Plastisch chirurgen hebben rond de jaarwisseling landelijk ongeveer evenveel vuurwerkslachtoffers met ernstig letsel behandeld als in de jaren voor de pandemie. Van de in totaal 52 slachtoffers met ernstig letsel komen er vijf uit Amsterdam, meldt de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC).

In totaal werden 32 (gedeeltelijke) vingeramputaties uitgevoerd. Twee patiënten verloren geheel hun hand. Ook was er vaak sprake van botbreuken (38), brandwonden (20) en andere verwondingen, onder meer aan het gezicht.

Volgens de NVPC was illegaal vuurwerk de grootste boosdoener, maar waren er ook tien slachtoffers van legaal vuurwerk. Een heel jong kind liep een ernstige brandwond op door een sterretje. Een jongen van elf moet een oog en een hand missen.

Rond de jaarwisseling van 2019 naar 2020 werden vijftig slachtoffers behandeld door plastisch chirurgen. Dat aantal daalde tijdens de coronacrisis toen een vuurwerkverbod van kracht was. Rond de jaarwisseling naar 2021 raakten achttien mensen ernstig gewond, het jaar erop iets minder dan veertig.

De NVPC pleit al langer voor een vuurwerkverbod. "Elk slachtoffer is er een te veel. Kinderen zien de gevaren niet maar kampen voor de rest van hun leven met de gevolgen, zowel lichamelijk als psychisch", aldus plastisch chirurg Annekatrien van de Kar van het OLVG.

„Het is een illusie dat we corona buiten de deur kunnen houden.” Onomwonden klinkt vanuit het RIVM dat maatregelen tegen Chinese reizigers hooguit enkele dagen tijdwinst opleveren. Toch wordt al ruim een week gesoebat op zowel nationaal als Europees niveau over potentiële beperkingen. Wat is de zin en onzin daarvan?

KLM neemt extra maatregelen om haar bemanning en reizigers op vluchten vanuit China tegen corona te beschermen. In dat land gaat het coronavirus momenteel hard rond. Voor de crew en passagiers liggen FFP2-maskers en klaar en de bemanning mag gebruikmaken van een aparte wc. 

Dat meldt de maatschappij vandaag in een persbericht, waarin wordt benadrukt dat veiligheid van personeel en bemanning de hoogste prioriteit is. Gisteren bevestigde KLM al maatregelen te overwegen. Sinds China de corona(reis)beperkingen ophief, lijkt het virus aan een gigantische opmars bezig in het Aziatische land. 

"Op vluchten naar China bestond op last van de Chinese overheid al de verplichting voor bemanning en passagiers maskers te dragen", vertelt een woordvoerder. "En dat trekken we nu gelijk." Voor het personeel liggen er ook goggles, een soort veiligheidsbrillen, klaar. 

Officiële cijfers ontbreken, maar volgens schattingen van een week geleden raken er iedere dag twee miljoen Chinezen besmet met corona en overlijden er dagelijks negenduizend aan de ziekte. Voor KLM-cabinepersoneel en reizigers op vluchten uit China gold daarom al het advies om aan boord een mondkapje te dragen. 

Gevraagd om een toelichting benadrukt woordvoerder Brand dat het personeel en reizigers op vluchten vanuit China niet verplicht wordt een mondkapje te dragen. Om het risico op besmetting verder te verkleinen wordt de wc bij de cockpit voor de bemanning gereserveerd. 

Contactmomenten

Ook het aantal contactmomenten tussen bemanning en passagiers op vluchten uit onder meer Peking en Sjanghai wordt teruggeschroefd. "Dus niet eten uitdelen, en daarna nog een keer drinken, maar alles tegelijk."  

"We willen natuurlijk dat crew en passagiers zich zo prettig mogelijk voelen op vluchten van en naar China", aldus KLM in een persbericht. 

Toiletwater

De maatschappij schrijft het overleg van vandaag tussen de EU-lidstaten met belangstelling te volgen. Verschillende Europese lidstaten stelden uiteenlopende maatregelen voor, waardoor de noodzaak voor Europese regels duidelijk werd.

Sommige landen pleiten ervoor het toiletwater uit vliegtuigen te laten analyseren. Mogelijk wordt reizigers uit China verplicht voor vertrek een negatieve coronatest te laten zien. 

Het opheffen van de reisbeperkingen voor Chinezen was voor China aanleiding om het aantal wekelijkse vluchten naar China op te schroeven van drie naar zes.

KLM past de service aan op routes naar China in verband met corona. Er is minder service en één wc wordt gereserveerd voor het vliegend personeel, meldt een woordvoerder van de luchtvaartmaatschappij aan De Telegraaf.

Burgemeester Femke Halsema heeft in zes verschillende buurten in Amsterdam het cameratoezicht met een jaar verlengd. Dat laat de gemeente vandaag weten. In de omgeving van de straten Lohuis en Mastbos in Noord blijven de camera's in ieder geval zes maanden langer staan.

Normaal gesproken verdwijnen camera's uit een gebied als de orde er weer is hersteld. In de gebieden waar het toezicht nu is verlengd, is dat nog niet het geval, schrijft Halsema.

Diamantbuurt (Zuid)

Ook in de Diamantbuurt, waar vorig jaar dus ook al camera's hingen, is de situatie er niet beter op geworden. Vooral vorig jaar zomer was het hier onrustig, toen een groep jongeren voor overlast zorgde. In juli werd er meerdere nachten achter elkaar brand gesticht. In augustus volgde er een explosie.

Halsema noemt de Diamantbuurt 'één van de kwetsbaardere buurten in Zuid'. "Bewoners ervaren diverse vormen van overlast waaronder drugsgebruik en -handel, geluidsoverlast door scooters, pesterijen en intimidatie door jongeren."

Mercatorplein en Jan Evertsenstraat (West)

Het gebied was vorige maand de plek waar na WK-wedstrijden van Marokko meerdere keren ongeregeldheden ontstonden. Een deel van de Jan Evertsenstraat is een drukke winkelstraat waar volgens Halsema veel mishandelingen en winkelovervallen plaatsvinden. In veel gevallen loopt de vluchtroute vervolgens via het Mercatorplein. Winkeliers en omwonenden hebben aangegeven dat zij zich vanwege deze overvallen niet veilig voelen, is te lezen in het besluit van de burgemeester.

