Nederlanders en Belgen moeten voorlopig niet over de grens reizen, tenzij dat echt noodzakelijk is. Die dringende oproep doen de regeringen van de twee landen. Als mensen wel heen en weer blijven reizen, kan dat het aantal coronabesmettingen verder laten oplopen. De grens blijft wel open.

Brede allianties en samenwerking moeten van Limburg na corona een betere plek maken om te leven, werken en wonen. Dat adviseert een commissie, aangevoerd door UM-topvrouw Rianne Letschert. Niks nieuws onder de zon, sinds de eeuwwisseling roepen velen dat al lang. Alleen vertikt lappendeken Limburg nog altijd het te doen.

ALKMAAR - Marcel Witte fotografeert aan de randen van de dag. Dat doet hij al jaren als hobby en nu eindelijk ook voor zijn werk. En dat is maar goed ook, want klaar met fotograferen is de Alkmaarder nooit. "Hier kan ik echt iets van mijzelf geven." 

Wanneer ben je begonnen met fotograferen?

"Fotograferen doe ik al mijn hele leven. Maar het was 'slechts een hobby' totdat ik twee jaar geleden het roer omgooide en mijn kantoorbaan opzegde om fulltime als fotograaf aan de slag te gaan. Was dat spannend? Niet echt. Ik voelde dat het fotograferen zoveel dichter bij mijn 'zijn' lag dan die kantoorbaan. Daarnaast sterkte de positieve reacties uit mijn omgeving mijn gevoel: hier kan ik echt iets van mijzelf geven." 

Hoe ziet een dag fotograferen met jou eruit?

"Ik werk op de randen van de dag. Dus ik sta héél vroeg op of ga juist laat op pad, wanneer het licht buiten op z'n mooist is. Dat is het vrije werk wat jullie op mijn Instagram-account zien. Verder werk ik regelmatig in de studio en op locatie bij bedrijven die mij inhuren." 

Wat is het meest fotogenieke deel van onze provincie?

"Heel chauvinistisch, maar Alkmaar is toch echt het mooiste stukje Noord-Holland. Ik voel mij ook echt een beetje een ambassadeur voor mijn stad. Maar fototechnisch gebeurt er ook zoveel interessants op die paar vierkante kilometer. De stad leeft, het licht is altijd anders, de omstandigheden zijn altijd anders. Ik ben er al duizenden keren geweest, maar ik ben er nooit klaar."

"En niet alleen Alkmaar is geweldig. Noord-Holland is ook gewoon de allermooiste provincie. Punt. We hebben hier alles: de polders, duinen, de kust en het IJsselmeer. Je kan een leven vullen met het fotograferen van al het moois dat onze provincie te bieden heeft." 

Wat is je beste Noord-Hollandse foto en waarom?

"Of het mijn beste foto is weet ik niet, maar mijn populairste foto maakte ik op de Damrak. tijdens de lockdown reisde ik naar onze hoofdstad af, doordat er geen rondvaartboten varen en geen golfje te bekennen was, wist ik een perfect gladde waterspiegel vast te leggen. Dat beeld voelt voor mij als een symbool voor die eerste coronaperiode." 

Wat is de beste tip die je kan geven aan een aspirant-fotograaf?

"Fotograferen is een beetje vergelijkbaar met sporten; soms heb je er gewoon echt geen zin in. Is het weer te somber, te koud of zit je net lekker in je serie. Maar achteraf ben je altijd blij dat je tóch gegaan bent. Dus zet je er overheen en je zult zien dat je het geluk afdwingt en wel prachtfoto's maakt. Als je thuis blijft weet je in ieder geval zeker dat je geen goede foto maakt." 

De Zweedse truck- en bussenfabrikant Volvo Group heeft in het derde kwartaal fors lagere resultaten in de boeken gezet dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat komt volgens Volvo doordat er vanwege de coronacrisis weinig orders werden geplaatst in het kwartaal ervoor.

De piek aan sterfgevallen die past bij de tweede coronagolf zet vooralsnog niet door. Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vandaag presenteert.

Graspop Baflo is blij met de nominatie voor de Provinciale Vrijwilligersprijs. ,,Niet alleen de eer, maar ook de bijbehorende geldprijs van 3000 euro is in deze corona tijden een zeer welkom bedrag om plannen te kunnen uitvoeren in de toekomst”, zegt het bestuur.

Het aantal inwoners in Amsterdam is sinds maart met 3400 gekrompen. Die krimp zal naar verwachting doorzetten en dat heeft gevolgen voor de economie, meldt Het Parool. 

