Een derde van de Amsterdamse middelbare scholen heeft te maken met meerdere besmettingen van het coronavirus. Dat zegt hoofd infectieziekten van de GGD Yvonne van Duijnhoven in een interview met AT5. Uit onderzoek van de GGD blijkt dat leraren en leerlingen naar school komen terwijl ze al klachten hebben en daar moeten zij elkaar op aanspreken, vindt Van Duijnhoven.  

Er is een groot verschil tussen het basis en het middelbare onderwijs, vertelt Van Duijnhoven. Bij basisscholen valt het mee: 'Ik denk dat we misschien bij 10 scholen gezien hebben dat er meerdere besmettingen zijn geweest.' De cijfers op het voortgezet onderwijs zijn een stuk serieuzer. 'Op een derde van de scholen zien we meerdere besmettingen.'

Infectieartsen van de GGD hebben afgelopen week meer onderzoek gedaan naar de besmettingen op middelbare scholen. Zij ontdekten dat veel besmettingen niet aan elkaar te koppelen zijn. 'Wat ik wel opvallend vond, is dat je duidelijk ziet dat de leerkrachten elkaar infecteren. En de leerlingen de leerlingen. Maar we zien geen verspreiding van leerkracht naar leerling of andersom', aldus Van Duijnhoven. 

Op het voortgezet onderwijs geldt dat leraren en leerlingen anderhalve meter afstand van elkaar moeten houden en is er een advies voor het dragen van een mondkapje buiten de les. 'Het lijkt erop dat dat wel goed wordt nageleefd. Maar dat als ze onder elkaar zijn, zowel leerling als leerkrachten, dat het dan toch wel eens mis gaat. We horen echt voorbeelden van de lerarenkamer waar het dan soms echt niet kan qua ruimte.' 

'Opvallend is dat een deel toch doorwerkt of naar school gaat als ze klachten krijgen. Dat is natuurlijk heel risicovol', zegt Yvonne van Duijnhoven. 'Ik denk ook dat er druk op zit om naar school te gaan. Dat ze graag naar school willen en niks willen missen. Belangrijk is daarom ook dat er direct goed online onderwijs gegeven kan worden. Daarin moeten leraren worden gefaciliteerd.'  

Elkaar aanspreken op de regels is volgens de GGD een makkelijke manier om dit probleem tegen te gaan. 'Je ziet elkaar, je hoort elkaar sniffen, je ziet mensen snotteren, spreek elkaar daar wel op aan.' 

Het hele interview met het hoofd infectieziekten Yvonne van Duijnhoven ziet u hieronder. 

Linda de Mol maakte onlangs bekend besmet te zijn geweest met het coronavirus. De presentatrice vertelde donderdag in De Coen en Sander Show op Radio 538 dat ze flinke klachten had door het virus, al wist ze toen niet dat ze het onder de leden had. Op dat moment waren testen nog niet beschikbaar.

Na jarenlang procederen heeft viswinkel The Seafood Shop in de Leidsestraat gelijk gekregen: een broodje haring of kibbeling ter plekke opeten is toegestaan. Dat oordeelt de Raad van State. Toch is er geen reden voor een feestje: de eigenaren zien zich genoodzaakt om de winkel te sluiten.

De viswinkel werd de laatste jaren het symbool van de nieuwe regels van de stad om toeristenwinkels te weren uit de binnenstad. Zo'n tweeënhalf jaar geleden kregen de eigenaren van de gemeente te horen dat zij de verkoop van al het eten voor directe consumptie moesten staken, omdat het pand geen horecabestemming heeft. Op straffe van sluiting.

Juridisch steekspel

Wat volgde was een juridisch steekspel, waarbij de viswinkel meerdere keren met de gemeente voor de rechter stond om het gelijk te halen. De eigenaren overwogen de winkel vorig jaar zelfs al te sluiten. 'Onze vader heeft hiervoor 28 jaar een viswinkel gehad, dus het was voor ons de normaalste zaak van de wereld om een broodje haring te verkopen dat ter plekke kan worden opgegeten', aldus eigenaar Pepijn de Visscher.

De hoogste rechter oordeelde gisteren dat het verbieden van de verkoop van al het eten voor directe consumptie te ver gaat, omdat de gemeente tegelijkertijd ook stelt dat een portie kibbeling of broodje haring ter plekke moet kunnen worden genuttigd in een viswinkel.