Burgemeestersbuurt (Nieuw-West)

In dit deel van Slotermeer hangen al jaren camera's. Het gebied omvat onder meer een tankstation aan de Burgemeester de Vlugtlaan, dat 24 uur per dag wordt bezocht, en Plein '40-'45. "De aanwezigheid 
van jongeren en ondernemingen leidt dikwijls tot overlast", staat er in het besluit van de burgemeester.

Volgens Halsema wordt het gebied ook gebruikt als 'een verzamelpunt voor jongeren' voor rellen of pogingen tot ongeregeldheden. "Dit is onder andere ook gebleken tijdens de coronarellen en de rellen na de WK voetbalwedstrijden. "

Ook in de Burgemeestersbuurt hebben de camera's niet voor een afname van het aantal incidenten gezorgd. Halsema meldt dat alle meldingen en politieregistraties 'zo goed als gelijk' zijn gebleven ten opzichte van vorig jaar.

Buiksloterweg (Noord)

Omdat er naast Amsterdammers ook steeds vaker toeristen het IJ willen oversteken, wordt het steeds drukker in dit gebied, waar naast de Buiksloterwegveer ook het Eye Filmmuseum en de A'DAM Toren onder vallen. Die drukte leidt geregeld tot opstootjes. "Het is de verwachting dat met de toenemende drukte ook de problemen op en voor de pont zullen toenemen", schrijft Halsema. 

De burgemeester meldt ook dat de pond een belangrijke straatroofroute en een goede vluchtroute van en naar Noord is. Daarnaast was er afgelopen zomer een flinke toename van slapers en daklozen die in de buurt van de pondaanleiding voor overlast zorgde.

Ook in de buurt van Buiksloterweg worden er ook andere maatregelen getroffen, zoals een maandelijks wijkoverleg tussen het stadsdeel en de politie. Daarnaast wordt er vanuit de gemeente meer aandacht voor goede straatverlichting beloofd.

Spui (Centrum)

In dit uitgaansgebied constateert de driehoek een stijging van het aantal incidenten. "De aanwezigheid van nachtclubs en horecagelegenheden zorgt voor geluidsoverlast, overlast door drank, drugsgebruik en handel, geweldplegingen en andere openbare orde verstoringen", is te lezen in het besluit.

Naast het uitgaanspubliek zorgt ook de aanwezigheid van drugsdealers en verslaafden voor overlast, aldus Halsema. Het gaat dan bijvoorbeeld om ruzies die uitmonden in steekpartijen, daklozen die in portieken slapen of drugs gebruiken of steekwapens die in het groen worden gevonden. Ook is er sprake van inbraken, heling van fietsen, geluidsoverlast en vervuiling.

Indische Buurt (Oost)

In de drukke winkelstraten in deze buurt werden vorig jaar zóveel incidenten op camera geregistreerd, dat het volgens Halsema nodig is om ze nog even te laten staan. Het gebied heeft onder meer last van overvallen, straatroven, bedelen, jeugdoverlast, diefstal, drugsoverlast en verkeersstremmingen. Naast het cameratoezicht worden er ook andere maatregelen genomen. Om de sociale cohesie in de buurt te verbeteren worden er onder meer sportactiviteiten op de pleinen georganiseerd en zijn er zogenoemde 'dialoogsessies' tussen jongeren en politie.

De standhouders in het foodcourt van Zuidoost stonden perplex toen zij in de krant lazen dat de sloopkogel volgende maand al door de voormalige parkeergarage Develstein gaat. Dat blijkt iets later, er wordt nu gesproken over oktober, maar weg moeten ze.

Voor standhouders Sarah en Yvette van Yvette's Kitchen betekende het nieuws een slecht begin van het jaar. En dat terwijl ze, na periodes van corona en inflatie, nog zo het gevoel hadden dat 2023 hun jaar zou gaan worden. "We hadden net zo'n zin om van dit jaar iets moois te maken", zegt Yvette. "Het nieuws was voor ons een shock", vult Sarah aan.

Van de oorspronkelijke groep van zo'n twintig, zijn nog acht culinaire ondernemers over. "Vroeger had Zuidoost een heel slecht imago", zegt pizzabakker Amjad. "World of Food heeft juist aan iets positiefs bijgedragen en daar hebben we heel hard voor gewerkt, dus dit moet blijven bestaan."

'Schandaal'

Maar een locatie om alle stands op één plek te laten terugkeren is niet gevonden door stadsdeel Zuidoost en dus zal World of Food in de huidige vorm ophouden te bestaan. Wel kunnen misschien een paar ondernemers terugkeren in de toekomstige nieuwbouw, waarover nu met projectontwikkelaar Lingotto en het stadsdeel gesprekken worden gevoerd.

Erg veel vertrouwen heeft Rakesh, bekend om zijn roti, daar niet in: "Eerst was de afspraak dat we tot 2030 mochten blijven, daarna zouden ze een alternatieve plek voor ons vinden en nu mogen we over vier jaar terugkeren? Wat moet ik in de tussentijd met mijn vaste lasten doen? Ik heb er geen vertrouwen meer in, het is een schandaal."

Energiekosten

Volgens Lingotto en het stadsdeel is de sloop naar voren gehaald omdat het beheer van de oude parkeergarage te duur is. "Er zijn enkele isolerende maatregelen genomen, maar desondanks blijven de energiekosten hoog. Zeker gelet op de huidige energiecrisis", aldus een woordvoerder van het stadsdeel.

World of Food was ooit bedoeld om startende culinaire ondernemers op weg te helpen. Nu moeten er 300 tot 400 huurwoningen worden gerealiseerd. 

KLM neemt mogelijk extra maatregelen om personeel en passagiers aan boord van vluchten uit China te beschermen tegen corona. Daarmee zou de maatschappij tegemoetkomen aan de wens van de Vereniging Nederlands Cabinepersoneel (VNC).

Een woordvoerder van KLM bevestigt dat de maatschappij momenteel afweegt welke maatregelen zinvol zijn. Mondkapjes voor reizigers liggen voor de hand, net als FFP2-maskers voor bemanningsleden. Op last van de Chinese overheid gelden die maatregelen al voor passagiers en crew op vluchten naar China. 