Voorheen kwamen er elk jaar ongeveer tienduizend inwoners bij. De verwachting was zelfs dat we over ongeveer vijftien jaar met een miljoen Amsterdammers zouden zijn.

De coronacrisis zette een stop op die ontwikkeling, maar sinds maart is de bevolking in de stad gekrompen, blijkt uit cijfers van het CBS. In augustus was er wel even sprake van een opleving; toen kwamen er zo'n 1100 nieuwe mensen in de stad wonen. Maar er is er geen sprake van een kentering, zegt econoom Nederlandse woningmarkt Mirjam Bani van het ING. 'In augustus komen traditioneel veel mensen naar Amsterdam, zoals studenten. Maar de aanwas was dit jaar ongeveer de helft van die in 2019', zegt ze tegen de krant. De expert verwacht wel dat de bevolkingskrimp voorlopig aanhoudt.

Arbeidsmigratie ligt vrijwel stil

De oorzaak van de krimp is dat minder immigranten in stad komen wonen vanwege de coronacrisis. Vooral expats komen minder naar de hoofdstad. Veel bedrijven moeten bezuinigen en dat heeft invloed op de internationale arbeidsmarkt. De afgelopen jaren was immigratie de belangrijkste reden achter de bevolkingsgroei.

Wat ook meespeelt is dat veel inwoners uit de stad trekken. Al jaren verhuizen veel Amsterdammers naar een andere gemeente, omdat ze bijvoorbeeld meer ruimte willen of omdat een grotere woning onbetaalbaar is. Die uittocht is groter dan ooit en lijkt ook door de coronacrisis een impuls te krijgen. Sinds maart vertrokken 25.634 Amsterdammers naar een andere gemeente in Nederland. Dat zijn er duizend meer dan in 2019.

Economische gevolgen

Volgens Bani is de krimp slecht voor de Amsterdamse economie. Zo geven mensen minder uit in winkels. Daarbij zijn arbeidsmigranten over het algemeen koopkrachtig. Volgens ING heeft 66 procent van de arbeidsmigranten een middelhoog tot hoog inkomen, tegenover 46 procent van de Amsterdamse bevolking.

Door de krimp neemt de druk op de huizenmarkt af, maar volgens de expert leidt dat niet direct tot prijsdalingen. 'De krapte op de Amsterdamse huizenmarkt blijft bovengemiddeld', zegt de econoom tegen de krant.

Afgelopen donderdag kwam naar buiten dat de huizenprijzen in Amsterdam nog altijd stijgen, ondanks de crisis. 

De Groningse brandweer wil tenminste veertig tot zestig nieuwe brandweervrijwilligers aantrekken met een nieuwe wervingscampagne. Vanwege corona zijn het afgelopen half jaar geen nieuwe vrijwilligers bij het brandweerkorps aangesloten.

WIERINGERWERF - Drukte in het Robbenoordbos bij Wieringerwerf. Daar is onlangs de Paddenstoelenroute geopend. De route trekt veel bezoekers, zeker nu veel activiteiten niet doorgaan als gevolg van de verscherpte coronamaatregelen. Bovendien komen er mooie dagen aan. Staatsbosbeheer houdt daarom een extra oogje in het zeil. "Maar kom je vooral verwonderen."

Veel auto's op de parkeerplaats en veel vaders, moeders, opa's en oma's en een heleboel kinderen. Ze gaan op zoek naar rode, bruine of gele paddenstoelen. De vriendinnetjes Kayla en Leah hebben er zin. "We gaan de paddenstoelenroute doen, paddenstoelen zoeken."

De route is uitgezet door boswachter Mikal Folkertsma: "In deze coronatijd is het toch beperkt waar mensen heen kunnen. Daarom vond ik het leuk om te kijken of we de kinderen een leuke bestemming konden geven in het bos, zeker met de herfstvakantie."

'Geheim'

Dat is gezien de drukte in het bos goed gelukt. Met de mooie herfstdagen in zicht wil Staatsbosbeheer toch een oogje in het zeil houden om de route coronaproof te houden: "Het bos is nog een goed bewaard geheim in Noord-Holland. Je ziet er vooral lokale mensen, maar als we signalen krijgen dat het te druk wordt en er risico's ontstaan, dan kijken we wat voor actie we moeten nemen."

