Hij voorkwam dat een taxichauffeur een stapel boetes moest betalen. Hij hielp een zorgwerker die haar coronabonus dreigde kwijt te raken aan bekeuringen. Mark Bergers (37) uit Maastricht strijdt tegen onterechte verkeersboetes.

Het blauwtongvirus verspreidt zich als een olievlek door de provincie. Voor schaapherder Marijke Dirkson uit Burgerbrug reden voor veel zorgen en daarom ging ze over tot actie. Ze besloot haar schapenkuddes te verplaatsen naar een veilige, blauwtongvirusvrije plek. De verplaatsing heeft niet mogen baten, zo vertelt de herder vanochtend op NH-radio. 

Het zijn korte nachtjes op het bedrijf van Marijke. "Tot heel laat geven we zieke dieren nog water en we lopen ze nog na", vertelt ze op NH Radio. Het bedrijf heeft zo'n 2.000 schapen en zij lopen rond op verschillende plekken 

"Op dit moment gaan er in Nederland zo'n 1.500 schapen per dag dood aan het blauwtongvirus." Het virus wordt overgebracht door knutten, een soort kleine muggen, en er is nog geen vaccin om de dieren tegen deze variant te beschermen. 

Tekst gaat door.

De herder uit Burgerbrug vergelijkt de huidige situatie met die van corona. De onzekerheid en machteloosheid zijn volgens haar vergelijkbaar. Zo is er niet bekend hoe ziek de dieren worden. "We kunnen er niet zo veel aan doen, behalve de dieren bij ziekte pijnstilling geven en zo aangenaam mogelijk maken."

Toch lijken niet alle schapen ernstig ziek te worden en hieraan te overlijden. "Ik heb toevallig een besmette kudde staan, die al heel erg aan het opknappen is." Ze nuanceert de opmerking gelijk: "Maar we hebben ook zeker verlies en sommige dieren zijn gewoon heel ziek. Dat is heel naar."

Een zieke, besmette kudde staat op dit moment binnen. "Op zich, voor de aantallen schapen die we hebben en de berichten die er zijn, komen we het heel goed door", relativeert ze. "Maar goed, er zijn op dit moment ook andere geïnfecteerde kuddes, denk ik. Het is per dag heel goed kijken welke dieren ziek zijn en wat kunnen we doen."

Marijke is herder, de schapen staan dus niet altijd op dezelfde plek. Ze heeft nog geprobeerd de schapen ergens anders neer te zetten, zodat ze het virus minder snel zouden oplopen. "Vanaf begin september zijn we kuddes naar het noorden aan het halen. Dat betekent ook dat we met veel kuddes stil hebben gestaan en dat betekent dat we geen inkomsten hebben." Maar er blijkt geen ontkomen meer aan het blauwtongvirus. 

Op dit moment staan veel kuddes in en om de duinen in het noorden van de provincie. "We hebben plekken gezocht met wind, want knutten houden niet van wind." Hoewel ze al vanaf begin september op doorreis was, zijn ze nu echt ingehaald door het virus. 

Lekker eten

De herder doet extra haar best om het de zieke dieren zo aangenaam mogelijk te maken. Bijvoorbeeld door voedsel te plukken, wat ze heel lekker vinden. "Paardenbloem, weegbree, heel veel gras, klavers", noemt Marijke op. Daarna gaat ze de andere kuddes langs. "Dan is het wel weer spannend hoe het eruit ziet."

Hoewel het allemaal verdrietig is, heeft de herder geen tijd om daarbij stil te staan. Ze hoopt dat er snel een vaccin beschikbaar wordt in Nederland. "We kunnen nu niet veel meer doen dan we kunnen en een vaccin gaat echt helpen." 

Dat Armando Jongejan (63) erg van Egmond aan Zee houdt is duidelijk. De gerenommeerde fotograaf maakte ruim 25 jaar na zijn eerste fotoboek over zijn geboortedorp, een nieuwe serie van honderd foto's. "Je ziet wat er in die jaren veranderd is; tot aan de Blauwe Paal."

Die 'Blauwe Paal' refereert aan de grenspaal bij het kustdorp: "Ik blijf ook aan de Egmondse kant, hoor", zegt Jongejan wanneer de foto bij de paal gemaakt wordt. "Die paal is heel belangrijk voor ons. De grens van Egmond aan Zee en de rest van de wereld", glimlacht hij.

"Verandering is ook mooi"

Anderhalf jaar was Jongejan met zijn camera op stap, achter die paal in zijn Derp, zoals Egmonders hun dorp noemen. "In 1996 maakte ik een eerste fotoboek 'Egmondse dorpsportretten', en na corona besloot ik dat daar een vervolg op wilde maken. Om de veranderingen vast te leggen; als een tijdsbeeld van mijn dorp."

"Er is veel anders geworden, maar verandering is niet altijd negatief. Het is ook goed en mooi. Natuurlijk: er zijn mensen overleden. De SRV-wagen en de viskar zijn er niet meer en winkels verdwijnen. De tijd staat niet stil. En daarom wil ik mijn leefomgeving én de Derpers juist vastleggen in een fotoreportage."

Tekst gaat verder onder de foto.

Armando Jongejan maakte uiteindelijk honderd foto's die verzameld zijn in zijn boek 'Tot de Blauwe Paal', en die tot 5 november ook allemaal te zien zijn in een expositie in het Museum van Egmond, tegenover zijn geboortehuis aan de Zuiderstraat.

Verhalen vertellen

Hij fotografeerde mensen op zee, op het strand, in de duinen en in het dorp: een tijdsbeeld in zwart-wit. "Ik ben op zoek gegaan naar mensen die iets te vertellen hebben, en dat ik dat dan weer kan vertellen in mijn foto's. Neem Peter Groen."

"Peter is een bekende, joviale Egmonder, altijd op klompen. En zijn huiskamer is net een museum; hij is gek van alles wat met zeezenders te maken heeft. Radio Veronica is zijn favoriet. Ik wilde hem dus voor die wand hebben. Toen pakte hij zelf dat schaalmodel er bij. Daarmee is die foto ook gelijk af."

Maar niet alleen 'bekende' Egmonders zijn Jongejan vastgelegd. Jongejan wijst naar een foto van een dame die een duivelsfiguur beschildert.

Tekst gaat verder onder foto.

"Dit is Namaisa, die zat nog bij mijn dochters op school. Ze is een make-upartiest die niet iedereen hier kent. Ze is enorm goed in haar werk en geeft zelfs workshops en demonstraties in America. Dat woont dus gewoon hier in Egmond. Dat is prachtig om te kunnen laten zien."

Fotogeniek Egmond

De foto's van Jongejan zitten vol details: van Egmond, van het dagelijks leven van de mensen op de foto's en vertelt ook iets over hoe ze zijn. "En dat vind ik dus zo leuk om op een foto te laten zien. Bijvoorbeeld hoe precies iemand is, omdat al z'n gereedschap kaarsrecht hangt."

Verder nemen de prenten je mee naar de typisch Egmondse duinlandjes, de voetbalvereniging en de reddingsbrigade. "Bij mensen thuis, aan het werk, met hun passie, hobby of hun ambacht." Maar wat maakt dat Egmond zich zo leent voor Egmondse fotografen?

Want naast het werk van Jongejan zijn ook de foto's van Egmonders Cor Mooij, Rob Glas en Sjef Kenniphaas geliefd. "Ieder van ons legt ons dorp op een andere manier vast, en Egmond aan Zee is natuurlijk héél bijzonder."

Tekst gaat verder onder foto.

De expositie die sinds een dikke maand in het museum te zien is, wordt heel goed bezocht, laat het museum weten. Maar niet alleen door Egmonders, weet Jongejan. "Voor hen is het natuurlijk een feest der herkenning. Dan hoor je praten en wijzen: 'hee, daar is die en die'."

Een keer in de week is hij in het museum om uitleg te geven of zijn boek te signeren. "En dan spreek je ook de toeristen en dagjesmensen die het mooi vinden. Maar ook collega-fotografen komen langs. Die kijken natuurlijk met een technisch oog. Daar krijg ik ook complimenten van."

Bijzonder dat ik hier 'hang'

"Weet je, ik heb op zoveel prachtige plekken mogen exposeren, overal op de wereld. Maar ik vind het bijzonder dat ik hier 'hang' in het museum. Op 15 meter van waar ik geboren ben. En dat hier honderd foto's is supergaaf, een eer."

En dan is het nog zijn fotoboek. Meteen bij het openslaan lees je een quote van Hans Aarsman, die wekelijks in de Volkskrant persfoto's analyseert, waar Jongejan veel waar aan hecht: 

'Er bestaat een wereld die heel interessant is,
waarvoor je niet in een je auto hoeft te stappen,
niet het vliegtuig hoeft te nemen.
Een wereld vlak voor je neus,
onder de stoeptegel voor je deur.'

De Derper bladert verder door het boek. "Ik woon hier nu ruim zestig jaar, en dan is het weleens lastig om dingen nog te herkennen. Vandaar die quote. Dit project dwingt me ook om met nieuwe ogen te kijken naar mijn eigen omgeving. Maar heel eerlijk: in elke stad of dorp zijn mooie foto's te maken, maar Egmond heeft natuurlijk een plusje."

Precies 187 Amsterdamse senioren verzamelden zich vanmiddag met hun rollator bij de start op de atletiekbaan in het Olympisch Stadion. Het grootste sportieve evenement voor rollatorgebruikers is na drie jaar weer terug van weggeweest.

Uitgeput en voldaan zegt ze: "Ik ben heel blij dat ik het heb gehaald." Maar velen lieten het niet bij één rondje, liepen nog een tweede of zelfs een derde. Op de vraag of mevrouw Annie nog een rondje gaat, antwoordt ze: "Alles op zijn tijd, we moeten niet overdrijven." 

De laatste rollatorloop vond plaats in 2019. Daarna heeft het evenement drie jaar stil gelegen door corona, tot vandaag dus. De weergoden waren deze editie gelukkig goedgezind: de temperatuur was aangenaam voor een sportieve middag. Tijdens de race blijft Annie 'wij gaan nog niet naar huis zingen'. Ze is blij dat ze er is. "Geweldig dat ik zulke dingen mee mag maken" 

Mevrouw De Graaf, 87 lentes jong, won de race.

