De Heemskerkse hulpactie voor gehandicapten in Suriname is niet voor niets geweest: dankzij een anonieme gever konden de ingezamelde medicijnen tóch nog vertrekken naar het zorgtehuis in Paramaribo. Het transport leek eerder nog een struikelblok te vormen.

Bettie de Boer, initiatiefneemster van de hulpactie, is 'in haar nopjes' dat het alsnog gelukt is. "Ik werd gebeld door een Surinaamse meneer dat ik het kon regelen en hij de rekening wel zou betalen. Eerst dacht ik nog aan een flauw grapje, maar het geld stond binnen tien minuten op mijn rekening. Fantastisch toch? Als het meezit dan zijn de goederen er binnen een paar dagen."

Vorige week sprak Bettie de Boer haar wanhoop nog uit. Twee weken lang lukte het niet om de goederen snel in het zorgtehuis in Suriname te krijgen, waardoor de inzamelingsactie dreigde te mislukken.

Probleem

Hanneke Tanck, directeur van het tehuis, liet eerder aan NH Nieuws weten dat er door de coronacrisis een ernstig tekort is aan medicijnen in het land. "Een groot probleem. Want als je een tehuis hebt met negentien bewoners met een beperking, dan heb je ook regelmatig paracetamol nodig bij koorts of pijn", zo vertelde ze. 

Een aantal dozen met goederen zijn dinsdagmiddag nog per post naar Schiphol verstuurd. 

Bekijk hier de reportage die NH Nieuws vorige week maakte

Nu ook bioscopen en evenementenhallen weer volop mogen draaien, kunnen zij hun bonnetjes voor genomen coronamaatregelen indienen bij de provincie Fryslân.

Er is het afgelopen jaar flink wat geld opgepot tijdens de coronacrisis. Wie daar nog geen bestemming voor gevonden heeft, zou kunnen overwegen de hoed die Harrison Ford ooit droeg in Indiana Jones & The Temple of Doom aan te schaffen of het brilletje van Harry Potter uit The Deathly Hallows. Er gaan de komende drie dagen ruim 1300 film- en tv-’schatten’ onder de hamer tijdens een mega-veiling in Los Angeles.

Al ruim een jaar worden Nederland en de wereld in de greep gehouden door het uit China overgewaaide coronavirus. Landen ontwaken uit lockdowns en beperkende maatregelen, al keren de maatregelen her en der door mutaties soms weer terug. Wat gebeurt er vandaag? Volg hier het laatste nieuws.

De daling van het aantal coronabesmettingen, ziekenhuisopnames en sterfgevallen als gevolg van Covid-19 houdt nog altijd aan.

Opnieuw hebben honderden mensen het coronavirus mee teruggenomen van hun zomervakantie.

Het kabinet past het coronasteunpakket voor bedrijven iets aan, en is op dit moment niet van plan het na september nog eens te verlengen.

De vouchers die tijdens de coronapandemie zijn uitgedeeld door de reisbranche en luchtvaart waren onwettig. De klant had zijn geld terug moeten krijgen.

Koop Lokaal Gees staat aan de vooravond van de tweede jaargang. Tijdens het coronajaar 2020 startte de serie in juli en augustus in het esdorp.

De eerste resultaten van een Britse studie naar de werking van coronavaccins suggereren dat een mix van verschillende soorten vaccins adequate bescherming tegen corona biedt. Proefpersonen produceerden hoge niveaus van antilichamen en immuuncellen nadat ze één dosis van het Pfizer-vaccin en één dosis van het AstraZeneca-vaccin hadden gekregen.

Het is niet gelukt om vanaf 1 juli een digitale quarantaineverklaring mogelijk te maken, schrijft demissionair coronaminister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. Reizigers zouden vanaf die datum de verklaring op hun telefoon kunnen opslaan, maar die optie blijkt volgens De Jonge nu 'niet voldoende werkbaar'.

Elke dag op pagina twee, linksonder. En ook één keer per week voor de camera. Columnist Herman Sandman doet een greep uit zijn mooiste Ogenblikken en leest ze voor. Sandman werkt vanuit huis wegens corona, oudste zoon is cameraman.

Alle gegevens van de mensen die door de GGD'en zijn gevaccineerd tegen het coronavirus, staan nu in de centrale administratie. De achterstand bij het doorgeven van die informatie aan het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) is weggewerkt. Dat laat de overkoepelende organisatie GGD GHOR Nederland weten.

Gezonde kinderen tussen de 12 en 17 jaar kunnen worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Dat adviseert de Gezondheidsraad dinsdag. Het kan ze directe en indirecte gezondheidswinst opleveren, terwijl het ook bijdraagt aan het afremmen van de epidemie, stelt de organisatie.

Het ministerie van Volksgezondheid overweegt bussen vanaf Schiphol naar GGD-locaties te laten rijden. Ook denkt men over het huis-aan-huis verspreiden van zelftesten. Dat moet onderdeel worden van het tegengaan van de import van de deltavariant van het coronavirus.

Geen enkele coronapatiënt hoefde in de afgelopen 24 uur te worden opgenomen op een intensive care. Dat is voor het eerst sinds het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding half oktober begon met het delen van die gegevens.

