We worden steeds ouder. Na een coronadip heeft onze levensverwachting nu weer een stijgende lijn. Mannen worden bijna 80, vrouwen gemiddeld 83. Hoe is het om ouder te worden? Komt het met gebreken en vind je er geen bal aan? Of geniet je volop van je oude dag vol vrije tijd, kleinkinderen en leuke uitjes? 

Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat Nederlanders die in 2028 65 jaar zijn naar verwachting nog 21,05 jaar leven. De afgelopen jaren is die leeftijd enorm gestegen. De levensverwachting van 65-jarigen is tussen 1950 en 2019 toegenomen van 14,3 jaar naar 20,1 jaar.

De coronapandemie zorgde afgelopen twee jaar voor een daling. In beide jaren zijn ongeveer 10 procent meer mensen overleden dan verwacht. Inmiddels zit er weer een stijgende lijn in onze levensverwachting.

Genieten van ouder worden

Voor vrouwen is dat hoger dan voor mannen. Mannen worden nu gemiddeld 79,7 jaar en vrouwen 83 jaar. Nederland is al jarenlang aan het vergrijzen en neemt het aandeel van ouderen in de bevolking toe. Toch vinden veel mensen dat ouder worden helemaal niet erg. Ruim de helft van de 55-plussers in Nederland zegt te genieten van het ouder worden en minder dan 1 op de 10 voelt zich oud.

Hoe zit dat bij jou? Geniet jij ook van ouder worden of vind je het helemaal niks?

Schiphol is sinds kort deels eigenaar geworden van Maastricht Aachen Airport, maar wat krijgt de nationale luchthaven voor die investering van 4,2 miljoen euro? De toekomst van het Limburgse vliegveld hing aan een zijden draadje, maar met het belang dat Schiphol er nu in heeft genomen, is er weer een stip op de horizon. Maar Schiphol doet dit uiteraard niet alleen uit liefdadigheid.

De Provinciale Staten van Limburg besloten deze zomer dat Maastricht Aachen Airport open mocht blijven, mits er meer tegen het lawaai werd gedaan en aan de slag werd gegaan om te verduurzamen. Met het belang van Schiphol van 40 procent, trekken de twee luchthavens nu samen op om die opdrachten te kunnen vervullen.

Schiphol investeert vanzelfsprekend niet in een luchthaven ruim 200 kilometer verderop, zonder er zelf ook beter van te worden. Voor Schiphol biedt Maastricht kansen op het moment dat er hier gekrompen moet worden. Eind volgend jaar gaat het maximumaantal vluchten op Schiphol terug van 500.000 naar 440.000 per jaar.

Vluchten verplaatsen

Een deel van de vluchten van Schiphol kunnen mogelijk verplaatst worden naar Maastricht, waardoor de schade in Amsterdam beperkt kan blijven. Deze strategie is te vergelijken met de plannen voor Lelystad Airport. Die luchthaven moet van het kabinet open om een deel van de vakantievluchten van Schiphol over te nemen, zodat er genoeg zakenvluchten overblijven.

Russische vliegtuigen

Maastricht Aachen Airport had in 2019 ruim 16,5 duizend vluchten. Er worden daar vrachtvluchten, passagiersvluchten en privéjets afgehandeld. Op de luchthaven staat ook een flink aantal vliegtuigen die sinds de coronacrisis niet meer nodig zijn of vanwege sancties aan de ketting hangen omdat ze een Russische eigenaar hebben.

De 35e editie van het International Documentary Festival Amsterdam (IDFA) gaat vandaag van start. Het echtpaar Petra en Peter Lataster uit Oost is met hun film genomineerd voor een award in de categorie Beste Nederlandse film. 'Reis door onze wereld' laat het leven van de Latasters in de coronaperiode zien, van videobellen tot verwondering over de natuur in hun tuin. 

De documentairemakers kozen er in de periode van lockdowns en vele uren binnenzitten voor om van een nood een deugd te maken. "We zijn documentairemakers dus we moeten iets met deze situatie, dus we gaan gewoon filmen", schetst Peter Lataster zijn gedachtes uit die tijd. Zijn vrouw Petra vult aan: "En we hebben besloten in de binnentuin te filmen. Die is 7 bij 12 meter diep. Een luxe in tijden van een coronaperiode en in een stad wonend. We hebben er met veel plezier één jaar lang gefilmd."

