De coronacrisis heeft grote invloed op ons dagelijks leven. De maatregelen om verspreiding tegen te gaan zijn ingrijpend en raken iedereen.

Logisch dus dat jij als Amsterdammer met vragen zit. AT5 probeert die de komende tijd zoveel mogelijk te beantwoorden. Zelf een vraag stellen? Dat kan via corona@at5.nl. 

HOORN - Nu de coronamaatregelen versoepeld worden, werken we toe naar een nieuw 'normaal'. Maar hoe gaat het in de praktijk met onze anderhalvemetersamenleving? Presentator Sander Huisman gaat op ontdekkingstocht in West-Friesland. Dit keer bij de schoonheidssalon van Yvonne Last. 

"Zeker toen ik een handdoek omkreeg, dan kom je toch wel heel dicht bij elkaar. En ook omdat je met het gezicht vlakbij ligt", redeneert Sander al liggend vanuit de stoel. Een mondmasker dragen is bij een schoonheidssalon niet verplicht, toch is Yvonne Last vastbesloten er wel eentje op te doen en ook bij iedere behandeling handschoenen te dragen. Yvonne: "Ik praat met klanten en ik ben vlakbij het gezicht bezig. Daarom doe ik hem gewoon om. Normaal gesproken dragen we alleen bij acne-behandelingen handschoenen."

Haar beide dochters zijn ook in de salon werkzaam. Yvonne: "Mijn ene dochter is visagiste. Zij kan nog niet aan de slag, we hebben alle make-up workshops dan ook gecancelled." In de tijd dat de salon dicht was, kreeg ze veel steun van haar vaste klantenkring. "Er kwamen toch veel mensen hun producten halen of ik bezorgde ze aan huis." 

Gewenning

"Die eerste maandag dat we weer open waren stond het huilen mij 's avonds nader dan het lachen. Ik dacht: 'Het is toch vréselijk als ik zo moet werken! Mijn bril besloeg steeds en ik had echt hoofdpijn. Dinsdag ging het beter, woensdag begon het te wennen en donderdag hoorde het er gewoon bij'", concludeert Yvonne.

Met een relativerende gedachte, werkt ze volle dagen door:  "Ik dacht bij mezelf: de zorg loopt de hele dag met een mondkapje, dus het moét gewoon te doen zijn." 

Om de crisis door te komen, deed Yvonne een beroep op de bijstand. "Ik heb een salon aan huis en hoef dus geen huur te betalen. Toch zijn ineens van de een op de andere dag je inkomsten weg. Dus heb ik voor de maand april toch een beroep op de bijstand gedaan." 

Ook nu kan Last minder klanten helpen dan normaal. Maar dat heeft ook tot inzichten geleid. "Eerlijk gezegd heeft het mij het inzicht gebracht dat er meer is dan alleen maar werken. En dat ik ook wat minder wil gaan werken."

Bekijk hier de hele aflevering van Sander in de schoonheidssalon: 

LAREN - De vlaggen hangen weer, de winkel is open en iedereen zit gezamenlijk aan de koffie. Wél op anderhalve meter afstand van elkaar, want na de sluiting die 2,5e maand duurde, is alles anders bij dagbesteding Boshoeve in Laren. "Het is even wennen, maar ik ben superblij dat we weer open zijn."

"Ik heb het wel gemist hoor," zegt Mike van Rooijen. Hij vult de grote container met oud papier en karton. "Veertig dozen moet ik platmaken. Veel werk, maar ik vind het heel leuk om hier weer te zijn."

Voorzichtig aan is de dagbesteding bij zorginstelling Sherpa weer begonnen. "Dit is een werkplek voor mensen met een verstandelijke beperking, maar niet alle cliënten kunnen al weer komen," vertelt begeleider José Sanders over de Boshoeve. Alleen mensen die zelfstandig reizen of gebracht worden. "Ophalen met het busje is nog niet corona-proof."

Kalender nog op maart

De dagkalender in de winkel is al die tijd blijven staan op 16 maart, toen alle dagbestedingslocaties de deuren sloten vanwege de corona-maatregelen. "Zo bizar. Ik had nooit verwacht dat het zo lang zou duren," zegt José, terwijl ze de kalender naar juni verplaatst.

Bekijk hieronder de reportage die NH Nieuws maakte over de eerste dag dat de Boshoeve weer open was:

Tekst loopt door onder video

De Boshoeve bestaat uit een winkel, een houtwerkplaats en een oud-papierservice, maar de afgelopen maanden was alles dicht. "Ik vond het maar saai," vertelt Erwin van As, die blokken hout in de bus gooit. Hij bleef veel thuis bleef tijdens de lockdown. "Een beetje gamen, op bed liggen en luieren. Maar dit is veel fijner, ik wil elke dag wel komen," zegt hij.