Bij het ‘in de steigers zetten’ van Festival Grasnapolsky in april is - vanwege de toen geldende restricties - besloten alleen weekendtickets te gaan verkopen voor het driedaagse festival in en rond de voormalige strokartonfabriek De Toekomst in Scheemda. De organisatie is daar nu, door de coronaversoepelingen, op terug gekomen. Vanaf 30 juni om 10.00 uur kunnen ook dagtickets worden gekocht.

De daling van het aantal coronabesmettingen, ziekenhuisopnames en sterfgevallen als gevolg van Covid-19 houdt nog altijd aan. Het besmettingscijfer ging in de afgelopen week wel iets langzamer naar beneden dan in de weken daarvoor.

De GGD in Groningen en Drenthe biedt vanaf donderdag 1 juli gratis coronatesten aan voor mensen die op vakantie gaan.

Opnieuw hebben honderden mensen het coronavirus mee teruggenomen van hun zomervakantie. Zeker 400 mensen die in de afgelopen week positief zijn getest, waren in de twee weken ervoor in het buitenland. De kans is groot dat ze het virus daar hebben opgelopen.

We mogen weer naar het café, naar het restaurant en kunnen zonder mondkapje een winkel binnen gaan. En, er zijn weer festivals in aantocht. Een van de eerste, zo niet dé eerste, is komend weekend: FestiValderAa in Schipborg.

Het kabinet past het coronasteunpakket voor bedrijven iets aan, en is op dit moment niet van plan het na september nog eens te verlengen. Dat heeft te maken met de sterk verbeterde economische vooruitzichten, melden de ministers Wouter Koolmees (Sociale Zaken), Stef Blok (Economische Zaken) en Wopke Hoekstra (Financiën) aan de Tweede Kamer.

Als Gooise sportclubs en muziekverenigingen vanaf komend jaar geen oud papier meer kunnen ophalen, zal dat voor meerdere verenigingen de doodsteek betekenen. Het geld dat de clubs per jaar ophalen met het ophalen van oud papier loopt op tot meer dan tienduizend euro per club. "Zonder dat geld kunnen we het wel vergeten", zegt Sven Blessing van de Bussumse drum- en showband Vijos, een van de grootverdieners.

Het ophalen van oud papier door de lokale sportclubs, kerken en muziekverenigingen dreigt te verdwijnen. De Gooise afvalverwerker GAD moet vanaf komend jaar een bedrag van 3,2 miljoen euro besparen en verwacht dat geld onder meer terug te kunnen verdienen door het oud papier zelf op te gaan halen.

Het ophalen wordt dan gekoppeld aan het ophalen van andere soorten afval, wat volgens de afvalverwerker een hoop geld scheelt. Daar komt nog eens bovenop dat er volgens de GAD nu ook nadelen kleven aan het ophalen van oud papier door verenigingen. Dat gebeurt onder meer 's avonds en 's weekends en ook dat is duurder, zo weet men. 

Onmisbare euro's

Het oud papier ophalen hoort er voor veel sportclubs, kerken en muziekverenigingen al heel wat jaren bij. Op vaste dagen per maand staan er door de hele regio tientallen vrijwilligers op vuilnisauto's of achter aanhangwagentjes om vele tonnen aan oud papier op te halen. Vele jaren geleden gestart om de clubs een extra zakcentje te geven, nu een belangrijke bron van opbrengst voor velen. 

De bedragen liegen er niet om: alle Gooise verenigingen samen verdienen per jaar zo'n 250.000 euro aan het ophalen van oud papier. Hoeveel per club verschilt nogal, maar voor enkele clubs loopt dat 'zakcentje' al snel op tot 10.000 euro of meer. 

Doodsteek

De Huizense honk- en softbalvereniging Zuidvogels is de absolute grootverdiener als het gaat om het ophalen van oud papier. Het afgelopen jaar haalde de club meer dan 15.000 euro op, ongeveer de helft van de begroting van de club. "Je hoeft geen rekenwonder te zijn om te zien dat het wegvallen van deze opbrengsten een enorm gat gaat slaan", vertelt Mart Mulder, al jarenlang de man achter het ophalen van het oud papier door de club. "Als dat wegvalt, kunnen we de deuren wel gaan sluiten. Je zou dat gat alleen maar kunnen dekken door de contributie te verhogen, maar dat moet je dan verdubbelen. Dat zal dan ongetwijfeld ook weer betekenen dat er leden weggaan, omdat ze dat niet kunnen betalen. De club wordt er hoe dan ook heel hard door getroffen. Dat staat vast."

De Bussumse drum- en showband Vijos staat het er hetzelfde voor. Afgelopen jaar haalde de club met het ophalen van oud papier meer dan 11.000 euro op. "En dan moet je nog weten dat het afgelopen jaar qua opbrengsten door corona wat tegenviel. Normaal halen we meer op", zegt Vijos-voorzitter Sven Blessing. "We hebben het al snel over 540 ton aan oud papier dat we per jaar van straat halen."

Tekst gaat verder onder de foto.

Voor de drum- en showband zou het wegvallen van de opbrengst van het oud papier ook betekenen dat de club er de stekker uit moet trekken. "Ik vrees echt dat dat het einde betekent. De opbrengsten van oud papier zijn ongeveer een kwart van onze begroting. Dat geld kunnen we echt niet missen. En dat geldt niet alleen voor ons, maar voor tientallen andere clubs. Ze worden allemaal de nek omgedraaid door dit besluit. Je maakt er het Gooise verenigingsleven kapot mee. En dan moet je het je echt afvragen of dat het wel waard is."