Het wordt almaar drukker op de Nederlandse wegen, waardoor er ook steeds meer files komen. Het is zelfs drukker dan voor corona. Dit ondanks dat steeds meer mensen ook zeggen thuis te werken. Nu is dit nog vrijwillig, maar moeten werkgevers dit verplichten?

De drie leeuwen van Artis zijn vandaag officieel ingetrokken in hun nieuwe verblijf. De nieuwe plek is tien keer groter dan het oude Kerbertterras, waar de leeuwen de afgelopen eeuw verbleven. Nu hebben de leeuwen meer om te ontdekken en ze hebben ook meer keuze in slaapplekken. "Leeuwen zijn luie beesten."

Het duurt even voordat de leeuwen naar buiten komen, maar naar een paar minuten durven ze het aan. Vanaf vandaag kunnen ze hun nieuwe buitenverblijf helemaal ontdekken. "Het is heel fijn om te zien dat ze het verblijf goed gebruiken", zegt de directeur Rembrandt Sutorius. "De mensen moeten even zoeken voordat ze de leeuwen zien, maar ook zij beleven er plezier aan."

Dat de leeuwen niet meteen zichtbaar zijn is een idee van architect Thijs de Zeeuw. Hij wil dat de bezoekers ook een beetje kunnen schrikken van het beest. De Zeeuw: "Als die bijvoorbeeld ineens naast je staat achter het glas. Dat je je dan realiseert dat de leeuw een enorm roofdier is, en wij eigenlijk gewoon een prooi."

En zo zijn er wel meer dingen goed doordacht in het verblijf. "Leeuwen zijn luie beesten. We hebben ze vooral veel slaapplekken gegeven." De Zeeuw wijst achter zich. "Deze rots ligt 's ochtends in de schaduw en deze andere rots 's middags." Ook zijn sommige stenen verwarmd. "Dat is ook een trucje", deelt de architect met ons. "Deze vooraan is bijvoorbeeld verwarmd, maar daar kan het publiek de leeuw ook het beste zien."

Geldnood

Voor de directeur voelt deze dag ook gelijk als een afsluiting van een lastige periode. Tijdens corona verkeerde Artis in geldnood, doordat het park dicht moest. Wat daarop volgde was de pijnlijke beslissing om de leeuwen weg te doen. "We wilden ze niet langer op het Kerbertterras houden, dat te klein was", vertelt Sutorius.

"We zouden ze volgens de berekening namelijk pas een nieuw verblijf kunnen geven over tien jaar, terwijl we graag vooruit lopen als het gaat om dierenwelzijn." Door twee gulle donaties konden de leeuwen uiteindelijk toch in Amsterdam blijven.

Op de vraag of het nieuwe verblijf - ondanks dat het groter is dan het oude verblijf - niet als nog te klein is, antwoord de directeur. "Nee, want het gaat er ook om wat je de dieren biedt en hoe ze het verblijf gebruiken."

Aquarium

Vorige week kreeg Artis ook nog goed nieuws. Het Rijk steunt de dierentuin met tien miljoen euro om het aquarium te restaureren. Het 140 jaar oude monumentale pand moest grondig gerestaureerd worden, doordat het zoute water van de vissenverblijven uit de aquaria begon te lekken. Nu kan Artis dus door met de verbouwing.

Nog een monument in Artis is het oude leeuwenverblijf. Wat er met het Kerbertterras gaat gebeuren, daar wil Artis nog niets over kwijt.

De drukte op de Limburgse snelwegen is inmiddels groter dan voor het begin van de coronacrisis. Sinds eind maart vorig jaar, toen de laatste coronamaatregelen werden opgeheven, is het fileleed met 27 procent toegenomen. „We zitten vast in onze patronen.”

Na een periode van lockdowns en niet op vakantie kunnen gaan, rijst de verkoop van caravans en campers sinds corona flink de pan uit onder jongeren. Dat meldt brancheorganisatie Kampeer en Caravan Industrie (KCI). Volgens Leo Diepemaat, voorzitter van KCI, is vrijheid een grote reden: "Je staat met een been in de natuur en hebt geen wachtrijen op luchthavens."

"Vanaf de coronaperiode heeft de verkoop van caravans en campers een extra boost gekregen en is de populariteit enorm gestegen onder jongeren", vertelt Diepemaat. Uit cijfers van KCI blijkt dat het bezit van campers tussen in de afgelopen drie jaar onder jongeren tot en met 25 jaar met 53 procent is gestegen. Jongvolwassenen in de leeftijd van 26 tot en met 35 jaar had zelfs een toename van 35,5 procent.

Coronacamper

Isis (26) uit Amsterdam was een van de jongeren die in de coronatijd een camper kocht: "Wij hebben een echte 'coronacamper'. Eigenlijk was het een impulsaankoop, we wilden een auto kopen uit verveling alleen toen kwam mijn vader, die echt een liefhebber is van oude auto's, met een advertentie van een camper. Het was een hele goede en degelijke bus met weinig kilometers."

Omdat Isis de camper samen met haar beste vriendin Claudia kocht waren ze per persoon iets meer dan tweeduizend euro kwijt. "Het is een deelcamper en hij heet 'Bussie'. Het kost niet veel geld en je kunt het ook altijd weer verkopen voor meer. En, het kost minder omdat je maar een deel van het jaar wegenbelasting betaalt."

"Mensen hoeven en willen niet meer zo ver te reizen", legt Diepemaat uit. "Daarnaast vinden jonge gezinnen het fijn dat ze niet naar vliegvelden hoeven of in wachtrijen moeten staan. In plaats daarvan stappen ze nu ergens uit waar de kinderen gelijk buiten kunnen spelen." Ook speelt het mee dat mensen meer in de natuur willen zitten. "Met een camper heb je alles bij je. Je kunt meteen weg, en het idee dat je er zomaar mee kunt wegrijden, geeft je een gevoel van vrijheid", zegt Isis. 

Fred de camper

Ook Erik en Lisa (beiden 33) uit Den Helder zijn tijdens de coronaperiode begonnen aan hun 'camperavontuur'. Waar zij door de pandemie in 2020 noodgedwongen terugkwamen van hun backpack-reis, kregen ze de kans om de camper van Eriks ouders over te nemen. "Twee dagen later zaten we in de camper en zijn we naar Zwitserland gereden. Later hebben we 'Fred' (de naam van de camper, red.) beter geïsoleerd en winterklaar gemaakt om naar Japan te rijden." Erik en Lisa kwamen tot aan Armenië omdat de grenzen van Iran destijds op slot gingen. "Toen hebben we de camper in Armenië gelaten en zijn we naar Midden-Amerika gevlogen waar we een halfjaar hebben gereisd."  

Het stel deelt hun reisavonturen op sociale media en hun website, welke volledig in het teken staan van reizen. Omdat ze tijdens hun reis verliefd zijn geworden op de Italiaanse streek Piemonte, hebben ze daar een huis gekocht en beginnen ze binnenkort een bed and breakfast. Daardoor staat de camper volgens Erik 'op een hele mooie parkeerplaats': "Fred fungeert nu ook als boodschappenauto ja, maar we maken er ook echt nog wel mooie tripjes mee hoor."

Tekst loopt door onder de foto's. 

Een camper hebben is niet altijd rozengeur en maneschijn, volgens Isis: "De hitte is het ergst, dat is echt niet grappig zonder airco. En ik heb hem een keer in een greppel gereden in Slovenië. Gelukkig kwam er en boer helpen, maar dat was wel even spannend omdat hij zo groot en zwaar is."

Erik zou het camperleven aan iedereen aanraden. "Maar het is niet voor iedereen weggelegd. Je moet het toilet zelf legen en het stroompeil in de gaten houden. Onbewust gaat er veel tijd in zitten en dat kan ook wel onrust met zich mee brengen." 

"Fred heeft echt in elk land pech gehad. In Turkije zijn we een week lang van garage naar garage gegaan omdat het dashboard het niet meer deed. In Kosovo was de versnellingsbak gestopt boven op een bergtop. Een hoop vervelende momenten, maar achteraf wel goud waard." 

Vol vertrouwen begon Laura, de dochter van Jaap Reijneveld, vorig jaar aan de havo op het Amsterdamse Berlage Lyceum. Ze heeft twee vaders en koos de school juist omdat die zich presenteert als ruimdenkend, met veel aandacht voor acceptatie en burgerschap. Toch zeiden klasgenoten de naarste dingen over homoseksualiteit: het werd afgedaan als vies en zondig. Haar vaders vinden dat de school te laat en te weinig in actie kwam, Laura is van de school gegaan.

Veel ouders hebben het in de coronajaren aan den lijve ondervonden: hoe lastig het is om een middelbare school te kiezen als je er niet zelf een middagje rond kan lopen. "Je wilt toch even de sfeer kunnen proeven, maar dat ging dus niet", vertelt Jaap Reijneveld. Zijn vriend en hij hebben drie geadopteerde kinderen. De middelste, Laura, begint in het najaar van 2021 met het zoeken van een school om het jaar erop te beginnen met de havo.

En Laura heeft een helder wensenlijstje: tweetalig onderwijs en een open houding als het om seksuele diversiteit gaat. Of, zoals Reijneveld het verwoordt: "Een plek waar onze gezinsvorm niet een belemmerende factor was."

Daarom wordt gekeken of de scholen die Laura's interesse hebben een GSA (Gender Sexuality Alliance) hebben.

Gender Sexuality Alliance

Het Berlage Lyceum, gelegen in de Diamantbuurt in de Pijp, heeft zo'n GSA. Die draagt actief de boodschap uit dat je op school mag zijn wie je bent, of je nou homo, hetero of non-binair bent. "Het is een leerlingengroep, geleid door een docent", vertelt afdelingsleider Alijn van Hoorn. "Aan het begin van het schooljaar gaan ze de brugklassen langs om te vertellen wat ze doen."

En daar blijft het niet bij, volgens de schoolleiding van het Berlage. Als Unesco-school krijgen zaken als mensenrechten en wereldburgerschap regelmatig aandacht in de klas. Rector Rosanne Bekker: "Ons programma is ermee doordrenkt. Eigenlijk al jaren." Vrijwilligers geven op de school regelmatig voorlichting over thema's als seksualiteit en grensoverschrijdend gedrag.

