Met lede ogen keken de burgemeesters van de grensgemeenten de afgelopen weken toe hoe duizenden Nederlanders naar België of Duitsland trokken, naar restaurants, winkels, bioscopen, theaters of kappers. Dit was het gevreesde waterbedeffect: omdat in het ene land de regels fors worden aangescherpt, trekken burgers naar het andere land, waar nog niet alles op slot is.

Debatcentrum De Balie houdt vrijdagavond de eerste bijeenkomst van de Gemeenschap der Rede. Door de oprichting van het levensbeschouwelijk genootschap wil het de debatcentrum de coronaregels omzeilen. 

Tijdens de eerste bijeenkomst staan er diverse comedians op het podium die 'onder leiding van een MC verhalen en ideeën met het publiek delen'. De 54 beschikbare pekken zijn allemaal gereserveerd, laat een woordvoerder weten. 

De bijeenkomst begint vanavond om 20.30 uur en is gratis. Bezoekers konden zich aanmelden via de website van De Balie. De bezoekers kunnen zich bij binnenkomst inschrijven bij De Gemeenschap der Rede. Ook wordt er vanavond gecontroleerd op een coronatoegangsbewijs en moeten de bezoekers 1,5 meter afstand van elkaar houden. 

Busreizigers moeten de komende tijd goed hun reisplanner gaan gebruiken. Doordat veel medewerkers van het GVB ziek zijn en in quarantaine moeten, zijn er minder chauffeurs beschikbaar. Het OV-bedrijf past daarom de dienstregeling van elf buslijnen aan. 

De aangepaste dienstregeling gaat op twee verschillende dagen van start. Vanaf woensdag 26 januari rijden de lijnen 37, 38, 40 en 65 minder vaak. Vanaf maandag 31 januari geldt dat voor de buslijnen 41, 44, 47, 48, 62, 63 en 66. 

"We blijven ons best doen om volgens onze standaard dienstregeling te rijden maar vanwege zieke collega’s of collega’s die in quarantaine zitten, moeten we aanpassingen doorvoeren in de dienstregeling van een aantal buslijnen", laat een woordvoerder weten. 

Het GVB heeft wel een tip voor reizigers die met de bus moeten. "Ga voorbereid op pad en plan kort van tevoren je reis met de GVB-app of de planner op deze site."

Andrey Rublev was besmet met corona toen hij naar Australië vloog voor de Australian Open, het eerste grandslamtoernooi van het jaar. Dat maakte de Russische nummer 6 van de wereld vrijdag zelf bekend.

Uit onvrede over het uitblijven van versoepelingen van de coronamaatregelen opent de horeca in Horst aan de Maas zaterdag zijn deuren. Het is de enige gecoördineerde actie in Limburg.

Premier Mark Rutte is „gematigd optimistisch” dat het kabinet dinsdag versoepelingen van de coronamaatregelen kan aankondigen.

Ongeveer 1 op de 75 Nederlanders is op dit moment besmet met het coronavirus, zegt zorgminister Ernst Kuipers.

Het aantal coronapatiënten dat in een ziekenhuis moet worden opgenomen, neemt toe. In de afgelopen week zijn gemiddeld bijna 120 mensen per dag op een intensive care of verpleegafdeling beland. Dat gemiddelde stijgt voor de derde dag op rij en dat is de langste periode van toename sinds eind november. De cijfers slaan echter niet negatief uit als het om de totale beddenbezetting gaat.

De crowdfundactie die vrienden en fans van de Spaanse tango-legende hebben gestart staat al op dik 18.000 euro. De 71-jarige Omar en zijn vrouw Graciela wonen al sinds 2004 in Amsterdam, maar ontvingen vorig jaar oktober een brief van de IND dat ze het land uit moeten. Om hier toch te kunnen blijven hebben ze eigen vermorgen nodig, maar dat was er niet omdat ze geen inkomsten hebben vanwege corona. In totaal was er 10.000 euro nodig. 

Omdat Omar heeft de Spaanse nationaliteit en zijn vrouw de Argentijnse. In Nederland zijn ze zogeheten Unieburgers. Dat wil zeggen dat ze alleen hier kunnen blijven als ze financieel zelfredzaam zijn. Vanwege de coronacrisis kan de tango-artiest niet meer optreden.