Ook belangrijk: het oud papier ophalen zorgt er voor dat veel vrijwilligers - vaak ook ouderen - nog bewegen en actief blijven. "Het oud papier voor onze club wordt opgehaald door vrijwilligers die dit al vele jaren doen, uit liefde voor de club, maar ook omdat het echt een uitje is", legt Mart Mulder van Zuidvogels uit. "Een groot deel van de vrijwilligers is verder niet eens meer verbonden aan de club, maar draagt het nog wel een warm hart toe. Dat is toch zonde als je dat kapot gaat maken?"

Geen goede argumenten

Los van het feit dat de clubs bang zijn om de vele duizenden euro's te moeten missen, klinkt er maar weinig begrip voor het voornemen van de Gooise afvalstoffendienst om de stoppen met het oud papier ophalen door verenigingen. "Het ontbreekt aan alle kanten aan goede argumenten", meent Jaap van Rosmalen van de Larense muziekvereniging MCC, met tienduizend euro per jaar ook een van de grootverdieners.

Van Rosmalen: "Het enige dat ik kan bedenken is dat ze de opbrengst van het oud papier zelf willen hebben. Als het voor alle clubs gaat om 250.000 euro is dat een groot bedrag, maar ik betwijfel of ze daarmee bezuinigen wat ze moeten bezuinigen. Daarnaast besparen ze wat doordat ze hun wagens doordeweeks kunnen laten rijden, natuurlijk. Maar ze zullen veel meer wagens nodig hebben, veel meer personeel. Dat kost ook allemaal geld. Nu kost het ze alleen een auto, het personeel hebben ze gratis. Want dat zijn wij."

En daar komt bij: het is aan de clubs te danken dat er zoveel oud papier wordt opgehaald, weet Mart Mulder. "Toen we er jaren geleden mee begonnen, haalden we amper wat op. We hebben toen reclame gemaakt, dat elke kilo er één voor de club was en dat mensen het echt voor ons deden. Toen liep het papier dat we kregen - en dus de opbrengsten - steeds sneller op. Dat speelt echt mee. En niet alleen voor ons. Mensen willen hun lokale vereniging steunen, op een laagdrempelige manier. Dat doe je hiermee. Het zou me niet verbazen als het oud papier dan op een andere manier naar de clubs wordt gebracht."

Lobby naar lokale politiek

De Gooise verenigingen proberen koste wat kost te voorkomen dat het ophalen van oud papier bij ze verdwijnt. Er wordt alles aan gedaan om zoveel mogelijk aandacht te vragen voor het probleem. "We proberen ons zoveel mogelijk te laten horen", zegt Sven Blessing van Vijos. "We hebben het voordeel dat de GAD als afvalverwerker haar plannen moet voorleggen aan de lokale politie voordat ze hun koers kunnen veranderen. We hebben daarom de politiek benaderd om te voorkomen dat we deze opbrengsten straks gaan mislopen."

Dat doen meer clubs. En met succes. De afgelopen weken namen de gemeenteraden van zowel Huizen als Gooise Meren en Wijdemeren al voorstellen aan waarmee burgemeester en wethouders werden opgeroepen om het gesprek aan te gaan met de GAD om het plan te schrappen of aan te passen. Hetzelfde voorstel komt ook op tafel als de gemeenteraad van Hilversum vergadert. Daarmee kunnen de verschillende verenigingen nu al rekenen op steun van de drie en waarschijnlijk vier grootste Gooise gemeenten. 

Afwachten

Of het daarmee ook meteen gaat lukken om het ophalen van oud papier te behouden als klus voor de verenigingen, wordt afwachten. "Het worden spannende tijden", weten zowel Sven Blessing van Vijos als Mart Mulder van Zuidvogels. Blessing: "We hebben goede hoop dat het goed komt, maar tot het zover is zullen we ons blijven laten horen."

Jaap van Rosmalen van de Laarder muziekvereniging MCC heeft er een hard hoofd in. "Ik vrees echt dat het gaat stoppen. Het gaat om geld en dan zal er altijd wel wat gevonden worden. Het zou echt enorm zonde zijn." 

Ondernemers die toeristische zeiltochten maken met hun eigen schip kunnen vanaf vandaag extra coronasteun krijgen, door middel van een tegemoetkoming. Dit in tegenstelling tot de cultureel-historische verenigingen, die niets krijgen. "Wij zijn overduidelijk varend erfgoed, maar krijgen niets uit die pot, dat steekt wel", vertelt Carlo de Boer van Vereniging Behoud de Volendammer Botters. 

Ondernemers kunnen tot 124.999 euro aan extra steun krijgen. Hiermee wil het Rijk de historische vloot in Nederland ondersteunen. De regeling geldt alleen voor schepen ouder dan 50 jaar en bovendien moet het geld worden geïnvesteerd in herstel en onderhoud van het schip. 

Belang onderhoud

Marjolein van der Heide is heel blij met het geld. "We hebben dit jaar onze twee masten vervangen", vertelt zij aan NH Nieuws. Normaal gesproken vaart zij met haar schip 'De vriendschap' vanuit Monnickendam met toeristen over het Marker- en IJsselmeer. Tijdens de pandemie heeft ze nauwelijks inkomsten gehad. Ook andere schippers van de historische vloot lagen het afgelopen jaar vooral stil. "Het zijn over het algemeen schippers die dit voor hun plezier doen en niet om slapend rijk te worden", vertelt Van der Heide.  