"Die mogen geen rechten hebben"

Laura begint in 2022 aan de havo op het Berlage, maar vertelt thuis maar mondjesmaat over hoe het op school gaat. "Ze bracht ook nooit klasgenoten thuis. Terwijl ze op de lagere school een hele club mensen om zich heen had." Na lang doorvragen komt het hoge woord bij Laura eruit. "Ze zei: 'ik wil niet dat er iemand bij ons thuis komt, omdat ik niet wil dat ze weten dat ik twee vaders heb.'" 

Een deel van Laura's klasgenoten - merendeels kinderen met een islamitische achtergrond - reageren afwijzend en afkeurend als zaken als homoseksualiteit ter sprake komen, zegt Reijneveld. "Het werd direct afgedaan als vies, als zondig. Ze zeiden: 'Deze mensen mogen niet bestaan, die mogen geen rechten hebben'."

Stroeve gesprekken

Al snel ziet haar vader hoe Laura een schim is van het vrolijke kind dat ze in groep 8 nog was. "Ze wrong zich ook in allerlei bochten om maar niet met ons op school te worden gezien", zegt Reijneveld. Hij gaat het gesprek aan met haar klassenmentor en later ook met leidinggevenden van het Berlage, maar die verlopen volgens hem erg stroef. "De twee mensen van school met wie we spraken waren zelf toevallig ook homo, en die zeiden nooit problemen gehad op school." Reijneveld schampert: "Dat is het verschil tussen een volwassene met autoriteit, en een meisje van 13."

De school reageert dus weinig empathisch, vindt Reijneveld - al geeft hij toe dat hij ook zag dat Laura 'angstiger was dan nodig'. Maar, herhaalt hij nogmaals: ze is 13. "Op een gegeven moment stelde de school voor dat Laura het maar gewoon moest vertellen. Maar dat weet ik ook nog van mijn eigen coming out: zoiets moet je niet dwingen. Dus wij vonden dat we dat niet zo moesten doen."

Lesprogramma aangepast

Het Berlage Lyceym zegt niet te kunnen reageren op inhoudelijke vragen over de gebeurtenissen tijdens Laura's schooljaar, omwille van de privacy van de betrokkenen. Dat maakt het lastig om helderheid te krijgen over deze specifieke situatie. Wel zegt afdelingsleider Van Hoorn dat het lesprogramma sinds dit schooljaar is aangepast: een les over diversiteit is overgeheveld van het tweede jaar naar de brugklas.

Maar Reijneveld en zijn partner komen er niet meer uit met de school, zelfs niet nadat de gemeente aanschuift bij de gesprekken. Dit jaar is Laura begonnen op een andere school in Amsterdam-Zuid.

Vader Reijneveld is enorm geschrokken van de reacties van Laura's klasgenoten. "Waarom gebeurt dit in onze stad? Dit moet toch eigenlijk niet kunnen? Ik heb collega's met kinderen op school in Haarlem of Heemstede, en daar is dit geen probleem." Hij hoopt dat scholen in hun lesprogramma's nog meer nadruk kunnen leggen op diversiteit en acceptatie.

Hoe het sindsdien met zijn dochter gaat? Reijneveld is voorzichtig, maar optimistisch. "De tijd zal het leren, maar we zien nu al een heel ander kind dan vorig jaar."

Vol vertrouwen begon de dochter van Jaap Reijneveld vorig jaar aan de havo op het Berlage Lyceum in Zuid. De school presenteert zich als ruimdenkend, met veel aandacht voor acceptatie en burgerschap. Maar volgens de vaders zeiden klasgenoten toch de naarste dingen over homoseksualiteit: "Het werd afgedaan als vies en zondig." Ze vinden dat de school te laat en te weinig in actie kwam. De school zegt juist pal te staan voor een divers beleid, maar heeft het sinds vertrek van de leerling het lesprogramma wel aangepast. 

Veel ouders hebben het in de coronajaren aan den lijve ondervonden: hoe lastig het is om een middelbare school te kiezen als je er niet zelf een middagje rond kan lopen. "Je wilt toch even de sfeer kunnen proeven, maar dat ging dus niet", vertelt Jaap Reijneveld. Zijn vriend en hij hebben drie geadopteerde kinderen. De middelste, Laura, begint in het najaar van 2021 met het zoeken van een school om het jaar erop te beginnen met de havo.

En Laura heeft een helder wensenlijstje: tweetalig onderwijs en een open houding als het om seksuele diversiteit gaat. Of, zoals Reijneveld het verwoordt: "Een plek waar onze gezinsvorm niet een belemmerende factor was." Daarom wordt gekeken of de scholen die Laura's interesse hebben een GSA (Gender Sexuality Alliance) hebben.

GSA

Het Berlage Lyceum, gelegen in de Diamantbuurt in de Pijp, heeft zo'n GSA. Die draagt actief de boodschap uit dat je op school mag zijn wie je bent, of je nou homo, hetero of non-binair bent. "Het is een leerlingengroep, geleid door een docent", vertelt afdelingsleider Alijn van Hoorn. "Aan het begin van het schooljaar gaan ze de brugklassen langs om te vertellen wat ze doen."

En daar blijft het niet bij, volgens de schoolleiding van het Berlage. Als Unesco-school krijgen zaken als mensenrechten en wereldburgerschap regelmatig aandacht in de klas. Rector Rosanne Bekker: "Ons programma is ermee doordrenkt. Eigenlijk al jaren." Vrijwilligers geven op de school regelmatig voorlichting over thema's als seksualiteit en grensoverschrijdend gedrag.

"Die mogen geen rechten hebben"

Laura begint in 2022 aan de havo op het Berlage, maar vertelt thuis maar mondjesmaat over hoe het op school gaat. "Ze bracht ook nooit klasgenoten thuis. Terwijl ze op de lagere school een hele club mensen om zich heen had." Na lang doorvragen komt het hoge woord bij Laura eruit. "Ze zei: 'ik wil niet dat er iemand bij ons thuis komt, omdat ik niet wil dat ze weten dat ik twee vaders heb.'" 

Een deel van Laura's klasgenoten - merendeels kinderen met een islamitische achtergrond - reageren afwijzend en afkeurend als zaken als homoseksualiteit ter sprake komen, zegt Reijneveld. "Het werd direct afgedaan als vies, als zondig. Ze zeiden: 'Deze mensen mogen niet bestaan, die mogen geen rechten hebben'."

Stroeve gesprekken

Al snel ziet haar vader hoe Laura een schim is van het vrolijke kind dat ze in groep 8 nog was. "Ze wrong zich ook in allerlei bochten om maar niet met ons op school te worden gezien", zegt Reijneveld. Hij gaat het gesprek aan met haar klassenmentor en later ook met leidinggevenden van het Berlage, maar die verlopen volgens hem erg stroef. "De twee mensen van school met wie we spraken waren zelf toevallig ook homo, en die zeiden nooit problemen gehad op school." Reijneveld schampert: "Dat is het verschil tussen een volwassene met autoriteit, en een meisje van 13."

De school reageert dus weinig empathisch, vindt Reijneveld - al geeft hij toe dat hij ook zag dat Laura 'angstiger was dan nodig'. Maar, herhaalt hij nogmaals: ze is 13. "Op een gegeven moment stelde de school voor dat Laura het maar gewoon moest vertellen. Maar dat weet ik ook nog van mijn eigen coming out: zoiets moet je niet dwingen. Dus wij vonden dat we dat niet zo moesten doen."

Lesprogramma aangepast

Het Berlage Lyceym zegt niet te kunnen reageren op inhoudelijke vragen over de gebeurtenissen tijdens Laura's schooljaar, omwille van de privacy van de betrokkenen. Dat maakt het lastig om helderheid te krijgen over deze specifieke situatie. Wel zegt afdelingsleider Van Hoorn dat het lesprogramma sinds dit schooljaar is aangepast: een les over diversiteit is overgeheveld van het tweede jaar naar de brugklas.

Maar Reijneveld en zijn partner komen er niet meer uit met de school, zelfs niet nadat de gemeente aanschuift bij de gesprekken. Dit jaar is Laura begonnen op een andere school in Amsterdam-Zuid.

Vader Reijneveld is enorm geschrokken van de reacties van Laura's klasgenoten. "Waarom gebeurt dit in onze stad? Dit moet toch eigenlijk niet kunnen? Ik heb collega's met kinderen op school in Haarlem of Heemstede, en daar is dit geen probleem." Hij hoopt dat scholen in hun lesprogramma's nog meer nadruk kunnen leggen op diversiteit en acceptatie.

Hoe het sindsdien met zijn dochter gaat? Reijneveld is voorzichtig, maar optimistisch. "De tijd zal het leren, maar we zien nu al een heel ander kind dan vorig jaar."

Initiatieven die zich inzetten tegen kansenongelijkheid en armoede maken kans op de Omarmprijs. De prijs wordt uitgereikt in Podium Mozaïek op 17 oktober. We stellen de laatste kanshebbers voor van de categorie: iedereen perspectief. 

Bewoners van Amsterdam-Noord kunnen elke dinsdag naar Helen's Free Food Market op de Verbroederij. Helen begon dit initiatief in 2019 om voedselverspilling tegen te gaan. "Helen had bedacht om bij ondernemers in de buurt en lokale markten overgebleven eten op te halen. Anders zouden ze het weggooien", vertelt Joyce voorzitter van Helen's Free Food Market. "In die vier jaar zijn we gegroeid naar 90 gezinnen die op dinsdag wat bij ons komen ophalen."

Wekelijks staan er zo'n vijftien vrijwilligers klaar zodat de buurtbewoners dinsdagmiddag het eten kunnen ophalen. Zodra de eerste lading overgebleven voedsel binnenkomt, wordt het eten geselecteerd en gewogen. "Het eten wat niet voor de mensen is, gaat naar de varkens Barry en Rosita. Hierdoor hebben we een zero waste-beleid. Hoe tof is dat", beaamt Joyce. 

Mariska kwam via Facebook een keer in aanmerking voor een voedseltas. "Ik zag een keer een oproep dat er vrij veel eten was, waarvan ze meer dan aan de gewone klanten konden bedienen", vertelt ze.  "Ik heb gevraagd om vaste klant te worden maar dat kon niet, omdat ik in Amsterdam- Oost woon en de markt is voor bewoners van Vogelbuurt en IJplein." Ze zochten wel vrijwilligers en die mogen ook een tas met eten mee. Nu houdt Mariska de administratie bij en gaat ze aan het eind van de dag met een volle tas naar huis.