Hoewel de tijd niet makkelijk was, want dierbare vriendin Ingrid Harms overleed en het leven beperkte zich voornamelijk tot hun huis, kijken ze op een bijzondere manier terug op het maakproces. "Meestal als je documentaires maakt kijk je wat verder weg van huis, maar wat zich op je deurmat afspeelt kan net zo interessant zijn", aldus Peter Lataster. En het schouwspel in de tuin tussen de dieren die daar leven bleek inderdaad interessant. 

Ze zijn weliswaar geen natuurfilmers, maar leerden zichzelf de kunst aan van het inzoomen op het wonderlijke leven van insecten en vogels in de tuin. "We hebben geleerd dat bladluizen prachtige diertjes zijn", aldus Petra. "Ze hebben ogen en beentjes en ze leven samen met mieren. En het is moord en doodslag in de tuin hoor."

Het echtpaar zag hoe een wesp een rups ving om aan zijn larven te voeren, hoe spinnen elkaar te lijf gingen, maar tegelijkertijd ook hoe kraaien een jong opvoedden. "We waren op een zeer zinnige manier bezig met ons vak en het was een zeer volle en rijke periode", blikt Petra terug. "Als onze vriendin Ingrid Harms niet overleden was, zou ik alleen maar denken 'wat een mooie tijd'."

IDFA duurt tot en met 20 november en de film 'Reis door onze wereld' is in verschillende zalen in de stad te zien. 

De coronacijfers zijn voor de vierde week op rij gedaald. Het leidt tot optimisme bij experts. „Als de situatie zo blijft, kan ik me niet voorstellen dat er nog aanvullende maatregelen nodig zijn.”

De najaarsgolf van het coronavirus lijkt snel uit te doven. Het aantal besmettingen daalt verder en verder, mogelijk naar het laagste niveau sinds mei, bijna zes maanden geleden.

Het begon met een kort optreden op een nagenoeg leeg Vrijthof in Maastricht. Daarna volgden de overige 351 gemeenten van Nederland. De bijzondere tournee die de Heerlense danser en choreograaf Joost Vrouenraets maakte tijdens de coronapandemie, is vastgelegd door fotograaf David Peskens. Het resultaat: een lijvig boek en een expositie in het gouvernement.

Prikken tegen corona hebben volgens een „voorzichtige schatting” van gezondheidsinstituut RIVM bijna 88.000 ziekenhuisopnames in ruim een jaar tijd voorkomen.

Elke maandag en donderdag ontvangt vrijwilliger Josje Toby uit Alkmaar tientallen nieuwkomers die Nederlands willen leren in het taalcafé van stichting Alkmaar Taal Thuis. De nieuwkomers zijn enorm blij met de hulp van Josje, maar op sociale media krijgt ze een boel haatreacties. "Ik zou graag het gesprek met deze mensen aangaan."

In het taalcafé van Taal Thuis in Ontmoetingscentrum Wijkwaard worden nieuwkomers geholpen met leren van de taal. "Maar het is geen school", legt Josje Toby uit. "Mensen gaan gezellig bij elkaar zitten, om de taal te oefenen, huiswerk te maken voor de inburgeringscursus, of spelletjes te doen voor de gezelligheid en leren hoe Nederlanders met elkaar omgaan. Het is écht gezellig."

Meer dan taal alleen

Josje heeft inmiddels een hechte band met de nieuwkomers. "Daar zit een vrouw uit Somalië, dat noem ik mijn Somalische zusje. Ze komt hier niet alleen om de taal te leren, het is veel breder dan dat. Als zij bijvoorbeeld een coronaprik moet halen, dan ga ik even met haar mee." Ook onderling ontstaan er vriendschappen tussen de nieuwkomers. "Ze voelen zich op hun gemak bij elkaar en ze weten elkaar te vinden als ze problemen hebben."

Tekst gaat verder onder de foto.

"Dit is Homayun, hij wordt 'de dokter' van de groep genoemd", vertelt Josje, die wijst naar één van haar leerlingen. "In Iran was hij verpleegkundige, daarom gaat iedereen uit de groep altijd eerst naar hem toe als ze iets hebben."

De taalbarrière is daarbij geen probleem volgens haar. "Het is voor hen het belangrijkst dat ze zich bij iemand op hun gemak voelen als ze over hun problemen praten. Hier zitten ze tenminste allemaal in hetzelfde schuitje. Ze komen er verder met vertaalapps wel uit."

Haat en onwaarheden

Josje verzorgt 'haar' nieuwkomers met veel liefde, maar krijgt ook een boel haat over zich heen op sociale media, met name op Facebook. "Er zijn veel misverstanden over de nieuwkomers", stelt Josje. "Wat ik ontzettend rot vind, is dat er zoveel onwaarheden en vooroordelen leven onder onze bevolking."