Ook in Volendam lagen de oude botters voornamelijk in de haven terwijl het onderhoud doorging. "Of wij de schepen nu voldoende kunnen onderhouden is de vraag", laat Carlo de Boer weten.

De Vereniging wordt wel gedeeltelijk ondersteund door de gemeente en sponsors, maar dat is volgens De Boer niet genoeg. "Als je dat één of twee jaar niet doet, dan ben je het jaar daarop dubbel aan de beurt".

In de voormalige kerk midden in het dorp wordt hard gewerkt. Het gebouw wordt omgetoverd tot een kledingwinkel met onder andere surfmode en horeca. Over een week of twee hopen de eigenaren de deuren alvast te openen voor een voorlopige pop-up store. De nieuwe winkel moet een impuls geven aan kustdorp Petten.

Er wordt inmiddels alweer jaren gesproken aan het 'oppoetsen' van kustdorp Petten. De aanleg van het nieuwe strand en de duinen voor de oude Hondsbossche- en Pettemerzeewering waren het startsein voor de opwaardering van het dorp. Nu lijkt het er echt van te gaan komen, de komst van de winkel in de oude kerk is de eerste stap, denkt ondernemersduo Tanja de Roos en Mike Schouten.

"Ik ben echt wel een dromer. Het idee van horeca en winkel was iets wat al langer in mijn gedachten speelt", zegt De Roos. "Ik heb al 16 jaar een winkel in Egmond aan Zee en heb daar om mij heen allemaal horeca. Maar het zit daar al zo vol en de mogelijkheden zijn er beperkt. Hier in Petten staan we juist aan de voet van de ontwikkeling van iets nieuws en moois."

Ontwikkelingen

Haar partner Mike Schouten heeft net buiten het centrum camping Corfwater en het naastgelegen hotel in handen. Ook daar staan de komende tijd grote veranderingen op stapel. "Het gaat nu echt gebeuren. Er is achter de schermen heel hard gewerkt, ook door de gemeente en andere overheden. Binnen nu en twee maanden gaan we onze plannen presenteren aan alle Pettemers, om ze mee te nemen hoe geweldig Petten gaat worden."

Duidelijk is dat de camping wordt omgezet naar een park met hoogwaardige accommodaties. Het oude duinlandschap moet daarbij in ere worden hersteld. Schouten is inmiddels zes jaar bezig met plannen maken. "Het is een kwestie van geduld. Maar ik denk dat je met ontwikkelingen van deze omvang die tijd ook moet nemen. Er is maar weinig waar we inmiddels niet over hebben nagedacht. Nu is de tijd rijp om de plannen te gaan realiseren."

Jaarrond

Tanja de Roos verwacht de komende twee weken nog druk aan het klussen te zijn in de voormalige kerk. De twee hebben door de coronacrisis wat vertraging opgelopen met de vergunningen. Er zal daarom eerst een pop-up versie van de winkel met horeca komen. Volgend jaar wordt er dan verder gebouwd.

"Er staat nog een heleboel te gebeuren in Petten. Voorheen was het alleen maar het zomerseizoen dat piekte. We gaan nu proberen het hele jaar rond wat gelijker te trekken", zegt De Roos. "Dat is voor Petten ook leuker, sowieso voor de ondernemers. Dan heb je jaarrond wat te doen."

De bewoners van de Gedempte Appelhaven in Hoorn stonden vandaag weer tot hun enkels in het water na de wolkbreuk boven Hoorn. Het is een bekend en ieder jaar terugkerend probleem, volgens Arno Engelbrecht. “We knappen onze bijkeuken niet eens meer op, dat heeft toch geen zin.”

Door de hevige regenval van vanochtend moest de brandweer ook vandaag weer richting de Gedempte Appelhaven in Hoorn, omdat het water daar enkele centimeters hoog op de wegen en in de straten stond. 

Twintig centimeter water

Tussen de historische woningen door zijn nieuwere woningen gebouwd met een hoger 'maaiveld', waardoor het water naar het diepste punt loopt en dat is het huis van Arno Engelbrecht. Met als gevolg soms tot wel twintig centimeter water in zijn tuin dat in zijn bijkeuken naar binnen stroomt.

Ook functioneert de afwatering niet goed. “Het was exact hetzelfde als vorig jaar. Het kwam door de putten naar boven en de hele straat stond blank”, vertelt Engelbrecht. “Ik zag de bui al hangen”, grapt hij, want ‘je moet er maar een beetje om blijven lachen’.

Artikel gaat verder onder de foto. 

Vorig jaar liet een woordvoerder van de gemeente weten dat er begin 2020 extra putten zijn geplaatst om de afwatering bij de tuinen te verbeteren. Ook worden de kolken volgens de gemeente regelmatig leeggehaald. Maar dat heeft blijkbaar niet of niet voldoende geholpen.

Op 2 juli hebben de bewoners weer een gesprek met de gemeente over de situatie. Dit gesprek was uitgesteld vanwege corona, maar zal nu eindelijk plaats gaan vinden.