Vertrouwen

Wel gaat alles een beetje anders dan voorheen. "We moeten anderhalve meter afstand houden, onze handen vaak wassen en niets aanraken," vertelt Thomas Majoor. Toch hebben ze bij de Boshoeve vertrouwen in de toekomst. "Het gaat weer de goede kant op in Nederland. Dus ik hoop dat dat zo doorzet, zodat wij gewoon aan het werk kunnen blijven," aldus José.

Zijn de huizen tijdens de coronacrisis minder waard geworden of moet je nog steeds in de rij staan om überhaupt een bod te mogen uitbrengen? Makelaar John Schokker uit Hoogkerk geeft woensdag om 12.15 uur het verlossende antwoord tijdens DVHN Live.

Amsterdam heeft ook nog mooie dingen, naast Halsema :) Deze timelapse duurde 2+ jaar om te maken, heeft een maansverduistering en laat alle seizoenen van onze hoofdstad zien. 

Video

Videootje uit de linktips, van Albert Dros, die de Dam eventjes uit Amsterdam wil halen door uit te zoomen naar stad & maan in de vier jaargetijden. Een 4K meesterwerkje dat laat zien dat Amsterdam uiteindelijk gewoon van iedereen is. Op amsterdamtimelapse.com wat meer achtergrond over dit filmproject, dat twee jaar in beslag nam. Want in het Coronacafe laten we alle zorgen en het gezeik even achterwege, en willen we graag even benadrukken dat de hypocrisie van Halsema ten onrechte de aandacht heeft weggegrist van de welhaast euforische ervaring van WEER NAAR DE KROEG KUNNEN. Rare regels en stomme vragen of niet, het was fantastisch op het terras en aan de toog. Deel uw opgewekte ervaringen in de panelen, en pak er vooral nog een pint bij. Want deze kroeg, is mede dankzij u nooit gesloten geweest.

Na de breek nog  wel even een sloot HaHaHalsema-photoshops. Want Femke’s ambtsketting is gemaakt van loepzuiver Satirium, en vederlicht bovendien.

Handig tegen bumperklevers?

Social

PURMEREND - Het mooie weer van de afgelopen weken was voor veel mensen een opsteker in moeilijke tijden. De natuur heeft er op sommige plekken onder geleden, want door de drukte zijn op enkele plekken in de regio Zaanstreek-Waterland meer brandjes geweest en ligt er meer afval, merken betrokkenen.

Jamie Jenner merkt als boswachter in het Purmerbos dat de incidenten toenemen, omdat er door het mooie weer veel mensen in de natuurgebieden zijn.  Op de parkeerplaats voor de ingang van het bos ziet ze al aardig wat desinfecterende doekjes liggen. "Wat je meeneemt naar de natuur, neem je ook weer mee terug."

Daarnaast merkt ze dat er ook meer brandjes in het bos zijn. "Door de droogte vat alles veel sneller vlam. En als mensen dan bijvoorbeeld een sigarettenpeuk of glas in het droge gras gooien, kan dat resulteren in een brand."

Wormerland

Niet alleen in het Purmerbos, maar ook in Wormerland komen steeds meer brandhaarden voor. "Het zijn voornamelijk rietbrandjes en hopen riet die blijven liggen. In deze droge tijd is dat zeer aantrekkelijk voor jongelui om er een lucifer in te steken", stelt Ed Zijp, handhaver in de regio Wormerland. "Gelukkig gebeurt het niet dagelijks. Het is dit jaar meer dan andere jaren. Als het hout van een vuurtje op is, dan gooien ze wel wat anders erop. Misschien onderschat ik het zelf, maar ik denk dat we zo'n tien meldingen hebben gehad. Dat vind ik heel vervelend."

Doordat veel handhavers op dit moment hun handen vol hebben aan het handhaven van de anderhalvemetersamenleving, merkt Zijp dat de brandjes niet zo makkelijk opgespoord kunnen worden. En dat terwijl de consequenties groot kunnen zijn. "Het is gevaarlijk vanwege de veenbrand (red. - resulteert in dagenlange brand) plus veel schade aan de grond. Ik snap wel dat jongeren wat willen, maar houd alles heel."

AMSTERDAM - Sarah Dajanti en Gideon Everduin twijfelden geen moment toen de oproep tot demonstratie voorbij kwam. Vandaag blikken ze terug op het protest dat zoveel stof doet opwaaien. 

"Het was een historische dag, meer dan vijfduizend man aanwezig, allemaal voor de positie van de nazaten van de Afrikanen wereldwijd en de Afrikaanse natie. Het was machtig het was prachtig het was geschiedenis" zegt Gideon Everduim, die gister tussen de andere demonstranten op de Dam stond.

Hij zegt met een kinderwagen afstand gehouden te hebben. "Ik vind het jammer dat we over de maatregelen vallen terwijl het over iets veel groters gaat. Niemand gaat voor zijn lol naar de Dam toe, niemand wil COVID. Het gaat over racisme, dat is dusdanig geïnstitutionaliseerd en doet zoveel pijn. Het maakt mensen ook ziek, vandaar dat mensen zo massaal bij elkaar komen", verklaart hij. 

