Was 2022 een annus horribilis, een vreselijk jaar? Zoals de coronajaren die eraan voorafgingen? Of is er ook een andere, positievere manier om nieuws te zenden en te ontvangen? Wie wil en zoekt kan ook hoop vinden.

De politie heeft nog geen duidelijke aanknopingspunten voor de vier aanrandingen die de afgelopen maand in Alkmaar plaatsvonden. Na twee weken zijn er welgeteld nul tips binnengekomen. Ook heeft een voorbijfietsende getuige, een man met een blauwe jas, zich nog niet gemeld. "We hebben het signalement van de dader niet verder kunnen aanscherpen dan een manspersoon op een fiets."

Eerder deze maand spreken we met Danielle (21), die in het centrum van Alkmaar bij de Paardenmarkt werd aangerand. Dat gebeurt even na 21.00 uur wanneer ze te voet onderweg is naar een supermarkt op de Paardenmarkt vanaf de Paternosterstraat. "Er remde een fietser naast me af en die greep me in mijn bil. Daarna reed hij keihard door."

Ze blijkt niet de enige te zijn. Aan NH Nieuws laat de politie weten dat er de afgelopen maand nog zeker vier vrouwen, onder wie een meisje van 14, slachtoffer zijn geworden van een aanrander op een fiets. 

De slachtoffers zijn aangerand op verschillende plekken in Alkmaar: bij de Zeswielen op 16 november, rond 21.15 uur, in het Rekerhoutpark op 27 november rond 20.00 uur, de Paternosterstraat op 8 december rond 21.00 uur en in de Hornwaard op 9 december rond 16.15 uur.

Tekst gaat verder.

Volgens slachtoffer Danielle gaat het om een tiener met een witte huidskleur. "Hij reed op een zwarte opoe-herenfiets, en het ging allemaal razendsnel. Hij droeg donkere kleding met een capuchon op. Hij was wit zag ik, want hij droeg geen handschoenen. En verder was hij klein van stuk."

'Man met blauwe jas gezocht'

Van de aanranding van het 14-jarige meisje wordt naar een specifieke getuige gezocht. Het meisje fietste op de kruising van de Koedijkerstraat en de Zeswielen toen een man op een fiets haar in haar billen kneep.

Het meisje schreeuwt en de aanrander rijdt door via de fietstunnel op de Rekerdijk. Op dat moment fietst een man in een blauwe jas ook op de kruising. Hij is mogelijk getuige geweest van de aanranding, maar heeft zich nog niet gemeld. De politie hoopt dat hij dit alsnog doet.

Van binnengekomen tips is tot nu toe ook geen sprake geweest. "Erg jammer", reageert de woordvoerder. "Hopelijk hebben we in het nieuwe jaar wat meer aanknopingspunten en kunnen we contact leggen met de man met de blauwe jas."

39 aanrandingen

De aanrandingen houden regio Alkmaar al even bezig. Tussen 2020 en 2022 zijn er nu zeker 39 meldingen gedaan van vrouwen die door een fietser zijn aangerand. Elke keer werd vrouwen van achter benaderd en werd er op hun billen geslagen of erin geknepen. Steeds rijdt de dader op een fiets. Sommigen spreken van een tiener op een mountainbike, anderen beschrijven een man op een herenfiets. Het gebeurde onder meer in het park de Rekerhout, het Achtergeestpad, langs de Helderseweg maar ook in het centrum van Alkmaar en in Heiloo.

Tekst gaat verder.

Voor twee aanrandingen wordt in november van dit jaar een 17-jarige jongen schuldig bevonden, maar hij krijgt daarvoor geen straf. De kinderrechter oordeelt dat hij sinds de vergrijpen aan zichzelf heeft gewerkt en gelooft dat zijn handelingen niet van seksuele aard waren. Eerder een kwestie van 'verveling en kattenkwaad'.

Het Openbaar Ministerie concludeert dat de tiener betrokken lijkt te zijn geweest bij vier aanrandingen, maar voor de andere aanrandingen is onvoldoende bewijs.

'Dit was dezelfde'

Toch is slachtoffer Daniëlle ervan overtuigd dat het om dezelfde dader gaat, zei ze eerder tegen NH Nieuws. "Als ik het signalement vergelijk, dan is voor mij een plus een twee. Dit was dezelfde."

Maar de advocaat van de 17-jarige jongen gelooft niet dat haar cliënt verantwoordelijk is voor de nieuwe aanrandingen, liet ze al eerder weten aan NH Nieuws. "Kennelijk is er nog iemand actief. Er waren nog heel veel zaken waarbij hij aantoonbaar niet betrokken was. Dat is toen echt uitgesloten.

Europese luchthavens zijn niet te spreken over de maatregelen die sommige landen hebben ingevoerd tegen reizigers uit China, waar het aantal coronabesmettingen hard toeneemt. Onder andere Italië, Frankrijk en Spanje eisen van reizigers uit China dat ze zich testen op het coronavirus.

De eerste landen hebben om 11.00 uur Nederlandse tijd het nieuwe jaar ingeluid. Het gaat om de kleine eilanden Samoa, Tonga en Kiribati in de Grote Oceaan. Voor het eerst in drie jaar gelden bij de vieringen geen coronabeperkingen.

De centrale (kinder)vuurwerkshows van Hilversum Viert om 19.30 uur vanavond en middernacht gaan niet door. De gemeente heeft besloten om de shows te schrappen vanwege de ongunstige weersverwachting. Er wordt namelijk stormachtige wind voorspeld.

Volgens NH Nieuws-weerman Jan Visser is er in onze provincie vanavond namelijk kans op windstoten tot 90 km per uur, gecombineerd met regen. Vanwege die (mogelijk) stormachtige omstandigheden, besloot de gemeente zaterdagochtend in overleg met de organisatie van de shows tot de afgelasting.

Teleurstelling

De Hilversumse burgemeester Gerhard van der Top is teleurgesteld, maar hij zegt dat hij geen andere keuze had. "Het was natuurlijk geweldig om na twee lange coronajaren weer de traditionele centrale vuurwerkshows te mogen organiseren op het Marktplein om samen met inwoners van Hilversum de jaarwisseling te vieren. Maar het risico onder deze slechte weersomstandigheden is helaas te groot."

Het is een grote domper, aldus de burgervader. "Het is voor alle betrokkenen teleurstellend, niet in de laatste plaats voor de inwoners van Hilversum zelf. Maar veiligheid gaat boven alles." Ook de rest van het oudejaarsprogramma komt te vervallen.

Waar de meeste mensen proosten tijdens oud en nieuw, zijn er talloze hulpverleners die een compleet andere avond beleven. Zij staan paraat en komen in actie tijdens de jaarwisseling, zodat iedereen een fijne en vooral veilige avond heeft. NH Nieuws maakte een drieluik van hulpverleners in onze provincie, waarin personeel van de brandweer, ambulance en politie je een inkijkje geeft in hun oud en nieuw.    

Voor hoofdagent Jan* (33) van basisteam Hoorn, is het draaien van een dienst tijdens oud en nieuw inmiddels niks nieuws meer. Bijna vijf jaar werkte hij als centralist op de meldkamer en als verbindingsspecialist van de Mobiele Eenheid (ME), ook tijdens de jaarwisselingen. 

"Ik kan me nog wel een voorval herinneren tijdens een oud en nieuwdienst. Er was toen halverwege de nacht nog veel onrust in een buurt. Een groep van ongeveer 25 jongeren veroorzaakte brandjes en meer. Er werd toen écht zwaar vuurwerk afgestoken, het leken wel explosieven. Het team probeerde de groep uit elkaar te krijgen, maar ze waren erg beweeglijk, dus dat was lastig. Ze bleven zich verspreiden door de wijk. Hierbij is de ME toen ingezet."

