Enkele dagen geleden tweette Willem Engel, de coronacriticus, ’dat de NAVO het grootste gevaar is voor de wereld, we moeten er echt alles aan doen om dit op hol geslagen oorlogsinstrument te ontmantelen’. Vervolgens tweette in een reactie buitenlanddeskundige Rob de Wijk: ’Ook al verstand van de NAVO. Leg mij eens uit waarom corona-ontkenners en antivaxers ook NAVO-haters en ontkenners van de Russische agressie zijn.’ Ik weet ’t: Willem Engel is een omstreden man. Maar toch ben ik het niet eens met de reactie van Rob de Wijk.

Hij moest op stel en sprong weg van het bedrijventerrein HoogTij in Westzaan, maar op de oude standplek van Fred Voskuil is het angstvallig leeg. De gegadigde voor de nieuwe aanbestedingen hebben zich namelijk allemaal teruggetrokken. "Het is niet aanlokkelijk om daar te beginnen", legt Voskuil uit.

Te weinig plek op het energienetwerk, hoge huurprijs, stijgende bouwkosten, inflatie, concurrentie door meerdere horecagelegenheden te willen vestigen in het gebied: dit is een greep uit de redenen waarom het de gemeente Zaanstad niet gelukt is om de kavels op HoogTij te verhuren. 

Fred Voskuil, beter bekend als Fred Kroket, snapt wel dat het niet gelukt is. Hij wilde zelf graag blijven, maar 'er was vanaf het begin geen medewerking'. "Ik vind het jammer dat ze zich zo star hebben opgesteld", vertelt Voskuil. "Dat ik de biezen heb moeten pakken." 

Fred op zijn allerlaatste werkdag, vorig jaar in oktober. Tekst gaat door

De hoge prijs was voor Voskuil een probleem, maar als hij iets meer de tijd had gehad, had hij naar eigen zeggen kunnen blijven bestaan. "Als ze mij toen hadden kunnen meenemen, kon ik nog even doordraaien. Dan had ik kunnen doorgaan met verdienen. Dan had ik kunnen doorpakken met een investeerder."

'Gemeente kan en mag niet anders'

Voskuil laten doorgaan, was alleen geen optie volgens een woordvoerder van de gemeente. "De gemeente kan en mag niet anders dan marktconform handelen en mag en kan ook geen willekeur toepassen. We volgen aanbestedingsregels voor de horecakavels."

De woordvoerder vervolgt. "Om niet te gunnen op prijs en lokale partijen een goede kans te geven is besloten aan te besteden met een vaste prijs (op basis van een reeds uitgevoerde taxatie) en verder te gunnen op aspecten als duurzaamheid en lokale verbondenheid." Volgens gemeente Zaanstad 'maakte dhr. Voskuil evenveel kans op een plek op HoogTij als andere ondernemers'.

Opnieuw aanbieden

Er zal door de gemeente opnieuw naar de situatie gekeken om later de kavels opnieuw op de markt te zetten. Voor Voskuil is de situatie verleden tijd. Zijn snackcar en spullen zijn verkocht. Toch hoopt hij dat de gemeente 'hand in eigen boezem steekt'. Voskuil: "Jongens wordt eens wakker!" 

Het zal een afscheid worden om nooit meer te vergeten. Voor de achtstegroepers van de Aerdenhoutse Vondelschool, de Sint Theresiaschool in Bloemendaal en de Brederode Daltonschool in Santpoort-Zuid. Ze houden hun musicaluitvoeringen komende dagen namelijk in openluchttheater Caprera. Met 'dank aan' het coronavirus. 

"Het is hartstikke leuk, er hangt daar een ontzettend goede sfeer. De kinderen hebben er ook heel veel zin in", vertelt Natascha Beets van De Vondelschool in Aerdenhout. Ze is management-assistent binnen de school. "We doen de musical nu voor het derde jaar bij Caprera."

'Door corona de musical van binnen naar buiten'

Tijdens corona kregen meer basisscholen in de omgeving van Caprera de mogelijkheid om daar hun musicals uit te voeren. Een stuk veiliger, zo in de buitenlucht. De Vondelschool beviel dat zo goed, dat ze ermee door wilden gaan. "Normaal houden we de musicals in theater De Luifel in Heemstede. Ik wil niet zeggen dat we daar nooit meer zullen komen, maar zolang het in Caprera mogelijk blijft, dan kiezen we daar natuurlijk voor", aldus Beets. Uiteraard moeten de scholen wel wat aan huur betalen. 

De leerlingen van groep 8 zijn de afgelopen tijd één keer in Caprera geweest om even 'te voelen' hoe het is om op het podium te staan. Morgenavond moeten ze dan echt aan de bak. Voor hun families, die lekker op de grote tribune kunnen zitten. "Ze hebben de generale repetitie inmiddels een paar keer gedaan voor de andere klassen. De liedjes hebben ze ook nog een keer extra gerepeteerd voor de kleuterklassen. Ze hebben er allemaal ontzettend veel zin in en hebben ook de decors en rekwisieten zelf gemaakt."

Tekst loopt door na de foto.

Donderdag is het de beurt aan de Volendamse band de '3JS' in Caprera. Maar daarna worden er nog meer musicals opgevoerd. Zoals die van de Brederode Daltonschool uit Santpoort-Zuid. 

Ook zij zijn naar het theater in Bloemendaal uitgeweken sinds corona. "Onze ruimte binnen de school was destijds veel te klein. We moesten de voorstelling twee keer opvoeren, dat was lastig voor de kinderen. Toen konden wij bij Caprera terecht en hebben we dat gedaan", vertelt directeur Danielle Rodenhuis. "Het is een hele fijne en bijzondere plek", vertelt ze. "Maar we krijgen straks wel een heel nieuw schoolgebouw met een mooi groot podium. Dus dan gaan we wel weer terug", benadrukt ze. 

De kinderen uit Santpoort-Zuid hebben ook al een keer aan het podium in Bloemendaal mogen 'ruiken'. Volgende week dinsdag mogen ze voor 'het echie'. "Ze moeten wel opletten dat ze door hun enthousiasme niet te snel gaan praten", lacht Rodenhuis. De ouders hebben meebetaald aan de huur van het podium. 

Ook leuk voor de ouders en de directeur

"En ik mag voor de derde keer op het podium van Caprera staan", vervolgt Rodenhuis. "Ik heb geen rol hoor, maar ik doe het welkomstwoord en neem afscheid van de ouders die echt voor de laatste keer een musical op school gaan meemaken."

Natascha Beets van de Vondelschool voegt er nog even aan toe dat het ook voor de ouders een mooie avond wordt. "Na afloop kunnen ze nog even een drankje nemen met elkaar. Voor hen is het natuurlijk ook een soort afscheid."

Het zal een afscheid worden om nooit meer te vergeten. Voor de groep 8-leerlingen van de Aerdenhoutse Vondelschool, de Sint Theresiaschool in Bloemendaal en de Brederode Daltonschool in Santpoort-Zuid. Ze houden hun musicaluitvoeringen komende dagen namelijk in openluchttheater Caprera. Met 'dank aan' het coronavirus. 