"Het is bijvoorbeeld helemaal niet zo dat er meer moslims zijn bijgekomen. En ja, in elke groep mensen zit een rotte appel. Maar in een groep nieuwkomers zitten er niet ineens méér." Josje nodigt daarom mensen die negatief reageren op sociale media uit om het gesprek aan te gaan. "Ik gun het ze om in het echt te zien hoe de nieuwkomers zijn. Dan zal het tegendeel bewezen worden."

Interactie

Het is volgens Josje belangrijk om nieuwkomers te helpen. "Dan heb ik het niet over de asielzoekers die hier nu nog heenkomen. Het gaat er juist om dat we de mensen die hier al zijn en blijven, op een positieve manier helpen; een bijdrage leveren aan hoe iemand zich hier thuis gaat voelen."

"Anders houden we altijd vast aan hoe het was, en krijg of houd je bijvoorbeeld getto's", stelt Josje. "In die wijken is geen interactie tussen Nederlanders en nieuwe Nederlanders. Dat is wat mij betreft het ergste wat er kan gebeuren in een land. Dan wordt het nooit één, nooit een samenhangend geheel."

"Ik plukte een tulp en gaf deze spontaan aan een Japanse reiziger, dat vrouwtje viel haast om, die vond dat zo bijzonder. Ik denk dat ze er nu jaren later nog aan terugdenkt." Anekdotes in overvloed, heeft de de 69-jarige Cees Pols van zijn tijd bij de Museumstoomtram. 17 jaar was hij toen hij begon. Deze week vierde de hoofdconducteur zijn gouden jubileum.

Pols is ruim 50 jaar vrijwilliger. Een waanzinnige periode die hij niet zomaar in een half uurtje kan samenvatten. Als 17-jarige jongen, woonachtig in Uithoorn, krijgt hij de liefde voor treinen mee van zijn oom, seinhuiswachter op station Hoorn destijds. "'Als 4-jarige stond je al met open mond naar de tram te kijken', zei mijn moeder altijd tegen mij. Dus ik weet niet beter." 

Nachtjes logeren bij zijn oom waren voor hem geen uitzondering. "Dan liep ik op het station rond te scharrelen. Toen ik een boekje onder ogen kreeg van de Museumstoomtram - dat heette toen nog anders - zei mijn moeder: 'Ga er eens kijken'. Die vond het wel tijd dat ik als tiener buitenshuis wat ging doen."

En zo ging het. Met 6,50 gulden zakgeld, reisde hij van Uithoorn met de bus naar Amsterdam, om daar weer de trein te nemen naar Hoorn. Weg was het zakgeld. Maar dat deerde niet voor wat er tegenover stond. "In november 1971, op een zaterdag, kwam ik daar. Ik kwam een bekende van mijn oom tegen, die reageerde enthousiast waarna ik een overall in mijn handen kreeg gedrukt."

Van stoker naar hoofdconducteur

Elke zaterdag reist hij van Uithoorn naar Hoorn. In de zomermaanden wordt hij stoker op de stoomtram. 's Winters was het voornamelijk klussen geblazen in de werkloods. "Het was toen nog heel amateuristisch, maar we wisten niet beter."

Toen Pols trouwde in 1979 kwam hij in Nibbixwoud te wonen. Dat is nog steeds zijn dorp. "Op een gegeven moment waren er hoofdconducteuren tekort. Toen ben ik een cursus gaan volgen bij de NS. Beëdigd door de kantonrechter in Hoorn, werd ik toen hoofdconducteur."

Parallel daaraan loopt Pols's carrière bij de douane op Schiphol. Waar hij 42 jaar in trouwe dienst is geweest. "Ik werkte 7 nachten achter elkaar, dat mag nu niet eens meer maar gebeurde toen wel. Als ik dan donderdag uit de nachtdienst vandaan kwam, ging ik niet naar bed maar naar de stoomtram om te rijden. Zo kwam ik weer in mijn slaapritme. Het is altijd een rode draad geweest in mijn leven."

Niet alleen het traject Hoorn-Medemblik heeft hij ontelbare ritten gemaakt. Ook naar Alkmaar voor het Alkmaars Ontzet, Utrecht, Amsterdam en zelfs het thuishonk Uithoorn ging hij in de jaren '80 met Bello naartoe. "Ik heb nooit bijgehouden hoeveel ritten het zijn geweest", zegt hij lachend.

