijks op een markt in de stad staan is er vrees. "Hier op het Waterlooplein heb je niet genoeg loodsen voor alle marktlui. Met die dure wagens denk ik dat de markt nog leger gaat worden dat dat ie nu al is." Ook bij de andere markten, die niet elke dag zijn, is het de vraag hoe deze er over een paar jaar uitzien. "Ik kan niet een elektrische vrachtwagen gaan kopen, daarvoor is de winst van groente en fruit te weinig. Wij gaan dan kijken of we meer in Amstelveen kunnen staan bijvoorbeeld", zo legt een groenteboer uit waarvan zijn familie al zestig jaar op de markt in de Jordaan staat.  

Het verplaatsen naar een andere markt buiten de stadsgrenzen blijkt voor meer kooplieden een realistische optie. Twee derde van de marktkooplui die AT5 sprak gaf aan serieus na te denken om buiten de stad verder te gaan.  

Voor Lakroucha is het geen optie om naar een andere markt te gaan, hij wil alleen op 'zijn' Waterloopleinmarkt staan. "Hier op de markt is ook mijn sociale leven. Het is niet alleen het verkopen, we hebben hier echt een vriendschap. Mensen komen hier elke dag, voor een bakkie koffie of om te praten. Ik zou de mensen en mijn collega's het meest missen als ik moet stoppen."

Hij blijft dan ook hopen dat de gemeente de marktkooplui gaan helpen, met subsidies of ontheffingen. Steden als Nijmegen en Maastricht hebben bijvoorbeeld besloten om specifiek de markten te ontheffen van de emissieregels, maar Amsterdam niet. 

Duizenden euro's

Niet alleen onder de marktlui is de voortzetting van het bedrijf een vraagpunt, ook bij andere ondernemers neemt de financiële druk toe door het invoeren van de regels. "Weet je hoe duur zo'n elektrische bus kost? Dat is voor mij echt niet te betalen", reageert een man die planten verkoopt. "Daar komt boven op dat sinds corona de omzet is afgenomen en de rekeningen alleen maar omhoog zijn gegaan. Ik denk niet dat ik hier over twee jaar nog zit."

Vereniging Amsterdam City - die ondernemers in de binnenstad bijstaat - herkent de geluiden over de hoge kosten van de bussen, de nog niet echt bestaande tweedehandsmarkt en de problemen na corona. "Ondernemers hebben twee coronajaren achter zich. Zij zijn bezig schulden en belastingen af te betalen. Door de enorme prijsstijgingen op inkoop, huur en arbeid staan marges ontzettend onder druk. Veel ondernemers zijn momenteel aan het overleven. De investeringen die gemoeid zijn met de overstap naar uitstootvrij zijn voor een grote groep gewoonweg niet haalbaar. Dit is zorgelijk, juist daar het de ondernemer betreft die wij als stad zo liefhebben en waarde toevoegt in de winkelstraat."

Ondanks dat de prijs tussen de 40 en 60.000 euro ligt voor een nieuwe bus, raden zowel Vereniging Amsterdam City als het MKB-Amsterdam (brancheorganisatie voor kleinere bedrijven) ondernemers aan om over te stappen wanneer het kan en zich goed te laten informeren over de regelingen. Ruim een derde van de ondernemers die AT5 sprak denkt dat binnen de overgangsregelingen ook te kunnen doen. Over het algemeen zijn de meeste ondernemers het ook eens met invoer van de zone, net als de brancheorganisaties.  

Laadpalen en kilo's

Bij de ondernemers die ervan uitgaan dat zij voor 2028 hun dieselbussen wel kunnen omwisselen voor een elektrische variant zijn echter wel vragen over het straks moet met het laden van de auto. Meerdere van hen gaven aan dat ze hun werkzaamheden niet op de manier kunnen doorzetten zoals nu door het aantal laadpalen in de stad.  

Een van hen is aannemer Paul Zwart. Het wagenpark van het bedrijf bestaat uit zeven bussen en een elektrische auto. Volgens Zwart is het financieel wel haalbaar om over te stappen, alleen is het materiaal nog niet op orde. "Wij zitten met de werkplaats in de stad, dus de jongens moeten al vanuit huis met elektrisch vervoer komen. We kunnen hier geen bus wisselen. Mensen die uit Bergen komen hebben al een halve accu opgereden voor ze hier zien. Als je het aantal palen ziet dat er nu is, denk ik niet dat je straks op een klus kan laden. Wij hebben de bus altijd bij het werk staan, want wij hebben gereedschap dat je niet zomaar uit de auto kan halen."

Ook een aannemer wiens wagenpark, van dertig bussen, voor twee derde al uit elektrische wagens bestaat, noemt dezelfde problemen op. "Het is helemaal klote. Een collega uit Almere komt nu net aan heen en weer met de klussen, dus je moet goed bedenken wat hij kan doen op een dag. Een klusje tussendoor is heel lastig. Je moet dan altijd laden, maar als je meerdere klussen op een dag hebt kan je steeds maar heel kort laden. Dan moet je ook nog hopen dat er überhaupt plek is om te laden bij zo'n paal."

Zwart heeft daarnaast ook problemen met de laadcapaciteit die hij en zijn werknemers mee moeten nemen naar de klussen. "Wij hebben diamantboormachines, een watervoorziening en een stroomvoorziening mee in de bus. Wij werken aan traforuimtes (elektriciteitshuisjes, red.), dus er is geen stroom als wij werken. We moeten met een volledige bus de stad in om ons werk te kunnen doen. Je hebt het normaal dan over zo'n 1500 kilo dat je meehebt, maar ik geloof dat de grootste elektrische bus die er nu is maar 300 kilo kan laden."

De stad vermijden

Het probleem met het laden, de dure bussen en dat de wagens nog niet de kilometers aankunnen is voor sommigen in de bouw ook een reden om de stad in z'n algemeen te gaan mijden. "Ik rij soms wel 400 kilometer op en dag en wij staan als calamiteitenmonteurs ook niet de hele dag bij een klant. Ik heb niets aan die twintig minuutjes laden op paal in de stad. Ga dan naar een snellader zeggen ze dan, maar daar staat half Nederland en die liggen allemaal buiten het centrum", legt een elektricien uit. "Ik heb veel vaste klanten in de stad, maar er is ook genoeg werk buiten de binnenstad voor mij." 

Dat er genoeg klussen zijn voor de bouwbedrijven en dat Amsterdam mogelijk vermeden gaat worden, hoort Bouwend Nederland ook. Net als de geluiden dat de wagens nog niet in staat zijn voor wat zij moeten trekken aan gewicht of de afstanden die moeten worden gereden. Volgens de brancheorganisatie zijn sommigen varianten die nu in de bouw worden gebruikt nog niet eens beschikbaar en kan dat ook nog wel jaren duren. "We willen als Nederland graag uitstootvrij bouwen en vervoeren, maar dan moeten de randvoorwaarden wel op orde zijn om het werk te kunnen doen."

Om te zorgen dat werklui niet de stad gaan mijden, maar ook niet meteen hoeven over te stappen op elektrisch vervoer kondigde verkeerswethouder Melanie van der Horst laatst aan dat zij aan het einde van het jaar gaan starten met een 'klushub'. Monteurs kunnen dan net buiten de zone, bij de Piet Heingarage, hun niet uitstootvrije-bus inruilen voor een elektrisch voertuig om verder de stad in te rijden.

Maar de monteurs reageren daar niet erg positief op. "De bus ligt vol met gereedschap en je weet nooit precies wat je nodig hebt. We zijn geen pakketdienst, dus we moeten alles gewoon meenemen. Dat kan je niet eventjes overladen op een leenbus", aldus een loodgieter. Bouwend Nederland ziet de positieve kanten van de hub, maar noemt het ook 'niet ideaal'. 

Doorpakken en vasthouden

Ondanks de vraagtekens bij hun achterban over laadpalen, busprijzen en de actieradius, zijn de drie brancheverenigingen het wel eens dat het belangrijk is dat de gemeente zich houdt aan de startdatum en de streefdata. Vooral voor de zogenoemde early adapters, die al zijn overgestapt op elektrisch voor het ingaan van zone. In alle sectoren sprak AT5 ondernemers die al (gedeeltelijk) zijn overgestapt op elektrisch. 

Slager Ron Pouw heeft bijvoorbeeld zijn dieselbus onlangs ingeruild voor een elektrische variant en doet de bezorgingen door de stad op twee elektrische bakfietsen. "Het hakt er financieel behoorlijk in, dus je moet er wel goed over nadenken." Voor de afstanden die Pouw rijdt, om spullen te halen en te bezorgen, heeft hij geen problemen met de actieradius van de bus. "Het is een heerlijk wagentje, ik mag er niet over klagen. Alleen het moest en dat vind ik niet fijn."

Ook de eigenaar van een installatiebedrijf, die al sinds de oprichting van het bedrijf voor elektrische wagens heeft gekozen, noemt het gebruik van de wagens 'supergoed'. "Wij rijden alleen maar in de stad, dus de actieradius is voor ons geen probleem. De bussen worden opgeladen bij ons in de loods en dat hoeft niet eens elke avond. Ik snap dat het voor sommige ondernemers een te dure grap is, zeker aangezien er bijna geen subsidies meer zijn. Het is wel belangrijk dat de gemeente het ook echt gaat doorzetten."

Om de ondernemers die zijn overgestapt te steunen zien zowel Vereniging Amsterdam City als het MKB het zitten als de ondernemers op een manier beloond kunnen worden. Vereniging Amsterdam City pleit voor privileges, zoals verruiming van levertijden in de ochtend en lagere kosten voor vergunningen.

Daarnaast benadrukt het MKB dat de organisaties intensief hebben meegepraat over de overgangsregeling, de mogelijkheid om een ontheffing aan te vragen en een coulancebeleid. Het totale pakket noemen zij dan ook 'acceptabel'.

Prijzen doorberekenen

Het grootste gedeelte van de goederen die slager Pouw verkoopt regelt hij zelf met de bus, maar ook een deel wordt geleverd door leveranciers. Wat de nieuwe zone gaat doen met de kosten voor de spullen is nog niet helemaal duidelijk voor hem, alleen de prijzen voor de monteurs - bijvoorbeeld voor de koeling en de snijmachines - heeft hij al gehoord dat die behoorlijk gaan stijgen. "De voorrij kosten zijn alleen al 150 tot 200 euro. Dat wordt wel een hele klap."

Zelf wil Pouw eigenlijk niet meer de prijzen doorberekenen. "Je kan maar niet alles gaan doorberekenen, dan word je te duur. Het leven is al zo ontzettend duur voor iedereen, dus je moet echt wel gaan nadenken of je dan wil doen." Ondanks dat Pouw al is overgestapt, is hij niet per se tegen ontheffingen voor ondernemers die het niet kunnen betalen. "Ik kan wel zeggen dat wij het hebben gedaan en dat ze geen uitstel mogen krijgen, maar een winkelstraat maak je met z'n allen."

Over het doorberekenen van de prijzen door leveranciers hebben meer ondernemers nog veel vragen. In de horeca-sector regelt een deel van de ondernemers zelf het halen van de goederen, maar de drank en het eten wordt voornamelijk gebracht door logistieke bedrijven. De grotere leveranciers van drank zijn vaak al bijna volledig overgestapt op elektrisch vervoer, maar dat geldt nog niet voor alle leveranciers. Wat zij gaan doen met de prijzen als de elektrische vrachtwachtwagen of bus moet worden aangeschaft is voor veel nog niet duidelijk. 

Een bedrijf dat gespecialiseerd is in het rondbrengen van goederen en dat voornamelijk in het centrum van de stad doet weet zelf ook nog niet wat er met de prijzen gaat gebeuren. "We hebben de laatste twee jaar na corona geprobeerd de prijzen gelijk te houden, maar ik denk dat ik nu wel de prijzen moet verhogen." Het bedrijf heeft vijf bussen rondrijden en moeten voor 2028 worden vervangen. "Het kopen van die bussen is een financiële klap, maar ik denk dat we ook minder kunnen rondrijden. De afstanden die we kunnen rijden zijn minder op de accu's, er zijn geen snelladers in de stad en wij stoppen niet lang genoeg voor een laadpaal. Iemand moet daar ook voor gaan betalen. Iedereen krijgt daar mee te maken, de horeca moet dan ook weer gaan doorberekenen aan de klant."

Twijfels door Den Haag

Het invoeren van een uitstootvrije zone is een gemeentelijke taak, maar toch is er de afgelopen weken behoorlijk wat verwarring ontstaan over de invoering. Nadat staatssecretaris Chris Jansen (PVV) aangaf te willen kijken naar een uitstel en de wens van een meerderheid van de Tweede Kamer voor dat idee weet zo'n derde van de ondernemers niet meer precies wat de status is. 

Zij hebben vragen over de geluiden uit Den Haag en denken dat de landelijke politiek nog een verandering in kan brengen in het uitrollen van de zone. Het MKB, Bouwend Nederland en Vereniging Amsterdam City krijgen alle drie veel vragen van ondernemers die het niet meer snappen. Het MKB noemde de inmenging vanuit Den Haag 'onbehoorlijk bestuur'. "Wij roepen de Tweede Kamer op om zich meer bescheiden op te stellen in dit dossier en zich een betrouwbare overheid te tonen."

Ook wethouder Van der Horst liet eerder al aan AT5 weten het 'vervelend te vinden' dat de landelijke politiek twijfel aan het zaaien is. "Er wordt de ondernemers voorgespiegeld dat de invoering, een gemeentelijke bevoegdheid, op het laatste moment landelijk kan worden tegengehouden." De gemeente houdt zich dan ook gewoon vast aan 1 januari. ". "Wat we echt niet nodig hebben, is twijfel en onduidelijkheid." In dit artikel reageert de wethouder nog op de uitkomsten van het ondernemersonderzoek. 

Kleinere zone

De uitstootvrije zone zou in eerste instantie vanaf januari al binnen de hele ring zijn, maar omdat er nog een geschikte verkeersborden zijn (wat landelijk moet worden geregeld) werd dat verkleind tot binnen de s100. De bedoeling is om het gebied in 2028 alsnog uit te breiden naar het gehele gebied binnen de ring. Wel wordt de bestaande milieuzone binnen de ring in januari verscherpt. Vanaf komend jaar mogen alleen nog dieselpersonenauto's en bedrijfsauto's vanaf emissieklasse 5 of hoger het gebied in, dat zijn auto's uit 2009 of jonger.

De Larense middelbare school College De Brink heeft sinds kort een speciale klas voor leerlingen die vanwege hun gedrag van school gestuurd dreigen te worden. Door middel van intensieve, persoonlijke begeleiding moeten de jongeren weer op het juiste 'schoolpad' komen. "We gaan hier heel ver in, zelfs te ver", zegt medewerker Daan Kuperus.

Het fenomeen van een reboundklas, zoals de speciale klas wordt genoemd, is volgens Daan niet nieuw in de onderwijswereld, maar vaak is het een externe partij die de begeleiding van de leerlingen op zich neemt. Bij College De Brink doen ze nu dit zelf. Vorig jaar was er een proef en nu is dit project dan daadwerkelijk gestart.

Zware ADHD

Deze klas is bedoeld voor leerlingen die het in de eigen groep niet meer redden, omdat hun gedrag ze in de weg zit. Daar kunnen verschillende oorzaken voor zijn: van zware ADHD en disciplinegebrek tot aan het met zichzelf in de knoop zitten of ervaringen van huiselijk geweld.  

Vooralsnog is deze speciale klas er voor de eerste- en tweedejaars leerlingen van de Larense middelbare school. De reboundklas komt iedere dag van 8.45 tot 14.00 uur samen in een eigen lokaal met een vergadertafel, koffie, thee en water. De begeleiding is behoorlijk intensief, zo meldt Daan. Er wordt vooral veel gepraat, maar ook veel geluisterd naar elkaar. De meeste leerlingen voelen zich vaak onbegrepen.  

Lelijke vicieuze cirkel

"Als je zoveel keer de les bent uitgestuurd doordat je een heel heftige vorm van ADHD hebt dan volgt een schorsing. Dat kan een lelijke vicieuze cirkel worden. Ik probeer ze tools bij te brengen om een terugkeer mogelijk te maken", zegt Daan. "Dit is absoluut geen straf. Dit is echt een zorgmaatregel. Dit gaat om de vraag: Wat heeft de leerling nodig om het wél goed te doen?", is zijn toevoeging. 

Hoewel het een individueel traject is van maximaal drie maanden trekt de groep veel met elkaar op. Ze werken aan hun sociale vaardigheden, aan het in toom houden van de emoties, doen mindfulness-spelletjes en sporten met elkaar. Zo hebben ze bijvoorbeeld al met elkaar gebokst.  

En soms gaat die begeleiding wel heel ver, zoals naar het huis gaan van een leerling die op school had moeten zijn. Dat is maar een enkele keer gebeurd, maar het geeft wel aan dat ze bij De Brink een flinke extra stap willen zetten voor hun leerlingen die anders niet meer naar school kunnen en mogen. "Ik wil heel graag helpen, want die persoon hoort gewoon bij ons op school", aldus de begeleider.

De Brink heeft meerdere vangnetten voor hun leerlingen. De reboundklas is wel verreweg de meest intensieve van alle. Goede zorg leveren is kenmerkend voor de Larense middelbare school, zo geeft Daan aan. 

Groot zorgteam

"Wij doen heel veel om onze leerlingen binnenboord te houden. Daar gaan we ver in, zelfs te ver. Eigenlijk is de reboundklas een stapje te ver voor wat wij kunnen. Ergens houdt onze kennis en kunde op. We zijn een reguliere middelbare school, al hebben wij een groot zorgteam. Wij doen dit omdat we merken dat de leerlingen dit nodig hebben", is de uitleg.

De naweeën van de coronaperiode spelen hierin een grote rol. Op school zien ze steeds vaker een bepaald gedrag en bepaalde ontwikkelingen die om aansturing vragen. "Probeer bijvoorbeeld maar eens een fatsoenlijk gesprek te voeren. Alles gaat via appjes of social media. Maar laat ze maar eens in een gecontroleerde discussie standpunten verdedigen. Dat kunnen ze bijna niet meer."

Vanaf komend jaar gaat in de binnenstad een uitstootvrije zone gelden, waarmee het vervuilende verkeer langzaam in een paar jaar tijd uit de gehele stad moet worden geweerd. Maar voor een groot aantal ondernemers is het niet zo'n gemakkelijke opgave om over te stappen op elektrisch vervoer, blijkt uit een rondgang van AT5 onder tientallen ondernemers. Te dure bussen, te weinig laadplekken en de gemixte signalen uit Den Haag zorgt ervoor dat ondernemers in de knoop zitten met de invoering van de zone.  

De deur van een grote witte bestelbus klapt dicht op de Waterloopleinmarkt. Martkoopman Youssef Lakroucha loopt langs stapels met kleding die hij heeft uitgestald op verschillende plastic zeilen. Een Duitse toerist loopt naar de marktkoopman toe: "Hoeveel voor dit allemaal?", klinkt er met een duidelijk accent. “Het is een goede kwaliteit wat je vasthebt. In totaal 55 euro”, hoort de Duitser terug met een net zo herkenbaar accent. Na wat heen en weer onderhandelen wordt de prijs vastgesteld op 45 euro en gaat de hand erop. Het is precies hoe Lakroucha de afgelopen 18 jaar zijn geld heeft verdiend. 

Het is voor de marktkoopman alleen de vraag of hij dit over twee jaar nog steeds kan doen. Zijn witte bestelbus, die tot aan de nok is gevuld met kleding en waarvan de schuifdeur net niet lekker sluit, mag vanaf dat moment niet meer de stad in. Vanaf 2025 begint de gemeente namelijk met de invoering van de uitstootvrije zone in de stad, waardoor vervuilende auto's, verschillend van emissieklassen, op een gegeven moment niet meer zijn toegestaan. Eerst geldt dat alleen nog in de binnenstad en voor nieuwe bestel- en vrachtauto's, maar de bedoeling is dat straks de hele stad onder de zone valt.  

"Het is voor mij onmogelijk om een elektrische bus te kopen. Je praat dan over 50.000 of 60.000 euro, niemand heeft dat geld", aldus Lakroucha. Op de vraag hoeveel truien hij zou moeten verkopen om zo'n bus te kopen kun je de radertjes in zijn hoofd bijna horen draaien. "Poeh, heel erg veel. Als het doorgaat, is het misschien einde verhaal voor mij."

En de angst over het door kunnen gaan met werken in de binnenstad heeft niet alleen Lakroucha. Uit een rondgang van AT5 onder tientallen ondernemers en drie brancheorganisaties blijkt dat meer ondernemers zich afvragen hoe zij er over twee of drie jaar bijzitten. Vooral op de markten in de binnenstad heerst die vraag.  

Geen markt

Het verkopen van inboedel, kunst, vis, kaas, noten of groenten, het is onmisbaar op de markten in het centrum. Alleen levert het niet per se een vetpot op en de vaak grote spullen moeten ook naar de markt worden gebracht. Het grootste deel van de marktondernemers doet dat met een dieselbusje, voor de ondernemers is een elektrische variant eigenlijk niet te betalen. "Het is niet dat ik tegen het invoeren ben van de regels, maar op het moment is er nog niets beschikbaar in mijn prijsklasse", aldus een marktondernemer die vooral inboedel verkoopt. "Het is maar hopen dat dat tweedehandsmarkt over een paar jaar een beetje loopt, dat is nu nog niets."

Vooral bij de marktkooplieden die dagelijks op een markt in de stad staan is er vrees. "Hier op het Waterlooplein heb je niet genoeg loodsen voor alle marktlui. Met die dure wagens denk ik dat de markt nog leger gaat worden dat dat ie nu al is." Ook bij de andere markten, die niet elke dag zijn, is het de vraag hoe deze er over een paar jaar uitzien. "Ik kan niet een elektrische vrachtwagen gaan kopen, daarvoor is de winst van groente en fruit te weinig. Wij gaan dan kijken of we meer in Amstelveen kunnen staan bijvoorbeeld", zo legt een groenteboer uit waarvan zijn familie al zestig jaar op de markt in de Jordaan staat.  

Het verplaatsen naar een andere markt buiten de stadsgrenzen blijkt voor meer kooplieden een realistische optie. Twee derde van de marktkooplui die AT5 sprak gaf aan serieus na te denken om buiten de stad verder te gaan.  

Voor Lakroucha is het geen optie om naar een andere markt te gaan, hij wil alleen op 'zijn' Waterloopleinmarkt staan. "Hier op de markt is ook mijn sociale leven. Het is niet alleen het verkopen, we hebben hier echt een vriendschap. Mensen komen hier elke dag, voor een bakkie koffie of om te praten. Ik zou de mensen en mijn collega's het meest missen als ik moet stoppen."