"Het is hartstikke leuk, er hangt daar een ontzettend goede sfeer. De kinderen hebben er ook heel veel zin in", vertelt Natascha Beets van De Vondelschool in Aerdenhout. Ze is management-assistent binnen de school. "We doen de musical nu voor het derde jaar bij Caprera."

'Door corona de musical van binnen naar buiten'

Tijdens corona kregen meer basisscholen in de omgeving van Caprera de mogelijkheid om daar hun musicals uit te voeren. Een stuk veiliger, zo in de buitenlucht. De Vondelschool beviel dat zo goed, dat ze ermee door wilden gaan. "Normaal houden we de musicals in theater De Luifel in Heemstede. Ik wil niet zeggen dat we daar nooit meer zullen komen, maar zolang het in Caprera mogelijk blijft, dan kiezen we daar natuurlijk voor", aldus Beets. Uiteraard moeten de scholen wel wat aan huur betalen. 

De leerlingen van groep 8 zijn de afgelopen tijd één keer in Caprera geweest om even 'te voelen' hoe het is om op het podium te staan. Morgenavond moeten ze dan echt aan de bak. Voor hun families, die lekker op de grote tribune kunnen zitten. "Ze hebben de generale repetitie inmiddels een paar keer gedaan voor de andere klassen. De liedjes hebben ze ook nog een keer extra gerepeteerd voor de kleuterklassen. Ze hebben er allemaal ontzettend veel zin in en hebben ook de decors en rekwisieten zelf gemaakt."

Tekst loopt door na de foto.

Donderdag is het de beurt aan de Volendamse band de '3JS' in Caprera. Maar daarna worden er nog meer musicals opgevoerd. Zoals die van de Brederode Daltonschool uit Santpoort-Zuid. 

Ook zij zijn naar het theater in Bloemendaal uitgeweken sinds corona. "Onze ruimte binnen de school was destijds veel te klein. We moesten de voorstelling twee keer opvoeren, dat was lastig voor de kinderen. Toen konden wij bij Caprera terecht en hebben we dat gedaan", vertelt directeur Danielle Rodenhuis. "Het is een hele fijne en bijzondere plek", vertelt ze. "Maar we krijgen straks wel een heel nieuw schoolgebouw met een mooi groot podium. Dus dan gaan we wel weer terug", benadrukt ze. 

De kinderen uit Santpoort-Zuid hebben ook al een keer aan het podium in Bloemendaal mogen 'ruiken'. Volgende week dinsdag mogen ze voor 'het echie'. "Ze moeten wel opletten dat ze door hun enthousiasme niet te snel gaan praten", lacht Rodenhuis. De ouders hebben meebetaald aan de huur van het podium. 

Ook leuk voor de ouders en de directeur

"En ik mag voor de derde keer op het podium van Caprera staan", vervolgt Rodenhuis. "Ik heb geen rol hoor, maar ik doe het welkomstwoord en neem afscheid van de ouders die echt voor de laatste keer een musical op school gaan meemaken."

Natascha Beets van de Vondelschool voegt er nog even aan toe dat het ook voor de ouders een mooie avond wordt. "Na afloop kunnen ze nog even een drankje nemen met elkaar. Voor hen is het natuurlijk ook een soort afscheid."

De afgelopen 14 jaar draaide alles om liquiditeit in financiële markten. Door de kredietcrisis van 2008 hebben centrale banken de geldkraan flink opengezet. Via allerlei kanalen kwam deze liquiditeitsgolf met name terecht op het spreekwoordelijke Wall Street in plaats van Main Street. Het is dan ook niet zo gek dat veel beleggers met angst en beven kijken naar de flinke val in liquiditeit. Met name in de VS. Waar door Quantitative Tightning (QT, het tegenovergestelde van QE) en stijgende rentes, de liquiditeit ongekend hard omlaag is gekomen. Met Fed QT nog maar net onderweg en nog $ 7 biljoen op de balans bij de Fed (door voornoemde QE), is de verwachting dat we het ergste nog niet hebben gezien. Maar er is wat “goed” nieuws op dat vlak...

Zoals bovenstaande grafiek laat zien, is de groei van M2 geldhoeveelheid flink afgekomen. Na de enorme stijging ten tijde van corona is dat niet vreemd, maar net zoals het tijdens corona tot hogere koersen van allerlei financiële waarden leidde, zou dat nu dus kunnen omdraaien. En dat, zoals al beschreven, terwijl QT nog maar net is begonnen. Met nog wat renteverhogingen in het verschiet ziet het liquiditeitsbeeld er inderdaad niet zo rooskleurig uit. Temeer omdat de VS erg veel schulden zal gaan uitgeven, wat dus nog meer liquiditeit uit de markt zal trekken.

Maar de soep zal niet zo heet gegeten worden, want er zijn twee mogelijkheden om de pijn te verzachten; flink te verzachten. Zo voorziet de Treasury (zeg maar afdeling Kaag in de VS) in 2024 weer aan buybacks te doen. Simpel gezegd betekent dit dat de Treasury langlopende staatschulden terugkoopt, gefinancierd door uitgifte van kortlopende schulden. Tot dusverre geen groot liquiditeitseffect, maar het geld wat in langlopende staatsschulden zat, zal voor een “risk on” signaal kunnen leiden op financiële markten. Immers, dit geld zat in “high duration” (lange looptijd) en was dus relatief risicovol belegd en zal wederom op zoek moeten naar voldoende rendement. Doordat de buybacks de rendementen op langlopende Amerikaanse staatsschulden juist drukken (prijs van bestaande staatsobligaties gaat omhoog, totale rendement tot einde looptijd gaat dan juist omlaag), zal de aandelenmarkt hiervan kunnen profiteren.

De tweede mogelijkheid betreft de over night reverso repo facility, ON RRP, of fed reverse repo. Lang verhaal wat dat is (de vaste Geldblog-lezer weet het al, want is al eerder aan bod gekomen), maar het is een faciliteit die overtollige liquiditeit opzuigt, als het ware. Partijen bieden hun cash aan, in ruil voor staatsobligaties. Één dag later, levert de voornoemde partij de staatsobligaties weer terug aan de Fed en ontvangt het haar geld terug plus een beetje rendement.

Gedurende Covid liep de liquiditeit door allerlei maatregelen flink op (zie ook eerste grafiek); zoveel zelfs dat marktpartijen zich er geen raad mee wisten en het uitstalden bij de Fed. Inmiddels staat daar een slordige $2 biljoen geparkeerd. Nu is het vreemde dat dit RRP geld eigenlijk heel liquide is, want na 24 uur wordt het geheel ongedaan gemaakt. Echter, als het geld daarna weer in de RRP wordt gezet, neemt het een lange termijn karakteristiek aan, waardoor de toename in de RRP wel degelijk voor een lange tijd de liquiditeit in het financiële stelsel heeft verminderd.

