Meerdere passagiers hebben gisteren voor overlast gezorgd op een KLM-vlucht van New York naar Schiphol. Op beelden die door een medepassagier op Twitter zijn gedeeld, is te zien dat orthodox-joodse mannen zonder mondkapjes in het gangpad staan te bidden. De groep negeerde aanvankelijk oproepen van de bemanning om te gaan zitten.

Door luchtvaartverslaggever Doron Sajet

Een woordvoerder van KLM laat NH Nieuws weten dat 'groepen passagiers' aan boord van de Boeing 787 zich niet aan de corona- en veiligheidsregels hielden. Zowel het cabinepersoneel als de piloten hebben de mannen moeten wijzen op de geldende corona- en veiligheidsregels. Pas na meerdere oproepen, waaronder via de luidsprekers, volgden de passagiers de aanwijzingen van de bemanning op.

KLM heeft geen aangifte gedaan. De Koninklijke Marechaussee moest vorig jaar zo'n duizend keer uitrukken om overlastgevers op Schiphol in de kraag te vatten. Ze werden 101 keer opgeroepen om agressieve passagiers bij de gate op te wachten.

Een passagier maakte beelden van de biddende passagiers.

Achtstegroepers hebben vandaag te horen gekregen op welke middelbare school zij zijn ingeloot. 76,81 procent van de 7978 leerlingen kreeg een school van hun eerste voorkeur toegewezen, terwijl 236 kinderen niet naar een school uit hun top vijf kunnen. Dat is ongeveer gelijk aan het resultaat van vorig jaar.

Dat blijkt uit cijfers van de samenwerking van de school besturen voortgezet onderwijs (OSVO). 96,79 procent van de leerlingen is gematcht met een school uit hun top vijf, dat is nagenoeg gelijk aan het percentage van vorig jaar (96,39). Echter lootte vorig jaar ruim 80 procent van de leerlingen de school van eerste voorkeur, terwijl dat nu op ruim driekwart ligt.

Leerlingen in groep 8 vullen jaarlijks een voorkeurslijst van twaalf scholen in. Leerlingen die een school lager dan hun nummer negen hebben toegewezen gekregen, zijn gebeld door het OSVO. Twee leerlingen zijn niet geplaatst omdat zij een te korte voorkeurslijst hadden ingediend.

Nieuwe procedure

Het is de zevende keer dat de loting is uitgevoerd. Door een nieuwe procedure die het OSVO bij de plaatsing hanteert, hebben zij 66 leerlingen, die in de eerste instantie op plek 9 t/m 12 waren geplaatst, hoger op hun voorkeurslijst geplaatst. 

Voorzitter van het OSVO, Rob Oudkerk, is blij met het resultaat van de plaatsing. "Ondanks alle corona-ellende van dichte scholen en niet kunnen bezoeken en ondanks 307 aanmeldingen meer hebben we echt meer kinderen in de top vijf gekregen dan vorig jaar en veel minder kinderen op plekken 9-11. Dat is goed."

Druk op havo/vwo

Van de extra aanmeldingen gaat het merendeel naar het havo of vwo. "Het wordt druk op die scholen", stelt de voorzitter van het OSVO. "Maar we hebben opgeschaald, we hebben er in totaal 140 plekken bij."

Volgens Oudkerk hoeven leerlingen niet bang te zijn wanneer zij niet op hun gewenste school zijn geplaatst. "Er is nog een tweede ronde op 14 april. Je staat dan hoog op de reservelijst, dus best een grote kans dat je alsnog op de school van je keuze komt. Wanhoop niet!"

Ton Schroor, directeur van VNO-NCW en MKB Noord, was donderdagmiddag te gast bij LC Live. Hij vertelde hoe de coronacrisis het ondernemerschap in het Noorden heeft veranderd en hoe hij terugkijkt op het afgelopen jaar. ,,Het was een schizofreen jaar.”

Het Amsterdamse Bostheater heeft voor de komende vier jaar toch subsidie toegekend gekregen van de gemeente. Het voortbestaan van het theater leek lange tijd in gevaar te zijn doordat het Amsterdams Fonds voor de Kunst afgelopen zomer besloot de subsidie stop te zetten.

Vanwege onvoldoende financiële middelen besloot het Amsterdams Fonds voor de Kunst geen subsidie meer toe te kennen aan het theater. Het Bostheater was destijds overdonderd door dat besluit. "We zagen nog kansen, ontwikkelingen en samenwerkingen in het vooruitzicht, we zijn daarom ook verbaasd", klonk het toen. 

In november kreeg het theater nog zo'n 29.000 euro noodsteun van de provincie om de effecten van de coronacrisis op te vangen, maar dat leek eerder uitstel van executie te zijn. "Het Bostheater heeft jaarlijks 300.000 tot 400.000 euro subsidie nodig om nieuwe voorstellingen te kunnen produceren en programmeren, vertelde de woordvoerder destijds.

Einde aan onzekerheid

Nu de gemeente de subsidie alsnog heeft toegekend is er een einde gemaakt aan de onzekerheid van het theater. Het Bostheater begon na de zomer een campagne om de dreigende sluiting te voorkomen. Zo'n 18.000 handtekeningen werden opgehaald en de gemeente Amstelveen sprong in de bres met een motie en een oproep aan gemeente Amsterdam om toch te helpen. Eind 2020 werd in de gemeenteraad besloten dat de cultuurwethouder Touria Meliani met een plan moest komen.

Met de toegekende subsidie voor de komende vier jaar, lijkt dat te zijn gelukt. "De geplande grote theaterproducties - met deze zomer Toneelgroep Oostpool en daarna Internationaal Theater Amsterdam (2022), Orkater (2023) en De Warme Winkel (2024) - kunnen dankzij het besluit doorgang vinden."

Hoe gaat het met de ondernemers in het Noorden, nu we al ruim een jaar te maken hebben met een pandemie? Een deel spint, zoals we overal kunnen lezen, flink garen bij de coronacrisis. Een ander deel kan nauwelijks het hoofd boven water houden of is zelfs al failliet. Hoe lang houden zij de crisis nog vol? Ton Schoor, directeur van VNO-NCW en MKB Noord weet grotendeels hoe de vlag er voor de ondernemers bij hangt.

Een 37-jarige man uit Den Helder is opgepakt voor het beramen van een aanslag op de coronavaccinatielocatie in het voormalige stadhuis van Den Helder. Het Openbaar Ministerie geeft aan hem te verdenken van 'een misdrijf met een terroristisch oogmerk'.

De man werd op 18 maart aangehouden. Hij was van plan een vuurwerkbom te laten ontploffen bij het gebouw aan de Drs. F. Bijlweg, dat tot vorig jaar in gebruik was als stadhuis. Met zijn aanhouding konden de plannen tijdig worden verijdeld.

De politie en het Openbaar Ministerie (OM) geven aan dat ze zijn actie als 'een daad van terreur' zien. "Verdachte heeft met zijn handelswijze beoogd om de bevolking ernstige vrees aan te jagen en economische en sociale structuren van het land te ontwrichten. Volgens het OM heeft verdachte getracht een cruciaal overheidsproces, namelijk het landelijk gecoördineerd vaccinatieprogramma, op extreem gewelddadige wijze te saboteren."

Volksgezondheid

Daar is volgens de instanties 'ook de volksgezondheid in het geding': "Hoe minder mensen kunnen worden gevaccineerd hoe meer slachtoffers het coronavirus zal maken."

De Nieuwedieper zit sinds de arrestatie vast. Zijn voorlopige hechtenis wordt verlengd met 90 dagen, zo besliste de rechter. Er wordt onderzoek gedaan naar mogelijke medeverdachten.

In het voormalige stadhuis worden sinds 8 maart coronavaccinaties gegeven.

Hoe gaat het met de ondernemers in het Noorden, nu we al ruim een jaar te maken hebben met een pandemie? Een deel spint, zoals we overal kunnen lezen, flink garen bij de coronacrisis. Een ander deel kan nauwelijks het hoofd boven water houden of is zelfs al failliet. Hoe lang houden zij de crisis nog vol? Ton Schoor, directeur van VNO-NCW en MKB Noord weet grotendeels hoe de vlag er voor de ondernemers bij hangt.

1,9 miljoen euro trekt de gemeente uit voor evenementen in de stad dit jaar. Organisatoren van onder andere de Sinterklaasintocht, Pride, Kwaku en het Huiskamerfestival verkeren volgens de wethouder namelijk in grote onzekerheid, maar maken ondertussen wel grote kosten.

"Organisatoren kampen met organisatorische en financiële onzekerheden: verdienmodellen zijn onzeker, sponsoren vallen weg, reserves zijn uitgeput en vaak bestaat een deel van de organisatie niet meer", stelt wethouder Economische Zaken Victor Everhardt. "Juist in deze tijd is hulp van de overheid dus onmisbaar."

Beeldbepalend en ideëel

De gemeente maakt met het Evenementenfonds geld vrij voor 'evenementen die (deels) vrij toegankelijk zijn, beeldbepalend en belangrijk zijn voor Amsterdam, een ideëel karakter hebben en passen bij de uitgangspunten 'creatief, duurzaam en innovatief'.

Twintig evenementen ontvangen de subsidie, van 5.000 euro voor de Bijlmerbos openluchtbioscoop tot 250.000 euro voor de Pride. Ook evenementen als Sail, Kwaku Summer Festival en het Jordaanfestival kunnen gebruikmaken van de regeling.

Minimaal de helft voor eigen rekening

Wel zijn er voorwaarden aan de subsidie. Niet alle kosten mogen namelijk meegerekend worden. Alleen beveiliging en veiligheid, overlastbeperking, marketing en communicatie, projectmanagement, mobiliteit en duurzaamheid/milieukosten worden meegeteld. Ook moeten de organisatoren zelf minimaal de helft van de kosten op zich dragen.

Bovenop de subsidies heeft de gemeente ook een snelloket ingericht voor evenementen die tijdens de lockdown worden georganiseerd. De organisatoren weten dan binnen een paar weken of ze in aanmerking komen voor subsidie. De gemeente wil namelijk 'de drempels verlagen bij organisatoren om weer wat te gaan organiseren voor de Amsterdammers.'

Het Amsterdams Bostheater heeft voor de komende vier jaar toch subsidie toegekend gekregen van de gemeente. Het voortbestaan van het theater leek lange tijd in gevaar te zijn doordat het Amsterdams Fonds voor de Kunst afgelopen zomer besloot de subsidie stop te zetten.

Vanwege onvoldoende financiële middelen besloot het Amsterdams Fonds voor de Kunst geen subsidie meer toe te kennen aan het theater. Het Bostheater was destijds overdonderd door dat besluit. "We zagen nog kansen, ontwikkelingen en samenwerkingen in het vooruitzicht, we zijn daarom ook verbaasd."