Elfenbankjes, boleten, een prachtvlamhoed en zelfs een vliegenzwam in het Robbenoordbos; ze staan langs de route, maar boswachter Mikal laat de kinderen in het bos wel zelf zoeken. "Daar! Iets terug. Vlak voor je voeten." Kinderen op de hurken. "Er is ruimte genoeg in het bos, kom genieten en laat je verwonderen."

In heel Europa grijpt het coronavirus weer om zich heen, maar Frankrijk lijkt de kroon te spannen. Het afgelopen etmaal kwamen er ruim 30.000 besmettingen bij, een dagrecord.

Vorige week zijn er naar schatting 2950 mensen overleden, ongeveer 150 meer dan verwacht voor deze periode. Volgens statistiekbureau CBS valt de hogere sterfte samen met de opkomende tweede golf van de corona-epidemie in Nederland. Het aantal overledenen is wel iets lager dan in de voorgaande week, toen er 2977 mensen doodgingen.

Het is nogal paradoxaal. In het voorjaar zette een getergde premier Mark Rutte zonder met z’n ogen te knipperen, zonder enige feitelijke en wetenschappelijke onderbouwing een streep door het complete profvoetbal. Van coronabesmettingen was in maart officieel geen sprake, hoewel er toentertijd nauwelijks tot niet werd getest.

„De renner met de meeste weerstand zal deze Giro winnen. Door het slechte weer en het coronavirus.” Tweevoudig eindwinnaar Vincenzo Nibali zegt daar niks geks mee, integendeel. Met kunst en vliegwerk probeert de organisatie de Italiaanse ronde draaiende te houden, al hebben Covid-19 en barre weersomstandigheden de 103e Ronde van Italië bij de lurven gepakt en zullen die niet meer loslaten.

Terwijl de Eredivisie voor mannen gewoon door mocht gaan, werd door het kabinet vanwege corona een streep gezet door de amateursport en alle andere topsportcompetities, waaronder de Vrouwen Eredivisie. Er stak een storm aan kritiek op. GL-leider Klaver sprak van een ’slecht signaal aan voetballende vrouwen en meisjes’. Het duurde niet lang voor het besluit werd teruggedraaid. „Wat geldt voor mannen, geldt ook voor vrouwen”, stelde minister Van Ark van Medische Zorg en Sport.

Hoe groot je theaterzaal ook is: maximaal dertig man is de uitkomst van de beperkingen, die volgens de corona-routekaart gelden bij het huidige hoge risiconiveau. Voor veel schouwburgen en poppodia is dat op geen enkele manier rendabel. De deuren van theatertempels als Carré, DeLaMar, Beatrixtheater, Luxor, Theater Hangaar en ZiggoDome blijven voorlopig gesloten.

President Donald Trump heeft donderdagavond (plaatselijke tijd) in een vragenuurtje gezegd dat de coronapandemie in de Verenigde Staten vrijwel voorbij is. Terwijl de president geprikkeld zijn aanpak van de corona-epidemie verdedigde, kreeg hij in het gelijktijdige vragenuur van de Democratische presidentskandidaat Joe Biden het verwijt dat hij „niets” heeft gedaan om het virus te stoppen.

Een van de coronamaatregelen die premier Rutte eerder deze week afkondigde, is dat winkels en supermarkten na acht uur ’s avonds geen alcoholische drank meer mogen verkopen. Wat het kabinet met deze ingreep denkt te bereiken, is een raadsel. Want als we allemaal iets vroeger naar de super gaan om een kratje bier of een wijntje te kopen, wordt het dringen voor de kassa. En te veel mensen op een kluitje, is toch juist wat we willen voorkomen om verspreiding van het virus tegen te gaan.

Het aantal besmettingen met het coronavirus loopt in Nederland en Europa flink op. Steeds meer plekken voor vakantiegangers kleuren ’oranje’. Het kabinet maakte dinsdagavond bekend restaurants en cafés de komende weken te sluiten om de opmars van het coronavirus een halt toe te roepen. Ook teamsport wordt aan banden gelegd. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws.

Ziekenhuizen en zorgcentra in Drenthe en Groningen krijgen in toenemende mate te maken met agressieve patiënten en bezoekers die de coronaregels niet accepteren. ,,Je probeert te helpen en je krijgt de volle laag.’’

Volgens de nieuwe coronaregels mag er in Nederland na achten geen alcohol meer worden verkocht. Gaat dit verbod het aantal coronabesmettingen terugdringen, of niet?

Het coronavirus is aan een nieuwe opmars bezig. De maatregelen om verspreiding tegen te gaan zijn ingrijpend en raken iedereen.

