DEN HELDER - Morgen is het precies 75 jaar geleden dat de Japanners capituleerden en er definitief een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. In Den Helder wordt dit moment herdacht met een, vanwege de coronacrisis, aangepaste ceremonie. Ad den Haan gaat er vooral naartoe als eerbetoon aan zijn moeder.

Het gezin van Ad den Haan woont op Java als in 1942 de Japanners het eiland binnenvallen. Zijn vader is militair en wordt al snel gevangengezet. "Wij gingen naar hem toe met mijn moeder en zusje. Het beeld is dat hij aan de andere kant van het prikkeldraad stond in alleen een korte broek. Wij waren nog goed gekleed, het was toen nog redelijk normaal. Maar ik voelde de spanning."

Het zou de laatste keer zijn dat hij zijn vader zag. De Japanners brengen hem over naar Birma, het huidige Thailand, om daar te werken aan de beruchte spoorlijn. De man komt al snel om het leven. "Hij is met een grote groep daar heen gebracht. Al heel snel, bij het eerste kamp, is hij ziek geworden. Er was geen medicatie dus hij werd apart gelegd. Via een brief van een man van het Rode Kruis hebben we begrepen dat hij daar veel heeft gebeden voor ons welzijn."

Tekst gaat door onder de foto.

Zelf komt Ad, amper drie jaar oud, samen met zijn moeder en zusje in een reeks Japanse kampen terecht. Die worden steeds voller en het voedsel wordt steeds schaarser. "Ik heb toen van de grote jongens geleerd dat je, als je zo'n pijn in je buik had van de honger, wat zand weg moest schrapen en dan kon je een hapje modder nemen."

Omdat hij nog zo klein is, heeft hij van de slechte omstandigheden niet zo heel veel in de gaten. "Ik stak mijn neus eens door de omheining en toen kreeg ik meteen een klap. Ik hield er een bloedneus aan over." Het is vooral de eindeloze zoektocht naar eten die hem bijblijft: "Ik ben samen eens met een vriendje langs de wacht geslopen. Verderop stond een hok waar vier apen werden gehouden. De Japanners hadden daar hun rijstpannen leeggeschraapt. We hebben toen snel die korsten gepakt en opgegeten. Dan had je een vette dag."

Tekst gaat door onder de foto.

Na de Japanse capitulatie wordt Ad met zijn moeder en zusje naar een Engelse opvang in Sri Lanka overgebracht: "We gingen naar de haven Tandjoengpriok. Daar lag een groot Engels vliegdekschip op ons te wachten, de HMS Venerable. Daar had ik twee vrienden, één matroos en één in de kombuis, bij hem kon ik wat extra eten krijgen. Bij de ander mocht ik achter het kanon staan. Ik kreeg er 'chocolate', dat was het eerste Engelse woord dat ik leerde."

Na Sri Lanka wordt het gezin overgebracht naar Nederland waar het wordt opgevangen door familie. "Ik werd door vriendjes al snel Sambal genoemd. Dat vond ik wel prima." Het gezin probeert de draai weer te vinden maar de dood en het gemis van zijn vader zit diep. "Ik probeerde zoveel mogelijk op hem te lijken. Toen ik een jaar of 14 was, wilde ik mijn haar net zo hebben als hij. En mijn vader was militair dus werd ik ook militair. Hij was een god voor me."

Tekst gaat door onder de foto.

Den Haan treedt op 16-jarige leeftijd aan bij het Korps Mariniers. Hij wordt daar door zijn kameraden goed gesteund als het verdriet over zijn vader soms te sterk wordt. Bij een rit langs een begraafplaats breekt hij, maar het duurt tot zijn pensionering voor hij met de pijn aan de gang gaat. "Ik heb een aantal zware depressies gehad. Dankzij therapie heb ik het een plaats kunnen geven."

Morgen gaat Ad den Haan naar de 15 augustus herdenking in zijn eigen stad Den Helder, vooral als eerbetoon aan zijn moeder. "We kregen op een gegeven moment in het kamp een hele boterham. Mijn zusje en ik hadden de boterham in no-time op en riepen meteen 'méér'. Moeder sneedt meteen haar boterham door en gaf ons elk nog een kwart. Dat beeld van mijn moeders ogen, de wanhoop, de honger, die machteloosheid, dat vergeet je nooit meer. Zij heeft wat offers gebracht voor ons. Daarom ga ik."

DEN HELDER - Morgen is het precies 75 jaar geleden dat de Japanners capituleerden en er definitief een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. In Den Helder wordt dit moment herdacht met een, vanwege de coronacrisis, aangepaste ceremonie. Ad den Haan gaat er vooral naartoe als eerbetoon aan zijn moeder.

Het gezin van Ad den Haan woont op Java als in 1942 de Japanners het eiland binnenvallen. Zijn vader is militair en wordt al snel gevangengezet. "Wij gingen naar hem toe met mijn moeder en zusje. Het beeld is dat hij aan de andere kant van het prikkeldraad stond in alleen een korte broek. Wij waren nog goed gekleed, het was toen nog redelijk normaal. Maar ik voelde de spanning."

Het zou de laatste keer zijn dat hij zijn vader zag. De Japanners brengen hem over naar Birma, het huidige Thailand, om daar te werken aan de beruchte spoorlijn. De man komt al snel om het leven. "Hij is met een grote groep daar heen gebracht. Al heel snel, bij het eerste kamp, is hij ziek geworden. Er was geen medicatie dus hij werd apart gelegd. Via een brief van een man van het Rode Kruis hebben we begrepen dat hij daar veel heeft gebeden voor ons welzijn."

Tekst gaat door onder de foto.

Zelf komt Ad, amper drie jaar oud, samen met zijn moeder en zusje in een reeks Japanse kampen terecht. Die worden steeds voller en het voedsel wordt steeds schaarser. "Ik heb toen van de grote jongens geleerd dat je, als je zo'n pijn in je buik had van de honger, wat zand weg moest schrapen en dan kon je een hapje modder nemen."

