Nierdialyse- en niertransplantatiepatiënten die besmet raken met het coronavirus zijn extra vatbaar voor ernstige complicaties en hebben een hogere kans op overlijden.

De conclusie dat het klimaatbeheersingssysteem vrijwel zeker een rol speelde bij de verspreiding van het coronavirus in een verpleeghuis in Maassluis is door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) ’afgezwakt’, aldus direct betrokken onderzoekers. Ook was het RIVM terughoudend bij het waarschuwen voor de mogelijke gevaren van airco’s die lucht uit en in één en dezelfde ruimte rondblazen, meldt de Volkskrant op basis van correspondentie.

Een ouderendorp in de Nieuw-Zeelandse stad Christchurch is in lockdown gegaan nadat meerdere bewoners ademhalingsklachten hadden gekregen die doen denken aan een coronabesmetting, meldt de New Zealand Herald. Zondag had het land al honderd dagen geen nieuwe coronabesmettingen meer geconstateerd.

Victoria, de een na meest bevolkte deelstaat van Australië, meldt voor de tweede dag op rij een relatief laag aantal nieuwe coronabesmettingen. In de hoofdstad van de regio, de miljoenenstad Melbourne, wordt gehoopt dat de strikte lockdown die de autoriteiten er opnieuw instelden zijn vruchten afwerpt.

Het kwam als een klap in het gezicht bij Birgit Büchner, directeur van het museum Ons' Lieve Heer op Solder. Het museum zal geen subsidie meer krijgen van het de Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK). 'Ik zag dit totaal niet aankomen.'

Het museum vertelt het verhaal van een schuilkerk, die achter de zeventiende eeuwse woning ligt van een oude familie. Te zien zijn de oude keuken en woonruimte. Maar het hoogtepunt is de zolder: de katholieke huiskerk. 

Door de corona-uitbraak mist het museum al veel inkomsten. Dat het AFK de aangevraagde subsidie van 700.000 euro per jaar niet wil geven, komt helemaal niet goed uit voor het museum met 22 medewerkers. Büchner: 'Ons plan is goed beoordeeld, maar toen was het potje ineens leeg. Dat is behoorlijk frustrerend.'

Kanttekening

Het AFK plaatste wel een belangrijke kanttekening bij het ingediende plan. Zo zou het museum te weinig doen aan diversiteit en inclusiviteit binnen de organisatie. Het museum herkent zich niet in die kritiek en zegt dat de organisatie al een behoorlijke afspiegeling is van de stad.

Het CDA heeft inmiddels een debat aangevraagd. 

HOORN - Ruim een ​​jaar geleden was het nog maar een knotsgek idee, uitgewerkt op een tekening. Maar nu is het realiteit: Edwin ter Velde heeft een werkboot van afvalplastic gemaakt. Vandaag vaart hij ermee van Hoorn naar Amsterdam, om daar een duurzame lading af te geven en nieuw afvalplastic aan boord te nemen. Maar hoe komt zo'n bijzonder idee tot uitvoering en wat heb je ervoor nodig? NH Nieuws blikt terug en volgt vanmiddag de reis van de boot.

Het is juni 2019 als Edwin neerstrijkt op een stuk braakliggend terrein aan de Schelphoek in Hoorn. Hij en zijn vrouw Liesbeth zijn dan net een half jaar terug van een missie op Antarctica waar ze een tocht maakten met een zelfgemaakte terreinwagen van afvalplastic die op zonne-energie reed. Samen heeft het stel als doel: nooit meer iets weggooien. 

Maar nu heeft hij een nieuw idee: een VOC-fluitschip maken van afvalplastic en daarmee de wereld rondvaren. Voor het zover is, maakt hij eerst een 17e eeuwse werkboot van afvalplastic. En daar wil Edwin vaart mee maken, met Sail 2020 wil hij meevaren met de werkboot van afvalplastic.

Het artikel gaat verder onder de video

Startsein werkboot

In november wordt het officiele startsein gegeven voor de bouw van de werkboot. Onder het toeziend oog van vele aanwezigen wordt de boegbalk geplaatst op de houten mal die Edwin gebouwd heeft. De boot van afvalplastic wordt daar straks omheen gebouwd.

De werkboot wordt gemaakt in een zaagloods, die inmiddels verrezen is op het terrein aan de Schelphoek. De afgelopen maanden heeft Edwin de loods met vele vrijwilligers gemaakt, waaronder de 77-jarige Piet uit Berkhout. "Ze delen hun hele dagelijks leven hieraan, dus ze moeten natuurlijk wel gesteund worden", aldus Piet. 