Hij blijft dan ook hopen dat de gemeente de marktkooplui gaan helpen, met subsidies of ontheffingen. Steden als Nijmegen en Maastricht hebben bijvoorbeeld besloten om specifiek de markten te ontheffen van de emissieregels, maar Amsterdam niet. 

Duizenden euro's

Niet alleen onder de marktlui is de voortzetting van het bedrijf een vraagpunt, ook bij andere ondernemers neemt de financiële druk toe door het invoeren van de regels. "Weet je hoe duur zo'n elektrische bus kost? Dat is voor mij echt niet te betalen", reageert een man die planten verkoopt. "Daar komt boven op dat sinds corona de omzet is afgenomen en de rekeningen alleen maar omhoog zijn gegaan. Ik denk niet dat ik hier over twee jaar nog zit."

Vereniging Amsterdam City - die ondernemers in de binnenstad bijstaat - herkent de geluiden over de hoge kosten van de bussen, de nog niet echt bestaande tweedehandsmarkt en de problemen na corona. "Ondernemers hebben twee coronajaren achter zich. Zij zijn bezig schulden en belastingen af te betalen. Door de enorme prijsstijgingen op inkoop, huur en arbeid staan marges ontzettend onder druk. Veel ondernemers zijn momenteel aan het overleven. De investeringen die gemoeid zijn met de overstap naar uitstootvrij zijn voor een grote groep gewoonweg niet haalbaar. Dit is zorgelijk, juist daar het de ondernemer betreft die wij als stad zo liefhebben en waarde toevoegt in de winkelstraat."

Ondanks dat de prijs tussen de 40 en 60.000 euro ligt voor een nieuwe bus, raden zowel Vereniging Amsterdam City als het MKB-Amsterdam (brancheorganisatie voor kleinere bedrijven) ondernemers aan om over te stappen wanneer het kan en zich goed te laten informeren over de regelingen. Ruim een derde van de ondernemers die AT5 sprak denkt dat binnen de overgangsregelingen ook te kunnen doen. Over het algemeen zijn de meeste ondernemers het ook eens met invoer van de zone, net als de brancheorganisaties.  

Laadpalen en kilo's

Bij de ondernemers die ervan uitgaan dat zij voor 2028 hun dieselbussen wel kunnen omwisselen voor een elektrische variant zijn echter wel vragen over het straks moet met het laden van de auto. Meerdere van hen gaven aan dat ze hun werkzaamheden niet op de manier kunnen doorzetten zoals nu door het aantal laadpalen in de stad.  

Een van hen is aannemer Paul Zwart. Het wagenpark van het bedrijf bestaat uit zeven bussen en een elektrische auto. Volgens Zwart is het financieel wel haalbaar om over te stappen, alleen is het materiaal nog niet op orde. "Wij zitten met de werkplaats in de stad, dus de jongens moeten al vanuit huis met elektrisch vervoer komen. We kunnen hier geen bus wisselen. Mensen die uit Bergen komen hebben al een halve accu opgereden voor ze hier zien. Als je het aantal palen ziet dat er nu is, denk ik niet dat je straks op een klus kan laden. Wij hebben de bus altijd bij het werk staan, want wij hebben gereedschap dat je niet zomaar uit de auto kan halen."

Ook een aannemer wiens wagenpark, van dertig bussen, voor twee derde al uit elektrische wagens bestaat, noemt dezelfde problemen op. "Het is helemaal klote. Een collega uit Almere komt nu net aan heen en weer met de klussen, dus je moet goed bedenken wat hij kan doen op een dag. Een klusje tussendoor is heel lastig. Je moet dan altijd laden, maar als je meerdere klussen op een dag hebt kan je steeds maar heel kort laden. Dan moet je ook nog hopen dat er überhaupt plek is om te laden bij zo'n paal."

Zwart heeft daarnaast ook problemen met de laadcapaciteit die hij en zijn werknemers mee moeten nemen naar de klussen. "Wij hebben diamantboormachines, een watervoorziening en een stroomvoorziening mee in de bus. Wij werken aan traforuimtes (elektriciteitshuisjes, red.), dus er is geen stroom als wij werken. We moeten met een volledige bus de stad in om ons werk te kunnen doen. Je hebt het normaal dan over zo'n 1500 kilo dat je meehebt, maar ik geloof dat de grootste elektrische bus die er nu is maar 300 kilo kan laden."

De stad vermijden

Het probleem met het laden, de dure bussen en dat de wagens nog niet de kilometers aankunnen is voor sommigen in de bouw ook een reden om de stad in z'n algemeen te gaan mijden. "Ik rij soms wel 400 kilometer op en dag en wij staan als calamiteitenmonteurs ook niet de hele dag bij een klant. Ik heb niets aan die twintig minuutjes laden op paal in de stad. Ga dan naar een snellader zeggen ze dan, maar daar staat half Nederland en die liggen allemaal buiten het centrum", legt een elektricien uit. "Ik heb veel vaste klanten in de stad, maar er is ook genoeg werk buiten de binnenstad voor mij." 

Dat er genoeg klussen zijn voor de bouwbedrijven en dat Amsterdam mogelijk vermeden gaat worden, hoort Bouwend Nederland ook. Net als de geluiden dat de wagens nog niet in staat zijn voor wat zij moeten trekken aan gewicht of de afstanden die moeten worden gereden. Volgens de brancheorganisatie zijn sommigen varianten die nu in de bouw worden gebruikt nog niet eens beschikbaar en kan dat ook nog wel jaren duren. "We willen als Nederland graag uitstootvrij bouwen en vervoeren, maar dan moeten de randvoorwaarden wel op orde zijn om het werk te kunnen doen."

Om te zorgen dat werklui niet de stad gaan mijden, maar ook niet meteen hoeven over te stappen op elektrisch vervoer kondigde verkeerswethouder Melanie van der Horst laatst aan dat zij aan het einde van het jaar gaan starten met een 'klushub'. Monteurs kunnen dan net buiten de zone, bij de Piet Heingarage, hun niet uitstootvrije-bus inruilen voor een elektrisch voertuig om verder de stad in te rijden.

Maar de monteurs reageren daar niet erg positief op. "De bus ligt vol met gereedschap en je weet nooit precies wat je nodig hebt. We zijn geen pakketdienst, dus we moeten alles gewoon meenemen. Dat kan je niet eventjes overladen op een leenbus", aldus een loodgieter. Bouwend Nederland ziet de positieve kanten van de hub, maar noemt het ook 'niet ideaal'. 

Doorpakken en vasthouden

Ondanks de vraagtekens bij hun achterban over laadpalen, busprijzen en de actieradius, zijn de drie brancheverenigingen het wel eens dat het belangrijk is dat de gemeente zich houdt aan de startdatum en de streefdata. Vooral voor de zogenoemde early adapters, die al zijn overgestapt op elektrisch voor het ingaan van zone. In alle sectoren sprak AT5 ondernemers die al (gedeeltelijk) zijn overgestapt op elektrisch. 

Slager Ron Pouw heeft bijvoorbeeld zijn dieselbus onlangs ingeruild voor een elektrische variant en doet de bezorgingen door de stad op twee elektrische bakfietsen. "Het hakt er financieel behoorlijk in, dus je moet er wel goed over nadenken." Voor de afstanden die Pouw rijdt, om spullen te halen en te bezorgen, heeft hij geen problemen met de actieradius van de bus. "Het is een heerlijk wagentje, ik mag er niet over klagen. Alleen het moest en dat vind ik niet fijn."

Ook de eigenaar van een installatiebedrijf, die al sinds de oprichting van het bedrijf voor elektrische wagens heeft gekozen, noemt het gebruik van de wagens 'supergoed'. "Wij rijden alleen maar in de stad, dus de actieradius is voor ons geen probleem. De bussen worden opgeladen bij ons in de loods en dat hoeft niet eens elke avond. Ik snap dat het voor sommige ondernemers een te dure grap is, zeker aangezien er bijna geen subsidies meer zijn. Het is wel belangrijk dat de gemeente het ook echt gaat doorzetten."

Om de ondernemers die zijn overgestapt te steunen zien zowel Vereniging Amsterdam City als het MKB het zitten als de ondernemers op een manier beloond kunnen worden. Vereniging Amsterdam City pleit voor privileges, zoals verruiming van levertijden in de ochtend en lagere kosten voor vergunningen.

Daarnaast benadrukt het MKB dat de organisaties intensief hebben meegepraat over de overgangsregeling, de mogelijkheid om een ontheffing aan te vragen en een coulancebeleid. Het totale pakket noemen zij dan ook 'acceptabel'.

Prijzen doorberekenen

Het grootste gedeelte van de goederen die slager Pouw verkoopt regelt hij zelf met de bus, maar ook een deel wordt geleverd door leveranciers. Wat de nieuwe zone gaat doen met de kosten voor de spullen is nog niet helemaal duidelijk voor hem, alleen de prijzen voor de monteurs - bijvoorbeeld voor de koeling en de snijmachines - heeft hij al gehoord dat die behoorlijk gaan stijgen. "De voorrij kosten zijn alleen al 150 tot 200 euro. Dat wordt wel een hele klap."

Zelf wil Pouw eigenlijk niet meer de prijzen doorberekenen. "Je kan maar niet alles gaan doorberekenen, dan word je te duur. Het leven is al zo ontzettend duur voor iedereen, dus je moet echt wel gaan nadenken of je dan wil doen." Ondanks dat Pouw al is overgestapt, is hij niet per se tegen ontheffingen voor ondernemers die het niet kunnen betalen. "Ik kan wel zeggen dat wij het hebben gedaan en dat ze geen uitstel mogen krijgen, maar een winkelstraat maak je met z'n allen."

Over het doorberekenen van de prijzen door leveranciers hebben meer ondernemers nog veel vragen. In de horeca-sector regelt een deel van de ondernemers zelf het halen van de goederen, maar de drank en het eten wordt voornamelijk gebracht door logistieke bedrijven. De grotere leveranciers van drank zijn vaak al bijna volledig overgestapt op elektrisch vervoer, maar dat geldt nog niet voor alle leveranciers. Wat zij gaan doen met de prijzen als de elektrische vrachtwachtwagen of bus moet worden aangeschaft is voor veel nog niet duidelijk. 

Een bedrijf dat gespecialiseerd is in het rondbrengen van goederen en dat voornamelijk in het centrum van de stad doet weet zelf ook nog niet wat er met de prijzen gaat gebeuren. "We hebben de laatste twee jaar na corona geprobeerd de prijzen gelijk te houden, maar ik denk dat ik nu wel de prijzen moet verhogen." Het bedrijf heeft vijf bussen rondrijden en moeten voor 2028 worden vervangen. "Het kopen van die bussen is een financiële klap, maar ik denk dat we ook minder kunnen rondrijden. De afstanden die we kunnen rijden zijn minder op de accu's, er zijn geen snelladers in de stad en wij stoppen niet lang genoeg voor een laadpaal. Iemand moet daar ook voor gaan betalen. Iedereen krijgt daar mee te maken, de horeca moet dan ook weer gaan doorberekenen aan de klant."

Twijfels door Den Haag

Het invoeren van een uitstootvrije zone is een gemeentelijke taak, maar toch is er de afgelopen weken behoorlijk wat verwarring ontstaan over de invoering. Nadat staatssecretaris Chris Jansen (PVV) aangaf te willen kijken naar een uitstel en de wens van een meerderheid van de Tweede Kamer voor dat idee weet zo'n derde van de ondernemers niet meer precies wat de status is. 

Zij hebben vragen over de geluiden uit Den Haag en denken dat de landelijke politiek nog een verandering in kan brengen in het uitrollen van de zone. Het MKB, Bouwend Nederland en Vereniging Amsterdam City krijgen alle drie veel vragen van ondernemers die het niet meer snappen. Het MKB noemde de inmenging vanuit Den Haag 'onbehoorlijk bestuur'. "Wij roepen de Tweede Kamer op om zich meer bescheiden op te stellen in dit dossier en zich een betrouwbare overheid te tonen."

Ook wethouder Van der Horst liet eerder al aan AT5 weten het 'vervelend te vinden' dat de landelijke politiek twijfel aan het zaaien is. "Er wordt de ondernemers voorgespiegeld dat de invoering, een gemeentelijke bevoegdheid, op het laatste moment landelijk kan worden tegengehouden." De gemeente houdt zich dan ook gewoon vast aan 1 januari. ". "Wat we echt niet nodig hebben, is twijfel en onduidelijkheid." In dit artikel reageert de wethouder nog op de uitkomsten van het ondernemersonderzoek. 

Kleinere zone

De uitstootvrije zone zou in eerste instantie vanaf januari al binnen de hele ring zijn, maar omdat er nog een geschikte verkeersborden zijn (wat landelijk moet worden geregeld) werd dat verkleind tot binnen de s100. De bedoeling is om het gebied in 2028 alsnog uit te breiden naar het gehele gebied binnen de ring. Wel wordt de bestaande milieuzone binnen de ring in januari verscherpt. Vanaf komend jaar mogen alleen nog dieselpersonenauto's en bedrijfsauto's vanaf emissieklasse 5 of hoger het gebied in, dat zijn auto's uit 2009 of jonger.

De evangelische River Church, die dit jaar neerstreek in Hoofddorp, is ongekend populair onder jonge gelovigen. Met flitsende sociale mediafilmpjes, podcasts en energieke diensten weet de kerk veel mensen aan zich te binden. Maar hoe ver gaat de kerk in haar geloofsbelijdenis, en hoe sterk zijn de banden met een invloedrijke en controversiële predikant uit Amerika? NH volgde de kerk maandenlang en dook in hun verleden.

Op een doordeweekse ochtend stromen ineens honderden auto's een onopvallend bedrijventerrein in Hoofddorp binnen. Even later staan in een loods achthonderd kerkgangers met hun armen omhoog te zingen. Bij velen lopen de tranen over de wangen, terwijl een predikant zijn hand op het voorhoofd van een vrouw op de eerste rij legt. "Ik neem de leiding, Satan", zegt hij plechtig. "In de naam van Jezus, kom naar buiten!" Er klinkt luid gejuich wanneer de vrouw gillend en trillend ter aarde stort. 

Het zijn maar vijf minuten van een dienst in de Hoofddorpse River Church. Ruim tien jaar lang zwierf het uit Florida overgewaaide evangelisch genootschap door Amsterdam. Ben Kroeske, onder de kerkgangers bekend als 'pastor Ben', huurde samen met zijn vrouw Jacky ruimtes bij onder andere de RAI en de Johan Cruijff ArenA om wekelijkse diensten te kunnen houden.

Door de jaren heen sloten honderden gelovigen zich aan bij de kerk. In april van dit jaar betrokken ze een groot bedrijfspand in Hoofddorp, compleet met opnamestudio, jeugdcentrum en een zaal met plek voor zo'n 1500 mensen. Maar van dat alles merk je aan de buitenkant weinig. Wat maakt Haarlemmermeers nieuwste kerkgenootschap zo populair, en waar gelooft de River Church in?

Flitsende filmpjes op TikTok, podcasts en livestreams van de diensten in meerdere talen lijken een magnetische werking te hebben op vooral jonge christenen. "Hier vond ik de verlossing en de saamhorigheid die ik daarvoor nooit kon vinden in het leven", vertelt een jonge twintiger na afloop van een dienst.

In deze video kondigden 'pastor Ben' en 'pastor Jacky' het nieuwe gebouw in Hoofddorp aan.

De afgelopen maanden was NH meerdere malen aanwezig bij diensten van de kerk. De intense bezieling van de predikanten is aanstekelijk, en de toewijding van de kerkgangers groot. Tijdens de urenlange diensten zouden met grote regelmaat wonderen worden verricht. De duivel die uit een ex-drugsverslaafde wordt gedreven, een jongen wiens agressieproblemen als sneeuw voor de zon verdwijnen: het zijn slechts enkele voorbeelden van de goddelijke macht die Kroeske en zijn collega's zouden bezitten. 

De kerk gaat controversiële onderwerpen niet uit de weg, blijkt uit een gesprek met een staflid dat anoniem wil blijven. Op de vraag of er in de kerk homoseksuelen zijn 'genezen' van hun geaardheid reageert hij enthousiast: "Zo vaak! Ze lopen hier de dienst binnen en komen als een compleet nieuw mens weer naar buiten."

Medische wonderen

Ook zouden de predikanten medische problemen kunnen verhelpen. Een gastspreker uit Nigeria laat een vrouw met wandelstok voor het eerst in jaren weer zelfstandig lopen, en een bezoekende prediker uit Amerika vertelt een anekdote waarin een 16-jarig meisje weer kon zien nadat hij op haar aansporen in haar ogen spuugde. 

Ben en Jacky Kroeske ontmoetten elkaar in Amerika, waar ze onder leiding van Dr. Rodney Howard-Browne jarenlang studeerden aan het River Bible Institute in Tampa Bay, Florida. Het staflid waarmee NH sprak omschrijft die kerk als het 'hoofdkantoor van hun beweging'. De van oorsprong Zuid-Afrikaanse predikant is een invloedrijke figuur in het evangelisch christendom. Zo mocht hij in 2017 een handoplegging uitvoeren bij de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump, in het Oval Office.

Howard-Browne kwam de afgelopen jaren herhaaldelijk in het nieuws vanwege opvallende uitspraken. Hollywood-acteurs zouden satanische bloedrituelen uitvoeren op kinderen, en klimaatverandering en het coronavirus zouden zijn bedacht om een wereldregering aan de macht te brengen. Aan het begin van de pandemie moedigde hij zijn kerkgangers tijdens een dienst aan om handen met elkaar te schudden, ze 'zijn immers geen mietjes'.

Hoeveel invloed Howard-Browne nog uitoefent op de kerk is moeilijk te duiden, maar onder de Nederlandse gelovigen staat hij hoog aangeschreven. In gesprek met de kerkgangers onderschrijven zij Howard-Browne's verhalen over bloedrituelen. Op de website van het Nederlandse River Bible Institute staat hij samen met zijn vrouw als docent aangeprezen, en in juni stond de predikant zelfs nog op de planken in Hoofddorp, tijdens een verrassingsbezoek. 

Een opvallende praktijk die de Hoofddorpers hebben overgenomen van hun Amerikaanse evenknie is het zogeheten faith seeding. Volgens dit principe beloont God het 'zaaien' (lees: doneren) van geld aan goede doelen en religieuze organisaties met zijn goede wil, vaak in de vorm van toekomstige rijkdom. In de praktijk doneren de gelovigen dit geld bijna altijd aan de betreffende kerk die hen vraagt te 'zaaien'. 

Zo zien de donatiekaarten van de River Church eruit.

Bij binnenkomst in de River Church liggen machtigingskaarten klaar op de stoelen, waar de gelovigen hun gewenste donatiebedrag op kunnen invullen. Na een persoonlijk verhaal van Kroeske over het succes van 'zaaien' verschijnen op het grote scherm QR-codes en rekeningnummers. Ook online kan gedoneerd worden, de standaardinstelling op de website is een eenmalige gift van 250 euro.

Controversieel of niet, de kerk lijkt stabiel door te groeien. Hun sociale media en wervingsacties op straat blijven mensen vanuit het hele land aantrekken. Inmiddels heeft The River een tweede locatie geopend, in Amersfoort. En met het jeugdige enthousiasme van de honderden gelovigen in Hoofddorp, lijkt het einde van die groei nog zeker niet in zicht.

De hoge rentelasten voor het coronaherstelfonds vormen een blok aan het been van de EU-begroting. EU-lidstaten willen de miljardentegenvaller opvangen met bezuinigingen, maar het Europees Parlement wil juist blijven spenderen. Nederland vindt potverteren onverantwoord: „Extra opscheppen is fijn in een all you can eat-restaurant, maar niet voor de begroting die we nu bespreken.”

De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen heeft inderdaad sms-contact gehad met Pfizer-directeur Albert Bourla over een miljardendeal voor coronavaccins. Dat gaf de Europese Commissie vrijdag toe tijdens een hoorzitting bij het Europees Hof van Justitie. Tot nu toe heeft de Commissie zich nooit openlijk uitgelaten over het bestaan van de sms’jes.

Deze ochtend legden medewerkers van ProRail op verkeersleidingsposten in Alkmaar en Amsterdam het werk tijdelijk neer. De staking inmiddels voorbij. In de loop van de dag kunnen treinreizigers te maken hebben met vertragingen en uitval van treinen. Reizigers worden daarom opgeroepen de reisplanner te raadplegen. 

Het liveblog over de staking van ProRail is gesloten. Lees hier alle updates terug.

Het valt mee met de drukte op de weg, meldt de ANWB. Gisteren gaf de ANWB aan woensdag in de Randstad grotere verkeersdrukte en langere files te verwachten door de staking bij spoorbeheerder ProRail, maar vooralsnog ziet de verkeersdienst alleen de dagelijkse drukte en spreekt de ANWB van een gemiddelde woensdag.

Door de staking bij ProRail ligt het treinverkeer stil in Noord-Holland en delen van Utrecht en Flevoland. Rond 07.45 uur stond er op de snelwegen en provinciale wegen volgens de ANWB zo'n 360 kilometer file. "Het ziet er nog niet heel anders uit dan anders." Volgens de zegsman lijkt het erop dat de waarschuwing om thuis te gaan werken "of andere dingen te doen" is gehoord.

Mensen lijken goed op de hoogte van de staking bij spoorbeheerder ProRail, waardoor het treinverkeer in heel Noord-Holland woensdagochtend platligt. Dat meldt een woordvoerder van de NS. Volgens hem is het heel rustig op de getroffen stations.

"Het is ontzettend rustig op het station", zegt de woordvoerder vanaf Amsterdam Centraal. "Het geeft een flashback naar de coronatijden." Ook vanaf andere stations hoort de zegsman soortgelijke geluiden. "Nederland heeft goed in de gaten dat er gestaakt wordt."

In de vroege ochtend is het rustig op Schiphol Plaza en het treinstation van de luchthaven. Alleen tussen Schiphol en Amsterdam Centraal rijdt vier keer per uur een sprinter.

In de hal van Schiphol Plaza wordt af en toe omgeroepen dat het treinverkeer rond Schiphol door de staking plat ligt. Bij de informatiebalie van NS staan enkele reizigers, ziet een ANP-verslaggever.

Ook loopt een NS-medewerker rond om informatie te geven. Hij zegt dat hij al meerdere vragen van reizigers heeft beantwoord. "Bijvoorbeeld van mensen die op vakantie zijn geweest of voor werk weg waren, en die het nieuws niet hebben gevolgd", zegt hij. "Maar vooralsnog valt het allemaal erg mee."

Sinds 06.00 uur deze ochtend ligt het treinverkeer in de hele provincie stil door een staking van medewerkers bij spoorbeheer ProRail. Ook in delen van Flevoland en Utrecht rijden hierdoor geen treinen. De staking zelf duurt tot 09.00 uur, maar na verwachting zal het enige tijd duren voordat het treinverkeer rijdt volgens dienstregeling.