Omdat hij nog zo klein is, heeft hij van de slechte omstandigheden niet zo heel veel in de gaten. "Ik stak mijn neus eens door de omheining en toen kreeg ik meteen een klap. Ik hield er een bloedneus aan over." Het is vooral de eindeloze zoektocht naar eten die hem bijblijft: "Ik ben samen eens met een vriendje langs de wacht geslopen. Verderop stond een hok waar vier apen werden gehouden. De Japanners hadden daar hun rijstpannen leeggeschraapt. We hebben toen snel die korsten gepakt en opgegeten. Dan had je een vette dag."

Tekst gaat door onder de foto.

Na de Japanse capitulatie wordt Ad met zijn moeder en zusje naar een Engelse opvang in Sri Lanka overgebracht: "We gingen naar de haven Tandjoengpriok. Daar lag een groot Engels vliegdekschip op ons te wachten, de HMS Venerable. Daar had ik twee vrienden, één matroos en één in de kombuis, bij hem kon ik wat extra eten krijgen. Bij de ander mocht ik achter het kanon staan. Ik kreeg er 'chocolate', dat was het eerste Engelse woord dat ik leerde."

Na Sri Lanka wordt het gezin overgebracht naar Nederland waar het wordt opgevangen door familie. "Ik werd door vriendjes al snel Sambal genoemd. Dat vond ik wel prima." Het gezin probeert de draai weer te vinden maar de dood en het gemis van zijn vader zit diep. "Ik probeerde zoveel mogelijk op hem te lijken. Toen ik een jaar of 14 was, wilde ik mijn haar net zo hebben als hij. En mijn vader was militair dus werd ik ook militair. Hij was een god voor me."

Tekst gaat door onder de foto.

Den Haan treedt op 16-jarige leeftijd aan bij het Korps Mariniers. Hij wordt daar door zijn kameraden goed gesteund als het verdriet over zijn vader soms te sterk wordt. Bij een rit langs een begraafplaats breekt hij, maar het duurt tot zijn pensionering voor hij met de pijn aan de gang gaat. "Ik heb een aantal zware depressies gehad. Dankzij therapie heb ik het een plaats kunnen geven."

Morgen gaat Ad den Haan naar de 15 augustus herdenking in zijn eigen stad Den Helder, vooral als eerbetoon aan zijn moeder. "We kregen op een gegeven moment in het kamp een hele boterham. Mijn zusje en ik hadden de boterham in no-time op en riepen meteen 'méér'. Moeder sneedt meteen haar boterham door en gaf ons elk nog een kwart. Dat beeld van mijn moeders ogen, de wanhoop, de honger, die machteloosheid, dat vergeet je nooit meer. Zij heeft wat offers gebracht voor ons. Daarom ga ik."

Geen Open Monumentendag op 11 en 12 september in de gemeente Waadhoeke. De organisatie heeft tot een jaar uitstel besloten in verband met het coronavirus.

HOORN - Waar het tot tweemaal toe kantje boord was voor Ton de Bruin, kan de 71-jarige Horinees de gevolgen van corona navertellen. Na twee maanden in het ziekenhuis, en nog eens twee maanden in een revalidatiecentrum, is hij pas net weer thuis. En dan moet het echte herstel nog beginnen. 

Het is half maart als zowel Ton als zijn vrouw Lea ziek worden. Het blijkt corona te zijn. Lea herstelt vrij snel, maar dat geldt niet voor haar man die opgenomen moet worden in het ziekenhuis. Op de Intensive Care wordt hij aan de beademing gelegd en kunstmatig in slaap gehouden. "Toen kwam ik van de beademing af, maar mijn longen pakten het niet op. Dus toen moest ik weer aan de beademing. En op een gegeven moment zeiden ze: 'we kijken het nog een paar dagen aan, want wij weten het ook niet meer'", legt Ton uit. 

Over twee periodes verspreid lag hij zes weken in kunstmatige slaap. Het was emotioneel een zware tijd voor zijn vrouw Lea. "Tot twee keer toe heb ik ongelooflijke angst gehad dat hij het niet meer zou halen. Z'n pak hing al klaar. Daar hadden we ook over kunnen praten samen. Ik dacht al dat ik de adressen voor de rouwkaarten moest verzamelen." 

Tekst gaat verder onder de foto

Na anderhalve maand weer op bezoek 

Medicijnen brachten hem er uiteindelijk toch weer bovenop. En na anderhalve maand mag Lea haar man eindelijk bezoeken in het ziekenhuis. "Dat heb ik als bizar, heel erg ervaren. Dat je hem niet meer kon opzoeken. Pas op 16 mei mocht ik hem weer opzoeken."

Sinds twee weken is hij weer thuis. Ondertussen volgt hij speciaal op maat gemaakte therapie bij Lindendael in Hoorn. Want ook al kan hij het nog navertellen: de ziekte heeft een enorme weerslag op Ton gehad. "Er blijft niks meer van je over. Ik ben optimist van oorsprong, maar dacht wel: dit wordt niks."  

Van de fiets, naar de rollator 

Het heeft hem wel verbaasd hoe snel hij achteruit is gegaan. "In maart fietste ik nog, speelde ik accordeon. Dat kan ik nu niet meer. Ik heb beneden een rollator, boven een rollator. Ik kan dan met moeite de trap opkomen. Het beseft me wel hoe kwetsbaar je bent. Zo loop je rond, en zo zit je in een rolstoel hier in Lindendael. En dan ben ik nu alweer aardig op weg. Ik probeer zonder hulp wat te lopen, ik kan zelfstandig naar het toilet en douchen doe ik met een stoel in de douche. Zo probeer ik stapjes te maken. Maar ze hebben we gezegd dat ik een jaar nodig heb om er weer wat bovenop te komen."

Enkele weken geleden ben ik een paar dagen opgenomen geweest in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam voor een medische ingreep. De afdeling was nog maar matig bezet, want door corona was alles gesloten geweest en men kwam nu weer wat op gang.

Reizigers uit Nederland en meerdere andere landen moeten vanaf zaterdag verplicht veertien dagen in zelfisolatie als ze naar het Verenigd Koninkrijk reizen. Die maatregel is bedoeld om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, maakte de Britse minister van Transport Grant Shapps bekend.