In november kreeg het theater nog zo'n 29.000 euro noodsteun van de provincie om de effecten van de coronacrisis op te vangen, maar dat leek eerder uitstel van executie te zijn. "Het Bostheater heeft jaarlijks 300.000 tot 400.000 euro subsidie nodig om nieuwe voorstellingen te kunnen produceren en programmeren, vertelde de woordvoerder destijds.

Einde aan onzekerheid

Nu de gemeente de subsidie alsnog heeft toegekend is er een einde gemaakt aan de onzekerheid van het theater. Het Bostheater begon na de zomer een campagne om de dreigende sluiting te voorkomen. Zo'n 18.000 handtekeningen werden opgehaald en de gemeente Amstelveen sprong in de bres met een motie en een oproep aan gemeente Amsterdam om toch te helpen. Eind 2020 werd in de gemeenteraad besloten dat de cultuurwethouder Touria Meliani met een plan moest komen.

Met de toegekende subsidie voor de komende vier jaar, lijkt dat te zijn gelukt. "De geplande grote theaterproducties - met deze zomer Toneelgroep Oostpool en daarna Internationaal Theater Amsterdam (2022), Orkater (2023) en De Warme Winkel (2024) - kunnen dankzij het besluit doorgang vinden."

De gemeente wil met een verordening de bevoegdheid krijgen om voor bepaalde gebieden en tijden alcohol, lachgas, en versterkte muziek te verbieden. De burgemeester hoopt daarmee "tijdig en effectief in kunnen grijpen als er al te grote drukte ontstaat en de coronamaatregelen door grote groepen niet worden nageleefd".

"Met de opmars van de lente is het de verwachting dat er in de stad de komende tijd vaker sprake zal zijn van extreme drukte", valt in de verordening te lezen.

"Veel mensen zullen naar buiten gaan en zullen elkaar opzoeken in de openbare ruimte. Met name ook doordat de terrassen gesloten blijven, evenementen verboden zijn en voor velen de beoefening van hun sport niet mag of is beperkt. Vorig jaar was dat tijdens de lente en de zomer eveneens het geval."

Vondelpark

De afgelopen weken was het op meerdere momenten erg druk in met name het Vondelpark. Eind februari waren er zelfs zoveel mensen op de been dat er sprake was van een 'festivalstemming', en moest de politie de feestgangers met zachte hand uit het park verwijderen. De dagen daarna werden de ingangen van het park enkele keren afgesloten om nieuwe drukte te voorkomen. 

Bevoegdheid te beperkt

De burgemeester vindt dat haar bevoegdheden om in te grijpen momenteel te beperkt zijn. Er kan volgens haar alleen incidenteel en kortstondig worden ingegrepen en vaak pas in een laat stadium wanneer het al druk is. "Daardoor leidt het alsnog tot een verstoring van de openbare orde en veiligheid en tot situaties waarin de coronamaatregelen niet meer worden nageleefd. Bovendien is er dan veel inzet van politie en handhaving nodig om uitvoering te geven aan het bevel."

Coronaregels niet nageleefd door lachgas

Niet alleen een alcoholverbod moet de drukte in de parken tegengaan, ook moet lachgas en versterkte muziek een reden kunnen zijn om in te grijpen, vindt ze. Die zouden namelijk ook bijdragen aan het niet naleven van de coronaregels. Het zou daarbij niet gaan om een verbod op lachgas an sich, "maar om handvatten om drukte tegen te gaan en ervoor te zorgen dat de coronomaatregelen worden nageleefd."

Om lachgas te kunnen verbieden, moet de raad wel eerste landelijke wetgeving afwachten. Het college heeft van inspraak afgezien omdat er sprake zou zijn van spoedeisendheid.

Hoe gaat het met de ondernemers in het Noorden, nu we al ruim een jaar te maken hebben met een pandemie? Een deel spint, zoals we overal kunnen lezen, flink garen bij de coronacrisis. Een ander deel kan nauwelijks het hoofd boven water houden of is zelfs al failliet. Hoe lang houden zij de crisis nog vol? Ton Schoor, directeur van VNO-NCW en MKB Noord weet grotendeels hoe de vlag er voor de ondernemers bij hangt.

De gemeente wil de komende tijd met mensen die sceptisch staan tegenover vaccineren, in gesprek gaan. Volgens de gemeente zijn de vaccinatiegraden onder Amsterdammers momenteel niet hoog genoeg om iedereen te beschermen en wil met gesprekken de vaccinatiegraden omhoog tillen.

"Juist nu vaccinaties zo in de belangstelling staan is het belangrijk om met alle groepen, dus ook de jeugd, het gesprek aan te gaan over vaccineren", benadrukt zorgwethouder Simone Kukenheim. "De Amsterdamse percentages liggen helaas nog steeds onder het landelijk gemiddelde en onder de streefcijfers zoals die zijn vastgesteld door de Wereldgezondheidsorganisatie."

De vaccinatiegraad is gebaseerd op het aantal gevaccineerde kinderen in een bepaald geboortejaar dat tegen een ziekte is ingeënt. Nederlandse kinderen krijgen voor twaalf besmettelijke ziekten een vaccinatie. Daar zitten ziektes tussen als bof, mazelen, rodehond en kinkhoest.

Laatste cijfers zijn positief

De gesprekken die de gemeente wil voeren gaan dus niet alleen over de coronavaccinatie. "Vaccineren gaat immers over meer dan covid", aldus Kukenheim.

Ook al zit Amsterdam nog steeds onder het landelijk gemiddelde, is er wel weer een stijging te zien in het aantal gevaccineerde kinderen. "Zo is er een einde gekomen aan de daling van de vaccinatiegraden van zuigelingen in de afgelopen jaren", laat de gemeente weten. "Ook is er sprake van een flinke stijging van het aantal HPV-vaccinaties (tegen het virus dat onder andere baarmoederhalskanker kan veroorzaken) van 36% in 2018 naar 42,5% in 2019."

"Niet voor iedereen zijn deze vaccinaties echter vanzelfsprekend", zegt Kukenheim. De gemeente laat weten nu ook inzicht te hebben in welke groepen inwoners een lage vaccinatiegraad laten zien. Vooral meisjes met een Marokkaanse of een Turkse achtergrond vallen daarbij op.

In een enquête over verschillende soorten vaccinaties werden kinderen die zich niet hebben laten vaccineren gevraagd waarom ze zich niet hebben laten prikken. Volgens de gemeente werden 'ik kon niet op de prikdag' en 'ik ben vergeten te gaan' vaak genoemd als reden. "Bij HPV gaven meisjes aan dat zij onvoldoende kennis hebben over de werking en het belang van de HPV vaccinatie."

Met de digitale gesprekken wil de gemeente verder ingaan op de twijfels en overwegingen van ouders die hun kind niet willen of kunnen laten vaccineren.

Het kabinet wil vanaf 21 april de terrassen en winkels weer gaan openen. De versoepelingen hangen wel af van de ontwikkeling van het aantal coronabesmettingen. "We zijn positief dat er eindelijk een datum wordt genoemd. Nu hebben we een beetje houvast voor de toekomst", vertelt Rob Baltus van de Koninklijke Horeca Nederland, platform Noord-Hollland. 

RTL Nieuws meldt dat het kabinet werkt aan een breed openingsplan voor Nederland. Verwacht wordt dat volgende week dinsdag 13 april in een persconferentie het kabinet versoepelingen zal aankondigen.

Openingsplan

Gisteren is in de ministeriële commissie coronabestrijding en in het veiligheidsberaad een concept-openingsplan opgesteld om de huidige maatregelen te versoepelen. Het concept-plan wordt nu eerst beoordeeld door de experts van het Outbreak Management Team.  De eerste versoepelingen zullen het openen van de terrassen en winkels en het hoger onderwijs zijn. Ook zou de avondklok worden opgeheven en de huidige bezoekregeling van 1 naar 2 bezoekers worden verruimd.

De opening van de terrassen staat ook hoog op de verlanglijst van de burgemeesters. Die vragen zich af of het niet verstandiger is mensen gereguleerd toe te laten in de horeca dan op de bonnefooi in de stadsparken waar het de afgelopen weken soms al erg druk werd. Zo moest er eind februari politie worden ingezet toen duizenden jongeren aan het feesten waren in het Vondelpark.

Anti-stoffen

Het aantal mensen dat een besmetting met corona heeft gehad en anti-stoffen in het lichaam heeft stijgt. Bloedbank Sanquin meldt dat inmiddels 20 procent van de bevolking antistoffen heeft. Het reproductiegetal staat op 1,01, wat inhoudt dat het aantal nieuwe besmettingen ongeveer gelijk blijft. Het RIVM is nog een stukje optimistischer, volgens hun berekeningen is 30 procent van de bevolking immuun. Ook de toenemende vaccinatiegraad en warmer weer spelen mee in de ruimte voor versoepelingen. De enige onzekere factor blijft de ziekenhuisbezetting.

Zomer

Na de eerste ronde van 21 april gaat het openingsplan steeds in stappen van enkele weken verder richting een zomer met veel minder of geen coronaregels. Wel blijven de basismaatregelen, zoals het afstand houden, handen wassen en thuisblijven bij klachten van kracht.

Het kabinet wil vanaf 21 april de terrassen en winkels weer gaan openen. De versoepelingen hangen wel af van de ontwikkeling van het aantal coronabesmettingen. "We zijn positief dat er eindelijk een datum wordt genoemd. Nu hebben we een beetje houvast voor de toekomst", vertelt Rob Baltus van de Koninklijke Horeca Nederland.

Baltus houdt wel een slag om de arm. "Het hangt wel al af van de invulling, dus of het echt alleen om de opening van terrassen gaat. Anders moeten we onze inkopen er op aanpassen. Als mensen alleen maar buiten kunnen zitten, kunnen we maar beperkt kaart houden."

De aankondiging van het kabinet kwam als een verrassing. "Ik had zelf het idee dat we pas weer open mochten als merendeel van de bevolking is ingeënt. Daarom is het erg fijn dat er nu een datum wordt genoemd. Dat geeft de burger moed, dus ik zit dinsdag vol spanning voor de tv."

Veel haken en ogen

Liesbeth Spoor, eigenaresse van Café 't Hartje uit Alkmaar: "Ik ben positief, maar er zitten veel haken en ogen aan. Als mensen niet binnen kunnen zitten, moet ik al mijn personeel gaan inzetten. Bij slecht weer zou ik ze dan weer naar huis moeten sturen, dat is zonde. Als het twee weken dit weer blijft, vrees ik dat het meer gaat kosten dan dat het opbrengt."

"We gaan het zeker doen als het voor elkaar is", vervolgt Spoor. "Het is op dit moment nog veel te onzeker. Ik hoop niet dat het kabinet op 20 april gaat zeggen, 'we gaan het toch niet doen'. Dan kan ik investeringen van een paar duizend euro weggooien." Liever had de café-eigenaar gezien dat bijvoorbeeld dertig mensen ook binnen konden zitten. "Als een soort beginnetje. Het weer is zo onzeker, daar raken mensen van in de war. Ik hoop dat we ruim van tevoren duidelijkheid hebben, zodat we alles weer kunnen opstarten."