In december brengt Edwin de 'centen' aan. Dat zijn de buigzame latten waar straks de planken tegenaan komen.

Het artikel gaat verder onder de foto

Stadsjutters

Voor de bouw van het uiteindelijke VOC fluitschip is er zo'n 350 ton aan afvalplastic nodig. Stadsjutters uit de gemeente Hoorn helpen met het verzamelen van dit plastic, waaronder de 9-jarige Romy. 

Met haar moeder gaat Romy al jaren samen de straat op om afval op te ruimen. Toen ze hoorde van het project van Edwin is ze ook fanatiek afvalplastic gaan knippen. "Als stadsjutter knip je afvalplastic, waar uiteindelijk weer planken mee worden gemaakt voor het fluitschip", legt Romy uit.

Het artikel gaat verder onder de video

Maar niet ieder type plastic is geschikt om te gebruiken voor de bouw van de VOC-werkboot. "Er zijn grofweg zeven verschillende typen huishoudplastic", legt Liesbeth uit. Op iedere verpakking staat een aanduiding met een nummer. Liesbeth: "Wij gebruiken type 1, 2, en 5 om te knippen. Die zijn geschikt voor onderzoek en om te recyclen."

Romy is niet de enige die fanatiek verzamelt en knipt. Ook de 78-jarige Mia van Iersel doet mee. Ze heeft de hele creaclub bij de watersportvereniging de Karperskuyl opgetrommeld om mee te doen.

Het artikel gaat verder onder de foto

Off-grid

Het is inmiddels hartje winter en in de loods wordt hard aan de boot gewerkt. Edwin en de vrijwilligers die meehelpen, houden zich warm met een kachel. Er is verder op het terrein ook geen aansluiting op gas, water of licht. Er wordt dus off-grid gewerkt. De energie die ze gebruiken in de loods komt van gerecyclede accu's afkomstig van auto's van dealer Pieter Ursem uit Zwaag. 

De boot vordert gestaag. Er wordt nu aan de kimgang gewerkt. "Dat is het eerste deel van de romp, daarvoor hebben we nu een mal gemaakt. De basis is er", legt Edwin uit. 

Het artikel gaat verder onder de foto

Uitgegroeid tot sociale werkplaats

Het is februari en het zijn niet meer alleen Edwin, Liesbeth en een handjevol vrijwilligers die druk bezig zijn in de loods op de scheepswerf. Inmiddels werken ook cliënten van de dagbesteding en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt mee aan de bouw van de 17e eeuwse werkboot. Ze knippen afvalplastic, maken in hun werkplaats dakspanten voor de loods en maken kussens van oude zeildoeken. 

"Al werkend ontmoet je elkaar. En dat is de rol die we hebben: mensen de gelegenheid geven om hier langzaam aan de slag te gaan en de stappen maken naar eigen werk ergens in de maatschappij", aldus Edwin ter Velde.

Het artikel gaat verder onder de video

"Ik heb heel lang naar de onderkant van de boot gekeken, maar daar komt nu eindelijk verandering in!", vertelt Edwin half februari met trots. De laatste zijplanken zijn op de werkboot bevestigd waardoor de boot nu van zijn mal getild kan worden. Edwin: "We hebben de werkboot nu omgedraaid en dan gaat het hard. Ik verwachtte dat we medio juli de boot voor het eerst te water gaan laten."

Het artikel gaat verder onder de foto

En dan is daar corona ...

En zo zit je in een werkplaats nog vol met vrijwilligers en andere mensen die hard mee werken aan de boot en zo is het er zo stil dat je er een speld kunt horen vallen. Ook de coronacrisis heeft invloed op Edwin en zijn vrouw. Cliënten van de dagbesteding, maar ook vrijwilligers kunnen opeens niet meer komen. En ook zijn doel: meevaren met Sail 2020 gaat niet meer door.

Maar Edwin is niet iemand die bij de pakken neer gaat zitten. Hij gaat door met de bouw van zijn afvalplastic VOC-boot en besluit om als alternatief in augustus op handelsmissie naar Amsterdam te gaan. Edwin: "Natuurlijk vind ik het jammer dat Sail niet doorgaat. Maar we gaan nu van handelskamer Hoorn naar handelskamer Amsterdam met een duurzame lading."  