Verder denkt KLM aan het beperken van het contact tussen crew en passagiers, bijvoorbeeld door consumpties als maaltijden en drankjes sneller of minder vaak uit te delen, schrijft Luchtvaartnieuws.nl. "Maar wij kunnen reizigers bijvoorbeeld niet verplichten een pcr-test te doen." 

Officiële cijfers geeft de Chinese overheid sinds kort niet meer vrij, maar een Brits gezondheidsdatabureau schatte een week geleden dat dagelijks twee miljoen Chinezen besmet raken met corona.

Die explosieve toename volgt op het schrappen van de (reis)beperkingen voor Chinezen. Omdat China lange tijd een zeer streng covid-beleid voerde en de vaccins niet zo effectief zijn als westerse varianten, hebben Chinezen nauwelijks immuniteit opgebouwd. 

'Goed werkgeverschap'

De onofficiële besmettingscijfers baren cabinepersoneel op vluchten van en naar China zorgen, schrijft de Vereniging Nederlands Cabinepersoneel (VNC). Vakbonden FNV en De Unie krijgen de afgelopen weken geregeld signalen van KLM'ers die zich zorgen maken om hun gezondheid als zij op vluchten van en naar China worden ingeroosterd.  

VNC vindt het opmerkelijk dat Brussel nog geen Europees beleid heeft gemaakt, maar vindt ook dat KLM zich een 'goed werkgever' moet tonen door haar verantwoordelijkheid te nemen. De KLM-woordvoerder bevestigt dat sommige werknemers zich zorgen maken, maar dat er 'in overleg met manager naar een oplossing kan worden gezocht'. "Maar dat geldt voor alle bestemmingen." 

Zelftest

In tegenstelling tot sommige andere Europese landen verplicht Nederland reizigers vanuit China nog niet om een negatieve test te kunnen overleggen. Wel deelt de GGD vanaf woensdag voor twee à vier weken corona-zelftests uit aan reizigers op vluchten vanuit China. Reizigers die positief testen, krijgen het dringende advies om in isolatie te gaan.  

COMMENTAAR - Met name provincies en gemeenten moeten hun verantwoordelijkheid nemen en zorgen voor een betere verkeersveiligheid. Dat bepleit Paul Broer, portefeuillehouder Verkeer van de Nationale Politie. Aanleiding zijn de cijfers van Smart Traffic Accident Reporting (STAR) waaruit een forse stijging van het aantal dodelijke verkeersongevallen in Nederland zou blijken. In STAR werken onder meer de politie en verzekeraars samen. In 2022 registreerden ze 578 ongelukken waarbij minimaal één dode viel. In 2019 - het laatste volledige coronavrije jaar - waren dat er 522. Omdat er soms bij één ongeval meerdere doden vallen, is het werkelijk aantal verkeersdoden nog aanzienlijk hoger.

In de rubriek ‘Wie Doet Wat’ spreken we iedere week een vrouw over de rolverdeling tussen haar en haar partner. De vraag is: wie doet wat binnen de relatie? Deze week spreken we Klaartje Heerze-te Winkel (48). In 2008 verruilden zij en haar man Torben (51) hun 9 tot 5 bestaan voor een nieuw begin in Umbrië, Italië. Met dochters Giulia (15) en Elena (12) runnen ze nu het succesvolle Casa San Carlo, een grote vakantievilla met 7 appartementen.

In de chaotische eerste weken van de coronapandemie in 2020 was er nog weinig bekend over het virus en de noodzaak van het dragen van medische maskers. Ook was er een tekort aan dergelijke beschermingsmiddelen. Kun je het een zorginstelling dan kwalijk nemen dat zij de richtlijnen vanuit de overheid volgt? Een verpleegster vindt van wel en stelt de instelling met succes aansprakelijk voor haar coronaschade.

EU-landen doen woensdag tijdens een crisisvergadering een nieuwe poging om coronaregels voor reizigers uit China op één lijn te krijgen. Experts uit alle lidstaten komen dinsdag bijeen om de actuele situatie te bespreken. Op dit moment is er wederom sprake van een lappendeken aan maatregelen.

Haitsjoe! Aan het niezen, snotteren of heb je last van jeukende ogen en neus? Het kan behalve corona of een ander virus ook hooikoorts zijn. Vijf vragen en antwoorden over de opkomst van vroege pollenallergie. „Het seizoen is begonnen”, zegt bioloog Maurice Martens.

Haitsjoe! Aan het niezen, snotteren of heb je last van jeukende ogen en neus? Het kan behalve corona of een ander virus ook hooikoorts zijn. Vijf vragen en antwoorden over de opkomst van vroege pollenallergie. „Het seizoen is begonnen”, zegt bioloog Maurice Martens.

Er zijn wereldwijd grote zorgen over het hoge aantal met covid-besmette reizigers uit China. De Nederlandse overheid reageert hier vooralsnog op met het aanbieden van een vrijwillige coronatest voor reizigers die op Schiphol aankomen vanuit China. Is dit volgens u genoeg?

De covidpandemie lijkt misschien voltooid verleden tijd voor veel Amsterdammers, maar corona is nog altijd niet de stad uit. Dit blijkt uit gegevens van de GGD Amsterdam. In het nieuws is de laatste dagen te zien dat er op dit moment heftige uitbraken in China zijn, maar over dit soort toestanden, hoeven we ons volgens de diezelfde GGD nog geen zorgen te maken: "Het zijn allemaal varianten die we hier al kennen."

"Iedereen moet naar het toilet, dus we meten de hele stad op die manier", begint Ewout Fanoy van GGD Amsterdam zijn uitleg. "Corona wordt verspreid via bijvoorbeeld hoesten, maar ook in urine zitten covid-deeltjes. Aan de hand van het rioolwater kunnen we dus achterhalen hoeveel corona er in de stad is."

Zelfde niveau als vorig jaar

Het aantal waar het exact om gaat is niet te zeggen, de GGD test alleen kwetsbare groepen nog via een officiële PCR-test en aan de hand van de riooltesten is enkel een trend te laten zien. "Maar er zijn vele tienduizenden mensen met corona op dit moment, we zitten op hetzelfde niveau als vorig jaar."

"Het verschil met vorig jaar is dat het nu de samenleving niet ontwricht", zegt de hoofdarts. Waar er vorig jaar rondom de feestdagen nog risico was dat de ziekenhuizen weer vol zouden lopen, is dat op dit moment niet het geval. "Steeds meer mensen zijn gevaccineerd en hebben het al eens gehad." De vaccinatiegraad in de stad ligt iets onder de 80 procent.