TechMeUp

Het opleidingsfonds TechMeUp is opgericht tijdens de coronacrisis. Er stonden mensen op straat door gebrek aan werk, terwijl er in de tech-industrie juist enorme vraag was naar mensen met een IT opleiding. "We merkten dat mensen wel interesse hebben in een IT-opleiding, maar zich vroegtijdig terugtrekken. Dat heeft heel vaak te maken financiën. Zo'n opleiding duurt van de vier tot zes maanden. Dan mag je wel gespaard hebben, omdat te kunnen trekken", vertelt Nikky Hofland oprichter TechMeUp.

Daarom begon TechMeUp met een renteloze lening aan te bieden om meer kansen te bieden aan mensen met de interesse in IT. Lex was een van die mensen en meldde zich aan met een motivatiefilmpje. Nikky gaat bij de inmiddels-werkende Lex langs bij zijn kantoor op de Houthavens. "Zonder de steun van TechMeUp was het zeker lastig geweest. Dan had ik daarnaast een bijbaan moeten vinden en daardoor kan je je niet volledig focussen op de studie", vertelt Lex.

"We hebben op dit moment bijna 230 mensen geholpen", vertelt Nikky. We zitten nu op 990 duizend euro die we hebben overgemaakt naar de rekeningen van de studenten. We zitten bijna op een miljoen. Daar zijn we heel trots op."

Flora Buurthulp

In Amsterdam Noord is Esmeralda Jongmans tien jaar geleden gestart met de stichting Flora Buurthulp. Een organisatie die de strijd aan gaat tegen armoede en eenzaamheid. "We pakken de problemen op dat begint bij de roots. Dat is als je geen eten hebt, geen sociaal contacten of als je ons nodig hebt voor ondersteuning naar bijvoorbeeld het ziekenhuis", vertelt Esmeralda. 

In het begin hielp Esmeralda ongeveer 65 gezinnen aan eten. Ze krijgen twee tassen mee met houdbaar en vers eten. "Ik deed het gewoon vanuit mijn eigen huis met vijf vriezers in mijn tuin. Op dit moment zitten we gemiddeld tussen de 120 en 150 gezinnen."

Een van de buurtbewoners is Linda. "Wekelijks kan ik een voedsel  tas ophalen bij Esmeralda voor mijn onderhoud."

Door een verbouwing in de opslagruimte werkt Esmeralda op het ogenblik met haar vrijwilligers vanuit drie containers. "We hebben na tien jaar nog steeds geen eigen plek. Niets tekort aan de gemeente, die doet z'n best. We huren de zalen, maar ons grootste droom is nog steeds een eigen plek voor de buurt, waar 24/7 iemand naar binnen kan lopen."

De coronapandemie en alle bijbehorende maatregelen mogen dan misschien tot het verleden behoren. De gevolgen van deze periode zijn nog op diverse manieren in de maatschappij terug te zien.

De profclubs hebben de coronaseizoenen 2019/2020 en 2020/2021 en de financiële naweeën van die dramatische periode van zich afgeschud. Getuige de eerste winstcijfers, die inmiddels officieel en officieus naar buiten komen over afgelopen voetbalseizoen 2022/2023. Van de traditionele top-3 boekte Ajax een winst van 39 miljoen euro en de gevallen topclub keert zelfs een dividend van 9 eurocent per aandeel uit. PSV schreef ruim 13 miljoen euro en Feyenoord iets meer dan 6 miljoen euro aan zwarte cijfers.

Deze maandag is het zover: dan gaat de herhaalprikcampagne voor de meest kwetsbare Nederlanders van start. Ruim 7,5 miljoen mensen kunnen vanaf dat moment het nieuwste XBB-vaccin halen. Het ministerie van Volksgezondheid verwacht echter dat er daarvan maar 4 miljoen komen opdagen. Is dat zorgelijk of valt het mee?

Deze maandag is het zover: dan gaat de herhaalprikcampagne voor de meest kwetsbare Nederlanders van start. Ruim 7,5 miljoen mensen kunnen vanaf dat moment het nieuwste XBB-vaccin halen. Het ministerie van Volksgezondheid verwacht echter dat er daarvan maar 4 miljoen komen opdagen. Is dat zorgelijk of valt het mee?

Bijna vijftig jaar na dato werkt het originele architectenbureau aan de renovatie van het stadhuis in Hoorn. Na een periode van sloop, wordt er inmiddels volop opgebouwd en schiet het nieuwe gebouw uit de grond. Einde zomer 2024 moet het klaar zijn. "Heel bijzonder, om met een aantal generaties weer aan dit nieuwe stadhuis te werken", zegt architect Erik van Wel.

"We zijn inmiddels bijna 50 jaar verder, wat waren toen de inspiratiebronnen van de mannen destijds?", vroeg Van Wel van BRTArchitecten zich hardop af. Guus Küpfer, inmiddels 92 jaar, is het brein achter de originele plannen. Erik: "Hij is bij de start geweest om met elkaar te spreken. Waarom ziet het eruit, zoals het eruit ziet? Wat zijn de overwegingen? Hoe denk je over bepaalde aanpassingen? Dat hebben we in overleg gedaan en hij genoot er zeer van." 

Sloop

Eind december werd gestart met de sloop. Nagenoeg alles vanbinnen is eruit. Op het naastgelegen parkeerterrein, is nu een parkeerkelder voor fietsen en auto's verschenen, met daarop een gloednieuw gebouw waar onder meer de raadszaal komt. "Er staan veel mensen achter de hekken te kijken hoe het wordt. Er is nu ongeveer 60 man aan het werk", zegt Pieter van Kruistum, projectleider. 

Alles verloopt volgens plan. "We zitten binnen budget en planning. Het bestaande pand wordt nu weer opgebouwd van binnen. Zodra dat klaar is, is het nieuwe gebouw wind- en waterdicht en kunnen we daar mee verder."

Enige jaren 70 monument

Het is in de jaren 70 dat er in Hoorn tal van nieuwe woonwijken uit de grond schieten. De inwonersaantallen nemen flink toe, en een nieuw stadhuis wordt noodzaak. De locatie ervoor, wordt het geografisch middelpunt van de toen nog gemeenten Hoorn en Zwaag en het dorp Westerblokker: de Nieuwe Steen. 

Tekst gaat door onder de foto's.

Omdat het gebouw als enige in originele jaren 70-staat bewaard is gebleven en een bijzondere architectuur heeft met vierkante vormen als basis, wordt het in 2018 tot monument bestempeld. 

'Lelijk ding?'

"Dat snap ik wel, dat mensen zeggen: wat is het een lelijk, zwaar, gesloten gebouw. Maar als ik kijk waar het op geïnspireerd is, de architectuur uit Scandinavië uit de jaren 50, leer je het waarderen. Het is net als een goede wijn", zegt Van Wel lachend. 

Kenmerkend voor het pand zijn de horizontale banden met leien op het dak. En het kleurenpalet geel, rood en blauw. "Een groot deel van de buitenkant blijft in stand. De leien op het dak, de primaire kleuren en veel natuurlijke materialen. Met de ingrepen die we gaan doen, wordt het lichter, toegankelijker en vriendelijker zou je kunnen zeggen."

Hoe komt het post-coronakantoor eruit te zien?

Toen het gebouwd werd, stond het pand in het teken van 'ontmoetingen'. En dat is in het post-corona tijdperk niet anders. "Zeker nu kom je naar kantoor om elkaar te zien, besprekingen te houden. En als je kijkt naar de opzet van het gebouw, twee vierkanten die in elkaar zijn geschoven met een patio in het midden, is er veel kans op ontmoeting. En dat is precies waar het nu ook om draait. Mensen komen naar kantoor, om met elkaar te zijn en samen te werken."

Tekst gaat door onder de afbeelding.

De originele plattegronden uit de jaren 70 zijn dan ook bijna één-op-één gebruikt voor het nieuwe ontwerp. "De hele structuur is volledig behouden. De binnenwanden zijn allemaal anders, het zijn lichte tussenwandjes die bedoeld zijn om te kunnen veranderen", legt Pieter Meijers, hoofd van Team Erfgoed Hoorn uit. 

Het bestaande gebouw en het nieuwe gebouw worden verder afgemaakt. In maart zal dat al klaar zijn. Vervolgens wordt het terrein buitenom aangepakt en het stadhuis verder ingericht. "Volgens planning zullen we zomervakantie volgend jaar gaan verhuizen", zegt projectleider Van Kruistum.

Erik kijkt ernaar uit, maar geniet vooral ook van het hele proces. "Ik werk al lang bij het architectenbureau, het voelt als mijn derde kind. Het is een kroon op mijn werk dat ik hieraan mag verder werken, de geschiedenis voort mag zetten en weer nieuw leven in mag blazen. Dat vind ik heel bijzonder."

Tot die tijd kunnen inwoners terecht op het tijdelijke stadhuis in het voormalig Rabobank-pand aan de Nieuwe Steen 29.  

Van alle steden in Nederland is Amsterdam degene waar de meeste inwoners graag een sigaretje opsteken. Bijna 24 procent van de mensen geeft daar aan regelmatig te roken. In Heiloo is een heel ander beeld te zien: daar rookt nog geen 10 procent van de mensen. Dat blijkt uit cijfers van de GGD, het CBS en het RIVM, op een rij gezet door Independer. 

1 oktober is weer aangebroken, en dat betekent dat duizenden rokers ook dit jaar weer een poging gaan doen om tijdens Stoptober van hun slechte gewoonte af te komen. Een goede gelegenheid om de rookgewoontes van de Noord-Hollanders eens onder de loep te nemen. 

Ironisch genoeg kent onze provincie grote tegenstrijdigheden als het gaat om rokers. Heiloo is een van de gemeenten in Nederland waar de minste mensen roken, terwijl Amsterdam juist de gemeente is waar de meeste mensen gemiddeld een peuk opsteken. 