Ed Kat van Proeflokaal de Boom uit Alkmaar spreekt van 'fantastisch nieuws'. "Ik mag hopen dat dit het begin wordt van het 'nieuwe normaal'. Het belangrijkste is dat we weer een beetje perspectief krijgen, het is nu afwachten wat er de 13e echt bekend wordt gemaakt. Voor mijn gevoel werd er de laatste persconferentie alleen iets gezegd vanwege de verkiezingen."

"Dit laat je niet zomaar lekken", verwacht Kat. "Je kan mensen niet langer zo'n worst voorhouden. Iedereen staat te springen om weer naar de horeca te gaan. Het valt niet uit te leggen dat de terrassen leeg zijn, maar parken wel vol zitten met honderden mensen. We zijn een deel van de oplossing, niet het probleem."

Vijf leden van de motorbende MC Hardliners moeten zich vandaag en morgen verantwoorden voor de rechter in Alkmaar. De mannen uit Alkmaar, Hoorn, Amsterdam en Heerhugowaard worden ervan verdacht een man uit Opmeer te hebben afgeperst en gegijzeld. NH Nieuws is bij de rechtszaak.

De verdachten zijn Jeremy N. uit Opmeer, Stanley S. uit Alkmaar, Stefan R. M. uit Hoorn, Dimitri C. uit Rotterdam (maar geboren in Heerhugowaard) en Bert K. uit Amsterdam.

Zij zouden het slachtoffer tussen 7 en 14 juni 2019 geld hebben laten pinnen om een schuld te vereffenen, maar het bleek dat hij niet genoeg geld op zijn bankrekening had. Daarom zouden ze hem ook naar casino's hebben gebracht om daar te gokken.

Advocaat van één van de verdachten, Remco Kint, laat weten dat ze allemaal enige betrokkenheid ontkennen. De rechtszaak is vanwege het coronavirus een paar keer uitgesteld. Vandaag dient het eerste deel van de zaak, morgen de tweede.

Benieuwd wat we weten van de groeiende motorclub MC Hardliners, die in 2019 vanuit de gevangenis is opgericht door voormalig president van de Hells Angels Lysander de R. en inmiddels 22 afdelingen kent? 

Gisteren maakte NH Nieuws bekend dat, na Haarlem, ook Hoorn en in de loop van 2021 Heerhugowaard en Langedijk het dragen van de colors (logo) van MC Hardliners verbiedt. Dit logo lijkt namelijk op dat van de verboden motorclub Hells Angels. 

Het verbod is aangepast in de Algemeen Plaatselijke Verordening. Daarin staat dat je 'geen dingen met uiterlijke kenmerken mag dragen of vervoeren die sterke gelijkenis hebben van een organisatie die bij rechtelijke uitspraak of bestuurlijk besluit verboden is'. 

Motorclubs als Hells Angels, No Surrender, Satudarah en Bandidos zijn verboden. MC Hardliners nog niet. 

De waterschappen gaan het aantal metingen bij rioolzuiveringsinstallaties uitbreiden van twee keer, naar zeven keer per week. Daardoor zijn coronapieken nog sneller te voorspellen. Bovendien kunnen er in de toekomst ook andere ziektes, of bijvoorbeeld drugsgebruik mee worden onderzocht.

Waar het normaal dagen duurt voordat iemand klachten krijgt of positief wordt getest, kan je in het rioolwater direct zien hoe het staat met de besmettingen in een regio. "Daarmee kan je van te voren in beeld brengen waar coronabrandhaarden zitten of waar heel veel corona uit zou kunnen breken", legt bestuurder Marjan Leijen van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier uit. 

Stichting Waterproef uit Edam voert de metingen uit. Monsternemer Bas Sinemus legt bij de rioolzuivering in Wervershoof uit hoe het werkt. "In deze kast vangen we om de zoveel tijd monsters afvalwater op. En dat wordt verzameld in een vat. Zo krijgen we een totaalbeeld van 24 uur." Vervolgens vult hij een potje, en dat gaat naar het RIVM voor onderzoek.

Opschroeven metingen pas later dit jaar

Alle waterschappen in Nederland ondertekenen vandaag een akkoord met het ministerie van de Volksgezondheid om de metingen uit te breiden. Daardoor kunnen coronapieken sneller en beter in beeld worden gebracht, en eventueel ook maatregelen worden getroffen. Alleen gaat er niet gelijk vanaf vandaag ook vaker gemeten worden. Dat gebeurt pas in het vierde kwartaal van dit jaar.

"Dat is niet te laat", zegt waterschapsbestuurder Leijen. Toch zouden tegen die tijd de mensen die het willen al gevaccineerd moeten zijn tegen corona. "Het heeft zeker nog wel nut. Het virus verdwijnt niet, ook al ben je gevaccineerd. En we gaan het op termijn gebruiken om ook andere ziektes te meten. Maar bijvoorbeeld ook drugsgebruik of medicijngebruik. Dus het biedt voor de toekomst nog veel meer mogelijkheden om aan de volksgezondheid bij te kunnen dragen. 

De Friese huisartsen gaan hun patiënten tussen 60 en 65 jaar waarschijnlijk een dezer dagen uitnodigen voor een vaccinatie tegen het coronavirus. De weg lijkt vrij nu het Europees geneesmiddelenagentschap EMA de voordelen van AstraZeneca vindt opwegen tegen de nadelen.

Noord-Hollandse huisartsen beginnen binnen nu en over twee weken met het vaccineren van patiënten tegen het coronavirus. Waar de ene arts alles op orde heeft, zijn er ook nog praktijken die naarstig op zoek zijn naar een geschikte ruimte om de vaccins te zetten. Met name het houden van voldoende afstand en het kwartier wachttijd na afloop van de prik, maakt dat er moet worden uitgeweken. 

"Wat huisartsen merken nu ze daadwerkelijke kunnen gaan vaccineren, is dat het wel voeten in aarde heeft op het vaccinatieprogramma op te zetten", vertelt huisarts Carin Littooij op NH Radio. Ze is bestuurslid de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) en gaat over de corona-aanpak. 

"We hebben te maken met de anderhalve meter afstand, de wachttijd na afloop. Dat is allemaal anders dan bij het geven van de griepprik bijvoorbeeld. Als je dus een wat kleinere praktijk hebt, kan het vaccineren niet in de praktijk plaatsvinden en moet er andere locatie worden gezocht."

Kerk, sporthal of school 

Een aantal kleinere huisartsenpraktijken bundelen daarom hun krachten, en huren gezamenlijk een grote locatie. Zo laat een vrouw die vandaag gevaccineerd wordt, weten dat ze hiervoor naar de Augustinuskerk in Amstelveen moet.

Volgens Littooij gebeurt dat vaker: "In mijn eigen praktijk heb ik dat anderhalve week geleden ook gedaan en zijn we uitgeweken naar een kerk. Alle huisartsen waren enthousiast en de patiënten vinden het leuk om elkaar op afstand te zien in de kerk. De kerk is dus een prima plan."

Voor huisartsen die moeite hebben met het regelen van een vaccinatielocatie is er hulp. De LHV heeft een apart e-mailadres opgezet waar de artsen terecht kunnen met hun vragen. "Dan helpen we mee met kijken naar locaties. Het hoeft natuurlijk niet in een kerk. Het kan ook in een sporthal, gemeentelijke ruimte of school als er geen les wordt gegeven."

Volgens René Batenburg, huisarts in Huizen en medisch directeur van de RHOGO, de Regionale Huisarts Organisatie Gooi en Omstreken hebben de meest huisartsen in zijn regio inmiddels een geschikte locatie gevonden. "Huisartsen hebben hulp gekregen van de gemeente bij het zoeken naar geschikte priklocaties. Er wordt zelfs in brandweerkazernes gevaccineerd", aldus Batenburg. 

De huisarts vermoed deze week nog te beginnen met prikken. "Misschien vrijdag al, anders zaterdag voor sommigen. Maar vanaf volgende week maandag wordt er op de meeste plekken gevaccineerd."

Volgens Batenburg was het zetten van de griepprik juist wel een geschikte proef. "Dat moest ook al op afstand. De wachttijd na afloop is het enige verschil." 

Ook in West-Friesland zijn de meeste artsen startklaar, laat Zorgkoepel West-Friesland die de huisartsenzorg organiseert en ondersteunt weten. "We zien dat praktijken langer open zijn. Of dat ze in het weekend gaan vaccineren. Dat levert wel een extra druk op", aldus Trudie Doodeman van de Zorgkoepel. 

Vaccinatiestop 

Bij huisartsen wordt er geprikt met het AstraZeneca-vaccin. Sinds 2 april geldt er een vaccinatiestop bij dit vaccin voor mensen onder 60 jaar. Gistermiddag liet het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) weten er een mogelijk verband is tussen de zeldzame combinatie van trombose, een verlaagd aantal bloedplaatjes en het vaccin.

Volgens het EMA wegen de voordelen van het vaccin wel op tegen de nadelen, iets wat huisarts Koen Verhart uit De Goorn al had verwacht. Volgens hem staat de telefoon nog steeds roodgloeiend bij de praktijk van mensen die heel graag langs willen komen voor een vaccinatie. 

De Gezondheidsraad komt vandaag met een spoedadvies aan het ministerie van Volksgezondheid over het AstraZeneca-vaccin. 

Het mkb in Nederland houdt het hoofd niet altijd boven water in de coronatijd. De steun die ze krijgen van de overheid, als ze überhaupt al in aanmerking komen voor steun, is soms niet voldoende om te blijven bestaan en ondernemers maken zich zorgen over de wirwar aan regels. Zo twijfelen ze constant of ze die niet overtreden.

Journalist Mark Koster ging voor NH Nieuws langs bij ondernemers in Haarlem. Kim en Sophie Lemmens van restaurant Spaarne66 krijgen wel steun voor hun acht personeelsleden, maar weten nu niet of ze die steun terug moeten betalen. "Als ik wist dat we zo lang dicht moesten had ik er misschien beter aan gedaan om geen personeel te hebben, en de zaak slapende te houden", vertelt Kim. 

"Mensen vinden horecawerk niet meer leuk, en die zijn uit zichzelf opgestapt." Hoewel ze denkt dat ze het papierwerk achter de zogeheten NOW goed heeft ingevuld, is Kim bang dat ze een rekening op de mat krijgt om die NOW-steun terug te betalen.

Tweede toeslagenaffaire

Ze is bang dat de regelingen na de coronacrisis tot veel problemen leiden. "Achteraf moet er misschien toch beter gekeken worden naar wat er wel en wat er niet eerlijk is gegaan. Ik denk dat dit wel een tweede toeslagenaffaire wordt als ministers en overheden niet beter gaan opletten." 