SCHIPHOL - KLM liet eerder vandaag weten de afgesproken loonsverhoging van 2,5 procent niet door te voeren. De loonsverhoging zou per 1 augustus voor alle werknemers ingaan. De vakbonden zijn niet meegenomen in dit besluit. FNV is onaangenaam verrast en overweegt een kortgeding. 

Jan van den Brink, bestuurder van FNV Luchtvaart laat in een reactie op het besluit weten boos te zijn: "De KLM schort eenzijdig een afspraak op die wij met hen hebben gemaakt. Dit kun je echt niet maken." De vakbond maakt zich met name zorgen om de lage inkomens: "En zoals zo vaak zijn ook nu weer vooral de lagere inkomens de dupe. Wij beraden ons op maatregelen, waaronder een kort geding om hen te dwingen om toch die loonsverhoging uit te betalen aan hun mensen."

Door de coronacrisis vervoert KLM veel minder passagiers dan andere jaren, waardoor de inkomsten teruglopen. De loonsverhoging die vorig jaar na lange onderhandelingen met vakbonden werd bereikt, zou het concern jaarlijks zo'n 50 miljoen euro kosten. KLM benadrukte vanmiddag dat het niet gaat om afstel, maar om uitstel en zegt niet anders te kunnen. Momenteel verliest KLM dagelijks zo'n 10 miljoen euro.

Staatssteun

KLM krijgt vanwege de coronacrisis steun van de overheid, maar eerder bleek al dat er 5000 banen op de tocht staan. De luchtvaartmaatschappij vroeg twee maanden geleden al om uitstel van de loonsverhoging. De vakbonden gingen hier toen niet meer akkoord.

Van den Brink zegt hierover: "KLM ontvangt steun uit de NOW. Daarbij hoort dat ze de lonen gewoon blijven uitbetalen. Let wel, dit staat los van de reorganisatie van het bedrijf. Als er minder werk is dan zijn er minder mensen nodig. Maar dat moet dan netjes opgelost worden." 

Strikte voorwaarden

Vakbond CNV is minder boos, maar stelt strikte voorwaarden aan de werkgever. Michiel Wallaard, bestuurder van CNV Vakmensen, stelt de uitstel te begrijpen, maar het moet geen afstel zijn: "Deze pauze in de loonsverhoging kan ook echt alleen maar een pauze zijn. Het blijft geld dat als tegoed uitstaat voor alle medewerkers. En daarmee bedoel ik ook de mensen die in de komende periode KLM gaan of moeten verlaten. Alle financiële verrekeningen met hen zullen gaan langs de route waarbij de in 2019 afgesproken loonsverhoging als inclusief geldt."

De vakbond vindt het optreden van KLM-directie wel erg bot: "Dat is tamelijk ongepast. Maar, zoals gezegd, in het licht van de huidige omstandigheden is mijn bond bereid daar iets losser mee om te gaan.” 

Geen bonussen 

CNV wil benadrukken dat álle werknemers van KLM last hebben van deze maatregel: "Dit uitstel van loonsverhoging geldt voor álle KLM’ers. Vliegend, niet-vliegend, service-verlenend of anderszins, witte boord, blauwe boord. En ik wil het woord bonus de komende jaren volstrekt niet horen."

NOORD-HOLLAND - Ventilaties in scholen moeten verplicht gecontroleerd worden om coronabesmettingen tegen te gaan, vindt de Algemene Onderwijsbond (AOB). 

Komende maandag starten de scholen weer met volle klassen en er zijn zorgen over de verspreiding in klaslokalen. Een controle van het ventilatiesyteem wordt nu enkel aangeraden, maar het AOB verwacht niet dat alle scholen dit doen.

"Wij vinden dat dat verplicht moet worden", vertelt vicevoorzitter Jelmer Evers: "Zodat elke school duidelijkheid kan geven aan leerlingen, ouders en personeel hoe het ervoor staat en of er ook maatregelen moeten worden genomen."

Evers schat dat meer dan 25% van de scholen nog kampt met een slecht ventilatiesysteem. Hij ziet een controle als oplossing voor de onduidelijkheid:

Scholen wel openen

De bond wil de scholen wel openen, ondanks de kritiek. "Wat onze leden zegen is dat ze echt graag aan de slag kunnen", vertelt vicevoorzitter Jelmer Evers. "Maar wat ze dan wel vragen is dat ze aan de zorgen die ze hebben, zoals de ventialtie, dat daar aan tegemoet wordt gekomen en dat er wat wordt gedaan."

NOORD-HOLLAND - Ventilaties in scholen moeten verplicht gecontroleerd worden om coronabesmettingen tegen te gaan, vindt de Algemene Onderwijsbond (AOB). 

Komende maandag starten de scholen weer met volle klassen en er zijn zorgen over de verspreiding in klaslokalen. Een controle van het ventilatiesyteem wordt nu enkel aangeraden, maar het AOB verwacht niet dat alle scholen dit doen.

"Wij vinden dat dat verplicht moet worden", vertelt vicevoorzitter Jelmer Evers: "Zodat elke school duidelijkheid kan geven aan leerlingen, ouders en personeel hoe het ervoor staat en of er ook maatregelen moeten worden genomen."

Evers schat dat meer dan 25% van de scholen nog kampt met een slecht ventilatiesysteem. Hij ziet een controle als oplossing voor de onduidelijkheid:

Scholen wel openen

De bond wil de scholen wel openen, ondanks de kritiek. "Wat onze leden zegen is dat ze echt graag aan de slag kunnen", vertelt vicevoorzitter Jelmer Evers. "Maar wat ze dan wel vragen is dat ze aan de zorgen die ze hebben, zoals de ventialtie, dat daar aan tegemoet wordt gekomen en dat er wat wordt gedaan."

Van de bijna 200 mensen die donderdag in kerkgebouw ET-10 op Terschelling zijn getest op het coronavirus, kreeg tot nu toe een persoon een positieve uitslag.