'Bitterzoet'

'De overwinning is bitterzoet', aldus De Visscher. 'Het is gerechtigheid voor de hele visbranche, maar de winkel staat er financieel slecht voor. We zien ons genoodzaakt de winkel te sluiten. De coronacrisis, maar ook de jarenlange rechtszaak heeft ons parten gespeeld. Het was echt een droom om een kwalitatieve viswinkel aan de binnenstad toe te voegen, die droom gaat niet meer lukken.'

Hij hoopt dat een andere visboer de winkel wil overnemen.

Dat de coronacrisis nu langer en met meer maatregelen aanhoudt, is voor horeca-ondernemers een groot probleem. Zonder inkomsten kunnen zij vaak de huur niet betalen. Daarom pleit advocaat Bilal Coskun vandaag in de rechtbank voor een omzetafhankelijke huurprijs.

'Dat betekent dat je een bepaald percentage van je omzet gebruikt om de huur te betalen. Bij feestzalen is het gebruikelijk dat je twintig procent van je omzet reserveert voor je huur', vertelt Coskun. Wie in deze periode geen omzet maakt, hoeft ook geen huur te betalen.

Volgens Coskun is dat is niet oneerlijk voor de verhuurder: 'Winstmaximalisatie heb je pas als ieder zijn belangen worden meegewogen. Je hebt niks aan een failliete onderneming, die gaat sowieso niet zijn huur betalen.'

Slapeloze nachten

Voor client Ramazan Bozdag is de zaak doorslaggevend. Hij is eigenaar van feestzaal Rhone in Sloterdijk, dat door de maatregelen de deuren moest sluiten. Daardoor was het onmogelijk om de huur van 28 duizend euro per maand te betalen. 

'Ik heb slapeloze nachten hierdoor. We hebben al zes rechtszaken gehad en we gaan maar door. En de schulden blijven maar oplopen. De omzetafhankelijke huurprijs is daarom heel erg in het belang', vertelt Bozdag. 

Aan het begin van de coronacrisis spande Bozdag al een kort geding aan: hij kreeg 50 procent korting op de maandelijkse huur tot december. Nu de maatregelen opnieuw zijn versterkt en het er naar uit ziet dat corona ook na de kerst nog niet weg is, lijkt deze bodemzaak voor hem de enige kans op zekerheid. 

'Als er iets anders uit de rechtszaak komt, dan is het voor mij en alle andere ondernemers het einde. Dan is het einde echt in zicht', zegt Bozdag. Hij denkt dat negentig procent van de ondernemingen dan failliet gaan.

Bodemzaak 

Mocht de ondernemer gelijk krijgen in de bodemzaak van vandaag, dan kan dat worden gebruikt in soortgelijke rechtszaken. 'Dit soort uitspraken laten dus zien: laat u niet onnodig onder druk zetten, want de pijn moet inderdaad worden verdeeld', beaamt Coskun.

De rechtbank zal over twee weken een uitspraak doen. 

Polen scherpt de maatregelen tegen verspreiding van het coronavirus verder aan. Premier Mateusz Morawiecki riep inwoners donderdag op indien mogelijk thuis te blijven nu er weer besmettingsrecords worden gebroken.

De top van de Nederlandse journalistiek functioneert tijdens corona als een tweede Rijksvoorlichtingsdienst. Hoofdredacteur van de Volkskrant, Pieter Klok, schreef in maart: „Het is verstandig om als land één lijn te trekken. Je kunt van mensen niet verwachten hier zelf een oordeel over te vellen. Het RIVM is een instituut en dan zouden wij als bevolking daar ook nog een mening over moeten hebben? Dat kan het RIVM heel goed bepalen.”

ALKMAAR - Als een dakloze besmet raakt met het coronavirus kan diegene op dit moment in Alkmaar helemaal nergens terecht. Ze worden namelijk geweigerd bij de nachtopvang en dagbesteding en er is geen andere plek waar ze in quarantaine kunnen. "Dus belanden ze besmet op straat, tussen alle andere mensen."

Dat zegt directeur van de Noord-Hollandse daklozenstichting dnoDoen Hil Rabenberg tegen NH Nieuws.

De gemeente en Veiligheidsregio zouden moeten voorzien in zo'n 'ziekenboeg', die afgelopen voorjaar wel werd opgetuigd in Heiloo. Daar heeft toen één man gelegen. "Die is deze zomer gesloten", aldus Rabenberg.