Varianten vanuit China?

Aan de andere kant van de wereld is in China een grote nieuwe uitbraak bezig. Waar het land net uit lockdown was, liggen de ziekenhuizen inmiddels weer vol. "De uitbraken die in China spelen komen door virussen die vanuit Europa komen. Wij zijn al blootgesteld aan meer varianten, zij nog niet. Daarom hebben ze er daar nu zo'n last van."

Voor de coronacrisis had Amsterdam zo'n 151 duizend hotelgasten uit China, laat het onderzoeksbureau van de gemeente weten naar aanleiding van cijfers van het CBS. Dat was zo'n 1,6 procent van alle hotelgasten in de stad. Tijdens de crisis daalde dat naar duizend gasten per maand, maar inmiddels ligt het op maandelijks drie duizend Chinese hotelgasten. De verwachting is dat in de loop van dit jaar en volgend jaar weer terug zal zijn op het oude niveau.

Verschillende landen nemen maatregelen om de Chinese coronabesmettingen niet naar Europa te laten komen, maar Nederland doet dit nog niet. Wel worden er vanaf deze week corona-zelftests uitgedeeld aan reizigers die Schiphol vanuit China binnenkomen. "Het is belangrijk om die zelftests te blijven doen", zegt Fanoy. "Er zijn nog steeds kwetsbare groepen voor wie het heel veel effect heeft, daarbij kunnen er altijd nieuwe varianten opspelen waar de huidige vaccinaties misschien niet geschikt tegen zijn."

Hoewel in bijna alle Noord-Hollandse gemeenten beperkingen werden opgelegd als het gaat om vuurwerk afsteken, werd er volop geknald tijdens Oud en Nieuw. In Amsterdam, Haarlem, Hilversum en Bloemendaal is zelfs het algeheel vuurwerkverbod massaal genegeerd. Gedragspsycholoog Judith Flapper legt uit waarom mensen de nieuwe vuurwerkregels massaal aan hun laars lappen. 

De jaarwisselingen naar 2021 en 2022 verliepen vanwege coronamaatregelen relatief rustig. Dit jaar was dat zoals we gewend zijn: op straat, in de huiskamers en in de horeca werd weer flink feest gevierd. Het kon weer.

"Je ziet de laatste jaren dat steeds mensen de behoefte krijgen om hun eigen vrijheid te bewaken", zegt Judith Flapper gedragspsycholoog van Alles in Balans in Alkmaar. "Dat is een algemene ontwikkeling." De coronapandemie zal daar ook aan hebben bijgedragen, denkt ze. "Mensen willen minder regels opgelegd krijgen en bepalen graag zelf hoe hun vrijheid eruit ziet."

Of een verbod op vuurwerk gaat helpen is nog maar de vraag. "Het afsteken van vuurwerk is een jarenlange traditie waar mensen aan gehecht zijn geraakt", zegt ze. "Als je dat opeens van mensen afpakt, dan kom je aan hun vrijheid." Maar dat is niet het enige, want het beleven en in stand houden van tradities geeft mensen ook het gevoel van saamhorigheid én veiligheid. "Natuurlijk kun je tradities aanpassen of veranderen, maar daar is meestal tijd voor nodig en het besef dat verandering nodig is."

Een voorbeeld van een algeheel verbod waarbij ook traditie moest worden losgelaten, is het rookverbod in openbare ruimtes. Daarbij was het een door de overheid opgelegde regel."We zijn er nu helemaal aan gewend dat je in de horeca niet mag roken, maar dat heeft lang geduurd." 

Volgens de gedragspsycholoog moet bij het aanpassen van een traditie zeer zorgvuldig omgaan. "Als je zoveel mogelijk mensen mee wilt krijgen, dan moet je daarover op een gelijkwaardige manier in gesprek gaan. Zonder een van tevoren vastgestelde uitkomst. Samen kijken naar wat je wilt behouden van bijvoorbeeld zo’n traditie als vuurwerk."

Aanpak voor cultuuromslag

Gedragsverandering is in overleg met de gemeenten volgens Flapper best mogelijk, bijvoorbeeld met een panel. "Zo kun je met vertegenwoordigers uit alle lagen van de bevolking in gesprek gaan. Dan heb je meer kans op een gedragen oplossing dan wanneer het alternatief van bovenaf wordt opgelegd."

Handhaven lijkt een probleem, want er zijn nauwelijks gezagsdragers om iedere overtreder in de gaten te houden. "Dat zouden we niet moeten willen, een wereld waarin steeds meer handhavers nodig zijn om de orde te bewaren", zegt Flapper. "Eigenlijk zouden we natuurlijk een wereld willen waarin handhavers niet nodig zijn omdat we met elkaar voor de samenleving en voor de aarde zorgen. Dat is waarschijnlijk een utopie. Maar wat we wel kunnen doen, is zelf onze verantwoordelijkheid oppakken en hopen dat anderen ons voorbeeld volgen."

Ondanks grote bezorgdheid over het rondgaande coronavirus in China, leidt dit nog niet tot extra paraatheid bij Nederlandse ziekenhuizen, zo laat Mark Kramer, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg weten. De beddenbaas zegt dat daar nog geen aanleiding voor is. Maar benadrukt dat het wel belangrijk is om goed in de gaten te houden welke varianten er van het virus rondgaan. „In andere Europese landen zoals Engeland gebeurt dat nauwgezetter dan hier in Nederland.”

Ondanks grote bezorgdheid over het rondgaande coronavirus in China, leidt dit nog niet tot extra paraatheid bij Nederlandse ziekenhuizen, zo laat Mark Kramer, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg weten.

Een deel van het KLM-personeel vindt het momenteel ’een straf’ om naar China te vliegen. Dat zegt voorman Reinier Castelein van vakbond De Unie. De luchtvaartmaatschappijen en vakbonden laken de ’lappendeken’ aan inreisbeperkingen die momenteel aan het ontstaan is in de Europese Unie als gevolg van de coronagolf die daar is losgebroken.

Een deel van het KLM-personeel vindt het momenteel ‘een straf’ om naar China te vliegen. Dat zegt voorman Reinier Castelein van vakbond De Unie. De luchtvaartmaatschappijen en vakbonden laken de ‘lappendeken’ aan inreisbeperkingen die momenteel aan het ontstaan is in de Europese Unie als gevolg van de coronagolf die daar is losgebroken.

