Het aantal coronabesmettingen loopt in de Verenigde Staten en Europa flink op. Wereldwijd worden extra coronamaatregelen getroffen zoals volledige en lokale lockdowns, avondklokken en contactbubbels. Staat ons een derde golf te wachten, of biedt een vaccin uitkomst? Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws.

Phishing uit naam van de Belastingdienst: het gebeurt sinds de coronacrisis steeds vaker. In het zwaarbewaakte Security Operations Center in Apeldoorn proberen medewerkers cybercriminelen steeds een stap voor te blijven. Een exclusief inkijkje.

Bestuursleden van basketbalclub Donar en volleybalclub Lycurgus komen in actie tegen de coronamaatregelen, die de topsportclubs hard treffen.

Terwijl ik dit schrijf, zit ik aan de eetkamertafel, al maanden mijn werkplek. De bureaustoel detoneert nogal bij de rest van de inrichting, maar je krijgt er tenminste geen houten kont van. Vorige week was ik jarig en als ik om me heen kijk, zijn de sporen van die dag nog steeds zichtbaar.

Enkele inwoners van het Brabantse dorp Sint-Oedenrode hebben iets bedacht om het jaar 2020 bij gebrek aan vuurwerk toch oorverdovend af te sluiten. Een oproep aan alle muzikanten in het dorp om op 27 december vanaf twintig minuten na 13.00 uur twintig minuten lang muziek te maken, werd met veel enthousiasme ontvangen. „En dus gaan we 2020 met naar verwachting zo’n 300 muzikanten wegblazen”, aldus de organisatie.

Het illegale feest met zo'n honderd man dat donderdag in de binnenstad van Groningen werd stilgelegd door de politie, vond plaats in een studentenhuis van Vindicat. Er worden tijdens het verenigingsfeest Kermesse nog meer grote huisfeesten verwacht, meldt stadsblog Sikkom.

Dries Roelvink mag weer uit quarantaine. De zanger, bij wie vorige week het coronavirus werd vastgesteld, is hersteld.

In de rubriek ’Tussen de lakens’ vertellen vrouwen over hun seksleven. Dit verhaal komt van Agnes (46). Zij en haar vriend Martijn (53) kregen tijdens de eerste golf allebei corona. ’Mensen die zeggen dat het niet veel erger is dan een griepje, moesten eens weten. Martijn en ik zijn na al die maanden nog steeds niet de oude. Ook niet in bed.’

Consumenten in Europa hebben tijdens de eerste lockdown vanwege het thuiszitten 2,2 miljard euro meer uitgegeven aan luxe eet- en drinkproducten ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dan gaat het om drank, zoute snacks en chocolade, becijferde onderzoeksbureau IRI.

DEN HELDER - Bijna een kwart van de reddingsbrigades vreest voor hun voortbestaan als de coronacrisis in 2021 aanhoudt. Ook bij de brigades in Noord-Holland zijn de zorgen groot: Haarlem en Den Helder geven aan in zwaar financieel weer te komen als de situatie niet verandert.

Hoewel de reddingsbrigades door de coronacrisis minder hoefden te worden ingezet, blijven de kosten doorlopen. "We hebben wel de huur, verzekeringen, en het afschrijving van materiaal dat we moeten betalen", zo vertelde Damian Dekker, secretaris van de reddingsbrigade Den Helder, vandaag tijdens het NH Radio-programma De Ontbijttafel.

"Daarnaast is het afzeggen van bijna alle evenementen voor ons ook een flinke aderlating. We moeten het namelijk vooral hebben van donaties en het inhuren bij evenementen." Vooralsnog redden ze zich nog, maar het moet niet veel langer duren: "We hebben nog geld in kas voor nog een halfjaar, maar daarna wordt het wel zwaar onzeker."