"Je probeert geweld te voorkomen, maar het gebeurt dat er collega's en andere collega's worden mishandeld. De meeste mensen zijn in de periode rond de jaarwisseling vrij, gebruiken alcohol, dan wel andere zaken. Grenzen worden verlegd. Zelf ben ik gelukkig nooit slachtoffer geweest van geweld."

Tekst gaat verder onder de foto. 

"We proberen ons zoveel mogelijk open te stellen voor de mensen waar we terechtkomen. Dus low profile het gesprek aangaan als er ergens een feestje is. Zodra we moeten ingrijpen, wordt het begrip vanuit de mensen vaak minder, dat merk je wel. Mijn boodschap naar de mensen zou zijn: ga het feest niet verstoren voor jezelf en voor anderen. Laat de politie zijn werk doen."

Tweede gezin op werk

"Wij zijn er om de ordeverstoring aan te pakken, mensen mogen zich daar eerder in het jaar al bewust van worden. Denk om de hulpverleners die hun werk weer gaan doen en neem afstand als dat gevraagd wordt. Ga geen vuurwerk gooien, ga niet mishandelen. Denk gewoon bij jezelf: we gaan door met het feestje."

"Dit jaar ben ik 's nachts een keer vrij en draai ik een avonddienst met het basisteam in het gebied. Ik hoop om 23.00 uur klaar te zijn, zo kan ik nog wel op tijd thuis zijn voor het proostmoment. Tijdens oudejaarsnacht draai je wel een speciale dienst, zo noemen we dat. Wat je normaal met je gezin doet, doe je nu met je tweede gezin op werk. Als je kijkt naar hoe vaak je je gezin ziet en hoe vaak je je collega's ziet, kun je dit echt wel zo noemen."

Een andere hulpverlener die zich jaarlijks inzet tijdens oud en nieuw is Raymond Bouwer (49). Raymond is al 24 jaar bevelvoerder bij de brandweer en vrijwilliger voor post Zwaag bij de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord. 

Weg door vuurwerk banen

"Tijdens de jaarwisseling werken we in Hoorn sowieso met vrijwilligers. Dat houdt in dat wanneer wij vanuit huis naar de kazerne moeten, er eerst een weg moet worden gebaand door het vuurwerk heen. Op het moment dat de pieper gaat is het spannend of we op tijd en veilig bij de kazerne kunnen komen. We hopen dan ook altijd dat mensen de hoofdwegen vrijhouden van vuurwerk, zodat we van en naar de kazerne toe kunnen."

"Er zitten tijdens deze oudejaarsavond zo'n zes vrijwilligers klaar om opgeroepen te worden. We drinken daarom allemaal geen alcohol en hebben precies 4,5 minuut om naar de kazerne te komen en die meteen te verlaten. Mijn auto staat klaar voor de deur, mijn kleding zit in de tas en ik heb mijn schoenen al aan. Binnen 30 seconden zit ik in de auto en rijd ik weg. Gelukkig laat ik mijn vrouw dit jaar niet alleen achter, want we hebben buren over de vloer."  

Tekst gaat verder onder de foto. 

"We zijn tijdens deze avond en nacht extra waakzaam. Alcohol of drugs spelen namelijk wel mee met hoe mensen zich gedragen. Normaal gesproken stappen we met zes man tegelijk uit, maar tijdens oud en nieuw stapt alleen even de bevelvoerder uit, of met twee manschappen. We zitten veiliger in de auto dan op de straat. Het is weleens gebeurd dat we een buitenbrand hadden tijdens een jaarwisseling, en dat mensen vuurwerk begonnen te gooien naar de hulpverleners. Vaak zijn het mensen die iets te vaak in het glaasje hebben gekeken en niet begrijpen waarom we daar zijn."

"Voorgaande jaren was het aardig rustig met het aantal meldingen, ook vanwege de coronatijd en het vuurwerkverbod dat is geweest. Ik durf niet te zeggen hoe het dit jaar gaat worden, want alles mag weer. Misschien vieren de mensen het dit jaar juist daarom wel iets extra. Geniet, heb plezier, maar houd het veilig voor jezelf en voor anderen. Geef hulpdiensten vooral de ruimte om hun werk te doen. We komen omdat iemand hulp nodig heeft of omdat er een onveilige situatie is. Wij zijn ook het liefste thuis."

Tekst gaat verder onder de foto. 

De laatste hulpverlener van het drieluik is ambulanceverpleegkundige Jorin* (31). Hij is inmiddels vijf jaar ambulanceverpleegkundige en draaide voorgaande diensten vanuit post Heemskerk. Dit jaar draait hij dienst vanuit post Velsen. Hij miste tot nu toe maar één dienst, "Vanwege de 60e verjaardag van mijn schoonmoeder, die is op 1 januari jarig."

Grenzen verleggen 

"Oud en nieuw bestaat voor het grote deel uit alcohol, drugs en geweld. Wat je veel ziet ten opzichte van normale diensten, is dat er met oudejaarsavond heel veel mensen zijn die alcohol gebruiken en dat iedereen wakker is. We krijgen te maken met volwassenen die normaal niet zoveel drugs gebruiken of alcohol nuttigen. Ze verleggen hun grenzen. Het gebeurt ook dat we ergens komen om te helpen omdat iemand niet wakker te krijgen is door teveel alcohol. Wij hebben daar een trucje voor. We gebruiken een pijnprikkel om iemand wakker te krijgen en knijpen dan in een specifieke spier. Als iemand niet wakker wordt, nemen we diegene mee naar het ziekenhuis."

"Ook is het opvallend en zorgelijk dat er ook steeds meer jongeren van veertien, vijftien of zestien jaar écht flink diep in het glaasje kijken. Ze zijn dan alleen thuis met hun vriendjes en vaak weten hun ouders dit niet. Soms zitten er zelfs ouders bij die dit drinkgedrag oké vinden, omdat het oud en nieuw is. Daar doen we dan wel wat mee, we maken dan een melding bij Veilig Thuis."

"Gelukkig heeft de ambulance een goede naam. Persoonlijk ben ik ooit getuige geweest van geweld tijdens de jaarwisseling, maar ik ben nooit slachtoffer geweest. Er is toen ook iemand aangehouden. Tijdens deze viering komt het geweld negen van de tien keer doordat mensen al opgefokt zijn, onder invloed zijn van drugs of drank of omdat er sprake is van adrenaline."

"Het houdt echt op als iemand echt over onze grenzen gaat. Dan zeggen we: je gaat je nu gedragen of de hulp houdt nu op. Wij willen mensen helpen, mensen die het echt nodig hebben. Het is niet zo dat we oneindig ambulances hebben om in te zetten. Je merkt dat er mensen zijn die te laat bellen en mensen die je voor een snotneus bellen."

Het is altijd afwachten wat de nacht brengt. Vaak begint het rustig, tot nu toe is dat tijdens mijn voorgaande jaren altijd zo geweest. Tot de klok twaalf uur slaat, dan gaat de pager en rijden we non-stop. Als het meezit en rustig blijft, proberen we samen te komen met ambulance Velsen en Heemskerk in het Rode Kruis Ziekenhuis. Daar proosten we, als het even kan, samen met de mensen van de spoedeisende hulp met een glas alcoholvrije Jip en Janneke-champagne."

Banketbakker Dennis Goemans verkoopt net als veel andere bakkers oliebollen op de laatste dagen van het jaar. Toch doet hij het net even anders: zijn corona-idee van een 'drive-through'-oliebollenkraam blijft ook na de epidemie. 

De bakker verwacht vandaag meer dan tienduizend oliebollen te verkopen. Daar draagt de verkoop via de drive-through behoorlijk aan bij. De bollen, beignets en flappen beginnen wel een kostbaar goed te worden. "We zijn wel iets omhoog gegaan met de prijzen. We hebben geprobeerd om het te beperken tot het noodzakelijke, maar we willen geen concessies doen op onze grondstoffen."

