Een boostershot met het vaccin van Pfizer/BioNTech zorgt ervoor dat de bescherming tegen Covid-19 weer volledig is, zeggen beide bedrijven op grond van een grote studie.

De versoepelingen van de coronamaatregelen hebben maar „zeer beperkt” invloed gehad op de bierverkoop in de zomermaanden, stellen de Nederlandse Brouwers.

Het aantal coronagevallen is afgelopen etmaal met 5223 toegenomen, meldt het RIVM. Het is voor het eerst in ongeveer drie maanden dat het aantal nieuwe besmettingen op één dag boven de 5000 uitkomt.

Het aantal coronagevallen is afgelopen etmaal met 5223 toegenomen, meldt het RIVM. Het is voor het eerst in ongeveer drie maanden dat het aantal nieuwe besmettingen op één dag boven de 5000 uitkomt.

Het lijkt er steeds nadrukkelijker op dat tegen Covid-19 geprikte aanstaande moeders geen verhoogd risico hebben op een miskraam. Dat staat op de site van het Noorse instituut voor de publieke gezondheid. Een onderzoekster van deze organisatie, Maria C. Magnus, verdiepte zich erin met collega’s van het National Institute of Environmental Health Sciences in de VS en de University of Ottawa in Canada.

Alternatieve intochten, opgestapte vrijwilligers en een bemiddeling door Noraly Beyer. Even leek het niet zeker of en op wat voor manier de Sinterklaasintocht dit jaar door zou gaan. Hoewel de onenigheid tussen het bestuur en de vrijwilligers nog niet is opgelost, is de route van de intocht inmiddels bekend: Sinterklaas komt op zondag 14 november aan met de stoomboot en zal feestelijk over de grachten varen. 

"Voor het eerst in de geschiedenis zullen Sint en zijn Pieten over de Amsterdamse grachten naar de aankomst bij het scheepsvaartmuseum varen", aldus Edgar Peer, voorzitter van Stichting Sinterklaas in Amsterdam (SSIA). "Hiermee wordt een alternatief geboden voor het niet-doorgaan van de klassieke intocht te paard."

Sinterklaas zal op zondag 14 november rond 10.00 uur vanaf de Amstel aan komen varen met zijn stoomboot. Rond 11.15 uur vaart de boot vanaf de Prinsengracht richting de Brouwersgracht. Om 12.15 uur varen de Sint en Pieten vanaf de Herengracht richting het Scheepvaartmuseum. Daar zal de boot om 13.00 uur aankomen en wordt de intocht op een feestelijke manier afgesloten. 

Frictie

Eind september werd bekend gemaakt dat de Sinterklaasintocht niet in de traditionele vorm door zou kunnen gaan. Dat door de coronamaatregelen en de bijbehorende veiligheidsoverwegingen. "Je hebt te maken met kwetsbare doelgroepen en je wilt het niet op je geweten hebben dat hen iets overkomt", zei Orhan Polat van SSIA toen tegen AT5/NH Amsterdam. 

Maar toen bekend werd gemaakt dat de coronaproof intocht zou plaatsvinden in de Johan Cruijff Arena, besloot een groot deel van de vrijwilligers op te stappen. Zij zagen zo'n feest in een stadion niet zitten. Al jarenlang voelt deze hard kern van vrijwilligers zich niet serieus genomen, en de keuze voor de Johan Cruijff Arena was voor hen de druppel.  

Bemiddeling

Onder leiding van vrijwilliger Menno Köhler werd er een petitie gestart voor een alternatieve intocht. Oud-nieuwslezer Noraly Beyer werd door burgemeester Halsema verzocht om te bemiddelen tussen het bestuur en de vrijwilligers. 

Die bemiddeling is maar gedeeltelijk geslaagd. Er komt één intocht op traditionele wijze, maar vrijwilligers voelen zich nog altijd niet gehoord door het bestuur. Ze pleiten onder andere voor het opstappen van vice-voorzitter Jules Vos, iets wat volgens de stichting nu niet aan de orde is. De kritische vrijwilligers zullen daarom niet meewerken aan deze intocht, maar volgens de voorzitter van de stichting zijn er genoeg mensen om het feest in goede banen te leiden. 

Geen QR-code nodig

Door de aanpassingen in het programma is de intocht een zogenoemd doorstroomevenement en past het binnen de nog altijd geldende coronaregels. Mensen die langs de vaarroute staan om Sint te verwelkomen hoeven geen coronatoegangsbewijs te tonen.

Het aantal WW-uitkeringen boven Amsterdam is de afgelopen maand gedaald met 3,1 procent. Dat meldt het UWV. Het aantal werkzoekenden neemt dan ook af, terwijl het aantal vacatures toeneemt. Vooral in de horeca hebben werkgevers moeite om voldoende personeel te vinden. 