Inmiddels is het juni en de laatste spanten worden aan de boot openbaar. Edwin hoopt in augustus, rond de datum dat Sail zou zijn, met de boot naar Amsterdam te kunnen varen. 

Het artikel gaat verder onder de foto

Onderzoek naar afvalplastic

Een werkboot van afvalplastic is niet het enige wat Edwin wil maken, zijn doel is een fluitschip. Maar om dat te bereiken moet er nog veel onderzoek gedaan worden naar de sterkte van het materiaal. 

"Het gerecyclede afvalplastic moet twintig keer zo sterk worden, dan kan het gebruikt worden", legt Esmée Amsen uit. Ze studeert chemische technologie aan De Haagse Hogeschool en ze doet materiaalonderzoek naar het afvalplastic. Het is haar tijdens haar onderzoek al gelukt om het materiaal met factor vier stijver te maken. 

Na de zomer studeert ze af op het project. "Ik hoop dat ik ook daarna nog bij kan dragen aan de bouw van het schip. Maar of mijn onderzoek ook echt de bouw mogelijk maken? Het is in ieder geval een goede start."

Het artikel gaat verder onder de video

Te water  

En dan is het zover! Het is begin augustus en de boot is af. Met veel mankracht wordt de werkboot te water gelaten. En met succes, want Edwin vaart er ook nog een stuk mee. Alles is dus klaar voor de grote dag: de dag dat Edwin en Liesbeth met de boot naar Amsterdam varen om daar een duurzame lading te lossen en een vracht met afvalplastic mee terugnemen. 

HOORN - Vorig jaar was de werkboot van afvalplastic nog slechts een tekening, maar nu is het zover. De boot van Edwin ter Velde van Clean2Amsterdam is af en vandaag vaart hij ermee van het Houten Hoofd in Hoorn richting Amsterdam. Maar hij gaat niet met lege handen die kant op. Edwin neemt een duurzame lading mee en zal dat morgen afleveren bij het Scheepvaartmuseum. NH Nieuws volgt Edwin tijdens zijn tocht naar Amsterdam. 

Op zijn scheepswerf in Hoorn heeft Edwin, samen met veel vrijwilligers en aangesloten organisaties, een jaar lang gewerkt aan de VOC-werkboot. Zelfs het coronavirus liet hem niet de moed in de schoenen zakken. Hij paste zijn plan om met Sail mee te varen aan en maakte er een handelsmissie van. Vol trots vaart hij vanmiddag, samen met zijn vrouw Liesbeth, de haven van Hoorn uit op weg naar de hoofdstad. 

Duurzame lading

Aan boord van de boot zal een duurzame lading liggen. De producten, waaronder duurzaam gebrouwen bier, een model van een pomp die in Afrika kan worden gebruikt en tassen en kussens gemaakt van zeildoek en gerecycled textiel worden afgezet bij het Scheepvaartsmuseum.

Afvalplastic

Na het afzetten van de duurzame producten, zal Edwin een nieuwe lading afvalplastic van het schip de Halve Maen mee terugnemen naar de scheepswerf in Hoorn. Waar hij na deze missie aan de slag gaat met zijn volgende uitdaging: een 17e eeuws speelschip van afvalplastic. 

Missie

Twee jaar geleden besloten Edwin en Liesbeth het over een andere boeg te gooien, ze zeiden hun baan vaarwel om te gaan voor hun missie: nooit meer iets weggooien. Het project Clean2Amsterdam duurt maar liefst tien jaar. Het uiteindelijke doel is de bouw van een VOC-fluitschip uit afvalplastic. Met het project willen Edwin en Liesbeth laten zien dat het anders kan en een nieuwe stap in de richting zetten van een volledig circulaire maatschappij. 

Het aantal mensen dat wereldwijd besmet is geraakt met het coronavirus is de 20 miljoen gepasseerd. De pandemie heeft wereldwijd ten minste 736.000 mensen gedood, waarbij de Verenigde Staten de meeste doden met ruim 163.000 hebben geregistreerd, gevolgd door Brazilië met bijna 100.000. In Nederland stierven meer dan 6100 mensen aan het virus. Bekijk het laatste nieuws in dit liveblog, dat wordt aangevuld.