Kijk hier hoe de drive-through van bakkerij Goemans er uit ziet:

Goemans vertelt wat zijn oliebollen zo lekker maken. "Het begint met de beste grondstoffen in huis halen. We hebben eigen receptuur, we maken de oliebollen niet uit een standaard zakje. Het belangrijkste is dat we het vers maken: We bakken vanaf 2 uur 's nachts en dan de hele dag door."

Een man komt toevallig langs de drive-through en slaat zijn oliebollen in. "We kwamen net terug van met de hond wandelen en zagen dat bord staan en ik dacht: ik rijd meteen even langs. Goed hoor!"

De oliebollenafhaalstraat is de hele dag nog open aan de Strengweg 1 in Heemskerk. 

Na het mistroostige 2022 is het tijd om meer te gaan streven naar de economie van het geluk: de happynomie. Het Bruto Nationaal Geluk moet in 2023 net zo belangrijk worden als het Bruto Nationaal Product. We krijgen komend jaar met een recessie te maken, maar net als in 2008 trekt China de wereld daar weer uit. China gaat weer open na de corona-ellende. Chinezen gaan weer consumeren en zichzelf uitlaten. Ze komen hier weer op vakantie en kopen Nederlandse waar.

Alle gelukswensen rond de vorige jaarwisseling ten spijt zal het woord crisis niet zo vaak zijn gevallen als in 2022. Weliswaar ging Nederland weer van het slot na de coronamaatregelen, maar de klappen die mens en samenleving te verwerken kregen op tal van maatschappelijke, politieke, economische en intermenselijke terreinen waren en zijn niet mals.

De dagelijkse files zijn in 2022 teruggekeerd. Nu de coronamaatregelen zijn afgeschaald en we weer op kantoor werken, nemen de opstoppingen toe en staan we weer bumper aan bumper op de vaderlandse wegen.

De dagelijkse files zijn in 2022 teruggekeerd. Nu de coronamaatregelen zijn afgeschaald en we weer veel op kantoor werken, nemen de opstoppingen toe en staan we weer bumper aan bumper op de vaderlandse wegen.

Hij slaat geen dag over. Al 21 jaar lang neemt Texelaar Ruud van Holland (58) iedere dag een frisse duik in zee. In de zomer onder heerlijk warme omstandigheden en in de winterperiode wanneer de temperatuur soms ver onder het vriespunt is. "Sommige voorbijgangers kijken je vreemd aan als je 's morgens vroeg een duik neemt", zegt hij. "Maar neem van mij aan: het is verslavend. Als je uit het water komt, heb je een soort van 'overwinningsroes'."

Hij kan de dag niet beter beginnen. 's Morgens om kwart voor acht staat Ruud op het parkeerterrein van strandslag paal 15 klaar om een zeeduik te nemen. Dat doet hij meestal met een groepje enthousiastelingen die graag met hem mee gaan. "Enige tijd geleden heb ik een oproep geplaatst of mensen er iets voor voelden om mee te doen. Ik had toen ruim 20 reacties. We hebben nu een vast groepje van ongeveer 15 Texelaars die regelmatig de zee in duikt."

Hij houdt van het strand en de zee. "We hadden voorheen een strandhuisje en toen zwom ik iedere dag in zee." Echter, toen de strandhuisjes in de winterperiode van het strand af moesten, bleef Ruud iedere dag zwemmen. "Ik moet wel een keertje stoppen in de maand november, dacht ik destijds. Maar je lichaam raakt gewend aan de kou. En op een gegeven moment is het ook gewoon de 'kick' om iedere dag in zee te zwemmen."

Hij rookte een pakje per dag. "Maar 22 jaar geleden ben ik gestopt met roken. Nu heb ik een andere verslaving. Het is eigenlijk een gezondere verslaving." Dit zit hem in het feit dat het lichaam hormonen aanmaakt, zegt hij zelf. "Endorfine, dat is een soort pijnstiller. En dopamine, dat zorgt ervoor dat je in een stemming komt waarbij je denkt dat je de hele wereld aan kunt."

Na de zeeduik even douchen thuis. Met koud water uiteraard. En daarna aan het werk in de Texelse bierbrouwerij. Daar legt hij aan klanten alles uit over het brouwproces van het Texelse bier.

Hij komt door zijn bijzondere hobby met allerlei mensen in contract. Bijvoorbeeld met de Randall Green uit het Amerikaanse Arizona die boeken schrijft over wat mensen doen in het leven en over extreme sporten. "Hij zei dat hij mij een keer wilde bezoeken op Texel. Dan denk je natuurlijk: dat zal wel. Maar op een gegeven moment appte hij dat hij in Amsterdam was. Daar heb ik hem opgepikt en enkele weken terug toen het zo enorm koud was, zijn we de zee ingedoken. Hij voor de eerste keer. Maar ook hij had een soort euforische stemming toen hij het water uit kwam."

Deze week waren er ook gasten, waaronder de Belg Jelle Rogiers, zijn vrouw en hond. Hij staat in korte zwembroek en t-shirt te wachten met de groep op de parkeerplaats. Jelle neemt regelmatig een ijsbad. Zijn vrouw heeft het een keer geprobeerd, maar gaat niet meer de ijskou in. "Iedere gek heeft zijn gebrek", zegt zij lachend als zij haar man met hond de zee in ziet gaan. "Maar dit is niets voor mij, veel te koud", zegt ze diepgedoken in haar winterjas.

Na de winterduik beoefent Jelle de 'horse stance'. Een soort techniek om de spieren op te warmen. Tweeling Freya en Sarah Eshuijs doen in hun bikini onder het paviljoen een paar minuten mee om ook weer op te warmen. Jelle leerde de techniek van Wim Hof, de 'iceman' die diverse kouderecords op zijn naam heeft staan. Hof ontwikkelde een methode waardoor mensen beter bestand tegen koude zouden kunnen zijn.

Bij het zwemmen in zee is het belangrijk dat je controle hebt over de ademhaling, zegt Ruud. "Als je naar zee loopt kun je twee dingen doen. Het water in gaan of vluchten en je handdoek opzoeken. Belangrijk is dat je controle houdt. Eerst krachtig inademen via buik, borst en neus. En daarna diep uitademen."

Bij geen controle kan men gaan hyperventileren. "Dan raak je in paniek, dat moet je voor zijn. Want anders kun je verdrinken." Hij vindt het ook belangrijk om met een maatje te duiken, zodat er controle is. "Eenmaal in het water kom je in een soort flow. Dat is het goed vol te houden."

Belangrijk is ook dat je op dezelfde plek het water uit gaat als dat je er in bent gegaan. "Voor je het weet drijf je af. En dan is het een lange terugweg naar je handdoek. Vooral die terugweg in een koud windje is niet prettig. En dan heb je ook nog ijskoude voeten zonder gevoel."

Ziek is hij niet geweest in de periode dat hij in zee duikt. "Behalve vorig jaar met Corona. Maar toen was de halve ploeg van de bierbrouwerij ziek. Dit duurde bij mij anderhalve dag, toen lag ik weer in het water." De werking van het immuunsysteem werkt beter, zegt Ruud. "Je bent beter bestand tegen virussen. Je bloedsomloop is beter en je kunt uitstekend slapen." 

Inmiddels is hij ook een 'hit' op Instagram onder de naam Island_iceman. Ruim 66.000 volgers. "Ik ben gemiddeld een dag per week bezig om vragen te beantwoorden." Hij vindt het gewoon leuk om met mensen in zee te duiken. "Niets commercieels, wie mee wilt, gaat gewoon mee." 