Jubileum binnen een jubileum

Zo komt hij ook op stations waar de stoomtram normaal niet stopt. "In Abbekerk hebben we een familie opgehaald die ging trouwen. In de tram sneden we de bruidstaart aan. Dat was een prachtige dag. Toen zij 25 jaar getrouwd waren, hebben ze dat opnieuw gedaan. En opnieuw was ik erbij."

Door al die ritten belandt hij op menig kiekje van de stoomtram-reizigers. "Ik sta op menig Japanse schoorsteenmantel", grapt Pols.  Voor corona kwamen veel groepen Aziaten naar de stroomtram. "Japan, Korea en later ook wel China. Die kwamen in grote getalen ieder jaar."

Niet alleen de tulpenvelden waren in het voorjaar dé attractie. "Ik ben zelf 1.96 meter en met een finke snor. Dat vonden ze maar heel bijzonder allemaal. Op zo'n dag werd ik zeker honderd keer gefotografeerd", zegt hij lachend.  Er valt zelfs een Japanse ansichtkaart op de deurmat.  "Daar stond ik hoor, op de foto met een collega. Ik heb de kaart alleen nooit kunnen lezen, alleen het adres stond in het Nederlands."

Bol.com van de jaren '30

Hoe blijf je 50 jaar gemotiveerd als vrijwilliger? "De verwondering van mensen", zegt Pols. "Je komt met mensen in aanraking die het voor het eerst meemaken. Die kijken je aan van 'wat gebeurt hier nu?". Als voorbeeld noemt hij de stop in Wognum. "Dat station is helemaal aangekleed anno 1926 . Dan sta je in de goederenloods en dan vertel ik het verhaal dat dit de bol.com van die tijd was. Van een kruidenier die een vat stro nodig heeft, die kwam dan met de trein ergens uit Brabant van een suikerfabriek, een vat stro in Wognum afleveren. Zo ging dat toen ook."

Doorvertellen hoe het vroeger ging - en dat dat niet zo vanzelfsprekend is - hecht Pols veel waarde aan. "Verhalen doorvertellen aan de jeugd. Maar je praat ook met mensen die het zelf nog mee hebben gemaakt, ook die erkenning kan ik erg waarderen."

Vorig weekend werd Pols met anderen jubilarissen in het zonnetje gezet. Zij kregen een speciale jubileumtour en reisden uiteraard, met de stoomtram naar Medemblik. "We hebben bij het Bakkerijmuseum geluncht en een rondleiding achter de schermen gehad. In een extra tram reden we met een borrel terug naar Hoorn", vertel directeur René van den Broeke. Trots is hij dat er velen al voor tientallen jaren werkzaam zijn. "En het aantal gouden jubilea neemt nog steeds toe."

Of ook het diamenten jubileum voor Cees is weggelegd? "Er zijn mensen in de tachtig zijn geweest die nog op de tram zaten. Ik heb gezegd: denk erom, als jullie zien dat ik niet meer veilig kan werken moet je het zeggen."

Een verplichte leeftijd om te stoppen, is er niet."Als er iets gebeurt, een aanrijding, of iemand die valt in de tram, dan moet je handelend kunnen optreden." Maar diep van binnen weet Pols het wel. "Ik zou doorgaan tot het niet meer lukt, totdat ik met een rollator naar de stoomtram zou gaan." 

In Haarlem, Bloemendaal en Heemstede mag je straks tijdens oud en nieuw geen vuurwerk afsteken. Ondanks het afsteekverbod, mag je er wel vuurwerk kopen. Dat voelt gek, vinden Haarlemse vuurwerkverkopers. "Het klinkt lachwekkend en het is niet te handhaven." 

"Waarom besluit de burgemeester dat er geen vuurwerk mag worden afgestoken? Wat voor effect heeft dat en hoe ga je dat handhaven?", vraagt André Tertsch zich af. De vuurwerkhandelaar vindt het onbegrijpelijk. "Den Haag zegt: 'je mag het verkopen', maar wij hebben een eigenwijze burgemeester en die wil het eigenlijk niet hebben."

"De wetgeving is natuurlijk wel bijzonder", vindt ook Ger de Vries, die al tientallen jaren vuurwerk verkoopt vanuit zijn ijzerhandel in Haarlem-Noord. "De klant mag het kopen, maar ze mogen het niet afsteken. Dat klinkt natuurlijk lachwekkend. Wat moet je er dan mee doen? In de koelkast leggen en wachten tot volgend jaar?", vraag hij zich cynisch af. 

