De telers van HZPC in Joure beuren een lagere prijs voor pootaardappelen, maar ondanks de coronacrisis is van een prijsval geen sprake.

Het UMCG in Groningen heeft de corona-uitbraak nog noet onder controle. Sinds maandag zijn  een patiënt en vijf medewerkers positief getest op het coronavirus.

Súdwest-Fryslân schiet uitbaters van dorpshuizen en kantines, die wankelen door de coronacrisis, financieel te hulp.

Het gebouw waarin het Aquarium zich bevindt wordt bedreigd door zijn eigen zilte water. Daarom zal de komende jaren er een restauratie plaatsvinden in het Aquarium. De koste worden deels gedekt door de gemeente, maar het is niet genoeg voor de hele renovatie van het gebouw. 

n.

In de grote zaal van het Aquarium lekken de grote betonnen aquaria. Hoelang de renovatie gaat duren is nog niet duidelijk. In een filmpje op YouTube zeggen ze nog 'meer geld nodig te hebben'. Daarnaast roepen ze Amsterdammers op herinneringen met met het ons te deleOverheidssteun

Dierentuinen die vanwege de coronacrisis gesloten zijn maar wel alle dieren moeten verzorgen, kunnen vanaf vorige maand overheidssteun aanvragen. Het kabinet kreeg  toestemming van de Europese Commissie om de parken te hulp te schieten. Na een eerdere ontslagronde zag Artis zich gedwongen om uit financiële nood de leeuwen weg te doen. Uiteindelijk ging dat niet door omdat de Franse dierentuin waar ze naartoe zouden gaan van de verhuizing af zag.

Súdwest-Fryslân schiet uitbaters van dorpshuizen en kantines, die wankelen door de coronacrisis, financieel te hulp.

Enkele tientallen personen hebben zich donderdag aan het begin van de avond bij supermarkt de Lidl in De akkers verzameld voor een fakkeltocht door de wijk om te protesteren tegen de coronamaatregelen.

SCHIPHOL - Bemanningsleden van KLM die in de vroege ochtend op Schiphol landen, ontlopen de verplichte tweede coronatest omdat de teststraten niet open zijn. De bemanning moet eigenlijk voor vertrek én na aankomst op Schiphol getest worden. Cabinebond VNC heeft de overheid opgeroepen om de 'exorbitante maatregelen' voor KLM te versoepelen.

Door luchtvaartverslaggever Doron Sajet

Zowel reizigers als bemanningsleden van luchtvaartmaatschappijen moesten twee keer een negatieve coronatest kunnen overhandigen als ze naar Schiphol vliegen, maar sinds gisteren is voor reizigers een maximaal 12 uur oude PCR-testuitslag voldoende. Voor bemanningsleden geldt nog steeds dat ze twee sneltests moeten ondergaan, waarvan de laatste na aankomst op Schiphol moet plaatsvinden.

Opsluiting

Bemanningsleden van vluchten die voor 8.00 uur binnenkomen, ontlopen die tweede testverplichting, omdat zowel de XL-teststraat van de GGD op P4, als de testlocatie op het bemanningscentrum dan nog dicht zijn.

Bang dat de KLM'ers na aankomst corona verspreiden hoeft niemand te zijn, benadrukt VNC-cabinebondbestuurder Chris van Elswijk bij NH Nieuws. "Met een waslijst aan restricties, zoals opsluiting in je hotelkamer en geen contact met de lokale bevolking, is de kans daarop minimaal", aldus Van Elswijk. Later terugkomen om de tweede test alsnog te doen, gebeurt ook niet.

VNC en pilotenbond VNV hebben een brandbrief aan KLM-directeur Pieter Elbers gestuurd, met de omroep om een eind te laten maken aan de strikte maatregelen. Nederland heeft de strengste testverplichting van Europa voor iedereen die naar Schiphol vliegt. Om onder die dubbele tests uit te komen, kiezen passagiers vaak voor luchtvaartmaatschappijen uit buurlanden en reizen het laatste stukje via trein, bus of auto - ongetest - naar Nederland.

Bloedneuzen

Volgens Van Elswijk, die naast zijn functie als VNC-bestuurslid ook senior purser bij KLM is, komt het voor dat bemanningsleden soms tientallen keren per week getest worden. Het komt voor dat stewards, stewardessen, pursers en piloten daardoor medische problemen ondervinden, zoals bloedneuzen en hoofdpijn. Ook topman Elbers zei onlangs tegen NH Nieuws dat hij vindt dat het opgelegde testbeleid van de overheid op de schop moet.

Nieuwe leverancier 

Een woordvoerder van KLM laat NH Nieuws weten dat de maatschappij 'op korte termijn' met een nieuwe leverancier gaat werken voor de teststraat in het bemanningscentrum. "Deze partij heeft meer capaciteit beschikbaar, waardoor de openingstijden kunnen worden verruimd. Dit betekent dat medewerkers die gebruikmaken van antigeentesten, direct na aankomst de test kunnen doen en hier niet op een later tijdstip voor hoeven terug te keren."

Voor vliegend personeel dat vlak voor vertrek een PCR-test heeft laten afnemen, is een sneltest na terugkeer ook niet meer nodig. Een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid heeft NH Nieuws laten weten dat over verdere versoepelingen van de testverplichting geen nieuws te melden valt. "We zijn er wel voortdurend over in gesprek en ontwikkelingen zullen worden gemeld."

