Mantelzorgers mogen niet het afvoerputje worden van de professionele zorg omdat die het werk niet aankan. Dat zegt Liesbeth Hoogendijk, directeur van MantelzorgNL. Nellie Sniekers uit Neeritter is een van die mantelzorgers en zorgde twaalf jaar met veel liefde voor haar man Har. Dat was bij tijd en wijle heel zwaar, corona maakte het echter nog zwaarder. Maar ze ging er vol voor, tot Har eind vorig jaar stierf.

Het kabinet doet een oproep op de verantwoordelijkheid van burgers en ondernemers bij het bestrijden van corona. Met dit nieuws in het achterhoofd: ga jij weer drie zoenen geven en onbekenden de hand schudden?

Louis van Gaal is teruggekeerd op het trainingsveld in Zeist. De bondscoach van het Nederlands elftal zat de voorbije dagen in isolatie, nadat hij dinsdag positief had getest op het coronavirus.

Zo’n 15 nieuw bijeenkomsten na de corona-tijd, waarop meerdere diplomaten elkaar voor het eerst ontmoetten. De inval in Oekraïne hing als een schaduw boven de dinertafels in kasteel De Wittenburg.

Het kabinet heeft de vakbonden onterecht buitengesloten bij het vaststellen van een loonoffer in ruil voor een leningpakket van luchtvaartmaatschappij KLM om de coronacrisis te overleven. Dat oordeelt volgens drie KLM-bonden de International Labor Organisation (ILO), een onderdeel van de Verenigde Naties.

Amnesty International spant een kort geding aan tegen jurist Jeroen Pols van de organisatie Viruswaarheid wegens het oneigenlijk gebruikmaken van de vormgeving en het logo van de mensenrechtenorganisatie, laat een woordvoerder vrijdag weten. Pols deelt al enige tijd op sociale media op die manier onder meer een afbeelding waarop wordt geschreven dat tegenstander van coronamaatregelen Willem Engel een politieke gevangene is. Daarmee wordt volgens de organisatie „de onjuiste indruk gewekt” dat Amnesty in actie komt voor Engel.

Per 1 april stopt het kabinet met het coronasteunpakket. Toch zijn veel ondernemers nog lang niet bijgekomen van de klap. Vaak hebben ze hun pensioenpotje opgegeten en een fikse schuld – onder andere bij de Belastingdienst – opgebouwd. „Het kan niet waar zijn dat we corona vanaf nu als gewoon ondernemersrisico zien.”

De Duitse coureur Sebastian Vettel mist vanwege een coronabesmetting ook de tweede race van het seizoen, de Grote Prijs van Saoedi-Arabië. Zijn landgenoot Nico Hülkenberg vervangt Vettel net als vorige week in Bahrein bij Aston Martin. „We verwachten dat Sebastian fit is voor GP van Australië”, aldus de renstal.

De Nederlandse economie is het laatste kwartaal van vorig jaar iets harder gegroeid dan eerder gemeld, ondanks de omikrongolf en de lockdownmaatregelen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de opwaartse bijstelling vooral te danken aan een stijging van de uitgaven door de overheid, die veel geld stak in zaken als coronasteun en vaccinaties.

Al sinds haar zesde is Nel Luttik (84) lid van de Zandvoortse Reddingsbrigade. En omdat van alle huidige 470 leden ze het langst lid is, mag ze zondag de speciale jubileumvlag hijsen. Precies honderd jaar geleden werd de reddingsbrigade opgericht. Eigenlijk blijft Nel liever op de achtergrond, "maar ik vind het een hele eer om mijn overleden echtgenoot te vertegenwoordigen."

Het was dan ook haar man Dick Luttik die, als de nood aan de man was, zijn gezin en drogisterij halsoverkop achterliet om drenkelingen uit de woeste zee te redden. "Hij liet alles vallen en dan bleef ik achter." Maar Nel steunde Dirk altijd in zijn reddingswerk: "Ik heb ook veel wasgoed moeten draaien."

Het honderdjarige jubileum van de reddingsbrigade is eigenlijk het verhaal van veel families in de badplaats. Als 6-jarige ging Nel, net als bijna alle kinderen van het dorp, op reddingszwemmen. "Dat moest je als kind kunnen", vertelt Nel. Met een hele groep kinderen ging ze dan met de trein naar het zwembad in Overveen. 