Minder rokers, maar meer tieners aan de vape

Het aantal rokers in Nederland neemt al jaren af. Voor corona lag het aantal rokers landelijk gezien nog op 19,5 procent, inmiddels is dat gedaald tot 17,1 procent. Goed nieuws zou je zeggen, maar wie de cijfers nog eens onder de loep neemt ziet dat er een zorgwekkende trend gaande is. 

Jongeren zouden namelijk juist steeds vaker een sigaret opsteken, of naar een vape met een fruitig smaakje grijpen. In de leeftijdscategorie 16 tot 20 vapete in 2020 nog slechts 0,6 procent van de ondervraagde jongeren. In 2022 was dit aantal vertienvoudigd naar 6,6 procent.

Bekijk hieronder hoe veel rokers er in jouw gemeente zijn.

Ze was zo'n moeder die in de speeltuin vrolijk meedeed met haar kinderen, werkte als operatie-assistente in een ziekenhuis en beschikte over een rijk sociaal leven. Niets was teveel. Totdat een COVID-19 besmetting het leven van Nicole (40) uit Hoorn radicaal veranderde. Want ook na bijna twee jaar heeft ze haar leven nog alles behalve terug. Long covid zorgt regelmatig voor vragende blikken in haar omgeving.

Onlangs waren haar schoonouders 50 jaar getrouwd. 'Natuurlijk' was ze aanwezig op het feest, maar het scheelde niet veel. "Die paar uurtjes kosten mij zóveel energie, dat is bijna niet aan anderen uit te leggen. Ik geniet er wel oprecht van, maar weet dat ik over mijn grens ga. De dagen daarna heb ik bijna alleen maar geslapen." 

Onderzoekers van het UMC Groningen constateerden vorig jaar dat één op de acht Nederlanders langdurig klachten houdt na een coronabesmetting. Ook Nicole uit Hoorn behoort tot die groep. En daar waar de klachten bij het merendeel op termijn weer verdwijnen, houden de naweeën van het virus de Hoornse al bijna twee jaar in een ferme houdgreep.

Hijgen als een paard

In november 2021 raakt ze besmet, net als haar man Allard. "Ik hijgde als een paard, had veel last van longklachten. Daar kreeg ik medicatie voor en dat hielp. In april vorig jaar nam ik afscheid van de longarts."

Maar daarmee zijn de problemen niet voorbij. Integendeel. Want er is veel méér dan alleen longklachten. Nicole heeft weinig energie en is snel overprikkeld. "Vaak kan ik de televisie niet eens verdragen en ik heb een andere kapper moeten zoeken, omdat het geluid van de kapsalon te druk was voor mij." Daarnaast kampt ze met geheugen- en concentratieproblemen. "Ik moet alles opschrijven, anders vergeet ik het. Lezen is lastig. Ik ben al vier keer in hetzelfde boek begonnen, maar na een paar pagina's denk ik: 'Wat heb ik eigenlijk gelezen?' Het komt gewoon niet binnen."

Tekst gaat verder onder de foto. 

Long covid, of post covid dus. Leven in de eerste versnelling. Veel tijd wordt doorgebracht op de bank of in bed, werken zit er niet in, activiteiten met het gezin worden zeer zorgvuldig uitgekozen. Progressie is er voorlopig nauwelijks. "Alles draait om het maken van bewuste keuzes. Wat doe ik wel, en - vooral - wat niet. Ik moet alles plannen. En dan nog is alles wat ik afspreek onder voorbehoud. Want ik weet op voorhand niet hoe ik mij voel. De ene dag kan ik meer dan een andere. Dat is heel frustrerend." 

In de medische wereld is er nog veel onduidelijkheid over de aandoening en ook in haar omgeving ervaart ze geregeld onbegrip en onwetendheid. "Dan vragen mensen hoe het met mijn longen is, vanwege de term long covid. Maar daar zit het probleem niet. Als ik op een verjaardag na een half uur opstap, omdat het voor mij veel te druk is, kijken mensen mij soms raar aan. Maar dan gaat het gewoon niet. Dan raak ik of in paniek of keer ik juist enorm naar binnen. Dat is een heel andere Nicole."

'Alleen maar beter'

Bewustzijn creëren is één van de redenen om haar verhaal te doen. "Ik heb heel vaak gehoord: 'Het kan alleen maar beter gaan...'. Ik hoop het heel erg, maar wanneer dan? Veel mensen uit mijn omgeving leven erg met mij mee en zijn heel lief. Anderen weten denk ik niet hoe erg mijn leven veranderd is. Door bepaalde opmerkingen op mijn werk kreeg ik het gevoel dat sommigen dachten dat ik mij aanstel. Dat doet wel pijn." 

Ze mist haar werk in het ziekenhuis en er regelmatig op uitgaan met het gezin, zoals laatst naar de prikkelarme middag tijdens de kermis in Hoorn. Maar ze blijft optimistisch over de toekomst. "Het is nu frustrerend om bijna niets te kunnen doen. Dat is lastig, maar ik heb goede hoop dat er op enig moment toch verbetering in komt."   

Haarlem beleeft dit weekeinde de eerste editie van het Vinyl Festival. Meer dan honderd artiesten en sprekers laten op 25 verschillende plekken van zich horen. De organisatie verwacht 15.000 bezoekers.   

Ondanks de opkomst van streamingsdiensten als Spotify en Apple Music draaien steeds meer mensen thuis 'ouderwets' plaatjes. Uit onderzoek van RTL Nieuws is gebleken dat de omzet uit vinyl vorig jaar 37 miljoen euro bedroeg, dertig procent meer dan in 2021. Vooral sinds de coronapandemie hebben muziekliefhebbers de plaat (her)ontdekt.    

Voor muziekliefhebber Warry van Klaveren uit Haarlem bestaat er al sinds zijn jeugd geen andere religie dan het geloof in vinyl. Op een korte periode na, waarin hij minder geld te besteden had, is hij lp's blijven kopen. Daarnaast heeft hij dankbaar gebruik gemaakt van de opruimwoede van vrienden en kennissen die de overstap maakten naar digitale muziek. Warry zal dat nooit doen.

Hij is verslaafd aan de klank en de romantiek van de grammofoonplaat. "Dat warme geluid, het heeft iets magisch", zegt de Haarlemmer, die zijn tuinhuis heeft omgetoverd tot een ware muziektempel.

Kijk hieronder naar de video waarin Warry zijn liefde voor vinyl verklaart.  

Een bijzondere foto-expositie 'Nationaal stilstaan bij corona' gaat de komende maanden door heel Nederland, om aan de hand van ruim veertig foto's persoonlijke verhalen te vertellen over de coronaperiode. Onderdeel van de tentoonstelling is het aangrijpende verhaal van de 14-jarige Pepijn Remmers uit Amsterdam, die in januari 2021 overleed. "Ik hoop dat de expositie iets van reflectie op deze periode in gang zet", zegt de vader van Pepijn, Gaston Remmers.

Het was geen nationale herdenking, maar vandaag werd wel officieel stilgestaan bij de coronapandemie. In het kader daarvan opende koning Willem-Alexander op het provinciehuis in Den Bosch de expositie. Gaston Remmers en Titia Bloemhof - vader en moeder van Pepijn - waren erbij. "Pepijn staat voor de jongeren die zijn vergeten tijdens de pandemie en ook daarna", zegt Gaston.

"Er zijn nog steeds jongeren die kampen met problemen en die het bijvoorbeeld moeilijk vinden om weer helemaal terug te keren in het schoolsysteem", vult Titia aan. "Ze hebben moeite met zich goed ontwikkelen. En het is ook niet voor niets dat jeugdzorg het heel druk heeft."

Koolmonoxidevergiftiging en drugsgebruik

Pepijn Remmers overleed op 16 januari 2021 aan de gevolgen van een koolmonoxidevergiftiging en drugsgebruik. Hij was 's avonds de deur uitgegaan en had zich teruggetrokken in een tent, waarin hij een briket had aangestoken. Hij had zelfs een koolmonoxidemeter bij zich. Niets wees op suïcide, het was een samenloop van omstandigheden.

Pepijns ouders omschrijven hun zoon als levenslustig, maar ze zagen wel hoe corona en de maatregelen die hieruit volgden, invloed had op hun zoon. Hij had moeite met thuisonderwijs en kon zich moeilijk motiveren voor school. Hij miste zijn vrienden en zijn ouders konden moeilijker tot hem doordringen. Ook ging hij experimenteren met drugs.

Het leidde uiteindelijk tot de situatie waarin hij overleed. "Ik zeg niet dat zonder corona alles vanzelf goed zou zijn geweest, maar de gevolgen van het beleid duwden hem wel absoluut in een bepaalde richting", stelt Gaston.

"Hij liep met zijn ziel onder de arm", zegt zijn moeder. "Hij miste zijn vrienden en hij vroeg: 'Mam, hoelang duurt dit nog?' Maar ik kon hem geen vooruitzicht bieden. Dat vond ik echt heel moeilijk."

"Het is vooral belangrijk dat we ons afvragen wat we hiervan kunnen leren", vervolgt Titia. "Wat betekenen maatregelen zoals een lockdown voor jongeren? Het was niet voor niks dat overal alarmbellen afgingen. Ik hoop dat hier met open vizier naar gekeken wordt. Ik snap dat het ingewikkeld is als je beleid moet maken, maar het had wel anders gekund."

Gaston: "Het beleid was gebaseerd op kennisontwikkeling, maar burgers werden daar niet in meegenomen. Terwijl er onder die burgers heel veel waarneming en kennis is. Dat moet je juist meenemen in je beleid. Dat is een groot potentieel dat je moet aanboren."

Ontspanning vinden

Pepijns vader hoopt ook dat de verhalen en de foto's van de expositie een bijdrage leveren aan meer bewustzijn en beter toekomstig beleid. "Het was te veel op de korte termijn gericht en alleen op bestrijding van corona", zegt Gaston. "Je moet je beter afvragen welke problemen er zijn en welke keuzes je moet maken. En probeer nog iets van ontspanning te vinden, ook als dit moeilijk is."

Een bijzondere foto-expositie 'Nationaal stilstaan bij corona' gaat de komende maanden door heel Nederland, om aan de hand van ruim veertig foto's persoonlijke verhalen te vertellen over de coronaperiode. Onderdeel van de tentoonstelling is het aangrijpende verhaal van de 14-jarige Pepijn Remmers uit Amsterdam, die in januari 2021 overleed. "Ik hoop dat de expositie iets van reflectie op deze periode in gang zet", zegt de vader van Pepijn, Gaston Remmers.