Social

Het voornoemde opkopen van lange-termijn staatsschulden, door middel van uitgeven nieuwe kortlopende schulden door de Treasury, zou de zeer grote beleggers (money market funds, MMFs) kunnen verleiden tot het niet vernieuwen van hun RRP posities omdat ze dat geld nu eindelijk kwijt kunnen in de grote hoeveelheid kortlopende staatsschulden die de Treasury zal uit gaan geven. Dit zou dus tot een toename van de liquiditeit in het financiële stelsel moeten leiden, wat, via allerlei omwegen, een positief effect op de beurzen kan hebben, aldus sommige marktvorsers. Sommige van deze experts waarschuwen er echter wel voor dat het vrijkomen van zoveel liquiditeit in een korte tijdsspanne, tot hoge volatiliteit zal leiden.

Kortom, de soep wordt niet zo heet gegeten wat betreft QT en het enorme schulden uitgifteschema van de Amerikaanse overheid. Hoeveel de soep afkoelt voor deze wordt opgediend, valt moeilijk te zeggen. Het ligt er maar aan hoe lang en ver de Fed haar QT program zal voortzetten. Gezien de RRP bedragen weliswaar groot zijn en waarschijnlijk snel zullen vrijkomen, is het de vraag hoe lang deze liquiditeitsinfusie als effectief tegenwicht kan dienen.  

Wat de belegger (in Amerikaanse aandelen) dan te wachten staat is moeilijk te voorspellen door de vele bewegende delen (QT, rentebeleid, Basel3 HQLA regime, Treasury uitgifte, Treasury buybacks, discount window , BTFP, etc.). Beleggers zullen een mate van carpe diem aan de dag moeten leggen om gebruik te maken van de volatiliteit, met in het achterhoofd een soort memento mori. Lekker schizofreen dus. Wel passende omschrijving van de huidige situatie op onze financiële markten (en wellicht geldt dit ook voor onze maatschappij als geheel).    

Het Gooi, voor veel mensen staat het bekend als een welvarende omgeving, maar niets is minder waar: na de inflatie, energie- en coronacrisis hebben ook modale en bovenmodale inkomens vaker last van schulden. De schaamte die gepaard gaat bij het hebben van schulden is groot en verergert vaak de situatie. Dat merkt ook de Hilversumse Sarah. "Als je schulden hebt, ben je een sukkel", hoorde ze wel eens.

Uit cijfers van 2022 is gebleken dat de middeninkomens met een hulpvraag steeg van 24 naar 30 procent en van bovenmodale inkomens van 9 naar 13 procent (NVVK, 2022). De reden van deze stijging is dat de energiecrisis iedereen, ook de mensen met hogere inkomens, trof. Zzp'ers kampten vaak nog met de na-effecten van corona en voor sommige kwam de energiecrisis hier nog bovenop. Hierdoor kwam er een toename van schuldhulp bij hogere inkomens. Als mensen voorheen geen financiële problemen hebben gehad, is een inkomensval in veel gevallen erg schaamtevol.

Sukkel met schulden

Sarah* woont in Hilversum, heeft een vaste baan in de zorg en een goed inkomen. Toch heeft Sarah schulden. Door een nare thuissituatie besloot ze haar blauwe brieven niet meer open te maken en op een stapel te leggen. Deze geldzorgen kon ze er niet bij hebben. Totdat iemand van de gemeente voor haar deur stond met een openstaande energierekening en haar confronteerde met haar geldproblemen. "Ik vond het een afgang voor de buurt" vertelt ze. 

Sarah hield de gordijnen wekenlang dicht, durfde de deur niet open te maken en schrok elke keer als ze de bel hoorde. "Er zit veel schaamte op schulden en dat is eigenlijk belachelijk. Als je in de schulden zit ben je een sukkel. In een achterbuurt heb je schulden, maar in mijn buurt in Hilversum niet."  

Tekst gaat verder onder de foto

Voor meer mensen moeilijk 

Schuldhulpverleners, gemeenten en belangenorganisaties merken ook een verschil in de vraag naar schuldhulp. Jaap Diepeveen helpt mensen in 't Gooi bij de organisatie Schuldhulpmaatje in een zo vroeg mogelijk stadium van financiële problemen. Ook hij merkt een toename in de vraag naar schuldhulp. "Je ziet mensen die het vroeger redden nu langskomen. Middeninkomens krijgen het ook moeilijk."

In een welvarende omgeving als 't Gooi, verwacht men minder geldproblemen. Dit stigma wordt dus ontkracht door mensen zoals Sarah die hard werken, een goede, vaste baan hebben maar door allerlei externe factoren niet rond kunnen komen. Sarah had zelf ook vooroordelen over mensen met schulden: "In mijn beleving is iemand met schulden iemand die aan de onderkant van de samenleving zit of werkloos is, maar dat hoeft dus helemaal niet."

Via de gemeente, belangenorganisaties of schuldhulpverleners zoals Schuldhulpmaatje, kan er hulp gezocht worden voor iedereen die in een lastige financiële situatie zit.

*Sarah is niet haar echte naam, de gegevens zijn bekend op de redactie. 

Een dag na de installatie bezoekt Halsema al Noord, ruim een week later mag ze de Noord/Zuidlijn openen en daarna volgen Kwaku en de Canal Parade. Een feestelijk begin, maar er ontstaat ook al snel commotie rondom uitspraken van de kersverse burgemeester: het boerkaverbod weigert ze te handhaven in Amsterdam én gebedshuizen wil ze in een uiterst geval kunnen sluiten. Halsema begint ook als burgemeester in een stad waar op dat moment drugscriminelen grof geweld niet schuwen.

Drugscriminaliteit

Enkele maanden voor haar installatie wordt de broer van kroongetuige Nabil B. doodgeschoten in Noord. Ook tijdens haar ambtstermijn krijgt Amsterdam te maken met nietsontziend geweld. Zo wordt op 18 september 2019 Derk Wiersum, advocaat van de kroongetuige, aan het begin van de dag op straat vermoord. Bijna twee jaar later, op 6 juli 2021, wordt Peter R. de Vries, hij staat dan als vertrouwenspersoon de kroongetuige bij, na de opnames van RTL Boulevard in hartje centrum neergeschoten. Negen dagen later overlijdt hij in het ziekenhuis.

En dan is er ook nog de aanhouding van haar zoon, de Amsterdamse excuses voor het slavernijverleden, de relatie met Ajax, de coronacrisis, de rellen op het Museumplein tijdens corona en de Black Lives Matter demonstratie, die politiek gezien een motie van wantrouwen oplevert. Verder: hoe is Halsema als burgermoeder, gaat ze voor een tweede termijn en welke uitdagingen liggen er nog op haar te wachten? In de terugblik spreken we met: 

• Thijs Niemantsverdriet, NRC-correspondent in Amsterdam
• John van den Heuvel, misdaadjournalist
• Ivette Forster, organisator Keti Koti in het Oosterpark
• Jason Bhugwandass, Amsterdammer van het Jaar 2021
• Royce de Vries, advocaat

Amsterdam moet er rekening mee houden dat er volgend jaar toch minder trams, bussen of metro's rijden, ondanks de extra miljoenen die de gemeente investeert om het ov-aanbod op peil te houden. "Ik kan niet zomaar 400 mensen uit een boom toveren die er het komende jaar nodig zijn om dat netwerk te blijven rijden", aldus GVB-directeur Claudia Zuiderwijk in AT5's Park Politiek.