Heftig

En als de geldbron opdroogt, zal de reddingsbrigade voor moeilijke keuzes komen te staan. "Het is lastig", vindt materiaalman Dominique de Groot, "want je wilt natuurlijk niet snijden in het materieel. We hebben verschillende voer- en vaartuigen hier staan, voor inzetten in binnenwateren en buitenwateren. Een grote ribrubberenboot kun je niet in een sloot gebruiken. Dus dat zou betekenen dat je uiteindelijk zou moeten kiezen dat we bij sommige 112-meldingen niet meer op komen dagen. En dat is wel een heftige consequentie."

Er loopt al enige tijd een donatieactie, en daarnaast zal de reddingsbrigade rond de Kerstdagen met een speciale kerstactie komen om meer geld te genereren voor de vereniging.

Met angst en beven volgt de Nederlandse reissector de slechte ontwikkelingen rond de wintersport in de Alpen. Die dreigt grotendeels in het water te vallen door de oranje reisadviezen en het dichthouden van de skigebieden in december en januari in de coronacrisis. „De zoveelste klap. De inkomstenderving van reisbureaus en touroperators is dramatisch.”

WEST-FRIESLAND - De zeven West-Friese gemeenten hebben nog veel vragen over het nieuwe ontwerpbestemmingsplan voor de uitbreiding van Agriport A7 in de Wieringermeer. Andrea van Langen, wethouder in Medemblik en portefeuillehouder, hoopt snel op een gesprek met buurgemeente Hollands Kroon. "Wij verwachten binnenkort een uitnodiging van Hollands Kroon om hier eens goed over in gesprek te gaan",  laat Van Langen aan NH Nieuws weten.

Gisteren uitte de regio Westfriesland door middel van een zienswijze kritiek op de uitbreidingsplannen van de gemeente Hollands Kroon. De impact die een uitbreiding van de datacentra op de omgeving zou hebben, is volgens de Westfriese gemeenten 'onvoldoende in kaart gebracht', betogen ze in de zienswijze.

"Zo'n datacenter verbruikt natuurlijk nogal wat energie. Daar hebben wij natuurlijk ook mee te maken in het kader van de energietransitie, die wij bovenregionaal oppakken. [...] En sowieso maken wij ons als buurgemeente druk om ontwikkelingen aan onze grens. Daar willen we graag over meepraten", schetst wethouder Van Langen de situatie.

Gebrek aan communicatie

Dat meepraten is nu precies waar het volgens de regio Westfriesland misgaat. Zo'n half jaar geleden beloofde de gemeente Hollands Kroon dat er bij nieuwe ontwikkelingen beter gecommuniceerd zou worden. Maar volgens Van Langen schort het daar nog steeds aan.

"Nu is het weer niet gebeurd, dus dat frustreert ons wel. Maar dat is niet het enige. De plannen kunnen ook een stuk beter worden als ze vooraf met de regio besproken worden", aldus Van Langen.

Genoeg kantoorruimte tot 2030

Naast het uitbreiden van de aanwezige datacentra, biedt het plan van de gemeente Hollands Kroon ook de mogelijkheid om extra kantoorruimte te realiseren. Ook dat roept vragen op bij de Westfriese gemeenten. Zij halen in de ingediende zienswijze een onderzoek aan waaruit blijkt dat er tot 2030 meer dan voldoende kantoorruimte aanwezig is in Noord-Holland Noord.

Van Langen: "Eigenlijk hebben wij al genoeg kantoor- en bedrijfsruimte in de regio en we zijn juist met de regio's in overleg om tot een vermindering over te gaan. Daarnaast is het de vraag waar de nieuwe werknemers zich zullen gaan vestigen. Dat is ook veelal in de buurgemeenten."

Geen concurrentie

Guido Scholtens, bestuurder van het nieuwe bedrijfsterrein Zevenhuis in Hoorn, ziet de uitbreiding van kantoorruimtes bij Agriport niet als concurrentie. "Als jij in Leeuwarden woont en je wil in een gemeente verderop wonen, ben je daar toch ook vrij in? Daarnaast trekt Agriport een heel ander type bedrijf aan."