Respect

Ook Sarah Dajanti ging gistermiddag met vrienden naar de Dam. "Ik vond het heel mooi om er te zijn en om te zien hoeveel mensen er waren ondanks corona. Ik vond het ook opvallend dat er veel witte mensen waren. Het is ook belangrijk dat het effect heeft op mensen die niet dagelijks ervaren hoe het is om gediscrimineerd te worden."

"Ik heb superveel respect voor Halsema", zegt Dajanti. "Gezien het feit dat ze heel veel shit over zich heen krijgt en daar nog steeds staat."

Ook Gideon is onder de indruk van de burgemeester: "Ik vind haar keuze leiderswaardig", zegt hij. "Dit is wat ik graag zie van een burgemeester. Ik ben niet altijd fan van haar, maar soms moet je de bloemen geven aan de mensen wanneer ze die kunnen ruiken. Dus bij deze de bloemen mevrouw Femke Halsema."

"Mocht het haar plek kosten, dan geeft ze het goede voorbeeld. Om racisme te bestrijden kan het je positie kosten, maar dat racisme het allerbelangrijkste is dat we moeten bestrijden in de Nederlandse maatschappij is een feit."

Op de fiets, met de auto, of gewoon te voet: Amsterdammers die zich gemeld hebben met coronaklachten kunnen zich vanaf vandaag laten testen in de RAI. De GGD heeft in een van de hallen van het congrescentrum een speciale coronateststraat ingericht.

'Het was vlotter dan ik dacht', vertelt een man die zich net heeft laten testen op het virus. 'De service was ontzettend goed en de test verliep ook heel goed. Het deed wel even pijn toen ze met zo'n staafje mijn neus in ging. Maar verder echt vlekkeloos.'

Honderden mensen

Volgens Yvonne van Duijnhoven van de GGD stond het speciale coronatestnummer gisteren 'roodgloeiend', ook door Amsterdammers die zich wilden laten testen. 'We hebben hier nu toch ook een aantal honderden mensen die vandaag hier de test zijn komen doen.'

Mensen hoeven voor een test hun auto niet uit. Maar ook snel even langsfietsen, mits je een afspraak hebt, is mogelijk, zo vertelt Van Duijnhoven. 'Een bike-through kan natuurlijk niet ontbreken in Amsterdam'

In Amsterdam Vandaag: een terugblik op de demonstratie op de Dam, de coronateststraat in de RAI is open en een plofkraak in Slotermeer. Je bekijkt het allemaal hier.

ZANDVOORT - Rondzwervende stukken glas en loszittende onderdelen van skate-obstakels. Het is voor jonge Zandvoortse skaters op dit moment geen pretje om te skaten in hun skatepark langs het spoor, zo vinden ze zelf. Ze hopen dat de gemeente ze een keer komt helpen, maar daar zouden ze geen luisterend oor vinden. Zandvoorter Niek Drommel is daarom nu een petitie gestart om zijn jonge dorpsgenoten te ondersteunen.

Skaten is 'hot'. Skeelers en skateboards worden tijdens de coronacrisis flink verkocht en dat is ook te merken bij de skateparken. Ruben en Tijn, twee jonge Zandvoortse skatetalenten, merken dat ook bij hun skatebaan. "Het zou fijn zijn als we wat meer ruimte zouden krijgen, want je klapt makkelijk tegen iemand aan."

Maar eerst hopen ze dat er iets aan het onderhoud wordt gedaan, want dagelijks staan ze stukken glas op te ruimen, die hangjongeren waarschijnlijk hebben achtergelaten.

Tekst gaat verder na video

Er staat op het skatepark ook een zogenaamde 'graffiti wall', waar jonge kunstenaars zich op kunnen uitleven met hun spuitbussen. Niek Drommel verkoopt die bussen in het centrum van Zandvoort en hoorde de laatste maanden veel geklaag over het skatepark. "Er ligt glas, de onderdelen zijn zomaar neergezet, zonder dat er een gedachte achter zit. De graffiti wall is ook veel te klein." Dat laatste beaamt Demi, die vandaag de muur staat vol te spuiten. "Als ik iets heb gemaakt, is het vaak heel snel weer weg, omdat de volgende er dan alweer overheen is gegaan met een nieuw kunstwerk. En dat gaat iedere keer zo."

Petitie

Omdat zijn jonge dorpsgenoten geen gehoor kregen bij de gemeente, ondernam Niek zelf actie door middel van een petitie. "En dat gaat goed. Ik krijg veel positieve reacties van Zandvoorters en hij is inmiddels honderdtwintig keer ondertekend." De inzet: meer ruimte voor het skatepark, meer graffitimuren, betere objecten, maar vooral meer onderhoud. 