Van de bijna 200 mensen die donderdag op Terschelling zijn getest op het coronavirus, kreeg tot nu toe een persoon een positieve uitslag.

Jongeren op Terschelling die positief testen op het coronavirus worden donderdagavond per watertaxi naar Harlingen gebracht. Vervolgens moeten ze met eigen vervoer naar huis.

Ajax speelde vanavond voor het eerst sinds het uitbreken van de coronacrisis weer voor publiek, en stelde de 4.500 voetbalfans niet teleur. De Amsterdammers versloegen FC Utrecht in eigen huis met 5-1, met drie doelpunten op naam van Zakaria Labyad.

De Johan Cruijff Arena zat bij lange na niet gevuld, maar de door de gemeente verleende vergunning maakte meer toeschouwers niet mogelijk. Ook bleef het zo veel mogelijk stil, want zingen en schreeuwen is niet toegestaan.

De toon van de wedstrijd werd al vroeg gezet toen Zakaria Labyad in de vierde minuut de 1 - 0 maakte, nadat Gravenberch op de paal schoot. Utrecht kreeg niet lang daarna een kans op de gelijkmaker, nadat Mazraoui Ramselaar vloerde in het penaltygebied, maar Gustafson raakte bij de strafschop de paal.

Ondanks enig gevaar uit de hoek van Utrecht, weet Noa Lang in de 21e minuut de 2-0 te maken dankzij een pass van Ajax' nieuwste aankoop Antony. Een kwartier later zorgt Nicolas Tagliafico vervolgens voor de 3-0. De minuten vlak voor rust weet Labyad tot twee keer toe op fabelachtige wijze de 4-0 en de 5-0 te maken uit een vrije trap.

Niet lang na rust volgt dan nog bijna de 6-0, maar Lang schiet net naast de paal. Ondertussen wisselt FC Utrecht flink door. In de 70e minuut weet Othman Boussaid er dan toch nog 5-1 van te maken. Stekelenburg weet vervolgens nog de 5-2 te voorkomen.

AMSTERDAM - Streetart Frankey, bekend van onder andere het Hazes beeld op dam, zou op dit moment eigenlijk een tentoonstelling hebben in Tokio. Vanwege de coronacrisis kan dit niet doorgaan, daarom is Frankey op zoek naar een nieuwe locatie. Op NH Radio deed hij een oproep.

De installaties zouden in maart per boot naar Japan worden gebracht, maar door de coronacrisis werd dit uitgesteld en uiteindelijk afgeblazen. "Nu blijkt gewoon dat je er helemaal niet meer heen kan, dus de show is gecanceld." En dus is Frankey op zoek naar een nieuwe locatie. 

Kauwgomballen door brandende hoepel

"Ik heb een hele leuke show, het thema is kauwgomballen. Ik heb 11 kauwgomballenmachines gemaakt die je allemaal laten lachen." Een van de installaties gaat over fireballs, dit zijn kauwgompjes die heel pittig zijn. "Ik heb het zo gemaakt dat je hem laat vallen en dat ie via een grote schans door een brandende hoepel vliegt, maar echt vuur. Dan heb je een fireball die echt door een brandende hoepel is gegaan." 

Nu de show in Tokio niet door kan gaan, staan de installaties te wachten op een nieuw plekje: "Ik ben eigenlijk nog op zoek naar een toffe plek waar ik die kan exposeren." De ruimte moet wel iets groter zijn dan de huiskamer. "Ik denk dat zo'n 200 vierkante meter mooi zou zijn. Het zijn grote werken."

Sommige kleinere werken van Frankey zijn ook te koop: "Ik heb doordrukstrips gemaakt met kauwgomballen van drie centimeter doorsnede, dus dan heb je zo'n strip die 40 bij 15 centimeter is. Die past nooit in je kontzak, maar het zijn wel leuke kauwgompies."

Begin deze zomer dook er een legobeeld van André Hazes op, op de Dam in Amsterdam. Enkele dagen later werd het beeld onthoofd. "Ik vond het heel tof dat het zo goed werd opgepakt, toen ik een week later hoorde dat ie niet meer heel was vond ik dat natuurlijk heel jammer. Ik hoop nog steeds dat het iemand is geweest die 's nachts iets teveel gedronken heeft en dacht 'wauw ik neem hem mee naar huis', dat ie dus niet expres vernield is."

Nadat Rachel Hazes, de vrouw van André, Frankey had gebeld wist hij zeker dat het beeld terug moest komen: "Zij had ook veel positieve reacties gehad. Ze was ook op de foto geweest met het beeld en toeristen vroegen haar een foto van hen met het beeld te maken, ze hadden niet door dat het Rachel was."

De volgende versie wordt 'hufterproof': "Hij wordt van beton en staal. Ze zijn hem nu aan het maken en ik denk dat ie volgende maand af is. Hij komt eerst op de Dam en gaat dan waarschijnlijk rondreizen door Nederland."

ZAANSTAD - Een jaar lang gratis sporten: dat is de prijs die enkele gelukkige winnaars mochten ontvangen tijdens de loterij bij de afsluiting van de Zaanse Zomer Experience.
Kinderen uit vijf armere wijken van Zaanstad krijgen gratis sportieve en culturele activiteiten aangeboden. “Ik ben echt heel blij met mijn prijs”, laat de 10-jarige Bjorn weten aan NH Nieuws.

Hij gaat de prijs op zijn kamer zetten en natuurlijk sporten. Hij twijfelt nog of hij gaat handballen of op karateles gaat. “Van handbal zijn wedstrijden en de sport die ik normaal doe, zijn ook in het weekend.” Bjorn krijgt het dus nog druk.

Een ander meisje is ondertussen verslingerd aan het draaien in een enorm rad. “Het is in het begin heel erg moeilijk, maar ik kan al ronddraaien.”

2000 kinderen

Organisator Mirjam Preusterink en wethouder Songül Mutluer kijken terug op een geslaagd evenement. “Er deden ruim 2000 kinderen mee", zegt Preusterink. “Daarbij hebben ook 45 organisaties meegedaan.