De Reddingsbrigade van Zandvoort kent nog steeds veel jeugdige leden. "Soms worden de kinderen van leden al op hun eerste of tweede opgegeven", laat Ernst Brokmeijer weten. Hij is blij dat voor de viering van het 100-jarige bestaan goed uitgepakt kan worden, nu de coronamaatregelen van de baan zijn. "Want je wilt met zoveel mogelijk mensen dit kunnen delen."

Verdrinkingsdood 

De aanleiding van de oprichting is een treurige: de verdrinkingsdood van de jonge Willem Groen in augustus 1920. Dorpelingen willen dan snel een reddingsbrigade starten, maar pas na het stranden van de logger KW 27 op 6 november 1921, komt het initiatief echt van de grond. Een aantal Noordwijkers en Zandvoorters helpen de bemanningsleden van dat schip aan wal. Ze zijn nat en koud en zoeken een goed onderkomen, maar missen de faciliteiten en een organisatie die ze helpt. 

Na de officiële start op 27 maart 1922 is er eerst alleen een linnen tent op het strand. Maar al snel komt er een houten post op palen aan het zuiderstrand en wordt er in 1925 een houten motorboot aangeschaft. Nu beschikt de reddingsbrigade ook over een post aan de noordkant van de boulevard. 

Voor het jubileum ontwerpen momenteel jonge leden voor een wedstrijd een bankje, dat bij beide reddingsposten op de boulevard komt te staan. Er wordt voor de leden nog een strandfestival georganiseerd en in oktober komt er een fototentoonstelling op de midden-boulevard over de geschiedenis en de huidige ontwikkelingen van de reddingsbrigade.

Vlag

Zondag, op de precieze oprichtingsdatum wordt de speciaal ontworpen jubileumvlag gehesen door burgemeester David Moolenburgh, voorzitter Cees Winkel en dus Nel Luttik. Haar kleinzoon Thijs, die door zijn opa zich ook helemaal is ondergedompeld in het reilen en zeilen van de reddingsbrigade, heeft haar al gewaarschuwd dat het best wel eens emotioneel kon worden. Want een reddingsboot die vernoemd is naar haar man, zal bij dat startsein voor het feestelijke jaar prominent op het strand liggen. 

Na twee jaar corona snakt de toeristische sector naar omzet, terwijl omwonenden juist gewend zijn geraakt aan de rust. Een lastig dilemma aan de start van het nieuwe toeristenseizoen. Deskundige Ko Koens ziet een kans om het anders te doen. “Ook bewoners moeten profiteren. Zo kunnen we de bezoekerseconomie gebruiken voor het oplossen van andere problemen.”

Ko, wat kunnen we verwachten van de aankomende zomer?

Ko Koens: "Het wordt druk. Ik denk dat er echt een flinke aantrekking is nu de angst voor covid grotendeels weg is, maar het zal nog niet op het pre-corona niveau zijn. Ik zie voor me dat Nederlanders nu weer meer naar het buitenland gaan, dus dat een groter deel van de toeristen uit andere Europese landen komt.

De druk op de grote steden, zoals Amsterdam, zal waarschijnlijk toenemen, dus ik ben benieuwd hoe mensen dat gaan ervaren. Ook de kernen eromheen zullen interessant zijn, bijvoorbeeld Zandvoort, tijdens de Formule 1. Dat was vorig jaar al heel druk, nu wordt dat nog meer. Het wordt echt een stresstest voor het gebied."

Maar zitten we daar wel op te wachten?

"Dat hangt af wie je het vraagt, de mensen zijn heel verdeeld. Ondernemers zijn er erg blij mee, maar sommige bewoners echt weer minder. Die hebben ervaren hoe de stad kan zijn in rustige tijden, dus die staan niet te springen om grote aantallen bezoekers."

"De belangen tussen bewoners en ondernemers verschillen. Bewoners willen die rust behouden terwijl ondernemers juist extra willen verdienen om het verlies weer recht te trekken."

Is het niet tijd om het toerisme helemaal anders aan te gaan pakken?

"Het zou goed zijn als we een manier vinden waarop producten of diensten van ondernemers zo gemaakt worden, dat bewoners er ook van profiteren. Op die manier kan met de economie die het toerisme op gang brengt een plek verbeterd worden. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Veel ondernemers zijn hard geraakt door corona en die zetten nu extra in voor meer omzet. Dan is het leuk om te zeggen, we doen het samen, maar als het leidt tot minder inkomsten wordt het lastig. Ik ben dus wel sceptisch of dit gaat gebeuren."

Wat is er allemaal veranderd in de afgelopen twee jaar?