Illegaal vuurwerk

Tijdens de coronalockdowns gold er ook een afsteekverbod en mochten winkels niet open om vuurwerk te verkopen. Toch werd er massaal vuurwerk ingekocht en afgestoken. "De ervaring leert dat de consument toch wel vuurwerk blijft kopen. En als dat niet legaal kan, dan gaan ze het illegaal doen", zegt Tertsch. "Dat zijn de cobra's en nitraten waar ze bushokjes en auto's mee opblazen. Daar gebeuren ongelukken mee."

Tertsch is bang dat dergelijke verboden mensen weer naar de illegale vuurwerkhandels drijven. "Ik zou heel graag met de burgemeester en andere vuurwerkverkopers in gesprek gaan, zodat we samen kunnen bespreken hoe het veilig kan", vertelt hij. "Als je iets gaat verbieden, moet je in gesprek met de groep die het raakt. Ik verkoop al 35 jaar vuurwerk, maar ik heb de burgemeester nog nooit gesproken. Ondanks dat ik er al twee jaar om vraag."

Het is volgens hem ook vooral het illegale vuurwerk dat voor afval op straat zorgt. In zijn vuurwerkwinkel in de Koninginnebuurt verkoopt hij vooral veel 'compounds'. "Dat zijn potten met een eigen vuurwerkshowtje erin. Natuurlijk geeft het wel wat rotzooi, maar het gros van de mensen ruimt dat afval gewoon netjes op."

De vuurwerkverkopers maken zich geen zorgen over de opkomst rond de jaarwisseling. "Ik denk dat iedereen gewoon lekker gaat afsteken", zegt De Vries. "De eerste orders via internet heb ik al binnen." Tertsch sluit zich daarbij aan. "Ik verwacht wel dat het druk gaat worden, mensen hebben er na twee jaar wel gewoon weer zin in."

Veiligheid voorop

Hij benadrukt dat de reguliere vuurwerkverkopers zich juist inzetten voor het veilig gebruiken van vuurwerk. "We zijn al jaren bezig om de jeugd te leren omgaan met vuurwerk, maar dat wordt gewoon kapot gemaakt. Ik vind het zo krom als het maar kan."

Volgens Tertsch zijn er in Haarlem nog grofweg tien verkooppunten voor vuurwerk over, dat waren er vroeger een stuk meer. "En dat aantal zal nog wel afnemen als dit gehannes door blijft gaan." Maar niet iedere verkoper kan zomaar stoppen met zijn zaak, benadrukt hij. "We hebben moeten investeren in de veiligheid van ons pand, ons pensioen zit in de zaak. Maar zo'n beslissing kan van de ene op de andere dag gemaakt worden. Wij worden op allerlei manieren tegengewerkt, ik voel me in de zeik genomen."

Kunstliefhebbers konden gisteren gratis schilderijen uitkiezen en meenemen tijdens een openhuisdag in Muiderberg. Marianne Groot geeft de schilderijen weg die haar pas overleden vader heeft gemaakt. "Weggooien vind ik zonde, nu kunnen er tenminste nog mensen van genieten."

Mariannes vader overleed op 4 oktober aan een longontsteking, één van de complicaties die hij aan corona had overgehouden. Hij is 95 jaar geworden.

Zijn huis leeghalen is grotendeels gelukt, maar al zijn schilderijen zijn er nog. "Het is te veel om mee naar huis te nemen." Van alle schilderijen die vandaag werden opgehaald door buurtbewoners heeft Marianne een foto gemaakt en ze is van plan dat te bundelen in een fotoboek. "M'n zus moest bijna huilen toen ik dat vertelde."

Niet alle schilderijen zijn vandaag opgehaald, "een deel kan nog steeds gereserveerd worden via facebook. Dan moeten mensen mij even een berichtje sturen."

Het tweedaagse Alkmaar Light Festival was gisteravond een doorslaand succes, en wie het gemist heeft: vanavond tot 23.00 uur is je laatste kans om de stad als lichtkunstwerk te zien. Het lichtfestival was gisteren stijf uitverkocht en het publiek genoot van alles wat er te bewonderen was.

"Je kan het om je heen zien, we zijn echt overrompeld door het aantal mensen dat hier vanavond op af is gekomen", vertelt organisator Rubin van Gent van Karavaan enthousiast aan mediapartner Alkmaar Centraal. "We zijn over de 10.000 kaarten gegaan, en zijn echt flabbergasted door alle interesse."