In het Concertgebouw kwamen gisteravond op uitnodiging van de gemeente honderden Amsterdammers samen voor de traditionele nieuwjaarsborrel. Er werd veel gesproken over de zorgen die er zijn rondom de toenemende armoede in de stad, maar er was ook ruimte voor een feestje. "Dit is voorlopig mijn laatste wijntje", aldus burgemeester Femke Halsema, die even daarvoor nog tijdens een optreden van Mick Harren meeliep in een polonaise door de zaal.

Na twee coronajaren kon de nieuwsjaarborrel van de gemeente weer worden gehouden. En dat zoals altijd: op 1 januari. De kater van wethouder Rutger Groot Wassink viel mee, maar goede voornemens heeft hij wel: "Stoppen met roken en gezonder eten." Ook de burgemeester zegt het roer om te gaan gooien: "Ik ga morgen, of overmorgen sporten. En dit is voorlopig mijn laatste wijntje."

Amsterdam

"Ik wens de stad voorspoed toe en dat het elke Amsterdammer goed gaat", zegt Groot Wassink. Halsema: "Vrede en voorspoed. Vooral voor de mensen die het echt moeilijk hebben. Ik hoop dat de prijzen niet blijven stijgen en dat mensen voldoende geld aan het einde van de maand overhouden."

Tijdens de nieuwsjaarborrel waren er optredens van onder andere ZO! Gospel Choir, Mick Harren en Dolly Bellefleur. Burgemeester Halsema hield haar nieuwsjaartoespraak, waarin ze zich met name richtte tot de Amsterdamse jongeren. 

Na twee akelige coronawinters kan er deze kerstvakantie eindelijk weer onbezorgd genoten worden van wintersport in de Alpen. Schlagermuziek knalt door de overvolle après-skihutten en mondkapjes in skiliften lijken slechts overblijfselen uit een boze droom. De bizarre seizoenen hadden overigens één voordeel: de sneeuwcondities waren ideaal. Nu is het ploeteren op overvolle pistes met temperaturen ver boven de nul graden.

Naast mooie plannen en goede voornemens gaat het nieuwe jaar ook gepaard met nieuwe gemeentelijke regels en tarieven. Zo stijgen de gemeentelijke belastingen, veranderen de woonregels en moeten snorfietsers overal een helm op. Vooral voor inwoners van Weesp verandert er veel, omdat de Amsterdamse regels ook voor hen gelden.

Stijgende belastingen

Wie de veranderingen van de gemeente bekijkt ziet dat het leven er in 2023 niet altijd goedkoper op wordt. Omdat de kosten door inflatie omhoog gaan, verhoogt de gemeente ook de belastingen.

Zo rekent de gemeente de stijgende kosten voor de afvalverwerking door in de afvalstoffenheffing en het reinigingsrecht. Ook gaat de onroerendzaakbelasting (OZB) en de roerenderuimtebelasting (RRB) omhoog, stijgen de tarieven voor reclamebelasting en het liggeld voor boten. De precariobelasting op terrassen gaat eveneens omhoog. Die belasting voor terrassen, winterterrassen en passagiersvoertuigen moet vanaf dit jaar ook weer door ondernemers worden betaald nadat dit tijdelijk was stopgezet vanwege corona.

Ook vraagt de gemeente vanaf 2023 een bijdrage aan bezoekers van betaalde evenementen in de openbare ruimte, zoals een festival. Bij evenementen van vijfhonderd betalende bezoekers of meer moet iedere bezoeker 1,50 euro aan de gemeente betalen.

Armoedebestrijding

Daar tegenover staat dat de inkomensgrens voor regelingen voor Amsterdammers met een laag inkomen en weinig vermogen omhoog gaat: van 120 procent naar 130 procent van het wettelijk sociaal minimum. Daarmee komen meer Amsterdammers in aanmerking voor regelingen zoals de Stadspas, de scholierenvergoeding en gratis openbaar vervoer voor ouderen. Verder kunnen huishoudens met een laag inkomen ook dit jaar rekenen op een energietoeslag vanwege de hoge energiekosten.

Nieuwe woonregels

Op het gebied van wonen verandert er eveneens het een en ander. Zo geldt er vanaf 1 januari bij het voorrang geven op een huurwoning een quotum per maatschappelijke beroepsgroep. Om verdrukking tegen te gaan gaat van deze huurwoningen 44 procent naar zorgmedewerkers, 34 procent naar leraren en 22 procent naar de politie. Verder krijgen woningzoekenden in het nieuwe jaar meer kans op een sociale huurwoning. Door veel te reageren bouwen zij punten op en maken zij eerder aanspraak. 

Om speculeren op de woningmarkt verder tegen te gaan gaat de WOZ-waarde van woningen waar opkoopbescherming voor geldt omhoog naar 533.000 euro. Wie een woning onder die prijs koopt, moet er zelf gaan wonen en mag de woning vier jaar lang niet verhuren. Daarnaast mag een huurwoning sinds 1 december 2022 niet langer dan twee maanden leeg staan en moeten eigenaren leegstand melden op straffe van een boete.

Helmplicht en nieuwe pont

Zonder helm met de snorfiets over het fietspad? Dat zit er vanaf dit nieuwe jaar ook buiten de ring niet meer in. De helmplicht die al voor snorfietsers binnen de ring van kracht was, geldt nu voor heel Nederland. In het nieuwe jaar moeten snorfietsers dus ook op het fietspad een helm op en ook overal buiten de A10. 

En er verandert meer op vervoersgebied, want vanaf 9 januari kunnen fietsers en voetgangers gebruikmaken van een nieuwe pont tussen Zeeburgereiland en Sporenburg. De veer gaat zeven jaar lang doordeweeks varen tussen 7.00 en 19.00 uur en vertrekt elke twintig minuten van beide kanten. Daarbij openen er begin dit jaar twee nieuwe grote fietsenstallingen op Centraal Station: een aan de IJ-zijde en een aan de kant van het centrum.