Medewerkers van de See Buy Fly-winkels op Schiphol dreigen met stakingen als de directie geen streep zet door de plannen voor nieuwe arbeidsvoorwaarden. Het management van Schiphol Airport Retail (SAR) heeft hun cao vervangen door een airbeidsvoorwaardenregeling en kan daarmee de vakbonden buitenspel zetten. De directie krijg tot woensdag om af te zien van de plannen, meldt FNV.

FNV-bestuurder Margje van der Woude vindt dat de directie van Schiphol Airport Retail de coronacrisis misbruikt om het personeel met slechtere arbeidsvoorwaarden op te zadelen. Volgens de vakbondvrouw is het bedrijf, dankzij de NOW-steun en het vliegverkeer dat weer op gang komt, financieel gezond genoeg om een tegenslag op te kunnen vangen.

Directeur Simon Asmus van Schiphol Airport Retail laat NH Nieuws weten ook liever een nieuwe cao af te willen sluiten, maar dat FNV weigert te onderhandelen. Dat komt volgens Asmus vanwege versoberingen in de cao die FNV niet accepteert. De nieuwe arbeidsvoorwaarden regeling geldt overigens alleen voor nieuwe See Buy Fly-medewerkers, voor het personeel dat al in dienst is gelden voorlopig de afspraken van de oude cao, die al veertien jaar stilzwijgend wordt verlengd.

Asmus heeft geen begrip voor het ultimatum en de stakingsdreiging. Hij roept FNV op om te komen praten over compromissen. De bond eist volgens Asmus een zondagstoeslag die voor Schiphol Airport Retail onbetaalbaar is. Vorig jaar heeft het bedrijf al met een vrijwillige vertrekregeling afscheid moeten nemen van zo'n 20 procent van het personeel. "De deur voor FNV staat open", aldus Asmus.

Perspectief

Van Der Woude wil alleen komen praten als Asmus een cao 'met perspectief' aanbiedt. "Tot nu toe zijn het alleen verslechteringen en versoberingen, en mogen wij komen tekenen bij het kruisje."

Vorige week hing er nog een staking in de lucht bij het grondpersoneel van KLM. Dat wilde het werk op Schiphol deze zomer neerleggen als hun werkgever een nieuw deeltijdrooster zou doorvoeren. KLM zag uiteindelijk af van dat nieuwe rooster.

De gemeente scheldt de huur van gemeentevastgoed waarin winkels, restaurants, cultuurinstellingen of sportinstellingen zitten langer gedeeltelijk kwijt. Huurders die getroffen zijn door coronamaatregelen, hoeven nu tot 1 juli maar een deel van hun huur te betalen. Dat betekent ook dat er vanaf volgende maand weer het normale bedrag aan huur betaald moet worden. 

In eerste instantie gold de regeling tot half maart, maar de periode is nu met 3,5 maand verlengd. De tien miljoen euro die de gemeente eerder heeft gereserveerd voor de huurmaatregelen, is volgens wethouder Touria Meliani (Vastgoed) voldoende om ook deze verlenging uit te betalen. 

Kritiek

Aanvankelijk wilde het stadsbestuur alleen te hulp schieten als huurders van gemeentevastgoed konden aantonen dat ze bijna failiet zouden gaan. Na kritiek van de gemeenteraad en ondernemers kwam er dus toch een regeling waarbij de huur gedeeltelijk kwijtscholden kon worden. 

Inmiddels heeft de gemeente 1,2 miljoen euro huurkortingen verleend, aan 230 gemeentehuurders. De meeste huurkorting is tot nu toe verleend aan huurders in de horeca. Er zijn daarnaast tot 16 juni voor ongeveer 100 huurcontracten betalingsregelingen toegekend.

Te vroeg

Eerder was al besloten dat huurders het betalen van huur ook mochten uitstellen. Dat kon in eerste instantie tot 1 juli, maar mag nu tot 1 oktober. Het zou volgens het stadsbestuur nog te vroeg zijn om incasso's op te starten en de openstaande huurschuld op te gaan eisen bij getroffen huurders. In september wordt opnieuw gekeken of verdere verlenging noodzakelijk is.

De gemeente heeft zo'n 1500 panden in de stad die zij verhuurt. Deels aan bedrijven met een maatschappelijke functie, de rest aan andere organisaties. 

Het aantal mensen dat kampt met psychische klachten in de provincie is toegenomen en dat komt waarschijnlijk deels door de coronacrisis. Dat blijkt uit de Gezondheidsmonitor van de GGD. Door de coronacrisis voelen jongeren en volwassenen tussen de 18 en 65 jaar zich eenzamer, angstiger en depressiever, zo blijkt uit de cijfers. Het is niet allemaal negatief: uit het onderzoek blijkt ook we minder drinken en minder roken.

In de provincie is het risico op een angststoornis en depressie toegenomen bij volwassenen in de leeftijd van 18 tot 65 jaar. Dat geldt met name voor de regio's Gooi en Vechtstreek, Noord-Holland Noord en Kennemerland. De regio Zaanstreek-Waterland kan geen regionale cijfers verstrekken en richt zich alleen op de cijfers per gemeente die in september uitkomen.

Uit de landelijke resultaten van de Gezondheidsmonitor blijkt dat de verschillende regio's op de mentale gezondheid net onder het landelijke gemiddelde scoren, met uitzondering van de regio Amsterdam die er in negatieve zin uitspringt. In Nederland heeft gemiddeld 6,4 procent van de bevolking een hoog risico op angst en depressie, in Amsterdam is dat 8,4 procent.