Sandra, eigenaresse van kledingwinkel Trendrecipe, onderschrijft de noodzaak voor maatwerk als het gaat om steun. Zij draait in haar winkel op dit moment zo'n dertig procent van haar normale omzet, en valt daarom buiten de steunregels van de overheid. En dat terwijl haar vaste lasten gewoon doorlopen. 

"Toen er geen klanten in de winkel mochten, bedacht ik dat ik met een rekje met vijf kledingstukken langs zou gaan bij mensen, als een soort Tupperwareparty. Na dertig jaar ondernemen, dertig jaar ervaring, sta je dan met je rekje in een woonkamer om uiteindelijk twee jurken te verkopen. Dan voel je je als ondernemer echt armoedig."

Winkelen op afspraak

Sandra laat noodgedwongen steeds vaker voorbijgangers binnen zonder afspraak als haar winkel leeg is. "Als er mensen op afspraak mogen komen, en er komt iemand om 11.00 uur en iemand om 16.00 uur, sta je als ondernemer in de tussentijd maar op ze te wachten. Dan sta je als ondernemer de hele dag in je winkeltje, acht uur, voor twee afspraken. Daar word ik echt pissig van."

Het Joods Historisch Museum is een van de plekken in de stad die dit weekend zijn deuren opent. Dit als onderdeel van de pilot ‘Testen voor Toegang’. Het museum doet mee aan een proef waarbij bezoekers een negatieve uitslag van een coronasneltest moeten laten zien en zich vooraf moeten aanmelden. Op 9, 10 en 11 april kan het museum bezocht worden. 

Er mogen aankomend weekend  108 bezoekers worden toegelaten. De negatieve coronatest moet van testenvoortoegang.nl zijn. Coronatesten van een andere partij of van een instelling zoals  gelden niet. Ook met een vaccinatiebewijs kom je niet binnen. Daarnaast moet de test maximaal 40 uur oud zijn. 

'Niemand kon tentoonstelling nog zien'

Het Joods Historisch museum is blij om weer, al is het maar even, open te kunnen: "We hebben een tentoonstelling staan, die zou twee dagen na de lockdown opengaan", vertelt Margriet Kotek namens het museum. "Nog niemand heeft deze tentoonstelling kunnen zien, dus dit is een unieke kans om een bezoekje te brengen." 

Met de proef wordt gekeken wat er nu al mogelijk is. "We zijn ervan overtuigd dat we met toegangstesten voorzichtig en verantwoord activiteiten eerder open kunnen stellen, dan eerder het geval zou kunnen zijn, zodat de samenleving weer stap voor stap kan heropenen", liet minister Hugo de Jonge van volksgezondheid weten. 

Concertgebouw

Ook een aantal andere Amsterdamse musea mogen een paar dagen open, net als verschillende theaters, het Concertgebouw en Artis.  De dierentuin laat vandaag weten dat de proefopening verschoven is naar 16, 17 en 18 april. "Zodat we de tijd hebben om het park helemaal gereed te maken voor bezoekers."

De lijst met alle locaties die in april open mogen is hier te vinden.

Dinsdag 6 april om 15.05 uur wordt een NL-Alert uitgestuurd rondom Oosterblokker. De tekst is kort, bondig en alarmerend: dreigend explosiegevaar bij de Essinglaan. Bij werkzaamheden raakt een gasleiding oververhit. In een cirkel van 500 meter wordt het gebied ruim een uur lang ontruimd. "Een dag later overheerst de opluchting dat het op deze manier is afgelopen", laat burgemeester Michiel Pijl weten.

"Op het moment dat je hoort over mogelijk explosiegevaar van een gasleiding, en over het feit dat de directe omgeving meteen ontruimd dient te worden, maak je je natuurlijk grote zorgen", vertelt burgemeester Pijl vandaag. "In de eerste plaats over de veiligheid van de omwonenden. Gelukkig bleek de situatie al snel onder controle." 

Ruim een uur lang zijn in Oosterblokker veel politie-, brandweer- en ambulancemedewerkers op de been vanwege explosiegevaar. Straten worden afgezet en een woonwijk wordt ontruimd. Maar wat is er nu precies gebeurd en waarom werd er zo groot alarm geslagen?

Wat ging er mis?

Vlakbij de Essinglaan en het treinspoor is de Gasunie bezig met werkzaamheden aan een gasleiding. "Er liggen daar leidingen en dit was gepland onderhoud", vertelt Eveline van der Hek, woordvoerder van de Gasunie. "Net zoals de wegen onderhouden worden, is dat met ons werk ook zo."

Bij geplande werkzaamheden wordt het gas van de leiding afgehaald. "Degenen die aan het werk waren merkten dat de leiding warmer werd dan 'ie moest zijn. Dan is er niet direct grote schrik, maar het is wel een signaal dat er iets niet klopt."

Vervolgens gaat een veiligheidsprotocol in werking. Mede vanwege de locatie - vlakbij een woonwijk - is besloten om het zekere voor het onzekere te nemen. "Liever twee keer zoveel maatregelen dan een tiende te weinig." De politie, brandweer en ProRail worden geïnformeerd. 

Wat doen de hulpdiensten?

Omdat het ging om een locatie in een woonwijk pakt ook de veiligheidsregio groot uit. "Normaal hebben we te maken met opschaling", vertelt woordvoerder Elles Malipaard. "Een middelbrand wordt bijvoorbeeld een grote brand." 

De veiligheidsregio besluit om het gebied tot 500 meter te ontruimen. Ze hebben een NL-Alert verstuurd in het gebied, maar die werd ontvangen tot een omtrek van in ieder geval vijf kilometer. 

Wat gebeurt er als de hulpdiensten ter plaatsen zijn?

Omwonenden worden opgevangen in sporthal de Brug en dorpshuis de Schalm in Westwoud. Buurtbewoners vertelden dat de politie en brandweer bij hen aanbelden, maar ook met een speaker door de straten reden om zo te vragen het gebied te verlaten.

Burgemeester Pijl laat weten dat hij grote waardering heeft voor de werkwijze van de hulpdiensten. Zelf was de burgemeester ook aanwezig in Oosterblokker. "Op zo'n moment doen de nood- en hulpdiensten 'gewoon' hun werk, volgens de rampenplannen en protocollen die daarvoor zijn. In dit geval hoefde ik geen aanvullende besluiten te nemen, maar de burgemeester is wel eindverantwoordelijke voor de crisisbestrijding. Ik heb mij dan ook direct op de hoogte laten stellen van de situatie bij de mobiele unit."

Wat gebeurt er achter de schermen?

De politie, brandweer en ambulance zijn volop aanwezig op straat. Ze sluiten de wegen rondom de mogelijke gaslek af. Achter de schermen worden vervolgens alle mogelijke scenario's besproken, zo vertelt Elles Malipaard van de veiligheidsregio.

"Er is een 'real-scenario' over wat er aan de hand is. Maar we kijken ook naar: wat als er echt een explosie plaatsvindt?" Er zijn allerlei teams die daar over nadenken. Malipaard noemt het team gezondheidszorg als voorbeeld: "Alle ziekenhuizen liggen vol door corona, dus wat ga je dan doen?"

Hoe beslis je of het gebied veilig is?

De Gasunie is ondertussen bezig om de problemen bij de gasleiding op te lossen. Dat wordt gedaan door gas uit de leiding te halen. Woordvoerder Eveline van het Hek: "We zoeken een geschikte plek om dat te doen. Het gas blaast eruit, dat maakt geluid en gaat vrij snel. Daarna kun je veilig een groot deel van de leiding inspecteren. Dat is al zo'n verlaging van de risico's."

Speciale inspecteurs bekijken de situatie en die geven vervolgens het sein veilig. Daarna is ook de veiligheidsregio afgeschaald. Al met al heeft dat ruim een uur geduurd. Zo rond kwart over vier besluit ook de veiligheidsregio om de wegafzettingen op te heffen en omwonenden kunnen weer terug naar huis.

En nu?

Eveline van het Hek laat weten dat deze situatie 'zelden tot nooit voorkomt'. Er is vandaag een onderzoek gestart om te achterhalen waarom het precies mis ging tijdens de werkzaamheden aan de gasleiding. Burgemeester Pijl laat weten dat de omwonenden nog een brief ontvangen over de situatie van gisteren.

Het winkelaanbod in Zaandam verschraalt in rap tempo. Waar eerder de Mediamarkt al aankondigde te vertrekken en D-reizen failliet werd verklaard, werd gisteren via nieuwssite De Orkaan bekend dat ook het filiaal van de BCC verdwijnt. "Ik heb wel eens vrolijkere tijden meegemaakt", zegt de voorzitter van de ondernemersvereniging Stadshart Zaandam Niels Busch dan ook. 

"Nu gaat toch datgene gebeuren wat we al een tijdje terug vreesden: dat de coronacrisis verstrekkende gevolgen heeft voor het winkelaanbod in Zaandam", zegt hij. "De Mediamarkt gaat weg, er zijn een aantal schoenenwinkels die gaan en nu gaat de BCC dus ook verdwijnen. Er zijn ook een aantal kleine ondernemers waarbij het water aan de lippen staat. Ja, dan gaat het opeens hard."

In de Zaanstreek zijn het afgelopen jaar liefst 1.280 bedrijfsvestigingen opgeheven, becijferde het CBS. Dat is 32 procent meer dan in het jaar ervoor.

Zowel de BCC als de Mediamarkt zullen volgende maand de deuren sluiten. In het winkelcentrum waar de BCC nu nog in zit reageert winkelend publiek teleurgesteld. "Het wordt hier ondertussen een spookstad", moppert een voorbijganger. "Ik denk dat het gaat verpauperen met al die leegstaande panden", zegt een ander.

De gemeente Zaanstad zegt tegen NH Nieuws het 'ontzettend jammer' te vinden dat de Mediamarkt en BCC vertrekken uit Zaandam. "Al enige jaren zien wij dat het aantal winkels terugloopt. Het toenemend gebruik van online winkelen is hier voor een belangrijk deel debet aan. De coronacrisis heeft het online winkelen nog een extra boost gegeven", schrijft een woordvoerder.

Tekst loopt door onder de foto

"Daarom wil de gemeente komen tot kleinere compactere winkelgebieden. Kwaliteit boven kwantiteit. Het zal ook betekenen dat stadskernen een meer gemengd karakter krijgen. Niet alleen meer winkelen maar ook horeca, kantoortjes en wonen. In onze ogen zijn deze plekken, juist vanwege deze mix, toekomstbestendig. Het gaat dus meer om verblijfsgebieden dan winkelgebieden. Hierbij helpt natuurlijk ook de goede bereikbaarheid met een station." 

Plan van aanpak

De gemeente heeft begin dit jaar een centrummanager aangesteld die samenwerkt met de ondernemersvereniging. Ook is er een 'Plan van Aanpak leegstand' waaraan gewerkt wordt door het college. Daarna kan de gemeenteraad zich erover buigen.