Nog bijzondere dingen meegemaakt? "Ja met ijs duiken in de Waddenzee. Een wak maken en dan je er voorzichtig in laten zakken. Toen ik net in het wak lag, kwamen er mensen aangerend. Ze dachten dat er iemand aan het verdrinken was.... " En die keer dat hij niet als enige in het water lag. "Toen spoelden er ineens vijf walvissen aan op het strand. Dat zijn ook van die dagen die je niet snel meer zult vergeten."

Alle reizigers uit China die vanaf 5 januari naar Nederland komen, kunnen op Schiphol gratis een coronazelftest doen. Dat schrijft minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid) aan de Tweede Kamer. Als zij positief testen, wordt de reizigers op het hart gedrukt het isolatieadvies na te leven.

Reizigers uit China die op Schiphol aankomen krijgen vanaf 5 januari een gratis coronazelftest aangeboden. Dat heeft minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid vandaag aan de Tweede Kamer laten weten. Bij een positieve testuitslag wordt geadviseerd om in isolatie te gaan. Chinezen mogen na jarenlange lockdowns en strenge coronaregels het land weer verlaten. KLM grijpt de versoepeling aan om het aantal vluchten tussen Schiphol en China te verdubbelen.

Kuipers gaat met de vrijwillige zelftests en isolatieadvies niet zo ver als zijn ambtsgenoten in Spanje en Italië. Die landen eisen van reizigers uit China bij aankomst een negatieve testuitslag. Spanje neemt ook genoegen met een geldig vaccinatiebewijs.

Volgens Kuipers is er in Nederland nog geen wettelijke basis om reizigers uit China te dwingen voor vertrek zich te laten testen of te verplichten in quarantaine te gaan. Bij verslechtering van de situatie in China wil hij het liefst wel naar die maatregelen toe, maar benadrukt dat de Eerste Kamer zich daarvoor eerst over een wetsvoorstel moet buigen. Om die reden vraagt de minister het parlement om haast te maken.

Onderzoek naar riool

Kuipers laat het RIVM meer onderzoek doen naar sporen van het coronavirus in het rioolwater op Schiphol. China heeft momenteel een geel reisadvies. Sinds de versoepelingen in het land neemt de verspreiding van het virus toe en is de druk op de gezondheidszorg hoog.

KLM

KLM heeft na de Chinese versoepelingen aangekondigd het aantal vluchten tussen Schiphol en China te zullen opvoeren van drie naar zes keer per week. Voor de coronacrisis vloog KLM 25 keer per week naar meerdere bestemmingen in China.

Nog een paar uur en dan laten we dit enerverende jaar achter ons. Stonden 2020 en 2021 in het teken van corona en de vernietigende gevolgen van het virus, 2022 zal de geschiedenisboeken halen als het jaar van de verschrikkelijke oorlog.

Er komt een einde aan de stijgende woningprijzen in Amsterdam. Dat is de verwachting van Bureau OIS van de gemeente. Het onderzoeksbureau houdt er zelfs rekening mee dat de prijzen omlaag gaan, maar houdt wel een slag om de arm. 

Dat blijkt uit het document 'Ontwikkeling in woningprijzen in Amsterdam'. Van januari 2015 tot januari 2022 was de prijsstijging in Amsterdam nog +144%, terwijl het in Nederland +95% was. De coronacrisis had nauwelijks invloed op de woningmarkt in de stad, want de huizenprijzen bleven stijgen. 

Kentering

Vanwege de gestegen hypotheekrentes zag Bureau OIS dit jaar wel een kentering op de woningmarkt in Nederland. Kopers kunnen minder lenen en zijn daardoor terughoudender. Dit is overigens nog niet in de Amsterdamse cijfers te zien, want de cijfers die het bureau gebruikte zijn niet ouder dan september van dit jaar.

"De recent ingestelde opkoopbescherming kan bijdragen aan een daling van de vraag naar woningen en daarmee de prijzen meer beteugelen", schrijft het onderzoeksbureau. "Ook de gestegen rente zal helpen om de vraag te verkleinen en de prijzen te drukken. De verwachting is dan ook dat de prijzen in Amsterdam niet verder zullen stijgen, en wellicht iets gaan dalen."

Bureau OIS zag ook dat woningen die voor de Tweede Wereldoorlog zijn gebouwd vaak duurder zijn dan nieuwere woningen. Dit komt vanwege de 'karakteristieke bouwstijl'. Woningen die na 2010 gebouwd zijn, zijn wel relatief duur. "Deze nieuwe woningen hebben vaak veel wooncomfort (isolatie, goede onderhoudsstaat) en beschikken vaak over een eigen buitenruimte en parkeerplaats, waarmee de prijzen hoger liggen."

Kleinere woningen

Verder zijn ook kleinere woningen, van minder dan 60 vierkante meter, relatief duur. In 2021 was de gemiddelde prijs per vierkante meter 9.600 euro en ging het bij grotere woningen om een gemiddelde prijs van 6.800 euro per vierkante meter. De kleinere woningen stegen ook harder in prijs dan de grotere woningen. 

Volgend jaar verwacht Bureau OIS meer cijfers te hebben waaruit blijkt dat de prijzen nu ook daadwerkelijk gelijk blijven of zelfs dalen. 

Het aantal positieve coronatests is in de afgelopen dagen iets gedaald. Ook het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is iets afgenomen.

Op verschillende plekken is het verboden om vuurwerk af te steken en niet iedereen houdt van harde knallen, Micha van Hoorn van Feelgood Vuurwerk in Amsterdam-Noord heeft daar een oplossing voor: virtueel vuurwerk. De opbrengst van de verkoop gaat naar het goede doel. 

"Het is eigenlijk heel simpel", vertelt Micha over de techniek op NH Radio. "Het is een augmented reality techniek, dus dat betekent dat je vuurwerk kunt afsteken op je mobiele telefoon." Feelgood Vuurwerk heeft een aantal designers gevraagd om hun versie van vuurwerk te laten zien. Het verschilt dus per 'vuurwerkpakket' wat je te zien krijgt. "Het initiatief is in coronatijd ontstaan, toen er een algeheel vuurwerkverbod gold." 

NH Radiopresentator Pieter Kok heeft een beetje AR-vuurwerk gekregen van Misha. Hij richt de camera van zijn telefoon op de tafel in de radiostudio en 'steekt het aan'. "Nou, er stijgt een hele raket op zo van de tafel", zegt hij verrast. "Dit is wel leuk om mee te maken inderdaad!"

Jassen 

De opbrengst van het initiatief gaat naar de Sheltersuit Foundation. "Dat is een organisatie die zich inzet voor daklozen in de wereld", zegt Misha. "Dat is een mooi initiatief in deze koude donkere dagen." Zij maken jassen die dichtgeritst kunnen worden tot slaapzak, slaappakken genoemd. De kosten voor zo'n slaappak van gerecycled materiaal zijn 300 euro. "Vorig jaar hebben we 80 jassen naar de Regenboog kunnen brengen en die waren heel snel weg", zegt Micha. "Dit jaar gaan we voor 100!" 

Het doel gaat hem erg aan zijn hart. "Ik vind dat er niemand op straat zou moeten slapen in Nederland, maar als het dan toch zo is, wij willen ze een jas geven zodat er niemand doodvriest." De Sheltersuit Foundation werd opgericht nadat er iemand doodvroor in Enschede in 2014. 

Ludieke actie

Feelgood Vuurwerk wil het echte vuurwerk niet weg hebben. "We zijn gewoon een ludiek alternatief voor consumentenvuurwerk, wat je misschien in je eigen gemeente niet meer mag afsteken." 