"Afgelopen twee jaar hebben best veel hospitality bedrijven gewerkt om de lokale markt beter te bedienen, zoals hotelkamers die werden ingezet als thuiskantoren. Op deze manier kun je blijven nadenken: hoe kan een ondernemer iets bijdragen aan de lokale bevolking. Restaurants, kun je daar een sociaal-maatschappelijk doel aan geven? Bijvoorbeeld overdag er buurtvergaderingen organiseren, iets in die richting."

Het is vooral kijken waar de behoefte van de bewoners ligt. Nu wordt er veel gewerkt aan 'duurzaam toerisme', waarbij de negatieve effecten van toerisme zoveel mogelijk worden beperkt. "Dat is heel mooi, maar ik denk dat we nog verder kunnen gaan: de bezoekerseconomie gebruiken voor het oplossen van andere problemen."

Hoe kunnen we het aanpakken?

Lachend: "Nou, waar te beginnen. De hoogste prioriteit voor nu is wel het managen van excessen. Mijn angst is dat het toerisme de komende twee, drie jaar telkens met 7% toeneemt, wat over tien jaar een verdubbeling betekent. Dat is veel te veel en heel gevaarlijk. Ik ben bang dat we deze komende jaren in een keer alle schade van corona willen inhalen, wat ik begrijp, maar op de lange termijn kleven daar grote risico's aan.

"Er wordt nu sterk ingezet op herstel, zonder te beseffen dat het voor corona al niet zo goed ging. Ik heb nog geen echte strategieën gezien hoe we het anders gaan doen. Men wil wel veranderen, maar hoe, dat is echt de grote vraag. En daar zijn wij zelf ook nog druk mee bezig. Maar het is wel heel belangrijk, als we nu geen handelingsperspectieven kunnen aanbieden, dan kun je er donder op zeggen dat het teruggaat naar hoe het was."

"We komen nu uit een rustige periode, dus nu kunnen we nog iets veranderen. Maar het toerisme is als een trein, als dat eenmaal op stoom is, dan is het heel lastig om te buigen, laat staan te stoppen."

Kyrie Irving mag weer in actie komen in thuiswedstrijden van zijn club Brooklyn Nets. De autoriteiten in New York hebben donderdag de coronamaatregelen versoepeld. Burgemeester Eric Adams maakte bekend dat de regels die het ongevaccineerde mensen verbiedt om wedstrijden te spelen voor de teams in New York zal worden geschrapt.

Amnesty International sommeert jurist Jeroen Pols om tweets met afbeeldingen waarin de vormgeving en het logo worden gebruikt van de mensenrechtenorganisatie direct te verwijderen. Het gaat om een afbeelding waarop wordt geschreven dat tegenstander van coronamaatregelen Willem Engel een politieke gevangene is. Met de afbeelding wordt volgens de organisatie „de onjuiste indruk gewekt” dat Amnesty in actie komt voor Willem Engel.

Het zou een scenario kunnen zijn voor een romantische film. Een Vietnamees had zijn vrouw al maanden niet gezien door de coronacrisis. Omdat hij geen visum kreeg, probeerde hij in een rubberbootje van Thailand naar India te varen. Het werd hem bijna fataal.

Het kabinet doet vanaf nu een appèl op de eigen verantwoordelijkheid van burgers en ondernemers bij de bestrijding van corona. Dat geldt ook voor het testen, dat bij de GGD’s moet worden afgeschaald. De eigen verantwoordelijkheid wordt de rode draad van het langetermijnbeleid tegen corona, dat waarschijnlijk volgende week wordt gepresenteerd.

In De Straten van Amsterdam trekt AT5 de stad in op zoek naar bijzondere verhalen van Amsterdammers uit alle hoeken van de stad. Vandaag gaan we Binnenskamers bij cabaratier en televisiemaker Yora Rienstra.

Yora Rienstra is televisiemaker, actrice, radio-DJ en men noemt haar ook nog eens een comédienne met diepgang. Yora woont in Zuid waar ze al zeven jaar met haar twee kinderen en vriendin boven haar ouders woont. Deze bijzondere woonsituatie, die uit nood geboren was, vormde de aanleiding voor Yora’s docuserie Half Holland Dakloos. Vandaag kijken we binnen bij Yora en haar moeder en komen we erachter hoe het is om op je 41ste boven je moeder te wonen.