Het evenement is in het leven geroepen omdat door Corona een hoop reguliere activiteiten voor kinderen met een krap budget wegvielen. Maar de experience is voor iedereen. "We hebben gezegd: we ons focussen op een vijftal wijken waar kinderen in armoede leven, maar iedereen die zich aanmeldt, kan meedoen”.

De coronacrisis wordt ook zichtbaar in de speelfilm over het Klooster in Ter Apel. En wel in de grote scene die een dienst van Kruisheren anno 1520 laat zien.

Staalproducent Tata Steel heeft in het eerste kwartaal van zijn gebroken boekjaar last gehad van lockdowns in verschillende landen om het coronavirus te beteugelen. Onder meer in thuisland India werd daardoor de productie van staal gehinderd, maar ook de vraag kwam een stuk lager uit. Het bedrijf leed voor het derde kwartaal op rij verlies, maar is „voorzichtig optimistisch dat het ergste achter de rug is.”

Het aantal mensen dat wereldwijd besmet is geraakt met het coronavirus is de 20 miljoen gepasseerd. De pandemie heeft wereldwijd ten minste 740.000 mensen gedood, waarbij de Verenigde Staten de meeste doden met ruim 164.5000 hebben geregistreerd, gevolgd door Brazilië met meer dan 100.000. In Nederland stierven meer dan 6100 mensen aan het virus. Bekijk het laatste nieuws in dit liveblog, dat wordt aangevuld.

Wat een mooie vakantie had moeten worden, eindigt in mineur. Door een corona-uitbraak op jongerencamping Appelhof op Terschelling hebben veel vakantievierders hun tijd op de camping vroegtijdig moeten afbreken.

In een asielzoekerscentrum in het Groningse Delfzijl zijn sinds eind vorige week twaalf bewoners positief getest op het coronavirus. Alle geïnfecteerden zijn in isolatie geplaatst en hun huisgenoten zitten in quarantaine, laat het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) weten. Vijf asielzoekers die tot een risicogroep behoren, zijn vrijwillig overgeplaatst naar een andere locatie.

Jongeren op Terschelling die positief testen op het coronavirus worden donderdagavond per watertaxi naar Harlingen gebracht. Vervolgens moeten ze met eigen vervoer naar huis.

Ken je Henri Wermeskerken nog? Hij scheurt met zijn botsauto door de binnenstad van Groningen. Hij heeft iets nieuws: de Horeca ID: een app die gezondheidschecks afneemt bij bezoekers van café’s en restaurants. Tientallen bedrijven, van Groningen tot Scheveningen, gebruiken de app.

Als het aan de oppositie in de Tweede Kamer ligt gaat het coronadebat komende dinsdag verder. Volgens GroenLinks-voorman Jesse Klaver zorgt het weglopen van de coalitie bij de hoofdelijke stemming over een salarisverhoging voor zorgpersoneel voor zoveel commotie dat heropening van het debat nodig is.

COLUMN – Als hij iets anders wil, moet een rups verpoppen. Een mens shoppen. Moet ja. Want nogal wat vrouwen, maar ook mannen, worden ziek of ongelukkig als zij hun snufferd een tijdje niet in een kledingrek kunnen steken. Voor de ergste gevallen zijn er de laatste jaren outletcenters gekomen. Kolossale koopkuilen. Hier ga je op en neer tussen stof en leer. En na een lange dag is alles bij Gucci foetsie. Het feest begint buiten al. Parkeren kost bijna niets.

Voor de vanochtend geopende teststraat op Schiphol was aan het eind van de ochtend al een rij te zien. Reizigers uit een beperkt aantal landen, waaronder bijvoorbeeld Aruba, kunnen zich laten testen. 

Deze reizigers krijgen na landing een flyer van de GGD. 'Wij willen onze verantwoordelijkheid nemen om er zeker van te zijn dat we om er in ieder geval zeker van te zijn dat we in Nederland het virus niet verspreiden', vertelt een van hen.

Een ander wijst erop dat reizigers uit risicolanden alsnog wordt gevraagd om twee weken in quarantaine te gaan. Ze gaat dat dan ook sowieso doen. 'Als je positief getest wordt, is dat een extra motivatie om gewoon thuis te blijven.'

De Luchtmobiele Brigade van Defensie doet een deel van de testen. Ook hebben de militairen geholpen met de opbouw van de teststraat, houden ze de administratie bij en brengen ze het slijm naar laboratoria toe. Eerder hielp de eenheid al in ziekenhuizen en verpleeghuizen.

De teststraat is op dit moment wel alleen voor een klein aantal reizigers toegankelijk, omdat het anders waarschijnlijk te druk wordt. Zo werd een man die net uit Kroatië kwam geweigerd. 'Er mogen alleen maar reizigers van een beperkt aantal vluchten zeggen ze', vertelt de de man. 

Op termijn moeten er meer testen gedaan worden. 'In de loop van de week of weken, zal moeten blijken of we iedereen kunnen testen', zegt Saskia van Egmond van de GGD.

De teststraat is te vinden tussen aankomsthal drie en vier, het doen van een coronatest is overigens niet verplicht.

Twaalf bewoners van het asielzoekerscentrum in Delfzijl zijn besmet met het coronavirus. Dat meldt het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA).

ZANDVOORT - Steeds meer Zandvoortse horecazaken sluiten de deuren in verband met positieve coronabesmettingen. Vandaag maakt ook de FEBO bekend dat zij dichtgaat omdat een medewerker positief is getest op het coronavirus.

Naast de FEBO sluit ook snackbar Het Plein de deuren. Beide zaken zitten gevestigd aan het Kerkplein, midden in het centrum van Zandvoort. Deze twee zaken worden uitgebaat door dezelfde persoon. De uitbater laat weten zelf eerder terug te komen van vakantie. De besmette medewerker is vanmiddag positief getest.

Sushirestaurant

Gisteren werd al bekend dat sushirestaurant Zizo Lounge, dat aan de boulevard ligt, de deuren sluit. Daar zijn drie medewerkers en een een bezoeker van het restaurant positief getest op het virus. 