Een woordvoerder van de gemeente Zandvoort laat weten dat ze zich niet herkennen in het beeld dat er niet geluisterd wordt naar de skaters. Sterker nog, het probleem is wel degelijk bekend en de wethouder zou juist graag hun plannen willen zien om gezamenlijk tot een mooie oplossing komen. Dat staat dus haaks op het verhaal van Drommel en de skaters. "We willen nu echt gehoord worden en niet telkens worden afgewimpeld."

De demonstratie op de Dam gisteren veranderde in zeer rap tempo uit tot een grote bijeenkomst met zo'n vijfduizend betogers. Afstand houden was eigenlijk niet meer te doen. Viroloog van het Amsterdam UMC en het Outbreak Management Team (OMT), Menno de Jong, zag de beelden van de volle Dam en maakte zich meteen behoorlijk zorgen. 

'We zijn al maanden bezig om anderhalve meter afstand te houden, dan is het zorgelijk om vijfduizend mensen op een kleine ruimte te zien staan schreeuwen', zo zegt De Jong.

Daarbij komt dat het lastig in te schatten is wat de gevolgen precies zijn. Ook onder virologen verschillen de meningen: zo vertelde een viroloog van het Leids Universitair Medisch Centrum vanmorgen op NPO Radio 1 dat zij geen grote verspreiding voorspelt, omdat de duizenden betogers in de buitenlucht stonden en velen mondkapjes droegen.

'Het is moeilijk uit te drukken in een risico. We weten niet hoe groot het risico is in de buitenlucht', stelt de Jong. Hij legt uit dat daarin het zekere voor onzekere wordt genomen, omdat áls er een verspreiding komt, dat hard kan gaan. 'Er ís een risico en dat moet eigenlijk al genoeg zijn'. Daarom moeten we dit soort evenementen nog niet willen. 

De eerstvolgende stap is volgens de Jong het laagdrempelig testen op het virus. Dat kan iedereen, mits je klachten hebt, sinds begin deze week bij de GGD. Ook in de Tweede Kamer wordt nog onderzocht wat de vervolgstappen zijn voor de betogers. 'Niet om een vinger te wijzen, maar om een indruk te krijgen hoe groot het risico werkelijk is geweest'.

Inmiddels is duidelijk dat het kabinet en het RIVM demonstranten vragen om hun gezondheid de komende twee weken extra in de gaten te houden. Mochten zij coronagerelateerde klachten ontwikkelen, dan kunnen ze contact opnemen met de GGD voor een coronatest.

Ze twijfelden geen moment toen de oproep tot demonstratie voorbij kwam. Sarah Dajanti en Gideon Everduim. Ze blikken terug op het protest dat zoveel stof doet opwaaien. Wat betreft de inhoud en de hoeveelheid mensen die het op de been bracht. 

Het was een historische dag, meer dan vijfduizend man aanwezig, allemaal voor de positie van de nazaten van de Afrikanen wereldwijd en de Afrikaanse natie. Het was machtig het was prachtig het was geschiedenis' zegt Gideon Everduim, die gister tussen de andere demonstranten op de Dam stond.

Hij zegt met een kinderwagen afstand gehouden te hebben. 'Ik vind het jammer dat we over de maatregelen vallen terwijl het over iets veel groters gaat. Niemand gaat voor zijn lol naar de Dam toe, niemand wil COVID. Het gaat over racisme, dat is dusdanig geïnstitutionaliseerd en doet zoveel pijn. Het maakt mensen ook ziek, vandaar dat mensen zo massaal bij elkaar komen.'

Ook Sarah Dajanti ging gistermiddag met vrienden naar de Dam. 'Ik vond het heel mooi om er te zijn en om te zien hoeveel mensen er waren ondanks Corona. Ik vond het ook opvallend dat er veel witte mensen waren. Het is ook belangrijk dat het effect heeft op mensen die niet dagelijks ervaren hoe het is om gediscrimineerd te worden.'

'Ik heb superveel respect voor Halsema' zegt Dajanti. 'Gezien het feit dat ze heel veel shit over zich heen krijgt en daar nog steeds staat.'

'Ik vind haar keuze leiderswaardig' zegt Everduim. 'Dit is wat ik graag zie van een burgemeester. Ik ben niet altijd fan van haar, maar soms moet je de bloemen geven aan de mensen wanneer ze die kunnen ruiken. Dus bij deze de bloemen mevrouw Femke Halsema.'

'Mocht het haar plek kosten dan geeft ze het goede voorbeeld. Om racisme te bestrijden kan het je positie kosten, maar dat racisme het allerbelangrijkste is dat we moeten bestrijden in de Nederlandse maatschappij is een feit.'

GroenLinks vindt het goed dat burgemeester Femke Halsema gisteren besloot om niet in te grijpen nadat het te druk werd tijdens een demonstratie tegen racisme en politiegeweld op de Dam. 

Fractievoorzitter Femke Roosma stond ook te demonstreren. 'Hard ingrijpen en mensen uiteen jagen, dat was echt alleen maar slechter geweest. Dat was echt niet coronaproof geweest, als je mensen uit elkaar had gejaagd.'