We worden binnengelaten door Yora in haar moeders atelier. We zien we meteen waar Yora haar creativiteit vandaan heeft. Ook de praktische opvoeding heeft Yora van haar moeder en dat was vroeger wel nodig: “Jij lag als een stervende zwaan op de bank als je ongesteld was” zegt Babette lachend. Toen Yora uit huis ging miste Babette haar levendigheid, grapjes en haar pianospel. Dus het is ondanks de geluidsoverlast eigenlijk ook wel heel gezellig dat Yora weer boven haar woont. 

Yora neemt ons mee naar boven en laat ons foto’s zien van haar “roze gezin”. En ook al is Amsterdam een progressieve stad, Yora voelt zich toch altijd een beetje bekeken als ze met haar vriendin hand in hand over straat loopt. We ontmoeten de enige man in huis: het foeilelijke maar dierbare beeld van Wim Sonneveld. Deze prijs herinnert haar aan de start van haar carrière. Yora vertelt ons waarom ze niet mee wil doen aan Expeditie Robinson en waarom ze elk jaar op vakantie kan gaan dankzij Herman van Veen.

Tijdens corona heeft Yora in een dolle bui een longboard gekocht. We gaan met haar naar het skateplein en ze laat ons zien wat ze in huis heeft. Ze krijgt presentator Kiki zelfs zo ver om een poging te wagen. Yora’s zoon begint zich toch een beetje te schamen voor haar: “Zo’n veertigjarige met een longboard en een helm, ook wel een beetje midlife!”

Het kabinet doet vanaf nu een appèl op de eigen verantwoordelijkheid van burgers en ondernemers bij de bestrijding van corona. Dat geldt ook voor het testen, dat bij de GGD’s moet worden afgeschaald. De eigen verantwoordelijkheid wordt de rode draad van het langetermijnbeleid tegen corona, dat waarschijnlijk volgende week wordt gepresenteerd.

Bedrijven worden momenteel geconfronteerd met een torenhoge personeelsuitval. Waarom zijn er toch zo veel mensen ziek? Volgens experts bevinden we ons nu net in een bijzondere fase. „Het is een ongelukkige samenloop van de twee infecties.”

Een basisplaats tegen Nederland is nog te hoog gegrepen voor Christian Eriksen na zijn recente coronabesmetting, maar het is de bedoeling dat de Deen morgen wel speelminuten gaat maken. Dat wordt dan de eerste interland voor de oud-Ajacied nadat hij op 12 juni vorig jaar een hartstilstand kreeg bij de eerste EK-wedstrijd van de Deense ploeg tegen Finland in het Parken Stadion van Kopenhagen.

De daling van het aantal positieve coronatests zet door. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) kreeg tussen woensdag en donderdag melding van 39.159 coronabesmettingen. Dat is het laagste aantal op een donderdag sinds midden januari, vlak voor de omicrongolf.

Per 1 april stopt het kabinet met het coronasteunpakket. Toch zijn veel ondernemers nog lang niet bijgekomen van de klap. Vaak hebben ze hun pensioenpotje opgegeten en een fikse schuld - onder andere bij de belastingdienst - opgebouwd. „Het kan niet waar zijn dat we corona vanaf nu als gewoon ondernemersrisico zien.”

West-Friesland vangt momenteel al zo'n 500 vluchtelingen op, blijkt uit een rondvraag van NH Nieuws bij de gemeentes. Dat is bijna een kwart van de 2.000 plekken die de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord in eerste instantie voor elkaar moest krijgen. Ook al gaat het voortvarend, het optuigen van locaties is voor gemeenten een flinke opgave. 

Ongeveer veertig Oekraïeners komen vandaag aan in het leegstaande woonzorgcomplex Almere in Opperdoes. Er is plek voor 60 mensen, naar verwachting voornamelijk vrouwen en kinderen. 

"Vanuit de gemeente is er direct een crisisteam opgetuigd met korte lijnen, van de burgemeester tot de Veiligheidsregio en de vrijwilligers hier op locatie", legt beleidsmedewerker Joke Menkveld uit. Van een bureaufunctie staat ze nu met opgestroopte mouwen in Opperdoes. "Het valt niet allemaal op papier te bedenken in een crisissituatie. Het is gewoon gaan."

Dat ondervindt ook Sylvette Ernsting. Vanuit haar functie als opbouwwerker bij de gemeente, coördineert ze nu de vrijwilligers op locatie. "Het is hartverwarmend hoeveel aanmeldingen er zijn. We hebben twee shifts, tien vrijwilligers 's morgens en een zelfde groep 's middags."

