De gemeente Westerkwartier kan ‘overwegend tevreden zijn over hoe het met onze jeugd gesteld is’, zo concludeert ze na een quick scan. ‘Ook tijdens de coronaperiode.’

De kankerzorg is ook tijdens de tweede coronagolf altijd doorgegaan in Medisch Centrum Leeuwarden. ,,Deze patiëntencategorie heeft altijd voorrang”, zei internist-hematoloog Mels Hoogendoorn donderdagmiddag in LC Live.

Het was even spannend of de finale doorgang kon vinden in deze coronatijd, maar het creatieve team van Saco Velt wist het evenement toch van de grond te krijgen. In een behoorlijk afgeslankte vorm werd om de prijzen gestreden, omdat het voor een aantal scholen te kort dag bleek om extra tijd vrij te maken.

De organisatie van het festival LEIP!, tijdens de introductieperiode van Leeuwarder studenten, op het Oldehoofsterkerkhof in Leeuwarden gaat er vanuit dat het festival dit jaar door kan gaan.

Tientallen Gooise scholieren hebben afgelopen week het coronavirus opgelopen op eindexamenreisjes naar Spanje en Portugal. Dat meldt de GGD. Het gaat om een grote groep, maar om hoeveel jongeren het precies gaat is niet bekend. Alle jongeren worden opgeroepen om zich te laten testen. 

De besmettingen zijn door bron- en contactonderzoek aan het licht gekomen. "De meeste besmettingen vallen te herleiden naar dezelfde groepen jongeren die afgelopen week op eindexamenreisjes zijn geweest", zegt GGD-woordvoerder Jakolien Schreijenberg. De scholieren worden extra in de gaten gehouden, omdat de GGD vreest dat er meer besmettingen zijn. 

De feestvierende jongeren vormen een derde van het aantal Gooise coronabesmettingen de afgelopen week, zo berekent de GGD. Alles bij elkaar bleken afgelopen week meer dan tachtig mensen besmet, onder wie dus de groep jongeren. 

Testen na week feesten

Gooise jongeren die nog op eindexamenreisjes gaan naar landen als Spanje, Portugal, Frankrijk, Kroatië en Griekenland of dat nu zijn en binnenkort terugkomen, worden door de GGD opgeroepen om zich te laten testen. Dat geldt ook als ze geen klachten hebben. 

Er worden momenteel nog volop herexamens gedaan op scholen, de diploma-uitreikingen staan voor de deur en er worden nog heel wat examenfeestje gehouden. Kortom: heel wat jongeren zullen elkaar de komende weken ontmoeten. "Dat begrijpen we natuurlijk, maar dat is ook echt een risico", zegt Schreijenberg. "We roepen de jongeren op om extra alert te zijn, alle regels te blijven naleven en zich te laten testen." 

Het coronavirus lijkt op zijn retour. Besmettingscijfers dalen flink en maatregelen worden opgeheven. Het kabinet spreekt zelfs al over het einde van de mondkapjesplicht. Ook worden steeds meer corona-afdelingen in ziekenhuizen gesloten.

Amsterdam gaat zich in de vaccinatieprogramma's meer richten tot internationale inwoners zoals expats en studenten. De gemeenteraad stemde woensdagavond in met een voorstel hierover van D66.

Volgens de coalitiepartij hebben de expats en studenten moeite om hun weg te vinden in de Nederlandse gezondheidszorg. Daarnaast hebben ze te kampen met taalbarrières en informatiegebrek. "Het coronavirus heeft veel internationale bewoners van Amsterdam geïsoleerd van familie uit het land van herkomst", licht raadslid Sjoerd Warmerdam (D66) het voorstel toe. "Ze zijn regelmatig eenzaam en in hun informatievoorziening afhankelijk van internationale bronnen of informatie uit het land van herkomst. Informatie over de Nederlandse vaccinatieprogramma’s bereikt hen moeizamer.’’

Onderzoek

Eerder bleek uit onderzoek al dat het sterftecijfer onder Amsterdammers met een migratieachtergrond 1,5 keer hoger lag dan bij andere inwoners. Een van de redenen die werd opgevoerd is de informatieachterstand als gevolg van de taalbarrière. De GGD Amsterdam besloot toen om extra voorlichtingsbijeenkomsten en meertalige spreekuren te organiseren.

Het coronavirus lijkt op zijn retour. Besmettingscijfers dalen flink en maatregelen worden opgeheven. Het kabinet spreekt zelfs al over het einde van de mondkapjesplicht. Ook worden steeds meer corona-afdelingen in ziekenhuizen gesloten.

De Amsterdamse GGD heeft een brief gestuurd aan alle examenleerlingen in de stad. Daarin worden leerlingen die op eindexamenreis zijn gegaan naar Spanje of Portugal opgeroepen om meteen een afspraak te maken voor een coronatest. 