Logisch dus dat jij als Amsterdammer met vragen zit. AT5  probeert die de komende tijd zoveel mogelijk te beantwoorden. Zelf een vraag stellen? Dat kan via corona@at5.nl. 

HOORN - Levi Noë is rapper, maar ook werkzaam in de gehandicaptenzorg. Hij plaatste een video op Youtube van een optreden waarin hij een inkijkje geeft in zijn werk in de coronatijd. Dit werd massaal gedeeld binnen de gezondheidszorg. Tot blijdschap van Levi, hij heeft namelijk een doel: "Ik wil later zien hoe bijzonder mijn werk is." 

"Er is zoveel gedeeld vanuit het land door verplegers en artsen tijdens de coronaperiode, maar je hoort maar weinig vanuit de gehandicaptenzorg", vond Levi. Vorige week trad hij op in theater het Pakhuis en legde hij het publiek wat van zijn werksituaties voor in poëtische woorden.

Hij zette een filmpje online en dat sloeg aan. "Het werd gigantisch gedeeld binnen de gezondheidszorg, mensen zagen mij ineens als een soort stem vanuit de gehandicaptenzorg. In de video geeft Levi een inkijkje in wat het werk zo mooi maakt voor hem. "De kleine dingen doen er nog toe in dit werk. Je kunt door iets klein te doen iemand hele dag maken."

Voor het gedicht waarin hij dit laat horen is een trieste aanleiding. "Een cliënt die ik begeleidde overleed twee minuten nadat mijn dienst begon. Het was iemand die amper kon communiceren, maar als je hem leerde kennen kon je hem bereiken." Tijdens die dienst zette Levi de momenten op een rij waarop de cliënt gelachen had en dit leidde tot een emotionele toespraak op de begrafenis. "De reacties waren zo bijzonder dat ik besloot dit in mijn optreden te verwerken."

Levi werkt als leerlingbegeleider bij de Prinsenstichting in Purmerend met mensen met een zeer ernstige verstandelijke beperking. In zijn optreden geeft hij ook een inkijkje in wat de coronamaatregelen met bewoners doen. "Voor cliënten is dit een hele moeilijke tijd. Ze hebben weinig contact met andere bewoners en hun cirkeltje is maar klein." 

Structuur is leven

De structuur die zo belangrijk is voor de bewoners verandert continu en dat maakt het zwaar. "Structuur daar leven ze op. Als hun jas aangaat weten ze dat ze naar dagbesteding gaan en als de jas aan het einde van de dag aangaat weten ze dat ze weer naar huis gaan. Die routines zijn nu doorbroken."

Eén van zijn cliënten slaat door deze ontregeling steeds op haar hoofd. "Probeer je er maar eens in te verplaatsen als dat allemaal wegvalt; er gaat iets mis, maar ze kunnen het niet plaatsen. Uit frustratie slaat zij op haar hoofd." Soms kan Levi daar weinig in betekenen en dat vindt hij moeilijk. "We doen ons best een nieuwe structuur te creeëren wat veilig voelt, maar de regels veranderen steeds weer."

Levi vindt het belangrijk de verhalen vanuit zijn werk te delen. "Veel mensen weten niet wat het inhoudt. Ze kennen alleen de 'TV-downies' of denken dat je de hele dag luiers verschoont." Met zijn verhalen wil hij een ander beeld creeëren, met name voor jongeren. Hij hoopt ze te inspireren om werk in de gehandicaptenzorg te overwegen.

Volgens levi vormt het lage startsalaris een drempel. Hij hoopt daarom dat met zijn verhalen de waardering voor het stijgt, ook financieel. "Wanneer je met dit werk begint is het salaris niet heel hoog, maar wat je er voor terugkrijgt: dat zou ik nooit willen missen."

Bekijk hieronder de video van het optreden van Levi Noë:

AMSTERDAM - Hugo Kaagman is al decennialang de ongeëvenaarde koning van de Nederlandse street art. In zijn kunst reflecteert hij kritisch op alles wat er in de wereld gebeurt. Sinds maart dit jaar domineert maar één onderwerp zijn werk: corona. Ook al is het bloedserieus wat er gebeurt, Kaagman ziet er ook de humor van in.

Voor de crisis hield de kunstenaar zich bezig met thema’s als vluchtelingen, toerisme en het klimaat. Maar nu is het alleen maar corona wat de klok slaat. "Het is bijna dadaïstsch, surrealistisch. En dat heeft wel weer wat. Het leven is niet meer normaal. We zitten in een soort toneelstuk dat niemand had kunnen voorzien", vertelt Kaagman bij de ingang van zijn galerie Art Kitchen in de Hemonylaan in Amsterdam.