Het initiatief heeft niet alleen een webshop, er is ook een standje aan het IJ in Amsterdam-Noord. "Daar kun je je, net als in een echte vuurwerkwinkel, verlekkeren aan allerlei mooie visuele presentaties." Misha geeft toe dat het wel echt iets anders is dan een grote vuurpijl afsteken. "Als je vuurwerk heel leuk vindt, moet je dat ook vooral gaan doen. Het is niet een soort vleesvervanger." 

Aan het hoesten, proesten en snotteren? De klachten van griep en Covid lijken behoorlijk op elkaar. Experts leggen de (kleine) verschillen uit: „Langzamerhand rijst de vraag welke je beter kunt hebben.”

Aan het hoesten, proesten en snotteren? De klachten van griep en Covid lijken behoorlijk op elkaar. Experts leggen de (kleine) verschillen uit: „Langzamerhand rijst de vraag welke je beter kunt hebben.”

Mensen slaan weer flink in met champagne, cava, prosecco en andere bubbel- en mousserende wijnen om het glas te heffen op oud en nieuw na twee jaar met coronabeperkingen.

Ongevaccineerde reizigers uit China moeten bij aankomst in Spanje een coronatest doen. Gezondheidsminister Carolina Darias maakt vrijdag bekend dat ze dit noodzakelijk vindt. De meeste andere lidstaten van de Europese Unie hebben nog geen maatregelen genomen.

Zuid-Korea en Maleisië scherpen de coronamaatregelen aan vanwege de oplopende besmettingscijfers in China. Reizigers uit China moeten bij aankomst in Zuid-Korea met een test bewijzen dat ze niet besmet zijn met het coronavirus. Maleisië controleert zelfs alle mensen die het land in willen reizen op koorts.

2022 was een jaar van grote hoogten en diepe dalen, stelt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in het jaaroverzicht. Stonden de twee voorgaande jaren in het teken van corona, in 2022 domineerden vooral de gevolgen van de oorlog in Oekraïne.

Het afsteken van vuurwerk is dit jaar in Amsterdam verboden. Toch lijkt dat bij feestwinkel Witbaard in De Pijp geen belemmering te zijn. De klanten stromen binnen en nemen voor honderden euro's aan vuurwerk mee. Al gaan veel Amsterdammers niet in de stad de jaarwisseling vieren.

Fonteinen, cakeboxen en ook nog wat sterretjes worden meegenomen op de eerste verkoopdag van vuurwerk. Bij Witbaard aan de Ferdinand Bolstraat moet de grootste drukte nog komen, maar daar maakt eigenaar Johan zich niet zo druk om. "Oudjaarsdag is altijd de drukste dag en dan valt het dit jaar ook nog eens op een zaterdag. Het wordt echt wel druk dan", zegt hij. 

Regels

Het afsteekverbod is door de gemeente ingesteld, vanwege ernstige incidenten tijdens de jaarwisseling van 2019 naar 2020. In 2020 was er al een verbod, maar omdat er landelijk tijdens de coronajaren een vuurwerkverkoop en -afsteekverbod gold, gaat het afsteekverbod dit jaar pas voor het eerst in. 

In totaal zijn er deze jaarwisseling twaalf gemeenten met een afsteekverbod, waaronder ook Amsterdam. Een verbod op de verkoop is niet mogelijk, vanwege de landelijke wet- en regelgeving. 'Kindervuurwerk' mag wel worden afgestoken, zoals fakkels, sterretjes en grondbloemen. 

Buiten Amsterdam

Vele ouders en kinderen verlaten de winkel met volle tassen gevuld met vuurwerk. "Mijn vader betaalt, maar als ik zou betalen, zou mijn spaarpot leeg zijn," zegt een jongen. Op de vraag waar het vuurwerk wordt afgestoken, is het antwoord veel buiten Amsterdam. Op Schiermonnikoog, in Almere of in Amstelveen: daar mag het siervuurwerk wél de lucht in.

Toch denkt Johan niet dat mensen in Amsterdam knalloos Oud en Nieuw gaan vieren. "De gemeente heeft aangegeven dat er niet gehandhaafd zal worden en de afgelopen twee jaar was er ook een vuurwerkverbod, zelfs een verkoopverbod. Toen werd er ook gewoon afgestoken."

Vanaf 7:00 uur 's ochtends zaten de kroeggangers in Café de Werf in Hauwert al aan de alcohol. De tweede editie van het WK Barkrukzitten is namelijk vanochtend van start gegaan. Het idee: zo lang mogelijk achter elkaar proberen te blijven zitten op je barkruk. "Je zit naast elkaar en dan komen de mooiste verhalen van vroeger", zegt Sebastiaan Redeker. 

Spelregels

Het idee is om het record van vorig jaar te verbreken, wat betekent dat de kroeggasten langer dan vijftien uur moeten zitten. Wel is er elk uur 320 seconden de tijd voor toiletbezoek. Drink je meer, dan krijg je er per drankje 30 seconden extra pauzetijd bij.  "Het café zit lekker vol, we hebben er een dj bij. Het allermooiste is het samenzijn", aldus Sebastiaan.

Het idee is bedacht door de vader van Sebastiaan, die ook een café had vroeger. Daarna is het al een hele tijd niet meer gedaan. Maar vorig jaar met corona, toen mensen in beperkte aantallen toch moesten zitten aan tafels, heeft Sebastiaan hetzelfde soort toernooi georganiseerd. Vorig jaar echter twaalf uur, nu proberen ze vijftien. 

Het aantal mensen in China dat per dag sterft aan de gevolgen van corona is in een week tijd ongeveer verdubbeld naar 9000. Dat schat het Britse onderzoeksbedrijf Airfinity, dat gespecialiseerd is in gezondheidsdata. Het bedrijf baseert zich onder andere op gegevens van de Chinese provincies.

Het is stil in de hallen van de visafslag in Den Helder. Donderdag 22 december werd de laatste vis geveild en sindsdien worden er alleen nog maar wat zaken afgerond en opgeruimd. De visafslag in Den Helder is permanent gesloten. Bedrijfsleider Bert de Groot vindt het een drama: “Dit haal je nooit meer terug.”

Bedrijfsleider Bert de Groot zag de visserij in Den Helder afnemen door de jaren heen. Hij werkt inmiddels al 36 jaar bij de visafslag. “Vanaf mijn zestiende. Ik was eigenlijk nog te jong maar werd toch aangenomen. De visserij en Den Helder zijn altijd met elkaar verweven geweest. Zocht je een bijbaantje, dan kon je naar de visafslag. Zomerwerk of gewoon maar een paar uurtjes, je kon er altijd terecht. Dat is nu permanent voorbij.”

"De visafslag is er ook al heel lang. Generaties hebben er gewerkt, dat stopt ineens. Dat is heel triest, voor de visserij maar ook voor families. Het gaat niet alleen over de visafslag, maar ook over bedrijven die spullen leverden aan de kotters, bakkers, slagers, groenteboeren, noem maar op.”

De sluiting van de visafslag was onvermijdelijk, maar voelt toch nog onwerkelijk voor De Groot. “Het einde zat er al wel aan te komen, dus dat went wel, al klinkt dat misschien gek. Maar ik had niet kunnen denken dat het zo zou eindigen. Ondanks heel veel cameraploegen en heel veel interviews, gaan de deuren toch dicht.”

De Groot zag de gehele visserij in 36 jaar tijd veranderen en vooral afnemen. De laatste jaren gebeurde dit in een stroomversnelling. Hij somt op: “Brexit, door natura 2000 gesloten gebieden, het opwarmende water waardoor ze steeds verder weg moeten vissen, het pulsverbod, windmolenparken, olieprijzen, geen bemanning, geen opvolgers”. De branche had al moeite om tijdens de coronaperiode overeind te blijven, maar toen daarna de oorlog in Oekraïne begon was dat de druppel voor veel vissers.