Nederland wacht een forse van het coronavirus is verlost, krijgt het een volgend probleem: groeiende werkloosheid met een piek in 2024. Ook het Noorden ontkomt daar niet aan, als

ALKMAAR - We mogen eindelijk weer naar de kapper. Tijd om verlost te worden van de coronacoupe. Jip Bieräugel uit Alkmaar is er ook wel weer aan toe. Hij ging vanmorgen na maanden afwezigheid weer langs bij de barbier in Alkmaar. Het resultaat mag er zijn.

Al sinds december was Jip niet meer naar de barbier geweest. En dat is ook wel te zien aan zijn lange witte baard. Zelf met een schaar in de weer zag hij niet zitten. “Nee, dan knip ik zo een gat in mijn baard. Ik laat het liever over aan Patrick, die weet precies hoe ik het wil hebben."

Jeukende handen

En die Patrick is barbier Patrick Krook. Hij heeft het druk met alle coronakapsels. Zijn telefoon staat roodgloeiend en hij is de komende weken compleet volgeboekt. "Mijn handen jeuken. Vooral als ik klanten zoals Jip in mijn stoel krijg, dan heb je echt eer van je werk.”

Bijna anderhalf uur later is Jip geknipt en geschoren. En het resultaat mag er zijn. Op de grond ligt een flinke grijze haardos maar Jip ziet er weer uit om door een ringetje te halen. "Voor mij is het niet gewoon knippen maar meer een kunstvorm zoals beeldhouwen", vertelt Krook. 

Over straat

En Jip is ook blij dat hij weer onder handen is genomen. Hij maakt meteen twee nieuwe afspraken om zijn weelderige haardos onder controle te houden. "Ik kan nu in ieder geval weer mooi over straat. Mensen kunnen weer naar me omkijken als ik voorbij loop. Naar me fluiten zullen ze niet meer doen daar ben ik te oud voor, haha."

ALKMAAR - We mogen eindelijk weer naar de kapper. Tijd om verlost te worden van de coronacoupe. Jip Bieräugel uit Alkmaar is er ook wel weer aan toe. Hij ging vanmorgen na maanden afwezigheid weer langs bij de barbier in Alkmaar. Het resultaat mag er zijn.

Al sinds december was Jip niet meer naar de barbier geweest. En dat is ook wel te zien aan zijn lange witte baard. Zelf met een schaar in de weer zag hij niet zitten. “Nee, dan knip ik zo een gat in mijn baard. Ik laat het liever over aan Patrick, die weet precies hoe ik het wil hebben."

Jeukende handen

En die Patrick is barbier Patrick Krook. Hij heeft het druk met alle coronakapsels. Zijn telefoon staat roodgloeiend en hij is de komende weken compleet volgeboekt. "Mijn handen jeuken. Vooral als ik klanten zoals Jip in mijn stoel krijg, dan heb je echt eer van je werk.”

Bijna anderhalf uur later is Jip geknipt en geschoren. En het resultaat mag er zijn. Op de grond ligt een flinke grijze haardos maar Jip ziet er weer uit om door een ringetje te halen. "Voor mij is het niet gewoon knippen maar meer een kunstvorm zoals beeldhouwen", vertelt Krook. 

Over straat

En Jip is ook blij dat hij weer onder handen is genomen. Hij maakt meteen twee nieuwe afspraken om zijn weelderige haardos onder controle te houden. "Ik kan nu in ieder geval weer mooi over straat. Mensen kunnen weer naar me omkijken als ik voorbij loop. Naar me fluiten zullen ze niet meer doen daar ben ik te oud voor, haha."

BUSSUM - Ook de derde Bussumse middelbare school ontkomt niet aan een uitbraak van het coronavirus onder examenleerlingen. Op het Goois Lyceum zijn tot nu toe zeker negen leerlingen besmet met het coronavirus, een aantal dat - zo lijkt het althans - nog steeds toeneemt. Dat bevestigt rector Miriam Watts-Jones aan NH Nieuws.

De besmettingen op het Goois Lyceum hebben naar alle waarschijnlijkheid te maken met het grote aantal besmettingen op het Sint Vituscollege en het Willem de Zwijgercollege aan de andere kant van Bussum. Daar is een grote groep van zeker 40 examenleerlingen besmet met het coronavirus, een andere groep wacht in quarantaine nog op de testuitslag. De besmettingen komen na 'onveilig contact' in de voorjaarsvakantie, waarschijnlijk na een of meerdere feestjes.

Vanwege het hoge aantal besmettingen hebben de scholen besloten deze week nog gesloten te blijven. 

Het Goois Lyceum heeft vandaag besloten de examenklassen op het vwo vanaf morgen onderwijs op afstand te geven. "Dat doen we hoe dan ook tot en met dinsdag", zegt Watts-Jones. "We nemen deze maatregel omdat we dan hoe dan ook de vijf dagen quarantaine naleven, maar ook omdat we andere leerlingen, docenten en medewerkers willen beschermen. Dat vind ik ook onze plicht."

Voorzorgsmaatregelen

De school zag de afgelopen dagen het aantal besmette leerlingen oplopen. Waar gisteren nog 'slechts' twee examenleerlingen besmet waren met het virus, liep dat aantal vandaag al op naar negen. Het Goois Lyceum heeft 235 leerlingen in de examenklassen. "We hopen natuurlijk dat het daarbij blijft, maar die zekerheid hebben we absoluut niet. Het is nog lang zo erg niet als op de andere twee scholen, maar we weten niet hoe het verder verloopt. Vandaar ook de voorzorgsmaatregelen."