Doolhof

Voor de ingang van de galerie heeft hij op de stoep een doolhof met aanwijzingen geschilderd waar de bezoekers zich aan moeten houden. “Vroeger kreeg je boete als je op straat schilderde, nu doet iedereen dat”, vertelt hij lachend. “Het is absurd. Wat vroeger niet mocht dat moet juist nu, zoals het boerkaverbod in de tram. Nu moet iedereen een mondkapje op.”

Naast 5G, Bill Gates en sexy verpleegsters speelt ook Trump een belangrijke rol in zijn werk. "Dat zo een klein zichzelf kopiërend monstertje de machtigste man van de wereld bereikt is hilarisch. Toch is het wel hoopgevend dat hij in twee dagen genezen is en zich nu zelfs beter voelt dan twintig jaar geleden. Dan wil ik ook wel zo’n shotje”, vertelt hij bij een deur waarop hij Trump heeft afgebeeld als een corona monstertje.

Hoop geven

Het wereldbeeld dat Kaagman schetst is alles behalve vrolijk. Ook hij beseft dat. “Om hoop te geven wil ik het liefst een muurschildering maken van een jehova’s getuige-achtig paradijs met verpleegsters, palmbomen, vlindertjes en bloemen. Maar dat is romantisch, want er is geen reden tot hoop. Dat is er pas als we allemaal immuun zijn. En dat gaat nog wel een tijdje duren”, vertelt Kaagman serieus.

Steeds meer zorgpersoneel in Noord-Nederland raakt besmet met het coronavirus. In een week tijd telden laboratorium Certe, het UMCG en de GGD’s 133 nieuwe besmettingen in de zorg. De week ervoor waren dat er 122.

Na de eerste uitbraak van corona stonden Nederlanders georganiseerd te applaudisseren voor het zorgpersoneel. Het was een blijk van waardering voor een beroepsgroep die er alles aan deed om in zieken- en verzorgingshuizen zo veel mogelijk mensen te redden en respectvol bij te staan in hun laatste uren. De intensiteit, aard en omvang van corona was daar buitengewoon heftig. Dat werd gezien en gevoeld.

Het zijn zware tijden, zelfs in Horst aan de Maas, dus sprak burgemeester Ryan Palmen (VVD) gisteren zijn burgers toe. Via Facebook. Zijn video werd nieuws: ‘BURGEMEESTER TWIJFELT AAN CORONAREGELS’. En inderdaad, de quotes die ik las konden ook van Lange Frans zijn.

Een jodelconcert in het Zwitserse Kanton Schwyz lijkt het aantal coronabesmettingen in de regio flink te hebben opgedreven. Zeshonderd mensen woonden het concert in de bergvalleien eind september bij. Hoewel de aanwezigen werd gevraagd afstand van elkaar te houden, lijkt het nu een ’superspreader event’ te zijn geweest. Mondkapjes waren niet verplicht.

Britse parlementariërs kunnen in het Lagerhuis vanaf zaterdag geen bier, wijn of sterkere drankjes meer bestellen. Nu de bevolking lijdt onder nieuwe beperkingen tegen het coronavirus is het niet onredelijk dat ook politici de pijn voelen, is de gedachte.

Winkeliers in centra van grote steden draaien door de coronacrisis een kwart minder omzet dan een jaar geleden. Dat meldt de brancheorganisatie voor non-foodwinkels INretail, die de omzetcijfers van winkelketens over vorige week vergeleek met die van een jaar eerder.

Er is een run ontstaan op coronategoeden in de reisindustrie en luchtvaart. Duizenden Nederlandse toeristen willen hun geld terug, nu de vooruitzichten op een alternatieve buitenlandse reis slechter worden door alle reisbeperkingen en de stortvloed van oranje reisadviezen.

De Veiligheidsregio Rijnmondveilig gaat kijken of de ’truc’ die een Rotterdams sterrenrestaurant toepast om toch open te kunnen blijven wel is toegestaan.

De Dierenparade Noordshow Assen 2021 gaat vanwege de coronapandemie niet door.

Na vijf afgelaste wedstrijden in korte tijd heeft de KNVB de clubs nadrukkelijk gewezen op hun eigen verantwoordelijkheid bij het naleven van de coronaprotocollen. Als duidelijk wordt dat clubs daarbij in gebreke zijn gebleven, waardoor wedstrijden niet door kunnen gaan, kunnen clubs in de toekomst tuchtrechtelijk worden aangepakt. Met een boete of zelfs een reglementaire nederlaag als mogelijke uitkomst.