Dat komt na het nieuws over de vele coronabesmettingen onder scholieren die zijn terugkomen van eindexamenreizen. Gisteren meldde het AD dat meer dan tweehonderd jongeren tussen de vijftien en negentien besmet zijn geraakt met het coronavirus tijdens de reizen naar Spanje en Portugal. Een significant deel van die scholieren komt uit Amsterdam: volgens Het Parool zou het om tientallen besmettingen gaan. 

Brief GGD

"Een groot aantal leerlingen heeft corona opgelopen tijdens hun eindexamenreis naar Spanje of Portugal. GGD Amsterdam adviseert iedereen die de afgelopen week naar deze landen is geweest zo snel mogelijk een gratis PCR-test bij de GGD te doen", leest de brief. 

Er zijn zorgen dat de deltavariant, oftewel de Indiase coronavariant die mogelijk nog besmettelijker zou zijn, zich hierdoor sneller kan verspreiden in de samenleving. Om daar beter zicht op te krijgen, roepen de GGD en het RIVM alle jongeren die uit Spanje en Portugal zijn gekomen op om zich direct te laten testen. De kans dat deze jongeren met de deltavariant besmet zijn geraakt, is volgens het RIVM redelijk. 

Reisadvies

Reizen naar Portugal is toegestaan, aangezien het land een 'geel' reisadvies heeft. Het vasteland van Spanje heeft nog een 'oranje' advies, wat betekent dat alleen noodzakelijke reizen zijn toegestaan. De Spaanse eilanden, waaronder Mallorca, zijn echter wel 'geel'. 

Slechts drie maanden is Mark Kornets’ wielercafé in Joure open voordat hij door de aangescherpte coronamaatregelen de deuren weer moet sluiten. Nu horeca zowel binnen als buiten mogelijk is, gaat VanMark ook open. Waarom heeft de koffiezaak gewacht tot de meest recente versoepelingen? En nog vier vragen aan Mark Kornet.

Het aantal ww-uitkeringen in de regio Groot Amsterdam daalde in mei voor de tweede maand op rij flink. Voor een groot deel komt dat vanwege de versoepelde coronamaatregelen.

Dat meldt het UWV.

In mei werden er bijna 1.400 uitkeringen minder geteld dan in april. In die maand daalde het aantal overigens ook al spectaculair. Ongeveer eenderde daarvan is afkomstig uit de sector horeca en catering. Maar ook in de commerciële dienstverlening en de uitzendbranche is een afname te zien. 

De belangrijkste reden van de afname is het feit dat veel bedrijven dankzij de versoepeling van de coronamaatregelen weer gasten of klanten mochten ontvangen.

Stijging

Volgens het UWV zijn de eerste tekenen van herstel in meerdere sector al zichtbaar. Zo wordt verwacht dat het aantal banen in de uitzendbranche in het komende jaar met 3,7 procent stijgt. In de horeca en de detailhandel wordt voor dit jaar nog rekening gehouden met een krimp, maar de verwachting is dat het aantal banen in die sectoren in 2022 weer toeneemt.

De Friese arbeidsmarkt zal volgend jaar langzaam herstellen van de coronacrisis. Al komt er eerst nog een krimp van ruim 400 banen.

Een nieuwe expositieruimte, locomotieven onder een 'afzuigkap' en 30.000 bezoekers per jaar erbij. De verbouwing die de Museumstoomtram in Hoorn ondergaat, moet de stoomtram groener maken en de geschiedenis in expositievorm gaan vertellen. "We zitten zo op de beleving, dat we het verhaal vergeten te vertellen. En dat gaan we nu met de werkplaatsuitbreiding doen", aldus directeur René van den Broeke.

De industriële werkplaats stamt al uit 1929 en wordt twee keer zo groot. Vorige maand zijn de eerste heipalen de grond ingegaan. Aan de zijde van parkeerterrein het Transferium, komt een glazen expositieruimte, waar binnen twee nieuwe treinsporen worden aangelegd. Op de twee sporen die er nu al in de werkplaats zijn, zullen straks de locomotieven worden opgestookt, niet meer in de buitenlucht zoals dat nu gebeurt. 

Verduurzamen

Het grote vraagstuk luidt: hoe kan een op kolengestookt kolos, duurzaam de toekomst in? Vorig jaar had de museumstoomtram al de Europese primeur te testen met rijden op biokolen. Met de uitbreiding van de werkplaats, wordt een volgende stap gezet. 

De 'afzuigkap' die in de werkplaats komt, zorgt ervoor dat de uitgestoten gassen worden opgevangen en gefilterd waarmee de ruimte zowel kan worden verwarmd als gekoeld. In periodes dat de stoomtram niet rijdt, kan het systeem met een biomassaketel worden gevoed, met snoeiafval van planten en bomen die langs de twintig kilometer lange spoorlijn groeien. 