De Gooise Scholenfederatie, waar het Goois Lyceum onder valt, houdt de situatie met de besmettingen op de school in de gaten. "We hebben meermaals overleg en hebben meerdere keren per dag een update van de besmettingscijfers", zegt bestuursvoorzitter Annet Kil.

Scholieren kennen elkaar

De coronabesmettingen op het Goois Lyceum zijn te herleiden naar de grote groep besmettingen op de twee andere Bussumse middelbare scholen. "Deze groep jongeren gaat buiten school goed met elkaar om, ze kennen elkaar allemaal. Bussum is wat dat betreft een klein dorp. Als er feestjes zijn geweest, zullen er ongetwijfeld ook leerlingen van het Goois Lyceum zijn geweest. We hadden er wat dat betreft ook wel een klein beetje rekening mee gehouden", zegt Kil. "Gelukkig is het aantal besmettingen op het Goois Lyceum nog niet zo hoog als op de andere twee scholen, maar we houden er wel degelijk rekening mee dat het aantal verder oploopt."

Tot nu toe zijn de Bussumse middelbare scholen de enige plek in 't Gooi waar het aantal coronabesmettingen oploopt. Op de andere scholen van de Gooise Scholenfederatie, verspreid door de hele regio, zijn er amper besmettingen. "Ze zijn er wel, maar het zijn meestal echt één of twee leerlingen. Gelukkig maar."

Dat beeld is ook terug te zien op de rest van de middelbare scholen in de regio. Geen enkele school heeft ook een opvallend hoog aantal coronabesmettingen.

De locatie Scheper van de Treant is getroffen door een uitbraak van corona. Een patiënt is overleden. Bij 18 patiënten en 11 medewerkers is het coronavirus vastgesteld.

De Haarlemse cultuursector gaat gebukt onder de coronapandemie, de deuren van musea en theaters zijn al maanden gesloten. Dankzij financiële steun van het rijk, staan paradepaardjes als het Telyers museum en de Stadsschouwburg nog overeind. Daar staat tegenover dat jonge creatievelingen en opkomende artiesten, die ook onderdeel uitmaken van de Haarlemse cultuur, er financieel gezien praktisch alleen voor staan. Sommigen hebben noodgedwongen besloten om iets anders te gaan doen. 

Nadieh Bindels is een bekende in de Haarlemse culturele wereld, met name op gebied van muziek. Ze is artiestenmanager en doet ook veel op het gebied van marketing, organisatie en programmering. Een jaar geleden richtte ze Nachtwacht Haarlem op, een organisatie ter bevordering van de Haarlemse nachtcultuur. Ze ziet dat jonge makers worstelen om rond te komen in deze coronatijd.

"De meeste creatieve makers hebben het heel erg zwaar, omdat ze hun werk niet kunnen doen en daarmee geld genereren", vertelt ze. Sommige creatievelingen haken af en gaan wat anders doen, simpelweg omdat ze de huur van hun woning niet meer kunnen betalen. Nadieh vindt de situatie zorgelijk, omdat ze ziet dat er vanuit de politiek weinig aandacht is voor deze groep. 

Nadieh vindt het vreemd dat het rijk in deze tijd wel geld beschikbaar stelt voor de gevestigde orde, zoals poppodium Patronaat, maar niet voor de makers van nu. "Ik denk dat de politiek zich daar niet helemaal van bewust is en ook niet weet wat het effect is. Er kan nu ook niet geïnvesteerd worden in de toekomst, dus ik denk dat het nog heel lang gaat duren voordat de nachtcultuur weer op een gezond level zit."

Zwarte cijfers

De grote culturele instellingen van Haarlem lijken het voorlopig wel uit te kunnen zingen dankzij subsidies van het rijk. Zo ontving het Teylers Museum vorig jaar de helft aan bezoekers vergeleken met het jaar daarvoor, maar kwam desondanks niet in de rode cijfers terecht.

"We zijn echt enorm blij met de subsidie", vertelt Teylers-directeur Marjan Scharloo. "We kunnen zo de salarissen aan iedereen door betalen. En het gebouw onderhouden." Het Frans Hals Museum is een uitzondering op de andere grote culturele instellingen.  Het museum verkeert al tijden in financieel zwaar weer en is grotendeels afhankelijk van gemeentelijke subsidies.

Verbinden

Met de komende Tweede Kamer-verkiezingen zal het voor de cultuursector spannend zijn, of er bezuinigd gaat worden op cultuur nu het land er door de coronacrisis niet goed voor staat. Nadieh zou graag zien dat er extra geld wordt geïnvesteerd in de cultuursector. En als dat er niet in zit, dan hoopt ze dat de verbinding tussen de grotere instellingen en makers beter wordt.

Nadieh: "Er zijn al culturele instellingen heel goed bezig, zoals Patronaat. Die stelt ruimte beschikbaar voor makers om albums op te nemen, dat is heel tof want zo komt een stukje van de subsidie indirect weer bij de maker."