In totaal kregen 16.054 mensen in dit deel van de provincie in september een WW-uitkering, laat het UWV weten. De sterkste afname van het aantal uitkeringen was in Zaanstreek Waterland: daar daalde het met 4 procent.

Zwaar getroffen 

In de techniek, ICT, zorg en horeca hebben werkgevers momenteel grote moeite om nieuwe werknemers te vinden. De horeca is een van de zwaarst getroffen sectoren van de coronacrisis.

Er zijn veel banen in de horeca bijgekomen sinds maart vorig jaar, toen er zicht kwam op versoepelingen van de coronamaatregelen. Er waren aan het einde van juni meer oproepcontracten dan aan het begin van de crisis. Het aantal tijdelijke en vaste contracten steeg niet.  

Een grote uitdaging 

Werkgevers in de horeca zullen moeten zorgen dat ze weer voldoende personeel krijgen. Dat is een grote uitdaging, niet alle oud-medewerkers, die inmiddels een baan in een andere sector hebben, zullen automatisch terugkeren naar de horeca. Bovendien is er veel concurrentie tussen werkgevers uit verschillende sectoren die omhoog zitten. 

Mensen die graag in de horeca willen werken, hebben tegelijkertijd genoeg keus. Vooral naar barpersoneel, medewerkers bediening, koks en ondersteunend personeel in de keuken is veel vraag. Maar er zijn ook voldoende vacatures voor leidinggevende functies in deze branche, aldus het UWV.   

Een nieuwe variant op de deltavariant van het coronavirus zou de reden zijn dat Marokko voor onbepaalde tijd geen vluchten toelaat van en naar Nederland. Dat melden internationale media. De zogenoemde AY.4.2-variant, die ook wel de Delta Plus wordt genoemd, is mogelijk iets besmettelijker.

Een nieuwe variant op de deltavariant van het coronavirus zou de reden zijn dat Marokko voor onbepaalde tijd geen vluchten toelaat van en naar Nederland. Dat melden internationale media. De zogenoemde AY.4.2-variant, die ook wel de Delta Plus wordt genoemd, is mogelijk iets besmettelijker.

Acht Nederlandse provincies kleuren nu rood op de Europese coronakaart. Limburg had die kleur al, maar ook Friesland, Flevoland, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Zuid-Holland en Zeeland hebben donderdag het op een na hoogste waarschuwingsniveau gekregen. De overige vier provincies blijven oranje.

Het aantal werkenden is opnieuw toegenomen, dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Volgens hen lukte het duizenden mensen om in de maand september weer aan het werk te gaan. Onder jongeren nam de arbeidsparticipatie het meest toe. Het vinden van een baantje begint vaak al op vroege leeftijd. Welk bijbaantje staat jou nog het meeste bij? 

Over de afgelopen drie maanden steeg het aantal werkenden tussen de 15 en 75 jaar met gemiddeld 22.000 per maand naar 9,1 miljoen in september. Dankzij de coronasteun van de overheid daalt het aantal werklozen al langer. Ook zijn er de in de zomermaanden diverse branches opengegaan die vanwege de coronamaatregelen een tijdlang gesloten waren. Daardoor konden daar weer meer mensen aan de slag.

Jong aan de slag

Waarschijnlijk hebben met name jongeren hiervan geprofiteerd. De horecasector zorgt nu structureel voor veel werkgelegenheid, er komen nu zelfs flink mensen tekort. Een baantje zoeken begint al vaak op jonge leeftijd. Welk bijbaantje staat jou nog het meeste bij? Was je soms uren bollen aan het pellen of was je de schappen bij de supermarkt aan het vullen? Misschien stond je wel op de markt of liet je de honden van de buurvrouw uit.

Opnieuw is een Haarlemse wethouder in de knoei gekomen door zijn omgang met de coronaregels. Jur Botter (D66) is op vakantie in Turkije terwijl voor dat land een negatief reisadvies voor toeristen geldt. "Ik ben er ten onrechte van uitgegaan dat de reismogelijkheden zouden worden versoepeld", laat hij in een verklaring weten. 

Botter pakte zijn koffers naar het rivierplaatsje Dalyan toen zijn collega Michel Rog (CDA) nog aan het bijkomen was van een debat over coronaregels, dat hij een paar dagen ervoor ternauwernood overleefde.

Rog had zich als wethouder zeer kritisch uitgelaten over de coronapas. Ook wilde hij als wethouder zonder QR-code een wijkraadsvergadering bijwonen. Na excuses en een motie van afkeuring van de coalitie mocht hij alsnog aanblijven.

'Advies is maar een advies'

Twee dagen later reisde collega Botter af naar Turkije. Zoals veel Nederlanders in deze herfstvakantie redeneert de D66'er dat een reisadvies 'maar een advies is'.