Regio's

Uit de Gezondheidsmonitor blijkt dat in de regio Noord-Holland Noord de situatie van de psychosociale gezondheid van inwoners van 18 tot 65 jaar lijkt te zijn verslechterd. Zo voelen meer mensen zich eenzamer  (van 39 procent in 2016 naar 43 procent nu) en is ook het risico op een angststoornis gestegen (van 37 procent in 2016 naar 45 procent vier jaar later).

Ook in de regio Gooi en de Vechtstreek ziet de GGD dat de coronacrisis een duidelijke impact heeft op de mentale gezondheid van de mensen. Daar ervaarden de inwoners dezelfde klachten en ook zochten zij vaker contact met een psycholoog en de GGZ.

In de regio Kennemerland herkennen ze het beeld dat er meer stress is bij de mensen tussen de 18 en 65 jaar ook. De woordvoerder van de GGD Kennemerland reageert: "Er is meer eenzaamheid en mensen hebben minder sociale contacten en ervaren daardoor meer stress. Dat zien we ook in onze regio." De woordvoerder zegt dat ze nu gaan kijken wat ze kunnen doen. Volgens hem is de situatie al aan het veranderen nu het aantal coronagevallen afneemt.

Jongeren

De coronacrisis heeft vooral veel impact op jongeren. Zo ervaren jongeren in de regio Gooi en Vechtstreek 'een stuk meer stress' (+22%) en zochten ze ook meer contact met de GGZ (+12%). De GGD zegt hierover: "Jongvolwassenen staan onder druk. Drie op de tien 18- tot 34-jarigen hebben in de voorgaande vier weken (heel) veel stress ervaren. Ze hebben minder veerkracht, hoger risico op een angststoornis en depressie en vaker contact met een psycholoog."

In Noord-Holland Noord zijn de resultaten nog iets minder rooskleurig. Hier kampt 1 op de 2 jongeren met een matig tot hoog risico op angst en depressie door de coronacrisis. Dit is deels te verklaren door de coronacrisis, zo staat in de gezondheidsmonitor, waardoor mensen zich eenzamer, angstiger en depressiever zijn gaan voelen.

Komend jaar doet de GGD meer onderzoek naar de mentale gesteldheid van jongeren. Dan wordt ook specifiek gekeken naar de effecten van de coronacrisis op de mentale gezondheid van de jongeren. De GGD Amsterdam zegt daarover dat jongeren last kunnen krijgen van de coronacrisis en dit kan effect hebben op de mentale gezondheid. Daarover schrijft de GGD: "Jongvolwassenen zitten in een leeftijdsfase waar de effecten van de corona-beperkingen en de lockdown van grote invloed zijn." 

Minder roken en drinken

Niet alle resultaten uit de gezondheidsmonitor waren negatief. Zo blijkt dat de inwoners van de provincie in de leeftijd 18 tot 65 jaar minder zijn gaan roken en minder zijn gaan drinken. Voor de regio Noord Holland Noord is overmatig drinkgebruik onder volwassenen gedaald van 21 procent in 2016 naar 17 procent in 2020. En rookte in 2016 nog 22 procent van de volwassen, dan is dat nu gedaald naar 18 procent. In het Gooi drinken ze nog wel stevig door. Daar drinkt tweederde van de inwoners elke dag meer dan een glas wijn.

Helaas zijn we wel minder gaan bewegen en hebben meer mensen last van obesitas gekregen. Wel hebben we het voornemen om daar op korte termijn wat aan te doen. Mensen voelen zich wel gezond. Dat geldt met name voor de volwassen inwoners uit de regio Gooi en Vechtstreek. In deze regio hebben inwoners de minste beperkingen door gezondheidsproblemen dan in de rest van Nederland. In Noord-Holland Noord zijn ze ook zeker niet ontevreden. Acht op de tien inwoners in deze regio voelt zich heel erg gezond.

Tot slot zijn het de ouderen die minder last van de impact van de coronacrisis lijken te hebben. Jansen: “De impact op ouderen van de coronacrisis lijkt wel mee te vallen.” Een duidelijke reden kan hij hiervoor niet geven. In de regio Gooi en Vechtstreek valt het op dat ouderen minder professionele hulp ontvangen. Dit was al zo in 2016, maar deze trend zet door.

Verder lijken de resultaten van de GGD positiever uit te vallen voor hoogopgeleiden dan voor laagopgeleiden. Dat heeft te maken met de financiële situatie van de inwoners van een bepaalde regio. Ook zijn eenzaamheid, tevredenheid over de woning en de omgeving van invloed op de resultaten.

Een op elke elf jonge volwassenen loopt een hoog risico om een angststoornis of een depressie te ontwikkelen. Die 9 procent is meer dan in 2016, toen 7 procent een groot risico liep op zulke klachten. In 2012 was het 6 procent. Het is niet duidelijk of er een verband is met de coronacrisis. Natuurlijk heeft iedereen heeft wel eens een sombere dag, maar als je last hebt van een depressie blijft het niet bij die ene dag. Wat is het en wat moet je doen bij de eerste signalen?