Lang leken de Griekse vakantie-eilanden de coronadans te ontspringen, omdat er relatief weinig besmettingen waren. Maar vanaf dinsdag voltrekt zich een drama. Alle bars en restaurants in vijftien populaire toeristenoorden moeten voorlopig twee weken om middernacht dicht. Ook Duitsland heeft de maatregelen aangescherpt, met name voor terugkerende reizigers.

Een medewerker van huisartsenpraktijk Mûnewei in Damwâld is positief getest op het coronavirus. Dat laat de praktijk weten op haar website.

PURMEREND - Dankzij een nieuw online platform kan de ernstige zieke Amaysa toch nog genieten van een welverdiende vakantie dit jaar. De 3-jarige heeft een chronische leveraandoening waardoor een 'gewone' vakantie er niet in zit. Het gezin uit Purmerend heeft ook geen achtertuin en dat bracht ondernemer Martijn Neuvel op een idee. 

"Drie maanden geleden kwamen wij een oproep tegen van de moeder van Amaysa. Zij had haar dochter een stuk van haar lever gedoneerd omdat Amaysa een chronische leveraandoening heeft en ze zocht een veilige plek om te buiten te zijn", vertelt Neuvel. 

Omdat het immuunsysteem van Amaysa helemaal plat ligt, is contact met de buitenwereld gevaarlijk. Neuvel wist nog wel een afgelegen en verlaten grasveld in Blokker, waar het meisje en haar gezin vakantie konden vieren.

Een lokaal tentenbedrijf heeft vervolgens kosteloos een veilige tent in de 'leentuin' gezet, zodat het gezin daar aankomend weekend even tot rust kan komen. 

Platform

Het idee voor een platform voor deeltuinen was vervolgens snel geboren. Neuvel brengt nu mensen zonder tuin in contactmet mensen die hun tuin voor een goed doel graag eens een middagje afstaan. 

Inmiddels zijn meer dan 110 tuinen aangemeld en is de nieuwe site in de maak. Bedenker Neuvel hoopt op dat ook na coronacrisis het concept mensen met elkaar zal verbinden. 

Feyenoord heeft laten weten dat er voor de tweede keer een speler uit de selectie besmet is met het coronavirus. Dit blijkt uit een maandagochtend afgenomen test. Evenals bij de eerste speler maakt de club uit privacy-overwegingen de naam niet bekend.

Het aantal mensen dat wereldwijd besmet is geraakt met het coronavirus is de 19,5 miljoen gepasseerd. De pandemie heeft wereldwijd ten minste 724.000 mensen gedood, waarbij de Verenigde Staten de meeste doden met ruim 164.000 hebben geregistreerd, gevolgd door Brazilië met bijna 100.000. In Nederland stierven meer dan 6100 mensen aan het virus. Bekijk het laatste nieuws in dit liveblog, dat wordt aangevuld.

COLUMN – Moeder Natuur trekt alles gelijk. Zonzoekers hoeven deze corona­zomer niet van huis. Waarom naar Zuid-Frankrijk als de verzengende zon van de Midi naar ons toe is gekomen? Waarom naar Alicante? Zijn de hoogste temperaturen niet aan deze kanten?

Er lijken geen juridische gevolgen te zijn voor de Dokkumer die aan de basis staat van de corona-besmettingen in Dokkum. Ondanks wet- en regelgeving als het gaat om infectieziekten.

“Na de lockdown was ik een van de eersten die weer bij de kapper zat. Hij kreeg een enorme niesbui, wat ik vervelend vond maar waar ik niet meer aan dacht. Totdat ik coronaverschijnselen kreeg.

IJMUIDEN - De horeca beleeft vandaag een doorstart in de strijd tegen corona. Vanaf deze week moeten alle bezoekers, inclusief terrasgasten, zich laten registreren. Als een besmetting kan worden herleid tot een horecagelegenheid, en jij bent daar geweest, kan de GGD contact met je opnemen en vragen om in quarantaine te gaan.

De plicht gold al sinds de horeca weer open mocht, al werd de regel regelmatig genegeerd. Bovendien moet je vanaf vandaag ook je gegevens achterlaten als je een terrasje wil pakken, wat eerder niet het geval was. 

Met de toename van het aantal besmettingen kondigde premier Rutte vorige week aan dat horecazaken twee weken kunnen worden gesloten als er meerdere besmettingen met het coronavirus hebben plaatsgevonden.