Maar onder andere raadslid Moussa Aynan (Jouw Haarlem) wijst de bestuurder erop dat wethouders een voorbeeldfunctie hebben. "Vooral na het scherpe debat van afgelopen donderdag had ik verwacht dat het college wel een les had geleerd. Ik vraag me af waar jullie morele kompas is gebleven?"

Commotie

Botter heeft vanochtend een verklaring afgegeven op zijn Facebook-account vanuit Turkije. De reis is volgens hem meer dan vakantie omdat hij terugkeert naar vrienden waarbij het volgens hem 'voelt alsof het familie is'. Belangrijker is volgens hem dat de reis al lang in de planning stond. "Ik ben er ten onrechte van uitgegaan dat de reismogelijkheden zouden worden versoepeld."

Hij zegt de commotie te betreuren en meldt dat hij alle voorzorgsmaatregelen heeft getroffen en mondkapjes draagt. En hij onderschrijft volledig het overheidsbeleid wat betreft corona.

Kwetsbaar

Maar ook erkent hij dat het niet handig was om op zijn Facebookpagina foto's en verhalen te plaatsen van zijn reis. "Omdat het je als wethouder extra kwetsbaar maakt en omdat je een voorbeeldfunctie hebt. Er zullen altijd mensen zijn die dit 'oppikken'."

Botter zegt ook geen moeite te hebben om publiek verantwoording te moeten afleggen. En mensen moeten wat hem betreft beseffen dat wethouders ook een privéleven hebben. "Ik heb niets te verbergen. Verder maak ook ik fouten, net als iedereen. Maar naast wethouder ben ik ook maar een mens."

lees hieronder de volledige verklaring van wethouder Botter

Door de stijgende energieprijzen stoken mensen weer volop hout. Houthandels krijgen het haardhout niet aangesleept. Ook bij Kachelhout-Limburg in Neer vliegt de voorraad erdoorheen. „Eind december is alles op, denk ik.”

De mondkapjesplicht in openbare binnenruimten moet volgens experts weer ingevoerd worden, zo melden verschillende media. Het aantal coronabesmettingen stijgt namelijk en daardoor neemt de druk op de zorg ook toe. Denk jij dat we de coronamaatregelen te vroeg hebben losgelaten?

De goedheiligman komt bijna aan in Nederland, maar door de nog altijd geldende coronamaatregelen zal hij lang niet overal als vanouds worden onthaald. Nog niet iedere gemeente heeft de knoop doorgehakt, maar NH Nieuws zet de plannen van de gemeenten die dat al wél hebben gedaan voor je op een rij.

Sinterklaas komt dit jaar weer aan met zijn pakjesboot in de haven van Volendam. "Ook het vuurwerk, beschikbaar gesteld door Ondernemend Volendam, gaat door", vertelde het Sint Nicolaas comité Volendam aan de lokale krant Nieuw-Volendam. In het vissersdorp wordt dus traditiegetrouw vastgehouden aan een spectaculaire vuurwerkshow, en om die te organiseren wordt er volgende week een collecte in het dorp gehouden. 

Amsterdam laat weten dat de intocht van Sinterklaas op 14 november met publiek wordt georganiseerd. De intocht zal wel anders zijn en krijg het de vorm van een 'doorstroom-evenement'. Hoe het er precies uit gaat zien laat de gemeente later weten. Wel is duidelijk dat 'Sinterklaasverwelkomers' langs de vaarroute geen coronapas hoeven te laten zien.  

In september werd nog overwogen om de QR-codes van belangstellenden te scannen. Daarover zei Orhan Polat, hoofd communicatie van Stichting Sinterklaas in Amsterdam het volgende: "Het klopt inderdaad dat er veel onduidelijkheid is rondom de anderhalvemeterregel en het wel of niet gebruiken van QR-codes. Het is lastig en daarom hebben wij besloten dit jaar geen traditionele intocht te organiseren."

'Niet rond te krijgen'

Sommige comités hebben inmiddels duidelijk gemaakt dat de intocht in hun gemeente simpelweg niet door kán gaan. Het is volgens die comités onmogelijk om Sinterklaas feestelijk welkom te heten én de coronamaatregelen na te leven.

In Santpoort-Noord zal daarom de vaste traditie van 'een grote stoet en feest op het plein' dit jaar worden geschrapt. "Dat kunnen we niet rond krijgen met alle eisen die we daarmee moeten vervullen", legt Mieke Mes, woordvoerder van het Sinterklaascomité Santpoort-Noord uit. In plaats hiervan zullen horeca en winkeliers hun best doen om het dorp een leuke dag te bezorgen.