En omdat het stel officieel geen Nederlanders zijn, komen zij niet in aanmerking voor de TOZO-regelingen. Om toch rond te komen, meldden ze zich voor een AOW-uitkering, maar de IND vindt dat het koppel het economische stelsel te veel belast.

Om toch in het land te mogen blijven moest er dus 10.000 euro worden opgehaald. "Dat heeft de advocaat gezegd en dat is het bedrag dat de IND wil zien op zijn rekening", vertelde violiste en collega Eva Breedveld eerder tegen AT5/NH Amsterdam.

Het aantal coronapatiënten dat in een ziekenhuis moet worden opgenomen, neemt toe.

Bijna de helft van het aantal scholieren van het Mendelcollege in Haarlem zit op dit moment thuis. Een deel van hen omdat ze besmet zijn met corona, maar het merendeel vanwege de quarantaineplicht die geldt nadat je met een besmet persoon in contact bent geweest. Dat zei rector Jan-Matthijs Heinemeijer gister op de radio bij mediapartner Haarlem105. Als het aan hem ligt, worden die regels snel versoepeld.

Van de in totaal 1.800 leerlingen van de middelbare school in Haarlem-Noord zitten er op dit moment zo’n 700 thuis. "En daarvan zijn ongeveer 170 kinderen besmet met het virus. Met de overige 500 is niks aan de hand en die willen graag naar school. Alleen door de quarantaineregel waarover ik afstemming heb met de GGD, moet ik wel klassen naar huis sturen. En dan loopt het zo absurd op."

Volgens Heinemeijer kan er op dit moment nog wel gedegen onderwijs worden gegeven. "Alleen is het niet zoals het hoort te zijn en zeker niet zoals we hoopten dat het nu zou gaan. We zien ook dat de kinderen het steeds moeilijker krijgen. Ze hebben in die leeftijd contact nodig om zichzelf te vormen. Nu zijn ze zoekende en daar worden ze onzeker van. De jeugdzorg zijn we in mijn optiek de afgelopen twee jaar uit het oog verloren."

Kabinet

"Laat ieder een kind een zelftest doen voordat ze naar school komen", stelt de rector. "Als die negatief is, dan blijf je thuis. Ik kan het kabinet alleen maar adviseren om de quarantaineplicht af te schaffen. Want het gaat niet alleen maar over de scholen. Op veel plekken in de samenleving loopt het hierdoor vast. We moeten met het virus leven dus laten we dat ook gaan doen. Er is in ieder geval geen haar op mijn hoofd die erover denkt om de school te sluiten."

Meerdere scholen in de regio hebben klassen noodgedwongen naar huis moeten sturen. Ook de directeuren publieke gezondheid van de GGD's waarschuwen dat de jeugd last heeft van deze quarantaineregels op school. Ze pleiten daarom voor versoepelingen. Het Outbreak Management Team gaat vandaag de quarantaineregels voor scholen onder de loep nemen.

Poppodium Melkweg wil dit weekend openen als buurthuis. Er is plek voor honderd bezoekers die bijvoorbeeld kunnen luisteren naar muziek.

Volgens de huidige coronaregels mogen buurthuizen bezoekers ontvangen. "Er zullen dj's zijn met chille beats en tafels vol bordspellen", schrijft de Melkweg. "We gaan films kijken met de oprichters van SMIB en 30 Seconds spelen met Défano Holwijn van o.a. FC Avondklok."

De bezoekers zullen wel een zitplaats krijgen, op anderhalve meter afstand van elkaar moeten zitten en een mondkapje dragen. Het laten zien van de coronapas is niet nodig omdat dat in buurthuizen ook niet hoeft.

Eerder deze week omzeilden het Concertgebouw en de Kleine Komedie de coronaregels door open te gaan als kapsalon. Zij kregen daarvoor een waarschuwing van de gemeente. Mede-initiatiefnemer Diederik Ebbinge liet via Twitter weten dat hij blij was dat het daarbij gebleven was.

Sinds zaterdag 15 januari zijn de sportscholen, kappers en winkels weer open. Ook mogen we meer gasten thuis ontvangen. Maar, de horeca, bioscopen, musea, theaters en concertzalen blijven voorlopig gesloten. We zijn dus nog steeds niet van corona af.