De huidige subsidiepot herverdelen ziet Nadieh niet direct als de oplossing. En ook de directeur van het Telyers Museum denkt niet dat dat de oplossing is. "Ik denk dat nog nooit iemand gelukkig is geworden van dezelfde koek verdelen onder dezelfde mensen. Omdat het op termijn niet brengt wat je wilt, namelijk dat iedereen omhoog gaat."

BUSSUM - Ook de derde Bussumse middelbare school ontkomt niet aan een uitbraak van het coronavirus onder examenleerlingen. Op het Goois Lyceum zijn tot nu toe zeker negen leerlingen besmet met het coronavirus, een aantal dat - zo lijkt het althans - nog steeds toeneemt. Dat bevestigt rector Miriam Watts-Jones aan NH Nieuws.

De besmettingen op het Goois Lyceum hebben naar alle waarschijnlijkheid te maken met het grote aantal besmettingen op het Sint Vituscollege en het Willem de Zwijgercollege aan de andere kant van Bussum. Daar is een grote groep van zeker 40 examenleerlingen besmet met het coronavirus, een andere groep wacht in quarantaine nog op de testuitslag. De besmettingen komen na 'onveilig contact' in de voorjaarsvakantie, waarschijnlijk na een of meerdere feestjes.

Vanwege het hoge aantal besmettingen hebben de scholen besloten deze week nog gesloten te blijven. 

Het Goois Lyceum heeft vandaag besloten de examenklassen op het vwo vanaf morgen onderwijs op afstand te geven. "Dat doen we hoe dan ook tot en met dinsdag", zegt Watts-Jones. "We nemen deze maatregel omdat we dan hoe dan ook de vijf dagen quarantaine naleven, maar ook omdat we andere leerlingen, docenten en medewerkers willen beschermen. Dat vind ik ook onze plicht."

Voorzorgsmaatregelen

De school zag de afgelopen dagen het aantal besmette leerlingen oplopen. Waar gisteren nog 'slechts' twee examenleerlingen besmet waren met het virus, liep dat aantal vandaag al op naar negen. Het Goois Lyceum heeft 235 leerlingen in de examenklassen. "We hopen natuurlijk dat het daarbij blijft, maar die zekerheid hebben we absoluut niet. Het is nog lang zo erg niet als op de andere twee scholen, maar we weten niet hoe het verder verloopt. Vandaar ook de voorzorgsmaatregelen."

De Gooise Scholenfederatie, waar het Goois Lyceum onder valt, houdt de situatie met de besmettingen op de school in de gaten. "We hebben meermaals overleg en hebben meerdere keren per dag een update van de besmettingscijfers", zegt bestuursvoorzitter Annet Kil.

Scholieren kennen elkaar

De coronabesmettingen op het Goois Lyceum zijn te herleiden naar de grote groep besmettingen op de twee andere Bussumse middelbare scholen. "Deze groep jongeren gaat buiten school goed met elkaar om, ze kennen elkaar allemaal. Bussum is wat dat betreft een klein dorp. Als er feestjes zijn geweest, zullen er ongetwijfeld ook leerlingen van het Goois Lyceum zijn geweest. We hadden er wat dat betreft ook wel een klein beetje rekening mee gehouden", zegt Kil. "Gelukkig is het aantal besmettingen op het Goois Lyceum nog niet zo hoog als op de andere twee scholen, maar we houden er wel degelijk rekening mee dat het aantal verder oploopt."

Tot nu toe zijn de Bussumse middelbare scholen de enige plek in 't Gooi waar het aantal coronabesmettingen oploopt. Op de andere scholen van de Gooise Scholenfederatie, verspreid door de hele regio, zijn er amper besmettingen. "Ze zijn er wel, maar het zijn meestal echt één of twee leerlingen. Gelukkig maar."

Dat beeld is ook terug te zien op de rest van de middelbare scholen in de regio. Geen enkele school heeft ook een opvallend hoog aantal coronabesmettingen.

Centrum Groninger Taal & Cultuur (CGTC) en Forum Groningen hebben de handen ineen geslagen voor de tweede editie van Moi Forum! Veur Mekoar. Dit online evenement, dat zaterdag 20 maart plaatsvindt in het kader van Meertmoand Streektoalmoand, vervangt de traditionele Dag van de Grunneger Toal. Dat evenement kan vanwege de aanhoudende coronabeperkingen niet doorgaan.

ALKMAAR - We mogen eindelijk weer naar de kapper. Tijd om verlost te worden van de coronacoupe. Jip Bieräugel uit Alkmaar is er ook wel weer aan toe. Hij ging vanmorgen na maanden afwezigheid weer langs bij de barbier in Alkmaar. Het resultaat mag er zijn.

Al sinds december was Jip niet meer naar de barbier geweest. En dat is ook wel te zien aan zijn lange witte baard. Zelf met een schaar in de weer zag hij niet zitten. “Nee, dan knip ik zo een gat in mijn baard. Ik laat het liever over aan Patrick, die weet precies hoe ik het wil hebben."

Jeukende handen

En die Patrick is barbier Patrick Krook. Hij heeft het druk met alle coronakapsels. Zijn telefoon staat roodgloeiend en hij is de komende weken compleet volgeboekt. "Mijn handen jeuken. Vooral als ik klanten zoals Jip in mijn stoel krijg, dan heb je echt eer van je werk.”