Weesp

Voor de Weespers verandert er extra veel omdat Weesp sinds maart vorig jaar bij Amsterdam hoort. Zo gelden alle lokale belastingen van Amsterdam vanaf 1 januari ook voor inwoners en ondernemers van Weesp. Ondernemers moeten bijvoorbeeld meer gaan betalen voor een horeca- en evenementenvergunning en er moet reclamebelasting aan de gemeente worden afgedragen voor uithangborden, menukaarten en vlaggen die zichtbaar zijn vanaf de openbare weg. Ook moeten Weespers met een bed & breakfast bij de gemeente een vergunning aanvragen.

Naast mooie plannen en goede voornemens gaat het nieuwe jaar ook gepaard met nieuwe gemeentelijke regels en tarieven. Zo stijgen de gemeentelijke belastingen, veranderen de woonregels en moeten snorfietsers overal een helm op. Vooral voor inwoners van Weesp verandert er veel, omdat de Amsterdamse regels ook voor hen gelden.

Stijgende belastingen

Wie de veranderingen van de gemeente bekijkt ziet dat het leven er in 2023 niet altijd goedkoper op wordt. Omdat de kosten door inflatie omhoog gaan, verhoogt de gemeente ook de belastingen.

Zo rekent de gemeente de stijgende kosten voor de afvalverwerking door in de afvalstoffenheffing en het reinigingsrecht. Ook gaat de onroerendzaakbelasting (OZB) en de roerenderuimtebelasting (RRB) omhoog, stijgen de tarieven voor reclamebelasting en het liggeld voor boten. De precariobelasting op terrassen gaat eveneens omhoog. Die belasting voor terrassen, winterterrassen en passagiersvoertuigen moet vanaf dit jaar ook weer door ondernemers worden betaald nadat dit tijdelijk was stopgezet vanwege corona.

Ook vraagt de gemeente vanaf 2023 een bijdrage aan bezoekers van betaalde evenementen in de openbare ruimte, zoals een festival. Bij evenementen van vijfhonderd betalende bezoekers of meer moet iedere bezoeker 1,50 euro aan de gemeente betalen.

Armoedebestrijding

Daar tegenover staat dat de inkomensgrens voor regelingen voor Amsterdammers met een laag inkomen en weinig vermogen omhoog gaat: van 120 procent naar 130 procent van het wettelijk sociaal minimum. Daarmee komen meer Amsterdammers in aanmerking voor regelingen zoals de Stadspas, de scholierenvergoeding en gratis openbaar vervoer voor ouderen. Verder kunnen huishoudens met een laag inkomen ook dit jaar rekenen op een energietoeslag vanwege de hoge energiekosten.

Nieuwe woonregels

Op het gebied van wonen verandert er eveneens het een en ander. Zo geldt er vanaf 1 januari bij het voorrang geven op een huurwoning een quotum per maatschappelijke beroepsgroep. Om verdrukking tegen te gaan gaat van deze huurwoningen 44 procent naar zorgmedewerkers, 34 procent naar leraren en 22 procent naar de politie. Verder krijgen woningzoekenden in het nieuwe jaar meer kans op een sociale huurwoning. Door veel te reageren bouwen zij punten op en maken zij eerder aanspraak. 

Om speculeren op de woningmarkt verder tegen te gaan gaat de WOZ-waarde van woningen waar opkoopbescherming voor geldt omhoog naar 533.000 euro. Wie een woning onder die prijs koopt, moet er zelf gaan wonen en mag de woning vier jaar lang niet verhuren. Daarnaast mag een huurwoning sinds 1 december 2022 niet langer dan twee maanden leeg staan en moeten eigenaren leegstand melden op straffe van een boete.

Helmplicht en nieuwe pont

Zonder helm met de snorfiets over het fietspad? Dat zit er vanaf dit nieuwe jaar ook buiten de ring niet meer in. De helmplicht die al voor snorfietsers binnen de ring van kracht was, geldt nu voor heel Nederland. In het nieuwe jaar moeten snorfietsers dus ook op het fietspad een helm op en ook overal buiten de A10. 

En er verandert meer op vervoersgebied, want vanaf 9 januari kunnen fietsers en voetgangers gebruikmaken van een nieuwe pont tussen Zeeburgereiland en Sporenburg. De veer gaat zeven jaar lang doordeweeks varen tussen 7.00 en 19.00 uur en vertrekt elke twintig minuten van beide kanten. Daarbij openen er begin dit jaar twee nieuwe grote fietsenstallingen op Centraal Station: een aan de IJ-zijde en een aan de kant van het centrum.

Weesp

Voor de Weespers verandert er extra veel omdat Weesp sinds maart vorig jaar bij Amsterdam hoort. Zo gelden alle lokale belastingen van Amsterdam vanaf 1 januari ook voor inwoners en ondernemers van Weesp. Ondernemers moeten bijvoorbeeld meer gaan betalen voor een horeca- en evenementenvergunning en er moet reclamebelasting aan de gemeente worden afgedragen voor uithangborden, menukaarten en vlaggen die zichtbaar zijn vanaf de openbare weg. Ook moeten Weespers met een bed & breakfast bij de gemeente een vergunning aanvragen.

Al ruim 25 jaar is Gerard Tesselaar de trotse eigenaar van Bistro Smul en snackbar Smultaria in Schagen, maar daar kan binnen korte tijd een eind aan komen. De horecaondernemer, die afgelopen jaar duidelijk van zich liet horen door de stijgende energieprijzen, zet de boel te koop. 

Zelfs met werkweken van vaak 60 uur en nauwelijks vakantie geniet Gerard Tesselaar nog elke dag van het werk in zijn bistro en snackbar, maar daar gaat een einde aan komen. De ondernemer heeft zijn zaak te koop gezet. "Ik ben toe aan iets anders", vertelt Gerard Tesselaar. 

Dat idee speelt al een tijdje, drie jaar om precies te zijn. Door de coronapandemie en daarop volgend een energiecrisis besloot hij de verkoop nog even uit te stellen. "Maar nu is wel het moment om het in de verkoop te zetten", vertelt Tesselaar. Hij doelt daarbij op de grote renovatie van het winkelcentrum Makado, die volgend jaar klaar moet zijn. 

Maar totdat er een nieuwe eigenaar is gevonden, blijft Tesselaar nog elke dag met veel plezier achter de frituur of in de bediening staan. Zijn bistro zit nog elke dag gezellig vol en de snackbar loopt ook nog goed door. Ondanks de prijsverhoging die Gerard noodgedwongen in moest voeren vanwege de hoge energiekosten. Dat kost hem sinds een aantal maanden namelijk zo'n 5.000 euro per maand meer. 