In het gebouw zijn dertig kamers, gemeenschappelijke ruimtes, een kinderspeelhoek, spelletjeskast en buitenruimte ingericht. De stapelbedden netjes opgemaakt, en een fleurige bos tulpen op iedere kamer. "Een school uit Purmerend maakt fruitschalen, en de basisschool hier in Opperdoes heeft allemaal versieringen gemaakt die ze vandaag ophangen om iedereen welkom te heten."

Meer plekken nodig

Samen met de locatie Sorghvliet in Andijk heeft Medemblik voor 119 vluchtelingen plek. Hoewel er alsnog snel meer plekken bij zullen moeten komen, is de verwachting. Vanuit inwoners is er een overweldigend aanbod gekomen, laat de gemeente weten. "Al meer dan 150 slaapplekken zijn er aangeboden. Het is geweldig dat zij in of naast hun huis ruimte willen maken voor vluchtelingen. Daarvoor zijn we onze inwoners zeer erkentelijk", zegt de burgemeester Frank Streng. 

Ook bedrijven hebben zich gemeld maar daar wordt nog niet op ingezet. "We concentreren ons nu op het onderbrengen van vluchtelingen bij gastgezinnen en op de centrale opvanglocatie in Opperdoes en binnenkort ook in Andijk."

Koggenland telt nu 60 opvangplekken
Koggenland gaat ten minste 120 Oekraïners opvangen. Momenteel zijn er 60 slaapplekken al geregeld. Voor de vluchtelingen die nog zullen komen, wordt het voormalige kantoorpand van een bouwbedrijf in Scharwoude ingericht, met plek voor 150 Oekraïners.

De huidige eigenaar heeft het pand beschikbaar gesteld om er gedurende één jaar vluchtelingen uit Oekraïne op te vangen. Als er langer opvang nodig is, wordt er gekeken of het verblijf kan worden verlengd. Belangengroep Scharwoude is samen met de gemeente bezig het pand klaar te maken voor begin april. Het is nog niet duidelijk of alle plekken in één keer vervuld gaan worden of in fases.

Opvang in gastgezinnen Opmeer
In Opmeer zijn nu in ieder geval 22 vluchtelingen opvangen bij gastgezinnen, laat een woordvoerder weten. Dat aantal zal binnenkort nog verdubbelen, zei burgemeester Van den Hengel eerder. 

Het coronavaccin van Novavax dat sinds kort beschikbaar is in Nederland, is tot nu toe aan 383 mensen toegediend die nog niet waren gevaccineerd tegen het coronavirus. GGD-GHOR Nederland laat dat desgevraagd weten. Voor de komende weken staan nog zo’n achthonderd afspraken in de planning. Daaronder zijn ook tweede prikken, zegt een woordvoerster van de koepel van gezondheidsdiensten.

Het aantal patiënten met corona in de Nederlandse ziekenhuizen schommelt al ruim een week rond de 2000. Donderdag liggen daar in totaal 1973 Covidpatiënten, 54 minder dan een dag eerder.

De ziel was eruit, maar het wordt langzaam beter in de Breestraat in Beverwijk. Het is er weer wat groener en de leegstand loopt terug. Nu moeten de mensen nog terugkomen. "Dat begint wel weer, alleen het is nog altijd rustiger dan voorheen."

Is het glas halfvol of halfleeg? Dat hangt er vanaf aan wie je het vraagt. Een bezoekster die zich de oude groene, gezellige Breestraat nog maar al te goed herinnert, vindt dat de ziel er volledig uit is.

"De mooie bomen zijn weg, er is heel veel leegstand, straten zijn ongelijk.. nou, het is waardeloos", oordeelt zij, leunend op haar elleboog boven een kop koffie op een terras in de straat, met een sigaret tussen wijs- en middelvinger. 

Geliefd en gehaat

Anderen zien de sfeer juist langzaam terugkeren in de geliefde en gehate straat. Vier jaar geleden ging de straat op de schop en kwam er weer meer groen. "Ze hebben alles opnieuw aangeplant, dat heeft even tijd nodig", ziet ondernemer Yvonne Severein.

De uitdaging is nu om de verloren bezoekers weer terug te winnen, denkt verkoper Mathijs van Die. "Sinds de verbouwing van de straat is het zeker verbeterd. Alleen qua drukte en qua aanloop is het echt rustiger op het moment." 

Tekst gaat door onder de video.