Bijna anderhalf uur later is Jip geknipt en geschoren. En het resultaat mag er zijn. Op de grond ligt een flinke grijze haardos maar Jip ziet er weer uit om door een ringetje te halen. "Voor mij is het niet gewoon knippen maar meer een kunstvorm zoals beeldhouwen", vertelt Krook. 

Over straat

En Jip is ook blij dat hij weer onder handen is genomen. Hij maakt meteen twee nieuwe afspraken om zijn weelderige haardos onder controle te houden. "Ik kan nu in ieder geval weer mooi over straat. Mensen kunnen weer naar me omkijken als ik voorbij loop. Naar me fluiten zullen ze niet meer doen daar ben ik te oud voor, haha."

Súdwest-Fryslân schiet uitbaters van dorpshuizen en kantines, die wankelen door de coronacrisis, financieel te hulp.

Het RIVM noteerde over het afgelopen etmaal 137 nieuwe coronabesmettingen in Drenthe en 133 in Groningen.

In alle stilte vertrok NIBC twee weken geleden van de beurs, terwijl in oktober al het 75-jarig bestaan intern en op afstand werd gevierd. Toch denkt ceo Paulus de Wilt dat de bodem met de corona-ellende is bereikt.

De ziekenhuizen in Nederland behandelen weer iets minder coronapatiënten dan een dag eerder. Momenteel liggen 1923 mensen in een ziekenhuis vanwege Covid-19, de ziekte die door het virus wordt veroorzaakt. Dat zijn er 23 minder dan op woensdag en 61 minder dan op dinsdag.

De stijgende rentes op staatsobligaties zijn een goed teken. Volgens president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) geeft dit namelijk aan dat op de financiële markten rekening wordt gehouden met economisch herstel van de coronacrisis.

Maart is internationale darmkankermaand. In februari maakte het KWF bekend dat het aantal kankerdiagnoses in Nederland in 2020 daalde ten opzichte van het jaar daarvoor. Ruim 4000 diagnoses minder werden in de Nederlandse ziekenhuizen gesteld. De grootste daling zag men bij borstkanker, prostaatkanker en darmkanker. De oorzaak: het coronavirus.

De noordelijke ziekenhuizen bereiden zich voor op een zwart scenario. Dit scenario voorziet onder meer in keuzes bij opnames als de ziekenhuizen overlopen met coronapatiënten.

De noordelijke ziekenhuizen bereiden zich voor op een zwart scenario. Dit scenario voorziet onder meer in keuzes bij opnames als de ziekenhuizen overlopen met coronapatiënten.

De rondleidingen die de drie Venlose middelbare scholen zaterdag willen houden voor kinderen uit groep 8 mogen volgens de coronarichtlijnen niet. De Onderwijsinspectie heeft dit aan het bestuur laten weten.

De winkelverkopen in de eurozone zijn in januari stevig gedaald door de strenge lockdownmaatregelen in veel Europese landen tegen het coronavirus. Volgens het Europese statistiekbureau Eurostat gingen de detailhandelsverkopen in het eurogebied met 5,9 procent omlaag in vergelijking met december.

Coronavaccins zijn tot nu toe gemaakt door internationale concerns of grote landen zoals Rusland of China. De uitzondering is op Cuba te vinden. Of liever: de uitzonderingen. Het communistische eiland is namelijk maar liefst vier verschillende corona-inentingen aan het ontwikkelen.

Maart is internationale darmkankermaand. In februari maakte het KWF bekend dat het aantal kankerdiagnoses in Nederland in 2020 daalde ten opzichte van het jaar daarvoor. Ruim 4000 diagnoses minder werden in de Nederlandse ziekenhuizen gesteld. De grootste daling zag men bij borstkanker, prostaatkanker en darmkanker. De oorzaak: het coronavirus.

Het Rijk heeft 150 miljoen euro coronasteun beschikbaar gesteld aan gemeenten om aan cultuur te besteden. Want ook de cultuursector heeft het door de coronamaatregelen al een jaar zwaar te verduren . Musea, concertzalen, maar ook bibliotheken zijn al tijden dicht en het is maar de vraag wanneer ze weer open mogen. 

Volgens Martin Kothman, bestuurder FNV Media & Cultuur is de 150 miljoen euro coronasteun hard nodig.  "We moeten de culturele sector, die in feite al sinds maart 2020 op slot zit, overeind houden en zorgen dat ze deze zware coronatijd doorkomt. De reserves zijn echt uitgeput en mensen moeten weer perspectief krijgen om in de sector aan de slag te gaan en te blijven."

Subsidie

Veel cultuurinstellingen kregen ook al voor de corona-uitbraak subsidie van de overheid. Grote cultuurinstellingen zoals bijvoorbeeld  Het Stedelijk Museum en het Concertgebouw worden bovendien financieel gesteund door grote donateurs en sponsors als loterijen, verzekeringsmaatschappijen en banken. Zij konden tot voor kort rekenen op duizenden bezoekers per jaar, die naast een toegangskaart kochten ook gebruik maakten van de horeca-facaliteiten die veel cultuurinstellingen hebben.

Keuzes

Kleinere cultuurinstellingen ontbreekt het vaak aan sponsoren, trekken minder bezoekers en kunnen zonder geld van de overheid niet bestaan.De coronacrisis dwingt de overheid tot het maken van ingrijpende keuzes. Geld kan immers maar een keer worden uitgegeven.Moet de overheid wel doorgaan met het subsidiëren van kleine cultuurinstellingen die een heel beperkt publiek trekken? 