Deze ochtend legden medewerkers van ProRail op verkeersleidingsposten in Alkmaar en Amsterdam het werk tijdelijk neer. De staking inmiddels voorbij. In de loop van de dag kunnen treinreizigers te maken hebben met vertragingen en uitval van treinen. Reizigers worden daarom opgeroepen de reisplanner te raadplegen. 

Het liveblog over de staking van ProRail is gesloten. Lees hier alle updates terug.

Het valt mee met de drukte op de weg, meldt de ANWB. Gisteren gaf de ANWB aan woensdag in de Randstad grotere verkeersdrukte en langere files te verwachten door de staking bij spoorbeheerder ProRail, maar vooralsnog ziet de verkeersdienst alleen de dagelijkse drukte en spreekt de ANWB van een gemiddelde woensdag.

Door de staking bij ProRail ligt het treinverkeer stil in Noord-Holland en delen van Utrecht en Flevoland. Rond 07.45 uur stond er op de snelwegen en provinciale wegen volgens de ANWB zo'n 360 kilometer file. "Het ziet er nog niet heel anders uit dan anders." Volgens de zegsman lijkt het erop dat de waarschuwing om thuis te gaan werken "of andere dingen te doen" is gehoord.

Mensen lijken goed op de hoogte van de staking bij spoorbeheerder ProRail, waardoor het treinverkeer in heel Noord-Holland woensdagochtend platligt. Dat meldt een woordvoerder van de NS. Volgens hem is het heel rustig op de getroffen stations.

"Het is ontzettend rustig op het station", zegt de woordvoerder vanaf Amsterdam Centraal. "Het geeft een flashback naar de coronatijden." Ook vanaf andere stations hoort de zegsman soortgelijke geluiden. "Nederland heeft goed in de gaten dat er gestaakt wordt."

In de vroege ochtend is het rustig op Schiphol Plaza en het treinstation van de luchthaven. Alleen tussen Schiphol en Amsterdam Centraal rijdt vier keer per uur een sprinter.

In de hal van Schiphol Plaza wordt af en toe omgeroepen dat het treinverkeer rond Schiphol door de staking plat ligt. Bij de informatiebalie van NS staan enkele reizigers, ziet een ANP-verslaggever.

Ook loopt een NS-medewerker rond om informatie te geven. Hij zegt dat hij al meerdere vragen van reizigers heeft beantwoord. "Bijvoorbeeld van mensen die op vakantie zijn geweest of voor werk weg waren, en die het nieuws niet hebben gevolgd", zegt hij. "Maar vooralsnog valt het allemaal erg mee."

Sinds 06.00 uur deze ochtend ligt het treinverkeer in de hele provincie stil door een staking van medewerkers bij spoorbeheer ProRail. Ook in delen van Flevoland en Utrecht rijden hierdoor geen treinen. De staking zelf duurt tot 09.00 uur, maar na verwachting zal het enige tijd duren voordat het treinverkeer rijdt volgens dienstregeling.

Deze ochtend legden medewerkers van ProRail op verkeersleidingsposten in Alkmaar en Amsterdam het werk tijdelijk neer. Het treinverkeer in de ochtendspits is hierdoor hevig gestremd. Hoewel de staking voorbij is, is het verkeer nog ontregeld. Wij houden je op de hoogte in dit liveblog.

Het valt mee met de drukte op de weg, meldt de ANWB. Gisteren gaf de ANWB aan woensdag in de Randstad grotere verkeersdrukte en langere files te verwachten door de staking bij spoorbeheerder ProRail, maar vooralsnog ziet de verkeersdienst alleen de dagelijkse drukte en spreekt de ANWB van een gemiddelde woensdag.

Door de staking bij ProRail ligt het treinverkeer stil in Noord-Holland en delen van Utrecht en Flevoland. Rond 07.45 uur stond er op de snelwegen en provinciale wegen volgens de ANWB zo'n 360 kilometer file. "Het ziet er nog niet heel anders uit dan anders." Volgens de zegsman lijkt het erop dat de waarschuwing om thuis te gaan werken "of andere dingen te doen" is gehoord.

Mensen lijken goed op de hoogte van de staking bij spoorbeheerder ProRail, waardoor het treinverkeer in heel Noord-Holland woensdagochtend platligt. Dat meldt een woordvoerder van de NS. Volgens hem is het heel rustig op de getroffen stations.

"Het is ontzettend rustig op het station", zegt de woordvoerder vanaf Amsterdam Centraal. "Het geeft een flashback naar de coronatijden." Ook vanaf andere stations hoort de zegsman soortgelijke geluiden. "Nederland heeft goed in de gaten dat er gestaakt wordt."

In de vroege ochtend is het rustig op Schiphol Plaza en het treinstation van de luchthaven. Alleen tussen Schiphol en Amsterdam Centraal rijdt vier keer per uur een sprinter.

In de hal van Schiphol Plaza wordt af en toe omgeroepen dat het treinverkeer rond Schiphol door de staking plat ligt. Bij de informatiebalie van NS staan enkele reizigers, ziet een ANP-verslaggever.

Ook loopt een NS-medewerker rond om informatie te geven. Hij zegt dat hij al meerdere vragen van reizigers heeft beantwoord. "Bijvoorbeeld van mensen die op vakantie zijn geweest of voor werk weg waren, en die het nieuws niet hebben gevolgd", zegt hij. "Maar vooralsnog valt het allemaal erg mee."

Sinds 06.00 uur deze ochtend ligt het treinverkeer in de hele provincie stil door een staking van medewerkers bij spoorbeheer ProRail. Ook in delen van Flevoland en Utrecht rijden hierdoor geen treinen. De staking zelf duurt tot 09.00 uur, maar na verwachting zal het enige tijd duren voordat het treinverkeer rijdt volgens dienstregeling.

Deze ochtend legden medewerkers van ProRail op verkeersleidingsposten in Alkmaar en Amsterdam het werk tijdelijk neer. Het treinverkeer in de ochtendspits is hierdoor hevig gestremd. Hoewel de staking voorbij is, is het verkeer nog ontregeld. Wij houden je op de hoogte in dit liveblog.

Het valt mee met de drukte op de weg, meldt de ANWB. Gisteren gaf de ANWB aan woensdag in de Randstad grotere verkeersdrukte en langere files te verwachten door de staking bij spoorbeheerder ProRail, maar vooralsnog ziet de verkeersdienst alleen de dagelijkse drukte en spreekt de ANWB van een gemiddelde woensdag.

Door de staking bij ProRail ligt het treinverkeer stil in Noord-Holland en delen van Utrecht en Flevoland. Rond 07.45 uur stond er op de snelwegen en provinciale wegen volgens de ANWB zo'n 360 kilometer file. "Het ziet er nog niet heel anders uit dan anders." Volgens de zegsman lijkt het erop dat de waarschuwing om thuis te gaan werken "of andere dingen te doen" is gehoord.

Mensen lijken goed op de hoogte van de staking bij spoorbeheerder ProRail, waardoor het treinverkeer in heel Noord-Holland woensdagochtend platligt. Dat meldt een woordvoerder van de NS. Volgens hem is het heel rustig op de getroffen stations.

"Het is ontzettend rustig op het station", zegt de woordvoerder vanaf Amsterdam Centraal. "Het geeft een flashback naar de coronatijden." Ook vanaf andere stations hoort de zegsman soortgelijke geluiden. "Nederland heeft goed in de gaten dat er gestaakt wordt."

In de vroege ochtend is het rustig op Schiphol Plaza en het treinstation van de luchthaven. Alleen tussen Schiphol en Amsterdam Centraal rijdt vier keer per uur een sprinter.

In de hal van Schiphol Plaza wordt af en toe omgeroepen dat het treinverkeer rond Schiphol door de staking plat ligt. Bij de informatiebalie van NS staan enkele reizigers, ziet een ANP-verslaggever.

Ook loopt een NS-medewerker rond om informatie te geven. Hij zegt dat hij al meerdere vragen van reizigers heeft beantwoord. "Bijvoorbeeld van mensen die op vakantie zijn geweest of voor werk weg waren, en die het nieuws niet hebben gevolgd", zegt hij. "Maar vooralsnog valt het allemaal erg mee."

Sinds 06.00 uur deze ochtend ligt het treinverkeer in de hele provincie stil door een staking van medewerkers bij spoorbeheer ProRail. Ook in delen van Flevoland en Utrecht rijden hierdoor geen treinen. De staking zelf duurt tot 09.00 uur, maar na verwachting zal het enige tijd duren voordat het treinverkeer rijdt volgens dienstregeling.

Vandaag leggen medewerkers van ProRail op verkeersleidingsposten in Alkmaar en Amsterdam het werk neer. Hierdoor rijden in de hele provincie geen treinen tijdens de ochtendspits. Ook daarna zal het treinverkeer hinder ondervinden. Wij houden je op de hoogte in dit liveblog.

Het valt mee met de drukte op de weg, meldt de ANWB. Gisteren gaf de ANWB aan woensdag in de Randstad grotere verkeersdrukte en langere files te verwachten door de staking bij spoorbeheerder ProRail, maar vooralsnog ziet de verkeersdienst alleen de dagelijkse drukte en spreekt de ANWB van een gemiddelde woensdag.

Door de staking bij ProRail ligt het treinverkeer stil in Noord-Holland en delen van Utrecht en Flevoland. Rond 07.45 uur stond er op de snelwegen en provinciale wegen volgens de ANWB zo'n 360 kilometer file. "Het ziet er nog niet heel anders uit dan anders." Volgens de zegsman lijkt het erop dat de waarschuwing om thuis te gaan werken "of andere dingen te doen" is gehoord.

Mensen lijken goed op de hoogte van de staking bij spoorbeheerder ProRail, waardoor het treinverkeer in heel Noord-Holland woensdagochtend platligt. Dat meldt een woordvoerder van de NS. Volgens hem is het heel rustig op de getroffen stations.

"Het is ontzettend rustig op het station", zegt de woordvoerder vanaf Amsterdam Centraal. "Het geeft een flashback naar de coronatijden." Ook vanaf andere stations hoort de zegsman soortgelijke geluiden. "Nederland heeft goed in de gaten dat er gestaakt wordt."

In de vroege ochtend is het rustig op Schiphol Plaza en het treinstation van de luchthaven. Alleen tussen Schiphol en Amsterdam Centraal rijdt vier keer per uur een sprinter.

In de hal van Schiphol Plaza wordt af en toe omgeroepen dat het treinverkeer rond Schiphol door de staking plat ligt. Bij de informatiebalie van NS staan enkele reizigers, ziet een ANP-verslaggever.

Ook loopt een NS-medewerker rond om informatie te geven. Hij zegt dat hij al meerdere vragen van reizigers heeft beantwoord. "Bijvoorbeeld van mensen die op vakantie zijn geweest of voor werk weg waren, en die het nieuws niet hebben gevolgd", zegt hij. "Maar vooralsnog valt het allemaal erg mee."

Sinds 06.00 uur deze ochtend ligt het treinverkeer in de hele provincie stil door een staking van medewerkers bij spoorbeheer ProRail. Ook in delen van Flevoland en Utrecht rijden hierdoor geen treinen. De staking zelf duurt tot 09.00 uur, maar na verwachting zal het enige tijd duren voordat het treinverkeer rijdt volgens dienstregeling.

Vandaag leggen medewerkers van ProRail op verkeersleidingsposten in Alkmaar en Amsterdam het werk neer. Hierdoor rijden in de hele provincie geen treinen tijdens de ochtendspits. Ook daarna zal het treinverkeer hinder ondervinden. Wij houden je op de hoogte in dit liveblog.

Het valt mee met de drukte op de weg, meldt de ANWB. Gisteren gaf de ANWB aan woensdag in de Randstad grotere verkeersdrukte en langere files te verwachten door de staking bij spoorbeheerder ProRail, maar vooralsnog ziet de verkeersdienst alleen de dagelijkse drukte en spreekt de ANWB van een gemiddelde woensdag.

Door de staking bij ProRail ligt het treinverkeer stil in Noord-Holland en delen van Utrecht en Flevoland. Rond 07.45 uur stond er op de snelwegen en provinciale wegen volgens de ANWB zo'n 360 kilometer file. "Het ziet er nog niet heel anders uit dan anders." Volgens de zegsman lijkt het erop dat de waarschuwing om thuis te gaan werken "of andere dingen te doen" is gehoord.

Mensen lijken goed op de hoogte van de staking bij spoorbeheerder ProRail, waardoor het treinverkeer in heel Noord-Holland woensdagochtend platligt. Dat meldt een woordvoerder van de NS. Volgens hem is het heel rustig op de getroffen stations.

"Het is ontzettend rustig op het station", zegt de woordvoerder vanaf Amsterdam Centraal. "Het geeft een flashback naar de coronatijden." Ook vanaf andere stations hoort de zegsman soortgelijke geluiden. "Nederland heeft goed in de gaten dat er gestaakt wordt."

In de vroege ochtend is het rustig op Schiphol Plaza en het treinstation van de luchthaven. Alleen tussen Schiphol en Amsterdam Centraal rijdt vier keer per uur een sprinter.

In de hal van Schiphol Plaza wordt af en toe omgeroepen dat het treinverkeer rond Schiphol door de staking plat ligt. Bij de informatiebalie van NS staan enkele reizigers, ziet een ANP-verslaggever.

Ook loopt een NS-medewerker rond om informatie te geven. Hij zegt dat hij al meerdere vragen van reizigers heeft beantwoord. "Bijvoorbeeld van mensen die op vakantie zijn geweest of voor werk weg waren, en die het nieuws niet hebben gevolgd", zegt hij. "Maar vooralsnog valt het allemaal erg mee."

Sinds 06.00 uur deze ochtend ligt het treinverkeer in de hele provincie stil door een staking van medewerkers bij spoorbeheer ProRail. Ook in delen van Flevoland en Utrecht rijden hierdoor geen treinen. De staking zelf duurt tot 09.00 uur, maar na verwachting zal het enige tijd duren voordat het treinverkeer rijdt volgens dienstregeling.

Vandaag leggen medewerkers van ProRail op verkeersleidingsposten in Alkmaar en Amsterdam het werk neer. Hierdoor rijden in de hele provincie geen treinen tijdens de ochtendspits. Ook daarna zal het treinverkeer hinder ondervinden. Wij houden je op de hoogte in dit liveblog.

Mensen lijken goed op de hoogte van de staking bij spoorbeheerder ProRail, waardoor het treinverkeer in heel Noord-Holland woensdagochtend platligt. Dat meldt een woordvoerder van de NS. Volgens hem is het heel rustig op de getroffen stations.

"Het is ontzettend rustig op het station", zegt de woordvoerder vanaf Amsterdam Centraal. "Het geeft een flashback naar de coronatijden." Ook vanaf andere stations hoort de zegsman soortgelijke geluiden. "Nederland heeft goed in de gaten dat er gestaakt wordt."

In de vroege ochtend is het rustig op Schiphol Plaza en het treinstation van de luchthaven. Alleen tussen Schiphol en Amsterdam Centraal rijdt vier keer per uur een sprinter.

In de hal van Schiphol Plaza wordt af en toe omgeroepen dat het treinverkeer rond Schiphol door de staking plat ligt. Bij de informatiebalie van NS staan enkele reizigers, ziet een ANP-verslaggever.

Ook loopt een NS-medewerker rond om informatie te geven. Hij zegt dat hij al meerdere vragen van reizigers heeft beantwoord. "Bijvoorbeeld van mensen die op vakantie zijn geweest of voor werk weg waren, en die het nieuws niet hebben gevolgd", zegt hij. "Maar vooralsnog valt het allemaal erg mee."

Sinds 06.00 uur deze ochtend ligt het treinverkeer in de hele provincie stil door een staking van medewerkers bij spoorbeheer ProRail. Ook in delen van Flevoland en Utrecht rijden hierdoor geen treinen. De staking zelf duurt tot 09.00 uur, maar na verwachting zal het enige tijd duren voordat het treinverkeer rijdt volgens dienstregeling.

Het provinciebestuur moet om tafel met de organisatie van Bevrijdingspop en de gemeente Haarlem. Dat is het gevolg van een bijna unaniem aangenomen motie van BBB en D66 in de Provinciale Staten. De toekomst van het grootste en oudste bevrijdingsfestival staat op de tocht door bezuinigingen van het nieuwe kabinet.

Tijdens de vergadering van Provinciale Staten maandagavond stemden alleen de twee leden van Forum voor Democratie tegen de motie. Die was ingediend door fractievoorzitters Ingrid de Sain van BBB en Sijmen Mülder van D66. Alle andere partijen schaarden zich achter de oproep om Bevrijdingspop te redden. 

80 jaar vrede

BBB en D66 vinden dat Bevrijdingspop een belangrijke rol speelt in de samenleving. "Vooral in deze tijden waarin vrijheid niet vanzelfsprekend is, kunnen we het belang van dit festival niet genoeg benadrukken", zeggen de twee fractievoorzitters. "Het doel is om te zoeken naar een structurele oplossing, zodat het festival in 2025 en daarna kan blijven bestaan."

Daarom moet het provinciebestuur op korte termijn gaan praten met de gemeente Haarlem en de organisatie van Bevrijdingspop. Uit dat gesprek moet blijken hoe groot de financiële nood is. De partijen vinden het heel belangrijk dat er in ieder geval een oplossing komt voor komend jaar, omdat dan tachtig jaar vrede in Nederland wordt herdacht. 

Brandbrief

Vorige maand stuurden de veertien Nederlandse bevrijdingsfestivals nog een brandbrief aan staatssecretaris Vincent Karremans. Hij trok de subsidie van 1 miljoen euro aan de Stichting Bevrijdingsfestivals Nederland in vanwege bezuinigingen. Dat geld was juist beschikbaar gesteld nadat in 2023 veel festivals in het water vielen door het slechte weer. Ook hebben de coronajaren er eerder flink ingehakt.

Bevrijdingsfestivals zijn afhankelijk van de inkomsten uit de baromzet. Bij slecht weer valt die omzet veel lager uit. Bovendien zijn de afgelopen jaren de kosten enorm gestegen. Zo kost de organisatie van Bevrijdingspop Haarlem jaarlijks ruim 1 miljoen euro. Subsidies zijn hard nodig, want die kosten zijn niet terug te verdienen. 

Tekst loopt door onder de foto.

De gemeente Haarlem geeft een subsidie van ruim 50.000 euro per jaar, maar volgens voorzitter Bernt Schneiders van Bevrijdingspop is dat lang niet genoeg. Extra geld moet dus bij de gemeente of de provincie vandaan komen. Het festival trekt jaarlijks op 5 mei ronde de 120.000 bezoekers in de Haarlemmerhout in Haarlem.

Flink tekort in 2025

Schneiders laat weten dat de totale begroting voor het festival rond de 1,3 miljoen euro ligt. "Door kostenstijgingen en de inflatie zitten we voor de editie van volgend jaar al met een tekort van ruim 200.000 euro. Als bestuur hebben we besloten dat we dat bedrag voor 1 december binnen moeten hebben, anders kunnen we het festival niet verantwoord organiseren. We moeten bij slecht weer en een tegenvallende omzet wel onze rekeningen kunnen betalen."

De voormalige burgemeester van Haarlem ziet wel in dat de huidige formule van Bevrijdingspop niet toekomstbestendig is. "Duidelijk is dat ons verdienmodel is uitgewerkt. In het recente verleden konden we met de opbrengst van twee goede edities - met goed weer en veel omzet - het verlies van een slechte editie opvangen. Maar nu draaien we ook met goed weer verlies."

Terug naar af?

Bevrijdingspop werd in 1980 bedacht door de Haarlemse scholier Ilco van der Linde. Hij leende honderd gulden van zijn ouders voor de organisatie. Het festival groeide in de jaren daarna snel. Het verhuisde naar steeds grotere locaties: van het Patronaat, het stadion van HFC Haarlem, het Kenaupark en de Botermarkt naar de huidige plek: het vlooienveld in de Haarlemmerhout. 

Meerdere Haarlemmers vinden dat het festival te massaal is geworden. Dat snapt voorzitter Schneiders wel. "Misschien moeten we ons beraden op een andere opzet, die minder financieel risico met zich meebrengt. Dat moet ook in overleg met de politiek gebeuren. Maar het is niet goed mogelijk om het festival in 2025 al op een andere leest te schoeien. Je kunt niet zomaar entree gaan heffen of een podium minder doen. Dat moet goed doordacht worden."

Een Amerikaanse die werd ontslagen omdat ze weigerde de coronaprik te halen, heeft een mega schadevergoeding gekregen. De jury in de rechtbank in Michigan kende haar 11,3 miljoen euro toe.

'Winkelruimte te huur' staat er in grote letters op de ruiten van veel panden in de Grote Houtstraat in Haarlem. In één van de belangrijkste winkelstraten van Haarlem is de leegstand stukken hoger dan op andere plekken in de stad en dat baart centrummanager Falco Bloemendal zorgen. 

Wie de grote winkelstraten het liefst vermijdt en in de Gouden Straatjes shopt, merkt weinig van de leegstand in de stad. Het leegstandspercentage ligt in Haarlem met 5,6 procent binnen een gezonde marge. “Neem de Zijlstraat, de Gierstraat, of de Anegang”, zegt Bloemendal. “Daar staat nauwelijks iets leeg en als er een pand vrijkomt, is dat binnen no-time gevuld.” 

Weinig doorstroom

Toch schuilt er achter de grote vraag naar panden in de kleinere winkelstraten ook een probleem. "We hebben in Haarlem te maken met een gebrek aan gezonde doorstroom", vertelt Bloemendal. "Vroeger zag je dat winkels die hartstikke goed draaiden uiteindelijk naar de grote winkelstraat verplaatsen. Die stap wordt nu niet meer zo snel gemaakt." Hierdoor kunnen nieuwe ondernemers niet starten. 

Voor veel ondernemers is het overstappen naar een groter pand simpelweg onbetaalbaar door de hoge huurprijzen in de drukbezochte straten. Daarnaast verdwijnen de grote ketens, die zich vaak in deze straten vestigen, de laatste jaren op steeds meer locaties. Na de coronaperiode zaten zij met hoge schulden. De stijgende inkoopkosten zorgen ervoor dat winst maken steeds lastiger wordt. 

Het clubje winkels dat een plek op de Grote Houtstraat of de Barteljorisstraat kan betalen, is daardoor gekrompen. Dat zorgt in die straten voor geconcentreerde leegstand: "In de Grote Houtstraat staat meer dan tien procent leeg. Dat is veel te veel", zegt Bloemendal. 