De leegstand in winkelstraten is een nationale trend, onder andere door online shoppen en vergrijzing. Maar waar de leegstand in bijvoorbeeld Amsterdam, Bloemendaal en Den Helder in de afgelopen twee jaar toenam, gaat het sindsdien in Beverwijk juist beter.

Dus ziet Beverwijks VVD-lid Serge Ferrarro de toekomst helemaal niet zo somber in. "Als ik kijk wat we de afgelopen jaren in de Breestraat hebben gedaan, waarbij we van een leegstand van 25 procent naar een leegstand van zo'n 12 procent zijn gegaan, is dat absoluut een verbetering. Zéker als je corona meetelt."

En dat is nog niet alles, volgens Ferrarro. "Er worden nieuwe panden gemaakt, er komen appartementen bij, de gevels staan er beter bij, dus dat gaat ongelooflijk goed."

Grote winkelpanden

Dat beaamt Hans Visser, voorzitter van VVE Beverwijk Centrum. "Er komen appartementen, een nieuw Ekoplaza, een damesboetiek. Er is dus best vertrouwen bij ondernemers, het gaat écht de goede kant op."

Bovendien zegt Visser: "De panden die leegstaan zijn de grote winkelpanden, die zijn lastiger te verhuren dan voorheen. Ook in winkelcentrum Beverhof is het enige leegstaande pand de gesloten Poolse supermarkt."

Verpaupering

Ondernemer Severein wil ook niet blijven hangen in nostalgie, maar de schouders eronder zetten. "Vroeger, vroeger... kom op, met je tijd meegaan en maak er wat van." 

'Mister Beverwijk' Co Backer vindt dat in vergelijking met de rest van de stad, het nog redelijk goed gaat in het centrum. Met name in de Kloosterstraat heeft de verpaupering toegeslagen, vindt hij.

Stephen Wilhite, de uitvinder van het GIF-bestand, is vorige week op 74-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van een coronabesmetting. Dat meldt zijn vrouw Kathaleen aan de Amerikaanse technologienieuwswebsite The Verge.

De Kuipersbrug aan het Luttik Oudorp in Alkmaar stond er de laatste maanden kaal bij zonder bovenkant. Maar deze week zijn een nieuwe hamei en balans geplaatst. De bekendste fotoplek van de kaasstad - want met uitzicht op de Waag - is daarmee weer in ere hersteld. Mooi op tijd voor het begin van het Kaasmarktseizoen.

"Vorig jaar gingen we de brug schilderen en zouden we eigenlijk plaatselijk houtherstel doen, alleen bleek dat er tot in de kern een schimmel zat", legt Joost van Blokland van Stadswerk072 uit aan mediapartner Alkmaar Centraal.

De bovenkant van de brug is daarom in z'n geheel vervangen, en deze week met een grote kraan geïnstalleerd. En daarmee is de Kuipersbrug precies op tijd klaar voor de allereerste volledige Kaasmarkt na twee jaar corona-uitstel. Toeristen die op de markt afkomen kunnen zich daardoor vanaf een complete brug  laten vereeuwigen met de Waag.

Grondverf

Het werk is trouwens nog niet helemaal voltooid. De balans bovenop zit nog in de grijze grondverf en die moet eerst een jaar drogen. Van Blokland: "Dan wordt hij volgend jaar afgelakt. Normaliter moet het weer 25 jaar meegaan."

Het coronavirus slaat hard toe in het Johann Strauss Orkest van André Rieu, dat momenteel op tournee is in de Verenigde Staten en Canada. Er zijn ruim twintig besmettingen geconstateerd in het gezelschap van de Maastrichtse violist. Twee concerten zijn daarom afgeblazen.

Terwijl de Formule 1 zich in Saudi-Arabië klaarmaakt voor de tweede Grand Prix van het seizoen, zit Sebastian Vettel nog steeds in Bahrein. De Duitse coureur van Aston Martin testte vorige week positief op het coronavirus en miste daardoor de openingsrace.

Amnesty International is niet blij met een afbeelding in de vormgeving en met het logo van de mensenrechtenorganisatie, waarop wordt geschreven dat tegenstander van coronamaatregelen Willem Engel een politieke gevangene is. Ook wordt op de digitale poster opgeroepen om hem een kaartje te sturen. „Het zet mensen op het verkeerde been”, meldt een woordvoerder, die duidelijk maakt dat Amnesty niet achter de actie zit.