Hij is bovendien niet bang dat er straks leegstand komt op Zevenhuis. "De leegstand van bedrijventerreinen is op dit moment bijna nul. Er zijn een aantal bedrijven die door corona onwijs gegroeid zijn. Dat kan soms wel 30 à 40 procent zijn. Die bedrijven willen uitbreiden en zijn op zoek naar grotere bedrijfsruimtes", vertelt hij aan NH Nieuws.

Op 1 december is er door Hollands Kroon een extra raadsvergadering ingelast.

Een leerling van het Insula Collega in Dordrecht die positief getest was op het coronavrius is toch naar school gegaan. Met als gevolg dat nu een heel leerjaar, zo’n 125 leerlingen, in quarantaine moeten.

Reizigers gaan komend jaar veel merken van de crisis in het openbaar vervoer. Landelijk krimpt de dienstregeling van bussen en treinen met maximaal 10 procent, als gevolg van het verlies van inkomsten door de coronacrisis. Qbuzz in Groningen gaat vooral minder rijden in de spits en houdt de basisstreeklijnen in de lucht.

Het dagelijks aantal besmettingen met corona is deze week niet echt gedaald in Drenthe en Groningen. Ook in de rest van het land wil het niet vlotten.

Net twee keer verhuisd vanwege de Brexit, en nu grotendeels vanuit huis werkend, staan de 700 werknemers van de Europese geneesmiddelenwaakhond EMA voor misschien wel de grootste klus uit hun carrière: twee vaccins tegen het coronavirus beoordelen. Zonder fouten te maken, maar ook met de druk er vol op. De Europese Unie slaat liever gisteren dan vandaag aan het prikken.

WEST-FRIESLAND - De zeven West-Friese gemeenten hebben nog veel vragen over het nieuwe ontwerpbestemmingsplan voor de uitbreiding van Agriport A7 in de Wieringermeer. Andrea van Langen, wethouder in Medemblik en portefeuillehouder, hoopt snel op een gesprek met buurgemeente Hollands Kroon. "Wij verwachten binnenkort een uitnodiging van Hollands Kroon om hier eens goed over in gesprek te gaan",  laat Van Langen aan NH Nieuws weten.

Gisteren uitte de regio Westfriesland door middel van een zienswijze kritiek op de uitbreidingsplannen van de gemeente Hollands Kroon. De impact die een uitbreiding van de datacentra op de omgeving zou hebben, is volgens de Westfriese gemeenten 'onvoldoende in kaart gebracht', betogen ze in de zienswijze.

"Zo'n datacenter verbruikt natuurlijk nogal wat energie. Daar hebben wij natuurlijk ook mee te maken in het kader van de energietransitie, die wij bovenregionaal oppakken. [...] En sowieso maken wij ons als buurgemeente druk om ontwikkelingen aan onze grens. Daar willen we graag over meepraten", schetst wethouder Van Langen de situatie.

Gebrek aan communicatie

Dat meepraten is nu precies waar het volgens de regio Westfriesland misgaat. Zo'n half jaar geleden beloofde de gemeente Hollands Kroon dat er bij nieuwe ontwikkelingen beter gecommuniceerd zou worden. Maar volgens Van Langen schort het daar nog steeds aan.

"Nu is het weer niet gebeurd, dus dat frustreert ons wel. Maar dat is niet het enige. De plannen kunnen ook een stuk beter worden als ze vooraf met de regio besproken worden", aldus Van Langen.

Genoeg kantoorruimte tot 2030

Naast het uitbreiden van de aanwezige datacentra, biedt het plan van de gemeente Hollands Kroon ook de mogelijkheid om extra kantoorruimte te realiseren. Ook dat roept vragen op bij de Westfriese gemeenten. Zij halen in de ingediende zienswijze een onderzoek aan waaruit blijkt dat er tot 2030 meer dan voldoende kantoorruimte aanwezig is in Noord-Holland Noord.

Van Langen: "Eigenlijk hebben wij al genoeg kantoor- en bedrijfsruimte in de regio en we zijn juist met de regio's in overleg om tot een vermindering over te gaan. Daarnaast is het de vraag waar de nieuwe werknemers zich zullen gaan vestigen. Dat is ook veelal in de buurgemeenten."