Reizigers die met de bus, metro of tram gaan, moeten rekening houden met ritten die uitvallen. Dat laat het GVB weten. Doordat veel medewerkers van het OV-bedrijf ziek zijn en in quarantaine moeten, zijn er minder conducteurs beschikbaar om te werken. Vooral trams vallen op het moment uit.

"We doen er alles aan om volgens de standaard dienstregeling te rijden", laat een woordvoerder weten. "Toch kan het zijn dat er ritten uitvallen." Het GVB adviseert reizigers om voorbereid op pad te gaan en hun reis van tevoren te plannen.

Het GVB zegt dagelijks per lijn te monitoren of dienstregelingen aangepast moeten worden. "Voor nu kunnen reizigers vooral merken dat er minder conducteurs zijn voor de trams." Vanavond ging het ook om onder meer bus 15.

Coronaverzuim

Het ziekteverzuim in de OV-sector is hoog. Volgens Rijnmond  is het coronaverzuim bij de RET - het Rotterdamse vervoerbedrijf  - ook toegenomen. In Rotterdam zijn er daardoor minder metroritten.

Brandweer

Ook bij de brandweer is er veel personeel dat uitvalt. Brandweercommandant Tijs van Lieshout trok aan de bel, omdat er door corona een tekort aan brandweerlieden zou ontstaan. 10 januari was het verzuim bij de brandweer 17 procent. De situatie is maar met een halve procent verbeterd. "Het is nog steeds een puzzel om alles rond te krijgen. Het lukt ons meestal nog net", laat de brandweer weten.

Al drie Amsterdamse basisscholen zijn volledig overgestapt naar online onderwijs en het aantal klassen dat in quarantaine zit, blijft toenemen. Maar dat komt volgens sommige betrokkenen vooral door de huidige quarantaineregels. Jojanneke Holtrust pleit voor versoepeling: "Dit raakt een generatie die hier helemaal niet ziek van wordt."

Op dit moment moeten alle kinderen uit een klas in quarantaine wanneer er binnen zeven dagen minstens drie kinderen positief getest zijn op corona. Van de ruim tweehonderd basisscholen in Amsterdam zijn er op dit moment drie gesloten. Dit baart ouders en schoolbesturen zorgen.

''Mijn zorg zit bij de gezinnen waar kwetsbare kinderen zitten. Gezinnen met maar één ouder of gezinnen waar bijvoorbeeld financiële problemen zijn. De scholen dicht en fulltime verantwoordelijk zijn voor je kinderen naast je werk, geeft dan gewoon stress'', vertelt Jojanneke Holtrust.

Lieke Thesing is voorzitter van BBO Amsterdam, de vereniging voor schoolbesturen in onder andere het basisonderwijs. Zij herkent dit probleem: "Leerlingen lopen leerachterstanden op en het is voor sommige van hen heel lastig om dit in te halen." Naast de leerlingen gaat het ook om leerkrachten: "Het is heel lastig schakelen om dan weer online en dan weer offline les te geven. Het tekort is al groot, dus zieke leraren kunnen we er niet te veel bij hebben."

Recht op onderwijs

Volgens Thesing is de oplossing voor de dichte scholen een versoepeling van de huidige quarantaineregels: ''Dat je niet met drie kinderen de boel al naar huis moet sturen. Want met deze cijfers, heb je natuurlijk zo drie besmette kinderen." Als de regels blijven hoe ze nu zijn, zitten we volgens de voorzitter de komende weken nog steeds met dichte scholen: ''Ik zie de cijfers nog niet naar beneden gaan, dus ik denk dat het de komende weken dan nog blijft zoals het nu is.''

Jojanneke hoopt ook dat de scholen zo snel mogelijk weer opengaan: ''Het gaat om het recht op onderwijs, dat hebben kinderen al twee jaar niet meer volwaardig. Scholen sluiten is volgens mij echt een eindstation wat we met elkaar niet meer moeten willen bereiken.'' 

Vandaag komt het Outbreak Management Team (OMT) bijeen om een nieuw advies uit te brengen  aan het kabinet.

Een humanitaire vlucht vanuit Australië naar Tonga moest vrijdag omkeren nadat duidelijk werd dat iemand aan boord van het toestel besmet was met het coronavirus. Tonga is coronavrij en er gelden strenge maatregelen aan de grens om besmettingen buiten de deur te houden, wat de op gang komende hulpoperatie na de vulkaanuitbarsting en tsunami van afgelopen weekend bemoeilijkt.