Begin dit jaar lekte de conceptversie van het 'Vervoerplan 2023 en 2024' uit. Daaruit bleek dat het GVB genoodzaakt was om minder trams, bussen en metro's in de stad te laten rijden. Oorzaken waren alle kostenstijgingen en een afgenomen aantal reizigers na corona, waardoor ook de inkomsten teruglopen. Zo zou tram 19 verdwijnen en ook zou metro 53 worden samengevoegd met lijn 50, waardoor een deel van Zuidoost niet meer rechtstreeks aangesloten is op Amsterdam Centraal. 

De gemeente besloot 7,5 miljoen beschikbaar te stellen om de verschraling te voorkomen, en ook staat de Vervoerregio voor 20 miljoen garant voor eventuele verliezen. Toch bestaat de kans dat dat allemaal niet genoeg is om alle versoberingen te voorkomen. "Het wordt een puzzelstuk, dat wordt nog best lastig. Daar zijn we nu druk mee bezig. We zitten ook met personeelstekorten. Dus ik kan het op dit moment niet garanderen", aldus Zuiderwijk.

Frequentie wijzigen

Wel hoopt de GVB-directeur het opheffen van lijnen zo veel mogelijk te voorkomen. "We kijken als eerste: kunnen we in frequentie iets wijzigen. Daar waar het kan. En als dat niet meer kan, dan zal je misschien wat netwerkwijzigingen moeten aanbrengen. We zijn op dit moment bezig om die puzzel zo goed mogelijk te leggen." Zuiderwijk kan dan ook nog niet zeggen of metro 53 blijft rijden. Voor het behoud van de metrolijn zijn bewoners een petitie gestart. 

Naast financiële uitdagingen is vooral ook het personeelstekort een groot probleem voor het GVB. "Ik kan niet zomaar 400 mensen uit een boom toveren die er het komende jaar nodig zijn om dat netwerk te blijven rijden."

Pontveerschippers

Het personeelstekort laat zich ook goed voelen bij de pontveren. En daar is iets bijzonders aan de hand, aldus Zuiderwijk. "Pontveerschippers hebben een groot vaarbewijs nodig. Dat is een opleiding die vier jaar duurt en die je eigenlijk opleidt voor harde binnenvaart. Dat is wel een grote drempel, want dat zijn niet de mensen die zeggen: ik vind ook ponten varen heel leuk." Zuiderwijk pleit in Den Haag dan ook voor een speciaal vaarbewijs voor pontschippers, met een opleiding die maar 1 jaar duurt.   

Kijk hieronder het hele interview met GVB-directeur Claudia Zuiderwijk. Daarin gaat het ook over de knip in de Weesperstraat en de toekomst van het openbaar vervoer in de stad. 

In De Straten van Amsterdam trekt AT5 de stad in op zoek naar bijzondere verhalen van Amsterdammers uit alle hoeken van de stad. Deze zomer trekken we de stad uit, naar plekken die voor toeristen bekend staan als Amsterdam. Vandaag zijn we bij Amsterdam Airport, wat voor ons natuurlijk gewoon Schiphol is. 

Jaarlijks komen miljoenen toeristen aan op Schiphol om hun weg te vervolgen naar de drukke Amsterdamse binnenstad. In het afgelopen jaar was er na de coronacrisis weer een stijgende lijn te zien in de aantallen reizigers vanaf het vliegveld. Wij gaan langs bij twee bewoners die vlak langs de Polderbaan wonen om te kijken hoe zij dit ervaren.  

Henk woont al 75 jaar, zijn hele leven, op zijn boerderij. Al generaties lang bedrijft zijn familie hier landbouw. Hij heeft Schiphol van een klein landingsbaantje zien uitgroeien naar een van de drukste vliegvelden van Europa. "Toen ik een kleine jongen was en naar de lagere school ging, zag je Schiphol niet zo dichtbij als het nu is. Dat lag kilometers verderop." Eind jaren 50, begin 60 begon het vliegveld verder te groeien. "Toen kwamen de vierde baan en de Kaagbaan erbij. Niet zo lang geleden is de Polderbaan erbij gekomen. De vliegtuigen worden groter, dus ze hebben langere banen nodig." Maar klagen, dat doet hij niet. "Tijdens corona was het minder, maar wij hebben normaal al weinig last van lawaai. Je hoort hier niks. Je zit precies tussen twee banen in." Er zijn bewoners die wat anders zeggen, maar dat zijn volgens Henk imports: "Die zijn niet gewend om een beetje geluid te hebben. Oud-Zwanenburgers en Badhoevedorpers wel.

Kati woont op een paar minuten rijden van Henk en nog dichter bij de Polderbaan. Haar huis staat bijna parralel aan de grootste start- en landingsbaan van het vliegveld. Vanuit haar achtertuin ziet ze de vliegtuigen komen en gaan. Ze woont er nu 11 jaar en heeft het enorm naar haar zin. "Ik vind het geweldig hier. Vooral de ruimte: we kunnen 6 auto's kwijt op ons eigen terrein zonder dat je ze hoeft te verplaatsen." Ook Kati heeft niets aan te merken op de landingsbaan in haar achtertuin: "Ik wist dat het er was toen ik er kwam wonen. En als je ergens komt wonen waar het al is, moet je niet lopen zeiken. Dus dat doe ik ook niet." Als bewoner langs de Polderbaan maak je veel spannende dingen mee, vertelt Kati. Bijvoorbeeld de nucleaire top in 2014 inclusief gewapende militairen, politie aan de deur en een verdronken konijn. 

Bas is 15 jaar en tikt bijna de 50 duizend volgers aan op zijn TikTokaccount Aviationdude787. Hierop deelt hij zijn ervaringen als vliegtuigspotter. Niet alleen met video's en foto's van vliegtuigen, maar ook met achter de schermen-vlogs. ''Ik kwam tijdens corona met het idee voor een aviationvlog. Ik laat zien wat ik doe tijdens het spotten." Zijn volgers zijn zelf ook vliegtuigliefhebbers, dus deze video's vallen goed in de smaak. Hij is wekelijks rondom Schiphol te vinden met zijn camera. "Die heb ik voor mijn verjaardag gekregen. Maar het begon allemaal met mijn telefoon." Bas gebruikt zijn telefoon ook voor Flightradar. "We kunnen al een paar dagen van tevoren zien wat er aankomt. Ook als er iets heel speciaals is." Toch heeft Bas niet altijd beet: "De Antonov 124 landde op Schiphol maar die heb ik net gemist. Hij landde op een andere baan. Het kan best wel lastig zijn." 

De markt van tweedehands auto’s lijkt op een keerpunt te staan. Dat tonen de cijfers aan over het aantal verkopen en de gemiddelde prijzen van occasions in juni, die nogal tegenstrijdig lijken. Marktvorsers hadden al verwacht dat in 2023 de tweedehands automarkt zou stabiliseren na de overspannen situatie sinds corona.