Ook in Hilversum gaat de centrale intocht dit jaar niet door. In plaats hiervan zullen in de drie weken tot 5 december buurten hun eigen Sinterklaasfeest organiseren. De Sint speelt hier natuurlijk op in en zal vanuit zijn slaapplaats in Museum Hilversum alle feesten die voor hem georganiseerd zijn bezoeken.

"We hebben met pijn in het hart moeten besluiten dat de intocht in Weesp ook dit jaar niet door kan gaan", aldus voorzitter van het comité Walter Aleman. Ook dit jaar zal de Sint niet speciaal in de 'Kom van Weesp' aankomen. Of er een alternatief komt voor de geschrapte intocht is nog niet bekend.

Andere vorm

Woordvoerder van de organisatie achter de intocht in Amstelveen gaf vorige maand aan dat er 'in principe een mini-intocht met een ontvangst in de buitenlucht' komt. 

In Alkmaar is ook bekend dat er geen intocht als vanouds komt, en gaf de gemeente in september aan buiten de stad op zoek te gaan naar een locatie met een toegangspoort. "We gaan werken met toegangstesten voor kinderen vanaf 12 jaar. We zullen proberen dit zo leuk mogelijk te organiseren", liet een woordvoerder toen weten.

'Onderdeel van leven'

Gemeente Hoorn liet eerder weten de voorbereidingen rondom de Sinterklaasintocht door te zetten. "Sinterklaas is nou typisch zo’n feest waar mensen een heel jaar naar uitkijken." Volgens enthousiaste organisator Edith Hartog is het meedoen aan deze intocht voor vele vrijwilligers een wezenlijk onderdeel van hun leven. Vrijwilligers kijken er halsreikend naar uit.

Ook sprak Ben Boogaard van het Sinterklaascomité in Muiden zich uit over zorgen rondom het coronapaspoort. "Als wij een toegangscontrole moeten uitvoeren, blazen we de boel af", benadrukte hij. "We gaan voor nu uit van een intocht als vanouds. Maar het is wel nog even wachten op landelijke richtlijnen."

Het aantal mensen dat een WW-uitkering ontvangt in de regio Groot-Amsterdam is voor het eerst sinds de coronacrisis onder de 20.000. Dat blijkt uit cijfers van het UWV.

Eind september was het aantal WW-uitkeringen 19.719. Dat is ruim 900 minder dan eind augustus. In de horecasector zet de afname door, terwijl het aantal vacatures oploopt. De horeca was in de coronacrisis één van de zwaarst getroffen sectoren en in deze regio sterk vertegenwoordigd.

De horeca zorgt structureel voor veel werkgelegenheid, niet alleen in de binnenstad, maar ook op bijvoorbeeld Schiphol. Sinds de versoepelingen van maart 2021 neemt het aantal banen in de horeca weer snel toe. 

Krapte op arbeidsmarkt in horecasector

Op het dieptepunt telde Groot Amsterdam bijna 4.800 personen met een WW-uitkering, terwijl dat nu bij eind september teruggelopen is tot ruim 2.000. Er is momenteel sprake van krapte op de arbeidsmarkt met betrekking tot horecabanen. Het UWV stelt dat werknemers die in de coronacrisis een baan in een andere sector hebben gevonden niet direct terugkeren naar de horeca. Dat betekent dat er nog open vacatures zijn en dat er vooral kansen liggen als medewerker bediening, zelfstandig werkend kok en medewerker fastservice. 

Zowel binnen als buiten Europa veranderen landen en gebieden de komende dagen van kleurcodering voor coronarisico's. Waar wordt afgeschaald, gaat de wijziging vrijdag in, de opschalingen gaan zondag in, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken.

De werkloosheid in Nederland is in september gedaald. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) lukte het duizenden mensen om in de laatste maand van de massale coronasteun aan het bedrijfsleven weer aan het werk te gaan.

Om de presentatie te verbeteren van de kunstschatten die altijd te zien zijn in het Alkmaarse Stedelijk Museum, gaat het museum flink verbouwen. De collectie bestaat inmiddels uit zo'n 16.000 objecten en is grotendeels eigendom van de gemeente. De upgrade is volgens het museum elke tien jaar nodig om bij de tijd te blijven.

De vernieuwing van museum kost ongeveer anderhalf miljoen euro. Dat geld wordt geleend en de gemeente Alkmaar staat daar garant voor. Zo wil de gemeente het museum in staat stellen haar rol als etalage, verhalenverteller en boegbeeld van de stadsregio Alkmaar beter te vervullen, meldt mediapartner Alkmaar Centraal.

Tegelijk wil het Stedelijk een groter publiek bereiken met een moderne tentoonstelling. De verbouwing zal heel volgend jaar duren, maar het museum blijft wel gewoon open. In 2023 moet alles klaar zijn, want dan viert Alkmaar 450 jaar Alkmaar Ontzet.