Het was geen nationale herdenking, maar vandaag werd wel officieel stilgestaan bij de coronapandemie. In het kader daarvan opende koning Willem-Alexander op het provinciehuis in Den Bosch de expositie. Gaston Remmers en Titia Bloemhof - vader en moeder van Pepijn - waren erbij. "Pepijn staat voor de jongeren die zijn vergeten tijdens de pandemie en ook daarna", zegt Gaston.

"Er zijn nog steeds jongeren die kampen met problemen en die het bijvoorbeeld moeilijk vinden om weer helemaal terug te keren in het schoolsysteem", vult Titia aan. "Ze hebben moeite met zich goed ontwikkelen. En het is ook niet voor niets dat jeugdzorg het heel druk heeft."

Koolmonoxidevergiftiging en drugsgebruik

Pepijn Remmers overleed op 16 januari 2021 aan de gevolgen van een koolmonoxidevergiftiging en drugsgebruik. Hij was 's avonds de deur uitgegaan en had zich teruggetrokken in een tent, waarin hij een briket had aangestoken. Hij had zelfs een koolmonoxidemeter bij zich. Niets wees op suïcide, het was een samenloop van omstandigheden.

Pepijns ouders omschrijven hun zoon als levenslustig, maar ze zagen wel hoe corona en de maatregelen die hieruit volgden, invloed had op hun zoon. Hij had moeite met thuisonderwijs en kon zich moeilijk motiveren voor school. Hij miste zijn vrienden en zijn ouders konden moeilijker tot hem doordringen. Ook ging hij experimenteren met drugs.

Het leidde uiteindelijk tot de situatie waarin hij overleed. "Ik zeg niet dat zonder corona alles vanzelf goed zou zijn geweest, maar de gevolgen van het beleid duwden hem wel absoluut in een bepaalde richting", stelt Gaston.

"Hij liep met zijn ziel onder de arm", zegt zijn moeder. "Hij miste zijn vrienden en hij vroeg: 'Mam, hoelang duurt dit nog?' Maar ik kon hem geen vooruitzicht bieden. Dat vond ik echt heel moeilijk."

"Het is vooral belangrijk dat we ons afvragen wat we hiervan kunnen leren", vervolgt Titia. "Wat betekenen maatregelen zoals een lockdown voor jongeren? Het was niet voor niks dat overal alarmbellen afgingen. Ik hoop dat hier met open vizier naar gekeken wordt. Ik snap dat het ingewikkeld is als je beleid moet maken, maar het had wel anders gekund."

Gaston: "Het beleid was gebaseerd op kennisontwikkeling, maar burgers werden daar niet in meegenomen. Terwijl er onder die burgers heel veel waarneming en kennis is. Dat moet je juist meenemen in je beleid. Dat is een groot potentieel dat je moet aanboren."

Ontspanning vinden

Pepijns vader hoopt ook dat de verhalen en de foto's van de expositie een bijdrage leveren aan meer bewustzijn en beter toekomstig beleid. "Het was te veel op de korte termijn gericht en alleen op bestrijding van corona", zegt Gaston. "Je moet je beter afvragen welke problemen er zijn en welke keuzes je moet maken. En probeer nog iets van ontspanning te vinden, ook als dit moeilijk is."

Een bijzondere foto-expositie 'Nationaal stilstaan bij corona' gaat de komende maanden door heel Nederland, om aan de hand van ruim veertig foto's persoonlijke verhalen te vertellen over de coronaperiode. Onderdeel van de tentoonstelling is het aangrijpende verhaal van de 14-jarige Pepijn Remmers uit Amsterdam, die in januari 2021 overleed. "Ik hoop dat de expositie iets van reflectie op deze periode in gang zet", zegt de vader van Pepijn, Gaston Remmers.

Het was geen nationale herdenking, maar vandaag werd wel officieel stilgestaan bij de coronapandemie. In het kader daarvan opende koning Willem-Alexander op het provinciehuis in Den Bosch de expositie. Gaston Remmers en Titia Bloemhof - vader en moeder van Pepijn - waren erbij. "Pepijn staat voor de jongeren die zijn vergeten tijdens de pandemie en ook daarna", zegt Gaston.

"Er zijn nog steeds jongeren die kampen met problemen en die het bijvoorbeeld moeilijk vinden om weer helemaal terug te keren in het schoolsysteem", vult Titia aan. "Ze hebben moeite met zich goed ontwikkelen. En het is ook niet voor niets dat jeugdzorg het heel druk heeft."

Koolmonoxidevergiftiging en drugsgebruik

Pepijn Remmers overleed op 16 januari 2021 aan de gevolgen van een koolmonoxidevergiftiging en drugsgebruik. Hij was 's avonds de deur uitgegaan en had zich teruggetrokken in een tent, waarin hij een briket had aangestoken. Hij had zelfs een koolmonoxidemeter bij zich. Niets wees op suïcide, het was een samenloop van omstandigheden.

Pepijns ouders omschrijven hun zoon als levenslustig, maar ze zagen wel hoe corona en de maatregelen die hieruit volgden, invloed had op hun zoon. Hij had moeite met thuisonderwijs en kon zich moeilijk motiveren voor school. Hij miste zijn vrienden en zijn ouders konden moeilijker tot hem doordringen. Ook ging hij experimenteren met drugs.

Het leidde uiteindelijk tot de situatie waarin hij overleed. "Ik zeg niet dat zonder corona alles vanzelf goed zou zijn geweest, maar de gevolgen van het beleid duwden hem wel absoluut in een bepaalde richting", stelt Gaston.

"Hij liep met zijn ziel onder de arm", zegt zijn moeder. "Hij miste zijn vrienden en hij vroeg: 'Mam, hoelang duurt dit nog?' Maar ik kon hem geen vooruitzicht bieden. Dat vond ik echt heel moeilijk."

"Het is vooral belangrijk dat we ons afvragen wat we hiervan kunnen leren", vervolgt Titia. "Wat betekenen maatregelen zoals een lockdown voor jongeren? Het was niet voor niks dat overal alarmbellen afgingen. Ik hoop dat hier met open vizier naar gekeken wordt. Ik snap dat het ingewikkeld is als je beleid moet maken, maar het had wel anders gekund."

Gaston: "Het beleid was gebaseerd op kennisontwikkeling, maar burgers werden daar niet in meegenomen. Terwijl er onder die burgers heel veel waarneming en kennis is. Dat moet je juist meenemen in je beleid. Dat is een groot potentieel dat je moet aanboren."

Ontspanning vinden

Pepijns vader hoopt ook dat de verhalen en de foto's van de expositie een bijdrage leveren aan meer bewustzijn en beter toekomstig beleid. "Het was te veel op de korte termijn gericht en alleen op bestrijding van corona", zegt Gaston. "Je moet je beter afvragen welke problemen er zijn en welke keuzes je moet maken. En probeer nog iets van ontspanning te vinden, ook als dit moeilijk is."

Niezen, hoesten en een loopneus: het zijn bekende symptomen in het najaar. Steeds meer mensen zijn de laatste tijd ziek en hebben last van griepachtige klachten. Maar zitten hier ook coronagevallen tussen en moeten we ons zorgen maken?

"De verwachting in het najaar en de winter is altijd dat er meer mensen zijn die een luchtweginfectie oplopen", aldus Harald Wychgel, RIVM covid-19 infectieziektebestrijding. "We zitten vaker binnen, zetten het raam minder open en kunnen elkaar dus makkelijk besmetten", vertelt Wychgel. Het is dus helemaal niet zo gek dat mensen steeds vaker ziek zijn de laatste tijd. 

Testen bij klachten is niet meer verplicht. Maar het blijft belangrijk om het virus in de gaten te houden. Daarom test het RIVM rioolwater op virusdeeltjes, om een opleving snel te kunnen herkennen. 

Toename coronapatiënten  

"We zien dat er sinds de zomer een stijging is in covidachtige klachten en virusdeeltjes in het rioolwater", aldus Wychgel. Maar het aantal positieve coronagevallen duidt nog niet op een epidemie. "Ja, er is een toename te zien, maar dit is nog lang niet zorgelijk. Als je kijkt naar het hele jaar zie je dat de pieken veel hoger hebben gelegen." De recente toenames zijn in vergelijking heel klein, volgens Wychgel. 

Mariëtte Hooiveld van het Nivel beaamt dat de cijfers laag zijn. "We zien inderdaad dat de grafiek langzaam toeneemt en we hopen natuurlijk dat het niet explodeert. Maar er is geen toekomstvoorspelling. Het is niet zoals Buienradar." 

Nog geen epidemie

Ook in Noord-Holland is een lichte toename te zien. Toch is er nog geen reden voor paniek. "Het kan zo zijn dat in de ene regio toevallig meer mensen met covidachtige klachten naar de huisarts zijn gegaan dan in de andere", aldus Hooiveld.

Vooral kwetsbare mensen of mensen die ernstiger ziek zijn kloppen aan bij de huisarts. Hooiveld: "Als je nergens last van hebt, ga je ook niet naar de huisarts. Die zal ook vragen om eerst uit te zieken en bij ergere klachten terug te komen." 

Aankomende maandag gaat een nieuwe boostercampagne van start. Deze is vooral bedoeld voor mensen die een hoog risico lopen om ernstig ziek te worden. 

PSV heeft over het afgelopen seizoen een winst van 13,1 miljoen euro geboekt, waardoor het eigen vermogen, dat een geduchte knauw had gekregen tijdens de coronacrisis, is opgekrikt naar 31 miljoen euro. De goede financiële rapportcijfers zijn voor een groot deel te danken aan het netto transferresultaat van 33 miljoen euro door de verkopen van onder meer Cody Gakpo en Noni Madueke. Voor het huidige seizoen verwacht PSV ook zwarte cijfers te schrijven.

Niezen, hoesten en een loopneus: het zijn bekende symptomen in het najaar. Steeds meer mensen zijn de laatste tijd ziek en hebben last van griepachtige klachten. Maar zitten hier ook coronagevallen tussen en moeten we ons zorgen maken?