Vastgoedinvesteerders 

Veel van de leegstaande panden zijn in handen van grote vastgoedinvesteerders. Zij voelen de leegstand nauwelijks in hun portemonnee, omdat de stijgende vastgoedprijzen hun rendement op peil houden. Het laten zakken van de huur is voor hen onvoordelig, omdat de waarde van het pand dan daalt, legt Bloemendal uit. 

Tekst gaat verder onder de foto. 

Aantrekkelijker maken

Een kant en klare oplossing bestaat volgens Bloemendal niet: "Je kan een eigenaar moeilijk dwingen om een pand voor een bepaald bedrag te verhuren", zegt Bloemendal. Toch komt er uiteindelijk een kantelpunt aan, denkt hij. "Als alle panden van de investeerders naast elkaar leeg staan, daalt de waarde ook. Dan hoop je dat er andere keuzes worden gemaakt." 

Tot die tijd is het volgens Bloemendal zaak om de stad zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor de bezoeker en de ondernemer. Dit kan onder andere door meer groen en bankjes aan te leggen en verrommeling tegen te gaan. "Als er veel mensen komen winkelen, maak je meer omzet en wordt het weer interessanter voor ondernemers om zich hier te vestigen."

In deze aflevering van Damsko sluiten de we miniserie Veganiseer af met een bijzondere opdracht voor veganistische kok Diana en tijdens onze opgave de volledige wereldkaart in te laten kleuren door Amsterdammers van over de hele wereld, stuiten we op een verhaal 'Down Under'. 

In de laatste aflevering van de serie 'Veganiseer' krijgt chef Diana misschien wel haar moeilijkste opdracht tot nu toe. Bij Franks Smokehouse is het aan haar om een sappig broodje runderborst, met vet en al, plantaardig na te bootsen. Normaliter is het niet haar stijl om letterlijk vleesvervangers te creëren, maar nu kan ze niet anders. Ze zoekt haar heil bij seitan. Een plantaardige vervanger voor vlees, gemaakt van speltbloem.

In de rubriek 'De Kaart' spreken we met de Australische Emily. Zij verliet huis en haar om bij haar geliefde te gaan wonen in Londen. Eenmaal daar kwam ze niet aan een baan, en vertrok ze weer naar Amsterdam waar ze wel werk kon vinden. Het is niet echt iets voor haar om zo avontuurlijk te zijn, maar de strenge lockdowns tijdens de coronapandemie in Australië hebben haar ertoe aangezet om meer van de wereld te willen zien. Ze voelde zich tussen 2020 en 2022 erg ver van de rest van de wereld op het Australische continent.

Alle afleveringen van Damsko zijn hier terug te zien.

Ans van den Elzen in het Aagtendorp in Beverwijk verwacht dat er zich tussen de vier en vijfhonderd zingende kindertjes aan haar deur zullen melden tijdens Sint Maarten. Ans is zoals ieder jaar op alles voorbereid en heeft zeker duizend versnaperingen klaarliggen. "Maar ook papa's en mama's die een liedje zingen mogen iets uitkiezen hoor", zegt Ans die zich een heel jaar op Sint Maarten verheugt.

Op de middag van de elfde van de elfde is Ans van den Elzen al bezig de laatste voorbereidingen in stelling te brengen. Ook wordt buienradar strak in de gaten gehouden, want of een Sint Maartenavond slaagt, is natuurlijk voor een groot deel in handen van de weergoden. Aan de voorbereidingen van Ans zal het niet liggen. "De voorbereidingen voor het feest van dit jaar zijn in feite begonnen op twaalf november 2023" zegt Ans van Elzen. 

Festival

Het feest van de gulle heilige Maarten werd vroeger altijd uitbundig gevierd in dat aparte stukje Beverwijk dat het Aagtendorp is. Maar sinds de coronacrisis is daar een beetje de klad in gekomen. Er was op de avond van de elfde november altijd een hoop volk op de been, vertelt Ans met spijt in haar stem. "Het binnendorp was dan helemaal verlicht. Er was een oliebollenkraam en soms hadden we zelfs een spookhuis, het is jammer dat het nu een stuk minder is." Je kunt wel spreken van een soort klein festival, vertelt Ans. Ze hoopt dat er een sponsor opstaat en de traditie in het Aagtendorp weer nieuw leven inblaast.

Ans van den Elzen in het Aagtendorp in Beverwijk verwacht dat er zich tussen de vier en vijfhonderd zingende kindertjes aan haar deur zullen melden tijdens Sint Maarten. Ans is zoals ieder jaar op alles voorbereid en heeft zeker duizend versnaperingen klaarliggen. "Maar ook papa's en mama's die een liedje zingen mogen iets uitkiezen hoor", zegt Ans die zich een heel jaar op Sint Maarten verheugt.

Op de middag van de elfde van de elfde is Ans van den Elzen al bezig de laatste voorbereidingen in stelling te brengen. Ook wordt buienradar strak in de gaten gehouden, want of een Sint Maartenavond slaagt, is natuurlijk voor een groot deel in handen van de weergoden. Aan de voorbereidingen van Ans zal het niet liggen. "De voorbereidingen voor het feest van dit jaar zijn in feite begonnen op twaalf november 2023" zegt Ans van Elzen. 

Festival

Het feest van de gulle heilige Maarten werd vroeger altijd uitbundig gevierd in dat aparte stukje Beverwijk dat het Aagtendorp is. Maar sinds de coronacrisis is daar een beetje de klad in gekomen. Er was op de avond van de elfde november altijd een hoop volk op de been, vertelt Ans met spijt in haar stem. "Het binnendorp was dan helemaal verlicht. Er was een oliebollenkraam en soms hadden we zelfs een spookhuis, het is jammer dat het nu een stuk minder is." Je kunt wel spreken van een soort klein festival, vertelt Ans. Ze hoopt dat er een sponsor opstaat en de traditie in het Aagtendorp weer nieuw leven inblaast.

Al decennialang gaan Amsterdammers minder vaak naar de christelijke kerk, maar opvallend genoeg vlakt die dalende trend nu af, aldus religiewetenschapper Miranda Klaver. Zo doet het geloof bij een nieuwe generatie weer helemaal mee als speler in de zoektocht naar zingeving. Maar ook houvast, verbinding en een reactie op de verharding van de samenleving spelen een rol, stelt ze. 

Vanaf de jaren 50 en 60 voelen Amsterdammers zich steeds minder verbonden met de kerk: veel jongeren die opgroeiden met het christendom zijn klaar met de tradities en verplichtingen die het geloof met zich meebrengt. "Het is als het ware een zware jas, die deze generatie uit wil doen", vertelt Klaver die verbonden is aan de faculteit Religie en Theologie van de Vrije Universiteit. Amsterdam loopt hierin, net als bij andere trends, voorop vertelt Klaver. 

En dat is nu andersom ook weer het geval, vertelt ze: "De huidige generatie heeft het geloof niet eerder als belastend ervaren en is er nieuwsgierig naar." En dat is al op verschillende plekken in de stad te merken.

Een kerk die flink is gegroeid is de laatste jaren, is de Mozaiekkerk in Buitenveldert, genaamd Mozaiek 020. De gemeenschap begon met één vestiging in Veenendaal zo'n 12 jaar geleden, maar zit pas twee jaar in Amsterdam. "We zijn samen een kunstwerk van gebrokenheid. Je maakt allemaal dingen mee in het leven waardoor je ook gebroken kan worden, maar we geloven dat Jezus daar een mooi kunstwerk van maakt", vertelt voorganger Joël Boertjens. Met name de livestream die de Mozaiekgemeenschap opzette tijdens de coronapandemie droeg bij aan deze groei.

Maar ook de muziek en eigentijdse stijl is iets wat veel mensen, vooral ook jongeren, aanspreekt, zegt Klaver. Dat geldt net zo voor Thim en Rosanne, die zich bij de kerk aansloten toen ze in Amsterdam kwamen wonen. "Ik vind de muziek altijd heel fijn. De uitbundige muziek met een band, dat is emotionerend en laadt me op, en dat geldt ook voor de preken." Rosanne vult aan: "Ik denk dat geloof heel veel hoop en troost kan bieden en heel veel rust. Horen bij een gemeenschap kan heel veel steun dragen", vertelt ze. 

Achter de Zeedijk 

De interesse in het christendom merken ze ook bij de eeuwenoude Sint-Nicolaaskerk midden in het centrum, vlak achter de Zeedijk. "Ja soms horen we de dronken Britten hier nog zingen, maar dat heeft ook wel weer wat", vertelt pastoor Eric Fennis. Afgelopen jaar lieten 45 mensen zich dopen, zegt Fennis. Dat is ongeveer een verdubbeling ten opzichte van eerdere jaren. 

Ook Aydin Çetin wil zich volgend jaar laten dopen. De 20-jarige student heeft geen christelijke achtergrond: "Mijn vader is moslim, mijn moeder is atheïst." Zijn interesse werd getriggerd door een bericht op Instagram, later schreef hij zich in voor een onlinecursus bij de kerk. Het geloof biedt hem houvast, vertelt hij: "Huizen zijn ontzettend duur, boodschappen zijn niet te betalen, het is overal oorlog. Het helpt mij bij het vinden van hoop."

Maar hoe belijd je zo'n geloof, met van oorsprong vaak conservatieve waarden, in de huidige maatschappij? Bij Mozaiek 020 hebben ze een ruimere interpretatie van de bijbel, dat is bijvoorbeeld te merken in hun volledige acceptatie van de lhbtiq+gemeenschap. "Dat is een principiële keuze. Vanuit de Bijbel kan je er op verschillende manieren tegenaan kijken. Er zijn verschillende interpretaties en dat kan naast elkaar bestaan. Dat houdt ons niet tegen om een community te vormen", aldus Joël Boertjens.

Maar bij de Sint-Nicolaaskerk merken ze dat jongeren niet altijd behoefte hebben aan een die ruimere interpretatie.

"Je ziet dat jongeren conservatiever worden. De discussies zijn niet meer zo heftig als tien, twintig, dertig jaar geleden", vertelt hij. Klaver beaamt dat: "Ook conservatieve kerken groeien, in die zin zie je dat aansluiten bij de verrechtsing van de samenleving zoals we dat zien de laatste jaren."

Of het christendom ook echt een comeback maakt, daar wil Klaver haar vingers niet aan branden: "We proberen te volgen wat er gebeurt. De kerken hopen natuurlijk wel dat het gaat gebeuren, maar zal ook afwachten hoe de wereld verandert en hoe kerken zichzelf blijven organiseren. Zullen we moeten afwachten", aldus Klaver. 

Al decennialang gaan Amsterdammers minder vaak naar de christelijke kerk, maar opvallend genoeg vlakt die dalende trend nu af, aldus religiewetenschapper Miranda Klaver. Zo doet het geloof bij een nieuwe generatie weer helemaal mee als speler in de zoektocht naar zingeving. Maar ook houvast, verbinding en een reactie op de verharding van de samenleving spelen een rol, stelt ze. 

Vanaf de jaren 50 en 60 voelen Amsterdammers zich steeds minder verbonden met de kerk: veel jongeren die opgroeiden met het christendom zijn klaar met de tradities en verplichtingen die het geloof met zich meebrengt. "Het is als het ware een zware jas, die deze generatie uit wil doen", vertelt Klaver die verbonden is aan de faculteit Religie en Theologie van de Vrije Universiteit. Amsterdam loopt hierin, net als bij andere trends, voorop vertelt Klaver. 

En dat is nu andersom ook weer het geval, vertelt ze: "De huidige generatie heeft het geloof niet eerder als belastend ervaren en is er nieuwsgierig naar." En dat is al op verschillende plekken in de stad te merken.

Een kerk die flink is gegroeid is de laatste jaren, is de Mozaiekkerk in Buitenveldert, genaamd Mozaiek 020. De gemeenschap begon met één vestiging in Veenendaal zo'n 12 jaar geleden, maar zit pas twee jaar in Amsterdam. "We zijn samen een kunstwerk van gebrokenheid. Je maakt allemaal dingen mee in het leven waardoor je ook gebroken kan worden, maar we geloven dat Jezus daar een mooi kunstwerk van maakt", vertelt voorganger Joël Boertjens. Met name de livestream die de Mozaiekgemeenschap opzette tijdens de coronapandemie droeg bij aan deze groei.

Maar ook de muziek en eigentijdse stijl is iets wat veel mensen, vooral ook jongeren, aanspreekt, zegt Klaver. Dat geldt net zo voor Thim en Rosanne, die zich bij de kerk aansloten toen ze in Amsterdam kwamen wonen. "Ik vind de muziek altijd heel fijn. De uitbundige muziek met een band, dat is emotionerend en laadt me op, en dat geldt ook voor de preken." Rosanne vult aan: "Ik denk dat geloof heel veel hoop en troost kan bieden en heel veel rust. Horen bij een gemeenschap kan heel veel steun dragen", vertelt ze. 

Achter de Zeedijk 

De interesse in het christendom merken ze ook bij de eeuwenoude Sint-Nicolaaskerk midden in het centrum, vlak achter de Zeedijk. "Ja soms horen we de dronken Britten hier nog zingen, maar dat heeft ook wel weer wat", vertelt pastoor Eric Fennis. Afgelopen jaar lieten 45 mensen zich dopen, zegt Fennis. Dat is ongeveer een verdubbeling ten opzichte van eerdere jaren. 

Ook Aydin Çetin wil zich volgend jaar laten dopen. De 20-jarige student heeft geen christelijke achtergrond: "Mijn vader is moslim, mijn moeder is atheïst." Zijn interesse werd getriggerd door een bericht op Instagram, later schreef hij zich in voor een onlinecursus bij de kerk. Het geloof biedt hem houvast, vertelt hij: "Huizen zijn ontzettend duur, boodschappen zijn niet te betalen, het is overal oorlog. Het helpt mij bij het vinden van hoop."

Maar hoe belijd je zo'n geloof, met van oorsprong vaak conservatieve waarden, in de huidige maatschappij? Bij Mozaiek 020 hebben ze een ruimere interpretatie van de bijbel, dat is bijvoorbeeld te merken in hun volledige acceptatie van de lhbtiq+gemeenschap. "Dat is een principiële keuze. Vanuit de Bijbel kan je er op verschillende manieren tegenaan kijken. Er zijn verschillende interpretaties en dat kan naast elkaar bestaan. Dat houdt ons niet tegen om een community te vormen", aldus Joël Boertjens.

Maar bij de Sint-Nicolaaskerk merken ze dat jongeren niet altijd behoefte hebben aan een die ruimere interpretatie.

"Je ziet dat jongeren conservatiever worden. De discussies zijn niet meer zo heftig als tien, twintig, dertig jaar geleden", vertelt hij. Klaver beaamt dat: "Ook conservatieve kerken groeien, in die zin zie je dat aansluiten bij de verrechtsing van de samenleving zoals we dat zien de laatste jaren."

Of het christendom ook echt een comeback maakt, daar wil Klaver haar vingers niet aan branden: "We proberen te volgen wat er gebeurt. De kerken hopen natuurlijk wel dat het gaat gebeuren, maar zal ook afwachten hoe de wereld verandert en hoe kerken zichzelf blijven organiseren. Zullen we moeten afwachten", aldus Klaver. 

We streven ernaar om steeds gezonder ouder te worden. Toch laten nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zien dat de levensverwachting voor een 65-jarige Nederlander in 2030, met gemiddeld 20,96 jaar, lager ligt dan eerder voorspeld. Hebben we ons leeftijdsplafond bereikt?

De medewerkers van het Haarlemse Museum van de Geest kunnen even op adem komen. De gemeente Haarlem komt zeer waarschijnlijk toch met een financiële bijdrage over de brug. Daardoor blijven de deuren aan de Schotersingel in ieder geval nog twee jaar open. 

Het museum, vroeger bekend als Het Dolhuys, heeft al lange tijd grote financiële problemen. Het leek er even op dat de medewerkers zelfs hun loon niet meer kregen. Daarom klopte de directie bij de Haarlemse wethouder Van Loenen aan voor hulp.

Van Loenen zei dat dat heel moeilijk zou gaan worden. Het museum moest eerst een gedegen financieel plan maken voor de komende jaren. Door de coronaperiode en een te ambitieus beleid zijn de schulden bij het museum inmiddels hoog opgelopen. Directeur Eelco Damen noemde de situatie onlangs 'twee voor twaalf'. 

Tekst loopt door na de foto.

De smeekbede had effect: Van Loenen wil de komende twee jaar geld overmaken naar het museum. Hoeveel is niet duidelijk. Onlangs heeft ze haar plan met het museum besproken. Ze laat weten dat de kans bestaat dat er een levensvatbare toekomst is voor het museum. Ook de betrokken GGZ-instellingen, de oprichters van het museum, verhogen hun bijdrage.

'Beter plan voor de toekomst maken'

De gemeente eist dan wel maatregelen bij het museum. De GGZ-instellingen moeten de uitgaven veel strakker in de gaten houden. Dat willen ze ook. Dat geldt eveneens voor de Raad van Toezicht. Het museum moet met een goed onderbouwd plan komen om vanaf 2027 voldoende geld in de portemonnee te blijven houden. Zo niet, dan komt er vanuit de gemeentekas geen geld meer. 

Het museum vroeg 1,8 miljoen euro van de gemeente. Dat gaat niet door, laat de wethouder weten. Wel spreekt ze over 'kwijtschelding van de huidige lening en de huur over 2024.' 

Tekst loopt door onder de foto.

Ondanks de beperkte bijdrage is er toch een vorm van opluchting bij het museum. "We zijn positief verrast dat de gemeente de komende twee jaar wil bijspringen", vertelt Carine Neefjes van het museum.

"Maar we zijn financieel nog niet uit de brand. We zoeken nog steeds naar geld voor de lange termijn. Dat de gemeente nu wil helpt, kan andere financiers wellicht ook over de streep trekken. We hebben wat meer tijd om ze te zoeken."

Tekst loopt door onder het infokader.

Leegstaande ruimtes verhuren

Gemeente en museum kijken samen of het het museum ruimtes kan onderhuren aan andere partijen. "Dat doen we nu al in ruimtes die we niet gebruiken. We gaan de komende tijd ook op zoek naar nieuwe huurders. We hebben huiswerk te doen", legt Neefjes uit.

De wethouder moet het plan nog wel met de gemeenteraad bespreken. Dat gebeurt in december. 

De medewerkers van het Haarlemse Museum van de Geest kunnen even op adem komen. De gemeente Haarlem komt toch met een financiële bijdrage over de brug. Daardoor blijven de deuren aan de Schotersingel in ieder geval nog twee jaar open. 

Het museum, vroeger bekend als Het Dolhuys, heeft al lange tijd grote financiële problemen. Het leek er even op dat de medewerkers zelfs hun loon niet meer kregen. Daarom klopte de directie bij de Haarlemse wethouder Van Loenen aan voor hulp.

Van Loenen zei dat dat heel moeilijk zou gaan worden. Het museum moest eerst een gedegen financieel plan maken voor de komende jaren. Door de coronaperiode en een te ambitieus beleid zijn de schulden bij het museum inmiddels hoog opgelopen. Directeur Eelco Damen noemde de situatie onlangs 'twee voor twaalf'. 

Tekst loopt door na de foto.

De smeekbede had effect: Van Loenen maakt de komende twee jaar geld over naar het museum. Onlangs heeft ze haar plan met het museum besproken. Ze laat weten dat de kans bestaat dat er een levensvatbare toekomst is voor het museum. Ook de betrokken GGZ-instellingen, de oprichters van het museum, verhogen hun bijdrage.

'Beter plan voor de toekomst maken'

De gemeente eist dan wel maatregelen bij het museum. De GGZ-instellingen moeten de uitgaven veel strakker in de gaten houden. Dat willen ze ook. Dat geldt eveneens voor de Raad van Toezicht. Het museum moet met een goed onderbouwd plan komen om vanaf 2027 voldoende geld in de portemonnee te blijven houden. Zo niet, dan komt er vanuit de gemeentekas geen geld meer. 

Het museum vroeg 1,8 miljoen euro van de gemeente. Dat gaat niet door, laat de wethouder weten. Wel spreekt ze over 'kwijtschelding van de huidige lening en de huur over 2024.' 

Tekst loopt door onder de foto.

Ondanks de beperkte bijdrage is er toch een vorm van opluchting bij het museum. "We zijn positief verrast dat de gemeente de komende twee jaar wil bijspringen", vertelt Carine Neefjes van het museum.

"Maar we zijn financieel nog niet uit de brand. We zoeken nog steeds naar geld voor de lange termijn. Dat de gemeente nu wil helpt, kan andere financiers wellicht ook over de streep trekken. We hebben wat meer tijd om ze te zoeken."

Tekst loopt door onder het infokader.

Leegstaande ruimtes verhuren

Gemeente en museum kijken samen of het het museum ruimtes kan onderhuren aan andere partijen. "Dat doen we nu al in ruimtes die we niet gebruiken. We gaan de komende tijd ook op zoek naar nieuwe huurders. We hebben huiswerk te doen", legt Neefjes uit.

De wethouder moet het plan nog wel met de gemeenteraad bespreken. Dat gebeurt in december. 

De medewerkers van het Haarlemse Museum van de Geest kunnen even op adem komen. De gemeente Haarlem komt toch met een financiële bijdrage over de brug. Daardoor blijven de deuren aan de Schotersingel in ieder geval nog twee jaar open. 

Het museum, vroeger bekend als Het Dolhuys, heeft al lange tijd grote financiële problemen. Het leek er even op dat de medewerkers zelfs hun loon niet meer kregen. Daarom klopte de directie bij de Haarlemse wethouder Van Loenen aan voor hulp.

Van Loenen zei dat dat heel moeilijk zou gaan worden. Het museum moest eerst een gedegen financieel plan maken voor de komende jaren. Door de coronaperiode en een te ambitieus beleid zijn de schulden bij het museum inmiddels hoog opgelopen. Directeur Eelco Damen noemde de situatie onlangs 'twee voor twaalf'. 

Tekst loopt door na de foto.

De smeekbede had effect: Van Loenen maakt de komende twee jaar geld over naar het museum. Onlangs heeft ze haar plan met het museum besproken. Ze laat weten dat de kans bestaat dat er een levensvatbare toekomst is voor het museum. Ook de betrokken GGZ-instellingen, de oprichters van het museum, verhogen hun bijdrage.

'Beter plan voor de toekomst maken'

De gemeente eist dan wel maatregelen bij het museum. De GGZ-instellingen moeten de uitgaven veel strakker in de gaten houden. Dat willen ze ook. Dat geldt eveneens voor de Raad van Toezicht. Het museum moet met een goed onderbouwd plan komen om vanaf 2027 voldoende geld in de portemonnee te blijven houden. Zo niet, dan komt er vanuit de gemeentekas geen geld meer. 

Het museum vroeg 1,8 miljoen euro van de gemeente. Dat gaat niet door, laat de wethouder weten. Wel spreekt ze over 'kwijtschelding van de huidige lening en de huur over 2024.' 