Tijdens de noodgedwongen coronapauze In het voorjaar werd de beveiliging al verbeterd. Ook werd indeling toen aangepakt. Met een vernieuwde presentatie van de vaste collectie denkt het museum weer volledig toekomstbestendig te zijn.

Letland gaat weer in lockdown in de strijd tegen het coronavirus. Premier Arturs Krisjanis Karin vindt dat de stijging van het aantal besmettingen in het land uit de hand loopt. Tot 15 november gaat het Baltische land op slot.

Het nieuws dat de Nederlandse coronacheck niet goed werkt voor gevaccineerde personen die alsnog besmet raken, baart experts terecht zorgen. Wie positief test en de QR-code toch gewoon kan blijven gebruiken om toegang te krijgen omdat de app dat niet registreert, is allereerst natuurlijk asociaal bezig. Maar de overheid laat door dit systeemlek ook een steek vallen, waardoor besmettingen onnodig oplopen.

De coronacijfers lopen weer op, waardoor de reguliere zorg op sommige plekken ook weer wordt afgeschaald. Bent u bang dat corona het land weer in zijn greep gaat krijgen en angst terecht is, of dat het deze winter wel gaat meevallen?

Letland gaat als eerste land van de Europese Unie weer in lockdown vanwege dramatische coronacijfers. Opnieuw worden delen van de economie stilgelegd.

Nederland ziet er vanaf donderdag een stuk roder uit op de kaart van coronagevallen in Europa. Limburg blijft op die kleur staan, het een na hoogste waarschuwingsniveau dat Europa heeft, en krijgt gezelschap van zeven andere provincies. Een maand geleden stond Nederland er voor het laatst zo slecht voor.

Met ’Asterix en de griffioen’ staat het onoverwinnelijke dorpje uit Gallië voor het eerst op eigen benen. Door het overlijden van tekenaar Albert Uderzo in 2020 is dit het eerste Asterix-boek waaraan geen van de originele auteurs heeft meegewerkt. Het boek vormt direct een zekere stijlbreuk met stereotypen, waarin ook de coronapandemie op de achtergrond rondwaait.

Weggesleurd uit hun comfortzone was de situatie verre van ideaal voor de teamsprinters. De olympisch kampioenen moesten het doen zonder bondscoach Hugo Haak, die ziek (geen corona) in Nederland was achtergebleven. Daarbij was de aanloop ook al niet met de militaire precisie zoals ze gewend waren voor een WK baanwielrennen én ditmaal deden ze het zonder de afgelopen jaren veelbesproken ’vierde man’. Ondanks alles scheurden de vaderlandse teamsprinters in Roubaix stoïcijns naar hun vierde wereldtitel op rij.

De gemeente maakt 1,5 miljoen euro vrij om zelfstandigen uit de kunst- en cultuursector zonder inkomsten te begeleiden naar werk. De zzp'ers kunnen bij een speciale desk terecht voor coaching, scholing en begeleiding bij het vinden van werk binnen of buiten de sector.

Freelancers uit de kunst- en cultuursector die geraakt zijn door de coronacrisis kunnen vanaf woensdag terecht bij een desk van het Regionaal Werk Centrum (RWC). Nu de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandige ondernemers (Tozo) is gestopt hoopt de gemeente dat de zzp'ers die nog altijd in een financieel gat vallen via deze desk (ander) werk zullen vinden. 

Sinds de versoepelingen van 25 september hoeft er geen 1,5 meter afstand meer worden gehouden in bioscopen en theaterzalen. Wel mag er in de zalen maar 75 procent van de totale bezoekerscapaciteit naar binnen. Dit in combinatie met de lage bezoekerscijfers raakt de zzp'er in deze sector hard. Daarnaast zijn de vooruitzichten voor freelancers in de kunst en cultuur nog altijd onzeker.

Uit onderzoek van TNO en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de inkomsten van zzp'ers in de cultuur sterk terugloopt. Bij kunstenaars en grafisch vormgevers gaat het zelfs om een afname van ruim 73 procent. Verwacht dat de sector pas eind 2023 volledig hersteld zal zijn.

Letland gaat als eerste land van de Europese Unie weer in lockdown vanwege dramatische coronacijfers. Opnieuw zullen delen van de economie worden stilgelegd. Het Baltische land kampt met een snel stijgend aantal infecties. Het gaat om wereldwijd het hoogste cijfer per hoofd van de bevolking de afgelopen week. Ziekenhuizen dreigen overbelast te raken.

De meeste werknemers in Oostenrijk moeten vanaf volgende maand aantonen dat ze zijn gevaccineerd tegen corona, recent negatief zijn getest of zijn genezen van Covid-19. De gezondheidsautoriteiten gaan steekproeven houden. Werknemers die geen bewijs van hun coronastatus kunnen voorleggen, riskeren een boete van 500 euro.