Diverse landen laten alle regels los of beschouwen corona voortaan als een griep. Zijn we aan het eindspel begonnen, zoals de Belgische viroloog Marc Van Ranst voorspelt? En wie bepaalt eigenlijk wanneer een pandemie voorbij is?

De recordkrapte op de arbeidsmarkt leidt ertoe dat meer mensen op zoek gaan naar een nieuwe baan. De beweging wordt versterkt door de coronapandemie en de zoektocht van veel werknemers naar een betere werk-privébalans. „Er zijn nu ongekend veel mogelijkheden om de ideale baan te vinden.”

Reizigers die met de bus, metro of tram gaan, moeten rekening houden met ritten die mogelijk uitvallen. Dat laat de GVB weten. Doordat veel medewerkers van het OV-bedrijf ziek zijn en in quarantaine moeten, zijn er minder conducteurs beschikbaar om te werken. Vooral trams vallen op het moment uit.

"We doen er alles aan om volgens de standaard dienstregeling te rijden", laat een woordvoerder weten. "Toch kan het zijn dat er ritten uitvallen." De GVB adviseert reizigers om voorbereid op pad te gaan en hun reis van tevoren te plannen.

De GVB zegt dat ze dagelijks per lijn monitoren of ze dienstregelingen moeten aangepassen. "Voor nu kunnen reizigers vooral merken dat er minder conducteurs zijn voor de trams."

Coronaverzuim

Het ziekteverzuim in de OV-sector is hoog. Volgens Rijnmond  is het coronaverzuim bij de RET - de Rotterdamse GVB - ook toegenomen. In Rotterdam zijn er daardoor minder metroritten.

Brandweer

Ook bij de Amsterdamse brandweer is er veel personeel dat uitvalt. Brandweercommandant Tijs van Lieshout trok aan de bel, omdat er door corona een tekort aan brandweerlieden zou ontstaan. 10 januari was het verzuim bij de brandweer 17 procent. De situatie is maar met een halve procent verbeterd. "Het is nog steeds een puzzel om alles rond te krijgen. Het lukt ons meestal nog net", laat de brandweer weten.

Vier op de tien zzp’ers hebben volgens Knab op dit moment minder inkomen dan voor de crisis. Sommigen leven op bijstandsniveau. Kevin van Elswijck uit Roermond had gelukkig spaargeld.

De werkloosheid in Noord-Holland daalt steeds verder. Dat stelt uitkeringsinstantie UWV op basis van nieuwe cijfers over het aantal werkloosheidsuitkeringen. Dat aantal is afgelopen jaar met bijna 38 procent gedaald, veel meer dan het landelijk gemiddelde. Vooral in de bouw, industrie en detailhandel daalde het aantal uitkeringen sterk. In de zogenoemde 'klimaatsector' liggen de banen voor het oprapen. 

De daling van het aantal werkloosheidsuitkeringen van het afgelopen jaar zorgt ervoor dat het aantal WW-uitkeringen weer op het niveau van voor de coronacrisis ligt. "Door de pandemie ontstond een hoge piek in de uitkeringen, deze stijging is teniet gedaan", legt arbeidsmarktadviseur Erik Stam van het UWV uit.

Het aantal WW-uitkeringen is zelfs gedaald ten opzichte van voor de pandemie. Ook dit is te verklaren volgens Stam. "Die dalende trend was er al. Als we doorrekende zonder het coronavirus, zouden dit de te verwachten cijfers zijn."

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

'Klimaatbanen'

Het UWV merkt dat de vraag om banen in de 'klimaatsector' toeneemt. Dat zijn banen zoals zonnepanelenmonteurs en energieadviseurs. Deze subsector richt zich vooral op de aanpassingen die gedaan moeten worden bij nieuwbouw, maar ook bij de verduurzaming van bestaande gebouwen en huizen.

Dat zijn geen nieuwe inzichten, legt Stam uit, maar vanuit de werkloosheidswet kunnen die banen niet worden opgepakt. "Iedereen binnen die sector heeft razendsnel een baan. Binnen de techniek, bijvoorbeeld, zit bijna niemand in de WW."