Langgekoesterde wens

"Dit project hing eigenlijk al vijftig jaar in de lucht; het uitbreiden van de werkplaatsruimte. Tot eind jaren '80 wilde men de boel eigenlijk platgooien. Daarna pas kwam er oog voor industriële gebouwen", vertelt Van den Broeke. De werkplaats is het enige Industriële monument dat Hoorn heeft, wat in 1929 door de NS gebouwd werd als opstalruimte voor motorwagens.

Die technieken waren op dat moment de toekomst maar daar kwam binnen een aantal jaar een einde aan waarna de werkplaats lange tijd leeg kwam te staan. Eind jaren '60 neemt de museumstoomtram haar intrek. 

Door corona reed de stoomtram negen maanden niet en miste daarmee de steevast drukke voorjaarsmaanden. Maar Van de Broeke kijkt tevreden terug op de eerste week dat er weer gereden werd. "Er kunnen nu 150 bezoekers mee per rit. Dit eerste weekend zat al vol. We merken dat mensen snakken naar een dagje uit."

Met de verbouwing, neemt de Museumstoomtram straks een prominente plek in in stadsontwikkelingsproject Poort van Hoorn. "Iedereen praat in Hoorn over de Poort van Hoorn, wij zijn de enige partij die het al aan het realiseren is. Het is mooi dat wij als culturele instelling daarin het startpunt zijn."

De gehele restauratie en verbouwing kost 1,5 miljoen euro. Naar verwachting is de uitbreiding van de werkplaats eind 2022 klaar. Van den Broeke: "Daarna kunnen we starten met de inrichting ervan."

De Amsterdamse GGD heeft een brief gestuurd aan alle examenleerlingen in de stad. Daarin worden leerlingen die op eindexamenreis zijn gegaan naar Spanje of Portugal opgeroepen om meteen een afspraak te maken voor een coronatest. 

Dat komt na het nieuws over de vele coronabesmettingen onder scholieren die zijn terugkomen van eindexamenreizen. Gisteren meldde het AD dat meer dan tweehonderd jongeren tussen de vijftien en negentien besmet zijn geraakt met het coronavirus tijdens de reizen naar Spanje en Portugal. Een significant deel van die scholieren komt uit Amsterdam: volgens Het Parool zou het om tientallen besmettingen gaan. 

Brief GGD

"Een groot aantal leerlingen heeft corona opgelopen tijdens hun eindexamenreis naar Spanje of Portugal. GGD Amsterdam adviseert iedereen die de afgelopen week naar deze landen is geweest zo snel mogelijk een gratis PCR-test bij de GGD te doen", leest de brief. 

Er zijn zorgen dat de deltavariant, oftewel de Indiase coronavariant die mogelijk nog besmettelijker zou zijn, zich hierdoor sneller kan verspreiden. Om daar beter zicht op te krijgen, roepen de GGD en het RIVM alle jongeren die uit Spanje en Portugal zijn gekomen op om zich direct te laten testen. De kans dat deze jongeren met de deltavariant besmet zijn geraakt, is volgens het RIVM redelijk. 

Reisadvies

Reizen naar Portugal is toegestaan, aangezien het land een 'geel' reisadvies heeft. Het vasteland van Spanje heeft nog een 'oranje' advies, wat betekent dat alleen noodzakelijke reizen zijn toegestaan. De Spaanse eilanden, waaronder Mallorca, zijn echter wel 'geel'. 

De overheid heeft ingecalculeerd dat reizigers uitslagen van PCR-testen (laten) vervalsen om zo onder de hoge kosten uit te komen. Dat zegt cybercrime-expert Eward Driehuis tegen NH Nieuws, en wordt bevestigd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. "In deze crisis zijn altijd keuzes gemaakt tussen snel iets regelen en iets zodanig regelen dat het volledig fraudeproof is", reageert een woordvoerder.

Meerdere anonieme bronnen vertelden eerder vandaag aan NH Nieuws dat het kinderlijk eenvoudig is om het bewijs van een negatieve PCR-test te (laten) vervalsen om zo zonder de noodzakelijke kosten van een PCR-test op reis te kunnen.

De uitslag van de PCR-test wordt lang niet altijd gecontroleerd, zo vertellen reizigers aan NH Nieuws. Bovendien is door het ontbreken van een echtheidskenmerk moeilijk te controleren of het om authentiek of een vervalste uitslag gaat, liet de Koninklijke Marechaussee aan NH Nieuws weten.  

Inmiddels zijn meerdere fraudeurs handeltjes gestart. Via sociale media bieden ze direct of via via reizigers vervalste negatieve PCR-testuitslagen aan. Cybercrime-expert Eward Driehuis kijkt er niet van op, zegt hij tegen NH Nieuws. "Die PCR-testen zijn in afgedrukte vorm natuurlijk gevoelig voor fraude. Dat is denk ook een ingecalculeerd risico van VWS en andere organisaties en daar wordt gebruik van gemaakt."  