De eigenaar van Zizo Lounge doet een dringende oproep aan jongeren die in het restaurant werken om uit te kijken met bezoekjes aan de kroeg. Hij spreekt daarnaast zijn zorgen uit over de hoeveelheid toeristen in het kustdorp. 

Terschelling

In Zandvoort gaan geruchten over een cluster besmettingen dat is ontstaan op een camping op Terschelling. Dit was eerder al de reden voor voetbalclub SV Zandvoort om trainingen en wedstrijden op te schorten. Zandvoortse jongeren zouden daar op vakantie besmet zijn geraakt. De GGD is vooralsnog niet bereikbaar om hierop te reageren.

In de officiële cijfers van het RIVM is te zien dat het aantal besmettingen in Zandvoort stijgt. Vorige week waren dat er twee, afgelopen week werden er elf mensen positief getest op het virus. 

Volledig onverwacht bekende een 33-jarige Noordwoldiger vandaag in de rechtbank dat hij verantwoordelijk is voor de brandende Tesla’s in Joure. Hij noemde daarbij ook zijn opdrachtgevers. Op Terschelling ging het hard met de coronatesten. 200 jongeren lieten slijm afnemen. Op camping Appelhof is de sfeer bedrukt. Al zijn er ook nog genoeg jongeren die gewoon doorfeesten. Dit en meer in ons overzicht van het belangrijkste nieuws van de afgelopen 24 uur.

Kinderdagverblijf Jonas in Utrecht heeft de deuren gesloten. Vier medewerkers en twee ouders hebben positief getest op het coronavirus.

Het aantal bevestigde coronagevallen is met 577 gestegen. Die positieve tests zijn tussen woensdagochtend en donderdagochtend gemeld bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het is minder dan de 654 gevallen van woensdag en de 779 van dinsdag. In de afgelopen dagen zijn ongeveer 4200 besmettingen vastgesteld.

AMSTELVEEN - KLM stelt de eerder overeengekomen loonsverhoging van 2,5 procent voor alle medewerkers per augustus tot nader order uit. De maatschappij, die door de coronacrisis aan het infuus van de overheid ligt, nam dit besluit eenzijdig. De vakbonden zijn donderdagmiddag ingelicht. 

De loonstap die vorig jaar na lange onderhandelingen met vakbonden werd bereikt, zou het concern jaarlijks zo'n 50 miljoen euro kosten. KLM benadrukt dat het niet gaat om afstel, maar om uitstel en zegt niet anders te kunnen. Momenteel verliest KLM dagelijks zo'n 10 miljoen euro. "De situatie van toen is echter totaal anders dan de realiteit van nu", zo klinkt het.

KLM deed eerder een verzoek aan de vakbewegingen om de afgesproken loonsverhoging uit te stellen en onderdeel te laten zijn van de gesprekken over een totaalpakket aan maatregelen. De bonden gingen daar toen niet eenduidig in mee.

Overheidssteun

KLM moet in oktober een een plan presenteren als voorwaarde voor de overheidssteun die het krijgt om door de crisis te komen. Naast miljoenen loonsubsidies gaat het om miljarden aan leningen en garantiestellingen.

De kostenverlagingen zijn volgens KLM ook noodzakelijk om het voortbestaan van de maatschappij te kunnen garanderen. Dan is het maatschappelijk en financieel niet te veroorloven de loonsverhoging door te voeren, aldus KLM.

Eerder stelde KLM al de uitkering van de winstdeling over 2019 uit. Ook aanpassingen aan roosterregelingen werden tot nader order opgeschort. Vanaf 25 augustus worden de onderhandelingen gestart met de bonden over verdere aanpassingen.

Het aantal coronapatiënten dat in een ziekenhuis ligt, blijft stijgen. Ziekenhuizen behandelen momenteel 158 mensen wegens het coronavirus. Dat is het hoogste aantal sinds 1 juli. In twee weken tijd is het aantal patiënten net niet verdubbeld, van 80 naar 158.

Het aantal bevestigde coronagevallen is met 577 gestegen. Die positieve tests zijn tussen woensdagochtend en donderdagochtend gemeld bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het is minder dan de 654 gevallen van woensdag en de 779 van dinsdag. In de afgelopen dagen zijn ongeveer 4200 besmettingen vastgesteld.

Het aantal bevestigde coronagevallen is met 577 gestegen. Die positieve tests zijn tussen woensdagochtend en donderdagochtend gemeld bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het is minder dan de 654 gevallen van woensdag en de 779 van dinsdag. In de afgelopen dagen zijn ongeveer 4200 besmettingen vastgesteld.

GGD Fryslân kan pas morgen (vrijdag) weer coronatests doen op Terschelling. Dat kon bij kerkgebouw ET-10 in Midsland, maar het testmateriaal is op.

Frits Sissing kan woensdag niet het liveprogramma Nederland staat op tegen kanker presenteren. De presentator is in aanraking gekomen met iemand die het coronavirus heeft en moet derhalve in quarantaine.

BREEZAND - Er zullen komend voorjaar geen bloemen te zien zijn in Breezand tijdens de jaarlijkse Lentetuin. Het bloemenfestijn is door de onzekerheid vanwege de coronacrisis afgelast, de 41e editie is daarmee 'met pijn in het hart' een jaar uitgesteld.

Het bestuur vindt het niet veilig om de Lentetuin volgend jaar door te laten gaan: "De huidige situatie rondom het coronavirus brengt dusdanige risico's met zich mee, dat het voltallige bestuur met pijn in het hart heeft besloten de bolbloemenshow een jaar op te schuiven."

Vroege beslissing

Hoewel het nog een halfjaar duurt voor het publiek de bloemen mag aanschouwen, beginnen de voorbereidingen al wel ruim van tevoren. Zo starten de kwekers die hun bloembollen tot bloei brengen halverwege augustus met de eerste voorbereidingen en het maken van kosten in aanloop naar de Lentetuin. Er moest dus vroeg een beslissing worden genomen.