Veel openstaande vacatures

Om de openstaande vacatures in die sectoren op te vullen, moet daarom omgeschoold worden. In totaal telt Noord-Holland ongeveer 6.200 vacatures. Het gaat dan vooral om uitvoerende elektriciens, timmerlieden en loodgieters.

Daarnaast is veel vraag naar HBO geschoold personeel, zoals managers in de bouw en installatiewerk. De toekomstperspectieven voor jongeren en voor zij-instromers in deze functies zijn dan ook gunstig, meldt het UWV. 

Hoteldirecteur Roberto Payer (71) overleefde zeven crises in zijn 52-jarige carrière in het Nederlandse hotelwezen. De Italiaan kwam in 1969 naar Nederland en ging werken in het Hilton Hotel in Amsterdam, vlak na de beroemde ’bed-in’ van John Lennon en Yoko Ono. Twee weken geleden nam hij tijdens corona afscheid van ’zijn’ Waldorf Astoria in Amsterdam. De bezetting van het hotel was in de afgelopen tijd zo’n 15 tot 20 procent.

Het is erg gemakkelijk om als manager ingewikkelde plannen te bedenken en die dan over de schutting te gooien naar het personeel met de opmerking: en jij mag nu zorgen dat het wordt uitgevoerd. Je hebt dan als manager toch op zijn minst de verantwoordelijkheid om te kijken of die ondergeschikten daar wel de middelen voor hebben. En of ze je ingewikkelde plannen wel snappen en ondersteunen. Voeling houden met de werkvloer heet dat.

Noord-Hollandse horecaondernemers eisen dat de coronamaatregelen vanaf volgende week verder versoepeld worden, zodat de horeca weer open kan. Als het kabinet deze week niet met een voorstel voor heropening komt, neemt de branche het heft in eigen handen, zeggen ze "Als er niks verandert, openen wij zelf de deuren", waarschuwt Roy van der Weel van de provinciale afdeling van Koninklijke Horeca Nederland. 

Nadat afgelopen week winkels en kappers weer open mochten en deze week de cultuursector protesteerde, stelt nu de horeca een ultimatum. Naar verwachting besluit het kabinet komende zaterdag over verdere versoepelingen van de coronamaatregelen. Als de horeca daar niet genoemd wordt, gaan ze een week later hoe dan ook open. "En als we open gaan, gaan we ook niet meer dicht", waarschuwt Van der Weel.

De roep om tot actie over te gaan, komt onder meer van Alkmaarse horecaondernemers. Daar wordt volgens Van der Wel al gesproken met de gemeente over hun wensen. "We bespreken met hen hoe we open kunnen en natuurlijk of en hoe er gehandhaafd gaat worden als open gaan nog niet mag", vertelt hij. Want als er toch gehandhaafd wordt en boetes worden uitgedeeld, vraagt hij zich hardop af hoe groot het draagvlak onder ondernemers is om na de heropening open te blijven. 

Een van de horecaondernemers die open wil is Edwin Kat, eigenaar van Proeflokaal de Boom in Alkmaar. Dat Kat meedoet aan de actie is geen verrassing. Eerder zette hij zijn terras al 'open' als protest. Een jaar laten wil hij nog altijd actie: "Wij willen dat de regering ons meer perspectief geeft. Het is met de huidige besmetting cijfers niet meer uit te leggen."

Hij is dus stelling: volgende week gaat zijn zaak open en dat blijft zo. "Ik ga mijn keutel niet intrekken bij een boete. We gaan open en wat er verder zal gebeuren dat zien we dan wel", zegt hij.  Het moet volgens hem ook duidelijk worden dat niet alleen de horeca of cultuursector momenteel leidt. "Het zijn ook de leveranciers, lokale visserij en groenteman." 

Landelijke roep om actie

De mogelijke actie van Noord-Hollandse horecaondernemers staat niet op zich, ook landelijk eist de horeca dat de deuren snel weer open mogen. 

Vanmorgen bood Koninklijke Horeca Nederland een 'horecaroute' en petitie aan aan de Tweede Kamer. De brancheorganisatie vindt dat de horeca veilig open kan en wil deze week duidelijkheid over een eventuele opening. "Uiteindelijk wil niemand een scenario waarbij de horeca uit het straatbeeld verdwijnt", zo klinkt het.