Volgens Driehuis zijn het vooral 'cyber-kruimeldieven' die aan de vervalste testbewijzen proberen te verdienen. Het gaat dan ook om tientjeswerk. "Het zijn geen ambitieuze criminelen, maar hobbyisten die dit er bij doen. Het is niet superingewikkeld. Iedereen die een beetje standaard kantoor-software kan gebruiken, kan het wel proberen en zo'n document redelijk geloofwaardig vervalsen." 

Vanwege het grote aantal aanbieders van PCR-testen in binnen- en buitenland vindt Driehuis het niet vreemd dat er op Schiphol nauwelijks valse testbewijzen worden onderschept. "En dan moeten mensen die dingen thuis uitprinten, met verschillende kwaliteit printers, dus het is bijna ondoenlijk om vast te stellen of het authentiek is of niet." 

'Fraude niet uit te sluiten'

De fraude zou eenvoudig kunnen worden tegengegaan 'met een app of een QR-code', betoogt Driehuis. Toch zal ook de introductie van de CoronaCheck-app, die in juli wordt gelanceerd, het probleem niet volledig tackelen, stelt hij.

"Je kunt niet hele groepen uitsluiten door mensen te dwingen met moderne telefoons te werken, dus je moet de papieren [optie, red.] aanbieden en dan weet je dus ook dat er mensen zijn die er misbruik van maken. Fraude ga je niet uitsluiten omdat je altijd nog met zo'n nagemaakt papiertje kan komen aanzetten. Je kan dan weinig anders doen dan het risico accepteren." 

Wat volgens Driehuis ook meespeelt zijn de kosten. Testbewijzen kunnen wel worden voorzien van een echtheidscertificaat, maar dat is erg duur, zeker als onduidelijk is hoe lang we nog een negatief testbewijs nodig hebben om te kunnen reizen. 

Strafbaar

Aan het antwoord op de vraag hoe gevaarlijk de fraude voor de volksgezondheid is, durft Driehuis zijn handen niet te branden. "Vanzelfsprekend heeft niet iedereen die dat papiertje namaakt corona, maar dat risico is aan VWS om in te schatten. Misschien is het niet eens een enorm risico, maar ik denk dat belangrijker is dat mensen zich naar eer en geweten gedragen, want als je dit doet [...] ben je ook strafbaar bezig. Er zijn ook al arrestaties verricht eerder dit jaar."  

Hij doelt op twee 30-jarige mannen in januari van dit jaar op zakenreis probeerden te gaan naar Marokko met een vervalst negatief testbewijs, maar liepen op Schiphol tegen de lamp. Zij accepteerden het risico op verspreiding van het coronavirus en vormden daarmee volgens de politierechter een bedreiging voor de volksgezondheid. Het Openbaar Ministerie legde hen beiden twee maanden gevangenisstraf op, waarvan een maand voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar. 

Geen slachtofferschap

Driehuis verwacht niet dat het Ministerie van VWS geen cybercrime-expert zal inhuren om te vragen om deze fraude de wereld uit te helpen. "De reden daarvoor is dat er geen duidelijk slachtoffer aan te wijzen is. De maatschappij als geheel is slachtoffer. Iedereen loopt iets meer risico als dit gebeurt."

"Het tweede is dat de boeven die dit doen een paar tientjes per valse PCR verdienen. Dat zijn geen grote bedragen. En als er geen duidelijk slachtofferschap bestaat en de boeven er niet verschrikkelijk rijk van worden, is het moeilijk in de opsporing prioriteit aan te geven."  

Glemmer Beach gaat in 2021 niet door. Er is volgens de organisatie nog te veel onzekerheid over de coronamaatregelen en vergunningseisen. Het festival zou dit jaar van 19 tot en met 21 augustus plaatsvinden.

Van 'dringend draagadvies' tot 'wettelijke verplichting' en van 'toegevoegde waarde' tot 'compleet zinloos'. Over het al dan niet dragen van een mondkapje is veel te doen geweest. Nu het kabinet overweegt om vanaf volgende week zaterdag de verplichting los te laten, maken we de balans op: hoe hebben we het mondkapjestijdperk beleefd? 

Eerst de cijfers. Het mondkapje werd op 1 juni 2020 verplicht gesteld in het openbaar vervoer omdat anderhalve meter afstand houden in een bus of trein niet mogelijk is. Sinds eind september vorig jaar gold een dringend advies om mondkapjes te dragen in alle binnenruimten zoals de supermarkt. 

Per 1 december 2020 werd het mondkapje verplicht in publieke binnenruimten.