Tekst loopt door onder de foto.

Ondanks de beperkte bijdrage is er toch een vorm van opluchting bij het museum. "We zijn positief verrast dat de gemeente de komende twee jaar wil bijspringen", vertelt Carine Neefjes van het museum.

"Maar we zijn financieel nog niet uit de brand. We zoeken nog steeds naar geld voor de lange termijn. Dat de gemeente nu wil helpt, kan andere financiers wellicht ook over de streep trekken. We hebben wat meer tijd om ze te zoeken."

Tekst loopt door onder het infokader.

Leegstaande ruimtes verhuren

Gemeente en museum kijken samen of het het museum ruimtes kan onderhuren aan andere partijen. "Dat doen we nu al in ruimtes die we niet gebruiken. We gaan de komende tijd ook op zoek naar nieuwe huurders. We hebben huiswerk te doen", legt Neefjes uit.

De wethouder moet het plan nog wel met de gemeenteraad bespreken. Dat gebeurt in december. 

Kleine ondernemers gaan het zwaar krijgen als de btw-verhoging op sport, cultuur en media van 9 naar naar 21 procent doorgaat. „Een regelrechte ramp”, zegt eigenares Hester van Velsen van het kleine Alkmaarse hotelletje Luttik in de binnenstad. „We zijn net zo’n beetje de coronacrisis te boven. Hoe moeten we dít overleven…?”

Oud-burgemeester van Almere en voormalig commissaris van de Floriade Annemarie Jorritsma vond het vreemd dat het tuinbouwevenement geen coronasteun kreeg. De Floriade is een evenement dat eens per tien jaar wordt gehouden en de organisatie in 2022 was in handen van Almere. Volgens Jorritsma had het evenement wel coronasteun moeten krijgen.

Vijfhonderd schaakfanaten hebben het dit weekend tegen elkaar opgenomen bij Amsterdam Chess Open in Zuidoost. Het was de tweede editie van dit toernooi, en meteen al een stuk groter dan de vorige keer. Schaken blijft in populariteit toenemen, maar de meeste schakers spelen het spel van achter een scherm. Daar hoopt de organisatie van het toernooi verandering in te brengen, onder andere met steamers. "Zij spreken een andere doelgroep aan."

Jong en oud, vanuit IJsland tot Nieuw-Zeeland en van beginner tot grootmeester. "Iedereen uit de maatschappij wordt hier wel vertegenwoordigd", zegt Jan Timmerman van de organisatie. Dit jaar zijn ze inclusiever en meer divers dan voorheen, vertelt hij. Dat komt doordat ze met hulp van Stichting Amsterdam 750 en de Hogeschool van Amsterdam een groter evenement hebben kunnen organiseren, en daarnaast wordt het spel ook steeds populairder in alle hoeken van de samenleving, ziet de organisatie.

"Zo'n miljoen mensen spelen het schaakspel online", gaat Timmerman verder. Volgens hem zag je vooral een toename in het aantal thuisschakers door corona. Ook zorgde de Netflix-serie The Queens Gambit voor een boost. "Je ziet dat maar twintigduizend mensen van die thuisschakers ook naar toernooien of schaakclubs komen. Wij zien het als onze missie om die schakers ook kennis te laten maken met de community door live te schaken."

Schaakstreamer Anna-Maja Kazarian

Een manier om online schakers te betrekken bij het toernooi is door sommige potten te streamen. De 24-jarige Anna-Maja Kazarian is een schaakstreamer en heeft op het platform Twitch al bijna veertigduizend volgers. Volgens haar werkt het streamen om mensen ook offline te betrekken. "Ik hoor veel mensen die nu naar toernooien gaan, ook meer jonge meiden. Dat is echt superleuk."

Bij dorpsclub VV Knollendam hadden ze de hoop op een jeugdtak al een tijdje opgegeven. Totdat Abdullahi aanklopte. Binnen een paar maanden had hij een jeugdteam bij elkaar, dat nu in de hoofdklasse speelt. 

Abdullahi Hassan was net gestopt met zijn eigen professionele voetbalcarrière. Blessureleed had hem weerhouden door te stromen naar de absolute top. Om zijn eigen droom toch door te geven, kwam hij op het idee van een voetbalschool. Voor kleine jongens die, net zoals hij vroeger, ook dromen van een professionele carrière binnen de lijnen. 

Via via hoorde hij dat er in Knollendam nog een voetbalveld lag waar vrijwel niemand meer gebruik van maakte. Na een belletje naar René, de clubsecretaris, mocht hij langskomen. 

Abdullahi (21): "Ik zei hem: 'ik ga hier een jeugdtak opzetten'." 

René: "Ik dacht, weet je dat zeker? Er heeft hier al vijftien jaar geen jeugdteam meer gespeeld." 

Een week later verscheen Abdullahi Hassan (21) op de jaarvergadering van VV Knollendam om zijn plannen voor te leggen aan de rest van het bestuur. Zijn idee: talenten van zijn voetbalschool, Zaans Future Talent, zouden op het veld mogen trainen en een deel van zijn pupillen zou in het shirt van VV Knollendam de competitie in gaan.

Overtuigingskracht

Of het zijn overtuigingskracht was, of het feit dat het bestuur al in geen jaren jonge mensen meer had gezien op de club, weet hij niet. Maar na een uur kreeg Hassan groen licht en leidde Oortwijk hem rond langs de kantine en het trainingsveld. "Bij de spinnenwebben in de kleedkamer zei ik tegen hem: ‘dit gaan we hier niet meer zien. 2024 wordt het jaar voor VV Knollendam'."

Tekst gaat door onder de video

Zo'n dosis ambitie kon VV Knollendam wel gebruiken, zegt Oortwijn. De club heeft al een tijdje geen eerste elftal meer en nadat het vriendenteam in de coronatijd ook stopte, bleef er nog één team over dat op zondag speelde.

Met zo'n 560 inwoners is er ook niet veel aanwas in Oostknollendam. De basisschool sloot vijftien jaar geleden en sindsdien verhuizen er nauwelijks jonge gezinnen naar het dorp. De jongens en meisjes die wel goed kunnen voetballen kiezen al snel voor grotere clubs in de buurt, zoals Fortuna in Wormerveer of WSV in Wormer. 

Hier wonen vooral oudere mensen, legt Bart van der Lanen uit. Hij is vrijwilliger op de club en schrijft voor de plaatselijke nieuwsbrief. In Oostknollendam is geen kerk, winkel of horeca. "Als je Chinees haalt in Wormer, moet je heel hard rijden om met warm eten thuis te komen."

Maar met een actief dorpshuis, een toneelvereniging, een historische vereniging en een culturele club is de verbondenheid in het dorp groot. Ook de voetbalclub wordt gedragen door een trouwe schare vrijwilligers. De 'MOP' - maandagochtendploeg - wast de shirts, knipt de heg en zorgt voor het gras.

Zaans Future Talent

"Door Appie leeft het weer op de club. Op zaterdag staan er weer mensen langs de lijn", zegt Oortwijk. Naast het team van Hassan is ook het team van de zoon van de penningmeester dit jaar aangesloten bij Knollendam. "Ze waren niet tevreden bij hun oude club, dus nu hebben we twee jeugdteams, een onder 16 en een onder 12."

Hassan begon zijn voetbalschool Zaans Future Talent ongeveer een jaar geleden. Jongens uit het hele land kunnen bij hem extra trainingen volgen, bovenop de training die ze bij hun eigen club afwerken. Veel van Hassans pupillen spelen nu voor VV Knollendam, en hij hoopt dat komend jaar nog meer kinderen zullen kiezen voor de Zaanse dorpsclub.

Tekst gaat door onder de foto 

Langs de lijn legt Hassan uit wat hij zijn pupillen bijbrengt: "Het gaat mij vooral om discipline en mentaliteit", zegt hij. "Hier in de Zaanstreek zijn we soms te lief. Toen ik in Amsterdam voetbalde, viel het me op hoe zelfverzekerd en vastberaden die jongens waren. Dat wil ik nu aan deze spelers doorgeven. Talent is mooi, maar je moet ook met discipline kunnen spelen."

Derde in de hoofdklasse

Hassan combineert zijn voetbalschool met een rechtenstudie aan de Hogeschool van Amsterdam. Tot nu toe lukt het hem om dat te combineren. De sportresultaten liegen er niet om: VV Knollendam eindigde afgelopen seizoen als derde in de hoofdklasse. "Geen van deze jongens had eerder hoofdklasse gespeeld. Dat maakt me supertrots", zegt hij.

Voor Van Oortwijk is de professionele aanpak van Hassan nieuw. "Ja, zo’n voetbalschool is echt iets van deze tijd", zegt hij glimlachend. "Toen ik hier als kind tussen de weilanden speelde, lagen we de halve training op de grond. Deze jongens hebben zo’n drang om beter te worden, om zich te ontwikkelen. Dat vind ik prachtig om te zien."

Voor komend seizoen heeft Van Oortwijk Hassan gevraagd om de jeugdopleiding verder uit te breiden. "Dit is nu gelukt. Nu wil ik hem de kans geven om verder te gaan. Het zou mooi zijn om de jeugd verder aan te vullen, met meer teams en een meisjestak", zegt hij. "Appie's ambities heeft VV Knollendam weer leven ingeblazen."

Patiënten met longcovid kunnen vanaf vandaag terecht bij drie speciale longcovidpoli's in Amsterdam, Rotterdam en Maastricht. Voor patiënten, zoals Lucille Janssen, geeft dat nieuwe hoop: "Ik heb al een afspraak staan bij de huisarts voor een doorverwijzing naar het UMC."

"Ik zet je even op speaker." Het is een van de trucjes die het leven van Lucille Janssen (57) uit Alkmaar iets makkelijker maakt. De telefoon in haar hand vasthouden voor een interview kost haar energie. Ze was adjunct-manager bij een kinderopvang voordat ze 4,5 jaar geleden longcovid kreeg. Lang hoopte ze dat ze beter zou worden, maar inmiddels is ze al twee jaar volledig arbeidsongeschikt verklaard.

Een constante pijn in haar benen, armen en voeten, slaapproblemen, benauwdheid, concentratieproblemen en vooral zware vermoeidheid die nooit stopt: Lucille noemt een hele waslijst aan klachten op die haar leven dagelijks beïnvloeden.

Haar lange lijst aan klachten past bij het ziektebeeld van longcovid. Uit onderzoek van C-Support en de Erasmus Universiteit blijkt dat er zo'n 200 verschillende klachten zijn die bij longcovid horen. Een gemiddelde patiënt heeft ongeveer 10 tot 15 verschillende klachten.

Lucille hoopt heel erg dat ze een plek krijgt bij de kliniek in het ziekenhuis van Amsterdam, maar het aantal beschikbare plaatsen zijn nog beperkt. Daarom werken de centra met steekproeven bij huisartsen, waardoor de aanmelding eerlijk verloopt. Lucille heeft wel vast een afspraak staan bij de huisarts voor een doorverwijzing.

Geen 'gouden pil'

Lars Endema (33) kreeg longcovid toen hij bijna dertig jaar oud was. Hij is zelfstandig ondernemer en balanceert sindsdien tussen 30 en 80 procent van zijn oude capaciteiten. "Het heeft een grote impact op je leven", vertelt hij. "Soms voelde ik me zo ziek dat zelfs het geluid van de besteklade te hard was." Zijn symptomen variëren van duizeligheid en vermoeidheid tot pijn op de borst. 

Lars staat erg positief tegenover het openen van de poli's, maar tegelijkertijd tempert hij de verwachtingen. "Als er intern in ons lichaam iets kapot is, dan lijkt het mij niet aannemelijk dat je dat zomaar kan repareren. Dan moet je er vooral mee leren omgaan. En die uitkomst is net zo beangstigend als geen uitkomst."

Hij benadrukt de onduidelijkheid van de ziekte, wat volgens hem erg zwaar weegt. "Je doet langzamerhand gewoon niet meer mee in het leven. Je verdwijnt als het ware. Ik heb mij soms heel erg geïsoleerd gevoeld." 

Om hem heen ziet Lars andere patiënten naar antwoorden zoeken. "Iedereen zoekt wanhopig naar een oplossing." Hij staat open voor wat de nieuwe centra kunnen bieden, maar meldt zich niet meteen aan. "Het is fijn dat er nu eindelijk geld beschikbaar is voor deze klinieken, maar het is nog geen ‘gouden pil’."

Verwachtingen temperen 

Ook de 58-jarige Sandra van den Hoonaard uit Heiloo staat niet meteen bij het UMC van Amsterdam op de stoep. Ze heeft, net als Lucille, longcovid sinds de eerste corona-uitbraak in 2020 en heeft ook al heel wat behandelingen en therapieën geprobeerd. Ze is erg blij met de komst van de centra, maar twijfelt of de kliniek haar persoonlijk verder kan helpen. "Ik denk dat de kracht van die centra vooral wordt dat ze kennis kunnen bundelen." Wel werkt ze graag mee aan de onderzoeken die worden gedaan.

Ze moedigt anderen aan om zich aan te melden, maar waarschuwt ervoor dat de verwachtingen realistisch moeten blijven. "Ik hoop dat mensen niet teleurgesteld worden als ze niet voldoende hulp krijgen. Na jaren longcovid heb ik zelf ook geen vastomlijnd antwoord kunnen vinden.”

Opluchting en hoop 

Ondanks de twijfelende en soms sceptische kijk op de nieuwe klinieken, heerst er vooral een gevoel van opluchting en hoop. "Het is fijn dat mensen serieus genomen worden en horen dat het niet tussen hun oren zit", zegt Sandra. Voor alle patiënten met longcovid kan de komst van de centra een nieuw soort hoop geven.  

Patiënten met longcovid kunnen vanaf vandaag terecht bij drie speciale longcovidpoli's in Amsterdam, Rotterdam en Maastricht. Voor patiënten, zoals Lucille Janssen, geeft dat nieuwe hoop: "Ik heb al een afspraak staan bij de huisarts voor een doorverwijzing naar het UMC."

"Ik zet je even op speaker." Het is een van de trucjes die het leven van Lucille Janssen (57) uit Alkmaar iets makkelijker maakt. De telefoon in haar hand vasthouden voor een interview kost haar energie. Ze was adjunct-manager bij een kinderopvang voordat ze 4,5 jaar geleden longcovid kreeg. Lang hoopte ze dat ze beter zou worden, maar inmiddels is ze al twee jaar volledig arbeidsongeschikt verklaard.

Een constante pijn in haar benen, armen en voeten, slaapproblemen, benauwdheid, concentratieproblemen en vooral zware vermoeidheid die nooit stopt: Lucille noemt een hele waslijst aan klachten op die haar leven dagelijks beïnvloeden.

Haar lange lijst aan klachten past bij het ziektebeeld van longcovid. Uit onderzoek van C-Support en de Erasmus Universiteit blijkt dat er zo'n 200 verschillende klachten zijn die bij longcovid horen. Een gemiddelde patiënt heeft ongeveer 10 tot 15 verschillende klachten.

Lucille hoopt heel erg dat ze een plek krijgt bij de kliniek in het ziekenhuis van Amsterdam, maar het aantal beschikbare plaatsen zijn nog beperkt. Daarom werken de centra met steekproeven bij huisartsen, waardoor de aanmelding eerlijk verloopt. Lucille heeft wel vast een afspraak staan bij de huisarts voor een doorverwijzing.

Geen 'gouden pil'

Lars Endema (33) kreeg longcovid toen hij bijna dertig jaar oud was. Hij is zelfstandig ondernemer en balanceert sindsdien tussen 30 en 80 procent van zijn oude capaciteiten. "Het heeft een grote impact op je leven", vertelt hij. "Soms voelde ik me zo ziek dat zelfs het geluid van de besteklade te hard was." Zijn symptomen variëren van duizeligheid en vermoeidheid tot pijn op de borst. 

Lars staat erg positief tegenover het openen van de poli's, maar tegelijkertijd tempert hij de verwachtingen. "Als er intern in ons lichaam iets kapot is, dan lijkt het mij niet aannemelijk dat je dat zomaar kan repareren. Dan moet je er vooral mee leren omgaan. En die uitkomst is net zo beangstigend als geen uitkomst."

Hij benadrukt de onduidelijkheid van de ziekte, wat volgens hem erg zwaar weegt. "Je doet langzamerhand gewoon niet meer mee in het leven. Je verdwijnt als het ware. Ik heb mij soms heel erg geïsoleerd gevoeld." 

Om hem heen ziet Lars andere patiënten naar antwoorden zoeken. "Iedereen zoekt wanhopig naar een oplossing." Hij staat open voor wat de nieuwe centra kunnen bieden, maar meldt zich niet meteen aan. "Het is fijn dat er nu eindelijk geld beschikbaar is voor deze klinieken, maar het is nog geen ‘gouden pil’."

Verwachtingen temperen 

Ook de 58-jarige Sandra van den Hoonaard uit Heiloo staat niet meteen bij het UMC van Amsterdam op de stoep. Ze heeft, net als Lucille, longcovid sinds de eerste corona-uitbraak in 2020 en heeft ook al heel wat behandelingen en therapieën geprobeerd. Ze is erg blij met de komst van de centra, maar twijfelt of de kliniek haar persoonlijk verder kan helpen. "Ik denk dat de kracht van die centra vooral wordt dat ze kennis kunnen bundelen." Wel werkt ze graag mee aan de onderzoeken die worden gedaan.

Ze moedigt anderen aan om zich aan te melden, maar waarschuwt ervoor dat de verwachtingen realistisch moeten blijven. "Ik hoop dat mensen niet teleurgesteld worden als ze niet voldoende hulp krijgen. Na jaren longcovid heb ik zelf ook geen vastomlijnd antwoord kunnen vinden.”

Opluchting en hoop 

Ondanks de twijfelende en soms sceptische kijk op de nieuwe klinieken, heerst er vooral een gevoel van opluchting en hoop. "Het is fijn dat mensen serieus genomen worden en horen dat het niet tussen hun oren zit", zegt Sandra. Voor alle patiënten met longcovid kan de komst van de centra een nieuw soort hoop geven.  

Er zitten nog geen patiënten in de wachtkamer, maar vandaag opende in het Amsterdam UMC het expertisecentrum voor patiënten met long covid officieel de deuren. In het expertisecentrum willen artsen een completer ziektebeeld krijgen, en dat is hard nodig, vindt hoogleraar Michèle van Vugt. "Misschien is er wel een onderliggend mechanisme dat het allemaal veroorzaakt."

We krijgen alvast een rondleiding van het expertisecentrum van hoogleraar en infectioloog Michèle van Vugt, een van de aanjagers van het centrum. Samen met klinieken in het Maastricht UMC en het Erasmus MC is het de eerste van Nederland. Naar schatting kampen in Nederland zo'n 450.000 mensen met langdurige klachten na hun coronabesmetting, bij zo'n 90.000 mensen gaat het om ernstige klachten.

Pas volgende week komen de eerste patiënten langs. Volgens de arts zijn de klachten uiteenlopend: "Het is een groep met heel veel verschillende klachten. Denk aan vermoeidheid, een versnelde hartslag, sommigen hebben hersenmist. Die patiënten zijn allemaal bij verschillende artsen terechtgekomen, maar misschien is er wel een onderliggend mechanisme dat de boel verklaart", vertelt Van Vugt. 

Het is een herkenbaar verhaal voor Rop Janze. Al vier jaar lang heeft de cabaretier long covid. Ook hij kreeg adviezen van verschillende artsen, vanuit verschillende disciplines. Dat kwam zijn herstel niet ten goede.

"Het is frustrerend, je hebt heel weinig energie, maar gaat toch naar fysio en de ergotherapeut komt ook bij je langs.  Normaal knap je op, maar hierbij merk je geen enkele verbetering", vertelt hij.  

Aanmelden via huisarts

Patiënten kunnen zich landelijk aanmelden via hun eigen huisarts. Janze deed dat ook, maar of er ook echt plek voor hem is in het expertisecentrum weet hij nog niet. De kliniek kan slechts een klein percentage van de patiënten behandelen, die steekproefgewijs worden geselecteerd. Van Vugt legt uit dat het simpelweg niet mogelijk is om iedereen te behandelen vanwege de capaciteit, wel vertelt ze dat het de bedoeling is dat de patiënten die niet geselecteerd zijn, ook profijt krijgen van alle bevindingen. 

Op dit moment zijn er landelijk drie expertisecentra, het plan is om dat uit te breiden naar zeven.

De wintertijd is ingegaan en dat betekent ook krappere openingstijden van de terrassen in de stad. In Zuid moeten horecazaken hun terras twee uur eerder sluiten dan horeca in Centrum. Oneerlijk, vinden ondernemers in De Pijp, omdat ze wel hetzelfde belastingtarief betalen. Uit protest laten zo'n 20 ondernemers de gasten vanavond daarom twee uur langer buiten zitten.

Dezelfde lasten, dan ook dezelfde rechten, vindt Menno van Dorp. Hij is een van de horecaondernemers die vanavond zijn terras aan de Eerste van der Helststraat twee uur langer openhoudt. Tot 22.00 uur, net zoals is toegestaan in Centrum. Ze betalen immers hetzelfde belastingtarief voor de terrassen als ondernemers in andere stadsdelen.

En die twee uur langer open maakt een groot verschil, zegt hij. "Daardoor kan je eigenlijk helemaal geen eters hebben op het terras." Van Dorp krijgt ook berichten dat ondernemers uit andere delen van Zuid die zich aansluiten. Hij kan een grijns niet onderdrukken. "Leuk om te zien!"

"Ik dacht eigenlijk: moet ik dit nog wel willen?" Het was even slikken toen afgelopen voorjaar de aanslag voor de precariobelasting op de mat viel. "Voor het terras betaalden we normaal gesproken 2900 euro. Maar dat is nu drie keer zo duur."

De afgelopen jaren heeft de gemeente de precariobelasting, de belasting op het gebruik van gemeentegrond, stapsgewijs verhoogd. "Maar tijdens corona hoefden we die niet te betalen, uit coulance", zegt Van Dorp. "Daardoor valt de verhoging over 2023 ineens groot uit." 

Verschillende tarieven

Het raakt niet iedere Amsterdamse horecaondernemer met een terras even hard. In de winterperiode, van november tot en met februari, betaalt iedereen ruim 40 euro belasting per vierkante meter terras. Maar voor het voorjaar en de zomer is de stad opgedeeld in drie gebieden. In gebied A - ruwweg het Centrum, de Pijp en Oud-Zuid - is dat iets meer dan 137 euro per vierkante meter.

Stadsdeelvoorzitter Bart Vink (D66) zegt de ergernis van de ondernemers te begrijpen. "Dit is het derde uitgaansgebied van stad. We onderzoeken daarom momenteel de mogelijkheden, en komen daar zo snel mogelijk op terug. Dit hebben we in oktober ook met ondernemers in De Pijp gedeeld."