Doordat het coronavirus steeds verder om zich heen grijpt in Europa, trekken steeds meer landen de teugels aan. Zo wordt in sommige landen het reizen lastiger gemaakt en gaat in andere landen de horeca weer eerder dicht.

ZAANSTAD - "We hebben de hulp van de mensen nodig", zegt burgemeester Hamming van gemeente Zaanstad. Hij roept mensen op om illegale bijeenkomsten te melden bij de politie. Hij schaart zich daarmee achter burgemeesters Don Bijl van Purmerend en Femke Halsema van Amsterdam, die al eerder opriepen tot het bellen met de 'kliklijn'.

"We gaan er geen speciaal nummer voor oprichten", aldus Hamming. Wel laat hij weten dat het een zware taak wordt voor de politie en boa's om alle illegale feestjes op te sporen, onder andere omdat binnen de politie het aantal besmettingen ook oploopt. "Als u zaken ziet die niet voldoen aan de noodverordening kunt u met de politie en de gemeente bellen."

De afgelopen week werden er twee grote feesten in Purmerend en Volendam door de politie beëindigd, waar meer dan 30 mensen aanwezig waren. Beide gemeenten liggen in de veiligheidsregio waar Hamming voorzitter van is.

De burgemeester verwacht dat hij de politie in Zaanstad anders kan inzetten nu de horeca dicht is. Toch zal het een haast onmogelijke taak worden om overal te kunnen controleren. "We zien dat de ziekenhuizen volstromen. Het is alle hands aan dek."

In onderstaande video het gesprek met de burgemeester wat NH nieuws wekelijks met Jan Hamming voert. Buiten een update over de handhaving vertelt hij ook over het bezoek bij de koning en koningin en het gesprek met hen over de kwetsbare wijken in de stad.

Een derde van de Amsterdamse middelbare scholen heeft te maken met meerdere besmettingen van het coronavirus. Dat zegt hoofd infectieziekten van de GGD Yvonne van Duijnhoven in een interview met AT5. Uit onderzoek van de GGD blijkt dat leraren en leerlingen naar school komen terwijl ze al klachten hebben en daar moeten zij elkaar op aanspreken, vindt Van Duijnhoven.  

Er is een groot verschil tussen het basis en het middelbare onderwijs, vertelt Van Duijnhoven. Bij basisscholen valt het mee: 'Ik denk dat we misschien bij 10 scholen gezien hebben dat er meerdere besmettingen zijn geweest.' De cijfers op het voortgezet onderwijs zijn een stuk serieuzer. 'Op een derde van de scholen zien we meerdere besmettingen.'

Infectieartsen van de GGD hebben afgelopen week meer onderzoek gedaan naar de besmettingen op middelbare scholen. Zij ontdekten dat veel besmettingen niet aan elkaar te koppelen zijn. 'Wat ik wel opvallend vond, is dat je duidelijk ziet dat de leerkrachten elkaar infecteren. En de leerlingen de leerlingen. Maar we zien geen verspreiding van leerkracht naar leerling of andersom', aldus Van Duijnhoven. 

Op het voortgezet onderwijs geldt dat leraren en leerlingen anderhalve meter afstand van elkaar moeten houden en is er een advies voor het dragen van een mondkapje buiten de les. 'Het lijkt erop dat dat wel goed wordt nageleefd. Maar dat als ze onder elkaar zijn, zowel leerling als leerkrachten, dat het dan toch wel eens mis gaat. We horen echt voorbeelden van de lerarenkamer waar het dan soms echt niet kan qua ruimte.' 

'Opvallend is dat een deel toch doorwerkt of naar school gaat als ze klachten krijgen. Dat is natuurlijk heel risicovol', zegt Yvonne van Duijnhoven. 'Ik denk ook dat er druk op zit om naar school te gaan. Dat ze graag naar school willen en niks willen missen. Belangrijk is daarom ook dat er direct goed online onderwijs gegeven kan worden. Daarin moeten leraren worden gefaciliteerd.'  

Elkaar aanspreken op de regels is volgens de GGD een makkelijke manier om dit probleem tegen te gaan. 'Je ziet elkaar, je hoort elkaar sniffen, je ziet mensen snotteren, spreek elkaar daar wel op aan.' 

Het hele interview met het hoofd infectieziekten Yvonne van Duijnhoven ziet u hieronder.