Onschendbaarheid van het lichaam

Waarom duurde dat zo lang? Het kabinet wilde lang niet aan een dergelijke verplichting omdat een masker voor je mond, neus en kin dragen, inging tegen het recht op de onschendbaarheid van het lichaam. In de tijdelijke coronawet werd een apart stuk opgenomen waarin stond dat de minister van Volksgezondheid bepaalde hygiënemaatregelen verplicht mocht stellen. En dus kwam de mondkapjesplicht er toch. 

Over de functie van een mondkapje was nog meer te doen. Zowel RIVM-baas Jaap van Dissel als premier Mark Rutte gaven herhaaldelijk aan dat het mondkapje niet veel nut heeft in de strijd tegen het coronavirus. Uiteindelijk kwam de plicht er door de publieke opinie toch. 

Met name in het begin van de coronacrisis was er een enorm tekort aan mondkapjes. Menig Noord-Hollander liet zich van zijn of haar beste kant zien, en frutselde de dingen zelf in elkaar. Zo ook Els van Wirdum en Annelies Baars uit Schagen. Samen maakten ze er 650 en verkochten ze voor 2,50 per stuk. 

Dat geld gebruikten ze vervolgens weer nuttig: "Toevalligerwijs is haar moeder dementerende en zit ze in een verpleeghuis in Alkmaar, en had ik datzelfde meegemaakt met mijn schoonvader in Schagen", vertelde Els destijds aan NH Nieuws. 

"Daarom besloten we om robotdieren te kopen, zij een kat, ik een hond. Mensen met dementie bewegen op aanraking en hoewel ze doorhebben dat ze niet echt zijn, reageren ze goed op deze dieren."

Bekijk hieronder video van Els en Annelies. Tekst gaat verder na de video

Toch had niet iedereen het beste voor en werd er misbruik gemaakt van de schaarste. Zo zou een bedrijf uit Purmerend een Britse en een Chinees-Australische ondernemer in februari 2020 hebben opgelicht bij de aankoop van 20 miljoen mondkapjes. De twee deden een aanbetaling van 1,2 miljoen euro maar hebben nog niks gezien. Een man uit Purmerend werd aangehouden. 

Ondanks de schaarste in mondkapjes begin vorig jaar verkochten ijsverkopers Jordy en Hank Sweep de dingen gewoon in een Amsterdamse winkel. 

"Er is een tekort aan de kapjes de zorg, maar ze zijn op internet, als je een beetje zoekt, door iedereen te verkrijgen. Als twee ijscoboeren uit Amsterdam ze kunnen bestellen dan kan de overheid dat toch ook wel?", vertelde Hank destijds.

Buurtbewoners reageerden wisselend op de verkoop van de mondkapjes. "Overal waar dingen schaars zijn, worden dingen onderhands verkocht. Wat dat betreft is dit net de oorlog", zei één van hen. "Het ligt ook aan de overheid, die hebben geen goede inkopers", vertelde een ander. "Ik vind het verschrikkelijk, die hebberigheid in deze grote crisis", stelde weer een ander.

Bewust geen mondkapje

Ondanks de verplichting droeg niet iedereen een mondkapje, zo ook Ingrid van Gelder, Jenny van Stein en IJmuidenaar Bjorn. Ieder met hun eigen overtuiging. NH Nieuws sprak met ze en vroeg naar hun beweegredenen om zich bewust niet aan de verplichting te houden.

De Heemskerkse Jenny van Stein vindt een mondkapje onzin, en het beperkt haar vooral in haar vrijheid, zo stelt ze. "Waar gaan we in godsnaam naartoe? Het is in mijn beleving allemaal schijnveiligheid en dat is ook lange tijd door het kabinet gewoon zo uitgelegd."

"Daarbij gaat het ten koste van mijn vrijheid, want in de praktijk betekent dat dringende advies eigenlijk gewoon een verplichting. Anders kom je namelijk op bepaalde plekken gewoon niet meer binnen en dat vind ik kwalijk. Ja, ik ben een fel tegenstander van het mondkapje."

Toch heeft Jenny wel veel begrip voor de mensen die besluiten het mondkapje wel te dragen. "Het staat natuurlijk iedereen vrij dit te doen, en zo heb ik ook het recht om hier een uitgesproken mening over te hebben."

Benieuwd naar de redenen van Bjorn en Ingrid? Lees hier het hele artikel.

Einde van een tijdperk

Het lijkt er dus op dat we vanaf volgende week zaterdag geen mondkapjesplicht meer is. Het kabinet wacht nog op het advies van het Outbreak Management Team (OMT). Vrijdag wordt daarover de knoop doorgehakt. Dan is er ook weer een persconferentie.

En in het vliegtuig?

Het coronavirus lijkt op zijn retour. Besmettingscijfers dalen flink en maatregelen worden opgeheven. Het kabinet spreekt zelfs al over het einde van de mondkapjesplicht. Ook worden steeds meer corona-afdelingen in ziekenhuizen gesloten.