Volgens haar hielden de aanwezige demonstranten rekening met het afstand houden, al was dat wel moeilijk omdat er zoveel mensen waren. 'Maar mensen waren zich er wel heel erg bewust van. Er waren veel mensen, daar was iedereen verbaasd over.'

Marianne Poot, fractievoorzitter van de VVD, vindt dat burgemeester Femke Halsema moet opstappen. 'We hebben sowieso een probleem in Amsterdam. Of, ik hoop het niet, er is over twee weken een uitbraak. Maar in ieder geval hebben we nu ontzettend veel moeite om mensen te vertellen dat ze zich wel aan de regels moeten houden.'

De demonstranten die gisteren meededen aan een protest op de Dam moeten de komende twee weken goed op hun gezondheid letten. Dat schrijft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) vandaag op Twitter.

'Voor de mensen die gisteren bij de demonstratie op de Dam waren: de 1,5m afstand is niet altijd in acht genomen. Daarmee is de kans op besmetting aanwezig', aldus de Jonge.

Duizenden mensen kwamen gisteren naar de Dam om daar te protesteren tegen racisme en politiegeweld. Aanleiding voor de demonstratie was de dood van de Afro-Amerikaanse George Floyd die vorige week in de Amerikaanse staat Minnesota om het leven kwam door politiegeweld.

Advies RIVM

Omdat het tijdens het protest steeds drukker werd hielden demonstranten geen 1,5 meter afstand van elkaar. Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) gaf vanmiddag in de Tweede Kamer aan dat het kabinet het RIVM gevraagd heeft om met een gezondheidsadvies te komen voor de demonstranten.

Dat advies is er nu. Demonstranten wordt gevraagd om de komende twee weken extra goed op symptomen te letten die kunnen duiden op een coronabesmetting. Mochten zij klachten krijgen dan kunnen zij via het speciale coronanummer een afspraak bij de GGD maken om zich te laten testen. Bij die afspraak is het belangrijk om aan te geven dat de demonstratie bezocht is.

Kritiek en tevredenheid

Op het besluit van burgemeester Halsema om de demonstratie door te laten gaan kwam vandaag veel kritiek vanuit zowel de landelijke als de gemeentelijke politiek. De organisatie van het protest gaf aan blij te zijn met het besluit van de burgemeester.

De organisatie van de anti-zwart politiegeweld demonstratie kijkt met tevredenheid terug op het protest op de Dam gisteravond. Dat er animo zou zijn wisten ze, maar dat er zoveel mensen op af zouden komen, daar konden ze alleen van dromen. Volgens hun heeft burgemeester Halsema goed gehandeld.

'Ik denk dat het feit dat al deze mensen zijn opgestaan en zijn komen opdagen dat dat de boodschap uitgeeft', zegt Naomie Pieter, een van de organisatoren van de demonstratie. 

'Om eerlijk te zijn wisten we niet dat er zoveel mensen zouden komen. Op een normale Kick Out Zwarte Piet demonstratie hopen we op een bepaalt aantal, rond de tweehonderd, maar dat er meer dan vijfduizend mensen zijn gekomen is heel bijzonder.'

Ik denk dat veel mensen zich geroepen voelde om er iets van te zeggen maar ook fysiek te laten zien dat racisme niet meer kan', zegt Jerry Afriyie die ook in de organisatie zit. 

Samenwerking

'Over de samenwerking met de gemeente en dan met name burgemeester Halsema is de organisatie zeer te spreken. 'Ik denk dat de gemeente Amsterdam weet hoe je een demonstratie kan faciliteren. Het is jammer dat het niet gelukt is met de anderhalve meter afstand. We hadden heel graag willen laten zien dat mensen in tijden van corona voor hun mensenrechten kunnen opkomen', zegt Afriyie.

'Mocht het de plek van de burgemeester kosten, dan weet ik zeker dat er over twintig jaar, als er een nieuwe generatie aankomt, ze zich kapot zullen schamen dat wij met z'n alle politiek drijven met mensenlevens.'

ALKMAAR - Iedereen met coronaklachten kan zich nu laten testen. Het landelijke telefoonnummer waar je een afspraak kan maken, is sinds gisteren al ruim 300.000 keer gebeld. In de 'corona-drive thru' in Alkmaar werden vandaag de eerste honderd tests afgenomen.

Voor de medewerkers van GGD Hollands Noorden is het aanpoten in de teststraat op het terrein van ijsbaan De Meent in Alkmaar. Een continue stroom auto's, en een enkele fietser of voetganger, meldt zich bij de testlocatie. 

Tekst loopt verder na de video

"Er hebben zich voor deze eerste testdag ruim honderd mensen gemeld via 0800-1202", zegt Anneke van Doorn van de GGD. "We testen hier nu iedereen die denkt corona te hebben, omdat ze klachten vertonen. Of je het eerder gehad hebt, onderzoeken we niet. Dat moet via bloedonderzoek. Hier maken we alleen swabs van de keel en neus."