Op dit moment is er voor zover bekend nog geen dakloze besmet, maar dat betekent niet dat er geen actie hoeft te worden ondernomen. "Er hoeft maar één besmet iemand binnen te komen. Het is namelijk erg moeilijk symptomen te herkennen bij iemand die altijd een snotneus heeft. En dan hebben we de poppen aan het dansen."

De opvang heeft daarom wel maatregelen genomen om een coronahaard te voorkomen. Zo worden de daklozen gecheckt op klachten bij binnenkomst, geldt sinds vandaag een mondkapjesplicht en is de capaciteit in de nachtopvang van 26 naar 15 plekken verlaagd om beter afstand te kunnen houden.

Drie daklozen op een bankje

Drie daklozen die op een bankje bij het station halve liters drinken en een jointje roken omschrijven de situatie in de opvang op dit moment als een beetje grimmig. "Kijk, de meesten houden zich wel aan de regels, maar er zijn altijd een paar gasten die dicht bij me komen staan. Dat voelt best onveilig allemaal", zegt Martijn. 

Hij haalt een mondkapje uit zijn zak en doet hem op. "Ik vind het vooral jammer ik 's ochtends meteen de straat op moet. Normaal kon ik even blijven hangen, maar dan wordt het te druk in de gangen. Maar de dagopvang is pas later open. Dus dan zit ik hier weer."

Teskt gaat door onder de foto

Over de aangescherpte coronaregels zijn de mannen niet bepaald te spreken. Ze mogen na achten geen alcohol meer kopen en ook het hangen in groepjes in het Singelpark is niet meer toegestaan. "Het is niet te doen man", zijn ze het met elkaar eens. 

Martijn hoopt dat er wel een oplossing komt als blijkt dat een of meerdere daklozen besmet zijn. Dat hij nu met twee anderen zij aan zij en dicht elkaar aan bier aan het drinken is, vindt hij niet overantwoordelijk. "Wij drie leven met elkaar hè."

Appartementen en hotels

Voor daklozen die van de nachtopvang gebruik willen maken maar uit het buitenland komen, zijn appartementen in de wijk beschikbaar om in quarantaine te gaan. Daarnaast hebben verschillende hotels in Alkmaar kamers beschikbaar gesteld als de nachtopvang vol zou zijn.

Dit wordt deels gefinancierd door gemeente Alkmaar. Deze kamers zijn dus niet beschikbaar voor daklozen die positief getest worden op corona. 

Een medewerker van de dagopvang aan de Helderseweg, waar daklozen kunnen zitten, computeren, tafelvoetballen en wat te eten krijgen laat aan NH Nieuws weten dat het nu nog gemoedelijk gaat en de mensen zich keurig aan de regels houden. 

"Sinds vandaag moeten ze mondkapjes op en bij de deur staat een desinfectiepaal", laat ze zien. Ook de capaciteit van de dagopvang is gereduceerd, om zo ook daar de afstandregels te kunnen naleven. En ook daar geldt: als je corona hebt of symptomen vertoont, kom je er niet in. "Eerst een test doen en de negatieve uitslag laten zien. En ja, waar ze dan in quarantaine moeten als de test positief is? Wij weten het niet."

Reactie van gemeente Alkmaar onder de foto

De Duitse regering heeft vanwege de coronacrisis nu heel Nederland met ingang van zaterdag tot risicogebied verklaard. De maatregel gold al voor ons land met uitzondering van de provincie Zeeland. Het Duitse Robert Koch Institut, de evenknie van het Nederlandse RIVM, maakte de aanscherping donderdag op zijn website bekend.

Hugo de Jonge was in Zuidoost om de voortgang van de snelle coranatesten te bekijken. Een kleine opsteker die de minister van Volksgezondheid wel kan gebruiken.

Want dat het de afgelopen maanden niet goed is gegaan met de testcapaciteit en ook niet met het bron- en contactonderzoek van de GGD, dat mag geen nieuws meer heten. De Jonge: 'Dat is natuurlijk ook waar je altijd met terugwerkende kracht naar kijkt: wat hadden we nou eerder nog meer en nog beter kunnen doen, dat we er nog meer klaar voor waren geweest.'

Maar volgens de CDA-minister wordt er wederom 'met man en macht' gewerkt bij de GGD om alles op orde te krijgen, alleen: 'Het kan nooit zo hard de lucht in als je nu het aantal besmetting ziet toenemen.'