De GGD-en in Drenthe en Groningen voeren steeds meer coronatesten uit.

EGMOND-BINNEN - Hoewel ze zeker niet veeleisend zijn, hakt de coronacrisis er ook bij kloosterlingen flink in. Doorgaans krijgen broeders en zusters geld in het laatje door bijvoorbeeld kazen, speciaalbieren en kaarsen te verkopen, maar ook de abdijwinkels waren de afgelopen tijd dicht. Bovendien kunnen ze geen gasten ontvangen, waardoor de financiële problemen snel groter worden. Ze vragen de overheid daarom bij te springen. 

In een brief aan het Ministerie van Economische Zaken vraagt de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR), de koepelorganisatie van alle religieuze gemeenschappen en instituten, om een compensatieregeling. "Eenzelfde regeling als die getroffen is voor horecagelegenheden of winkels", legt Bram Verheijen, coördinator van de Sint Adelbertabdij in Egmond-Binnen, op NH Radio uit.

Want in de kloosters en abdijen zijn zorgen, voornamelijk over de weggevallen inkomsten. "Veel kloosters moeten in hun eigen behoefte voorzien, maar dat lukt nu niet. Kloosters zijn toch plekken van ontmoeting, bijvoorbeeld in gasthuizen, waar mensen niet meer komen."

Corona beïnvloedt kloosterleven

In de abdij van Egmond-Binnen heeft het coronavirus het leven flink beïnvloed. Ondanks dat het gewone kloosterleven al een soort van quarantaine is, gaan bepaalde dingen wel gewoon door, legt Verheijen uit. "Denk aan het gebedsleven van de broeders, de maaltijden, kerkdiensten; gewoon het gemeenschapsleven. Maar het grote verschil is dat er nu geen bezoekers kunnen komen. In Egmond-Binnen hebben we een gasthuis waar normaal gesproken zestien mensen logeren, maar die zijn er nu niet."

Maar op nog meer plekken vallen inkomsten weg. Want het klooster mist ook de klanten die spullen kopen in de abdijwinkel, zoals boeken en abdijproducten. Deze week opende de winkel weliswaar weer de deuren, net als alle andere winkels in Nederland, maar daarvoor waren de winkels gesloten. "Het heeft allemaal stilgelegen", zegt Verheijen.

Maar dat lukt zo niet langer: die inkomsten zijn van groot belang: "Daar wordt van gegeten, van geleefd. Maar daar worden ook de monumentale kloostergebouwen en abdijen van onderhouden." 

Persoonlijk leed

Naast de financiële problemen die zijn ontstaan sinds de uitbraak van het coronavirus, worstelen de kloosters en abdijen ook met persoonlijk leed. "Vele broeders en zusters zijn overleden als gevolg van het coronavirus. Het niet afscheid kunnen nemen van medebroeders- en zusters heeft diepe wonden achtergelaten bij religieuzen."

In Egmond-Binnen is corona de broeders gespaard gebleven, maar dat geldt niet voor alle kloosters in het land. Vooral in Noord-Brabant sloeg het virus toe in kloosters. Verheijen kent zelfs kloosters waar de helft van de gemeenschap is overleden. "Als het virus eenmaal binnen is, verspreidt het snel", zegt hij daarover.

Beluister hieronder het volledige interview met coördinator Bram Verheijen. 

NOORD-HOLLAND - Walk through-condoleances, livestreams en koffie to go: het coronavirus heeft ook de uitvaartbranche afgelopen jaar flink op z'n kop gezet. Toch blijken uitvaartondernemers en nabestaanden liever in mogelijkheden te denken dan in beperkingen. NH Nieuws zocht uit welke ontwikkelingen en trends een langer leven beschoren zijn en welke waarschijnlijk een stille dood zullen sterven.  

"Ons werk is heel erg veranderd", zegt Monique Houtzager van In Memoriam Uitvaarten uit Weesp. In het eerste gesprek dat zij met nabestaanden voert, peilt ze steevast of corona de overledene fataal is geworden of dat de directe nabestaanden wellicht symptomen hebben.

"Als er sprake is van een coronabesmetting doe ik het eerste regelgesprek via Zoom." Waar sommige grotere uitvaartorganisaties alle gesprekken digitaal voeren, doet Houtzager dat in zo'n tien procent van de uitvaarten. 

Thuisopbaring

NH Nieuws sprak Houtzager exact een jaar geleden, toen er nog geen Nederlanders aan corona waren overleden. Ze zei destijds dat ze het afraadde om overleden coronapatiënten thuis op te baren. "Er was toen nog veel onduidelijkheid over, omdat niet bekend was of het lichaam na overlijden nog besmettelijk zou zijn. Daar is nog steeds veel onduidelijk over, maar het thuis opbaren mag nog wel. En ook een glazen plaat over de kist is niet verplicht." 

Zelf neemt de uitvaartondernemer liever het zekere voor het onzekere. "Ook dat is geen verplichting, maar bij een thuisopbaring hanteer ik de regel dat een persoon die is overleden aan corona eerst 48 uur in het mortuarium moet hebben gelegen, voordat ik het lichaam overdraag aan de familie." 

Ook bij de zogeheten eindverzorging - het wassen en aankleden van de overledene in aanloop naar de uitvaart - is hulp van nabestaanden nog toegestaan. "Dat kan nog steeds, maar wel met uitgebreide voorzorgsmaatregelen, zoals een chirurgisch mondneusmasker, een schort en natuurlijk de anderhalve meter afstand."  