Als er weer eens een pandemie moet worden bestreden, dan dienen beleidsmakers ook rekening te houden met de gevolgen van mondkapjes voor het milieu. Dat zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Een grote Playmobiltentoonstelling in de Grote Kerk in Monnickendam vanaf komende zaterdag. Het opbouwen ervan kostte maker Rob Kortekaas liefst drie weken. In de tentoonstelling zie je een eeuw aan Nederlandse geschiedenis in vogelvlucht, met als hoofdthema de Slag op de Zuiderzee. Toepasselijk, want deze maand viert Monnickendam dat het 450 jaar geleden is dat de geuzen wonnen van de Spanjaarden.

Het is de vierde keer dat Playmobilkunstenaar Rob de tentoonstelling opbouwt. Elke keer breidt de tentoonstelling uit, deze keer dus met de verbeelding van de Slag op de Zuiderzee. "Het is ooit begonnen als klein project als noodmaatregel in coronatijd. Zowat niks kon en ik zat als beheerder bij de ruïne van Brederode."

Hij vervolgt: "Op een gegeven moment mochten we wel open, maar geen rondleidingen doen of kinderfeestjes organiseren. Toen kwam ik samen met mijn vrouw op het idee om Playmobil het verhaal te laten vertellen van de geschiedenis, zodat mensen erlangs konden lopen en we wel open konden."

In onderstaande reportage legt Rob onder andere uit waarom hij voor Playmobil koos om dit verhaal te vertellen.

Tekst loopt door onder de video.

Rob probeert de werken en uitbeeldingen van de geschiedenis zo accuraat mogelijk te maken. "Dat is niet makkelijk, je moet iets maken dat realistisch lijkt op het origineel." Hij wijst op een bestorming bij kasteel Brederode: "Dit was dus ooit een kasteel, maar het is nu een ruïne. Er zijn geen tekeningen van. Natuurlijk is er wel gekeken naar de fundering en hoe het er vermoedelijk heeft uitgezien. Nou, van daaruit ga je aan de slag."

"Het kan best realistisch worden, maar je werkt natuurlijk wel met Playmobil. Bepaalde vaste stukken kan je niet zomaar vormen. Dus je moet zoeken naar welke onderdelen je gebruikt zodat het toch realistisch wordt."

Rob is drie weken bezig geweest in de kerk om het op te zetten en komende zaterdag wordt het onthuld in bijzijn van de burgemeester. Hij kijkt er naar uit: "Ik ben al veel jaren bezig met geschiedenis. Het is dan leuk als je bij kan dragen aan dit soort evenementen." 

De tentoonstelling opent komende zaterdag om 10.30 uur in bijzijn van de burgemeester. Hij blijft staan tot begin oktober. Klik hier voor de openingstijden van de kerk.

Boos zijn ze. De rondvaartondernemers in de haven van Oudeschild. Ze kregen van de gemeente te horen dat ze alle vlaggen van de kiosken moeten afhalen. En ook de afmetingen van de verkoophokjes kloppen niet. Als ze dat niet aanpassen, volgt er een dwangsom. "Onbegrijpelijk", zegt Robert Frido Boom. "De communicatie van de gemeente is stuitend", zegt Immetje Duin.

Echte vissers zijn er bijna niet meer over in de Texelse haven Oudeschild, maar toeristen kunnen wel een dagje mee vissen met een boot zoals die van Robert Frido Boom. In totaal varen er negen van dit soort rondvaartboten. Vorige week nog beschuldigde Boom en zijn collega de organisatie van Sail van valse concurrentie. Nu is dit evenement achter de rug, maar zitten de ondernemers met een ander probleem: een pittige brief van de gemeente. 

Daarin staat dat de reclame uitingen niet voldoen aan de regels. Het draait om de havenverordening, daarin staan regels voor het plaatsen van kiosken, reclame-uitingen en andere zaken als banners en vlaggen. Het doel van die regels is om 'de beeldkwaliteit te beschermen'. Bij een controle van de gemeente in april zijn overtredingen geconstateerd en hebben de ondernemers een aanschrijving gehad.

Schipper Boom is niet te spreken over de handhavingsactie. "We moeten alles weghalen: van folderbakjes tot vlaggen. Zelfs een aanplakbiljet achter de ramen mag niet meer."

De ondernemer, die zelf drie rondvaartboten heeft, zit in een werkgroep voor de toekomst van de haven van Oudeschild. Door het wegvallen van de visserij wordt gekeken naar alternatieven voor een rendabele haven. En het moet ook weer levendig worden. "We zijn al vanaf 2008 aan het kijken om de haven weer financieel gezond te krijgen. Alleen door dit soort acties zou je de stekker eruit trekken. Je wordt hierdoor gedemotiveerd. De paar ondernemers die er nu nog zijn, worden aan de hoogste boom opgehangen." 

Een loket mag een afmeting hebben van 2,75 meter bij 2,75 meter. "Een collega heeft mij heeft een loket die een afwijkend formaat heeft. De oppervlakte van het huisje is zelfs kleiner dan toegestaan. Hij wordt toch gesommeerd om twintig centimeter van zijn loket af te zagen. En al dat soort gekkigheid meer. Ik ben er helemaal klaar mee."

Boom geeft aan dat op de loods van de Centrale Inkoop Visserij (CIV) ook vele reclameborden hangen. En ook op verschillende restaurants op de haven zijn verschillende reclame uitingen. Hij vindt het niet eerlijk. "Wij worden gesommeerd om alles van de hokjes af te halen. Het is te triest voor woorden."

Boom vindt bovendien dat de gemeente met twee maten meet. Als voorbeeld noemt hij sommige horecaondernemers die na corona nog vijf jaar een groter terras mogen hebben. "Ook op de haven. En dat gun ik ze van harte. Dit heeft de gemeente gedaan voor de compensatie van het verlies met de pandemie. Bij ons doen ze precies het tegenovergestelde door meer beperkingen op te leggen. Ik ben echt boos."

Immetje Duin van Bruuzer Marin Service geeft aan dat ze drie jaar geleden duidelijke afspraken heeft gemaakt met de gemeente voor waar ze nu is aangeschreven. "Er wordt nu compleet voorbij gegaan aan wat we toen hebben afgesproken. Ik heb toen mijn loket aangepast, omdat er een boot op was afgebeeld. Dat was ook een reclame uiting. En die aanpassingen heb ik gedaan in overeenstemming met de gemeente. Zij hebben dat nog gecontroleerd."

En nu na drie jaar wordt de onderneemster gesommeerd om het geheel opnieuw aan te passen. "Ik ga uit van een betrouwbare overheid. Alles hoeft toch niet op schrift met een handtekening, toch? Ik snap dat er een havenverordening is met regels. Maar het gebrek aan communicatie is stuitend. Aan alle toezeggingen die zijn gedaan, ook van de projectleider havenontwikkeling, wordt nu voorbijgegaan."

Ook het tijdstip van de aanschrijving, net voor het hoogseizoen, vindt Duin hoogst ongelukkig. De ondernemers moeten binnen twee weken alles in orde maken. "Moeten we allemaal terug naar houtgetimmerde hokjes met een klein bordje? Aan de vlaggen kan men zien of de kiosk open is of niet. We willen graag op een constructieve manier met de gemeente in gesprek. Want het voortbestaan van de haven gaat ons allemaal aan het hart."