Vraagtekens zijn er ook bij de aanvankelijk zo gewenste regionale aanpak van het virus, terwijl er in Amsterdam juist werd gevraagd om 'nationale regie'.

Volgens De Jonge zit er geen ruis op de lijn met burgemeester Femke Halsema: 'Nee, zeker niet. We trekken juist heel erg samen op. Je kunt daar niet naar elkaar wijzen en zeggen: ja, maar jouw kant van de boot is lek. Zo gaan we deze crisis niet oplossen.'

De Jonge en Halsema kregen in de nieuwe teststraat bij het Anton de Komplein een demonstratie van twee sneltesten en twee supersneltesten die de afgelopen tijd met het bedrijfsleven zijn ontwikkeld. Ze gaan nu in Amsterdam een volgende testfase in. Minister De Jonge zei dat hij de supersnelle coronablaastest in november op grotere schaal wil gaan inzetten.

Bekijk de hele reportage in de video bovenaan dit artikel.

De Limburgse economie wordt snoeihard geraakt door de coronacrisis, daarover bestaat geen twijfel. Maar die mokerslag vertaalt zich merkwaardig genoeg nog niet in exploderende werkloosheidscijfers.

ZAANDIJK - Het lijkt de laatste jaren niet aan te slepen en ook bij brouwerij Hoop in Zaandijk merken ze dat speciaalbier ongekend populair is. Mede-eigenaar en ondernemer Steven de Cleen heeft daar een verklaring voor.  "We merken dat mensen meer thuis consumeren nu ze thuis zitten." De brouwerij verkoopt weliswaar veel minder fusten, maar wel veel meer flesjes.

Vergeleken met vorig jaar heeft de brouwerij de omzet dit jaar met veertig procent zien stijgen, vertelt Steven. Die goede cijfers zijn vooral te danken aan bierliefhebbers, maar ook aan mensen uit de buurt die sinds de eerste golf heel bewust hun producten bij lokale ondernemers kopen. "In de eerste lockdown kon je heel mooi wandelen in je eigen omgeving en dan ontdekken de mensen de lokale ondernemers in de buurt." 

Sluiting horeca

Makkelijk is het zeker niet voor de brouwerij, want het horecagedeelte moet - net als de rest van de Nederlandse horeca - de komende op slot. Steven: "De fusten staan gewoon te wachten en leeg." In betere tijden maakt de brouwerij behalve voor het eigen café ook bier voor andere horecabedrijven.

Steun

Hoewel hij het een domper vindt dat hij nu voor de tweede keer de deuren moet sluiten, blijft Steven positief: "Je merkt dat het moet", verwijst hij naar het snel oplopende aantal coronabesmettingen van de laatste tijd. Waar mogelijk probeert hij te profiteren van de online mogelijkheden. Zo houdt de brouwerij bijvoorbeeld online proeverijen en virtuele rondleidingen door de brouwerij.  

Hij is er niet op uitgezocht, maar volgens Steven is de naam van het bier actueler dan ooit. "Mensen hebben een beetje hoop nodig en mensen geven ook wat meer hoop aan elkaar. Ons bier geeft een beetje steun. Het is een mooie naam bij een moeilijke tijd", besluit de brouwer. 

Festival Explore the North kan, door de verscherpte coronamaatregelen niet doorgaan. De achtste editie van het festival zou plaatsvinden van 20 tot en met 22 november in Leeuwarden.

Vanwege de verder opgelopen ziekenhuisdruk zal binnen 48 uur weer de eerste Nederlandse coronapatiënt naar Duitsland verplaatst worden. Dat stelt Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. ,,We moeten op tijd beginnen.”

De bibliotheken, vallend onder Bibliotheken Noord Fryslân, blijven geopend. Naar aanleiding van de nieuwe coronamaatregelen van dinsdag zijn wel een groot aantal van de activiteiten tot nader order geannuleerd.

Het NK afstanden, dat van 30 oktober tot en met 1 november staat gepland, gaat ondanks de strengere coronaregels in Heerenveen door.

Weer een flinke toename in het aantal coronabesmettingen: 195 Friezen kregen in de afgelopen 24 uur een positieve testuitslag. Dit en meer in ons overzicht van het belangrijkste nieuws van de afgelopen 24 uur.

In verband met de nieuwe coronamaatregelen zijn alle bibliotheken van Biblionet Drenthe de komende weken alleen geopend voor het lenen van materialen. Alle activiteiten zijn geschrapt.