Goede zaak

"Een goede zaak", zegt Lynn Koster van grandcafé Staal in IJmuiden. "We zijn blij dat we weer open zijn en willen dat ook zo houden. Daarom gaan we het strikt naleven. Dat deden we al omdat we veel met reserveringen werken. Dan heb je de al gegevens van veel mensen. Maar we gaan de registratie van bezoekers die zo even langkomen ook weer aanscherpen."

Horecazaken mogen gasten die niet willen meewerken, niet weigeren. Lynn heeft dat nog niet meegemaakt. "Iedereen werkt mee, het gaat heel soepel. Ik denk dat de mensen heel blij zijn dat de horeca weer open is. Dat willen ze zo houden. Net als wij."

We mogen dan nog midden in de coronacrisis zitten... het is tijd voor vakantie! Ook de sterren trekken eropuit om bij te komen van een jaar met de nodige ups en downs. Wie zit waar en wat doen ze daar zoal? Privé zocht het uit. Dit keer Annemarie Keizer.

Tot nu toe 18 mensen raakten in Dokkum besmet bij een feestje in een tuin en een daaropvolgende ontmoeting op een terras. Allemaal in de buitenlucht. Is het buiten toch niet zo veilig als gedacht?

Het UMC Groningen heeft eind vorige week vier nieuwe coronapatiënten opgenomen. Het aantal besmettingen met het coronavirus stijgt in het Noorden weer.  Met name in de stad Groningen is de toename fors.

Bij zorgorganisatie Middin zijn ze nog steeds woest. Een groep daklozen kraakte vorige week een nog leegstaand opvangcentrum voor verstandelijk gehandicapten met corona. Na het vertrek van de krakers was het een enorme bende en bleek het pand leeggeroofd. De organisatie doet aangifte.

COMMENTAAR – Zorgeloos is de zomer helaas niet geworden. Daarvoor zorgen niet alleen de hitte en de droogte, maar vooral het aantal coronabesmettingen dat weer toeneemt. In nog geen twee maanden tijd is de situatie flink verslechterd. Terwijl in juni het virus op de terugtocht leek, de ziekenhuizen leegliepen, de grenzen weer opengingen en we opgelucht adem konden halen, lijkt het virus nu weer terug van weggeweest. In ons enthousiasme hebben we kennelijk de coronaregels te veel laten vieren, met als gevolg dat premier Mark Rutte nu weer een donderspeech moest houden over de noodzaak de anderhalvemetersamenleving te blijven eerbiedigen.

De opbrengst van de Formule 1 is als gevolg van de coronacrisis zoals verwacht zwaar gekelderd. Dat heeft de eigenaar van de zwaarste raceklasse, Liberty Media, laten weten.

Passagiers op vluchten van Nederland naar Griekenland moeten vanaf maandag 17 augustus na aankomst aantonen dat ze niet met corona zijn besmet. De verklaring mag hooguit 72 uur oud zijn. Ook voor wie over land aankomt, geldt de verplichting.

Publiek is vanaf volgende week maandag weer welkom in rechtszalen, mits vooraf via e-mail aangemeld en met een maximum aantal. In verband met de coronamaatregelen was publiek sinds half maart niet toegestaan.

Donald Trump heeft een omvangrijk steunpakket afgekondigd om getroffen Amerikanen door de coronacrisis te loodsen. Volgens beursanalist Corné van Zeijl is het politiek gezien een slimme zet.

Bezorgde Amsterdammers hebben een demonstratie aangevraagd bij de gemeente Amsterdam voor de doodgeschoten Bas van Wijk (24). Hij werd zaterdag om het leven gebracht bij De Nieuwe Meer nadat hij de dader zou hebben aangesproken op het stelen van een horloge. 

Het protest is aangevraagd door YouTubekanaal Moet Je Horen TV en zou zondag om 12.00 uur op de Dam moeten plaatsvinden. De gemeente kan voorwaarden aan de demonstratie opleggen zoals het verplicht dragen van mondkapjes. Ook kan de demonstratie worden verhuisd naar een grotere locatie als het te druk dreigt te worden. 

'Geen politiek manifest'

Wat voor demonstratie het moet gaan worden, weten de initiatiefnemers nog niet, meldt de NOS die initiatiefnemer Myra heeft gesproken. 'Ik wist niet of het opgepakt zou worden. Dus wat precies de invulling gaat worden weet ik nog niet, maar het wordt geen politiek manifest. Het heeft namelijk niks met politiek te maken, maar is gewoon gezond verstand.'