Wat die mogelijkheden van het stadsdeel zijn, kan Vink nog niet zeggen.  Maar een aanpassing van de openingstijden, dat zit er niet in. "Omdat er momenteel aan nieuw stedelijk horecabeleid wordt gewerkt, is het niet handig om nu als stadsdeel het beleid aan te passen", zegt Vink. "Het risico bestaat dan dat we ondernemers in korte tijd met meerdere beleidsaanpassingen confronteren, wat voor onzekerheid kan zorgen."

Van Dorp benadrukt de verhoogde tarieven gewoon te zullen betalen. Wel hoopt hij dat het nieuwe beleid rekening houdt met zijn bezwaren. "Mijn oproep zou zijn: rek komende winter de tijden op tot 22 uur. En dan gaan we volgend jaar verder praten."

Niet één, maar twee bruggen in Purmerend dragen sinds deze week de naam van de in 2010 gesneuvelde marinier Jeroen Houweling. Voor zijn weduwe Jessica betekent dit eindelijk de erkenning waar ze jaren voor heeft gestreden. "Het is mooi dat het uiteindelijk toch gerealiseerd is." 

Vaste lezers van NH merkten wellicht al op dat we de net gerenoveerde 'A7-brug' bij Purmerend consequent de 'Korporaal van de mariniers Jeroen Houwelingbrug' noemen. Zo heet de brug sinds 2020, maar de term is nog niet overal ingeburgerd. Gisteren werd er een bord onthuld met informatie over Jeroen en het offer dat hij bracht op missie in Afghanistan. 

Omgekomen militairen

Jessica krijgt in 2019 een belletje van Rijkswaterstaat. Samen met het Veteranen Platform en Defensie wil de organisatie grote bruggen en viaducten vernoemen naar omgekomen militairen. De brug bij Purmerend zou de naam van Jeroen krijgen. Of Jessica daarmee akkoord is? Ze zegt ja, niet wetende dat er op dat moment toevallig al een ander plan in werking is gezet. 

Ivo van der Steen, een jeugdvriend van Jeroen, is namelijk bezig met de gemeente Purmerend om een ander bruggetje naar zijn oude maat te vernoemen. Het ligt net buiten de wijk Weidevenne en deze plek heeft veel meer waarde voor de familie. Hier ging Jeroen altijd hardlopen en als hij klaar was, pufte hij even uit op het bankje.

Tekst loopt door onder de foto.

"Mijn intentie was - ook omdat z'n zoons jong waren - dat ze hier lekker konden gaan vissen of met hun vrienden stiekem een biertje konden gaan drinken", aldus Ivo. "Het is vlakbij hun huis. Dat was mijn idee: als ze papa missen, dan kunnen ze op die brug zitten, het water opkijken en wegdromen."

Als Jessica van dat plan hoort is het eigenlijk al te laat: de gemeente geeft aan geen twee bruggen naar Jeroen te willen vernoemen. Het contact voelt niet fijn. Als het eerbetoon bij de 'A7-brug' ook nog tegen blijkt te vallen – niet bij elke onderdoorgang hangt er een bord – blijft ze met een kater achter. 

NH schrijft in april over het verhaal van Jessica. Vrij snel erna volgt er een belletje: ze krijgt te horen dat er tóch wat geregeld gaat worden.  

Woensdag 30 oktober, 16.00 uur 

"Het is echt Jeroen hè", zegt Jessica vertederd. Ze kijkt naar het zojuist onthulde bord over haar overleden man. Meer dan twintig mensen hebben zich verzameld op het stuk weg tussen de brug en de bouwmarkt aan de Neckerstraat.  

Medewerkers van Rijkswaterstaat hoorden ten tijde van de renovatie dat er door corona eigenlijk nooit een officiële onthulling was van de nieuwe naam van de brug, vertelt hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat Gohdar Massom. Nu de renovatie is afgerond is het bord alsnog onthuld en is bij elke onderdoorgang te zien dat je onder de Korporaal van de mariniers Jeroen Houwelingbrug loopt, rijdt of vaart. Massom: "Ik vind het eervol om het bord hier samen met de nabestaanden en Defensie te onthullen." 

Jessica: "Ik dacht eerst dat het nooit meer zou gaan gebeuren. Er zat voor mij toch een smet op die hele brug. Nu is het iets moois, ook mede door de kunstenaar met de muurschilderingen is het een fijne plek geworden."

Tekst loopt door onder de foto's.

"We zijn altijd betrokken gebleven met de familie", zegt Adjudant van de mariniers Mike Kramer. "Elk jaar herdenken we hem nog steeds, we hebben overal foto's van hem hangen door de kazernes heen. We zijn hem niet vergeten. Maar het is wel netjes dat het nu helemaal afgehandeld is." 

Na zijn praatje voor het gezelschap volgt een minuut stilte.

Donderdag 31 oktober, 10.00 uur 

Een medewerker van de gemeente stampt met z'n goeie schoenen nog een paar keer de grond aan. Hij staat aan de voet van het bruggetje net buiten de wijk Weidevenne. Knappe jongen die het nieuwe roestvrije stalen bord eruit weet te krijgen, grinnikt hij: er zit een enorm blok beton onder. De tekst op het bord: 'Jeroen Houweling brug', met eronder 'Zo wijd de wereld strekt', de spreuk van het Korps Mariniers.  

De gemeente ging uiteindelijk toch overstag, hoorde Jessica afgelopen zomer. Ook bij dit bruggetje dus een eerbetoon. Volgend jaar wordt de brug zelf vervangen, maar het bord blijft staan.

Tekst loopt door onder de foto's.

De moeder van Jeroen is ook bij dit moment aanwezig. "Ik ben met deze plek nog blijer dan met de grote brug", zegt ze. "Dit betekent meer, dit was zíjn bruggetje. Ik fiets nog wel eens en als het goed weer is ga ik even op het bankje zitten. En dan denk ik: 'ja, hier zat-ie'."

"Wij hebben ons er hard voor gemaakt en ik ben blij dat ze er gehoor aan hebben gegeven", zegt Jessica. "Dat we dit eindelijk op het plekje hebben wat voor ons de meeste emotionele waarde heeft." 

Ivo glimlacht. Dit moment maakt het waard, al dat bureaucratisch gestoei met instanties. "Het is bijzonder dat Jeroen twee bruggen gekregen heeft. Ik denk dat hij niet snel vergeten gaat worden." 

Reizigers moeten flink bloeden voor de bouwzeperds en coronaverliezen van Schiphol. De luchthaven verhoogt de haventarieven de komende jaren met 37%. „Duurdere tickets zijn onvermijdelijk’

Het heeft voordelen als je jarenlang over een onderwerp schrijft. Zo kwam vorige week een onderzoek uit naar de naleving van de voorwaarden van de coronaleningen van KLM. Destijds had ik als een van de weinige journalisten aandacht voor het feit dat de vakbonden buitenspel werden gezet bij de afspraken voor het inleveren van arbeidsvoorwaarden door toenmalig minister Hoekstra (Financiën).

De noodlijdende autofabrikant VW heeft in het derde kwartaal een winstdaling van 63,7% geboekt vergeleken met vorig jaar, zo maakte het bedrijf woensdag voorbeurs bekend. Het moederbedrijf kondigde deze week de sluiting van meerdere fabrieken in het hart van de kwakkelende Duitse autoindustrie aan.

De grootste manege van Haarlem, Ruitersportcentrum Schoteroog, stopt na 25 jaar met paardrijlessen. Corona, de teruglopende klandizie en stijgende kosten maken dat mede-eigenaar Jack Buijs (41) besluit de binnenbak om te bouwen tot een padelbaan.

Tot eind november rijden er nog kinderen in de binnenbak aan de rand van de Waarderpolder, daarna worden de 25 manegepaarden verkocht. De 46 pensionpaarden blijven wel en ook aan de kleine binnenbak en de buitenbakken verandert niks. “Schoteroog moet de uitstraling van een paardenstal houden. Dat is een van de voorwaarden”, vertelt Jack.

Hoewel de plannen van een padelbaan al een poosje in het vat zaten, kwam alles vorige week plotseling in een stroomversnelling. “Januari 2024 kregen we akkoord van de gemeente Haarlem. Maar ook Staatsbosbeheer, de beheerder van de grond, en Recreatieschap Noord-Holland moesten de plannen goedkeuren.”

Die goedkeuring kwam 17 oktober. De volgende dag informeerde hij alle personeelsleden en pensionklanten over de plannen. Tegelijkertijd ontvingen de lesklanten een mail met het besluit om eind november te stoppen. “Natuurlijk gaat het je niet in de koude kleren zitten. Je sluit wel een periode van 25 jaar paardrijles af.”

Schoteroog is een familiebedrijf

Hij vertelt hoe zijn vader in 2000 de manege aan de rand van Haarlem bouwde en startte. “Mijn vader trainde al vanaf zijn zestiende paarden en had een eigen bouwbedrijf. Toen hij daar noodgedwongen mee moest stoppen, werd hem gevraagd of hij niet een manege wilde runnen. Het ruitersportcentrum werd een echt familiebedrijf. “Mijn ouders worden ouder, dus ik ben er in 2017 ingestapt met het plan om het uiteindelijk over te nemen.”

Tekst loopt door onder de foto.

Jack weet niet beter dan dat er altijd paarden in zijn leven zijn geweest. Daarom heeft hij over de nieuwe koers een dubbel gevoel. “Heel veel kinderen uit Haarlem en omstreken hebben hier leren rijden.” Na een paar moeilijke jaren, denkt hij met een indoor padelbaan nieuwe mogelijkheden aan te boren.

“Eerst kregen we een uitbraak van rhino (rhinopneunomie, een ernstige besmettelijke paardenziekte, red.), waarbij negentien paarden besmet raakten. Dat hebben we overwonnen. Gelukkig zijn alle paarden genezen. Toen kwam corona. Eerst de avondklok, toen de sluiting van de manege. Ook dat hebben we overwonnen. Maar vanaf dat moment merkten we wel dat het aantal klanten terugliep terwijl de kosten van voer, stro en de aanschaf van paarden steeds hoger worden.”

Jack maakte de balans op. Hij hoorde over een manege in Lelystad die een padelbaan in de binnenbak heeft gemaakt. Het idee sprak hem aan en na wat onderzoek besloot hij eenzelfde pad in Haarlem te volgen. In de binnenbak worden vijf normale padelbanen en één single padelbaan gecreëerd. Het worden de eerste indoorbanen van Haarlem. 

Tekst loopt door onder de afbeelding.

Nu alle vergunningen rond zijn, zet Jack vaart achter zijn plannen. De werkzaamheden beginnen op 2 december. “Als alles goed verloopt, ligt de betonvloer er 5 december in.” Hij verwacht op 1 februari 2025 zijn eerste padelklanten te verwelkomen.

Op de bovenverdieping is hij nu al druk bezig om de kleedkamers te realiseren. Ook heeft hij net een ruimte opnieuw ingericht voor ruiterfitness, want zo kan hij zijn pensionklanten betere faciliteiten bieden. “Nu de helft van de paarden worden verkocht, willen we de stallen groter maken. Dan kunnen we straks luxere onderkomens aanbieden voor paardeneigenaren. De paarden hebben dan meer bewegingsruimte.”

Lievelingspony's te koop

Voor de lesklanten denkt hij dat een maand opzegtermijn genoeg is om bij een andere manege een plekje te vinden om te leren paardrijden. “En nu krijgen kinderen eindelijk de kans om hun lievelingspony te kopen. Dat hebben we ook in de mail gezet. Een aantal mensen hebben daar op gereageerd.”

Voor de ruime kantine die uitkijkt op de binnenbak verandert er volgens hem niet heel veel. Van een aantal ouders heeft hij gehoord dat ze er naar uitkijken om in plaats van te paardrijden straks een potje padel te spelen. “Niet alles verandert, in de kantine komen straks nog steeds klanten samen. Alleen zijn het dan niet alleen ruiters, maar ook padelspelers.”        

De grootste manege van Haarlem, Ruitersportcentrum Schoteroog, stopt na 25 jaar met paardrijlessen. Corona, de teruglopende klandizie en stijgende kosten maken dat mede-eigenaar Jack Buijs (41) besluit de binnenbak om te bouwen tot een padelbaan.

Tot eind november rijden er nog kinderen in de binnenbak aan de rand van de Waarderpolder, daarna worden de 25 manegepaarden verkocht. De 46 pensionpaarden blijven wel en ook aan de kleine binnenbak en de buitenbakken verandert niks. “Schoteroog moet de uitstraling van een paardenstal houden. Dat is een van de voorwaarden”, vertelt Jack.

Hoewel de plannen van een padelbaan al een poosje in het vat zaten, kwam alles vorige week plotseling in een stroomversnelling. “Januari 2024 kregen we akkoord van de gemeente Haarlem. Maar ook Staatsbosbeheer, de beheerder van de grond, en Recreatieschap Noord-Holland moesten de plannen goedkeuren.”

Die goedkeuring kwam 17 oktober. De volgende dag informeerde hij alle personeelsleden en pensionklanten over de plannen. Tegelijkertijd ontvingen de lesklanten een mail met het besluit om eind november te stoppen. “Natuurlijk gaat het je niet in de koude kleren zitten. Je sluit wel een periode van 25 jaar paardrijles af.”

Schoteroog is een familiebedrijf

Hij vertelt hoe zijn vader in 2000 de manege aan de rand van Haarlem bouwde en startte. “Mijn vader trainde al vanaf zijn zestiende paarden en had een eigen bouwbedrijf. Toen hij daar noodgedwongen mee moest stoppen, werd hem gevraagd of hij niet een manege wilde runnen. Het ruitersportcentrum werd een echt familiebedrijf. “Mijn ouders worden ouder, dus ik ben er in 2017 ingestapt met het plan om het uiteindelijk over te nemen.”

Tekst loopt door onder de foto.

Jack weet niet beter dan dat er altijd paarden in zijn leven zijn geweest. Daarom heeft hij over de nieuwe koers een dubbel gevoel. “Heel veel kinderen uit Haarlem en omstreken hebben hier leren rijden.” Na een paar moeilijke jaren, denkt hij met een indoor padelbaan nieuwe mogelijkheden aan te boren.

“Eerst kregen we een uitbraak van rhino (rhinopneunomie, een ernstige besmettelijke paardenziekte, red.), waarbij negentien paarden besmet raakten. Dat hebben we overwonnen. Gelukkig zijn alle paarden genezen. Toen kwam corona. Eerst de avondklok, toen de sluiting van de manege. Ook dat hebben we overwonnen. Maar vanaf dat moment merkten we wel dat het aantal klanten terugliep terwijl de kosten van voer, stro en de aanschaf van paarden steeds hoger worden.”

Jack maakte de balans op. Hij hoorde over een manege in Lelystad die een padelbaan in de binnenbak heeft gemaakt. Het idee sprak hem aan en na wat onderzoek besloot hij eenzelfde pad in Haarlem te volgen. In de binnenbak worden vijf normale padelbanen en één single padelbaan gecreëerd. Het worden de eerste indoorbanen van Haarlem. 

Tekst loopt door onder de afbeelding.

Nu alle vergunningen rond zijn, zet Jack vaart achter zijn plannen. De werkzaamheden beginnen op 2 december. “Als alles goed verloopt, ligt de betonvloer er 5 december in.” Hij verwacht op 1 februari 2025 zijn eerste padelklanten te verwelkomen.

Op de bovenverdieping is hij nu al druk bezig om de kleedkamers te realiseren. Ook heeft hij net een ruimte opnieuw ingericht voor ruiterfitness, want zo kan hij zijn pensionklanten betere faciliteiten bieden. “Nu de helft van de paarden worden verkocht, willen we de stallen groter maken. Dan kunnen we straks luxere onderkomens aanbieden voor paardeneigenaren. De paarden hebben dan meer bewegingsruimte.”

Lievelingspony's te koop

Voor de lesklanten denkt hij dat een maand opzegtermijn genoeg is om bij een andere manege een plekje te vinden om te leren paardrijden. “En nu krijgen kinderen eindelijk de kans om hun lievelingspony te kopen. Dat hebben we ook in de mail gezet. Een aantal mensen hebben daar op gereageerd.”

Voor de ruime kantine die uitkijkt op de binnenbak verandert er volgens hem niet heel veel. Van een aantal ouders heeft hij gehoord dat ze er naar uitkijken om in plaats van te paardrijden straks een potje padel te spelen. “Niet alles veranderd, in de kantine komen straks nog steeds klanten samen. Alleen zijn het dan niet alleen ruiters, maar ook padelspelers.”        

Bison Bowling in Haarlem-Noord verhuist in 2026 naar een nieuwe plek aan het Badmintonpad, ruim een kilometer verderop. Het bowlingcentrum maakt plaats voor nieuwbouwwoningen, maar kan nu een compleet nieuwe uitgaanscentrum bouwen. 

Het bowlingcentrum zit al sinds 1969 op de hoek van de Orionweg en de Westelijke Randweg. Heel wat Haarlemmers hebben er uren doorgebracht om te bowlen of te feesten. Het centrum is nog altijd erg populair onder de plaatselijke jeugd. Kort voor openingstijd op deze vrijdagmiddag hangen al tientallen scholieren rond op de parkeerplaats. Of ze ook echt komen bowlen of alleen willen 'hangen', is onduidelijk.

In 2017 werd al duidelijk Bison moest verhuizen, nadat de grond was verkocht aan een vastgoedbedrijf. Het plan was in eerste instantie om er een supermarkt te bouwen, met woningen erboven. Maar de gemeenteraad haalde daar een streep door omdat er voldoende supermarkten in de buurt zijn. In 2026 start de bouw van een woontoren, zonder supermarkt dus.

Toekomst eindelijk duidelijk

Mede-eigenaar Marco Nederstigt is blij dat de toekomst nu eindelijk duidelijk is. "We moesten eigenlijk al in 2020 vertrekken, maar corona gooide roet in het eten. Mijn partner en ik zijn sinds juli vorig jaar volledig eigenaar van Bison. We hebben er de afgelopen vijftien maanden hard aan getrokken."

Volgens Nederstigt moeten vaste gasten van het centrum aan de Orionweg zich direct thuis voelen op de nieuwe plek. "Het wordt heel herkenbaar. We nemen de gezelligheid mee naar de nieuwe plek. Bison is straks nog meer bowlen, eten, drinken en dansen onder één dak."

Tekst loopt door onder de afbeelding.

Het gebouw komt te staan op de plek waar de oude hal van badmintonclub Duinwijck stond. Die is gesloopt. De vrijgekomen grond is deze maand door de gemeente verkocht aan de eigenaren van Bison Bowling.

Bouw begint komende week

Komende week starten de eerste werkzaamheden voor het nieuwe centrum. In eerste instantie gaat het om aanpassingen aan de entree van sporthal Spaarnesport. Het nieuwe pand komt daarnaast te liggen. Om de overlast voor sporters te beperken, is dat werk in de herfstvakantie gepland. In november wordt begonnen met de daadwerkelijke bouw.

Het centrum krijgt straks zestien bowlingbanen. Verder komen er twee restaurants in het pand en een nieuwe attractie: Prison Island. Dat is een soort escaperoom in een 'cellencomplex'. De nieuwbouw is volgens planning in december volgend jaar klaar. Tot de verhuizing begin 2026 blijft Bison geopend op de huidige plek.

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax 0-3
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ 1-0

Wisselende resultaten in de Europa League. Ajax begon de avond overtuigend met een 0-3 overwinning bij Qarabag. AZ zal na afloop het gevoel hebben dat er meer in had gezeten, maar verliest uiteindelijk met 1-0 van Tottenham Hotspur.

Opnieuw een rode kaart voor David Moller Wolfe. De linksback van AZ krijgt zijn tweede gele kaart voor een lichte overtreding. Zo krijgt Moller Wolfe zijn tweede rode kaart in één week, want tegen PSV was dat ook al het geval.

Tottenham Hotspur - AZ 1-0

Dit had 'm moeten zijn voor AZ! Mayckel Lahdo is los en gaat af op Fraser Forster, maar de rappe buitenspeler schiet recht op de keeper af.

Tottenham Hotspur - AZ 1-0

Aan de andere kant is Mickey Moore gevaarlijk. Hij schiet voorlangs en zo zien we ineens een wedstrijd die loskomt.

Tottenham Hotspur - AZ 1-0

Ernest Poku onderschept de bal voor de zestien meter .Hij gaat richting de zestien en wordt op het laatste moment afgestopt.

Tottenham Hotspur - AZ 1-0 

Oh oh oh... Maxim Dekker haalt Lucas Bergvall neer in de zestien.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een voorzet vanaf de linkerkant zeilt aan iedereen voorbij, maar is wel heel gevaarlijk. Rome-Jayden Owusu-Oduro haalt de bal uit zijn doel.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

De bal rolt voor het tweede bedrijf.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

AZ houdt knap stand in Londen tegen Tottenham Hotspur. De Alkmaarders hebben zelfs wat kansen gehad. Tottenham is niet in besten doen en dus lijkt een stunt haalbaar. Even een kwartier rust.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Denso Kasius wordt weggestoken en gaat richting doelman Fraser Forster. De rechtsbuiten tikt de bal tegen de uitkomende doelman aan. Daar had toch meer in gezeten.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een slordigheidje van Seiya Maikuma, die de bal zo inlevert. Hij leidt een kans in voor Spurs, die door Timo Werner over en naast het doel wordt geschoten.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Alexandre Penetra is heel dichtbij de openingstreffer voor AZ. De centrale verdediger kopt gevaarlijk richting het doel uit een hoekschop van Sven Mijnans en dwingt doelman Fraser Forster tot het uiterste.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Timo Werner wordt fraai weggestoken en schiet de bal vervolgens met een slap rollertje recht in de handen van Rome-Jayden Owusu-Oduro.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een gevaarlijke uitbraak via Ernest Poku leidt niet tot een directe kans. AZ komt wel steeds beter in de wedstrijd en speelt goed positiespel. Kan de ploeg van Maarten Martens doordrukken?

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Dit had de verrassende voorsprong kunnen zijn! Na lang balbezit geeft Denso Kasius de bal perfect voor, maar drie spelers van AZ komen net te laat. Kristijan Belic krijgt zijn voet wel tegen de bal, maar kan 'm geen richting geven. Dit biedt hoop!

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een afstandsschot van James Maddison is een prooi voor Rome-Jayden Owusu-Oduro.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Ruben van Bommel ligt enige tijd op het gras. De doktoren behandelen hem aan zijn voet. De vraag is of hij verder kan. AZ even met tien man.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

AZ haalt opgelucht adem. Uit een afgemeten voorzet kopt Mikey Moore net naast het doel van Rome-Jayden Owusu-Oduro. Het was meteen een grote kans voor Spurs.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Tottenham Hotspur begint met een flink gewijzigd elftal. Ten opzichte van afgelopen weekend staan negen andere spelers in het veld bij de Spurs. Micky van de Ven begint op de tribune en ook Heung Son Min zien we niet in actie.