"Regeren is vooruitzien, maar dat is in tijden van een pandemie niet gemakkelijk", vertelt voorzitter Marieke van Lierop. "Wij hebben verschillende betrokken partijen gesproken om een keuze te kunnen maken. Beperkende maatregelen, financiële risico's en bovenal de veiligheid zijn leidend geweest in het besluit om de voorbereidingen van de show in 2021 te staken en daarmee duidelijkheid te geven aan alle betrokkenen."

Op de Lentetuin komen jaarlijks zo'n 20.000 bezoekers af. "Met een bloemenshow, restaurant, beurs, gezellige feestavonden en zakelijke bijeenkomsten brengen wij in korte tijd grote groepen mensen bijeen", zegt Ted Beelen, voorzitter van de Expo. "Juist dat is in deze tijd ondenkbaar. De Lentetuin zoals het zou moeten zijn, gaat niet samen met anderhalve meter afstand van elkaar. Met de huidige ontwikkelingen rondom het coronavirus zien wij als bestuur geen enkel aanknopingspunt dat ons nu, of in de nabije toekomst, anders zou doen besluiten." In het eerste weekend van maart 2022 moet de Lentetuin terugkeren.

Begin dit jaar werd nog op grootse wijze de 40e editie van de Lentetuin gevierd.

De KLM-directie heeft eenzijdig besloten om de loonsverhoging van 2,5% per 1 augustus uit te stellen vanwege de coronacrisis. De afgelopen weken kon de directie de vakbonden niet bewegen tot uitstel, zo melden ingewijden. KLM heeft het nieuws donderdagmiddag naar buiten gebracht.

De horeca in het centrum van Heerenveen sluit dit weekend eerder. Om één uur ‘s nachts gaan de kroegdeuren en de terrassen dicht.

Het aantal coronapatiënten dat in een ziekenhuis ligt, blijft stijgen. Ziekenhuizen behandelen momenteel 158 mensen wegens het coronavirus. Dat is het hoogste aantal sinds 1 juli. In twee weken tijd is het aantal patiënten net niet verdubbeld, van 80 naar 158.

Het beroemde caféterras Le Sénéquier, met zijn rode stoeltjes in de haven van Saint-Tropez, is per direct gesloten vanwege een corona-uitbraak onder het personeel.

In navolging van andere clubs in de regio Noardeast-Fryslân, heeft ook FC Birdaard besloten tot nader order het sportcomplex te sluiten. Reden is het oplopende aantal coronabesmettingen in de regio.

Een team van bemiddelaars is aangesteld om te helpen bij conflicten over terrasuitbreidingen, tussen buurtbewoners en horecaondernemers. Inmiddels zijn er 30 klachten opgepakt, maar kan er lang niet altijd iets aan gedaan worden. 

Bewoners moeten vaak wekenlang door een wekenlange procedure als ze ontevreden zijn. Maar met deze nieuwe aanpak zou de lucht geklaard zijn binnen enkele uren, was het idee.

In een beperkt aantal gevallen bemiddelen

Toch bleek dat in de praktijk wat lastiger te zijn. 'Klachten gingen vaak over vergunde aspecten, zoals het gebruik van parkeerplaatsen', vertelt ombudsman Arre Zuurmond. 

Uiteindelijk kon het team daardoor slechts 'in een beperkt aantal gevallen bemiddelen'. 

Zorgen over handhaving coronamaatregelen

De klachten zouden vooral afkomstig zijn uit de stadsdelen Centrum, Oost en Zuid. 'Veel omwonenden klagen over het gebruik van parkeerplekken door de terrassen en het niet of nauwelijks informeren van de buurt', zegt de ombudsman.

Ook zijn er zorgen over de handhaving van coronamaatregelen, vervolgt hij. 'Bijvoorbeeld vanwege een te krappe doorgang. Ook voor mensen met een beperking vormt dat een probleem.'

Overigens gunnen veel bewoners het de ondernemers wel om tijdelijk een groter terras te gebruiken, vertelt de ombudsman. Wel werden er in meerdere gevallen 'oude conflicten opgerakeld'. 'Bemiddeling werd daarbij niet altijd op prijs gesteld.'

Evaluatie

De eerste waarnemingen zijn inmiddels gedeeld met het stadsbestuur. Binnenkort volgt er nog een uitgebreidere evaluatie, met daarin adviezen voor de gemeente.

'De afspraak is dat we onze rol langzaam maar zeker weer teruggeven aan de gemeente', legt Zuurmond uit. 

ALKMAAR - De terrassen in Alkmaar mogen sindskort in het weekend een uur langer blijven staan. Ook ligt er een voorstel bij de gemeente om de extra terrasruimte, die de horeca vanwege de coronacrisis kreeg, langer te benutten. "De samenwerking met de gemeente is ontzettend goed", vertelt Karin Hiemstra van Koninklijke Horeca Nederland. "Daar kunnen we als Alkmaar best trots op zijn."

De horeca in Alkmaar is de klap nog lang niet te boven die de coronacrisis veroorzaakte. Maar de weg omhoog is volgens Karin Hiemstra, van de Koninklijke Horeca Nederland afdeling Alkmaar, weer gevonden. "Hoewel het nu eigenlijk net even te warm is, zijn we best tevreden met het verloop van de zomer. De terrassen zitten vooral in de avond helemaal vol en dat is erg goed nieuws."

Proef

Ook Ed Kat van Proeflokaal de Boom is voorzichtig optimistisch. Hij opperde namens de werkgroep horeca Alkmaar om de terrassen in het weekend een uur langer te laten staan. De gemeente stemde toe.

"Binnen kunnen we minder mensen kwijt en op deze manier gaat niet iedereen en masse het café in. Daar voorkom je een hoop ellende mee. De handhaving en de gemeente zijn tevreden over de proef. We hopen dat het een vervolg gaat krijgen."

Rinkelende kassa

Ook ligt er bij de gemeente het verzoek om de tijdelijk uitgebreide terrassen tot 19 oktober te laten staan. Hoewel de gemeente Alkmaar volgende week nog een besluit moet nemen, staat de gemeente daar, volgens Karin Hiemstra niet onwelwillig tegenover. "Dat zou superfijn zijn. Want als het zonnetje lekker schijnt, trekt dat toch extra mensen naar de stad. En voor ons weer een rinkelende kassa, dat is ook heel erg belangrijk."