Nij Smellinghe laat vanaf woensdag weer meerdere mensen toe bij een bevalling. De versoepeling is volgens het Drachtster ziekenhuis mogelijk omdat de coronabesmettingen blijven dalen.

Toen een jaar geleden de cijfers gunstig waren, versoepelde het kabinet de coronamaatregelen, ging collectief op reces en ontmantelde de crisisorganisatie. Een cruciale misstap, stelt Gert-Jan Ludden, die we dit keer niet opnieuw moeten begaan.

De mondkapjesplicht wordt mogelijk volgende week al afgeschaft. Dat zei coronaminister Hugo de Jonge woensdag.

Nederlandse ziekenhuizen behandelen momenteel nog 605 coronapatiënten. Dat is een daling van 40 patiënten ten opzichte van dinsdag.

Met het huidige vaccinatietempo zal het waarschijnlijk niet lang meer duren voordat alle Nederlanders van 18 jaar en ouder de kans hebben gekregen om zich te laten vaccineren tegen het coronavirus. De grote vraag is nog of de GGD'en daarna verder kunnen gaan met het vaccineren van jongeren onder de 18 jaar.

De daling van het aantal coronabesmettingen is in Amsterdam in de afgelopen week met 34% afgenomen, meldt de GGD in de wekelijkse update. Het risiconiveau blijft nog wel 'zorgelijk'.

In totaal testten er 427 Amsterdammers positief in de week van 7 tot en met 13 juni. Een week ervoor waren dat er nog 663. De grootste dalingen vonden plaats in West en Oost, waar het aantal vastgestelde besmettingen bijna halveerde.

In Nieuw-West werden in totaal de meeste besmettingen geconstateerd: 76. Gemiddeld genomen scoorde Noord het slechtst, daar werden per 100.000 inwoners 57 besmettingen gemeld.

Het risiconiveau, dat de afgelopen weken afzakte van 'zeer ernstig' naar 'zorgelijk', zakt mogelijk binnenkort verder naar 'waakzaam'. Dat gebeurt als er minder dan 35 besmettingen per 100.000 inwoners worden vastgesteld. Over heel Amsterdam waren dat er in de afgelopen week nog 49, tegenover 76 in de week ervoor.

Een drankje drinken op de bekende 'apenrots' in het centrum van Haarlem is er niet meer bij. Door aanhoudende klachten van bewoners heeft de gemeente besloten om een alcoholverbod in te stellen op de trappen naast de Verfrollerbrug en een deel van het Spaarne. 

De trappen werden tijdens corona een populaire plek om samen te komen. De goede ligging aan het Spaarne, het sluiten van de kroegen en de zon tot in de late uurtjes maken het een fijne spot om een drankje te drinken.

Maar dat leidde de afgelopen maanden vooral bij buurtbewoners tot structurele overlast, zo stelt gemeente. Het verbod geldt al een tijdje, maar vanaf nu zal de gemeente ook echt gaan handhaven. 

Veel klachten 

"De gemeente kreeg ontzettend veel klachten over alcoholgebruik en gerinkel van glas", laat een woordvoerder aan NH Nieuws en Haarlem105 weten. "Het gaat hier zeker niet om een of twee klachten, maar om vele klachten over aanhoudende overlast."

Het gebied waar het verbod geldt loopt van de Lieve Vrouwe Gracht, over de trappen van de apenrots door tot het Spaarne nummer 117. Het drinken of het in bezit hebben alcohol op de locatie kan leiden tot een boete van 95 euro.

Het verbod geldt voor minimaal een jaar. Daarna gaat de gemeente besluiten of de maatregel wordt verlengd of afgeschaft. 

"De PCR-test wordt helemaal niet gecheckt en als het gecheckt wordt, kunnen ze het niet valideren. Daar hebben ze echt geen tijd voor." Een PCR-test is voor de meeste reizen verplicht, maar niet goedkoop. Reden voor sommigen om de PCR-test te vervalsen. NH Nieuws sprak met verschillende mensen, anoniem, waarvan hele vriendengroepen zo reizen.

Om verdere verspreiding van het coronavirus te voorkomen, is het tegenwoordig voor veel reizigers van en naar het buitenland verplicht om een negatieve PCR-test te laten zien. Maar niet iedereen wil diep in de buidel tasten om een PCR-test af te nemen. Per persoon kost het al gauw rond de 75 euro.

Een bron vertelde dat diegene voor een reis naar Parijs wel een test had gedaan, maar voor de tweede reis naar Portugal vond ze het te duur om zich weer te laten testen. Volgens haar werd er op Schiphol en bij aankomst in Portugal helemaal niet naar gekeken. Ook voor de reis met de Thalys naar Parijs werd er niks gecontroleerd. "Als je dan helemaal niet wordt gecheckt en er veel geld voor betaalt, dan is dat echt vervelend." Omdat de persoon en de medereiziger allebei het coronavirus hadden gehad, maakten ze zich ook geen zorgen. "Ik ga ervan uit dat we antistoffen hebben, dus ik denk dat het wel goed zit." Voor de zekerheid hebben ze nog wel een zelftest gedaan voor vertrek.