En geen visserij betekent ook geen visafslag. De Groot: “De laatste tijd haalden alle boten samen 1000 kisten schol binnen. In de jaren tachtig was dit 1000 tot 1500 kisten per kotter. We stonden dan met 190 man op de vloer te werken. Dat kun je je nu niet meer voorstellen.”

Zelf blijft hij nog wel aan het werk in Den Helder, om de vijf overgebleven Helderse kotters op te vangen en hun vis in vrachtwagens naar de visafslag in Den Oever te vervoeren. Maar voor de meeste van de 20 overgebleven werknemers is dit het einde van de rit.

“Ik heb collega’s die er al 40 jaar werken, je bent een eenheid, je wordt samen groot”, zegt De Groot daarover. “Dat gaat ook veranderen, dat moet ik ook zelf gaan ervaren. Het is over en uit, jammer. Je hebt zo lang met die mensen samengewerkt.”

In 36 jaar bij de visafslag heeft De Groot zoveel meegemaakt dat hij niet maar één favoriete herinnering kan bedenken. “Het waren hele mooie tijden”, zegt hij. “Ik heb genoten van de vis, de verscheidenheid, van alles wat hier binnen is gebracht: van haaien, tot tonijn, tot bommen en granaten.”

Bert laat een foto zien waarop hij op een gigantische tonijn zit van 320 kilo. “Een Deense kotter had die gevangen. Ze kregen hem niet in de boot gehesen dus hebben ze hem de haven binnen gesleept. Dat was rond 2000, dus al meer dan twintig jaar geleden. Ik ben toen voor de schaal op de vis gaan zitten. Heden ten dage zouden we dat nooit meer doen."

Tientallen bommen en granaten heeft De Groot langs zien komen, de meest recente nog in 2021. “Het leek op een olievaatje, maar ik vertrouwde het niet helemaal dus ik belde de politie. Het bleek een zeemijn te zijn, de EOD heeft hem opgehaald en tot ontploffing gebracht op het strand.”

Een selectie van de opgeviste objecten. Tekst gaat verder onder de foto: 

Naast mijnen en bommen werden er ook bijzondere dieren aangevoerd: “een voshaai, en een keer een dolfijn.” Al pratend komen er toch steeds meer herinneringen boven: “Vroeger donderde men alles in de zee: kwamen ze terug met halve auto’s, wasmachines, wastrommels. Je kan het zo gek niet verzinnen. Eén kotter kwam met 12 wasmachinetrommels terug.”

“De vissers zorgden de laatste 10 jaar zelf ook beter voor de natuur, ze namen dan het vuil mee. Je schrikt ervan wat er allemaal uit het water komt, mooi dat vissers opruimen.”

2023 wordt een onzeker jaar voor Bert, die eenzaam overblijft in de grote hallen in de haven van Den Helder. "Het is een spannende tijd, je weet vandaag niet wat er morgen gebeurt."

Nu de Chinese toerist weer op pad kan, nemen de zorgen toe dat reizigers het coronavirus met zich meenemen. Verschillende landen nemen maatregelen, Nederland nog niet. In Europees verband wordt donderdag echter toch bekeken of er niet iets moet gebeuren. ,,Nederland kennende gaan we weer overwegen totdat er een nieuwe variant al wijdverspreid is.”

Het zou eigenlijk vorig jaar al moeten gebeuren, maar dit jaar is het dan echt zo ver: op verschillende plekken in de stad kun je met oud en nieuw naar een vuurwerkshow kijken. De grootste is op het Museumplein, maar ook in Nieuw-West en in Noord zijn er shows.

Sinds de vorige jaarwisseling geld er een verbod op het afsteken van consumentenvuurwerk in de stad. Om mensen toch een alternatief te bieden, worden er door de gemeente meerdere vuurwerk- en lichtshows in de stad georganiseerd. Die hadden er de vorige jaarwisseling eigenlijk ook moeten zijn, maar door de toen geldende coronamaatregelen gingen ze niet door.

Museumplein

Dit jaar zijn de shows er dus voor het eerst wél. De grootste staat op het Museumplein. Die Electric Fireworks-show begint om 23.00 uur, het hoogtepunt komt (uiteraard) om 0.00 uur. Om 0.15 uur is de show afgelopen. AT5 nam al een kijkje bij de opbouw. Je kunt trouwens ook gewoon binnenblijven, want de show is live op AT5 te volgen.

A'DAM Toren

Voor wie niet kan wachten: de vuurwerkshow bij de A'DAM Toren in Noord begint al om 22.00 uur. De show in Noord is het beste te zien vanaf de kades van het IJ. Ook in de omliggende woonwijken, zoals NDSM, Overhoeks, de Van Der Pekbuurt en IJplein zou het te volgen moeten zijn. Ook dit schouwspel is om 0.15 uur afgelopen.

Tuinen van West

Ook diep in Nieuw-West kun je naar een vuurwerkshow kijken. Deze show in Tuinen van West begint om 23.00 uur en is net als alle shows om 0.15 uur afgelopen. Volgens de organisatoren wordt het 'een theatrale viering met vuur en fanfare'. Om rekening te houden met de dieren die in de omgeving wonen, is het vuurwerk hier minder hoog en hard als bij de andere shows. Het gaat vooral om 'draaiend en spuitend vuurwerk op ooghoogte', aldus de organisatie.

Alle vuurwerkshows zijn gratis toegankelijk.

Na twee jaar lang niks kunnen verkopen door de coronacrisis, gaat het nu als warme broodjes over de toonbank: vuurwerk. Vanaf vandaag mag het de komende drie dagen gekocht en opgehaald worden. "Denk dat driekwart van de voorraad al op is", vertelt Jeffrey Pelt van de Intratuin in Hoorn over wat er allemaal besteld is. 

"Als ik kijk naar het aantal bestellingen dat al gedaan is, dan is dat bijna verdubbeld", vertelt Jeffrey nuchter. "Klanten kopen eigenlijk van alles en nog wat." Er is niet een bepaald product wat harder gaat dan het ander, vertelt hij. 

"Ik denk dat mensen het gemist hebben. En ik zie om me heen dat de kleinere verkooppunten wegvallen, dus dan krijgen degenen die overblijven het drukker", verklaart Jeffrey over de toegenomen drukte.

Afhaalblokken gecreëerd

Sinds 8.00 uur zijn de deuren open van zijn winkel, er kan drie dagen lang vuurwerk gekocht en opgehaald worden. "We hebben voor de bestellingen afhaalblokken gecreëerd. Per blok krijgen we een vast aantal klanten. Per half uur zo'n veertig klanten." Op deze manier hoopt Jeffrey de stroom van mensen te regulieren. "Eerder je bestelling ophalen heeft geen zin", vertelt hij. "Dan staat het vuurwerk nog niet klaar."

Klanten die niet besteld hebben, kunnen ook nog vuurwerk kopen. "We zijn vandaag en morgen van 8.00 uur tot 21.00 uur open. Zaterdag tot 17.00 uur. Wat we nog beschikbaar hebben, kun je dan nog kopen."

Of Jeffrey zelf ook nog vuurwerk in huis haalt? "Geen idee nog. Ik kijk wel of er wat overblijft aan het einde. Maar dat zal weinig worden dit jaar."

Na twee jaar lang niks kunnen verkopen door de coronacrisis, gaat het nu als warme broodjes over de toonbank: vuurwerk. Vanaf vandaag mag het de komende drie dagen gekocht en opgehaald worden. "Denk dat driekwart van de voorraad al op is", vertelt Jeffrey Pelt van de Intratuin in Hoorn over wat er allemaal besteld is. 

"Als ik kijk naar het aantal bestellingen dat al gedaan is, dan is dat bijna verdubbeld", vertelt Jeffrey nuchter. "Klanten kopen eigenlijk van alles en nog wat." Er is niet een bepaald product wat harder gaat dan het ander, vertelt hij. 