De initiatiefnemers maken ook een vergelijking met de Black Lives Matter-protesten. Als het protest vanwege corona op de Dam niet kan, wil Myra naar het College van de Rechten van de Mens uitwijken, zegt ze tegen de NOS. 'Als dat voor een zwarte Amerikaan wel kan, dan kan dat ook voor Bas uit Badhoevedorp.'

Trending

Op sociale media is vandaag de #gerechtigheidvoorBas trending. Ook daar wordt de vergelijking met de protesten voor Black Lives Matter gemaakt. 

Zaterdag werd midden op de dag doodgeschoten door een nog voortvluchtige dader bij het Anton Schleperspad bij De Nieuwe Meer. Veel mensen bij de recreatieplas hebben het zien gebeuren. De dader is vermoedelijk tussen de 20 en 30 jaar oud. Hij heeft een lichte huidskleur, zwarte krullen en een mager postuur.

Vandaag werden bloemen neergelegd op de plek waar het is gebeurd. 

Ziekenhuizen behandelen momenteel 128 patiënten met het coronavirus. Dat is het hoogste aantal sinds 2 juli. Volgens voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg past de stijging „nog binnen de bandbreedte van de afgelopen dagen”.

De overname van GrandVision door EssilorLuxottica komt op losse schroeven te staan als die eerste geen volledige openheid van zaken wil geven over de gang van zaken tijdens de coronacrisis. Het moederbedrijf van brillenwinkelketens Pearle en Eyewish speelt ’verstoppertje’, vindt EssilorLuxottica, het bedrijf achter onder meer Ray-ban. De Nederlanders spreken op hun beurt van ’een absurde druk’. „Het personeel moest tot elf uur ’s avonds in het pand blijven.”

Het Nederlandse optiekconcern GrandVision, bekend van ketens als Pearle en Eye Wish, heeft tijdens de coronacrisis zijn koers drastisch gewijzigd, zonder dat met de beoogde nieuwe eigenaar EssilorLuxottica te overleggen. Dat zei de advocaat van Essilor maandag tijdens een kort geding bij de rechtbank in Rotterdam.

Het coronavirus is in de afgelopen 24 uur vastgesteld bij 630 mensen. Dat is de hoogste stijging in een dag sinds 26 april, zo komt naar voren uit het coronadashboard van de overheid.

In verschillende Groninger dorpen zijn maandag, rekening houdend met corona, de vakantiespelweken begonnen. Maar niet in Onstwedde, waar zo een 58-jarige traditie wordt onderbroken.

Het wordt niet alleen een oefenpot voor de spelers, maar ook een voor de organisatie achter de wedstrijd. Voor het eerst sinds het uitbreken van de coronacrisis speelt Ajax donderdag een thuiswedstrijd mét publiek. FC Utrecht is dan in de Johan Cruijff Arena de tegenstander. 

Vanwege het virus zijn er allerlei maatregelen genomen rondom de wedstrijd. De belangrijkste: er mogen maar ongeveer 4500 supporters het stadion in en dat zijn allemaal Ajacieden, want uitpubliek is voorlopig niet toegestaan.

Lang wachten en hitte

Voor veel van de fans die donderdag mogen komen wordt het waarschijnlijk een langere zit dan ze normaal gesproken gewend zijn. Op hun toegangskaart staat een tijdslot van een kwartier waarbinnen ze het stadion moeten betreden. De eerste fans moeten al tussen 17.15 en 17.30 uur naar binnen, terwijl de wedstrijd pas om 18.45 uur begint. Tel daarbij een voorspelde temperatuur van zo'n 31 graden op en je komt uit op een heet (voor-)avondje. Zeker gezien het feit dat fans ook na de wedstrijd rij voor rij naar buiten gelaten worden.

Binnenin het stadion moeten supporters te allen tijde anderhalve meter afstand van elkaar houden. Tussen iedere toegewezen stoel zitten daarom vijf lege stoelen. Ook mensen uit hetzelfde huishouden mogen niet naast elkaar zitten. Heel veel sfeer zal er niet ontstaan tijdens de wedstrijd, want zingen en schreeuwen is verboden.

Mobiele verkopers op tribune

In het stadion worden diverse hygiënemaatregelen genomen. Het kopen van eten en drinken kan eenmalig bij binnenkomst. Tijdens de wedstrijd gaan de kiosken dicht en kan er wel nog iets gekocht worden bij mobiele verkopers die op de tribunes rondlopen.