Geen concurrentie

Guido Scholtens, bestuurder van het nieuwe bedrijfsterrein Zevenhuis in Hoorn, ziet de uitbreiding van kantoorruimtes bij Agriport niet als concurrentie. "Als jij in Leeuwarden woont en je wil in een gemeente verderop wonen, ben je daar toch ook vrij in? Daarnaast trekt Agriport een heel ander type bedrijf aan."

Hij is bovendien niet bang dat er straks leegstand komt op Zevenhuis. "De leegstand van bedrijventerreinen is op dit moment bijna nul. Er zijn een aantal bedrijven die door corona onwijs gegroeid zijn. Dat kan soms wel 30 à 40 procent zijn. Die bedrijven willen uitbreiden en zijn op zoek naar grotere bedrijfsruimtes", vertelt hij aan NH Nieuws.

Op 1 december is er door Hollands Kroon een extra raadsvergadering ingelast.

Een zwart gat. Somberheid. Slapeloze nachten. Musici van het Johann Strauss Orkest zaten, net als hun baas André Rieu, vanwege de coronapandemie in een emotionele achtbaan. Maar ze hebben niet stilgezeten. En verheugen zich op het eerste concert na de crisis: „Dat wordt een explosie van vreugde.”

Consumenten in Europa hebben tijdens de eerste lockdown vanwege het thuiszitten 2,2 miljard euro meer uitgegeven aan luxe eet- en drinkproducten ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dan gaat het om drank, zoute snacks en chocolade, becijferde onderzoeksbureau IRI.

De impact van de coronacrisis op schadeherstelbedrijven is bijzonder groot. Zo’n 25 tot 30 procent van de bedrijven in de sector zegt momenteel verlies te maken omdat er gewoonweg minder werk voorhanden is, meldt brancheorganisatie FOCWA.

De maat is vol voor ondernemers in de horeca. Als het kabinet niet met een ‘goede deal’ komt, gaan veel zaken in Brabant vanaf 17 januari weer open - ondanks de dan geldende coronamaatregelen. ,,Dat kan gewoon niet anders.”

De GGD start eind november met de bouw van een corona testlocatie op het Buikslotermeerplein. Naar verwachting kunnen bewoners hier vanaf 7 december terecht voor een gratis coronatest. 

Deze plek in Noord is een L-coronatestlocatie, dat betekent dat er dagelijks ruim 3000 testen kunnen worden afgenomen.

'Deze tweede locatie in Noord maakt het voor bewoners makkelijker om een gratis coronatest in de buurt te laten doen. Dit is belangrijk ter bestrijding van het virus. Op dit moment is er één locatie in Noord waar per dag 70 tot 80 testen kunnen worden afgenomen, dus we zijn blij deze uitbreiding in Noord', aldus stadsdeelvoorzitter Erna Berends.

Parkeerterrein P1

De testlocatie komt op parkeerterrein P1. Dit is het parkeerterrein tussen bioscoop Euroscoop en de Lidl, grenzend aan de IJdoornlaan en parkeergarage De Bomen. Aan de bezoekers van de testlocatie wordt gevraagd zoveel mogelijk per fiets of te voet te komen. In overleg met de winkeliers en ondernemers wordt een bereikbaarheidsplan opgesteld.

Met een vaccin tegen corona in het vooruitzicht is ook de discussie actueel over wie die prik als eersten moeten krijgen. In Nederland is die al beslecht: kwetsbare mensen, vaak ouderen, en 60-plussers mogen in elk geval voorsorteren.

De gemeente heeft per direct eenrichtingsverkeer ingevoerd in de Kalverstraat en op de Nieuwendijk. Dit omdat het er te druk was met winkelende mensen en dat daarom de coronamaatregelen maar moeilijk in acht kunnen worden genomen.

De richting loopt vanaf de passage bij Primark tot de Dam en vanaf het Spui tot de Dam. 