"De verwachting in het najaar en de winter is altijd dat er meer mensen zijn die een luchtweginfectie oplopen", aldus Harald Wychgel, RIVM covid-19 infectieziektebestrijding. "We zitten vaker binnen, zetten het raam minder open en kunnen elkaar dus makkelijk besmetten", vertelt Wychgel. Het is dus helemaal niet zo gek dat mensen steeds vaker ziek zijn de laatste tijd. 

Testen bij klachten is niet meer verplicht. Maar het blijft belangrijk om het virus in de gaten te houden. Daarom test het RIVM rioolwater op virusdeeltjes, om een opleving snel te kunnen herkennen. 

Toename coronapatiënten  

"We zien dat er sinds de zomer een stijging is in covidachtige klachten en virusdeeltjes in het rioolwater", aldus Wychgel. Maar het aantal positieve coronagevallen duidt nog niet op een epidemie. "Ja, er is een toename te zien, maar dit is nog lang niet zorgelijk. Als je kijkt naar het hele jaar zie je dat de pieken veel hoger hebben gelegen." De recente toenames zijn in vergelijking heel klein, volgens Wychgel. 

Mariëtte Hooiveld van het Nivel beaamt dat de cijfers laag zijn. "We zien inderdaad dat de grafiek langzaam toeneemt en we hopen natuurlijk dat het niet explodeert. Maar er is geen toekomstvoorspelling. Het is niet zoals Buienradar." 

Nog geen epidemie

Ook in Noord-Holland is een lichte toename te zien. Toch is er nog geen reden voor paniek. "Het kan zo zijn dat in de ene regio toevallig meer mensen met covidachtige klachten naar de huisarts zijn gegaan dan in de andere", aldus Hooiveld.

Vooral kwetsbare mensen of mensen die ernstiger ziek zijn kloppen aan bij de huisarts. Hooiveld: "Als je nergens last van hebt, ga je ook niet naar de huisarts. Die zal ook vragen om eerst uit te zieken en bij ergere klachten terug te komen." 

Aankomende maandag gaat een nieuwe boostercampagne van start. Deze is vooral bedoeld voor mensen die een hoog risico lopen om ernstig ziek te worden. 

In weer een nieuwe aflevering Afhameren bespreken politiek commentator Wouter de Winther en presentator Pim Sedee het laatste politieke nieuws. Allereerst komt een opmerkelijk fragment uit de Tweede Kamer aan bod. Hierin wil Thierry Baudet Hugo de Jonge zijn boek 'Het Coronabedrog' aanbieden, maar De Winther vindt de manier waarop dat ging ongepast. Zeker met de vreselijke schietpartij in Rotterdam in het achterhoofd.

Het aantal jonge sporters heeft de afgelopen vijf jaar een duikvlucht genomen. Volgens recente cijfers van NOC*NSF is het aantal jeugdleden van sportclubs tussen 2018 en 2022 in bijna negen op de tien gemeenten gedaald. Toch is er een lichtpuntje aan de horizon, want Noord-Holland tekent positieve cijfers op in deze sportieve statistieken.

Het aantal kinderen dat zich aansluit bij een sportvereniging is met 130.000 afgenomen. In 2022 was slechts 48 procent van de kinderen en jongeren tussen de 5 en 18 jaar lid van een sportvereniging, terwijl dit in 2018 nog op een iets gezondere 51 procent lag. Maar het gaat niet overal slecht met het aantal jonge sporters. 

Sportiefste gemeentes

De gemeenten met het hoogste percentage sporters in de leeftijd 5 tot en met 18 jaar zijn namelijk Bloemendaal en Laren. Zeker zes op de tien kinderen zijn hier lid van een sportclub.

In Castricum daalt het aantal sportende kinderen het hardst. Waar er in 2018 rond de 4.200 kinderen lid waren van een sportclub, waren dat er in 2022 nog maar 3.300. Een daling van meer dan elf procent.

Sporten is duurder

Volgens NOC*NSF is de daling van het aantal jeugdleden voor een deel te verklaren doordat kinderen in de coronaperiode minder zijn gaan sporten, in combinatie met stijgende contributiekosten.

De contributies voor bijna alle sporten zijn gestegen tijdens het seizoen van 2022/2023, dat blijkt uit de meest recente contributiemonitor.

Bekijk hieronder hoe sportief de kinderen in jouw gemeente zijn. Op de onderstaande kaart zie je per gemeente hoe het aantal kinderen dat lid is van een sportclub zich heeft ontwikkeld tussen 2018 en 2022. Het verschil is uitgedrukt in procentpunten. Het gaat om kinderen in de leeftijdscategorie 5 tot en met 18 jaar.

Het blauwtongvirus grijpt ook onder vee van boeren in Haarlemmermeer en Amstelland flink om zich heen. In totaal zijn er in de regio al zo'n twintig bedrijven besmet. Boeren voelen zich machteloos en zien het leed van hun vee met lede ogen aan: "Tussen de beesten wil ik emotioneel gezien het liefste huilen."

Een dikke tong, blaren op de neus en opgezette klauwen: koeien en schapen die met het virus besmet raken, gaan een lijdensweg tegemoet. Met name schapen overleven het in veel gevallen niet. Een paar weken geleden werden de eerste uitbraken al ontdekt op de boerderijen in 't Gooi. Inmiddels nemen in andere regio's de besmettingen toe.

In totaal zijn er in de regio's al zo'n twintig bedrijven besmet, waarvan volgens de NVWA zes in Haarlemmermeerse dorpskernen, zes in Amstelveen, en de rest in Ouder-Amstel, Uithoorn en Aalsmeer.

Voor boeren betekent dit een hoge kostenpost: dure medicijnen, constant moeten zorgen en nauwelijks inkomsten door verminderde melkproductie. Toch hebben ze het vrijwel alleen maar over de dieren. "Het leed is gewoon niet te dragen", vertelt Gert-Jan van Tune van de biologische Boerderij Koningshoeve in Spaarndam. 

Lusteloos

Waar de koeien en schapen eerst vrolijk door de wei liepen, liggen de dieren nu voornamelijk op de grond. Veel van hen overlijden of krijgen een miskraam. "Je ziet dat ze enorm lusteloos zijn. Ze staan de hele dag te kwijlen. Eten kunnen ze niet. Drinken proberen ze nog, maar komt er soms met dezelfde vaart uit."

Dit herkent Bart Wesselingh van Veehouderij Wesselingh in Amstelveen. "Als je tussen de zieke beesten staat, ga je emotioneel gezien het liefst huilen. Ik zie het zelf een beetje als het coronavirus. Je hebt er geen grip op. Het enige wat je kan doen, is zo goed mogelijk voor je beesten zijn."

Als de dieren dood gaan, leggen de boeren ze onder een zeiltje aan de weg. Daar worden ze vervolgens opgehaald. "Zoiets is voor de omgeving ook heftig om te zien", vertelt Gert-Jan. "Mensen denken soms dat je wat verkeerd doet en ze daarom dood zijn."

"Je schaamt je als zoiets gebeurd", voegt Bart toe. "Ik ben bang om gezien te worden als iemand die kwaad doet." Hij doelt hiermee op het stikstofdebat. "De boer wordt weggezet als iemand die een dier als een product ziet, terwijl er juist veel emotie en gevoel bij komt kijken."

'Blauwtongwappies'

Doordat er veel kritiek op boeren is, vindt Bart het 'lastig om niet in doemscenario's te denken'. "Je hoort soms dat de knutten expres besmet zijn om de veestapel te verkleinen", vertelt hij. "Straks heb je in plaats van coronawappies, de blauwtongwappies. Ik probeer dat los te laten, omdat ik niet zo over de mensheid wil denken."

Tekst gaat verder onder de foto.

Al veel van hun dieren zijn dood. "Eerst liepen er twintig gezonde schapen en vijfhonderd gezonde koeien. Zestien van de schapen zijn ziek geworden en zes daarvan zijn dood", vertelt Gert-Jan. Ook de helft van de koeien is met het virus besmet. In Amstelveen is het niet minder: alle 25 schapen zijn ziek, elf daarvan zijn overleden. Daarnaast is de helft van de koeien ziek.

Desondanks probeert boer Bart positief te blijven. Uit Loosdrecht, een van de eerste plekken waar het blauwtongvirus toesloeg, heeft hij goed nieuws gehoord: "Volgens de eerste berichten is er wel verbetering en worden er daar niet nóg meer dieren ziek."

Op onderstaande kaart van de NVWA is het aantal kuddes per woonplaats dat met blauwtong besmet is te zien, met de focus op regio Amstelland en Haarlemmermeer. 

Het blauwtongvirus grijpt ook onder vee van boeren in Haarlemmermeer en Amstelland flink om zich heen. In totaal zijn er in de regio al zo'n twintig bedrijven besmet. Boeren voelen zich machteloos en zien het leed van hun vee met lede ogen aan: "Tussen de beesten wil ik emotioneel gezien het liefste huilen."

Een dikke tong, blaren op de neus en opgezette klauwen: koeien en schapen die met het virus besmet raken, gaan een lijdensweg tegemoet. Met name schapen overleven het in veel gevallen niet. Een paar weken geleden werden de eerste uitbraken al ontdekt op de boerderijen in 't Gooi. Inmiddels nemen in andere regio's de besmettingen toe. In totaal zijn er in de regio's al zo'n twintig bedrijven besmet, waarvan volgens de NVWA zes in Haarlemmermeerse dorpskernen, zes in Amstelveen, en de rest in Ouder-Amstel, Uithoorn en Aalsmeer.

Voor boeren betekent dit een hoge kostenpost: dure medicijnen, constant moeten zorgen en nauwelijks inkomsten door verminderde melkproductie. Toch hebben ze het vrijwel alleen maar over de dieren. "Het leed is gewoon niet te dragen", vertelt Gert-Jan van Tune van de biologische Boerderij Koningshoeve in Spaarndam. 

Lusteloos

Waar de koeien en schapen eerst vrolijk door de wei liepen, liggen de dieren nu voornamelijk op de grond. Veel van hen overlijden of krijgen een miskraam. "Je ziet dat ze enorm lusteloos zijn. Ze staan de hele dag te kwijlen. Eten kunnen ze niet. Drinken proberen ze nog, maar komt er soms met dezelfde vaart uit."