De ondernemers proberen volgens haar het beste er van te maken. "We verwijzen ook mensen door die bijvoorbeeld op zoek zijn naar een speeltuin. Ook passanten met een fietskaart leggen we uit wat voor leuke tocht ze kunnen fietsen. Ik denk dat we bijna allemaal mini-vvv'tjes zijn.  De ondernemers willen weer een levendige haven waar iedereen naar verlangt."

De dochter van ’Captain’ Tom Moore, de 100-jarige Britse oorlogsveteraan die tijdens de coronapandemie miljoenen ponden inzamelde door rondjes te wandelen met zijn looprek, is in het oog van de storm beland. Hannah Ingram-Moore (52) zou geld van The Captain Tom Foundation gebruikt hebben om een spa- en zwembadcomplex te bouwen in haar eigen tuin.

Het aantal immigranten dat in 2022 naar Nederland is gekomen, is gestegen vergeleken met een jaar eerder. Vorig jaar kwamen ongeveer 403.000 mensen naar ons land, 151.000 meer dan in 2021. De stijging komt vooral door de oorlog in Oekraïne. Daarmee is het migratiecijfer voor het eerst weer hoger dan in 2019, het laatste jaar voor de coronapandemie, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van nieuwe cijfers.

Het aantal immigranten dat in 2022 naar Nederland is gekomen, is gestegen vergeleken met een jaar eerder. Vorig jaar kwamen ongeveer 403.000 mensen naar ons land, 151.000 meer dan in 2021. De stijging komt vooral door de oorlog in Oekraïne.

De nasleep van de pandemie zorgt voor een enorme toestroom bij de Anonieme Alcoholisten. De organisatie, die deze zomer het 75-jarige bestaan viert, ziet een verdubbeling van het aantal mensen dat zich heeft aangesloten. „Ineens viel partners vreemd gedrag op.”

Een man die in april 2022 een groepsreis boekte naar Costa Rica waar op dat moment alle inreisrestricties vanwege corona waren opgeheven, had geen rekening gehouden met een overstap in de Verenigde Staten waarvoor hij een volledig vaccinatiebewijs nodig had. Omdat hij onvoldoende tijd had om zich alsnog te laten vaccineren, boekte de man een nieuw rechtstreeks ticket. De kosten daarvoor wil hij terug van de reisorganisatie, maar die wijzen naar hun voorwaarden. De Geschillencommissie voor Reizen geeft de organisatie gelijk.

Het aantal files in Nederland is het afgelopen halfjaar met 15 procent toegenomen ten opzichte van dezelfde periode in precoronajaar 2019. Het gaat om files op zowel snelwegen als het onderliggende wegennet.

Het filespook blijft Nederland parten spelen. Niet alleen in de ochtend- en avondspits is het bumper aan bumper rijden, maar ook in de daluren is het aantal opstoppingen met 40 procent gegroeid.

Voor Nederlandse openluchtzwembaden breken de weken van de waarheid aan. Na moeizame jaren door corona en minder weer moeten ze deze zomer knallen om het hoofd boven water te houden. „Het zou zo zonde zijn als Nederlanders hun zwemvaardigheid zouden verleren.”

Stompetoren verliest haar enige café: Grand Café Stompehoeve sluit haar deuren. De uitbaters hebben faillissement aangevraad, schrijft mediapartner Alkmaar Centraal.

De Stompehoeve werd dit jaar nog uitgeroepen tot Alkmaars restaurant van het jaar. Volgens Dimphy Ewaart en dochter Melissa Visser zijn de kosten te hoog. Het duo werd zo'n drie jaar geleden eigenaar van het café.

Al snel kregen ze te maken met de coronacrisis. Vervolgens werd de provinciale weg N243, die recht door Stompetoren loopt, deels afgesloten vanwege grootschalige werkzaamheden.

Hoe de komende tijd eruit gaat zien voor Grand Café Stompehoeve is nog niet duidelijk. De zaak ligt bij de advocaat. Naar verwachting wordt de horecagelegenheid vrijdag failliet verklaard.

Een deel van de commissie die de parlementaire enquête naar de corona-aanpak voorbereidde, is ’not amused’ dat de parlementaire enquête op de lange baan is geschoven. Ze vrezen dat van uitstel afstel komt. „Het is onbestaanbaar als de enquête niet plaatsvindt”, zegt Pieter Omtzigt.

Verschillende CDA-Kamerleden worden non-stop gebeld en geappt omdat hun telefoonnummers online zijn gedeeld. Wie daar achter zit is onduidelijk, maar het heeft zeer waarschijnlijk met het stikstofprobleem te maken, waarover de Kamer donderdag heeft gedebatteerd. Volstrekt waanzinnige actie natuurlijk, maar voorman Mark van den Oever van Farmers Defence Force (FDF) vindt het prima dat politici worden geïntimideerd. De werkwijze van de club is een groot probleem in de stikstofkwestie. FDF presteert het om het imago van de boer te bezoedelen, terwijl – vrij vertaald naar Rutger Bregman – de meeste boeren natuurlijk gewoon deugen. En aangezien ‘Den Haag’ zich te veel laat leiden door de waan van de dag, aangejaagd op sociale media, blijft FDF het debat maar kapen. Maar er gloort hoop. Donderdag organiseerde FDF een protestactie in Den Haag, zonder steun van Agractie en LTO. Ook BBB-leider Caroline van der Plas liet verstek gaan. Waar duizenden boeren werden verwacht, kwamen slechts enkele honderden actievoerders opdagen. En daar zaten ongetwijfeld ook sympathisanten tussen die eerst corona ontkenden en nu het stikstofprobleem.

Nederland moet dit najaar weer een grootschalig vaccinatieprogramma tegen corona organiseren, zo adviseert de Gezondheidsraad. Vooral risicogroepen zouden een prik moeten halen. Zijn die vaccinaties nog steeds nodig, of niet? De Stelling van de Dag luidt: Coronavaccinatie nog steeds nodig.

Texel krijgt definitief geen derde ambulance. Dat heeft de Veiligheidsregio de plaatselijke politiek laten weten, nadat vorige week een gewonde vrouw niet afdoende geholpen kon worden. Vlak voor de coronacrisis werd het eiland een derde ziekenwagen beloofd, maar die afspraak is nu 'door voortschrijdend inzicht' herzien.  

De vraag naar de beloofde derde ambulance werd vorige week plots actueel, nadat een gevallen fietsster niet kon worden geholpen. Omdat beide ambulances op het eiland bezet waren, moest een traumahelikopter uit Friesland worden opgeroepen. 

De afspraak om Texel van een derde ziekenwagen te voorzien stamt uit de tijd net voor corona. Dat plan strandde omdat er geen personeel kon worden gevonden. Om Texel uit de brand te helpen werd wel een zogenaamde rapid responder naar het eiland gestuurd: een mini-ambulance die geen personen kan vervoeren, maar wel hulp kan bieden bij ongelukken. Omdat de gewonde vrouw vorige week naar het ziekenhuis moest, bood dat voertuig geen soelaas en moest de traumaheli uit Friesland worden opgeroepen.