"Ik denk dat mensen het gemist hebben. En ik zie om me heen dat de kleinere verkooppunten wegvallen, dus dan krijgen degenen die overblijven het drukker", verklaart Jeffrey over de toegenomen drukte.

Afhaalblokken gecreëerd

Om 8.00 uur gaan de deuren open van zijn winkel, dan kan er drie dagen lang vuurwerk gekocht en opgehaald worden. "We hebben voor de bestellingen afhaalblokken gecreëerd. Per blok krijgen we een vast aantal klanten. Per half uur zo'n veertig klanten." Op deze manier hoopt Jeffrey de stroom van mensen te regulieren. "Eerder je bestelling ophalen heeft geen zin", vertelt hij. "Dan staat het vuurwerk nog niet klaar."

Klanten die niet besteld hebben, kunnen ook nog vuurwerk kopen. "We zijn vandaag en morgen van 8.00 uur tot 21.00 uur open. Zaterdag tot 17.00 uur. Wat we nog beschikbaar hebben, kun je dan nog kopen."

Of Jeffrey zelf ook nog vuurwerk in huis haalt? "Geen idee nog. Ik kijk wel of er wat overblijft aan het einde. Maar dat zal weinig worden dit jaar."

De ministeries van Volksgezondheid (VWS) en van Buitenlandse Zaken zien nog geen aanleiding om maatregelen te nemen tegen de forse toename van het aantal coronabesmettingen in China. Nederland gaat bijvoorbeeld geen inreisbeperkingen aan Chinezen opleggen, door hen bij aankomst mogelijk te verplichten tot een coronatest, waartoe Italië, de Verenigde Staten, Japan en India wel hebben besloten.

De Verenigde Staten gaan coronatesten verplicht stellen voor reizigers uit China, Hongkong en Macau. Dat heeft de Amerikaanse gezondheidsautoriteit CDC gemeld. Het aantal besmettingen in China is fors opgelopen sinds Beijing de afgelopen weken de meeste coronamaatregelen heeft opgeheven na een zeldzame protestgolf.

Een lockdown en strenge coronamaatregelen domineerden Nederland een jaar geleden. Nu zijn alle maatregelen afgeschaald. In onze buurlanden moet alleen in Duitsland soms nog het mondkapje op.

Ze begonnen vol goede moed in een uitermate moeilijke tijd, het begin van de coronacrisis. Die overleefden Ronald en Priscilla Lesage nog. Maar de energiecrisis is ze te veel geworden. Ze stoppen met tegen de stroom in roeien. Hun eetcafé Aan de Sluizen in IJmuiden gaat dicht.

Ronald zegt dat doorgaan niet van realiteitszin zou getuigen. Er komt simpelweg te weinig geld binnen.

"We hebben er alles aan gedaan. Maar een biertje moet in het café tegenwoordig zó veel geld kosten, dat ik wel begrijp dat de mensen liever een kratje in de supermarkt halen en die thuis opdrinken." Maar pijnlijk is de beslissing wel: "We gaan de klanten echt missen", vertelt Priscilla. 

Urenlang wachten, personeelsgebrek, agressieve reizigers en een directeur die met de staart tussen de benen afdruipt: dat Schiphol een roerig jaar achter de rug heeft, zal niemand zijn ontgaan. Op de luchthaven blikt radiopresentator Patricia Nagelkerke met NH's luchtvaartverslaggever Doron Sajet terug op de chaos. "Internationaal staan we er slecht op."

Ook op andere Europese vliegvelden werd het geduld van reizigers en het uithoudingsvermogen van personeel afgelopen jaar flink op de proef gesteld, benadrukt Sajet. "Maar zo slecht als het hier op Schiphol ging, was het nergens." 

Schiphol minder populair

Een deel van de reizigers die steevast via Schiphol naar hun internationale bestemmingen vloog, kiest inmiddels voor andere luchthavens als Brussel Zaventem of Düsseldorf. "Ik heb het zelf deze zomer ook gedaan, ik ga hier niet in de rij staan, ik ben niet gek", aldus Sajet.

De NH-verslaggever vloog naar een niet-Schengenland - dus mét paspoortcontrole -  en koos daarom bewust voor een vlucht vanaf Rotterdam-The Hague Airport, in de volksmond beter bekend als Zestienhoven.

"Dat is wel een luchthaven van de Schiphol Group, maar het is er veel beter geregeld. Het is ook veel kleiner, maar daar hadden ze de organisatie beter op orde. Iets van twintig minuten security en nul minuten paspoortcontrole. Ik moest er wel voor naar Rotterdam, maar wat is dat nou? Veertig minuten rijden."

Maar niet alleen reizigers, ook luchtvaartmaatschappijen zijn klaar met de wanorde op Schiphol, merkt Sajet op. "Corendon heeft er voor gekozen het volgend jaar anders te gaan doen: minder Schiphol, ze gaan naar Brussel, naar Weeze, naar Limburg. Dan moet je daar naartoe: dan bieden ze wel aan dat je gratis kunt parkeren, ze maken het pakket leuk, maar ze kiezen ervoor om het ergens anders te doen." 

'Hongerloon'

Een van de redenen voor de chaotische taferelen was het gebrek aan personeel, waaronder beveiligers. En dat personeelsgebrek was weer een gevolg van het 'hongerloon' van tien à elf euro per uur dat ze kregen, en daarmee volgens Sajet 'de belangrijkste' oorzaak van de drukte. 

"Maar daar is nu wel iets aan gedaan, die mensen krijgen nu - maar ook volgend jaar - beter betaald. Volgend jaar zit het volgens mij boven de achttien euro per uur, dus dat zit dicht bij wat de GGD betaalt: twintig euro per uur", trekt hij de vergelijking met het loon van medewerkers in coronatest- en vaccinatiestraten.

Ook betere arbeidsomstandigheden moeten een nieuwe massale leegloop voorkomen. "De roosters worden beter, de pauzeruimtes worden opgeknapt. Dat maakt het werk allemaal aantrekkelijker", benadrukt Sajet.

"Als ze hier een workflow hebben waarbij mensen binnen tien minuten door de beveiligingscontrole kunnen, loont het ook voor de beveiligers. Dan hebben ze geen ellendige passagiers meer, een redelijk goed salaris, voorspelbare roosters, dan moet het goed komen."

Beterschap

Die belofte deed ook de nieuwe directeur Ruud Sondag een paar weken geleden. Sterker nog: volgens hem moeten de problemen Schiphol in het tweede kwartaal van 2023 verleden tijd zijn.

"Hij is een echte manager, straalt zekerheid uit", zegt Sajet over de opvolger van de opgestapte Dick Benschop. "Hij presenteert zichzelf als iemand die het binnen een jaar wel weet op te lossen."

Om de drukte beheersbaar te houden nam Schiphol afgelopen jaar meerdere maatregelen. Door vluchten te schrappen, is het aantal passagiers worden teruggedrongen en zijn de rijen verkleind, en passagiers mogen zich niet eerder dan vier uur van te voren in de terminal melden. 

Die maatregelen blijven hooguit tot april gelden, benadrukte Sondag eerder. Daarna móét het opgelost zijn. "Iedereen kijkt uit naar de meivakantie, want dat ging afgelopen jaar zo mis", besluit Sajet. 

Luister hier de volledige podcast terug.

Urenlang wachten, personeelsgebrek, agressieve reizigers en een directeur die met de staart tussen de benen afdruipt: dat Schiphol een roerig jaar achter de rug heeft, zal niemand zijn ontgaan. Op de luchthaven blikt radiopresentator Patricia Nagelkerke met NH's luchtvaartverslaggever Doron Sajet terug op de chaos. "Internationaal staan we er slecht op."