"Omdat ik hoesterig ben en al lange tijd verkouden", vertelt een vrouw in de rij. "Wil ik weten of ik iets onder de leden heb. Ik denk het van niet, maar voor de zekerheid wil ik het weten."

Binnen 48 uur krijg je de uitslag te horen. "Mocht blijken dat je corona hebt dan starten we met het bron- en contactonderzoek", legt Van Doorn uit. "Dat is een flinke klus, maar we gaan na met wie je allemaal contact hebt gehad. Die mensen vragen we of ze klachten hebben en zo ja, of ze zich willen laten testen. Zo gaan we samen de crisis bezweren."

IJsbaan De Meent kan tot oktober gebruikt worden door de GGD. "Dan kan er hopelijk weer geschaatst worden door iedereen. Wij zoeken dan een andere plek, want zo lang als nodig zullen wij als GGD een testlocatie bieden."

De stoomtrein van Museumspoorlijn STAR reed geen ritten door de aangescherpte corona-maatregelen van de afgelopen maanden. Het stoomseizoen wordt, door de versoepeling, weer hervat op 14 juni.

Het landelijke telefoonnummer raakte overbelast en de corona-teststraat in Groningen kon het ook even niet aan dinsdag. Vanaf maandag kan iedereen met klachten zich laten testen op het coronavirus, maar dat verloopt nog bepaald niet van een leien dakje.

Onderwijsorganisaties kijken tevreden terug op de eerste dag waarop veel middelbarescholieren weer naar school mochten komen. De verhuizing naar nieuwe onderkomens op het azc in Burgum gaat door. Dit en meer in ons overzicht van het belangrijkste coronanieuws van de afgelopen 24 uur.

ALKMAAR - Iedereen met coronaklachten kan zich nu laten testen. Het landelijke telefoonnummer waar je een afspraak kan maken, is sinds gisteren al ruim 300.000 keer gebeld. In de 'corona-drive thru' in Alkmaar werden vandaag de eerste honderd tests afgenomen.

Voor de medewerkers van GGD Hollands Noorden is het aanpoten in de teststraat op het terrein van ijsbaan De Meent in Alkmaar. Een continue stroom auto's, en een enkele fietser of voetganger, meldt zich bij de testlocatie. 

Tekst loopt verder na de video

"Er hebben zich voor deze eerste testdag ruim honderd mensen gemeld via 0800-1202", zegt Anneke van Doorn van de GGD. "We testen hier nu iedereen die denkt corona te hebben, omdat ze klachten vertonen. Of je het eerder gehad hebt, onderzoeken we niet. Dat moet via bloedonderzoek. Hier maken we alleen swabs van de keel en neus."

"Omdat ik hoesterig ben en al lange tijd verkouden", vertelt een vrouw in de rij. "Wil ik weten of ik iets onder de leden heb. Ik denk het van niet, maar voor de zekerheid wil ik het weten."

Binnen 48 uur krijg je de uitslag te horen. "Mocht blijken dat je corona hebt dan starten we met het bron- en contactonderzoek", legt Van Doorn uit. "Dat is een flinke klus, maar we gaan na met wie je allemaal contact hebt gehad. Die mensen vragen we of ze klachten hebben en zo ja, of ze zich willen laten testen. Zo gaan we samen de crisis bezweren."

IJsbaan De Meent kan tot oktober gebruikt worden door de GGD. "Dan kan er hopelijk weer geschaatst worden door iedereen. Wij zoeken dan een andere plek, want zo lang als nodig zullen wij als GGD een testlocatie bieden."

Op de bank genieten van een optreden van bijvoorbeeld Wia Buze, Bert Hadders of Pé & Rinus? Dat kan met het programma Cultuur aan Huis. DVHN brengt artiesten naar de huiskamer, twee keer in de week, onder aanvoering van de Groningse theatermaker/presentator Arno van der Heyden. Vandaag met singer-songwriter Wiebe Kaspers.

AMSTERDAM - Artsen hebben "met afgrijzen" gekeken naar de demonstratie maandag op de Dam in Amsterdam. Dat zegt Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. "Het ging om 5000 mensen vanuit het hele land die langdurig dicht bij elkaar stonden en de meeste omstanders niet direct kennen. De kans is zeer reëel dat er mensen met corona waren. En de kans dat zij dat hebben overgedragen is ook zeer reëel", aldus Kuipers.

Duizenden mensen waren maandag samengekomen op de Dam om te protesteren tegen racistisch politiegeweld in de Verenigde Staten. Door de hoge opkomst was het moeilijk voor deelnemers om afstand van elkaar te bewaren. Dat kan volgens Kuipers "wel degelijk leiden tot een opvlamming van het aantal nieuwe infecties. Het virus is niet weg."