Actievoeren

Maar bij de pakken neerzitten is niks voor Gerard. Op Prinsjesdag ging hij met NH Nieuws als 'volhouder' mee naar Den Haag, en praatte onder andere met Pieter Omtzigt over de lastige tijd die hij als ondernemer doorgaat. "Dat was hartstikke leuk. Mijn droom was altijd bij Jinek aan tafel, maar dat is niet gelukt", grapt Gerard. 

Gelukkig voor Gerard zorgde de prijsstijging die hij moest doorvoeren niet voor minder bezoekers. Klanten begrepen zijn keuze, want hij kon niet anders. "Het zorgde voor weer een uitdagend jaar, maar ik heb goede beslissingen genomen met de prijsverhogingen", concludeert de horecaondernemer als hij terugkijkt op 2022. 

In 2023 blijft Gerard doorwerken in zijn bistro en snackbar, tot een geschikte opvolger zich meldt. Afscheid nemen van zijn bedrijf, wat hij in 25 heeft opgebouwd tot succesvolle bistro en snackbar, zal voor de altijd vrolijke Tesselaar wel zwaar worden. Maar ook voor zijn vaste gasten, die soms wel meerdere keren per week langskomen. "Sommigen waren boos op me toen ik het vertelde", vertelt Gerard. 

Op adem komen

Maar Gerard moet nu, na al die jaren hard werken, even aan zichzelf denken. "Even niets meer moeten", zoals hij het zelf verwoordt. "Wat meer vrije tijd en meer dingen van de wereld zien", vertelt Gerard. En daarnaast zijn er in huis ook genoeg klusjes waar Gerard zijn vrouw blij mee wil maken. "Ik ga beginnen met de tuin en daar komt een veranda voor mijn vrouw."

Een paar mooie reizen en wat klusjes in huis zijn de plannen van Gerard als hij een geschikte opvolger heeft gevonden. Maar vervroegd met pensioen gaan zit er niet in. Daarna zal hij weer op zoek gaan naar een nieuwe baan. "Ik heb er zelfs al een paar aangeboden gekregen", vertelt hij. "Maar eerst even op adem komen, al zullen ze me na een paar maanden thuis wel weer wegsturen hoor", besluit Gerard met een lach. 

Frankrijk roept andere EU-landen op om ook een coronatest te verplichten voor reizigers uit China. Steeds meer landen komen met reisbeperkingen vanwege de vele besmettingen in het Aziatische land en als voorzorgsmaatregel tegen een eventuele nieuwe virusvariant.

In Volendam werden vannacht brandweerlieden bekogeld met vuurwerk terwijl ze een brand aan het blussen waren in een ondergrondse container. De Veiligheidsregio Zaanstreek Waterland kijkt verder terug op een rustige nacht zonder grote incidenten. 

De brandweermensen waren bezig met het blussen van een brand, toen er vuurwerk naar hen werd gegooid. De veiligheidsregio laat weten dat er straatcoaches aanwezig waren, maar die konden het gooien niet voorkomen. 

De brandweer en ambulance hebben het in Zaanstreek Waterland drukker gehad dan voorgaande jaren, toen er nog coronamaatregelen golden. Voor de politie was het net zo druk als een gemiddelde horecanacht, alleen in de Zaanse wijk Poelenburg was het even onrustig. De veiligheidsregio meldt dat de rust terugkeerde nadat er extra politiemensen werden ingezet. 

In Zaandam en Purmerend raakten twee basisscholen beschadigd na vandalisme met vuurwerk. De harde wind, waarvoor code geel was afgegeven, heeft ook tot schade geleid. In Purmerend waaide een vuurpot om, waardoor vuurpijlen een woning in schoten, in plaats van in de lucht. "Er brak gelukkig geen brand uit, het vuurwerk leidde wel tot schade aan de woning."

Na twee jaar corona kon Amsterdam afgelopen nacht weer ouderwets oud en nieuw vieren. En dat deed het... Want ondanks het afsteekverbod was er volop vuurwerk, en ook het vreugdevuur in Floradorp brandde weer uitbundig hoewel de driehoek (burgemeester, justitie, politie) dat had verboden. De stad ging juichend, drinkend, zoenend en feestend het nieuwe jaar in.  

AT5-verslaggevers Nadine van Ginkel en Sanne Homan maakten een ronde door de stad en zagen hoe Amsterdam het nieuwe jaar verwelkomde. 

Duizenden mensen rennen zondagochtend de zee in bij het strand van Scheveningen op nieuwjaarsdag. De traditionele nieuwjaarsduik kan weer doorgaan na twee eerdere afgelaste edities door de coronacrisis.

Traditiegetrouw beginnen veel mensen het nieuwe jaar met een nieuwjaarsduik. Na twee coronajaren kan het dit jaar weer: Met z'n allen rennend de zee in om vervolgens samen op te warmen met snert en chocolademelk in badjas mét warme muts. Waar kun je dit jaar weer de zee in plonsen? En wat is de geschiedenis eigenlijk van deze jaarlijkse traditie? 

In de hele provincie rennen mensen op 1 januari weer massaal het water in. Op meer dan 20 plekken kun je terecht voor een frisse start van het nieuwe jaar. Van officiële evenementen tot buurtinitiatieven: door heel de provincie is voor ieder wat wils. Zo kun je in Zandvoort meedoen aan de 'naakte' duik en is er in Overveen zelfs een loop-duik-loop.

Bekijk het interactieve kaartje hieronder voor de plekken en tijden waar op 1 januari nieuwjaarsduiken worden georganiseerd. 

Tekst loopt door onder kaartje 

In Egmond vindt dit jaar met zo'n 6.000 bezoekers en 2.500 deelnemers de grootste duik van het land plaats. NH Nieuws is erbij op 1 januari en zendt de nieuwjaarsduik in Egmond aan Zee live uit van 13.45 tot 14.15 uur.  

Geschiedenis

De nieuwjaarsduik is een typische Hollandse traditie die stamt uit het jaar 1960. Eerder sprak NH Nieuws met -de inmiddels overleden- Ok van Batenburg. Hij was naar eigen zeggen de grondlegger van de duik met nieuwjaar. Samen met andere leden van zwemclub Njord '59, stelde de zwemleraar op 1 januari 1960 voor een duik in de zee te nemen. "Voor de lol, als opening van het nieuwe badseizoen", vertelde Ok daar later over.