De GGD start eind november met de bouw van een corona testlocatie op het Buikslotermeerplein. Naar verwachting kunnen bewoners hier vanaf 7 december terecht voor een gratis coronatest. 

Deze plek in Noord is een XL-coronatestlocatie, dat betekent dat er dagelijks ruim 3000 testen kunnen worden afgenomen.

'Deze tweede locatie in Noord maakt het voor bewoners makkelijker om een gratis coronatest in de buurt te laten doen. Dit is belangrijk ter bestrijding van het virus. Op dit moment is er één locatie in Noord waar per dag 70 tot 80 testen kunnen worden afgenomen, dus we zijn blij deze uitbreiding in Noord', aldus stadsdeelvoorzitter Erna Berends.

Parkeerterrein P1

De testlocatie komt op parkeerterrein P1. Dit is het parkeerterrein tussen bioscoop Euroscoop en de Lidl, grenzend aan de IJdoornlaan en parkeergarage De Bomen. Aan de bezoekers van de testlocatie wordt gevraagd zoveel mogelijk per fiets of te voet te komen. In overleg met de winkeliers en ondernemers wordt een bereikbaarheidsplan opgesteld.

Black Friday leidde vrijdagmiddag tot enorme drukte in de Groningse binnenstad. Reden voor de gemeente Groningen om, met het oog op de coronamaatregelen, de Herestraat gedeeltelijk af te sluiten.

Een nieuwe eenheid van de Landmacht die de afgelopen maanden op grote schaal data verzamelde over de Nederlandse samenleving tijdens de coronacrisis, moet daar tijdelijk mee stoppen. Dat laat defensieminister Ank Bijleveld aan de Tweede Kamer weten. Daar werd eerder kritisch gereageerd op het werk van de eenheid.

SCHIPHOL - De XL-teststraat op Schiphol opent volgende week dinsdag haar deuren voor dagelijks tot wel 10.000 coronatests. Lang wachten op een afspraak voor inwoners uit de regio is er dan niet meer bij. Volgens de GGD Kennemerland kunnen straks ook passagiers voor of na hun vliegreis er voor een sneltest terecht, zodra de minister daar groen licht voor geeft.

Door luchtvaartverslaggever Doron Sajet

De teststraat op parkeerterrein P4 bestaat uit twee paviljoens waar getest kan worden en een eigen laboratorium waar de kweekjes meteen naartoe kunnen. Dat scheelt aanzienlijk in de wachttijd voor de uitslag. Uiteindelijk zullen er ook sneltests worden aangeboden, zoals de antigeentest, LAMP-test en de ademtest (Breathomix).

Verplicht

De mogelijkheid om een sneltest te laten doen, wordt verwelkomd door de luchtvaartsector. Zowel luchtvaartmaatschappijen als Schiphol zelf, verlangen naar een verplichte coronatests voor alle reizigers die van en naar hoogrisicogebieden vliegen. Het kabinet heeft nog geen besluit genomen over het testen van mensen zonder klachten, onder wie ook reizigers.

De eerste stap naar het testen van mensen zonder coronasymptomen wordt op 1 december genomen. Nu worden bijna alle reizigers die aankomen op Schiphol dringend verzocht tien dagen in quarantaine te gaan. Vanaf dinsdag mag er na vijf dagen quarantaine een coronatest worden gedaan om zeker te weten dat er geen besmetting in het buitenland heeft plaatsgevonden.

XL-vaccinatiestraat

Volgens Bert van de Velden, directeur Publieke Gezondheid van GGD Kennemerland, is de XL-teststraat op Schiphol straks ook geschikt als locatie voor een massa-vaccinatie. "Deze, maar ook de XL-teststraat in Vijfhuizen en de teststraat in Haarlem-Waarderpolder bieden daar een goede gelegenheid voor", aldus Van De Velden.

Mensen met een lagere opleiding krijgen de hardste klappen van het coronavirus. Niet alleen tijdens de huidige uitbraak, maar ook in de toekomst, waarschuwt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Ook ouderen en mensen met onderliggende gezondheidsproblemen zullen de gevolgen voelen.