De Braziliaanse senaat adviseert president Jair Bolsonaro te vervolgen voor misdaden tegen de menselijkheid vanwege zijn aanpak van de coronacrisis. Het advies van een onderzoekscommissie is de uitkomst van een zes maanden durend onderzoek naar het regeringsbeleid. De commissie wil ook bijna zestig anderen voor de rechter brengen, onder wie vijf (oud-)ministers en drie zonen van de president.

Terwijl op de achtergrond meditatie- en mantramuziek klinkt, maakt het personeel van het wafelrestaurant in de Amsterdamse Czaar Peterstraat wafels met allerlei toppings. In de 'oase van vrede', zoals de eigenaar het restaurant noemt, kunnen bezoekers niet alleen wafels eten, maar ook meditatielessen volgen. De oprichters zijn volgelingen van de inmiddels overleden Indiase goeroe Sri Chinmoy. 

"Ik kan zeggen dat Sri Chinmoy mij echt geïnspireerd heeft om dit te gaan doen en dit neer te zetten", vertelt eigenaar Abhinabha Tangerman. "Om een laagdrempelige ingang te zijn voor inspiratie, mediatie, maar ook een restaurant waar je gewoon hele goede service krijgt en je wordt bediend met een glimlach."

Dat het niet-alledaagse restaurant in 'wereldstad' Amsterdam is gevestigd, is volgens Tangerman geen toeval. "Er is hier heel veel ruimte voor, ik wil echt het beeld ontkrachten dat we een soort van sekte zijn, dat is absoluut niet zo. Het is een plek waar je welkom bent en je prettig mag voelen, tegenwoordig zie je dat mediatie ook meer mainstream wordt."

'Pittig jaar'

Omdat het restaurant vlak voor de coronacrisis de deuren opende, heeft de eigenaar anderhalf jaar de eindjes aan elkaar moeten knopen. "We hebben een heel pittig jaar gehad, de lockdown heeft er echt ingehakt. We waren wel open voor take-out, maar dat ging niet zo heel erg denderend. We hebben echt moeten overleven."

Bekijk de volledige aflevering van Pak an Doen (47) hier. 

De aanhoudende incidenten in Justitieel Complex Zaanstad zouden deels komen door een personeelstekort. Daardoor worden veel te onervaren of chantabele mensen aangenomen, die gevoelig zijn voor charmes van criminelen. Dat zegt een medewerker van het JCZ, die zich grote zorgen maakt over zijn onveilige werksituatie. "De inrichting functioneert niet: er is hier wekelijks iets aan de hand, maar het meeste wordt verzwegen." De gevangenisdirectie herkent zich niet in het geschetste beeld.

Een cipier, zo heette de functie vroeger, word je niet zomaar en toch is het voor penitentiair inrichtingswerker Dave* al tientallen jaren zijn lust en leven. Hij werkte in diverse gevangenissen in Noord-Holland, maar loopt vanaf de opening in 2016 al in het 68.000 vierkante meter grote complex in Zaanstad rond.

"Ik moet bestand zijn tegen fysiek geweld, maar ook mentaal tegen soms genadeloze gevangenen. Daarnaast werk ik in verhitte situaties zoals gevechten en opstanden", vertelt Dave in één van de gesprekken die NH Nieuws de afgelopen maanden met hem voerde. Hij beklaagt hij zich over te jonge, onervaren collega's, die bovendien slecht begeleid worden. "Soms ga ik met buikpijn naar mijn werk."

Deze week waren er volgens hem alleen al twee keer (grootschalige) controles van cellen en kamers waarbij drugs en telefoons werden gevonden. Gevangenen kwamen zelfs in opstand toen ze tijdens de doorzoeking in een recreatieruimte werden geplaatst. "Die braken ze helemaal af. Twaalf mannen zijn uiteindelijk in de isoleercel gegooid."

Op zich gebeuren in een gevangenis nu eenmaal dit soort dingen: contrabande (verboden spullen/smokkelwaar) komt overal voor, maar volgens deze cipier is onder meer het schreeuwende personeelstekort de oorzaak dat het in zijn gevangenis zo váák gebeurt: structureel toezicht en controles moeten wijken voor administratief werk. 

Even terug naar 6 september, vijf jaar geleden. Het is de dag van de opening van de megagevangenis net buiten Westzaan: dé vervanger van de dan inmiddels gesloten Bijlmerbajes en de Haarlemse Koepelgevangenis. Op een foto laat Dave de vier vleugels zien: noord, oost, zuid en west met een huis van bewaring, psychiatrisch centrum en gevangenis. 

De overheid stelt in 2016 dat Justitieel Complex Zaanstad voldoet aan alle eisen van die tijd. Zo komt er genoeg daglicht en frisse lucht binnen, en is er 'aansluiting op de moderne ICT-technologie en beveiliging'. De focus in de nieuwe inrichting ligt op zelfredzaamheid: gedetineerden moeten meer zelf doen. Op de achtergrond speelt dan alleen al een probleem, stelt Dave. 