'Optimalere oplossing'

Een reden voor lokale politici om te vragen hoe het zit met de beloofde derde ambulance. De Veiligheidsregio laat weten dat die nu definitief van de baan is. Volgens de Veiligheidsregio biedt de rapid responder (waarmee aanvankelijk was gestart vanwege personele krapte in het begin van de coronacrisis) een 'optimalere oplossing' dan een derde ambulance.

Uit de analyses blijkt namelijk volgens de Veiligheidsregio dat er een 'beperkt rittenpotentieel' is voor een ambulance 'en juist een fors rittenpotentieel' voor rapid responders waarbij patiënten niet hoeven worden vervoerd. Ook geeft ze aan dat alles in nauw overleg is gebeurd met de Texelse huisartsen, die onlangs nog aangaven tevreden te zijn. Wel zijn af en toe wat kleine zaken aangepast. "Nadien zijn bijvoorbeeld de inzettijden tussentijds op verzoek en inschatting van de huisartsen verschoven", zegt Mariëtte Bakker van de Veiligheidsregio.

De komst van een tweede uitruklocatie op Texel heeft er ook aan bijgedragen dat een derde ambulance minder noodzakelijk is dan eerder. "Vanuit de monitoring en analyse bleek eerder namelijk dat de noordkant van Texel, met name het gebied rondom De Cocksdorp, vanuit de huidige post in Den Burg zeer moeizaam op tijd bereikbaar was", vult Bakker aan. "Dat kwam onder andere door snelheidsbeperkende maatregelen (maximaal 60 kilometer per uur en weinig straatverlichting 's nachts) en reguliere drukte op de doorgangswegen. De verbeterde spreiding van de beschikbare ambulancecapaciteit leidt tot kortere aanrijtijden."

Ambulancehelikopter

Sinds 2021 wordt daarnaast regelmatig een ambulancehelikopter ingezet. Deze Friese helikopter is bedoeld voor de situaties waarbij beide ambulances in gebruik zijn en een patiënt niet alleen geholpen is met eerste hulp ter plekke maar ook moet worden vervoerd.

Dat was ook het geval op 13 juni. "Vanwege drukte in het ambulancevervoer binnen de gehele regio was het niet mogelijk om een andere ambulance van de vaste wal naar Texel te sturen."

Mensen van 60 jaar en ouder, personeel dat in de zorg werkt en mensen met medische risico’s zouden elk jaar een herhaalprik tegen het coronavirus aangeboden moeten krijgen. Dat kan het beste in het najaar, eventueel in combinatie met de griepprik waarvoor ze al in aanmerking komen. Dat adviseert de Gezondheidsraad.

Bijna 65.000 vierkante meter voor 6.000 werknemers, een constructie waar net zoveel staal voor werd gebruikt als voor de Eiffeltoren, drie restaurants, waarvan er eentje wordt bestierd door een chef, 10.000 planten - én een magistraal uitzicht over de stad. 

Het nieuwe huis van Booking is in veel opzichten de overtreffende trap. Intussen is het bedrijf een multinational in Amerikaanse handen, maar het werd groot in Amsterdam. 

Met het succes kwam ook de kritiek. De ontwrichtende werking van vakantieverhuur op de stad, expats die de Amsterdamse huizenmarkt bestormen, 65 miljoen euro aan coronasteun die schielijk werd terugbetaald nadat bleek dat de top van het bedrijf zichzelf beloonde met megabonussen. 

Maar vandaag is het feest op het Oosterdokseiland. Minister van Economisch Zaken, Micky Adriaansens (VVD) verricht de opening en het kabinet is maar wat blij met het gigantische internationale hoofdkantoor op Hollandse bodem. 

"Ik zou zeggen: een cadeau voor de stad, maar zeker ook voor ons", reageert Marnix Mali op de vraag of de kantoorkolos een cadeau dan wel het toppunt van ongebreideld techkapitalisme is.

Mali coördineerde voor Booking het bouw- en verhuisproces van begin tot eind. Hij begrijpt het sentiment over het bedrijf bij sommige Amsterdammers, maar ziet toch vooral een win-win. "Wij zijn heel blij met Amsterdam, dat is ook waarom veel mensen graag bij ons komen werken, vanwege de stad. Daarom willen we zeker ook wat terugdoen. Wat we denk ik ook doen met het hebben van zo'n gebouw en het ook weer teruggeven van alle mooie gebouwen waar we voorheen in zaten."

De Booking-mensen zaten eerst verspreid over elf verschillende vestigingen en nu dus voor het eerst samen onder één dak.

De director real estate vindt verder dat de opvolger van het oude Post CS-gebouw een bijdrage levert aan 'Expeditie Oosterdok', het samenwerkingsverband dat van het Oosterdokseiland een aantrekkelijke plek voor bezoekers moet maken. Ook de gemeente zou daar blij mee zijn, als mensen die het Centraal Station verlaten niet rechtdoor gaan, maar linksaf slaan.  

Maar een bezoekje aan een van de drie Booking-restaurants zit er voor de argeloze voorbijganger niet in. Wel komt er op de begane grond nog een voor iedereen toegankelijke horeca-gelegenheid en daar moet ook de stichting Tech Ground, dat IT-opleidingen verzorgt, nog een plekje vinden. 

Booking heeft een huurcontract voor 16 jaar afgesloten en telt elke maand 2 miljoen euro neer voor de huur. Het gebouw was weliswaar van het bedrijf zelf, maar heeft het intussen voor 566 miljoen euro verkocht aan de vastgoedtak van de Duitse bank Deka. In de video hier boven kun je zien hoe het er van binnen uitziet.

Krijgen Nederlanders in het najaar weer een boosterprik tegen het coronavirus? En zo ja, kan iedereen dan een inenting halen, of worden alleen mensen met gezondheidsrisico's uitgenodigd voor de vaccinatie? Daarover brengt de Gezondheidsraad woensdag advies uit.

Vlak voor de coronacrisis besloot de Veiligheidsregio dat Texel een derde ambulance zou krijgen. Door een tekort aan ambulancepersoneel werd ervoor gekozen voorlopig dan maar een rapid responder in te zetten. De derde ambulance zou later komen. Vanwege 'tijd, voortschrijdend inzicht en aanvullende analyse' is dat plan nu toch van de baan. En dat terwijl er twee weken geleden geen ambulance beschikbaar was voor een gewonde vrouw.

Bij een incident met een gevallen fietsster in Den Burg moest een ambulancehelikopter uit Friesland komen om bijstand te verlenen. Op 13 juni waren namelijk beide ambulances op het eiland bezet.

Naast de twee ambulances heeft het eiland een rapid responder. Deze neemt feitelijk de plek in van de derde ambulance op Texel en kan wel eerste hulp verlenen, maar geen patiënten vervoeren. Aangezien de gewonde die dag ook naar het ziekenhuis moest, werd daarom een ambulancehelikopter opgeroepen.

'Optimalere oplossing'

Een reden voor lokale politici om te vragen hoe het zit met de beloofde derde ambulance. De Veiligheidsregio laat weten dat die nu definitief van de baan is. Volgens de Veiligheidsregio biedt de rapid responder (waarmee aanvankelijk was gestart vanwege personele krapte in het begin van de coronacrisis) een 'optimalere oplossing' dan een derde ambulance.