Na drie wedstrijden staat Ajax op 7 punten in de Europa League. Na de 4-0 overwinning op Besiktas, het 1-1 gelijkspel en de 0-3 winst bij Qarabag staat de ploeg van Francesco Farioli er goed voor in Europa.

Devyne Rensch met een poging van afstand. Hij glijdt uit en het schot gaat recht op de keeper af.

Qarabag - Ajax 0-3

En dan gaat het ineens hard! Invaller Chuba Akpom maakt de derde treffer voor Ajax na een fraaie aanval.

Qarabag - Ajax 0-3

Een cadeautje voor Ajax en Wout Weghorst pakt 'm uit. De spits schiet de bal in de linkeronderhoek, stuurt de keeper de verkeerde kant op en zet daarmee de 2-0 op het scorebord.

Qarabag - Ajax 0-2

Christian Rasmussen dribbelt het strafschopgebied in en krijgt vervolgens een harde schouderduw van Medina. Het lijkt een fair. maar hard duel. Toch gaat de bal op de stip.

Qarabag - Ajax 0-1

Daar is bijna de 1-1 van Qarabag. Ajax bouwt dramatisch op en geeft Qarabag daarmee de kans op een doelpunt. Het is dat Josip Sutalo zich voor de inzet van Leandro Andrade gooit.

Qarabag - Ajax 0-1

Remko Pasveer moet in actie komen op het schot van Yassine Benzia. De doelman van Ajax schreeuwt naar zijn ploeg dat het wel wat feller mag soms. 

Qarabag - Ajax 0-1

Wout Weghorst is voor het eerst gevaarlijk vanavond. Zijn schot gaat recht op de keeper af en in de rebound kan Christian Rasmussen ook niet overtuigen.

Qarabag - Ajax 0-1

Kan Ajax na rust verder uitlopen tegen de tien van Qarabag?

Qarabag - Ajax 0-1

Ajax moest een tijd op gang komen, maar de voorsprong bij rust is verdiend. Kenneth Taylor tikte de 0-1 binnen en dat is na 45 minuten ook de stand.

Qarabag - Ajax 0-1

Opnieuw komt het gevaar van Mika Godts. De linksbuiten komt naar binnen, haalt uit en ziet zijn inzet recht in de handen van de keeper belanden.

Qarabag - Ajax 0-1

Eerste serieuze doelpoging voor Ajax. Mika Godts schiet de bal laag richting de verre hoek, maar de doelman kan redden. Nu Ajax een man meer heeft is het direct de bovenliggende partij.

Qarabag - Ajax 0-0

Kenneth Taylor begaat een harde overtreding op Jankovic van Qarabag. Hij plant zijn noppen in het bovenbeen van de middenvelder en krijgt daarvoor de gele kaart gepresenteerd.

Qarabag - Ajax 0-0

Wat gebeurt hier?! Julio Romao haalt Mika Godts neer net over de middenlijn en de Ajacied is een doorgebroken speler. De scheidsrechter geeft rood en daar valt weinig op af te dingen. Ajax nu met een man meer.

Qarabag - Ajax 0-0

Vooralsnog moet Ajax in de achteruit en is het Qarabag dat het spelbeeld bepaald. De thuisploeg komt er bij vlagen dreigend uit. Ajax kan nog niet antwoorden.

Qarabag - Ajax 0-0

Een dramatische start van Ajax. De ploeg komt op achterstand door een doelpunt van Andrade. Toch kan Ajax opgelucht ademhalen, want het doelpunt wordt afgekeurd vanwege buitenspel.

Qarabag - Ajax 0-0

De wedstrijd tussen Qarabag en Ajax is begonnen. De Amsterdammers wonnen de eerste wedstrijd in de Europa League met 4-0 van Besiktas en speelden tegen Slavia Praag met 1-1 gelijk. Kan het tegen Qarabag punten pakken?

Qarabag - Ajax 0-0

Wout Weghorst krijgt voor het eerst een basisplaats bij Ajax. Afgelopen weekend was de spits belangrijk in het duel met Heracles Almelo (3-4 winst). Als invaller scoorde Weghorst twee keer en bezorgde Ajax daarmee de moeizame overwinning.  Ook Daniele Rugani maakt zijn basisdebuut bij de Amsterdammers. Hij is de vervanger van Youri Baas, die tegen Slavia Praag rood kreeg.

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax 0-3
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ 1-0

Opnieuw een rode kaart voor David Moller Wolfe. De linksback van AZ krijgt zijn tweede gele kaart voor een lichte overtreding. Zo krijgt Moller Wolfe zijn tweede rode kaart in één week, want tegen PSV was dat ook al het geval.

Tottenham Hotspur - AZ 1-0

Dit had 'm moeten zijn voor AZ! Mayckel Lahdo is los en gaat af op Fraser Forster, maar de rappe buitenspeler schiet recht op de keeper af.

Tottenham Hotspur - AZ 1-0

Aan de andere kant is Mickey Moore gevaarlijk. Hij schiet voorlangs en zo zien we ineens een wedstrijd die loskomt.

Tottenham Hotspur - AZ 1-0

Ernest Poku onderschept de bal voor de zestien meter .Hij gaat richting de zestien en wordt op het laatste moment afgestopt.

Tottenham Hotspur - AZ 1-0 

Oh oh oh... Maxim Dekker haalt Lucas Bergvall neer in de zestien.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een voorzet vanaf de linkerkant zeilt aan iedereen voorbij, maar is wel heel gevaarlijk. Rome-Jayden Owusu-Oduro haalt de bal uit zijn doel.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

De bal rolt voor het tweede bedrijf.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

AZ houdt knap stand in Londen tegen Tottenham Hotspur. De Alkmaarders hebben zelfs wat kansen gehad. Tottenham is niet in besten doen en dus lijkt een stunt haalbaar. Even een kwartier rust.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Denso Kasius wordt weggestoken en gaat richting doelman Fraser Forster. De rechtsbuiten tikt de bal tegen de uitkomende doelman aan. Daar had toch meer in gezeten.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een slordigheidje van Seiya Maikuma, die de bal zo inlevert. Hij leidt een kans in voor Spurs, die door Timo Werner over en naast het doel wordt geschoten.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Alexandre Penetra is heel dichtbij de openingstreffer voor AZ. De centrale verdediger kopt gevaarlijk richting het doel uit een hoekschop van Sven Mijnans en dwingt doelman Fraser Forster tot het uiterste.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Timo Werner wordt fraai weggestoken en schiet de bal vervolgens met een slap rollertje recht in de handen van Rome-Jayden Owusu-Oduro.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een gevaarlijke uitbraak via Ernest Poku leidt niet tot een directe kans. AZ komt wel steeds beter in de wedstrijd en speelt goed positiespel. Kan de ploeg van Maarten Martens doordrukken?

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Dit had de verrassende voorsprong kunnen zijn! Na lang balbezit geeft Denso Kasius de bal perfect voor, maar drie spelers van AZ komen net te laat. Kristijan Belic krijgt zijn voet wel tegen de bal, maar kan 'm geen richting geven. Dit biedt hoop!

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een afstandsschot van James Maddison is een prooi voor Rome-Jayden Owusu-Oduro.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Ruben van Bommel ligt enige tijd op het gras. De doktoren behandelen hem aan zijn voet. De vraag is of hij verder kan. AZ even met tien man.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

AZ haalt opgelucht adem. Uit een afgemeten voorzet kopt Mikey Moore net naast het doel van Rome-Jayden Owusu-Oduro. Het was meteen een grote kans voor Spurs.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Tottenham Hotspur begint met een flink gewijzigd elftal. Ten opzichte van afgelopen weekend staan negen andere spelers in het veld bij de Spurs. Micky van de Ven begint op de tribune en ook Heung Son Min zien we niet in actie.

Na drie wedstrijden staat Ajax op 7 punten in de Europa League. Na de 4-0 overwinning op Besiktas, het 1-1 gelijkspel en de 0-3 winst bij Qarabag staat de ploeg van Francesco Farioli er goed voor in Europa.

Devyne Rensch met een poging van afstand. Hij glijdt uit en het schot gaat recht op de keeper af.

Qarabag - Ajax 0-3

En dan gaat het ineens hard! Invaller Chuba Akpom maakt de derde treffer voor Ajax na een fraaie aanval.

Qarabag - Ajax 0-3

Een cadeautje voor Ajax en Wout Weghorst pakt 'm uit. De spits schiet de bal in de linkeronderhoek, stuurt de keeper de verkeerde kant op en zet daarmee de 2-0 op het scorebord.

Qarabag - Ajax 0-2

Christian Rasmussen dribbelt het strafschopgebied in en krijgt vervolgens een harde schouderduw van Medina. Het lijkt een fair. maar hard duel. Toch gaat de bal op de stip.

Qarabag - Ajax 0-1

Daar is bijna de 1-1 van Qarabag. Ajax bouwt dramatisch op en geeft Qarabag daarmee de kans op een doelpunt. Het is dat Josip Sutalo zich voor de inzet van Leandro Andrade gooit.

Qarabag - Ajax 0-1

Remko Pasveer moet in actie komen op het schot van Yassine Benzia. De doelman van Ajax schreeuwt naar zijn ploeg dat het wel wat feller mag soms. 

Qarabag - Ajax 0-1

Wout Weghorst is voor het eerst gevaarlijk vanavond. Zijn schot gaat recht op de keeper af en in de rebound kan Christian Rasmussen ook niet overtuigen.

Qarabag - Ajax 0-1

Kan Ajax na rust verder uitlopen tegen de tien van Qarabag?

Qarabag - Ajax 0-1

Ajax moest een tijd op gang komen, maar de voorsprong bij rust is verdiend. Kenneth Taylor tikte de 0-1 binnen en dat is na 45 minuten ook de stand.

Qarabag - Ajax 0-1

Opnieuw komt het gevaar van Mika Godts. De linksbuiten komt naar binnen, haalt uit en ziet zijn inzet recht in de handen van de keeper belanden.

Qarabag - Ajax 0-1

Eerste serieuze doelpoging voor Ajax. Mika Godts schiet de bal laag richting de verre hoek, maar de doelman kan redden. Nu Ajax een man meer heeft is het direct de bovenliggende partij.

Qarabag - Ajax 0-0

Kenneth Taylor begaat een harde overtreding op Jankovic van Qarabag. Hij plant zijn noppen in het bovenbeen van de middenvelder en krijgt daarvoor de gele kaart gepresenteerd.

Qarabag - Ajax 0-0

Wat gebeurt hier?! Julio Romao haalt Mika Godts neer net over de middenlijn en de Ajacied is een doorgebroken speler. De scheidsrechter geeft rood en daar valt weinig op af te dingen. Ajax nu met een man meer.

Qarabag - Ajax 0-0

Vooralsnog moet Ajax in de achteruit en is het Qarabag dat het spelbeeld bepaald. De thuisploeg komt er bij vlagen dreigend uit. Ajax kan nog niet antwoorden.

Qarabag - Ajax 0-0

Een dramatische start van Ajax. De ploeg komt op achterstand door een doelpunt van Andrade. Toch kan Ajax opgelucht ademhalen, want het doelpunt wordt afgekeurd vanwege buitenspel.

Qarabag - Ajax 0-0

De wedstrijd tussen Qarabag en Ajax is begonnen. De Amsterdammers wonnen de eerste wedstrijd in de Europa League met 4-0 van Besiktas en speelden tegen Slavia Praag met 1-1 gelijk. Kan het tegen Qarabag punten pakken?

Qarabag - Ajax 0-0

Wout Weghorst krijgt voor het eerst een basisplaats bij Ajax. Afgelopen weekend was de spits belangrijk in het duel met Heracles Almelo (3-4 winst). Als invaller scoorde Weghorst twee keer en bezorgde Ajax daarmee de moeizame overwinning.  Ook Daniele Rugani maakt zijn basisdebuut bij de Amsterdammers. Hij is de vervanger van Youri Baas, die tegen Slavia Praag rood kreeg.

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax 0-3
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ

Ernest Poku onderschept de bal voor de zestien meter .Hij gaat richting de zestien en wordt op het laatste moment afgestopt.

Tottenham Hotspur - AZ 1-0 

Oh oh oh... Maxim Dekker haalt Lucas Bergvall neer in de zestien.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een voorzet vanaf de linkerkant zeilt aan iedereen voorbij, maar is wel heel gevaarlijk. Rome-Jayden Owusu-Oduro haalt de bal uit zijn doel.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

De bal rolt voor het tweede bedrijf.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

AZ houdt knap stand in Londen tegen Tottenham Hotspur. De Alkmaarders hebben zelfs wat kansen gehad. Tottenham is niet in besten doen en dus lijkt een stunt haalbaar. Even een kwartier rust.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Denso Kasius wordt weggestoken en gaat richting doelman Fraser Forster. De rechtsbuiten tikt de bal tegen de uitkomende doelman aan. Daar had toch meer in gezeten.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een slordigheidje van Seiya Maikuma, die de bal zo inlevert. Hij leidt een kans in voor Spurs, die door Timo Werner over en naast het doel wordt geschoten.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Alexandre Penetra is heel dichtbij de openingstreffer voor AZ. De centrale verdediger kopt gevaarlijk richting het doel uit een hoekschop van Sven Mijnans en dwingt doelman Fraser Forster tot het uiterste.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Timo Werner wordt fraai weggestoken en schiet de bal vervolgens met een slap rollertje recht in de handen van Rome-Jayden Owusu-Oduro.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een gevaarlijke uitbraak via Ernest Poku leidt niet tot een directe kans. AZ komt wel steeds beter in de wedstrijd en speelt goed positiespel. Kan de ploeg van Maarten Martens doordrukken?

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Dit had de verrassende voorsprong kunnen zijn! Na lang balbezit geeft Denso Kasius de bal perfect voor, maar drie spelers van AZ komen net te laat. Kristijan Belic krijgt zijn voet wel tegen de bal, maar kan 'm geen richting geven. Dit biedt hoop!

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een afstandsschot van James Maddison is een prooi voor Rome-Jayden Owusu-Oduro.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Ruben van Bommel ligt enige tijd op het gras. De doktoren behandelen hem aan zijn voet. De vraag is of hij verder kan. AZ even met tien man.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

AZ haalt opgelucht adem. Uit een afgemeten voorzet kopt Mikey Moore net naast het doel van Rome-Jayden Owusu-Oduro. Het was meteen een grote kans voor Spurs.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Tottenham Hotspur begint met een flink gewijzigd elftal. Ten opzichte van afgelopen weekend staan negen andere spelers in het veld bij de Spurs. Micky van de Ven begint op de tribune en ook Heung Son Min zien we niet in actie.

Na drie wedstrijden staat Ajax op 7 punten in de Europa League. Na de 4-0 overwinning op Besiktas, het 1-1 gelijkspel en de 0-3 winst bij Qarabag staat de ploeg van Francesco Farioli er goed voor in Europa.

Devyne Rensch met een poging van afstand. Hij glijdt uit en het schot gaat recht op de keeper af.

Qarabag - Ajax 0-3

En dan gaat het ineens hard! Invaller Chuba Akpom maakt de derde treffer voor Ajax na een fraaie aanval.

Qarabag - Ajax 0-3

Een cadeautje voor Ajax en Wout Weghorst pakt 'm uit. De spits schiet de bal in de linkeronderhoek, stuurt de keeper de verkeerde kant op en zet daarmee de 2-0 op het scorebord.

Qarabag - Ajax 0-2

Christian Rasmussen dribbelt het strafschopgebied in en krijgt vervolgens een harde schouderduw van Medina. Het lijkt een fair. maar hard duel. Toch gaat de bal op de stip.

Qarabag - Ajax 0-1

Daar is bijna de 1-1 van Qarabag. Ajax bouwt dramatisch op en geeft Qarabag daarmee de kans op een doelpunt. Het is dat Josip Sutalo zich voor de inzet van Leandro Andrade gooit.

Qarabag - Ajax 0-1

Remko Pasveer moet in actie komen op het schot van Yassine Benzia. De doelman van Ajax schreeuwt naar zijn ploeg dat het wel wat feller mag soms. 

Qarabag - Ajax 0-1

Wout Weghorst is voor het eerst gevaarlijk vanavond. Zijn schot gaat recht op de keeper af en in de rebound kan Christian Rasmussen ook niet overtuigen.

Qarabag - Ajax 0-1

Kan Ajax na rust verder uitlopen tegen de tien van Qarabag?

Qarabag - Ajax 0-1

Ajax moest een tijd op gang komen, maar de voorsprong bij rust is verdiend. Kenneth Taylor tikte de 0-1 binnen en dat is na 45 minuten ook de stand.

Qarabag - Ajax 0-1

Opnieuw komt het gevaar van Mika Godts. De linksbuiten komt naar binnen, haalt uit en ziet zijn inzet recht in de handen van de keeper belanden.

Qarabag - Ajax 0-1

Eerste serieuze doelpoging voor Ajax. Mika Godts schiet de bal laag richting de verre hoek, maar de doelman kan redden. Nu Ajax een man meer heeft is het direct de bovenliggende partij.

Qarabag - Ajax 0-0

Kenneth Taylor begaat een harde overtreding op Jankovic van Qarabag. Hij plant zijn noppen in het bovenbeen van de middenvelder en krijgt daarvoor de gele kaart gepresenteerd.

Qarabag - Ajax 0-0

Wat gebeurt hier?! Julio Romao haalt Mika Godts neer net over de middenlijn en de Ajacied is een doorgebroken speler. De scheidsrechter geeft rood en daar valt weinig op af te dingen. Ajax nu met een man meer.

Qarabag - Ajax 0-0

Vooralsnog moet Ajax in de achteruit en is het Qarabag dat het spelbeeld bepaald. De thuisploeg komt er bij vlagen dreigend uit. Ajax kan nog niet antwoorden.

Qarabag - Ajax 0-0

Een dramatische start van Ajax. De ploeg komt op achterstand door een doelpunt van Andrade. Toch kan Ajax opgelucht ademhalen, want het doelpunt wordt afgekeurd vanwege buitenspel.

Qarabag - Ajax 0-0

De wedstrijd tussen Qarabag en Ajax is begonnen. De Amsterdammers wonnen de eerste wedstrijd in de Europa League met 4-0 van Besiktas en speelden tegen Slavia Praag met 1-1 gelijk. Kan het tegen Qarabag punten pakken?

Qarabag - Ajax 0-0

Wout Weghorst krijgt voor het eerst een basisplaats bij Ajax. Afgelopen weekend was de spits belangrijk in het duel met Heracles Almelo (3-4 winst). Als invaller scoorde Weghorst twee keer en bezorgde Ajax daarmee de moeizame overwinning.  Ook Daniele Rugani maakt zijn basisdebuut bij de Amsterdammers. Hij is de vervanger van Youri Baas, die tegen Slavia Praag rood kreeg.

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax 0-3
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ

Een slordigheidje van Seiya Maikuma, die de bal zo inlevert. Hij leidt een kans in voor Spurs, die door Timo Werner over en naast het doel wordt geschoten.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Alexandre Penetra is heel dichtbij de openingstreffer voor AZ. De centrale verdediger kopt gevaarlijk richting het doel uit een hoekschop van Sven Mijnans en dwingt doelman Fraser Forster tot het uiterste.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Timo Werner wordt fraai weggestoken en schiet de bal vervolgens met een slap rollertje recht in de handen van Rome-Jayden Owusu-Oduro.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een gevaarlijke uitbraak via Ernest Poku leidt niet tot een directe kans. AZ komt wel steeds beter in de wedstrijd en speelt goed positiespel. Kan de ploeg van Maarten Martens doordrukken?

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Dit had de verrassende voorsprong kunnen zijn! Na lang balbezit geeft Denso Kasius de bal perfect voor, maar drie spelers van AZ komen net te laat. Kristijan Belic krijgt zijn voet wel tegen de bal, maar kan 'm geen richting geven. Dit biedt hoop!

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Een afstandsschot van James Maddison is een prooi voor Rome-Jayden Owusu-Oduro.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Ruben van Bommel ligt enige tijd op het gras. De doktoren behandelen hem aan zijn voet. De vraag is of hij verder kan. AZ even met tien man.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

AZ haalt opgelucht adem. Uit een afgemeten voorzet kopt Mikey Moore net naast het doel van Rome-Jayden Owusu-Oduro. Het was meteen een grote kans voor Spurs.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Tottenham Hotspur begint met een flink gewijzigd elftal. Ten opzichte van afgelopen weekend staan negen andere spelers in het veld bij de Spurs. Micky van de Ven begint op de tribune en ook Heung Son Min zien we niet in actie.

Na drie wedstrijden staat Ajax op 7 punten in de Europa League. Na de 4-0 overwinning op Besiktas, het 1-1 gelijkspel en de 0-3 winst bij Qarabag staat de ploeg van Francesco Farioli er goed voor in Europa.

Devyne Rensch met een poging van afstand. Hij glijdt uit en het schot gaat recht op de keeper af.

Qarabag - Ajax 0-3

En dan gaat het ineens hard! Invaller Chuba Akpom maakt de derde treffer voor Ajax na een fraaie aanval.

Qarabag - Ajax 0-3

Een cadeautje voor Ajax en Wout Weghorst pakt 'm uit. De spits schiet de bal in de linkeronderhoek, stuurt de keeper de verkeerde kant op en zet daarmee de 2-0 op het scorebord.

Qarabag - Ajax 0-2

Christian Rasmussen dribbelt het strafschopgebied in en krijgt vervolgens een harde schouderduw van Medina. Het lijkt een fair. maar hard duel. Toch gaat de bal op de stip.

Qarabag - Ajax 0-1

Daar is bijna de 1-1 van Qarabag. Ajax bouwt dramatisch op en geeft Qarabag daarmee de kans op een doelpunt. Het is dat Josip Sutalo zich voor de inzet van Leandro Andrade gooit.

Qarabag - Ajax 0-1

Remko Pasveer moet in actie komen op het schot van Yassine Benzia. De doelman van Ajax schreeuwt naar zijn ploeg dat het wel wat feller mag soms. 

Qarabag - Ajax 0-1

Wout Weghorst is voor het eerst gevaarlijk vanavond. Zijn schot gaat recht op de keeper af en in de rebound kan Christian Rasmussen ook niet overtuigen.

Qarabag - Ajax 0-1

Kan Ajax na rust verder uitlopen tegen de tien van Qarabag?

Qarabag - Ajax 0-1

Ajax moest een tijd op gang komen, maar de voorsprong bij rust is verdiend. Kenneth Taylor tikte de 0-1 binnen en dat is na 45 minuten ook de stand.