Dit herkent Bart Wesselingh van Veehouderij Wesselingh in Amstelveen. "Als je tussen de zieke beesten staat, ga je emotioneel gezien het liefst huilen. Ik zie het zelf een beetje als het coronavirus. Je hebt er geen grip op. Het enige wat je kan doen, is zo goed mogelijk voor je beesten zijn."

Als de dieren dood gaan, leggen de boeren ze onder een zeiltje aan de weg. Daar worden ze vervolgens opgehaald. "Zoiets is voor de omgeving ook heftig om te zien", vertelt Gert-Jan. "Mensen denken soms dat je wat verkeerd doet en ze daarom dood zijn."

"Je schaamt je als zoiets gebeurd", voegt Bart toe. "Ik ben bang om gezien te worden als iemand die kwaad doet." Hij doelt hiermee op het stikstofdebat. "De boer wordt weggezet als iemand die een dier als een product ziet, terwijl er juist veel emotie en gevoel bij komt kijken."

'Blauwtongwappies'

Doordat er veel kritiek op boeren is, vindt Bart het 'lastig om niet in doemscenario's te denken'. "Je hoort soms dat de knutten expres besmet zijn om de veestapel te verkleinen", vertelt hij. "Straks heb je in plaats van coronawappies, de blauwtongwappies. Ik probeer dat los te laten, omdat ik niet zo over de mensheid wil denken."

Tekst gaat verder onder de foto.

Al veel van hun dieren zijn dood. "Eerst liepen er twintig gezonde schapen en vijfhonderd gezonde koeien. Zestien van de schapen zijn ziek geworden en zes daarvan zijn dood", vertelt Gert-Jan. Ook de helft van de koeien is met het virus besmet. In Amstelveen is het niet minder: alle 25 schapen zijn ziek, elf daarvan zijn overleden. Daarnaast is de helft van de koeien ziek.

Desondanks probeert boer Bart positief te blijven. Uit Loosdrecht, een van de eerste plekken waar het blauwtongvirus toesloeg, heeft hij goed nieuws gehoord: "Volgens de eerste berichten is er wel verbetering en worden er daar niet nóg meer dieren ziek."

Op onderstaande kaart van de NVWA is het aantal kuddes per woonplaats dat met blauwtong besmet is te zien, met de focus op regio Amstelland en Haarlemmermeer. 

Veel horeca in de stad kampt nog altijd met grote personeelstekorten. Dat blijkt ook uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek van vorige maand. Ondernemers gaan creatief om met die tekorten en zetten speciale troeven in. Bij de ene zaak krijg je bijvoorbeeld een geldbedrag, bij de andere een e-bike, of zelfs woonruimte. "Je moet mensen over de streep trekken."

"Dit is haar dan", zegt Castor Nijenhuijs, regiomanager bij een pastaketen, terwijl hij aan komt scheuren op zijn elektrische fiets van de zaak. "Die krijg je als je hier bedrijfsleider wordt." Zijn bedrijf is niet het enige dat met extra's komt voor personeel. Sommige horecaondernemingen bieden zelfs woonruimtes aan, zoals de restaurantgroep van Johanneke van Iwaarden. "We hebben één appartement in Noord en één bij Osdorp. Er is ruimte voor zeven collega's."

Het bedrijf van Van Iwaarden heeft veel buitenlandse werknemers. "We bieden de woningen aan om het makkelijker te maken voor mensen om in Amsterdam te werken", vertelt ze. Volgens haar gebruiken ze de appartementen dan ook niet als marketingtool. "Als er een match is tussen de persoon en onze zaak, dan vertellen we pas dat we ze kunnen helpen met het vinden van een huis."

Tijdelijk en niet gratis

De woning is bedoeld voor tijdelijk verblijf en werknemers betalen wel gewoon voor hun woning. Zevenhonderd euro inclusief. Van Iwaarden: "Dat is overigens geen verdienmodel. Onze restaurants zijn ons verdienmodel en daarvoor hebben we personeel nodig."

"Door corona is er een tekort aan personeel ontstaan", zegt Nijenhuijs. "Vroeger kwam iemand solliciteren omdat ze specifiek bij ons wilden werken. Nu hebben ze vaak nog drie andere sollicitaties lopen." Volgens Nijenhuis ontkomt het bedrijf er daarom niet aan om bonussen te bieden. "Om mensen over de streep te trekken."

Proefmaand

Of ze nu niet ongemotiveerde werknemers krijgen die het alleen voor de bonus doen? "Gelukkig hebben we een proefmaand, dus daar komen we snel genoeg achter", lacht Nijenhuijs. "De fiets mag je ook niet houden, die blijft van het bedrijf."

Het GVB heeft een aantal verbeterpunten doorgevoerd om de werkdruk van hun personeel te verlagen. Ook breiden ze hun wervingscampagne uit om het personeelstekort op te lossen: zo spreken ze nu ook studenten aan en onderzoeken ze of Engels sprekende mensen ook op de bus mogen zitten. Dat schrijft wethouder Scholtes na vragen van de PvdA.

Na berichtgeving van AT5 stelde PvdA-raadslid Farley Asruf vragen aan het college over de personeelsproblematiek bij het GVB. Krappe rijtijden zouden leiden tot weinig pauzes en gevaarlijker rijden, gaven werknemers aan. Onregelmatige roosters en korte hersteltijd tussen werkdagen zorgden ook voor stress. Dat er te weinig personeel is, helpt hier niet bij. Het college heeft deze problemen 'actief op de agenda' gezet en gesproken met het vervoerbedrijf. 

Uit die gesprekken bleek dat het GVB na onderzoek al een aantal verbeterpunten heeft doorgevoerd. Zo zou het zogeheten '4-1-4'-rooster – waarbij medewerkers vier dagen werken, één dag rusten en daarna weer vier dagen werken – al 'sterk afgebouwd' zijn. Ook zouden de rijtijden al zijn aangepast op lijnen waar medewerkers aangaven dat deze te krap zijn.

Minder uitval en meer personeel

Ziekteverzuim zou het GVB allereerst aanpakken met behulp van preventie, aldus het college. Leefstijlcoaches, preventief medisch onderzoek en budgetcoaches worden hierbij genoemd. Daarnaast zou er een externe partij zijn die het bedrijf kan leren rekening te houden met 'de sociale omgeving van personeel en hoe deze van invloed kan zijn op verzuim'. Ook het coachen van leidinggevenden in gevallen van verzuim wordt genoemd als manier om uitval door ziekte te verminderen.

Daarnaast wil het GVB weer nieuwe wervingscampagnes uitzetten en ook nieuwe doelgroepen benaderen voor hun vacatures, zoals studenten en mensen die geen Nederlands spreken. Er moet nog onderzocht worden of ook die laatste groep op de bus of tram mag rijden. Ook zetten ze in op een nog betere begeleiding tijdens het opleidingstraject, om te voorkomen dat er dáár nog veel mensen afvallen.

Volgens het college heeft de onderbezetting geen verband met de bedrijfscultuur van het GVB. Het is een probleem dat veel ov-bedrijven herkennen: vanwege de coronatijd hebben veel mensen deze sector verlaten en zij zijn moeilijk terug te halen.

De optredens zijn gepland en de houten schotten gaan tegen de ramen van de kroeg: Assendelft maakt zich op voor een week kermis én de vijftigste Ronde van de Assendelft. Oudgedienden van de ronde Iwan, Dick en René zijn er maar wat trots op. "Het is de laatste koers van het jaar, daar werken de renners naartoe. En daarna is het de kermis en bier drinken!"

Ook dit jaar is de start en finish op de Beemsterstraat. Door de jaren heen is de dorpsronde steeds professioneler geworden.  

De prijzen worden steevast bij Grand Café Klinker uitgedeeld, waarna de renners even bij kunnen komen. "Het is de laatste koers van het jaar, daar werk je naartoe", zegt Iwan Neijzing, de zoon van Dick. "Daarna geniet je een weekje van de kermis en de kroeg."

Tekst loopt door onder de video. 

Het Wielercomité Assendelft organiseert de ronde in samenwerking met de wielerclub DTS. René Melk maakt deel uit van het comité en is blij met de ploeg. "Het is een hechte groep vrienden, al die jaren zo gebleven. Ik vind dat wel belangrijk, dat je het met een fijne groep mensen kan doen. Op het coronajaar na, is er al die vijftig jaar gefietst. De mensen verwachten wel dat er 'gewoon' een wielerronde georganiseerd wordt, haha."

Hoogtepunt

René reed zelf ook vele malen mee met de ronde, voor het eerst in de jaren negentig. "Ik woonde toen nog niet in Assendelft, het leefde nog niet zo bij mij. Toen ik hier later kwam wonen in 1989 ging het meer leven, werd ik ook wat fanatieker met het wielrennen. Deze ronde werd een hoogtepunt voor mij."

Bij Iwan ging het thuis in Assendelft ook alleen maar over wielrennen, dus was het logisch dat hijzelf ook mee ging doen. Voor hem is de gezelligheid één van de grote factoren van het succes. "En als wielrenner wil je gewoon goed fietsen voor het eigen publiek." 

Hoewel de laatste coronamaatregelen al anderhalf jaar geleden werden opgeven, is thuiswerken populair gebleven. Dat drukt de waarde van kantoorvastgoed omdat bedrijven minder vierkante meters nodig hebben. Tegelijk zakt de waarde van winkels nog verder door de groeiende malaise in die branche. Met huurwoningen gaat het ook niet best.

Ondanks de coronapandemie, hoge materiaalprijzen en de krappe arbeidsmarkt heeft de Nederlandse bouwsector de afgelopen jaren ‘relatief goed’ gepresteerd. De achterblijvende nieuwbouw is zorgelijk.

Zo’n vier op de tien Nederlanders deden vorig jaar vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld bij een sportclub, school of kerk. Daarmee is het aandeel vrijwilligers in 2022 toegenomen na de flinke daling in de coronajaren.

Hoewel de laatste coronamaatregelen al anderhalf jaar geleden werden opgeven, is thuiswerken populair gebleven. Dat drukt de waarde van kantoorvastgoed omdat bedrijven minder vierkante meters nodig hebben. Tegelijk zakt de waarde van winkels nog verder door de groeiende malaise in die branche. Met huurwoningen gaat het ook niet best.