Het toch al lage consumentenvertrouwen heeft door de oorlog in Oekraïne een nieuwe knauw gekregen, en staat nu zelfs lager dan tijdens de coronacrisis. De twijfel over of gas, water, licht en brood nog wel betaalbaar blijven groeit, en daarmee de twijfel over het doen van grote aankopen. Kunnen we dat geld niet beter op de bank laten staan, dan in een nieuw bankstel stoppen?

De opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen was met 46 procent historisch laag in heel Amsterdam, maar in Nieuw-West en Zuidoost lieten wel heel veel Amsterdammers het afweten. 

In Nieuw-West was het opkomstpercentage 32,6. Zuidoost dook zelfs onder de 30 met 29,9 procent. In sommige wijken (Osdorp-Midden, 18 %) of op sommige stemburo's (Kerkcentrum De Nieuwe Stad, 9,1 %) was het nog barrer en bozer. Vier jaar geleden werden er in Nieuw-West en Zuidoost nog opkomstpercentages gehaald van respectievelijk 42 en 34. 

"Ik heb er pijn in mijn buik van", zegt John Bijl, directeur van het Periklesinstituut die gemeenteraden adviseert over het politiek proces. "Ik kan het niet anders duiden dat mensen echt niet goed weten waarom ze zouden moeten gaan stemmen, laat staan op wie."

Het aantal lege etalages in winkelstraten neemt nog steeds toe. De coronamaatregelen hebben het er niet beter op gemaakt, maar door online shoppen en de vergrijzing werd de trend al ruim voor 2020 ingezet. 'Verkopen, verkopen, verkopen' is niet genoeg om de toekomst van de winkelstraten te garanderen, zegt expert Martijn Exterkate. 

In Nederland staat 15 procent van de winkels in winkelstraten leeg en ook in de Noord-Hollandse regio's is de leegstand door de jaren opgelopen. De afgelopen twee jaar kreeg vooral Amsterdam het zwaar te verduren, waar de leegstand bijna verdubbelde. Ook in kleinere steden als Bloemendaal of Den Helder verschijnen steeds meer lege etalages. 

Martijn Exterkate van ruimtelijk-economisch adviesbureau Stec Groep doet er onderzoek naar. "Grote steden als Amsterdam trekken wel weer bij, daar willen ketens zich graag vestigen. Het is vooral kleinere steden die het moeilijk krijgen, hoe houd je het aantrekkelijk voor bezoekers? Het is oppassen voor een neerwaartse spiraal van leegstand in de hoofdwinkelstraten."

Online shoppen en vergrijzing

De coronamaatregelen maakten het niet makkelijk, maar de leegstand is deel van een grotere trend. Online shoppen en vergrijzing zorgen voor weinig inkomsten: mensen shoppen steeds meer online en ouderen komen niet veel in winkels. Dat is te merken in alle Noord-Hollandse regio's, waar de leegstand afgelopen jaren toeneemt.

De klassieke winkelstraten zullen veelal verdwijnen, voorspelt Martijn Exterkate van ruimtelijk-economisch adviesbureau Stec Groep. Door de coronamaatregelen waren de winkelstraten afgelopen twee jaar behoorlijk leeg, maar dat herstelt nu vrij snel weer. Ondanks de herstelde bezoekersaantallen denkt Exterkate dat er nu structureel minder geld naar de winkels gaat. Een leuk dagje uit willen we nog wel, maar dat betekent meer dan alleen winkelen.

Alleen verkopen werkt niet

"Met alleen verkopen, verkopen, verkopen overleef je het niet. De winkelstraat van de toekomst is niet zozeer een winkelstraat, maar meer een centrum met een mix van cultuur, horeca en winkels, een totaalbeleving." Exterkate noemt Haarlem als goed voorbeeld: "Er gebeurt veel op straat en de winkelleegstand is hier heel laag. Er is een goede samenwerking tussen horeca, cultuur en winkels en ook wordt er nagedacht over het verspreiden van bezoekers."

Stadsgeograaf Bas Spierings noemt ook de mix, van horecazaken, kleinschalige medische voorzieningen, bibliotheken, buurthuizen, culturele instellingen en de maakindustrie als goede aanvulling op winkels. Ook vertelt hij eerder aan NH Nieuws dat bepaalde mengvormen een mogelijke oplossing voor de leegstandsproblematiek zijn. "Je ziet steeds vaker dat verschillende functies zich gaan mengen. Bijvoorbeeld een boekwinkel die koffie verkoopt, maar je zou ook kunnen denken aan een café of restaurant die meubels verkoopt."