NH Nieuws sprak Ok een paar jaar geleden over zijn herinneringen aan het begin van de duik, zie de video uit 2018 hieronder. 

Tekst gaat door onder video 

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, kent de nieuwjaarsduik geen Hollandse oorsprong. Het fenomeen begon ooit in 1920 in Canada. De 'Polar Bear Plunge' (ijsbeerduik) is in honderd jaar van een klein evenement uitgegroeid tot een grootschalig evenement met duizenden 'ijsduikers'. 

In Amsterdam, Heemstede, Haarlem en Bloemendaal gold vannacht een algeheel vuurwerkverbod, toch ging er een hoop vuurwerk de lucht in. De verboden lijken daarmee niet veel indruk te maken. 

Afgelopen twee jaar gold een landelijk vuurwerkverbod vanwege corona, maar dit jaar kon er op de meeste plekken weer geknald worden. In Amsterdam, Heemstede, Haarlem en Bloemendaal gold een verbod en in 16 andere gemeenten waren vuurwerkvrije zones ingesteld. 

In de video is te zien dat er in Amsterdam veel vuurwerk afgestoken is. Op Twitter is te lezen dat de vuurwerkverboden ook in de andere gemeentes weinig indruk hebben gemaakt. Eerder gaf de landelijke politie al aan dat het handhaven geen prioriteit had. 

Tekst gaat door onder de tweets. 

In Bloemendaal werd op meerdere plekken ook flink vuurwerk afgestoken. Maar in Bloemendaal Noord hoorde Richard Kruijswijk verschil met eerdere jaren. 

Tekst gaat door onder de tweet.

Ook in Heemstede werd vuurwerk afgestoken ondanks het algehele verbod. 

Tekst gaat door onder de tweet. 

Vanwege de harde wind konden de vanuit gemeentes georganiseerde vuurwerkshows niet doorgaan. De lichtshows op het Museumplein in Amsterdam ging wel door, maar zonder vuurwerk. 

Na een voor veel Limburgers bewogen jaar kan het vizier nu op 2023. Wordt de energiecrisis bezworen, verdwijnt het coronavirus definitief van het toneel en komt de inflatie eindelijk tot stilstand? We vroegen dertien prominente Limburgers naar hun nieuwjaarsgroet aan de lezer.

Canada en Australië sluiten zich aan bij de steeds langer wordende lijst van landen die van reizigers uit China voor vertrek een verplichte coronatest vragen. De Australische minister van Volksgezondheid Mark Butler zegt deze stap te nemen vanwege „het gebrek aan informatie uit Beijing.” Canada doet dit vanwege „beperkte epidemiologische data.”

Wat gaat 2023 de stad brengen? In ieder geval een hoop fijne wensen voor het nieuwe jaar. AT5 trok kris-kras de stad door om mensen te vragen wat er allemaal mooi gaat zijn en wat er beter moet.

Amsterdammers hebben grote wensen voor hun stad: "Dat het maar een heel mooi jaar mag worden, en met heel veel liefde." Een andere jongen antwoordde daarop: "Heel veel gezelligheid, maar dat is het altijd hier, dus dat komt wel goed." Ook wordt er gehoopt op meer verdraagzaamheid en respect naar elkaar toe. 

Waar jonge Amsterdammers het liefst toeristen en skinny jeans zien verdwijnen, droomt een ondernemer op de Dappermarkt van een stad zonder ratten: "Ongelooflijk, hoeveel je er van ziet." Maar bewoners willen ook graag de oorlog en corona vergeten: "Dat mag allemaal wegblijven." Een ander is zeer stellig in wat hij wenst niet meer terug te zien: "Er heeft laatst een zwerver tegen mijn deur aangekakt, dat hoef ik niet meer." De eigenaresse van café Sonneveld vindt echter dat we minder moeten zeuren: "Alles is altijd teveel en nooit goed, we moeten gewoon blij zijn met wat we hebben."

Traditiegetrouw beginnen veel mensen het nieuwe jaar met een nieuwjaarsduik. Na twee coronajaren kan het dit jaar weer: Met z'n allen rennend de zee in om vervolgens samen op te warmen met snert en chocolademelk in badjas mét warme muts. Waar kun je dit jaar weer de zee in plonsen? En wat is de geschiedenis eigenlijk van deze jaarlijkse traditie? 

In de hele provincie rennen mensen op 1 januari weer massaal het water in. Op meer dan 20 plekken kun je terecht voor een frisse start van het nieuwe jaar. Van officiële evenementen tot buurtinitiatieven: door heel de provincie is voor ieder wat wils. Zo kun je in Zandvoort meedoen aan de 'naakte' duik en is er in Overveen zelfs een loop-duik-loop.

Bekijk het interactieve kaartje hieronder voor de plekken en tijden waar op 1 januari nieuwjaarsduiken worden georganiseerd. 

Tekst loopt door onder kaartje 

In Egmond vindt dit jaar met zo'n 6.000 bezoekers en 2.500 deelnemers de grootste duik van het land plaats. NH Nieuws is erbij op 1 januari en zendt de nieuwjaarsduik in Egmond aan Zee live uit van 13.45 tot 14.15 uur.  

Geschiedenis

De nieuwjaarsduik is een typische Hollandse traditie die stamt uit het jaar 1960. Eerder sprak NH Nieuws met -de inmiddels overleden- Ok van Batenburg. Hij was naar eigen zeggen de grondlegger van de duik met nieuwjaar. Samen met andere leden van zwemclub Njord '59, stelde de zwemleraar op 1 januari 1960 voor een duik in de zee te nemen. "Voor de lol, als opening van het nieuwe badseizoen", vertelde Ok daar later over.

NH Nieuws sprak Ok een paar jaar geleden over zijn herinneringen aan het begin van de duik, zie de video uit 2018 hieronder. 

Tekst gaat door onder video 

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, kent de nieuwjaarsduik geen Hollandse oorsprong. Het fenomeen begon ooit in 1920 in Canada. De 'Polar Bear Plunge' (ijsbeerduik) is in honderd jaar van een klein evenement uitgegroeid tot een grootschalig evenement met duizenden 'ijsduikers'.