Wegens succes geprolongeerd: inwoners van de gemeente Pekela kunnen net als vorig jaar een ton met brandhout of alleen brandhout aanvragen voor de jaarwisseling. Wel moet dit jaar - uiteraard - aan coronavoorwaarden worden voldaan.

AMSTERDAM - Veel schoolleiders in Amsterdam zijn geen voorstander van een verlengde kerstvakantie om het aantal coronabesmettingen verder omlaag te krijgen. Deze week werd bekend dat het OMT dit wil onderzoeken omdat het aantal besmettingen na de herfstvakantie tijdelijk daalde. Maryse Knook van de Open Schoolgemeenschap Bijlmer denkt dat het middel erger is dan de kwaal.

"Voor onze leerlingen zou het echt ontzettend slecht zijn als ze een week langer vakantie krijgen", zegt Knook tegen AT5. "We zitten al een tijd in corona en we moesten voor leerlingen veel aanpassen. Zo is er niet altijd les gegeven. Dus dit zou echt heel slecht zijn." Knook vreest voor nog meer achterstand, en dat is precies wat leerlingen niet kunnen gebruiken.

De GGD constateerde dat het aantal besmettingen onder scholieren de afgelopen weken met maar 5 procent is gedaald. Voor heel Amsterdam was dat 9 procent. De daling is dus niet genoeg. De GGD wijt dat aan het feit dat leerlingen zich ook buiten school om te weinig aan de regels houden. 

Dat is precies waarom Knook denkt dat met een derde week vakantie besmettingscijfers niet omlaag gaan. "Jonge mensen hebben toch behoefte om elkaar te zien", zegt Knook over de kerstvakantie. "Dus ze gaan echt wel op pad, en daar besmettingen ze elkaar ook. Dus ik denk dat het geen enkele toegevoegde waarde heeft."

Scholen vinden een week extra vrij sowieso geen goed idee. Het kan eventueel wel als de leerlingen dan dagelijks online les krijgen, vinden ze. Sandra Niemeijer, rector van het Cartesius Lyceum: "Daarmee bereik je hetzelfde doel, namelijk dat je besmettingen die tijdens de feestdagen worden opgelopen, niet de school in brengt en kun je op die manier onderwijsachterstanden wel beperken."

Ook de VO-raad, de vereniging van scholen met voortgezet onderwijs, pleit voor een online lesweek mocht de verlenging van de kerstvakantie zinvol zijn.

8 december

Maar directeur Knook van de OSB denkt dat ook met online-lessen er toch weer leerachterstanden ontstaan. "Het is belangrijk om fysiek les te krijgen, dat is beter dan online omdat je beter kan zien waar de problemen zitten. En leerlingen leren van en met elkaar, dan leer je meer dan uit een boekje."

Op 8 december geven premier Rutte en minister De Jonge waarschijnlijk meer duidelijkheid over de lengte van de kerstvakantie.

De belangrijkste Nederlandse volksgezondheidsproblemen zijn door de coronapandemie urgenter geworden, waardoor we bij een nieuwe virusuitbraak in de toekomst mogelijk nog kwetsbaarder zijn. Dat concluderen onderzoekers Henk Hilderink en Erwin Eisinger in de Volksgezondheid Toekomst Verkenning van het RIVM. „We moeten voorkomen dat we over een aantal jaren nog harder getroffen worden door zulke virussen.”

Limburg moet zichzelf nationaal veel beter op de kaart zetten, zegt Karin Straus. De Roermondse kan het weten, omdat ze van 2010 tot 2017 Tweede Kamerlid was voor de VVD. De Randstad is kind aan huis in Den Haag, Limburg niet. Maar er gloort hoop voor de regio, nu de coronacrisis bewezen heeft dat afstand geen dominante rol meer speelt.

Volg via dit liveblog de ontwikkelingen rond de uitbraak van het coronavirus in Friesland, aangevuld met de belangrijkste landelijke en internationale ontwikkelingen.