En inderdaad, er duiken steeds meer combinaties op. Zoals kledingboetiek Reinders Foodfashion in Beverwijk, waar je niet alleen kleding kun kopen, maar ook cupcakes, cappuccino en pulled pork. Of het Phonelab in Amsterdam, die een online accessoires verkopen en de fysieke winkels gebruiken om telefoons te repareren. 

Daarnaast zullen winkelpanden verbouwd moeten worden, naar meerdere kleine winkels. Ketens hebben minder behoefte aan grote panden, omdat veel mensen online shoppen. Ook voor kleinere winkels zijn de grote panden niet interessant.

Leegstand zorgt voor meer leegstand

Een beetje leegstand zorgt voor afwisseling van winkels, maar de 15% leegstand is overdadig en heeft een heel negatief effect. "Winkels profiteren van winkels naast zich, dat zorgt voor meer bezoekers, als een soort ecosysteem dat elkaar versterkt. Leegstand maakt het minder aantrekkelijker voor bezoekers en zo krijg je nog meer leegstand. Je hebt winkels daarom het liefst gebundeld, in een klein gebied."

Ondanks het verminderde winkelen heeft Exterkate genoeg ideeën om leegstand tegen te gaan. Ondernemers, eigenaren en de gemeente moeten goed samenwerken in het winkelgebied, bijvoorbeeld evenementen te organiseren, te vergroenen en te zorgen voor meer verblijfsplekken, zoals bankjes, in de straat. 

Gemeenten kunnen ook bijdragen met beleid over de concentratie van winkels en het transformeren van gebouwen. Aankomende vier jaar trekt de overheid 100 miljoen uit om gemeentes te ondersteunen winkelgebieden anders in te richten en toekomstbestendig te maken.

Nu de verplichte anderhalve meter afstand is vervallen, krijgen horecaondernemers in Leudal ook geen extra ruimte meer voor hun terras. De gedoogbeschikkingen waarmee de gemeente de afgelopen tijd vanwege corona heeft gewerkt, komen te vervallen zo laat ze weten.

De politie heeft in de afgelopen twaalf maanden meer klachten over geluidsoverlast ontvangen dan een jaar eerder, toen het aantal meldingen door vermoedelijk de coronacrisis ook al hoog was.

In januari 2020 werkten er in de Nederlandse horeca 395.000 mensen. Een coronajaar later was dit aantal geslonken tot 289.000 mensen. Vooral jongeren tot 25 jaar kwamen zonder werk te zitten, aldus nieuwe cijfers van het CBS.

Jonge serveersters, barmannen en kamermeisjes zijn massaal aan de kant gezet in de coronacrisis. Meer dan 100.000 werknemers in de horeca verloren in het eerste coronajaar 2020 hun baan. Het merendeel van hen was jonger dan 25. „We dachten al dat de coronaklap het hardst bij jongeren is aangekomen, maar nu weten we het zeker.”

Na twee coronajaren staan Nederlanders weer te popelen om op vakantie te gaan. Reisbureaus zien zelfs dat het aantal boekingen weer richting het niveau van 2019 kruipt. De oorlog in Oekraïne en de daarmee gepaard gaande aanslag op de portemonnee, lijkt vooralsnog de vakantielust niet te beteugelen.

Het toch al lage consumentenvertrouwen heeft door de oorlog in Oekraïne een nieuwe knauw gekregen, en staat nu zelfs lager dan tijdens de coronacrisis. De twijfel over of gas, water, licht en brood nog wel betaalbaar blijven groeit, en daarmee de twijfel over het doen van grote aankopen. Kunnen we dat geld niet beter op de bank laten staan, dan in een nieuw bankstel stoppen?

Jake Gyllenhaal lijkt verzot op Scandinavische succesfilms. Na Brothers (2009) en The guilty (2021) is de acteur nu wederom te zien in een Hollywoodbewerking van een Deense bioscoophit: Ambulance. De regie van dit avontuur is in handen van Michael Bay (The rock, Armageddon, Transformers) die tijdens de coronapandemie handig gebruik maakte van het verlaten wegennet rond Los Angeles. Want dat is de arena waar alle actie plaatsvindt.

Na twee coronajaren staan Nederlanders weer te popelen om op vakantie te gaan. Reisbureaus zien zelfs dat het aantal boekingen weer richting het niveau van 2019 kruipt. De oorlog in Oekraïne en de daarmee gepaard gaande aanslag op de portemonnee, lijkt vooralsnog de vakantielust niet te beteugelen.