Zelf vervalsen

Het blijkt kinderlijk eenvoudig om een PCR-test te vervalsen. Zo vertelt iemand dat ze hiervoor een testuitslag van een familielid gebruikte en die met een pdf-converter aanpaste. "Op de PCR-test van een commercieel testbedrijf staat niet waar je naartoe gaat. Je past je naam, paspoortnummer en de datum aan waarop je bent getest en dat kost je dan 1 minuut. Het ziet er heel professioneel uit." Volgens de bron beslaat het document vier pagina's, op de eerste pagina het certificaat, daarachter de certificaten van het bedrijf dat ze een dergelijke test mogen uitvoeren.

Een andere persoon gebruikt daar een gratis programma voor. "Dat gaat heel makkelijk. Je kan dan een origineel document naar een nieuw document omzetten." Sommige teststraten werken met een QR-code en dan is het vervalsen een stuk lastiger. "Die QR-code geeft dan aan wie er getest is en wanneer. Als je dan je telefoon met camera erop zet, kom je direct op de website met de testuitslag. Maar soms gaat het niet helemaal goed als ze dat checken. Maar het is niet verplicht, dus niet elke tester doet dit."

Lucratieve handel

Sommige reizigers passen zelf de documenten aan, maar er zijn ook mensen die hier een lucratieve handel in zien. "Voor veertig euro kun je een negatieve testuitslag krijgen. Je krijgt dan een Wordbestand en die pas je aan. Die kan je dan het hele jaar gebruiken." Voor veel landen is het verplicht dat de test maximaal 72 uur geleden is gedaan. Als het document op de naam van de reiziger staat, hoeft deze persoon alleen doorlopend de datum aan te passen. Volgens onze bronnen blijkt het een ware handel en zitten de handelaren op WhatsApp. "Ze zitten gewoon in appgroepen, eigenlijk hetzelfde als hoe het gaat bij drugsdealers."

Bang voor de consequenties zijn de bronnen niet. "Ze kijken er toch niet naar." Een ander reageert: "Ik denk dat als ze erachter komen, dat je er dan niet in mag. Maar ik ben niet bang voor de consequenties. De test ziet er echt supergoed uit. Ze kunnen het nooit valideren of nabellen, want daar hebben ze geen tijd voor. Er is ook geen systeem voor opgezet. Het is allemaal nog een chaos. Als ze er een stap verder in zijn, dan denk ik dat het ook moeilijker wordt."

Fotomuseum aan het Vrijthof in Maastricht heeft de noodgedwongen sluiting tijdens de coronaperiode gebruikt om na te denken over nieuwe activiteiten in de toekomst. Aan exposities zullen de komende jaren ook festivals worden gekoppeld.

De coronacijfers gaan weer de goede kant op. Maar laat ons deze keer waken voor jubelstemming en onderschatting.

De bodem van de spaarpot van het TT Circuit is door de coronacrisis in zicht geraakt. ,,We zijn door onze reserves heen geraakt, zo eerlijk moeten we zijn’’, zei TT-voorzitter Arjan Bos woensdagochtend tijdens de jaarlijkse persconferentie.

Er moeten volgens de gemeente snel extra maatregelen komen om de problematiek rond de grote groep daklozen in de stad tegen te gaan. Dat valt te lezen in een brandbrief die naar minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) en staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport).

De brandbrief is ondertekend door wethouders Simone Kukenheim (Zorg) en Laurens Ivens (Wonen), Hans van Harten (directeur Amsterdamse Federatie van Woningbouwcorporaties)  en Douwe van Riet (voorzitter Platform Opvanginstellingen Amsterdam).

Verdubbeld

Het aantal Amsterdamse dak- en thuislozen is volgens de gemeente in de afgelopen tien jaar meer dan verdubbeld en de wachtlijsten voor maatschappelijke opvang  en beschermd wonen zijn hoog. Op dit moment wachten er ongeveer tweeduizend volwassenen, jongvolwassenen en gezinnen op een verblijfsplek. Dat terwijl de stad te kampen heeft met een groot tekort aan woningen. Daarnaast zorgt de coronacrisis volgens de ondertekenaars voor meer economische daklozen en een toename van het aantal aanvragen voor ondersteuning.

"Dakloosheid is een groot probleem in Amsterdam en de grens van wat wij zelf kunnen oplossen is bereikt", aldus Ivens. "We hebben hulp uit Den Haag en de rest van het land nodig. Als iemand eenmaal op straat belandt is het heel moeilijk om weer uit die situatie te komen. Pas met een dak boven het hoofd vinden mensen de rust en stabiliteit om na te denken over een volgende stap richting een zelfstandig leven. Pas dan kunnen ze echt werken aan herstel.”