Koninklijke Horeca Nederland-voorzitter Robèr Willemsen: "De huidige crisisbestrijding stuit op haar grenzen, de samenleving snakt naar meer ruimte. Nu er voor onderwijs, sport en retail versoepelingen zijn doorgevoerd, wordt het tijd dat het kabinet doorpakt en ook horecaondernemers weer volop ruimte biedt om te ondernemen".

Onvrede is groot

De onvrede onder horecaondernemers is groot. "Met grote onvrede en verbazing hebben wij kennisgenomen van de laatste persconferentie. 'We doen het samen' geldt in elk geval niet meer. Horeca, cultuur en de evenementensector staan er nu alleen voor", meldt KHN.

Honderd voorzitters van KHN van diverse regio's uit het land, waaronder regio's uit onze provincie, uiten hun onvrede over het beleid. Het stangt de sector dat als enige land in Europa de kroegen en restaurants nog gesloten zijn. 'De massale steun afgelopen zaterdag' vonden ze dan ook prachtig om te zien.

Superfan en vrijwilligster Dicky Sintenie gelooft dat Telstar vanavond in Eindhoven kan stunten door tegen PSV de kwartfinale van het bekertoernooi te bereiken. "Als er tegen een lagere club gevoetbald wordt, spelen ze vaak nonchalant", zegt ze over PSV.
"En de lagere club speelt uitermate goed", vertelt Dicky vol vertrouwen.

Omdat de coronaregels voorschrijven dat er bij betaald voetbal geen publiek aanwezig mag zijn, volgt Dicky de wedstrijd vanavond op televisie. Op de bank in haar werkkamer, maar dat maakt het niet minder spannend. 

"Op de tribunes kan je je helemaal laten gaan, dat doe ik hier trouwens ook hoor en de buren weten het", aldus Dicky. Maar zodra het weer mag, zit Dicky als een van de eersten weer op de tribune. 

FC Barcelona

Als de Witte Leeuwen winnen, scharen ze zich bij de laatste acht, maar Dicky droomt alvast verder. "Ze komen op deze manier wel heel erg dicht bij Europees voetbal. FC Barcelona zou wel een mooie club zijn, die zijn te pakken", zegt ze met een knipoog.

Het kabinet moet de huidige coronamaatregelen zo snel mogelijk versoepelen. Daarvoor pleiten experts. Ze wijzen erop dat de coronabezetting in de ziekenhuizen blijft afnemen. Zo liggen er voor het eerst sinds november minder dan driehonderd patiënten op de intensive care. „Er is geen reden om nog aan zulke zwaarwegende maatregelen vast te houden.”

Het kabinet moet de huidige coronamaatregelen zo snel mogelijk versoepelen. Daarvoor pleiten experts. Ze wijzen erop dat de coronabezetting in de ziekenhuizen blijft afnemen. Zo liggen er voor het eerst sinds november minder dan driehonderd patiënten op de intensive care. „Er is geen reden om nog aan zulke zwaarwegende maatregelen vast te houden.”

Superfan en vrijwilligster Dicky Sintenie gelooft dat Telstar vanavond in Eindhoven kan stunten door tegen PSV de kwartfinale van het bekertoernooi te bereiken. "Als er tegen een lagere club gevoetbald wordt, spelen ze vaak nonchalant", zegt ze over PSV.
"En de lagere club speelt uitermate goed", vertelt Dicky vol vertrouwen.

Omdat de coronaregels voorschrijven dat er bij betaald voetbal geen publiek aanwezig mag zijn, volgt Dicky de wedstrijd vanavond op televisie. Op de bank in haar werkkamer, maar dat maakt het niet minder spannend. 

"Op de tribunes kan je je helemaal laten gaan, dat doe ik hier trouwens ook hoor en de buren weten het", aldus Dicky. Maar zodra het weer mag, zit Dicky als een van de eersten weer op de tribune. 

FC Barcelona

Als de Witte Leeuwen winnen, scharen ze zich bij de laatste acht, maar Dicky droomt alvast verder. "Ze komen op deze manier wel heel erg dicht bij Europees voetbal. FC Barcelona zou wel een mooie club zijn, die zijn te pakken", zegt ze met een knipoog.