Niels Busch van Stadshart Zaandam hoopt ondertussen dat het niet al te lang duurt voordat de panden van nu nog de Mediamarkt en de BCC weer andere bestemmingen hebben gekregen. "Iedere situatie biedt kansen. Maar bij veel vierkante meters die vrijkomen ben je toch afhankelijk van grote bedrijven die daar mogelijkheden in zien. Dan ben je toch qua tijd wel even verder. Ik hoop dat de gevolgen van de crisis meevallen en dat de leegstand niet nog jaren gaat duren. Dat is natuurlijk funest voor de stad."

VC Sneek speelt ook komende zaterdag nog niet. De vorige week positief op corona geteste volleybalsters zijn onvoldoende hersteld.

Deze maand gaan verschillende musea, theaters en attracties tijdelijk open. Ze doen mee aan een proef. Je kunt naar binnen als je een ticket hebt en je een negatieve uitslag van een coronatest kunt laten zien. De monumenten trappen de proef af en daar wordt komend weekend al de rode loper uitgelegd. In 't Gooi kun je langs bij de Grote Kerk Naarden en het Nederlands Vestingmuseum. 

Ellen Snoep, directeur van de Grote Kerk Naarden reageert blij. "Wij vinden het fijn om weer even open te mogen." De tijdelijke vloer vlak onder het 25-meter hoge plafond ligt er nog steeds, dus mensen kunnen van dichtbij genieten van de schilderingen van het 500 jaar oude tongewelf. De kerk blijft elke dag open tot 21.00 uur om zo het 'maximale eruit te halen'.

Drempel 

Bij het Nederlands Vestingmuseum kijken ze ook reikhalzend uit naar komend weekend. Maar ook met spanning, want het is moeilijk inschatten hoeveel bezoekers ze kunnen verwachten. Het is kort dag volgens directeur Pieter Koudijs. "Dat gaat zeker invloed hebben. Over het algemeen is museumpubliek namelijk ouder publiek. Je bouwt nu een extra drempel in door de verplichte testen. Daarnaast weten mensen het heel kort van tevoren en het weer werkt ook niet heel erg mee. Dus het wordt spannend."

Snoep vindt het ook lastig om een inschatting te maken. "Maar aan de andere kant zitten mensen al zo lang zonder vertier dat mensen het wel graag doen." Het zal in ieder geval niet aan het enthousiasme van de monumenten liggen, want die hebben er zin in. 

Bekijk hier de reportage:

Geheim

In het geheim zijn de culturele instanties door organisator Stichting Open Nederland twee weken geleden uitgenodigd om mee te doen aan de test. Ze twijfelden geen seconde toen ze hiervoor werden gevraagd. "Wij moesten onze lippen stijf op elkaar houden en hopen dat het definitief door zou gaan", aldus de directeur van het Vestingmuseum. Het verlossende woord kwam dinsdagavond, dus werd er nu van alles geregeld.

Zoals de vrijwilligers, maar ook de drankjes en de hapjes in de horeca. En vergeet het afstoffen, ramen lappen en wat vitrines schoonmaken niet. Koudijs kijkt het meest uit naar het gewoon weer zien van de bezoekers en vrijwilligers. De directeur van de kerk gaat genieten van alle verwonderlijke blikken van de bezoekers als ze de schilderingen zien. 

Na de drie dagen moeten de monumenten weer dicht en gelden de 'oude' regels weer. "Maar wel in de hoop dat we snel weer open mogen op deze manier."

Niet iedereen doet mee

In eerste instantie stonden ook het Hilversumse Dudok Architectuurcentrum, gevestigd in het monumentale raadhuis, en het Museum Hilversum op het lijstje om komend weekend mee te doen aan de proef. Toch gaan daar de deuren nog niet open.

"We zouden aanvankelijk afgelopen vrijdag horen of we onze deuren mochten openen voor publiek, maar het nieuws kwam gisterenavond pas door", zegt Philippine Mochel van het Dudok Architectuurcentrum. Dat vinden ze te kort dag. "We willen het risico niet nemen dat we komend weekend open zijn en dat er helemaal niemand komt."

Het architectuurmuseum stond, los van de promotie, wel klaar om open te gaan. "Alle medewerkers waren erop voorbereid. Dat maakt het wel zuur, maar het is niet anders. We hopen nu op een later moment toch mee te kunnen doen aan de proef."

Geen monument

Museum Hilversum heeft zichzelf ook teruggetrokken. De reden: het museum stond op het lijstje om als monument open te gaan, maar dat is het helemaal niet. "Dat is echt een misverstand, we zijn echt een museum", zegt museumdirecteur Stef van Breugel. "Veel monumenten zijn ook gratis toegankelijk, bezoekers van monumenten gaan daar ook vanuit. Dat kunnen we ons als museum echt niet veroorloven."

Museum Hilversum zal voorlopig moeten wachten totdat de eerste bezoekers weer naar binnen mogen. "We hebben geprobeerd of we later als de musea aan de beurt zijn ook open mogen, maar dat bleek nu onhaalbaar. We staan te trappelen en hebben al een tijdje een mooie tentoonstelling klaar staan. We zullen moeten wachten tot we regulier weer open mogen. Erg zonde, maar we moeten het er mee doen."

Hoe gaat het met de ondernemers in het Noorden, nu we al ruim een jaar te maken hebben met een pandemie? Een deel spint, zoals we overal kunnen lezen, flink garen bij de coronacrisis. Een ander deel kan nauwelijks het hoofd boven water houden of is zelfs al failliet. Hoe lang houden zij de crisis nog vol? Ton Schoor, directeur van VNO-NCW en MKB Noord weet grotendeels hoe de vlag er voor de ondernemers bij hangt.

De coronabrandhaard die half december ontstond in West-Friesland is te linken aan de Britse variant van het virus. In de eerste week van januari waren al meer dan de helft van de West-Friese besmettingen toe te schrijven aan de Britse variant. Dat blijkt uit een analyse van het RIVM op verzoek van GGD Hollands Noorden. Waarom West-Friesland zo hard getroffen werd, blijft onduidelijk.

Eind vorig jaar lopen de coronabesmettingen snel op in Enkhuizen en Medemblik. Vlak daarna volgden de gemeenten Stede Broec en Opmeer, later de gehele regio. Nu blijkt dat die besmettingen niet te maken hebben met scholen, verpleeghuizen of bedrijven. De boosdoener is naar alle waarschijnlijkheid de Britse variant.

De besmettingen met het Britse coronavirus waren begin januari in West-Friesland hoger dan in andere regio's, waaronder de regio Amsterdam. "Het valt niet te achterhalen waarom juist in dit deel van Nederland deze variant al vroegtijdig wijdverspreid aanwezig was en deze uitbraak zo prominent was", meldt de GGD Hollands Noorden. 

Koploper

Een vergelijking: in de eerste week van januari was het percentage besmettingen met de Britse variant in Amsterdam iets minder dan twintig procent. In West-Friesland zat dat percentage toen al over de vijftig procent. En dat liep op naar 75 procent in de laatste week van januari (Amsterdam: 40 procent/ landelijk: 25 procent).

Dat blijkt uit laboratoriumonderzoek van het RIVM naar de verspreiding en verandering van het virus. Die 'voorsprong' is inmiddels ingehaald. "Vanaf week acht loopt West-Friesland in de pas met het landelijk gemiddelde: meer dan negentig procent van alle besmettingen zijn gerelateerd aan de Britse variant."

Een vaak gestelde vraag. Zijn die pilot-voorstellingen en concerten alleen voorbehouden aan Stad-Groningers? Gelet op de avondklok? Nee dus.

Nu we met corona grotendeels thuiszitten en lang niet iedereen een eigen tuin heeft, zijn volkstuintjes mateloos populair. Als gevolg zijn er lange wachtlijsten voor wie ook in de aarde wil wroeten. Volgens Suzanne de Boer, schrijfster van het boek Volkstuinverhalen ontdekken we door deze periode hoe fijn de natuur eigenlijk is. "Het is het enige waar we nog naartoe mogen."

"Mensen met een volkstuin boffen met hun tuin in het groen, waar ze lekker bewegen in de zon, over de heg een praatje maken met de buurtuinder en later weer opgeladen naar huis gaan", vertelt de Boer. Want juist dit missen volgens de schrijfster veel mensen op het moment. 

"In een groter perspectief is het al een aantal jaren zo dat de werkdruk voor veel mensen al hoog is en dat mensen met een gezin in de stad uitloop in het groen zoeken. Tuinieren ontspant meer dan het lezen van een tijdschrift."

Daarnaast is het voor ouders fijn dat ze hun kinderen kunnen vrijlaten op een veilige plek en niet meer in een drukke straat van een grote stad. 

Meer aanmeldingen

Bij volkstuinvereniging Groei & Bloei in Enkhuizen zijn het aantal aanmeldingen sinds een half jaar enorm gestegen. Volgens voorzitten Lou Schoenmaker is dit dan ook te wijten aan corona. "We zien de laatste maanden veel nieuwe gezichten. Vaak ook jonge mensen die zin hebben om in een tuin te werken."

De nieuwe leden zijn jong en wonen in een flat of appartement. "In onze tuinen hebben ze geen last van mensen en het is de ideale plek om te vertoeven." Het aantal aanmeldingen is zelfs zo hoog dat er nu 110 mensen op een wachtlijst staan. "We hebben twee complexen en deze zijn helemaal volgeboekt."

Bij de Alkmaarse volkstuin ATV De Rekere zien ze ook dat de tuinders met grotere regelmaat en langer in hun tuin bezig zijn. "Ze kunnen geen tijd besteden aan hun andere hobby. Dus er is veel activiteit op het complex", legt secretaris Joke van Wensveen van het complex uit.

Ook in onze hoofdstad stijgt het aantal leden voor een volkstuin. De Bond van Volkstuinders, die 24 volkstuinen in de stad vertegenwoordigt en 6.000 leden heeft, merkt dat de wachtlijsten steeds langer worden.

"Ik kan me voorstellen dat heel veel mensen die hier in Amsterdam wonen net als een hoop andere mensen een tuin willen. En daar zijn de volkstuinen natuurlijk voor", zegt Ralf Grevelink, voorzitter van de bond. Ook kwamen de leden van de bond vaker op de volkstuinen vanwege het thuiswerken en de coronamaatregelen elders in de stad.

Zelf aan de slag

Bart Schukking is zelf al een tijd trotse eigenaar van een volkstuin in De Kwakel. "Ik vond het altijd al leuk om zelf plantjes te kweken. Mijn vader was ook enthousiast en sindsdien gaan we elk weekend wel een aantal uur er naartoe."