Ook op andere Europese vliegvelden werd het geduld van reizigers en het uithoudingsvermogen van personeel afgelopen jaar flink op de proef gesteld, benadrukt Sajet. "Maar zo slecht als het hier op Schiphol ging, was het nergens." 

Schiphol minder populair

Een deel van de reizigers die steevast via Schiphol naar hun internationale bestemmingen vloog, kiest inmiddels voor andere luchthavens als Brussel Zaventem of Düsseldorf. "Ik heb het zelf deze zomer ook gedaan, ik ga hier niet in de rij staan, ik ben niet gek", aldus Sajet.

De NH-verslaggever vloog naar een niet-Schengenland - dus mét paspoortcontrole -  en koos daarom bewust voor een vlucht vanaf Rotterdam-The Hague Airport, in de volksmond beter bekend als Zestienhoven.

"Dat is wel een luchthaven van de Schiphol Group, maar het is er veel beter geregeld. Het is ook veel kleiner, maar daar hadden ze de organisatie beter op orde. Iets van twintig minuten security en nul minuten paspoortcontrole. Ik moest er wel voor naar Rotterdam, maar wat is dat nou? Veertig minuten rijden."

Maar niet alleen reizigers, ook luchtvaartmaatschappijen zijn klaar met de wanorde op Schiphol, merkt Sajet op. "Corendon heeft er voor gekozen het volgend jaar anders te gaan doen: minder Schiphol, ze gaan naar Brussel, naar Weeze, naar Limburg. Dan moet je daar naartoe: dan bieden ze wel aan dat je gratis kunt parkeren, ze maken het pakket leuk, maar ze kiezen ervoor om het ergens anders te doen." 

'Hongerloon'

Een van de redenen voor de chaotische taferelen was het gebrek aan personeel, waaronder beveiligers. En dat personeelsgebrek was weer een gevolg van het 'hongerloon' van tien à elf euro per uur dat ze kregen, en daarmee volgens Sajet 'de belangrijkste' oorzaak van de drukte. 

"Maar daar is nu wel iets aan gedaan, die mensen krijgen nu - maar ook volgend jaar - beter betaald. Volgend jaar zit het volgens mij boven de achttien euro per uur, dus dat zit dicht bij wat de GGD betaalt: twintig euro per uur", trekt hij de vergelijking met het loon van medewerkers in coronatest- en vaccinatiestraten.

Ook betere arbeidsomstandigheden moeten een nieuwe massale leegloop voorkomen. "De roosters worden beter, de pauzeruimtes worden opgeknapt. Dat maakt het werk allemaal aantrekkelijker", benadrukt Sajet.

"Als ze hier een workflow hebben waarbij mensen binnen tien minuten door de beveiligingscontrole kunnen, loont het ook voor de beveiligers. Dan hebben ze geen ellendige passagiers meer, een redelijk goed salaris, voorspelbare roosters, dan moet het goed komen."

Beterschap

Die belofte deed ook de nieuwe directeur Ruud Sondag een paar weken geleden. Sterker nog: volgens hem moeten de problemen Schiphol in het tweede kwartaal van 2023 verleden tijd zijn.

"Hij is een echte manager, straalt zekerheid uit", zegt Sajet over de opvolger van de opgestapte Dick Benschop. "Hij presenteert zichzelf als iemand die het binnen een jaar wel weet op te lossen."

Om de drukte beheersbaar te houden nam Schiphol afgelopen jaar meerdere maatregelen. Door vluchten te schrappen, is het aantal passagiers worden teruggedrongen en zijn de rijen verkleind, en passagiers mogen zich niet eerder dan vier uur van te voren in de terminal melden. 

Die maatregelen blijven hooguit tot april gelden, benadrukte Sondag eerder. Daarna móét het opgelost zijn. "Iedereen kijkt uit naar de meivakantie, want dat ging afgelopen jaar zo mis", besluit Sajet. 

Luister hier de volledige podcast terug.

Het loopt storm bij het Hilversumse zwembad 't Gooische Bad sinds het zwembad gratis zwemlessen geeft aan kinderen en volwassenen die de lessen eigenlijk niet kunnen betalen. Het zwembad werd daarvoor sinds kort samen met de Hilversumse voedselbank en het Jeugdsportfonds. "Het probleem van mensen die zwemles niet kunnen betalen is erger dan dat we denken", vertelt eigenaar Shiva de Winter.

Al langere tijd leren gevluchte Oekraïense kinderen en volwassenen zwemmen in het Hilversumse bad. In de afgelopen maanden kreeg De Winter steeds vaker te horen dat er in zijn eigen woonplaats meer en meer kinderen zijn die vanwege de kleine beurs van hun ouders niet op zwemles kunnen.

Landelijk aandacht

Juist omdat de Hilversummer ook landelijk aandacht vraagt voor zwemveiligheid en het belang van zwemonderwijs benadrukt, besloot hij contact op te nemen met de lokale voedselbank en het Jeugdsportfonds. Op deze manier wil hij de helpende hand reiken aan Hilversummers die noodgedwongen een beroep moeten doen op de voedselbank.

Sinds een maand werken de drie samen. Dat er veel behoefte aan zwemles is, maakt De Winter wel op aan het aantal aanmeldingen. Inmiddels staat de teller op zestig. En iedere dag komen er nieuwe aanvragen binnen. Niet alleen vanuit Hilversum is er belangstelling voor zijn initiatief. Zo heeft ook de voedselbank in Huizen al bij hem aangeklopt. 

Topje van de ijsberg

"Dit is nog maar het topje van de ijsberg", meldt De Winter aan NH Nieuws. "Er zijn veel meer kinderen zonder zwemdiploma dan dat wij beseffen. We moeten onszelf achter de oren krabben; dit is echt de vergeten doelgroep die alleen maar groter is geworden", voegt hij eraan toe.

Wat hem naast de snelle tientallen aanmeldingen opvalt, is dat er veel 'oudere' kinderen zwemles willen volgen. In Nederland is het gebruikelijk om zo rond je vijfde te beginnen met lessen. Door alle wachtlijsten en achterstanden die zijn opgelopen door de lockdowns in coronatijd ziet De Winter een duidelijke verschuiving in leeftijd.

Grote groep

Veel kinderen die zich nu hebben aangemeld zijn boven de zeven jaar en er is zelfs een grote groep tien jaar of nog wat ouder is. "We hebben ook aanvragen binnengekregen van kinderen tot zeventien jaar en zelfs van acht volwassenen die hun diploma willen halen", geeft hij aan. 

Nog voordat de kinderen goed en wel begonnen zijn met het project 'Alle kinderen een zwemdiploma', doemt zich een groot probleem op. Het landelijke Jeugdsportfonds, dat het financieel mogelijk maakt dat de jongeren hun zwemdiploma kunnen halen, kampt met geldtekort.

Alle kinderen die zich voor het nieuwe jaar hebben aangemeld kunnen gewoon zwemmen bij De Winter, maar voor alle anderen resteert een plek op de wachtlijst bij het fonds. De Hilversummer zegt een poging te wagen om voor deze laatste groep op een andere manier een deel vergoed te krijgen. Zo moet er ruimte zijn en blijven voor nieuwe inschrijvingen.

Geen vervolg?

"We zouden dus geen vervolg kunnen geven aan dit project, wat gezien de toestroom echt doodzonde is", zegt een bezorgde De Winter. De Hilversummer kijkt dan vooral naar de gemeente. Hij hoopt dat Hilversum financieel wil bijspringen als een van de sponsors van het fonds, zodat het voor iedereen mogelijk wordt om het zwemdiploma te halen. Daarmee levert Hilversum een belangrijke bijdrage aan de zwemveiligheid is zijn redenering.