Kuipers, die zelf in de Verenigde Staten heeft gewoond en gewerkt, zegt dat hij de aanleiding voor het protest goed kan begrijpen. "Maar op zo'n manier op zo'n locatie, dat is niet heel gelukkig. Als ik naar dat protest was gelopen en ik had het gezien, was ik weggegaan. Het is niet heel slim om daar met 5000 mensen te gaan staan."

Een van de risico's is dat de deelnemers aan het protest na afloop ook weer vertrekken. "Ze gaan naar een terras, naar hun eigen familie, naar een werkkring. Als op één event tientallen mensen besmet raken, gaat het virus snel verder voordat je het detecteert."

HILVERSUM - Na twee maanden onderwijs op afstand, mochten vandaag de middelbare scholieren ook weer in de schoolbanken plaatsnemen. De school in 'coronastijl' ziet er wel iets anders uit, zo was te zien op het Hilversumse Roland Holst College.

"Hallo, welkom. Wat fijn dat jullie er weer zijn. Je kan daar een flesje met desinfecterende pakken", zo verwelkomt rector René Karman vele van zijn leerlingen deze ochtend. "Hier hebben we enorm naar uitgekeken. Dit gebouw zonder leerlingen is niks. Dus we zijn heel erg blij dat we weer open mogen."

Er is een hoop anders dan anders, want het is een hele puzzel om overal aan de anderhalve meter te voldoen. De gebouwen van de Hilversumse school zijn daarom voorzien van looproutes met veelal eenrichtingsverkeer en hangen vol met hygiëne-aanwijzingen.

Ook in de klassen is te merken dat nog niet alles bij het oude is. "Het voelt niet echt compleet", zegt Adrian, een van de leerlingen. "De helft van de klas is er niet. Dat is niet zo leuk."

Bezoek van de minister

Minister van Onderwijs Arie Slob komt ook langs in Hilversum om te zien en te horen hoe de heropening van de middelbare school loopt. "Heel mooi. Fijn. Een school zonder leerlingen is niks, daar is het hart uit. Men heeft zich enorm ingespannen om binnen alle restricties er voor te zorgen dat een deel van de leerlingen weer naar school kan gaan."

De minister spreekt tijdens zijn bezoek met leerlingen en docenten. De vraag hoe het onderwijs er naar de zomervakantie uit gaat zien, blijft nog onbeantwoord. "Wie het weet, mag het zeggen. Maar ik denk dat het reëel is als we zeggen dat volledige openstelling ook na de zomervakantie nog niet mogelijk is."

Leerling Nino, die ook met de minister sprak en hem mocht rondleiden, is in elk geval weer met veel plezier naar school gegaan. "Het is raar en anders, want je moet je handen desinfecteren en je hebt eenrichtinglooproutes, maar het is wel heel erg fijn om op school te zijn."

Hij nam zelfs een bijbaan in de supermarkt, omdat hij het contact met zijn klasgenoten miste. "Ik had heel erg de behoefte aan sociaal contact met de mensen en als je dat niet vindt op school dan maar in de supermarkt met klanten en collega's." Hoewel de situatie anders is dan voorheen, is hij dan ook blij zijn klasgenoten weer te zien. "Het is weer fijn. Het voelt een beetje als thuiskomen eigenlijk."

De eerste lessen worden vanaf vandaag weer fysiek gegeven in het middelbaar onderwijs en het is ook de eerste werkdag na de versoepelingen van gisteren. Op het busstation in Amstelveen was het vanmorgen niet overdreven druk. Volgens Rick de Vries van Connexxion verliep de ochtendspits rustig maar het aantal reizigers neemt voorzichtig weer toe. Mét mondkapje en zonder directe interactie met de buschauffeur gaat het volgens de meeste reizigers prima.

"Het is een spannende dag. Het voelt toch een beetje als een nieuw tijdperk." Rick de Vries van Connexxion is tevreden over het verloop van de eerste ochtendspits na het pinksterweekend en de versoepelingen. "Er is niet echt een massale toeloop geweest van reizigers. Dus meer bussen en wel wat meer reizigers (...) dat betekent dat er voldoende afstand door reizigers kan worden gehouden."

De meeste reizigers die NH Nieuws vandaag sprak zijn er ook van overtuigd dat op deze manier reizen prima kan. Of het veilig is? "100%. omdat iedereen afstand houdt. Geen enkel probleem.", aldus een wat oudere man. Toch vindt hij al die mensen met mondkapjes een onwennig en bizar gezicht. "Het is wel een beetje science-fiction waar je in zit tegenwoordig."

Een tiener pakte vandaag voor het eerst de bus 'sinds de coronatijd'. Prima te doen, volgens hem: "Hmmm, drie mensen. Vol was het echt niet." Een mevrouw vindt de mondkapjes ook maar een gek gezicht: "Net of je allemaal al besmet bent, lijkt het wel. Je hoeft niet te staan, je kan allemaal nog zitten en de meesten hadden ruimte met een bankje ertussen."