Ouders van leerlingen van de Sint Bernardusschool in Haarlem-Oost doen een dringende oproep vanwege het lerarentekort op de school. Vanaf volgend jaar zullen de klassen groter worden en dat is volgens hen een slechte zaak. Daarom zijn zij zelf een zoektocht gestart naar een geschikte meester of juf voor hun kinderen.

Haar dochter Bo dreigt volgend jaar in een klas van 37 leerlingen te komen. “En het laatste jaar is al zo spannend”, zegt Tessa Vaumont. “Nu kunnen ze hun school niet afmaken met dezelfde groep. Bovendien zijn er ook leerlingen die nog tussen havo en mavo zweven. We zijn bang dat zij in een te grote klas niet genoeg aandacht zullen krijgen.”

"Niemand reageert"

Maar volgens directeur Marianne Barzilay worden de leerlingen ondersteund door een stagiaire en een onderwijsassistent. Verder is het volgens haar roeien met de riemen die ze op dit moment hebben. “De vacature voor een nieuwe leerkracht staat al weken open en daar heeft niemand zich voor gemeld”, vertelt ze. “We houden hem in de lucht en als er voor eind augustus nog iemand wordt aangenomen dan draaien we alles terug. Dat heeft ieder zijn voorkeur.”

Het probleem rondom het lerarentekort is volgens Barzilay nog nooit zo groot geweest. “Ik werk al 37 jaar in het onderwijs en heb dit nog niet zo meegemaakt. Meerdere scholen van Stichting Twijs in Haarlem kampen met het probleem. Ook andere stichtingen hebben er last van. En het wordt alleen maar erger. Binnenkort gaan veel ervaren leerkrachten met pensioen. Als wij dan geen nieuwe input krijgen, wordt het echt een groot probleem.”

"Steun nekt onderwijs"

Scholen krijgen met het Nationaal Programma Onderwijs steun vanuit de overheid om coronavertragingen aan te pakken. Volgens Barzilay nekt dat het onderwijs deels. "De steun is bedoeld om achterstanden weg te werken. Ook scholen die geen achterstanden hebben ontvangen geld. Zij huren ervaren leraren in om met kleine groepjes aan de slag te gaan, zodat zij bijvoorbeeld een hoger advies krijgen. Op veel scholen in Schalkwijk en Haarlem-Oost zitten kinderen die meer aandacht nodig hebben vanwege hun thuissituatie. Zij hebben een goede leerkracht nodig en als diegene ergens anders een soort elite-baantje gaat nemen dan is het onderwijs gedoemd om helemaal uitgehold te worden. Dat is mijn grootste zorg voor de toekomst.”

Stichting Open Nederland, de organisatie achter Testen voor Toegang, doet onderzoek naar de negatieve testuitslagen die afgelopen zijn aangeboden aan mensen die geen uitslag kregen. Dat laat een woordvoerder weten aan NH Nieuws. In totaal kregen zo'n 2.500 mensen geen uitslag. Zij krijgen geen geld als ze daardoor een feest hebben gemist, zegt organisatie.

Het was het eerste weekend waarin op grote schaal werd gewerkt met het systeem van Testen voor Toegang. Zo'n 227.000 mensen maakten daar gebruik van. Dat ging niet bepaald vlekkeloos: door een vermoedelijke hack was er grote vertraging en kregen mensen later dan verwacht de uitslag.

Dat overkwam ook een verslaggever van NH Nieuws. Zij werd vrijdagochtend getest en kreeg wel een sms, maar geen mail met de uitslag. Toen ze verhaal ging halen bij de testlocatie in Alkmaar, koppelde een medewerker haar naam digitaal aan een negatieve uitslag. Op die manier kon ze toch naar een evenement. Omdat later bleek dat aan meerdere mensen negatieve uitslagen werden aangeboden, worden daar inmiddels Kamervragen over gesteld. 

Hoe het mogelijk is dat medewerkers van Testen voor Toegang dit kunnen doen, wil Stichting Open Nederland niet zeggen. "Dit zijn wij aan het onderzoeken", aldus een woordvoerder vandaag tegen NH Nieuws, na meermaals tevergeefs contact te hebben gezocht. Hij schuift een deel van de technische problemen van afgelopen weekend af op de CoronaCheckApp van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport VWS.

Als je een negatieve uitslag hebt, wordt dit namelijk in die app gezet. "Het ministerie is voor het beleid, de app en het systeem erachter, wij voeren alleen de testen uit", zegt de woordvoerder. De organisatie gaat aangifte doen van de hackpoging en gaat stresstesten uitvoeren om de IT-systemen te beproeven.

Reactie ministerie

Demissionair minister Hugo de Jonge zegt vandaag dat hij om de tafel gaat met Stichting Open Nederland om te kijken wat de verbeterpunten zijn. De stichting zelf doet aangifte van de hackpoging en gaat stresstesten uitvoeren op de IT-systemen.

Achter de poort van Testen voor Toegang moet het echt veilig zijn, aldus De Jonge. "En dan moet je ervan uit kunnen gaan dat iedereen in de club is getest of is gevaccineerd. De kinderziektes moeten uit het systeem worden gehaald."

Om de testcapaciteit met vijftig procent te vergroten heeft Open Nederland besloten dat de testlocaties van Testen voor Toegang vanaf komende vrijdag langer opengaan. Daarnaast gaat de organisatie aanvullende testen uitvoeren om het IT-systeem te testen. 