Qarabag - Ajax 0-1

Opnieuw komt het gevaar van Mika Godts. De linksbuiten komt naar binnen, haalt uit en ziet zijn inzet recht in de handen van de keeper belanden.

Qarabag - Ajax 0-1

Eerste serieuze doelpoging voor Ajax. Mika Godts schiet de bal laag richting de verre hoek, maar de doelman kan redden. Nu Ajax een man meer heeft is het direct de bovenliggende partij.

Qarabag - Ajax 0-0

Kenneth Taylor begaat een harde overtreding op Jankovic van Qarabag. Hij plant zijn noppen in het bovenbeen van de middenvelder en krijgt daarvoor de gele kaart gepresenteerd.

Qarabag - Ajax 0-0

Wat gebeurt hier?! Julio Romao haalt Mika Godts neer net over de middenlijn en de Ajacied is een doorgebroken speler. De scheidsrechter geeft rood en daar valt weinig op af te dingen. Ajax nu met een man meer.

Qarabag - Ajax 0-0

Vooralsnog moet Ajax in de achteruit en is het Qarabag dat het spelbeeld bepaald. De thuisploeg komt er bij vlagen dreigend uit. Ajax kan nog niet antwoorden.

Qarabag - Ajax 0-0

Een dramatische start van Ajax. De ploeg komt op achterstand door een doelpunt van Andrade. Toch kan Ajax opgelucht ademhalen, want het doelpunt wordt afgekeurd vanwege buitenspel.

Qarabag - Ajax 0-0

De wedstrijd tussen Qarabag en Ajax is begonnen. De Amsterdammers wonnen de eerste wedstrijd in de Europa League met 4-0 van Besiktas en speelden tegen Slavia Praag met 1-1 gelijk. Kan het tegen Qarabag punten pakken?

Qarabag - Ajax 0-0

Wout Weghorst krijgt voor het eerst een basisplaats bij Ajax. Afgelopen weekend was de spits belangrijk in het duel met Heracles Almelo (3-4 winst). Als invaller scoorde Weghorst twee keer en bezorgde Ajax daarmee de moeizame overwinning.  Ook Daniele Rugani maakt zijn basisdebuut bij de Amsterdammers. Hij is de vervanger van Youri Baas, die tegen Slavia Praag rood kreeg.

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax 0-3
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ

Een afstandsschot van James Maddison is een prooi voor Rome-Jayden Owusu-Oduro.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Ruben van Bommel ligt enige tijd op het gras. De doktoren behandelen hem aan zijn voet. De vraag is of hij verder kan. AZ even met tien man.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

AZ haalt opgelucht adem. Uit een afgemeten voorzet kopt Mikey Moore net naast het doel van Rome-Jayden Owusu-Oduro. Het was meteen een grote kans voor Spurs.

Tottenham Hotspur - AZ 0-0

Tottenham Hotspur begint met een flink gewijzigd elftal. Ten opzichte van afgelopen weekend staan negen andere spelers in het veld bij de Spurs. Micky van de Ven begint op de tribune en ook Heung Son Min zien we niet in actie.

Na drie wedstrijden staat Ajax op 7 punten in de Europa League. Na de 4-0 overwinning op Besiktas, het 1-1 gelijkspel en de 0-3 winst bij Qarabag staat de ploeg van Francesco Farioli er goed voor in Europa.

Devyne Rensch met een poging van afstand. Hij glijdt uit en het schot gaat recht op de keeper af.

Qarabag - Ajax 0-3

En dan gaat het ineens hard! Invaller Chuba Akpom maakt de derde treffer voor Ajax na een fraaie aanval.

Qarabag - Ajax 0-3

Een cadeautje voor Ajax en Wout Weghorst pakt 'm uit. De spits schiet de bal in de linkeronderhoek, stuurt de keeper de verkeerde kant op en zet daarmee de 2-0 op het scorebord.

Qarabag - Ajax 0-2

Christian Rasmussen dribbelt het strafschopgebied in en krijgt vervolgens een harde schouderduw van Medina. Het lijkt een fair. maar hard duel. Toch gaat de bal op de stip.

Qarabag - Ajax 0-1

Daar is bijna de 1-1 van Qarabag. Ajax bouwt dramatisch op en geeft Qarabag daarmee de kans op een doelpunt. Het is dat Josip Sutalo zich voor de inzet van Leandro Andrade gooit.

Qarabag - Ajax 0-1

Remko Pasveer moet in actie komen op het schot van Yassine Benzia. De doelman van Ajax schreeuwt naar zijn ploeg dat het wel wat feller mag soms. 

Qarabag - Ajax 0-1

Wout Weghorst is voor het eerst gevaarlijk vanavond. Zijn schot gaat recht op de keeper af en in de rebound kan Christian Rasmussen ook niet overtuigen.

Qarabag - Ajax 0-1

Kan Ajax na rust verder uitlopen tegen de tien van Qarabag?

Qarabag - Ajax 0-1

Ajax moest een tijd op gang komen, maar de voorsprong bij rust is verdiend. Kenneth Taylor tikte de 0-1 binnen en dat is na 45 minuten ook de stand.

Qarabag - Ajax 0-1

Opnieuw komt het gevaar van Mika Godts. De linksbuiten komt naar binnen, haalt uit en ziet zijn inzet recht in de handen van de keeper belanden.

Qarabag - Ajax 0-1

Eerste serieuze doelpoging voor Ajax. Mika Godts schiet de bal laag richting de verre hoek, maar de doelman kan redden. Nu Ajax een man meer heeft is het direct de bovenliggende partij.

Qarabag - Ajax 0-0

Kenneth Taylor begaat een harde overtreding op Jankovic van Qarabag. Hij plant zijn noppen in het bovenbeen van de middenvelder en krijgt daarvoor de gele kaart gepresenteerd.

Qarabag - Ajax 0-0

Wat gebeurt hier?! Julio Romao haalt Mika Godts neer net over de middenlijn en de Ajacied is een doorgebroken speler. De scheidsrechter geeft rood en daar valt weinig op af te dingen. Ajax nu met een man meer.

Qarabag - Ajax 0-0

Vooralsnog moet Ajax in de achteruit en is het Qarabag dat het spelbeeld bepaald. De thuisploeg komt er bij vlagen dreigend uit. Ajax kan nog niet antwoorden.

Qarabag - Ajax 0-0

Een dramatische start van Ajax. De ploeg komt op achterstand door een doelpunt van Andrade. Toch kan Ajax opgelucht ademhalen, want het doelpunt wordt afgekeurd vanwege buitenspel.

Qarabag - Ajax 0-0

De wedstrijd tussen Qarabag en Ajax is begonnen. De Amsterdammers wonnen de eerste wedstrijd in de Europa League met 4-0 van Besiktas en speelden tegen Slavia Praag met 1-1 gelijk. Kan het tegen Qarabag punten pakken?

Qarabag - Ajax 0-0

Wout Weghorst krijgt voor het eerst een basisplaats bij Ajax. Afgelopen weekend was de spits belangrijk in het duel met Heracles Almelo (3-4 winst). Als invaller scoorde Weghorst twee keer en bezorgde Ajax daarmee de moeizame overwinning.  Ook Daniele Rugani maakt zijn basisdebuut bij de Amsterdammers. Hij is de vervanger van Youri Baas, die tegen Slavia Praag rood kreeg.

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax 0-3
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ

Na drie wedstrijden staat Ajax op 7 punten in de Europa League. Na de 4-0 overwinning op Besiktas, het 1-1 gelijkspel en de 0-3 winst bij Qarabag staat de ploeg van Francesco Farioli er goed voor in Europa.

Devyne Rensch met een poging van afstand. Hij glijdt uit en het schot gaat recht op de keeper af.

Qarabag - Ajax 0-3

En dan gaat het ineens hard! Invaller Chuba Akpom maakt de derde treffer voor Ajax na een fraaie aanval.

Qarabag - Ajax 0-3

Een cadeautje voor Ajax en Wout Weghorst pakt 'm uit. De spits schiet de bal in de linkeronderhoek, stuurt de keeper de verkeerde kant op en zet daarmee de 2-0 op het scorebord.

Qarabag - Ajax 0-2

Christian Rasmussen dribbelt het strafschopgebied in en krijgt vervolgens een harde schouderduw van Medina. Het lijkt een fair. maar hard duel. Toch gaat de bal op de stip.

Qarabag - Ajax 0-1

Daar is bijna de 1-1 van Qarabag. Ajax bouwt dramatisch op en geeft Qarabag daarmee de kans op een doelpunt. Het is dat Josip Sutalo zich voor de inzet van Leandro Andrade gooit.

Qarabag - Ajax 0-1

Remko Pasveer moet in actie komen op het schot van Yassine Benzia. De doelman van Ajax schreeuwt naar zijn ploeg dat het wel wat feller mag soms. 

Qarabag - Ajax 0-1

Wout Weghorst is voor het eerst gevaarlijk vanavond. Zijn schot gaat recht op de keeper af en in de rebound kan Christian Rasmussen ook niet overtuigen.

Qarabag - Ajax 0-1

Kan Ajax na rust verder uitlopen tegen de tien van Qarabag?

Qarabag - Ajax 0-1

Ajax moest een tijd op gang komen, maar de voorsprong bij rust is verdiend. Kenneth Taylor tikte de 0-1 binnen en dat is na 45 minuten ook de stand.

Qarabag - Ajax 0-1

Opnieuw komt het gevaar van Mika Godts. De linksbuiten komt naar binnen, haalt uit en ziet zijn inzet recht in de handen van de keeper belanden.

Qarabag - Ajax 0-1

Eerste serieuze doelpoging voor Ajax. Mika Godts schiet de bal laag richting de verre hoek, maar de doelman kan redden. Nu Ajax een man meer heeft is het direct de bovenliggende partij.

Qarabag - Ajax 0-0

Kenneth Taylor begaat een harde overtreding op Jankovic van Qarabag. Hij plant zijn noppen in het bovenbeen van de middenvelder en krijgt daarvoor de gele kaart gepresenteerd.

Qarabag - Ajax 0-0

Wat gebeurt hier?! Julio Romao haalt Mika Godts neer net over de middenlijn en de Ajacied is een doorgebroken speler. De scheidsrechter geeft rood en daar valt weinig op af te dingen. Ajax nu met een man meer.

Qarabag - Ajax 0-0

Vooralsnog moet Ajax in de achteruit en is het Qarabag dat het spelbeeld bepaald. De thuisploeg komt er bij vlagen dreigend uit. Ajax kan nog niet antwoorden.

Qarabag - Ajax 0-0

Een dramatische start van Ajax. De ploeg komt op achterstand door een doelpunt van Andrade. Toch kan Ajax opgelucht ademhalen, want het doelpunt wordt afgekeurd vanwege buitenspel.

Qarabag - Ajax 0-0

De wedstrijd tussen Qarabag en Ajax is begonnen. De Amsterdammers wonnen de eerste wedstrijd in de Europa League met 4-0 van Besiktas en speelden tegen Slavia Praag met 1-1 gelijk. Kan het tegen Qarabag punten pakken?

Qarabag - Ajax 0-0

Wout Weghorst krijgt voor het eerst een basisplaats bij Ajax. Afgelopen weekend was de spits belangrijk in het duel met Heracles Almelo (3-4 winst). Als invaller scoorde Weghorst twee keer en bezorgde Ajax daarmee de moeizame overwinning.  Ook Daniele Rugani maakt zijn basisdebuut bij de Amsterdammers. Hij is de vervanger van Youri Baas, die tegen Slavia Praag rood kreeg.

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ

Devyne Rensch met een poging van afstand. Hij glijdt uit en het schot gaat recht op de keeper af.

Qarabag - Ajax 0-3

En dan gaat het ineens hard! Invaller Chuba Akpom maakt de derde treffer voor Ajax na een fraaie aanval.

Qarabag - Ajax 0-3

Een cadeautje voor Ajax en Wout Weghorst pakt 'm uit. De spits schiet de bal in de linkeronderhoek, stuurt de keeper de verkeerde kant op en zet daarmee de 2-0 op het scorebord.

Qarabag - Ajax 0-2

Christian Rasmussen dribbelt het strafschopgebied in en krijgt vervolgens een harde schouderduw van Medina. Het lijkt een fair. maar hard duel. Toch gaat de bal op de stip.

Qarabag - Ajax 0-1

Daar is bijna de 1-1 van Qarabag. Ajax bouwt dramatisch op en geeft Qarabag daarmee de kans op een doelpunt. Het is dat Josip Sutalo zich voor de inzet van Leandro Andrade gooit.

Qarabag - Ajax 0-1

Remko Pasveer moet in actie komen op het schot van Yassine Benzia. De doelman van Ajax schreeuwt naar zijn ploeg dat het wel wat feller mag soms. 

Qarabag - Ajax 0-1

Wout Weghorst is voor het eerst gevaarlijk vanavond. Zijn schot gaat recht op de keeper af en in de rebound kan Christian Rasmussen ook niet overtuigen.

Qarabag - Ajax 0-1

Kan Ajax na rust verder uitlopen tegen de tien van Qarabag?

Qarabag - Ajax 0-1

Ajax moest een tijd op gang komen, maar de voorsprong bij rust is verdiend. Kenneth Taylor tikte de 0-1 binnen en dat is na 45 minuten ook de stand.

Qarabag - Ajax 0-1

Opnieuw komt het gevaar van Mika Godts. De linksbuiten komt naar binnen, haalt uit en ziet zijn inzet recht in de handen van de keeper belanden.

Qarabag - Ajax 0-1

Eerste serieuze doelpoging voor Ajax. Mika Godts schiet de bal laag richting de verre hoek, maar de doelman kan redden. Nu Ajax een man meer heeft is het direct de bovenliggende partij.

Qarabag - Ajax 0-0

Kenneth Taylor begaat een harde overtreding op Jankovic van Qarabag. Hij plant zijn noppen in het bovenbeen van de middenvelder en krijgt daarvoor de gele kaart gepresenteerd.

Qarabag - Ajax 0-0

Wat gebeurt hier?! Julio Romao haalt Mika Godts neer net over de middenlijn en de Ajacied is een doorgebroken speler. De scheidsrechter geeft rood en daar valt weinig op af te dingen. Ajax nu met een man meer.

Qarabag - Ajax 0-0

Vooralsnog moet Ajax in de achteruit en is het Qarabag dat het spelbeeld bepaald. De thuisploeg komt er bij vlagen dreigend uit. Ajax kan nog niet antwoorden.

Qarabag - Ajax 0-0

Een dramatische start van Ajax. De ploeg komt op achterstand door een doelpunt van Andrade. Toch kan Ajax opgelucht ademhalen, want het doelpunt wordt afgekeurd vanwege buitenspel.

Qarabag - Ajax 0-0

De wedstrijd tussen Qarabag en Ajax is begonnen. De Amsterdammers wonnen de eerste wedstrijd in de Europa League met 4-0 van Besiktas en speelden tegen Slavia Praag met 1-1 gelijk. Kan het tegen Qarabag punten pakken?

Qarabag - Ajax 0-0

Wout Weghorst krijgt voor het eerst een basisplaats bij Ajax. Afgelopen weekend was de spits belangrijk in het duel met Heracles Almelo (3-4 winst). Als invaller scoorde Weghorst twee keer en bezorgde Ajax daarmee de moeizame overwinning.  Ook Daniele Rugani maakt zijn basisdebuut bij de Amsterdammers. Hij is de vervanger van Youri Baas, die tegen Slavia Praag rood kreeg.

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ

En dan gaat het ineens hard! Invaller Chuba Akpom maakt de derde treffer voor Ajax na een fraaie aanval.

Qarabag - Ajax 0-3

Een cadeautje voor Ajax en Wout Weghorst pakt 'm uit. De spits schiet de bal in de linkeronderhoek, stuurt de keeper de verkeerde kant op en zet daarmee de 2-0 op het scorebord.

Qarabag - Ajax 0-2

Christian Rasmussen dribbelt het strafschopgebied in en krijgt vervolgens een harde schouderduw van Medina. Het lijkt een fair. maar hard duel. Toch gaat de bal op de stip.

Qarabag - Ajax 0-1

Daar is bijna de 1-1 van Qarabag. Ajax bouwt dramatisch op en geeft Qarabag daarmee de kans op een doelpunt. Het is dat Josip Sutalo zich voor de inzet van Leandro Andrade gooit.

Qarabag - Ajax 0-1

Remko Pasveer moet in actie komen op het schot van Yassine Benzia. De doelman van Ajax schreeuwt naar zijn ploeg dat het wel wat feller mag soms. 

Qarabag - Ajax 0-1

Wout Weghorst is voor het eerst gevaarlijk vanavond. Zijn schot gaat recht op de keeper af en in de rebound kan Christian Rasmussen ook niet overtuigen.

Qarabag - Ajax 0-1

Kan Ajax na rust verder uitlopen tegen de tien van Qarabag?

Qarabag - Ajax 0-1

Ajax moest een tijd op gang komen, maar de voorsprong bij rust is verdiend. Kenneth Taylor tikte de 0-1 binnen en dat is na 45 minuten ook de stand.

Qarabag - Ajax 0-1

Opnieuw komt het gevaar van Mika Godts. De linksbuiten komt naar binnen, haalt uit en ziet zijn inzet recht in de handen van de keeper belanden.

Qarabag - Ajax 0-1

Eerste serieuze doelpoging voor Ajax. Mika Godts schiet de bal laag richting de verre hoek, maar de doelman kan redden. Nu Ajax een man meer heeft is het direct de bovenliggende partij.

Qarabag - Ajax 0-0

Kenneth Taylor begaat een harde overtreding op Jankovic van Qarabag. Hij plant zijn noppen in het bovenbeen van de middenvelder en krijgt daarvoor de gele kaart gepresenteerd.

Qarabag - Ajax 0-0

Wat gebeurt hier?! Julio Romao haalt Mika Godts neer net over de middenlijn en de Ajacied is een doorgebroken speler. De scheidsrechter geeft rood en daar valt weinig op af te dingen. Ajax nu met een man meer.

Qarabag - Ajax 0-0

Vooralsnog moet Ajax in de achteruit en is het Qarabag dat het spelbeeld bepaald. De thuisploeg komt er bij vlagen dreigend uit. Ajax kan nog niet antwoorden.

Qarabag - Ajax 0-0

Een dramatische start van Ajax. De ploeg komt op achterstand door een doelpunt van Andrade. Toch kan Ajax opgelucht ademhalen, want het doelpunt wordt afgekeurd vanwege buitenspel.

Qarabag - Ajax 0-0

De wedstrijd tussen Qarabag en Ajax is begonnen. De Amsterdammers wonnen de eerste wedstrijd in de Europa League met 4-0 van Besiktas en speelden tegen Slavia Praag met 1-1 gelijk. Kan het tegen Qarabag punten pakken?

Qarabag - Ajax 0-0

Wout Weghorst krijgt voor het eerst een basisplaats bij Ajax. Afgelopen weekend was de spits belangrijk in het duel met Heracles Almelo (3-4 winst). Als invaller scoorde Weghorst twee keer en bezorgde Ajax daarmee de moeizame overwinning.  Ook Daniele Rugani maakt zijn basisdebuut bij de Amsterdammers. Hij is de vervanger van Youri Baas, die tegen Slavia Praag rood kreeg.

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ

Eerste serieuze doelpoging voor Ajax. Mika Godts schiet de bal laag richting de verre hoek, maar de doelman kan redden. Nu Ajax een man meer heeft is het direct de bovenliggende partij.

Qarabag - Ajax 0-0

Kenneth Taylor begaat een harde overtreding op Jankovic van Qarabag. Hij plant zijn noppen in het bovenbeen van de middenvelder en krijgt daarvoor de gele kaart gepresenteerd.

Qarabag - Ajax 0-0

Wat gebeurt hier?! Julio Romao haalt Mika Godts neer net over de middenlijn en de Ajacied is een doorgebroken speler. De scheidsrechter geeft rood en daar valt weinig op af te dingen. Ajax nu met een man meer.

Qarabag - Ajax 0-0

Vooralsnog moet Ajax in de achteruit en is het Qarabag dat het spelbeeld bepaald. De thuisploeg komt er bij vlagen dreigend uit. Ajax kan nog niet antwoorden.

Qarabag - Ajax 0-0

Een dramatische start van Ajax. De ploeg komt op achterstand door een doelpunt van Andrade. Toch kan Ajax opgelucht ademhalen, want het doelpunt wordt afgekeurd vanwege buitenspel.

Qarabag - Ajax 0-0

De wedstrijd tussen Qarabag en Ajax is begonnen. De Amsterdammers wonnen de eerste wedstrijd in de Europa League met 4-0 van Besiktas en speelden tegen Slavia Praag met 1-1 gelijk. Kan het tegen Qarabag punten pakken?

Qarabag - Ajax 0-0

Wout Weghorst krijgt voor het eerst een basisplaats bij Ajax. Afgelopen weekend was de spits belangrijk in het duel met Heracles Almelo (3-4 winst). Als invaller scoorde Weghorst twee keer en bezorgde Ajax daarmee de moeizame overwinning.  Ook Daniele Rugani maakt zijn basisdebuut bij de Amsterdammers. Hij is de vervanger van Youri Baas, die tegen Slavia Praag rood kreeg.

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ

De wedstrijd tussen Qarabag en Ajax is begonnen. De Amsterdammers wonnen de eerste wedstrijd in de Europa League met 4-0 van Besiktas en speelden tegen Slavia Praag met 1-1 gelijk. Kan het tegen Qarabag punten pakken?

Qarabag - Ajax 0-0

Wout Weghorst krijgt voor het eerst een basisplaats bij Ajax. Afgelopen weekend was de spits belangrijk in het duel met Heracles Almelo (3-4 winst). Als invaller scoorde Weghorst twee keer en bezorgde Ajax daarmee de moeizame overwinning.  Ook Daniele Rugani maakt zijn basisdebuut bij de Amsterdammers. Hij is de vervanger van Youri Baas, die tegen Slavia Praag rood kreeg.

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!

Welkom in ons liveblog! Hier houden we je op de hoogte van de Europese voetbalavond van onze twee Noord-Hollandse clubs. Ajax gaat op bezoek bij Qarabag en AZ speelt in Londen tegen Tottenham Hotspur. Tips of vragen? Mail naar sport@nhsport.nl.

18.45 uur Qarabag - Ajax
21.00 uur Tottenham Hotspur - AZ

Qarabag is de recordkampioen van Azerbeidzjan. De club werd 11 keer kampioen. De laatste 11 jaar werd de club 10 keer kampioen. Alleen in het coronajaar 2020 eindigde Qarabag als tweede.

We gaan hopelijk een mooie Europese voetbalavond tegemoet. Ajax trapt om 18.45 uur af tegen Qarabag en AZ speelt om 21.00 uur tegen Tottenham Hotspur. Veel plezier!