De introductietijd valt grotendeels in het water door corona, maar de nieuwe lichting internationale studenten in Groningen kan de stad ook virtueel ontdekken met een onlinegame.

TEXEL - De gemeente gaat de komende tijd strenger toezien op het naleven van de coronaregels op Texel. Dit is besloten nadat meerdere toeristen én Texelaars de regels doelbewust hebben overtreden of genegeerd. "We gaan harder optreden, vanwege de drukte op het eiland", zegt loco-burgemeester Edo Kooiman tegen NH Nieuws. 

Om een boete van € 390 en een strafblad te voorkomen, roept Kooiman iedereen op zich aan de maatregelen en de aanwijzingen te houden.

De afgelopen is volgens de gemeente gebleken dat sommige mensen moedwillig de coronamaatregelen negeren en aanwijzingen van personeel en toezichthouders niet worden opgevolgd. In dergelijke situaties kan er vanaf komend weekend door boa’s en politie dus beboet worden. "Het in gevaar brengen van een ander zijn veiligheid door moedwillig alle aanwijzingen in de wind te slaan, wordt niet getolereerd.”

Teststraat 

“Ik hoop dat we straks kunnen zeggen dat er geen enkele boete is uitgedeeld. We moeten deze coronaperiode samen veilig doorkomen. Daar blijft een ieders inzet voor nodig”, aldus Kooiman.

Er opent aanstaande maandag een coronateststraat op het eiland. Texelse huisartsen riepen twee weken geleden op voor een coronatestlocatie op het eiland. Zo zag huisarts Josine Blanksma in de hoeveelheid toeristen op Texel een gevaar.

"Het is een mengelmoes van mensen. Uit alle hoeken van Nederland en ook Duitsland komen mensen hierheen. Dat in combinatie met de oudere bevolking van het eiland, brengt risico's met zich mee", zei ze toen op NH Radio.

De bierbezorgers van Bavaria Bierkoerier in Groningen zitten even thuis. Een huisgenoot van een van hen is besmet met het coronavirus.

NOORD-HOLLAND - Middelbare scholen verkeren in grote onzekerheid in aanloop naar de heropening, aanstaande maandag. Vooral op het gebied van ventilatie en het ontbreken van onderlinge afstand tussen leerlingen is nog veel onduidelijkheid. En dat terwijl het aantal coronagevallen onder jongeren snel toeneemt. 

Bij de Algemene Onderwijsbond (AOb) stromen tijdens de laatste dagen van de zomervakantie de berichten binnen van bezorgde leraren. Volgens AOB-vicevoorzitter Jelmer Evers komt de verwarring vooral door tegenstrijdige berichtgeving. Het ontbreekt volgens hem aan duidelijkheid. 

"Minister Slob kwam met een oproep aan de scholen om de ventilatie te controleren, maar dat is naar mijn idee te vrijblijvend", stelt hij. De problemen rondom ventilatie zijn volgens Evers een langlopend probleem dat al veel eerder opgelost had moeten. "Bij een niet goed functionerend systeem, zou verplicht melding moeten worden gemaakt bij de GGD en direct een plan van aanpak moeten komen. Het moet geen optie zijn. Het gaat om de gezondheid."

Mogelijk niet open

Ook Bert Kozijn rector van Hermann Wesselink College in Amstelveen maakt zich zorgen. Hij heeft zelf een technisch bureau ingeschakeld om te luchtkwaliteit in zijn gebouwen te onderzoeken. 

"Ik ben rector van een school met 1.790 leerlingen, maar er kan geen raam open", vertelt hij aan NH Nieuws. "Wat betekent het als je met 1.790 man dagelijks in hetzelfde gebouw bent?"

Mocht de ventilatie niet op orde zijn, dan gaat de school wellicht niet volledig open en moeten de leerlingen via internet thuis les krijgen. Hij hoopt dat het RIVM spoedig met een antwoord komt op de zorgen die er zijn.

Tekst loopt door onder video 

Ook Justine Zuidgeest, docent op het Eerste Christelijk Lyceum in Haarlem en mede-voorzitter van de medezeggenschapsraad, is ongerust. Zij krijgt veel bezorgde mails van docenten over hoe het allemaal gaat na de vakantie. "Je zit met meer dan dertig mensen in een ruimte. Dan is het lastig om de lucht fris te houden."

Bij haar en de mededocenten is veel onduidelijk over het ventilatiesysteem. "De filters zijn dan weliswaar vervangen, maar of het systeem ook werkt tegen verdere verspreiding van het virus, is voor veel docenten nog een groot vraagteken." 

Naast de onduidelijkheid over ventilatie, is er ook verwarring over hoe de leerlingen onderling afstand kunnen houden. Tijdens de laatste persconferentie riep premier Rutte jongeren op om zich beter aan de maatregelen te houden. Maar volgens het RIVM is onderling afstand houden op school niet noodzakelijk voor leerlingen, ook als zij 18 jaar of ouder zijn. 

Temperatuur meten

"Ook leraren kijken naar de persconferentie en die denken dan: diezelfde jongeren komen bij mij in de klas. Waarom mogen de jongeren niet op strandjes bij elkaar zitten, maar hoeven zij in de klas geen afstand te houden?", vraagt Zuidgeest zich af. "Dat jongeren specifiek worden gewaarschuwd, wordt door het onderwijspersoneel als zeer zorgwekkend ervaren."

Twee andere scholen in Haarlem, het Mendelcollege en het Kennemer Lyceum, willen dat alle docenten en medewerkers preventief worden gecontroleerd op corona. "We gaan als eerste regio in Nederland weer beginnen met het schoolseizoen en niemand weet hoe het gaat", zegt rector-bestuurder Jan-Matthijs Heinemeijer van het Mendelcollege. 

Het liefst zou de school de temperatuur van alle leerlingen meten bij de ingang, maar dat mag volgens de privacywetgeving niet. "We hebben de thermometers aangeschaft, dus we kunnen ze altijd nog inzetten", aldus de rector.