Als een evenement hebt gemist, kun je geen geld terugkrijgen, aldus de woordvoerder.  "Ik zou het vergelijken met een trein die vertraging heeft op weg naar het vliegveld", aldus de woordvoerder van de stichting. "We hebben er alles aan gedaan om de test op tijd bij mensen te kunnen brengen, maar testen is op eigen risico." 

Delen van QR-codes 

Ook circuleerde op het internet een filmpje waarop jongeren aangeven onderling QR-codes te delen via een screenshot. Volgens VWS zou dat technisch niet kunnen. "De QR-code die in de CoronaCheckApp wordt gegeven, wordt om de zoveel minuten ververst. De scanner zou dan een rood vinkje moeten krijgen als QR-codes worden gedeeld."

De code is persoonlijk en werkt met initialen en geboortemaand. Daarom moet men een identiteitsbewijs laten zien aan de deur. "De kans dat een vriend of vriendin dat heeft is klein, dus de techniek ziet goed in elkaar. Echter, ligt er een taak bij evenementenorganisatoren dat die codes worden gescand. Je kan met het blote oog niet zien dat het een verouderde QR-code is of welke initialen erop staan."

Veel basisscholen in Amsterdam hebben nog de grootst mogelijke moeite hun formatie rond te krijgen zo vlak voor de zomervakantie. Het tekort is nu 12,5 procent. In Noord, Nieuw-West en Zuidoost is het tekort verreweg grootst. Schoolbestuur Zonova in Zuidoost, zit nog met achttien onvervulde vacatures. "Het is een hele trieste situatie zo vlak voor de zomervakantie."

Harry Dobbelaar, bestuurder van Zonova, waar 20 basisscholen in Zuidoost onder vallen, maakt zich zorgen. "We hebben met een succesvolle campagne veel nieuwe leerkrachten kunnen aannemen, maar op dit moment, twee weken voor de zomervakantie hebben we nog achttien vacatures openstaan. Het is een hele trieste situatie." 

Volgens onderwijswethouder Marjolein Moorman dreigen er zelfs scholen te moeten sluiten in de stad. Daar wil Dobbelaar nog niet aan denken, maar een aantal impopulaire maatregelen moet hij zeker gaan nemen. Daarbij denkt hij aan het samenvoegen van klassen of een vierdaagse lesweek. "De arbeidsmarkt zit echt op slot, maar we willen wel onze verantwoordelijkheid voor onze leerlingen nemen."

Schooldirecteur Robert Poggenklaas, van basisschool De Schakel in Zuidoost, heeft het razend druk gehad met het vinden van oplossingen om na de zomer geen klassen naar huis te hoeven sturen. "Gelukkig hebben we voor komend schooljaar alle groepen bemand, maar niet allemaal met gekwalificeerd en bevoegd personeel."

Een aantal groepen staat onder leiding van onderwijs-assistenten, zij-instromers en  leerkrachten in opleiding. "De kwaliteit staat daarmee wél onder druk. Hoewel onbevoegd niet onbekwaam hoeft te betekenen", zegt Poggenklaas.

Maar het is verre van ideaal, vindt Poggenklaas. "De aandacht die leerlingen verdienen, kan zo niet altijd gegeven worden, en dat maakt de werkdruk voor de andere leerkrachten ook weer extra groot. 

Om te voorkomen dat het lerarentekort steeds groter wordt moet er structureel geld bij, vinden Dobbelaar en Poggenklaas. Iets waar onderwijswethouder Moorman al jaren voor pleit. "Het salaris van een leerkracht in het basisonderwijs moet gelijkgetrokken worden met dat van een leraar in het voortgezet onderwijs", zegt Dobbelaar. "En er moet echt ingezet worden op woningen voor leraren in Amsterdam."

Hij noemt het "heel genereus" dat de minister extra geld uittrekt om corona-achterstanden weg te werken. "Maar daar krijg je geen extra leerkrachten mee. We zien dat leerkrachten juist dichter bij huis gaan werken omdat scholen buiten de stad dat geld ook hebben gekregen."

Handhavers zijn de afgelopen twee weken langs de woningen van tien Amsterdammers, twee Amstelveners en twee inwoners van Diemen gegaan om te controleren of ze wel binnen waren. 

Dat schrijft de Amsterdamse burgemeester Halsema in een brief over het coronabeleid aan de gemeenteraad. De handhavers controleerden na meldingen van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, omdat het ministerie het vermoeden had dat de inwoners zich niet aan de quarantaineplicht hielden. 

Maar dat vermoeden kon niet hardgemaakt worden. "Na controle door handhaving zijn er geen boetes uitgeschreven, alle betreffende personen bleken thuis in quarantaine te zijn", schrijft Halsema.

De quarantaineplicht geldt voor reizigers die net terug zijn uit landen waar een zeer hoog risico op besmetting met het coronavirus geldt. Ze mogen tien dagen hun huis niet uit, maar de quarantaine houdt op als ze na vijf dagen een negatieve uitslag van een coronatest hebben.

Landen met een zeer hoog risico zijn bijvoorbeeld Brazilie, het Verenigd Koninkrijk en Suriname. Handhavers komen langs als een belteam het vermoeden heeft dat iemand niet thuis is. Wie de deur niet open doet of de telefoon niet opneemt, kan een boete van 339 euro krijgen.