'Te weinig mensen aangenomen'

Hoewel de strenge sollicitatieprocedure voor de nieuwe bajes in eerste instantie veel goeds belooft voor de kwaliteit van het personeel (zogenoemde PIW'ers), blijkt bij nader inzien dat er tóch te weinig mensen - vaak afkomstig van de gesloten gevangenissen - zijn aangenomen.

De vijver met bekwaam en ervaren personeel is alleen dan al leeg: die zijn vanwege baanzekerheid bijvoorbeeld vetrokken naar de douane of politie. "Dus de mensen die in eerste instantie waren afgewezen omdat ze ongeschikt waren, kregen ineens toch een brief: aangenomen. Met als resultaat werknemers met lichte wrok."

Ondanks de in 2017 toegekende honderd miljoen euro van het ministerie om meer personeel aan te nemen en veiligheid te vergroten, luidt justitievakbond FNV na kritiek en een onderzoek onder personeel in 2019 de noodklok: uit hun rapport Code Rood blijkt dat bewaarders van DJI een ongezonde werkdruk hebben en dat die zelfs zwaar is toegenomen: personeel wordt uitgeknepen en niet goed opgeleid. 

"We zijn zo uitgekleed dat we door de bomen het bos niet meer zien", zegt Rob Minkes van de centrale ondernemingsraad van de DJI destijds. Personeel krijgt dan dus al te veel taken en gevangenen hebben vrij spel om - soms via personeel - drugs of telefoons naar binnen te smokkelen, waarmee ze contacten hebben met buiten.

Volgens Dave krijgen in die periode daarna tot zijn verbazing te laag opgeleide en kwetsbare mensen, met bijvoorbeeld schulden, een baan. Ongeveer een jaar geleden bleek een collega-cipier via zijn anus drugs en telefoons de gevangenis in te smokkelen. Hij bracht het buiten de gevangenis, aan de overkant van de weg bij de snackbar in en werd daarna ontslagen, vertelt hij.

Volgens Jaap Brandligt van Bonjo, een belangenorganisatie voor (ex-)gedetineerden, zit in Zaanstad een bijzondere slag gevangenen, waar je flink tegen opgewassen moet zijn als PIW'er. "Veel jongens uit Amsterdam; Top600-criminelen. Het zijn mannen van de straat, niet echt makkelijk inpasbaar en moeilijk te reguleren."

In het megacomplex is een speciale afdeling voor die groep, waar volgens Dave elke dag misstanden zoals contrabande en geweld zijn. "Je kan daar absoluut geen onervaren mensen neerzetten, maar dat gebeurt nu wel."

Hij staat nu zelf met twee collega's op een groep van 48 gedetineerden. "Als er iemand ziek is hebben we nul ruimte om dit op te vangen. We hebben geen zicht op hun onderlinge interactie, bedreigingen, ruzies. Maar dat is juist belangrijk om op tijd te registeren, zodat het niet kan escaleren."

'Het begint met een complimentje'

Een andere zorg van hem is de relaties die ontstaan tussen gedetineerden en personeel, zoals gisteren opnieuw bekend werd: een medewerkster is begin oktober ontslagen voor, zoals Dave en zijn collega's zeggen, rommelen met een boef. "Ik zie het keer op keer gebeuren: vrouwen met te weinig werk- en levenservaring worden bij ons aangenomen en blijken gevoelig voor de praatjes van een gedetineerde."

Het begint volgens hem met een complimentje of flirten van een gedetineerde, maar mondt al gauw uit in een relatie. "Geef de gevangenen ongelijk. Ze hebben alle tijd om te investeren, vaak ook geld en een doel, zoals telefoons of drugs naar binnen laten smokkelen. En de vrouwen kan je het ook niet kwalijk nemen: ze worden voor de leeuwen gegooid en opgevreten." 

De ervaringen van Dave staan niet op zichzelf: ook Brandligt van Bonjo hoort over slecht geschoold personeel, al is dit volgens hem niet uniek voor Zaanstad. Daarnaast zegt strafrechtadvocaat Richard Korver, die gisteren al serieuze vraagtekens zette bij de formele gang van zaken bij de pijpende juriste in de spreekkamer, dit te horen van cliënten die gedetineerd zijn in JCZ. "Niet personeel, maar gevangenen hebben het daar voor het zeggen. Ik hoor het niet alleen van gevangenen, maar ook van professionals."

Het geweld onder gevangenen en naar medewerkers loopt volgens hem op. "Optellend dat er nu een aantal keren suïcide is gepleegd en het vermeende schrikbewind van die motorbendeleider: dit is te veel. Ik vraag me af of er nog wel een directie is en wat die doet."