Volgens Bart is het belangrijk om juist in deze tijd veel buiten te zijn. "Het is gewoon lekker dat ik met mijn pa naar buiten kan en wat te doen heb, aangezien we nu niet zoveel andere dingen samen kunnen doen buiten het huis"

Verpleeghuizen kunnen hun coronamaatregelen versoepelen als minstens 80 procent van de bewoners twee prikken heeft gehad. Er kunnen dan meer bezoekers komen, activiteiten kunnen met grotere groepen en er kunnen bijvoorbeeld weer meer vrijwilligers en kappers aan het werk in het verpleeghuis.

Het Drents Museum mag op 19, 20 en 21 april worden bezocht door Museumkaarthouders, op vertoon van een negatieve coronasneltest.

Bondscoach Maarten Arens van de Nederlandse judoka’s rekent erop dat hij binnenkort bij de Europese titelstrijd in Lissabon ondanks alle corona-ellende in de selectie zijn sterkste formatie de mat op kan sturen, en dus ook Kim Polling en Henk Grol.

De Havendagen in Coevorden gaan dit jaar niet door vanwege corona. Volgens de Havenvereniging is er op dit moment te veel onzekerheid over wat er deze zomer wel en niet kan.

Door het onvoorspelbare weer zou je het bijna vergeten, maar de lente is begonnen. Goed nieuws voor koeienboeren als Kees van Wees, hij opende vandaag zijn deuren zodat zijn koeien weer vrijuit het weiland in kunnen. "Een prachtig moment", vertelt Kees vanochtend tijdens de livestream van NH Nieuws. 

"De koeien hebben een halfjaar binnen gestaan en uiteindelijk is het voor ons een heel mooi moment om hiermee de winterperiode af te sluiten", aldus boer Kees van Wees. Zijn zestig koeien werden vandaag, tussen de buien door, naar buiten gelaten. 

Gestruikel

Op het moment dat de deuren van de stal opengaan stormen de koeien naar buiten, hier en daar struikelt er een over haar eigen benen, maar uiteindelijk bereikt iedere koe het weiland. "Dit is echt een stukje vrijheid voor de koeien, de wind door je haren en straks de zon erbij. Zo hoort het een beetje hé?", stelt boer Kees. 

Honderden mensen

Zonder de coronacrisis en bijbehorende maatregelen organiseert hij jaarlijks een evenement waar honderden mensen op af komen. "Dat is jammer, maar ik hoop dat we er volgend jaar een extra groot feest van kunnen maken", vertelt hij. 

Als de rust is teruggekeerd gaan de eerst 'koppies' al naar het gras en voldoen de koeien zich aan het verse gras en de frisse lucht. "De koeien zullen met regen of hagel wel weer naar de stal gaan, maar met de zon zijn ze vrij om weer naar buiten te gaan. Net als dat wij met lekker weer ook het terras opzoeken", besluit hij. 

Het jeugdtheaterfestival Art of Wonder wordt dit jaar vanwege voortdurende onzekerheid rondom corona van 17 tot en met 19 september gevierd, in plaats van in juni.

Ernstige problemen met het bloed moeten inderdaad worden beschouwd als zeer zeldzame bijwerkingen van het coronavaccin van AstraZeneca, oordeelt het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). De voordelen van het vaccin wegen echter zwaarder dan het zeer kleine risico op de vorming van bloedstolsels (trombose) en een laag aantal bloedplaatjes (trombocytopenie), concluderen onderzoekers die alle meldingen tegen het licht hebben gehouden.

Vakbond FNV heeft in een rechtszaak afgedwongen dat Artis de arbeidsvoorwaarden van een groep werknemers in stand moet houden. De dierentuin besloot in januari om eenzijdig bepaalde arbeidsvoorwaarden af te schaffen met als reden de coronacrisis. Volgens de rechter was dat niet te rechtvaardigen.

Hoewel Artis in financiële misére zit, mag het niet zomaar de arbeidsvoorwaarden van een groep werknemers afnemen, oordeelde de rechtbank vandaag. Bij de dierentuin werken 23 mensen die, omdat ze via de gemeente bij Artis werkten, aanspraak maken op oude rechten uit de cao voor ambtenaren.

Voor Artis zijn deze 23 medewerkers duurder dan werknemers die later in dienst kwamen. Sinds 2013 werkt het namelijk niet meer met de cao-Dierentuinen.

'Acute nood'

Afgelopen januari besloot de dierentuin de cao van de oude werknemers af te nemen. Onrechtmatig vond de FNV. De dierentuin "misbruikt de coronapandemie om de arbeidsvoorwaarden van werknemers te verslechteren", stelt Marjolein Dubbelaar, bestuursvoorzitter van FVN Agrarisch Groen.

Ook de rechter is het daarmee eens. "Zo vond de rechter het bijzonder dat je als bedrijf zegt acute geldnood te hebben, die je dan oplost met een maatregel die pas na een aantal jaren geld oplevert."

"Loyaliteit ver te zoeken"

Volgens Dubbelaar waren de werknemers bereid hun dertiende maand in te leveren. "De directie sloeg dat aanbod af, want ‘dat zette toch geen zoden aan de dijk.’ Maar denk dus niet dat het personeel geen oog heeft voor de problemen bij Artis. Andersom is die loyaliteit in dit proces soms ver te zoeken geweest."

Nederland mag mogelijk eind deze maand het terras weer op. Het demissionaire kabinet werkt aan een groot plan om het coronaslot te ontgrendelen. Het idee is om vanaf 21 april terrassen en winkels te openen. De omstreden avondklok verdwijnt dan ook.

Het kabinet heeft aangekondigd dat er vanaf deze maand meer testevenementen georganiseerd worden. Met een bewijs van een negatieve sneltest mag je naar binnen. Dat betekent dat je snel weer een museum, een concert, een voetbalwedstrijd of het casino kan bezoeken.

Het Volendamse pop- en cultuurhuis PX is een van de deelnemers van de landelijke 'pilots sneltesten in cultuur'. Op 28, 29 en 30 april gaat het pop- en cultuurhuis open voor drie shows. "Als poppodium zijn we lid van de branchevereniging van de poppodia en -festivals van Nederland en daar hebben we aangegeven dat we interesse hadden in een testevenement", vertelt programmeur Bianca Vos. "Dat het nu mag is een aangename verrassing en ook zeer spannend."

Wie er tijdens het testevenement op de bühne staan, is nog niet bekend. "Uiteraard zijn we wel bezig met Volendamse artiesten, want ook die zitten al ruim een jaar thuis." Achter de schermen moet er nog een hoop gebeuren om het testevenement goed te laten verlopen. "We gaan dit samen doen met de horeca Edam-Volendam. Hoe we dat precies gaan aanpakken, gaan we deze week bespreken." 

Of zangers Jan Smit, Nick en Simon of de 3JS eind april op eigen podium staan in Volendam is nog niet bekend. "Uiteraard zijn we daar wel mee bezig."

Patronaat

Voor het Patronaat in Haarlem, ook aangewezen als testlocatie, is wél al duidelijk welke artiesten er op het podium komen te staan. Vanmiddag maakte het poppodium bekend dat het gaat om bands DeWolff, het gedeeltelijk Haarlemse Altin Gün en Jungle by Night. 

Opvallend genoeg staat in de hoofdstad van de provincie ook de Grote of St. Bavokerk op de lijst van opengestelde locaties, maar de organisatie geeft aan dat de kerk niet open gaat voor dagjesmensen.

Telstar

Voetbalclub Telstar mag op 30 april thuis tegen Jong PSV weer publiek ontvangen. Er worden 380 mensen toegelaten in het stadion. Op de lijst van de Rijksoverheid is het voorlopig de enige wedstrijd van de club waar (een beperkt aantal) kijkers worden toegelaten.

Stadionmanager Joeri Leenaars, is blij dat Telstar is aangewezen voor de proef. "Echt fijn dat we weer publiek mogen ontvangen, al is het mondjesmaat. Het is een mooie manier om het seizoen af te maken." 

Gokken

Funtastic Casino in Den Helder opent op 17 april de deuren voor gokliefhebbers. Hoofd marketing Jurriaan Knol van de overkoepelende Novomatic Group geeft aan blij te zijn dat ze open kunnen. "Dit geeft toch weer wat meer perspectief. En als het succesvol is, kunnen we misschien onder bepaalde voorwaarden weer helemaal open."

Er mogen straks 'slechts' 150 mensen achter de gokautomaten plaatsnemen, al is dit waarschijnlijk wel verspreid over de dag. "Dat is een van de details waar we nog naar moeten kijken", geeft Knol aan. "We bekijken nu hoe we het praktisch gaan invullen."

Sneltest en coronaregels

Bezoekers moeten binnen 40 uur voor een evenement een sneltest doen bij een teststraat van Stichting Open Nederland. Het is verplicht om hier een sneltest af te nemen. Dit mag niet bij de GGD-teststraten worden gedaan, zo valt te lezen op de website 'Testen voor Toegang'. Met een negatief testbewijs, waarvoor ook de speciale CoronaCheck-app kan worden gebruikt, kunnen bezoekers naar binnen. 

Tijdens de testevenementen deze maand gelden de standaard coronaregels. Bezoekers moeten dus anderhalve meter afstand houden. Bij de eerdere fieldlabs mochten sommige bezoekers alle coronaregels laten varen. Dat is nu dus niet het geval. 

Het RIVM noteerde over het afgelopen etmaal 136 nieuwe coronabesmettingen in Drenthe en 116 in Groningen.

Het aantal nieuwe vastgestelde besmettingen met het coronavirus in de regio Amsterdam is vorige week met vier procent gedaald ten opzichte van de week daarvoor. Het is voor het eerst sinds weken dat er in de weekcijfers van de GGD een daling is te zien. 

Van 29 maart t/m 4 april kregen 2041 Amsterdammers na het doen van een test te horen dat ze besmet zijn met het coronavirus. De week daarvoor waren het er 2184, nog een week daarvoor waren het er 1947.

De regio Amsterdam bestaat verder uit Amstelveen, Diemen, Aalsmeer, Ouder-Amstel en Uithoorn. Ook in  Uithoorn nam het aantal meldingen af, in Amstelveen en Ouder-Amstel bleef het aantal meldingen vrijwel gelijk en in Aalsmeer en Diemen nam het aantal meldingen toe.

Binnen de stad nam het aantal meldingen toe in stadsdeel Oost, bleef het aantal meldingen vrijwel gelijk in Zuidoost en in de overige stadsdelen nam het aantal meldingen af. Stadsdelen West en Nieuw-West bevonden zich op of boven het risiconiveau "Zeer Ernstig", de overige stadsdelen bevonden zich boven het risiconiveau "Ernstig".

Overigens is het risiconiveau in de regio Amsterdam wel vastgesteld op "Zeer Ernstig", omdat er ook wordt gekeken naar de situatie in de ziekenhuizen en de opkomst van de Britse variant van het virus. Ook in andere Veiligheidsregio's geldt het risiconiveau "Zeer Ernstig".