Hoewel de Veiligheidsregio Groningen vooralsnog heeft afgezien van een verbod op Sint Maarten, laten de winkeliersverenigingen in de gemeente Stadskanaal dit kinderfeest vanwege de de aanscherping van de coronamaatregelen aan hun deuren voorbij gaan.

ZAANSTAD - Het Zaans Medisch Centrum (ZMC) krijgt in de strijd tegen corona vooralsnog geen militaire hulp. Tijdens de eerste golf kreeg het ziekenhuis hulp van Defensie. Vorige week heeft het ziekenhuis opnieuw om militaire steun gevraagd, maar de aanvraag voor één verpleegkundige is nu afgewezen. 

In plaats van militaire zorgmedewerkers naar een ziekenhuizen met capaciteitsproblemen te sturen, heeft het Ministerie van Defensie besloten om in het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC) ongeveer honderd militaire zorgmedewerkers in te zetten, die daar specifieke COVID-zorg leveren aan patiënten uit het hele land.

"Met de hulp van Defensie kan het UMC Utrecht hierdoor 26 patiënten meer opvangen, waardoor het ook COVID-patiënten kan overnemen van ziekenhuizen die tegen de grenzen van hun capaciteit aanlopen", vertelt woordvoerder Majoor Drs. Peter de Bock. De totale capaciteit wordt hiermee uitgebreid van 26 naar 52 bedden.

Reguliere zorg afschalen

Woordvoerder Jolande van der Walle van het ZMC vindt het jammer dat het verzoek is afgewezen. "Bij de eerste golf kregen we een militaire verpleegkundige op de ic, dat hadden we nu graag ook weer gezien." Verder legt Van der Walle uit dat elke dag wordt bekeken of er voldoende plek is en of de reguliere zorg afgeschaald moet worden. "Dat is onontkoombaar. Zo hebben we deze week wat orthopedische operaties moeten uitstellen en dat is natuurlijk heel vervelend."

Majoor Drs. Peter de Bock legt uit: "Op dit moment is het grootste knelpunt binnen ziekenhuizen de 'handen aan het bed' voor COVID-patiënten die niet op de ic-afdeling liggen. De inzet van Defensie vergroot deze capaciteit."

Operationeel

Het Landelijke Coördinatiecentrum Patiëntenspreiding (LCPS) coördineert de verdeling van COVID-patiënten tussen de Nederlandse ziekenhuizen. Begin volgende week moet de militaire steunverlening in het UMC Utrecht operationeel zijn.

Begin volgend jaar zijn 450.000 mensen aangewezen op de bijstand. Vooral de versobering van de coronasteun aan zelfstandigen leidt tot tienduizenden uitkeringsgerechtigden extra, verwacht het economisch bureau van ABN Amro.

Door de coronapandemie zijn veel vakanties in het water gevallen. De reisbranche heeft hiervoor vouchers afgegeven. Die uit de eerste coronagolf lopen binnenkort af.

AMSTERDAM -  De GGD is het zicht op de besmettingenbronnen in de stad volledig kwijt. Dat zegt hoofd infectieziekten van de GGD Yvonne van Duijnhoven in een interview met AT5. Slechts een kwart van de positief geteste personen in de stad kan bij bron- en contactonderzoek nog aanwijzen waar de besmetting mogelijk heeft plaatsgevonden. "Met zo'n 600 of 700 nieuwe besmettingen per dag is dat gewoon niet meer bij te houden", zegt van Duijnhoven. 

"Ik kan wel zeggen dat het gierend uit de bocht is gevlogen de laatste week", begint Van Duijnhoven. "Vorige week hadden we het nog over een afvlakking, die zien we helemaal niet meer. We zieneen toename van 40 procent in de hele stad, wisselend over de verschillende stadsdelen", vertelt ze. Deels valt dat te verklaren door de toename in testen met 20 procent maar dat komt niet overeen met een stijging van besmette personen van 40 procent. 

Het vinden van de besmettingsbron lukt de GGD dus nauwelijks meer. "Bij driekwart van de besmette personen weten we het echt niet en een kwart van de mensen geeft aan: ik weet dat ik in contact ben geweest met andere mensen of ik ken andere mensen die ook klachten hebben", legt Van Duijnhoven uit. "Het zicht op waar die besmettingen nou precies plaatsvinden, dat raken we echt kwijt."