Uit de analyses blijkt namelijk volgens de Veiligheidsregio dat er een 'beperkt rittenpotentieel' is voor een ambulance 'en juist een fors rittenpotentieel' voor rapid responders waarbij patiënten niet hoeven worden vervoerd. Ook geeft ze aan dat alles in nauw overleg is gebeurd met de Texelse huisartsen, die onlangs nog aangaven tevreden te zijn. Wel zijn af en toe wat kleine zaken aangepast. "Nadien zijn bijvoorbeeld de inzettijden tussentijds op verzoek en inschatting van de huisartsen verschoven", zegt Mariëtte Bakker van de Veiligheidsregio.

De komst van een tweede uitruklocatie op Texel heeft er ook aan bijgedragen dat een derde ambulance minder noodzakelijk is dan eerder. "Vanuit de monitoring en analyse bleek eerder namelijk dat de noordkant van Texel, met name het gebied rondom De Cocksdorp, vanuit de huidige post in Den Burg zeer moeizaam op tijd bereikbaar was", vult Bakker aan. "Dat kwam onder andere door snelheidsbeperkende maatregelen (maximaal 60 kilometer per uur en weinig straatverlichting 's nachts) en reguliere drukte op de doorgangswegen. De verbeterde spreiding van de beschikbare ambulancecapaciteit leidt tot kortere aanrijtijden."

Ambulancehelikopter

Sinds 2021 wordt daarnaast regelmatig een ambulancehelikopter ingezet. Deze Friese helikopter is bedoeld voor de situaties waarbij beide ambulances in gebruik zijn en een patiënt niet alleen geholpen is met eerste hulp ter plekke maar ook moet worden vervoerd.

Dat was ook het geval op 13 juni. "Vanwege drukte in het ambulancevervoer binnen de gehele regio was het niet mogelijk om een andere ambulance van de vaste wal naar Texel te sturen."

De parlementaire enquête naar de aanpak van de coronacrisis gaat op de lange baan. De meeste partijen in de Tweede Kamer willen wachten met hun besluit of ze willen deelnemen aan een enquêtecommissie, tot het derde deelrapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) hierover is gepresenteerd. Dat schrijft Kamervoorzitter Vera Bergkamp aan de Tweede Kamer.

De Tweede Kamer stelt de parlementaire enquête naar de coronacrisis voorlopig uit. Alleen de PVV, Forum voor Democratie, de Groep Van Haga en de fractie-Den Haan willen nu Kamerleden afvaardigen, meldt Kamervoorzitter Vera Bergkamp in een brief.

Volgens Europese wetgeving mogen haringkramen alleen een vergunning krijgen voor bepaalde tijd. Zo zouden ook nieuwe ondernemers kans maken op een kraam, die nu vooral worden bezet door visboeren die er al jarenlang zitten. Amsterdam onderzoekt hoe ze de regels het beste kan toepassen. Ondertussen zitten ondernemers met veel vragen: "Willen ze dat ik brodeloos word?"

Bert IJsebrands staat al zestien jaar aan de Europaboulevard met zijn viskraam. Hij heeft een vergunning voor onbepaalde tijd, zo vertelt hij. Dat hij binnenkort waarschijnlijk een tijdelijke vergunning krijgt, valt rauw op zijn dak. "Willen ze me uitkopen? Of willen ze dat ik brodeloos word?", vraagt hij zich hardop af.

De gemeente doet op het moment onderzoek naar hoe ze de Europese regels kan toepassen op Amsterdam. Volgens de gemeente is er al langere tijd duidelijk dat de richtlijnen gaan gelden. In 2017 zijn de ondernemers erover ingelicht dat op een bepaald moment vergunningen voor onbepaalde tijd niet meer mogelijk zijn. Een woordvoerder laat weten dat het vormen van het beleid destijds door corona is stilgelegd, maar dat het nu weer wordt opgepakt. Eerst wordt er gefocust op toekomstige vergunningen en huidige vergunningen met een bepaalde tijd.

Haken en ogen

Visboer Nico Kras heeft een tijdelijk contract, omdat hij drie jaar geleden verhuisde naar het Kattenburgerplein, nadat hij zeventien jaar op een andere plek zat. "Ik maak me niet zo'n zorgen", zegt de 68-jarige haringverkoper. Hij heeft nog zeven jaar een vergunning en snapt ook wel dat jonge ondernemers ook een kans moeten krijgen.

Toch zitten aan die tijdelijkheid volgens hem wel wat haken en ogen. "Ik zou het natuurlijk wel vreselijk vinden als ik weg moet. En dan heb ik geen goede onderhandelingspositie, want ik móét weg. Dan kan iemand gewoon zeggen dat ik een nulletje van de prijs af moet halen."

Ook denkt Kras dat het onrust veroorzaakt bij ondernemers, omdat ze hun investeringen misschien niet terug kunnen verdienen in de tijd dat de vergunning loopt. IJsebrands vertelt dat hij net heeft geïnvesteerd in een nieuwe airconditioner, koelkast en vitrine. "Dat had ik niet gedaan als ik wist dat het misschien voor een korte tijd zou zijn."

Ook MKB-Metropool Amsterdam uit zorgen over het toekomstige beleid. "Ik vind het belachelijk als we dit overnemen van Europa", zegt voorzitter Achmed Baâdoud. "Je kunt ook niet tegen restauranthouders zeggen: 'goh, je moet eruit, want iemand anders moet een kans krijgen.' Zo werkt het niet."

 Volgens Baâdoud is het vervelend voor ondernemers die ook een kraam willen, maar kan het niet betekenen dat huidige visboeren ervoor moeten wijken. "Ik stel voor dat er méér haringkramen komen in Amsterdam, nu er ook meer nieuwbouwwijken bij komen."

Schaarste

De woordvoerder van wethouder Hester van Buuren (Economische Zaken) laat weten dat de gemeente de zorgen en onzekerheid bij de standplaatshouders, en alle andere ondernemers die werken met schaarse vergunningen begrijpt.

"Tegelijkertijd begrijpen wij ook heel goed dat een nieuwe ondernemer óók een haringkar willen", zo valt te lezen in de reactie. "We willen niet dat er overal in de stad op elke plek in de openbare ruimte eetkramen of bijvoorbeeld bloemenventers oppoppen. Om die reden werken we met vergunningen en daarmee zijn ze automatisch schaars."

Ook staat in de reactie dat de gemeente rekening wil houden met redelijke overgangstermijnen, zodat ondernemers de gelegenheid hebben om hun investeringen terug te verdienen. Na de zomer komt er hoogstwaarschijnlijk meer duidelijkheid over de plannen.

Het laatste woord is nog lang niet gezegd over corona, want ook nu stromen er nog rapporten binnen over wat er allemaal in het heetst van de strijd is misgegaan. Goedkoop is die reflectie ook niet. De recente rapporten van Deloitte en Ebben Partners, die concluderen dat de overheid voor miljoenen in de maling is genomen, kosten zelf een behoorlijke duit.