Pech voor de zonnestudio’s: de rechter heeft bepaald dat ze dicht moeten blijven. Dat is een flinke tegenslag voor de eigenaren van de studio's, voor wie het water tot boven de lippen staat. "Ze zijn aan het snorkelen", zegt voorzitter van de branchevereniging Samenwerking Verantwoord Zonnen, Huib van Heest.

Rob Bontje, woordvoerder van Sundays Buikslotermeerplein in Amsterdam-Noord, noemt de uitspraak van de rechter 'enorm teleurstellend'. “We hadden verwacht dat we de veiligheid voldoende kunnen aantonen om open te mogen.”

Op 3 maart mochten kappers, tatoeëerders en schoonheidssalons namelijk wél hun deuren weer openen. Dat is omdat het volgens de regering bij zonnestudio’s niet gaat om een contactberoep, maar een ‘publieke plaats’. 

Van Heest hekelt de ‘willekeur’ waarmee zonnestudio’s bij sauna’s en zwembaden in de groep geplaatst worden. “Waarom is de kapper geen publieke plaats? Daar loop je net zo makkelijk bij binnen als bij een zonnebank. En net als bij de kappers kan bij ons alles op afspraak gebeuren.” Hij vindt dan ook dat de zonnestudio’s tegelijk met de contactberoepen open hadden kunnen gaan. “Sterker nog: dat deed de branche begin maart, en toen werden we teruggefloten.”

'Zonnestudio’s zijn enorm veilig'

Volgens Bontje konden zonnestudio’s ook al veel eerder open, hij noemt ze 'de veiligste plek' om te zijn. “Zo hebben we een heel coronaprotocol opgesteld, en mogen er bijvoorbeeld maar drie mensen tegelijk naar binnen. Daarnaast lig je alleen in een cabine, je komt niet in contact met andere mensen”, benadrukt hij. “In de zonnebank zelf wordt de lucht enorm vaak ververst, en de cabine maken we vaak schoon. Het risico op besmetting is dus miniem.”

In het begin, toen in medio december heel Nederland op slot ging, had Bontje er begrip voor. “Dan ga je alleen voor noodzakelijke dingen uit huis, en daar horen wij logischerwijs niet bij. Maar het is erg jammer dat de overheid ons rekent tot de publieke ruimtes, net zoals sauna’s en zwembaden. Daar is het risico op besmetting vele malen groter.” De woordvoerder van Sundays vindt het dan ook “onbegrijpelijk” dat de versoepelingen niet per sector gaan. 

Daar is de voorzitter van de branchevereniging het mee eens. “We respecteren uiteraard de uitspraak van de rechtbank, maar blijven het onverteerbaar vinden. Bij de behandeling die zonnestudio’s aanbieden, gebeurt alles alleen. Je gaat alleen de cabine in, er is geen contact tussen het personeel en de klant, en alles wordt goed gereinigd. Dat deden we vóór corona al, maar nu nog extra. Per uur wordt de lucht in de ruimte waarin de klant ligt honderd keer ververst. Hygiënischer kan dus bijna niet.”

Versoepelingen

Op 13 april geven Mark Rutte en Hugo de Jonge weer een persconferentie. Zowel Bontje als Van Heest heeft hoop dat de zonnebanken dan benoemd worden. Tijdens de zitting gaf de rechter zelfs toe dat zonnebanken relatief veilig zijn. “Daarom heb ik hoop dat wij bij de eerstvolgende versoepelingen open mogen”, zegt Bontje.

Van Heest heeft, als voorzitter van de branchevereniging Samenwerking Verantwoord Zonnen, ‘goede gesprekken’ gehad met de landsadvocaat, en drie topambtenaren van onder andere Economische Zaken en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. “Aan hen hebben we ook gevraagd: ‘Wat vindt u er nou van?’”, vertelt de voorzitter. “Dan zie je aan hun lichaamstaal dat ze het met ons eens zijn. Ze geven het natuurlijk niet toe, maar ze merken dat het bij zonnestudio’s erg veilig is. Het zou de overheid sieren als zij hun fout inzien en die toegeven. Het gaat zo goed hier.”

Het kabinet heeft aangekondigd dat er vanaf deze maand meer testevenementen georganiseerd worden. Met een bewijs van een negatieve sneltest mag je naar binnen. Dat betekent dat je snel weer een museum, een concert, een voetbalwedstrijd of het casino kan bezoeken. Bij meerdere instanties begint de spanning te stijgen en zijn ze nu druk bezig met de voorbereidingen. 

Het Volendamse pop- en cultuurhuis PX is een van de deelnemers van de landelijke 'pilots sneltesten in cultuur'. Op 28, 29 en 30 april gaat het pop- en cultuurhuis open voor drie shows. "Als poppodium zijn we lid van de branchevereniging van de poppodia en -festivals van Nederland en daar hebben we aangegeven dat we interesse hadden in een testevenement", vertelt programmeur Bianca Vos. "Dat het nu mag is een aangename verrassing en ook zeer spannend".

Wie er tijdens het testevenement op de bühne staan, is nog niet bekend. "Uiteraard zijn we wel bezig met Volendamse artiesten, want ook die zitten al ruim een jaar thuis." Achter de schermen moet er nog een hoop gebeuren om het testevenement goed te laten verlopen. "We gaan dit samen doen met de horeca Edam-Volendam. Hoe we dat precies gaan aanpakken, gaan we deze week bespreken." 

Of zangers Jan Smit, Nick en Simon of de 3JS eind april op eigen podium staan in Volendam is nog niet bekend. "Uiteraard zijn we daar wel mee bezig."

Telstar

Voetbalclub elstar mag op 30 april thuis tegen Jong PSV weer publiek ontvangen. Er worden 380 mensen toegelaten in het stadion. Op de lijst van de Rijksoverheid is het voorlopig de enige wedstrijd van de club waar (een beperkt aantal) kijkers worden toegelaten.

Stadionmanager Joeri Leenaars, is blij dat Telstar is aangewezen voor de proef. "Echt fijn dat we weer publiek mogen ontvangen, al is het mondjesmaat. Het is een mooie manier om het seizoen af te maken." 

Gokken

Funtastic Casino in Den Helder opent op 17 april de deuren voor gokliefhebbers. Hoofd marketing Jurriaan Knol van de overkoepelende Novomatic Group geeft aan blij te zijn dat ze open kunnen. "Dit geeft toch weer wat meer perspectief. En als het succesvol is, kunnen we misschien onder bepaalde voorwaarden weer helemaal open."

Er mogen straks 'slechts' 150 mensen achter de gokautomaten plaatsnemen, al is dit waarschijnlijk wel verspreid over de dag. "Dat is een van de details waar we nog naar moeten kijken", geeft Knol aan. "We bekijken nu hoe we het praktisch gaan invullen."

Sneltest en coronaregels

Bezoekers moeten binnen 40 uur voor een evenement een sneltest doen bij een teststraat van Stichting Open Nederland. Het is verplicht om hier een sneltest af te nemen. Dit mag niet bij de GGD-teststraten worden gedaan, zo valt te lezen op de website 'Testen voor Toegang'. Met een negatief testbewijs, waarvoor ook de speciale CoronaCheck-app kan worden gebruikt, kunnen bezoekers naar binnen. 

Tijdens de testevenementen deze maand gelden de standaard coronaregels. Bezoekers moeten dus anderhalve meter afstand houden. Bij de eerdere fieldlabs mochten sommige bezoekers alle coronaregels laten varen, dat is nu dus niet het geval. 

Pech voor de zonnestudio’s: de rechter heeft bepaald dat ze dicht moeten blijven. Dat is een flinke tegenslag voor de eigenaren van de studio's, voor wie het water tot boven de lippen staat. "Ze zijn aan het snorkelen", zegt voorzitter van de branchevereniging Samenwerking Verantwoord Zonnen, Huib van Heest.

Rob Bontje, woordvoerder van Sundays Buikslotermeerplein in Amsterdam-Noord, noemt de uitspraak van de rechter 'enorm teleurstellend'. “We hadden verwacht dat we de veiligheid voldoende kunnen aantonen om open te mogen.”

Op 3 maart mochten kappers, tatoeëerders en schoonheidssalons namelijk wél hun deuren openen. Dat is omdat het volgens de regering bij zonnestudio’s niet gaat om een contactberoep, maar een ‘publieke plaats’. 

Van Heest hekelt de ‘willekeur’ waarmee zonnestudio’s bij sauna’s en zwembaden in de groep geplaatst worden. “Waarom is de kapper geen publieke plaats? Daar loop je net zo makkelijk bij binnen als bij een zonnebank. En net als bij de kappers kan bij ons alles op afspraak gebeuren.” Hij vindt dan ook dat de zonnestudio’s tegelijk met de contactberoepen open hadden kunnen gaan. “Sterker nog: dat deed de branche begin maart, en toen werden we teruggefloten.”

'Zonnestudio’s zijn enorm veilig'

Volgens Bontje konden zonnestudio’s ook al veel eerder open, hij noemt ze 'de veiligste plek' om te zijn. “Zo hebben we een heel coronaprotocol opgesteld, en mogen er bijvoorbeeld maar drie mensen tegelijk naar binnen. Daarnaast lig je alleen in een cabine, je komt niet in contact met andere mensen”, benadrukt hij. “In de zonnebank zelf wordt de lucht enorm vaak ververst, en de cabine maken we vaak schoon. Het risico op besmetting is dus miniem.”

In het begin, toen in medio december heel Nederland op slot ging, had Bontje er begrip voor. “Dan ga je alleen voor noodzakelijke dingen uit huis, en daar horen wij logischerwijs niet bij. Maar het is erg jammer dat de overheid ons rekent tot de publieke ruimtes, net zoals sauna’s en zwembaden. Daar is het risico op besmetting vele malen groter.” De woordvoerder van Sundays vindt het dan ook “onbegrijpelijk” dat de versoepelingen niet per sector gaan. 

Daar is de voorzitter van de branchevereniging het mee eens. “We respecteren uiteraard de uitspraak van de rechtbank, maar blijven het onverteerbaar vinden. Bij de behandeling die zonnestudio’s aanbieden, gebeurt alles alleen. Je gaat alleen de cabine in, er is geen contact tussen het personeel en de klant, en alles wordt goed gereinigd. Dat deden we vóór corona al, maar nu nog extra. Per uur wordt de lucht in de ruimte waarin de klant ligt honderd keer ververst. Hygiënischer kan dus bijna niet.”

Versoepelingen

Op 13 april geven Mark Rutte en Hugo de Jonge weer een persconferentie. Zowel Bontje als Van Heest heeft hoop dat de zonnebanken dan benoemd worden. Tijdens de zitting gaf de rechter zelfs toe dat zonnebanken relatief veilig zijn. “Daarom heb ik hoop dat wij bij de eerstvolgende versoepelingen open mogen”, zegt Bontje.