Plan

Amsterdam heeft een nieuw programma ontwikkeld om de dakloosheid in de stad te bestrijden. Daarin wordt ingezet op vroege signalering, maar wordt er ook een daklozenkantoor geopend. Kwetsbare Amsterdammers kunnen straks in dat kantoor onder meer aankloppen bij ervaringsdeskundigen.

Ook het aantal geschikte woningen moet volgens het plan worden opgeschroefd, maar om dat te realiseren heeft Amsterdam steun nodig. De gemeente dringt aan op extra maatregelen ter bestrijding van woningnood, maar verlangt bijvoorbeeld ook structurele financiering.

Utrecht krijgt volgend jaar het grootste Apple-museum van Europa. Oprichter Ed Bindels van computerwinkelketen Amac, die vooral apparaten van het Amerikaanse computerbedrijf verkoopt, voegt zijn eigen collectie samen met die van Stichting Apple Museum Nederland. Dat museum in Westerbork kon tijdens de coronacrisis de kosten niet langer dragen.

Een nieuwe dag, een nieuw geboortejaar. Mensen uit 1997 kunnen vanaf woensdag een afspraak maken voor vaccinatie tegen het coronavirus.

Nu schijnt het zonnetje nog en is het een aangename 29 graden, maar daar komt eind van de middag wat verandering in. Er is namelijk kans op smog in Noord-Holland, waarschuwt het RIVM. Daar kunnen mensen met ademhalingsproblemen last van hebben, weet weerman Jan Visser. 

"Deze morgen is het weer wel prima", observeert Visser. "Het wordt 29 tot 30 graden vanmiddag. Dat is op zich geen rare temperatuur in Nederland. We willen tegenwoordig graag dat het warm is, maar zodra het dan warm is roept iedereen ach en wee", bromt hij.

"Later op de dag worden de condities slechter", voorspelt de weerman. "Vooral aan het einde van de middag ziet het er slechter uit vandaag. Er zit dan veel smerige stof in de lucht, waardoor je last kan hebben van ademhalingsmoeilijkheden en hoofdpijn. Dat is vooral voor mensen met ademhalingsproblemen heel vervelend, zij kunnen beter binnen blijven vanmiddag."

Zomersmog

Die 'slechte condities' komen door smog, legt Visser uit. "Dat spreek je uit als smok", onderstreept hij. "Dat ontstaat door een combinatie van weinig wind en hoge temperaturen." Dat onderschrijft Joost Wesseling, onderzoeker Luchtkwaliteit bij het RIVM. "Deze vorm van smog is zomersmog", legt hij uit op NH Radio. 

"Dat ontstaat door een combinatie van een aantal dingen: het gaat om vervuilende stoffen, die vaak vanuit Zuidoost-Europa onze kant op komen. We hebben dus  wind vanuit het zuidoosten nodig om die vervuiling naar ons toe te brengen. Ook is er heel veel zon nodig, want onder invloed van heel veel zonlicht en hitte kunnen die stoffen worden omgezet in ozon. Daar gaat het om, want dat irriteert de luchtwegen."

Dat die vorm van smog in Nederland voorkomt, is volgens Wesseling niet vaak het geval. "Het gebeurt maar een paar keer per jaar, anders zou je altijd bij hitte dit soort smog hebben." Smog beperkt zich overigens niet tot de zomer, ook in de winter kan het voorkomen. "Dan kan er sprake zijn van fijnstofsmog, wanneer de fijnstofconcentraties zo hoog zijn dat we spreken van smog. Dat gebeurt soms weleens op Oudjaarsdag; als er veel vuurwerk wordt afgestoken en het wat mistig is."

Bruine band bij de horizon

Als je geen last hebt van ademhalingsproblemen, is de kans klein dat je wat van die smog gaat merken. "Je ziet het namelijk niet", zegt weerman Visser. "De meeste mensen hebben het ook niet echt in de gaten. Je kan smog niet vastgrijpen. Bij een onweersbui zie je wolken en buien. Dit is er gewoon, het is een geruisloos proces." Het enige dat de smog weggeeft, is een laag bij de horizon. "De lucht ziet er daar dan wat donkerig uit." Dat beaamt Wesseling. "Je ziet inderdaad een bruine band bij de horizon." 

Heb je wel last van ademhalingsproblemen, doe dan vooral rustig aan. "Je kan hier namelijk benauwd van worden. Doe rustig aan in de namiddag en verricht geen grote inspanning." Of mensen met corona, of die corona hebben gehad, extra last hebben van de smog kan Wesseling niet zeggen. 

De verwachting is dat de smog ook morgen nog aanhoudt. "Later volgen er onweersbuien en dan wordt de lucht een stuk schoner", legt weerman Visser uit.