Chauffeurs

"Chauffeurs mogen een mondkapje dragen als ze dat willen. Daar maken chauffeurs eigen afwegingen. Ze voelen zich veilig omdat de voordeuren, nog steeds, gesloten blijven." Even een praatje maken zoals de meeste chauffeurs dat gewend zijn zit er voorlopig nog niet in. Op 1,5 meter van de cockpit hangt een ketting zodat het onmogelijk is om in de aura van de bestuurder te komen. Dat alles om de veiligheid van het personeel te waarborgen. "Je kan wel een vraag stellen maar dan sta je echt een flink eind bij hem vandaan." 

Het aantal Nederlandse coronapatiënten op de intensive care is met 4 afgenomen van 158 naar 154. Dat meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. Daarmee wordt de dalende trend van de afgelopen anderhalve maand voortgezet. Maandag nam het getal al met 1 af.

Na de enorme klap van de coronacrisis hebben pensioenfondsen weer een beetje meer lucht. In mei is de gemiddelde dekkingsgraad opnieuw iets omhoog gegaan, voornamelijk dankzij een opverende beurs, zeggen deskundigen in een rondgang van De Telegraaf.

Nederland heeft weinig aan ’coronabonds’, obligaties die de eurolanden gezamenlijk uitgeven om de maatregelen tegen het coronavirus te financieren. Tegelijkertijd kunnen de gevolgen van het virus de eurozone in een nieuwe crisis storten.

De GGD is overvallen door de ongekende hoeveelheid telefoontjes van het aantal Nederlanders dat getest wil worden op corona. Op de eerste beldag, maandag, is de afsprakenlijn 0800-1202 maar liefst 323.000 keer gebeld. „We hadden nooit verwacht dat we de Voice of Holland overtreffende aantallen telefoontjes zouden krijgen”, zegt een woordvoerder van de GGD Nederland.

De coronacrisis slaat grote gaten in de huishoudboekjes van burgers en bedrijven. Ook overheden zien hun schulden hard oplopen.

Er werden in mei meer hypotheekaanvragen gedaan, en er is ook een flinke stijging in het aantal huizen dat te koop staat. De woningmarkt is flink in beweging dankzij de effecten van de coronacrisis. Dat blijkt uit data van de Van Bruggen Adviesgroep en het Hypotheken Data Netwerk.

Veel landen in Europa heten reizigers nu of volgende maand weer welkom. Maar opgelet: als straks een tweede coronagolf onze plannen dwarsboomt, worden de kosten niet vergoed. Dat blijkt uit een onderzoek van MoneyView.

Minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) heeft na de demonstratie op de Dam het RIVM gevraagd hoe groot de kans is dat er demonstranten besmet zijn geraakt met het coronavirus. 

Dat zei hij tijdens het Vragenuurtje in de Tweede Kamer. 'Wij hebben direct gisteravond besloten om het RIVM om advies te vragen. Qua mogelijke extra maatregelen of acties.' Dit advies wordt later vandaag verwacht. Het was gisteren zo druk, dat er geen anderhalve meter afstand te houden was. Meerdere burgemeesters riepen demonstranten op om uit voorzorg twee weken thuis te blijven, maar Grapperhaus weet dus nog niet of hij het daarmee eens is.

Te druk

Alle politieke partijen, waaronder GroenLinks, de partij die mensen zelf opriep om naar de Dam te komen, lieten tijdens het Vragenuurtje blijken dat het gisteren veel te druk was tijdens de demonstratie. Meerdere Kamerleden vroegen Grapperhaus hoe hij de keuzes van Halsema kwalificeerde, maar hij vond dat dat niet aan hem was om daarover te oordelen. Dat is volgens hem aan de gemeenteraad. 

Wel vertelde Grapperhaus dat hij om 17.05 uur voor het eerst een bericht van Halsema kreeg, waarin ze schreef dat er niet meer op de anderhalve meter afstand gehandhaafd kon worden. 'Ik heb laten weten dat ik daarvoor begrip had, gezien de hoog opgelopen emoties en dat er veel meer mensen dan voorzien waren kennelijk.' Hij benadrukte dat het haar eigen keuze was en dat hij er formeel niks over te zeggen heeft.

Gesprek

De minister wil wel in gesprek met het Amsterdamse gemeentebestuur, om aan Amsterdammers duidelijk te maken dat deze drukte niet de bedoeling is. Daarnaast wordt er een brief naar verschillende burgemeesters in Nederland gestuurd, waarin gevraagd wordt goed op de coronamaatregelen te letten als er een demonstratie wordt aangevraagd. 

Grapperhaus zei dat hij 'op basis van wat mij toen werd verteld' nog steeds begrip heeft voor de beslissing om niet in te grijpen. Wel zei hij dat er nog veel voor hem onduidelijk is. Vanmiddag stuurt Halsema een brief naar de gemeenteraad met meer informatie.