Volgens justitievakbond FNV zijn er meldingen van personeel dat zich zorgen maakt over de werkdruk, de veiligheid en het toezicht. Ook zijn er zorgen over de mogelijk gevonden dodenlijst: de directie van JCZ is om opheldering gevraagd. 

Toch wordt volgens FNV-bestuurder Yntse Koenen wel degelijk actie ondernemen door de leiding van de gevangenis: zo zijn er, sinds de overeenkomst in 2017 binnen de DJI zo'n tweeduizend nieuwe PIW'ers aangenomen. "Maar nieuw personeel is vaak tijdelijk en nog niet ervaren."

Daarnaast denkt hij dat corona een grote rol heeft gespeeld bij de toename van de werkdruk van PIW'ers. "Angst voor de gezondheid, extra procedures, verhalen over besmettingen bij andere inrichtingen speelden ook", aldus Koenen tegen NH Nieuws. Eind 2021 is de termijn voor de toegezegde honderd miljoen euro afgelopen, maar hij vindt dat dit geld structureel moet worden vrijgemaakt voor DJI. 

Volgens Dave leven zijn grote zorgen onder tientallen ervaren collega's in Zaanstad. "Toen ík jaren geleden in de gevangenis begon, hield een ervaren collega me constant in de gaten. Die ruimte is er nu niet: nu wordt iemand die hier drie maanden werkt gezien als 'ervaren' en leidt die nieuw personeel op. De blinde leidt de lamme."

Verdrietig en gedemotiveerd

Boven alles stemt het Dave verdrietig. De moed zakt hem regelmatig in zijn schoenen. "Ik vind mijn werk leuk; werken met mensen, dealen met spannende situaties en ik krijg goed betaald, maar toch raken ik en veel van mijn collega's gedemotiveerd. Moedeloos. Het is dweilen met de kraan open."

Kortgezegd reageert de directie van de gevangenis dat zij zich niet herkennen in bovenstaand artikel en de genoemde incidenten en vinden ze 'opzichzelfstaand'. De gebeurtenissen doen volgens hen 'geen recht aan de inspanningen van bijna negenhonderd werknemers op 1.000 gedetineerden: met zoveel onvrijwillig verblijvende personen op één plek met een complexiteit aan problematiek zijn incidenten niet te voorkomen'. De hele reactie vind je onderaan. 

Dat mensen massaal hun huis schilderen als tijdverdrijf tijdens corona begint iets weg te ebben. Desalniettemin ziet verfmaker AkzoNobel, bekend van onder meer Flexa, Sikkens en Cetabever, een blijvend grotere klantengroep van doe-het-zelvers, zegt AkzoNobel-topman Thierry Vanlancker. Zijn bedrijf presenteerde woensdag de derdekwartaalcijfers.

Beroepsgitarist Ruben Hoeke uit Krommenie heeft een online programma ontwikkeld waarmee kinderen elektrische gitaar leren spelen. Na de succesvolle actie met het weggeven van complete gitaarsets was dit een logische vervolgstap. Vandaag gaan de lessen van start en al bijna vijftig kinderen doen mee. "Maar ik heb het liefst er nog veel meer."

Ruben heeft thuis zo'n 15 gitaren staan voor eigen gebruik. Af en toe komt er een bij en geeft hij er een weg. "Als ik merk dat ik een gitaar niet meer gebruik mag die weg. Zo doe ik het al jaren."

Gratis gitaren

Afgelopen jaar zat de beroepsmuzikant door corona plotseling zonder werk thuis en kwam zo op het idee om zijn gitaren weg te geven aan kinderen die het thuis niet al te breed hebben. Via Facebook bood hij zijn gitaren aan. Daarmee raakte hij de juiste snaar, want binnen de kortste keren was hij zijn gitaren kwijt. 

Eerder maakte NH Nieuws de volgende reportage. Tekst gaat verder om de video.

Een oproep aan anderen om gitaren weg te geven voor dit goede doel heeft er toe geleid dat de teller nu op 260 staat. "En niet alleen gitaren, complete sets. Met alles erop en eraan", zegt Ruben die er de afgelopen anderhalf jaar een dagtaak aan had.

Gratis les

Ruben vindt het logisch dat hij na het weggeven van de gitaren de  volgende stap zet. "Nu veel kinderen voorzien zijn van spullen moet je hen wel de kans geven om het ook te leren." Want geld voor dure muzieklessen is er natuurlijk niet, dus biedt hij de lessen gratis aan.

"Ik heb niet al te hoge verwachtingen, want ze hebben weinig of geen ervaring met instrumenten. Het is een aanzet, een kans om het te leren. En ik hoop dat ze vooral ontdekken hoe leuk is het om zelf muziek te maken."