Met de maatregelen willen Ajax en de Johan Cruijff Arena voldoen aan het coronaprotocol dat de KNVB begin juli publiceerde. Hoewel die richtlijnen voetbalwedstrijden met publiek weer mogelijk moeten maken, moest het eerste oefenduel van Ajax afgelopen zaterdag, toch in een leeg stadion gespeeld worden. De gemeente gaf namelijk geen vergunning af voor het toelaten van 9000 fans bij de wedstrijd tegen RKC.

Sinds het uitbreken van de coronacrisis zitten ongedocumenteerden in de knel. Velen zijn hun baan kwijt en zonder verblijfsdocumenten kunnen zij niet terecht bij de reguliere voedselbank. Ze zijn afhankelijk van alternatieve voedselbanken, zoals die bij de Pauluskerk in Osdorp. Alleen daar al komen meer dan 600 gezinnen. De Balie Live Journalism en AT5 onderzoeken de komende maanden deze doelgroep. 

Kleine groepen mensen verzamelen zich om vier uur voor de ingang van de Pauluskerk in Osdorp. Over twee uur begint de uitgifte van voedselpakketten. Gezinnen met jonge kinderen, stelletjes en groepjes vrienden zoeken een plek in de schaduw. Een bezwete man deelt bonnetjes met rangnummers uit, terwijl hij verzoekt onderling afstand te houden.

Een gezin met baby ruilt een hoger rangnummer voor een lager, op voorwaarde dat bij de uitgifte van volgende week het omgekeerde gebeurt. De vrijwilligers dragen mondkapjes, tillen enorme watermeloenen en zakken rijst de busjes uit. Langzaam vormt zich een rij met de laagste nummers dichtbij de kerk.

Werkloosheid

Onder de wachtenden zijn veel Brazilianen, Colombianen, Eritreeërs en Filipijnen die wonen en werken in Amsterdam. Voor de corona-uitbraak in maart werkte het merendeel van hen als schoonmaker bij families thuis, en sommigen in de schoonheidsbranche of in de bouw. Nu zijn ze minstens de helft van hun inkomen kwijt en worstelen ze met het betalen van boodschappen en de huur. Veel Brazilianen wonen al lange tijd in de stad, soms meer dan 10 jaar.

De 38-jarige Eliene de Souza woont en werkt al 14 jaar in Amsterdam. Ze heeft net haar voedselpakket afgehaald en staat tussen vier grote tassen met eten te wachten op een vriendin. Sinds maart komt ze wekelijks bij de voedseluitgifte. ‘Door de pandemie heeft de helft van de gezinnen waar ik schoonmaak me afgebeld. Ik verdien nu 1200 euro per maand, mijn huur is 1125 euro. De afgelopen drie maanden waren beangstigend, ik kan geen boodschappen meer doen.’

Luana* (35) staat ook in de rij en is vooral boos: ‘Ik ben overdonderd dat families waar ik tien jaar over de vloer kwam mij nu laten vallen als een baksteen. Ze vragen niet hoe het gaat met mij en mijn twee jonge kinderen.’ 

Aanmeldingen verviervoudigd

Er zijn ook Amsterdammers die hen wel steunen. Een klein netwerk van dertig gezinnen groeide de afgelopen maanden uit tot een groep vrijwilligers die honderden gezinnen van voedsel voorzien. Ze bedienen mensen die niet naar de gewone voedselbank kunnen, omdat ze geen verblijfsdocumenten hebben. Spin in het web is Gianni Da Costa, voormalig gemeentelijk beleidsmedewerker voor de ChristenUnie.  ‘Wekelijks helpen twintig vrijwilligers met uitladen, sorteren en uitdelen’, vertelt Da Costa. ‘Allemaal hulpbehoevende ongedocumenteerden die aan het eind van de dag zelf ook een pakket mee naar huis nemen.’

Sinds maart zijn de aanmeldingen gegroeid van 150 naar meer dan 600 gezinnen, wekelijks krijgen ze nieuwe inschrijvingen binnen. Aanmelden kan via WhatsApp. Hierna volgt een kort intakegesprek: Wat is je situatie? Heb je papieren? Uit hoeveel mensen bestaat je gezin? Hoeveel werk had je en heb je verloren? Ook na de intake blijven er gesprekken plaatsvinden om te kijken hoe het gezin er voor staat en of ze nog ander soort hulp nodig hebben.