Van Heest heeft, als voorzitter van de branchevereniging Samenwerking Verantwoord Zonnen, ‘goede gesprekken’ gehad met de landsadvocaat, en drie topambtenaren van onder andere Economische Zaken en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. “Aan hen hebben we ook gevraagd: ‘Wat vindt u er nou van?’”, vertelt de voorzitter. “Dan zie je aan hun lichaamstaal dat ze het met ons eens zijn. Ze geven het natuurlijk niet toe, maar ze merken dat het bij zonnestudio’s erg veilig is. Het zou de overheid sieren als zij hun fout inzien en die toegeven. Het gaat zo goed hier.”

Een hostingbedrijf in Wormer dat via zijn netwerk cybercriminaliteit faciliteert, hackers die wachtwoorden van universiteit achterhalen en grote datalekken. Het is volgens de Heemskerkse cybercrimedeskundige Maria Genova nog maar het topje van de ijsberg. "Er moet snel meer voorlichting komen, anders loopt het helemaal mis."

Vanuit een datacentrum in Wormer wordt al jaren een hostingbedrijf gerund dat cybercriminaliteit mogelijk maakt, waaronder de verspreiding van malware (kwaadaardige software) en kinderporno. Dat blijkt uit onderzoek van NRC.

Volgens de krant zijn er verschillende instanties die het Haagse duo dat het bedrijf runt in het visier hebben. Onder meer de politie, de FIOD, het Ministerie van Justitie en Veiligheid en Europol weten van de malavide praktijken, maar de twee blijven veelal buiten schot. 

Ondertussen verdienen de eigenaren met hun bedrijf, waar klanten tegen betaling een server kunnen huren om daar hun internetdienst op te laten draaien, volgens de landelijke krant nog steeds veel geld. Terwijl er al tientallen jaren klachten over het duo zijn. 

Té soepele wetgeving

Genova wijst erop dat dit soort praktijken en de grote hoeveelheid cyberaanvallen, onder meer bij de UvA en HvA, steeds meer toenemen. "Iedereen schrikt er nu al van, maar het is nog maar een voorproefje van wat ons te wachten staat." Zij noemt een stijging van meer dan honderd procent in het aantal cyberaanvallen sinds corona. "Want veel bedrijfssystemen liggen open en bloot door alle thuiswerkers."

Een goede en gedegen aanpak is volgens haar hard nodig. En die aanpak begint bij het vergroten van de IT-kennis van onze eigen politici. "Velen snappen er niets van, maar het is ontzettend belangrijk dat hun kennis snel wordt bijgespijkerd."

Verandering wetgeving 

Vervolgens moet er volgens Genova samen met experts goed worden nagedacht hoe de hoge positie van Nederland op het gebied van hosting van sites met spam en kinderporno, snel kan worden weggewerkt door het veranderen van de wetgeving. "Blijkbaar is onze wetgeving té soepel. Je moet toch iets doen om ervoor te zorgen dat dit soort praktijken, zoals in de Wormer, sneller geweerd worden", zegt zij fel.

Volgens de deskundige zijn er maar weinig criminelen die zich aan vrijwillige gedragscodes houden. Zij pleit ervoor dat in sommige gevallen hostingbedrijven wel aansprakelijk moeten kunnen worden gesteld. "Niet meteen, want hostingbedrijven kunnen vaak niet weten wat er op de servers staat, maar als er veel klachten over komen dan moet dat kunnen."

Zij vindt dat ze dan permanent van het web moeten worden verbannen en wellicht op een zwarte lijst moeten worden gezet. "Het is aan de sector om na te denken hoe je kwaadwillenden kunt bannen. Maar dat het zo niet langer kan, is wel duidelijk." 

Toch lijkt de overheid de laatste jaren meer geld te willen uittrekken voor de bestrijding van cybercriminaliteit. En dat geld zou geïnvesteerd moeten worden in meer bevoegdheden voor politie en justitie, het aannemen van hoogopgeleide specialisten en de realisatie van hogere straffen. 

Niet effectief 

Maar veel vertrouwen heeft Genova niet in die aanpak. Tot nu toe heeft het volgens haar weinig opgeleverd. Zij vertelt dat je meer hebt aan preventie. Want zelfs als de politie vijf keer zoveel zaken gaat afhandelen, blijft dat volgens de cybercrimedeskundige een druppel op een gloeiende plaat.

Ook valt de voorlichting rondom cybercriminaliteit volgens haar te verbeteren, want die bestaat volgens Genova nu te vaak uit lappen tekst zonder concrete voorbeelden. Ook kunnen er volgens haar meer tips worden gegeven. Om in die behoefte te voorzien heeft zij inmiddels zelf vijftien kennisquizzen over privacy en cybercrime gemaakt met recente voorbeelden uit het nieuws. De tool wordt door diverse organisaties gebruikt.  

Toekomst 

Als de huidige trend doorzet, is de toekomst volgens Genova heel simpel te voorspellen: ziekenhuizen die volledig platliggen na een cyberaanval, hackers die de gegevens van alle burgers van computers van gemeenten stelen en fabrieken waar het productieproces stilvalt omdat een hacker hun servers gegijzeld heeft. "Allemaal gefaciliteerd door bedrijfjes zoals in Wormer. Die jarenlang niet aangepakt worden voor het faciliteren van cybercrime."

Inmiddels zijn in Nederland 2.909.466 prikken tegen het coronavirus gezet. Bekijk hier hoe we het doen in verhouding met andere Europese landen.

Tijdens de Europese Kampioenschappen aanstaande zomer kunnen tenminste 12.000 mensen de wedstrijd live meemaken in de Johan Cruijff Arena. Deze ambitie hebben de KNVB, het kabinet en de gemeente uitgesproken. Als de ontwikkelingen rondom het coronavirus positief uitpakken, kunnen dit er ook meer worden. Maar het kunnen er ook minder worden als de situatie daarom vraagt.

Twaalf steden stellen hun stadion ter beschikking voor het EK, en zij moesten uiterlijk vandaag plannen indienen om het publiek toe te kunnen laten. In juni staan in de Johan Cruijff Arena vier EK-wedstrijden op de planning. "Heel bijzonder dat we als echte voetbalstad onderdeel zijn van dit unieke toernooi", aldus burgemeester Halsema. "Dit is voor heel veel fans iets om naar uit te kijken. Met elkaar maken we er een veilig, verantwoord en goed georganiseerd toernooi van."

De gemeente, het kabinet en de KNVB willen dat het stadion voor ten minste een kwart bezet wordt door publiek. "We beseffen dat het coronavirus onvoorspelbaar is en er geen garanties zijn", vertelt toernooidirecteur Gijs de Jong. "We blijven echter goede hoop houden dat de situatie in juni zodanig verbeterd is, dat er zelfs meer toeschouwers bij kunnen zijn.”

Fans die naar een wedstrijd willen komen, moeten dan voldoen aan de dan geldende veiligheidsprotocollen en kunnen pas naar binnen als zij een negatief testresultaat hebben overlegd.

Fieldlab-experimenten

Momenteel worden er verschillende Fieldlab-experimenten uitgevoerd, zoals onlangs nog in de Ziggo Dome. Afhankelijk van deze experimenten en 'de verwachte epidemiologische situatie in juni' kijken de KNVB, het ministerie van Volksgezondheid en de gemeente of het aantal toeschouwers nog opgeschaald kan worden.

De eerste wedstrijd van de Euro 2020 wordt gespeeld op 11 juni in Rome. De andere speelsteden zijn Bakoe, Bilbao, Boedapest, Boekarest, Dublin, Glasgow, Kopenhagen, Londen, München en St. Petersburg. De (halve) finales worden op 6, 7 en 11 juli gespeeld in Londen.

De coronacrisis kent vele gezichten. De een staat het water aan de lippen, de ander houdt geld over. In die laatste categorie kiezen steeds meer mensen ervoor aandelen te kopen. Twee ervaren beleggers aan het woord.

Je kon in Santpoort-Noord al wenskaarten uit de muur trekken, maar sinds kort kun je ook bij de automatiek in de Hooftstraat terecht voor een coronasneltest. "We proberen de automatiek te gebruiken voor leuke, maar ook praktische dingen. En er blijkt veel vraag naar een sneltest", aldus eigenaar Mieke Mes.

Mieke en haar man André runnen een print- en drukwerkwinkel. Als gevolg van de lockdown is de winkel alleen geopend op afspraak. "We kregen regelmatig mensen aan de deur voor een verjaardagskaart of een condoleancekaart, maar we konden ze niet helpen", legt Mieke uit.

André kwam op het idee om een automatiek te huren en die te vullen met een selectie aan wenskaarten - en nu dus ook sneltesten. "We hebben twee soorten testen erin gedaan: de swab-test met het wattenstaafje en een speekseltest", legt Mieke uit. "Bij de swabtest zit de uitleg in de verpakkiung, bij de speekseltest moet je de gebruiksaanwijzing via een QR-code opvragen. Dan krijg je een instructiefilmpje te zien."

Er blijkt veel vraag naar de sneltesten: Mieke heeft de automatiek al meerdere malen moeten bijvullen. "Dat komt natuurlijk ook doordat een sneltest nog niet bij alle drogisterijen en apotheken te koop is, en je bij ons 24/7 terecht kan."

Apotheker Fred Zwijnenburg van apotheek Velserbroek vindt het positief om te zien dat de verkrijgbaarheid van corona-sneltesten laagdrempeliger wordt. Wel geeft hij aan dat sommige mensen behoefte hebben aan een duidelijke, mondelinge uitleg bij het doen van een zelftest.

Risico

"Wanneer je zelf een coronatest doet, is de kans altijd aanwezig dat je valsnegatief test, doordat je de test niet goed uitvoert" zegt Zwijnenburg. "Maar dat is sowieso het risico van zelftesten, of je de test bij een apotheek koopt of uit de automaat trekt."

De Gooise nachttrein tussen Amsterdam en Utrecht gaat twee jaar later rijden dan gepland. Dat gebeurt als gevolg van de coronacrisis. 

De nachttrein tussen Hilversum en Amsterdam Centraal en Utrecht zou volgens het eerste plan vanaf begin dit jaar gaan rijden. De komst van de trein was een vurige wens van uitgaanspubliek en nachtwerkers, die veel baat hebben bij de verbinding vrijdag- en zaterdagnacht.

Het coronavirus zorgt ervoor dat de nut en noodzaak voor de trein voorlopig weg is. Omdat er door de coronamaatregelen van grote groepen uitgaanspubliek voorlopig geen sprake is, zou de trein meer leeg dan vol gaan rijden. Daarmee zou ook niet goed duidelijk was de daadwerkelijke belangstelling voor de nachttrein is. Begin januari werd al besloten om de trein uit te stellen tot een later moment.

Dat moment wordt nu naar alle waarschijnlijkheid over twee jaar, vanaf 2023. Hilversum laat weten met de NS te gaan overleggen wanneer de nachttrein precies kan gaan rijden. De nachttrein tussen Amsterdam, Hilversum en Utrecht moet gaan stoppen op alle Gooise stations.