Dan door naar de condoleance, bijvoorbeeld de avond voorafgaand aan de uitvaart. "Omdat er binnen maximaal dertig mensen mogen samenkomen, organiseer ik veel walk through-condoleances", vertelt ze. "Dan komen de mensen via een aparte ingang binnen, brengen een laatste groet aan de overledene, condoleren op afstand en gaan via een aparte uitgang weer naar buiten, zonder nazit. Om toch een beetje warmte te bieden, regelen we buiten een koffie to go."  

Ook bij de begrafenis of crematie zelf is veel veranderd. Allereerst is het aantal aanwezigen al sinds het begin van de pandemie beperkt. "Op het dieptepunt waren er maximaal dertig mensen welkom, nu zijn vijftig personen toegestaan", legt Houtzager uit. 

Als ze nabestaanden vertelt dat het aantal genodigden beperkt moet worden, wordt er geregeld teleurgesteld gereageerd. "Het is ook niet leuk dat je maar vijftig mensen mag uitnodigen", zegt ze. "Zeker als de overledene jonger was en de nabestaanden eigenlijk veel meer mensen zouden willen uitnodigen", voegt ze daaraan toe.

Livestreams booming

Houtzager probeert de afwezigheid van die mensen zo goed als mogelijk te compenseren, bijvoorbeeld door een livestream aan te bieden. "Die zijn tegenwoordig aan de orde van de dag, bij zo'n zeventig procent van de uitvaarten."

Voorheen werd een uitvaart wel vaak opgenomen, maar niet zo vaak live uitgezonden als tegenwoordig. "Daardoor is ons werk ook wel veranderd, want dan spreek je in het openbaar. In het begin was het even wennen, want je wilt toch de mensen die thuiszitten er ook bij betrekken."  Soms vraagt ze mensen die er niet bij kunnen zijn, een foto op te sturen. "Die foto's hang ik dan aan een lijn in de aula, zodat ze er toch nog een beetje bijzijn"  

Bovendien moet er met tal van zaken rekening worden gehouden om besmettingen te voorkomen. "Denk aan het glas water op de katheder, waarvan we moeten voorkomen dat er twee mensen uit drinken. We mogen geen jassen aannemen en een oude man die slecht ter been is, mag ik in de kerk niet de trap op helpen. Het voelt heel onvriendelijk, de maatregelen zijn een aanslag op onze dienstbaarheid." 

Ondanks, of juist dankzij alle beperkingen, wordt er vaak van alles aan gedaan om de kilheid te compenseren van een uitvaart in coronatijd. "Het maakt creativiteit los", zegt Houtzager. "Er ontstaan nieuwe rituelen met kaarsen of bloemen, er wordt meer gebruikgemaakt van bijzonder rouwvervoer zoals loopkoetsen, rouwcabrio's en limousines, er worden erehagen gevormd en vlaggen gaan halfstok", vertelt Houtzager, voor wie een afscheid niet persoonlijk genoeg kan zijn. "Wat onnatuurlijk blijft, is dat mensen elkaar niet mogen knuffelen."  

Ze vertelt over de uitvaart van iemand die in een showband speelde. "De nabestaanden moesten kiezen wie er bij konden zijn en vanwege het maximum aantal genodigden was er geen ruimte voor de leden van de showband. Toen is ervoor gekozen om de showband op het bosplein voor de aula een nummer te laten spelen, en de deuren van de aula open te zetten." 

Petite comité

Ook Tim Duin van Uitvaartverzorging Duin uit Alkmaar merkt dat uitvaarten door de coronamaatregelen flink zijn veranderd. "Het zijn bijna geen plechtigheden meer, maar meer kleine samenkomsten om het leven te vieren, bijvoorbeeld in de koffiekamer."

Vooral in het begin van de crisis waren veel eerstegraads nabestaanden huiverig voor een uitvaart in een select gezelschap, herinnert hij zich. "Maar het is een mindset, de knop moet even om. En achteraf zeggen ze vaak 'wauw, wat was dit mooi!', ook omdat ze inzien dat ze anders meer bezig waren geweest met het troosten van de gasten, dan andersom." 

Hoewel bij condoleances en uitvaarten anderhalve meter afstand moet worden bewaard en iedereen een eigen plek moet hebben, erkent hij dat genodigden elkaar geregeld opzoeken. Hij kijkt er niet van op: "In coronatijd is een uitvaart zo'n beetje de enige gelegenheid waarbij kennissen en familie elkaar ontmoeten." 

Net als de Weespse uitvaartondernemer Houtzager merkt Duin dat nabestaanden creatiever zijn geworden bij uitvaarten. Dit zorgt ervoor dat uitvaarten vaak persoonlijker zijn dan in het pré-coronatijdperk. "Veel mogelijkheden waren er al, maar het hoefde toen niet", verklaart hij waarom nabestaanden toch vaak kozen voor de traditionele of gangbare uitvaart.  