De groep is aanzienlijk en waarschijnlijk nog groter dan wat er nu te zien is: op basis van gesprekken met kerken en scholen schat Da Costa het aantal ongedocumenteerden Brazilianen in Amsterdam op zo’n 15.000.

Da Costa heeft zijn vakantie uitgesteld. ‘Het is echt nodig om hiermee door te gaan tot na de zomer. De zomerperiode is altijd al lastig geweest voor schoonmakers vanwege vakanties. Nu mensen thuis werken zijn er nog minder schoonmakers nodig.’

Donaties

Al de hele ochtend is Da Costa op de been om met een klein bestelbusje bij verschillende distributiepunten voedsel op te halen. Een supermarkt in Zuid doneert bakken bevroren brood. Het contact is via via ontstaan. Met donaties van vrijwilligers doet Da Costa inkopen bij groothandels in Duivendrecht en groenteboeren in Oost. Hij is moe, maar wil het werk niet neerleggen totdat er een oplossing is.

Het initiatief draait op donaties van winkels en andere particulieren. Het Rode Kruis ondersteunt ze waar het kan met voedsel: twee appels, een tomaat, een komkommer en wat brood voor één gezin. Dat wordt aangevuld met zakken rijst, zwarte bonen, meer fruit en brood, die hij inkoopt van donaties.

Een werkend, maar precair systeem volgens Da Costa. ‘In de eerste weken hadden we vaak niet genoeg eten en moesten we ‘nee’ verkopen. Dat doet pijn.’ Tot nu toe is er genoeg, maar er is een risico dat het straks te weinig is: ‘We zijn erg afhankelijk van donaties. Zo is een grote partij sinds zes augustus gestopt met leveringen, nu wordt het echt spannend.’

Deze groep zou toegang moeten krijgen tot de reguliere voedselbank, vindt Da Costa. Dat kan via een registratiesysteem, maar volgens veel ongedocumenteerden biedt dat geen uitkomst vanwege de angst om teruggestuurd te worden naar Brazilië.

‘Ook de gemeente zit muurvast’, zegt Da Costa. ‘Zonder registratie weet de gemeente niet om wie het gaat. En de gemeente kan geen wetten maken over wie wel of geen verblijfsvergunning krijgt natuurlijk. Daar
bovenop komt het beleid om migranten te ontmoedigen naar Nederland te komen en te
blijven.’ 

De Braziliaanse Adrian* (23) is zo iemand die bang is dat de Vreemdelingenpolitie hem naar zijn geboorteland terugstuurt als hij zijn echte naam noemt. Onder de felle zon wacht hij zijn beurt af in
de rij voor de kerk. Hij is schoonmaker en kapper. Tot maart had hij elke dag werk, maar nu
kan hij zijn 600 euro huur niet meer betalen. ‘Ik verdien nu iets meer dan 100 euro per maand,
mijn moeder springt gelukkig bij, ik heb deze pakketten echt nodig.’ Mensen die de huur niet meer kunnen betalen, logeren bij vrienden of gaan terug naar
Brazilië. Sommigen worden hun huis uitgezet, vertelt Da Costa.

‘Ik bel huiseigenaren op en smeek hen gezinnen niet op straat te zetten, tevergeefs. Het gebeurt wel. Huisbazen leven niet mee.’ Dat er op korte termijn iets moet gebeuren, is duidelijk. ‘Wat als ik opeens geen donaties meer krijg, wie gaat meer dan 600 monden voeden? Telkens die stress’, zegt Da Costa. ‘Ik
doe mijn best. Het is noodzakelijk, maar ook slopend. Ik hou dit niet lang meer vol.’

 *De echte namen van Luana en Adrian zijn bekend bij de redactie.

Wie kaarten heeft voor de try-out van de nieuwe oudejaarsconference van Youp van ‘t Hek op woensdag 16 september in Theater de Winsinghhof in Roden, krijgt binnenkort bericht. Niet dat de voorstelling is afgelast, maar dat de kaarten door het theater vanwege de corona-maatregelen opnieuw zijn ingedeeld.

Europese landen mogen niet verslappen in hun aanpak van het coronavirus. Anders grijpt Covid-19 opnieuw als een razende om zich heen. Die nadrukkelijke oproep van WHO klinkt maandag uit de mond van Michael Ryan, directeur van het Health Emergency Program.