Als voorbeeld noemt hij het condoleanceboek waarin de genodigden traditioneel hun adres en een boodschap achterlaten. Omdat daarbij vaak dezelfde pen wordt gebruikt, is dat niet  coronaproof. Het boek wordt de laatste tijd geregeld vervangen door een online register.  "Een boek gebruiken we bijna niet meer", zegt hij. Maar dat heeft ook een voordeel, namelijk  dat de achtergelaten boodschappen vaak persoonlijker zijn. "Als er op een uitvaart iemand in je nek staat te hijgen, schrijf je toch vaak de standaard dingen op." 

Ook valt het hem op dat de bloemenzee op begrafenissen en crematies in coronatijd vaak groter is dan voorheen. Dat heeft volgens hem te maken met het feit dat het aantal genodigden beperkt is. "Dan sturen mensen toch vaker bloemen." 

De opmars van livestreams noemt Duin een 'positieve verandering', al was het in het begin even schakelen. "Want niet alle crematoria hadden de apparatuur." Bovendien worden de verwachtingen niet altijd waargemaakt. "Van een livestream weet ik dat er vijf man waren ingelogd, terwijl de nabestaanden op honderd mensen hadden gerekend. Maar sommige livestreams worden ook door 350 mensen bekeken. 

Blijvertjes 

Wennen aan het oude normaal zal niet al te moeilijk zijn, verwacht uitvaartondernemer Houtzager. Ook in de uitvaartbranche zullen de versoepelingen stapje voor stapje worden doorgevoerd, denkt ze. "Dat gaat langzaam, de overheid zal de teugels langzaam loslaten."  

Zodra het maximumaantal genodigden niet langer beperkt is, zal de populariteit van livestreams weer afnemen, denkt ze. "Maar ik denk dat het bij veel mensen de ogen heeft geopend. Dat ze verrast zijn over hoe mooi het kan zijn en welke andere dingen kunnen gebeuren." 

Duin heeft dezelfde verwachting. "Mensen die een uitvaart in coronatijd hebben meegemaakt, laten hun naasten misschien ook weten dat ze een klein gezelschap bij hun uitvaart willen", zegt de Alkmaarse uitvaartondernemer. 

Of de erehagen, rituelen en grotere bloemenzeeën zullen blijven, zal de toekomst moeten uitwijzen. Houtzager hoopt in ieder geval van wel. "Ik hoop dat de intensiteit en de creativiteit zich voortzetten", besluit ze. 

Volg via dit liveblog de ontwikkelingen rond de uitbraak van het coronavirus in Friesland, aangevuld met de belangrijkste landelijke en internationale ontwikkelingen.

Meer dan honderd kunstenaars uit Groningen hebben een brief aan de gemeenteraad van Groningen overhandigt waarin zij oproepen om meer coronasteun te geven aan kunstenaars. Volgens hen geeft de gemeente teveel geld aan instellingen als het Groninger Museum en het Forum.

De noordelijke ziekenhuizen bereiden zich voor op een zwart scenario. Dit scenario voorziet onder meer in keuzes bij opnames als de ziekenhuizen overlopen met coronapatiënten.

Het Rijk heeft 150 miljoen euro coronasteun beschikbaar gesteld aan gemeenten om aan cultuur te besteden. FNV Media & Cultuur maakt zich zorgen. De vakbond vraagt zich af of deze subsidie ook wel op de juiste plek terecht komt, want het de subsidie is geoormerkt als algemeen geld, wat betekent dat gemeenten het 'vrij' kunnen besteden.

Het geld is volgens de vakbond hard nodig voor gemeentelijke cultuurinstellingen zoals musea, theaters, concertpodia, bibliotheken en de daar werkzame cultuurmakers en hun ondersteuners. Kothman: "We moeten de culturele sector, die in feite al sinds maart 2020 op slot zit, overeind houden en zorgen dat ze deze zware coronatijd doorkomt. De reserves zijn echt uitgeput en mensen moeten weer perspectief krijgen om in de sector aan de slag te gaan en te blijven."

Zorgen

Zowel de Museumvereniging als de koepelorganisatie Kunsten '92 was in november al bezorgd over het feit dat gemeenten het geld in principe voor andere doeleinden kunnen gebruiken. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten noemde die zorgen toen onterecht.

Vanuit Moskou is bij de Europees Geneesmiddelenagentschap EMA een aanvraag ingediend voor een versnelde beoordeling van zijn coronavaccin Spoetnik. De kans is daardoor groot dat dit over een paar maanden in Nederland verkrijgbaar zal zijn.

Noorderboog grijpt de mogelijkheid aan om met hulp van de subsidieregeling Coronabanen in de Zorg tijdelijk extra personeel in te schakelen. Er komen 25 extra coronabanen om de zorgmedewerkers tijdelijk te ondersteunen.

Vanuit Moskou is bij de Europees Geneesmiddelenagentschap EMA een aanvraag ingediend voor een versnelde beoordeling van zijn coronavaccin Spoetnik. De kans is daardoor groot dat dit over een paar maanden in Nederland verkrijgbaar zal zijn.

De Europese toezichthouder voor vaccins, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), gaat meekijken met de proeven naar het Russische coronavaccin Spoetnik V.

Volg via dit liveblog de ontwikkelingen rond de uitbraak van het coronavirus in Friesland, aangevuld met de belangrijkste landelijke en internationale ontwikkelingen.

Prinses Cristina en prinses Elena hebben hun eerste coronaprik al gehad en dat zorgt voor ophef in Spanje. De linkse politieke partij Podemos noemt het een teken van ’privilege’ dat de monarchie in slecht daglicht stelt.