In de Alkmaarse binnenstad is een route uitgezet waarlangs het publiek allerlei lichtvoorstellingen kan bekijken. Op gebouwen zoals de Waag en de oude Ringersfabriek zijn projecties te zien. Verder is er live theater, zijn er bijzondere lichtobjecten en is er in de Grote Kerk een combinatie van licht en opera.

Heel Noord-Holland

Dit is de tweede editie van het Light Festival. "De eerste in 2020 was een soort corona-editie, waarbij je langs touwen liep. Nu kan iedereen lekker zijn gang gaan", vervolgt Rubin. "Het is nu al zoveel uitgebreider dan vorige keer, dus we hopen misschien volgend jaar heel Noord-Holland in het licht te zetten."

Nog tot 23.00 uur vanavond kan je dus terecht in Alkmaar. Heb je geen kaartje kunnen bemachtigen, geen zorg. Bij bijvoorbeeld het Waaggebouw en Ringers kan je de projecties gewoon - op afstand - bekijken.

Speelgoedbank Den Helder, bedoeld voor arme gezinnen uit de Noordkop, heeft sinds de coronalockdowns een tekort aan donaties en vrijwilligers, maar ziet wel een enorme stijging in het aantal aanmeldingen. Er moet wat gebeuren, zodat kinderen straks niet teleurgesteld hoeven te worden. 

Het lijkt veel: de schappen bij Speelgoedbank Den Helder zijn gevuld met pakketjes speelgoed, voor alle leeftijden wat. "Maar ik vrees dat we november hiermee redden, krap aan. En dan zullen we het moeten aanvullen", vertelt Jaymie Steeman, oprichter van Speelgoedbank Den Helder. 

Terwijl het aantal mensen dat een beroep doet op hulp toeneemt, ziet Steeman de speelgoedvoorraad juist slinken. Door de coronalockdowns kon de stichting minder donaties in ontvangst nemen, waardoor het magazijn nu steeds leger wordt.

In onderstaande video laat Jaymie zien hoeveel voorraad er momenteel nog is voor alle 250 kinderen die er maandelijks komen (tekst gaat door onder de video).

“We worden gebeld door ouders die grote zorgen hebben”, vertelt Jaymie. “Ze hebben dan wel een baan, maar doordat ze vaak ineens 600 euro aan energie moeten betalen is er geen geld om te eten, laat staan om speelgoed te kopen.”

Doneren

Juist daarom is de speelgoedbank zo belangrijk, volgens Jaymie. “Speelgoed van leeftijdscategorie 0-13 jaar is nodig. Ook barbies, lego en oudere kinderenspeelgoed is moeilijk te krijgen omdat het vaak gebruikt is. Toch vragen we de mensen: hebben jullie lego, ik snap dat je het wil bewaren, maar breng het naar ons toe, we hebben het nodig.”

Naast een tekort aan speelgoed kan de stichting ook hard meer vrijwilligers gebruiken. “We zitten op meerdere vlakken klem”, zegt Jaymie. Er moet soms namelijk een hoop gebeuren voordat speelgoed gegeven kan worden aan een kind. Het speelgoed sorteren, schoonmaken en kijken of het compleet is, zijn belangrijke klusjes. Daar zijn extra handen voor nodig. 

Sinterklaas en kerst gaan ze sowieso nog redden, maar ook daarna is Jaymie niet van plan te stoppen. “We gaan gewoon door. Linksom of rechtsom. Ik ga alleen dicht als de armoede voorbij is en dat gaat niet gebeuren.”

Na een lijdensweg van maar liefst 411 dagen is een 59-jarige Britse man eindelijk coronavrij verklaard. De man bleef maar positief testen, vermoedelijk door een verzwakt afweersysteem en een levertransplantatie, schrijven Britse media.

Het lijkt wel of onze wereld dolgedraaid is. Van alle kanten duiken de crises op: coronacrisis, klimaatcrisis, stikstofcrisis, asielcrisis, de oorlog in Oekraïne en de daarmee verbonden energiecrisis. Helaas speelt op de achtergrond een probleem dat nog veel erger is: de dreigende ineenstorting van ons monetaire stelsel en de val van de euro. Wat is er aan de hand?

Om criminaliteit in vakantieparken tegen te gaan, roept Meld Misdaad Anoniem mensen op om verdachte signalen door te geven die zij in de parken zien. Het gaat dan bijvoorbeeld om gekke activiteiten in de nacht of gordijnen van een huisje die nooit opengaan. "We moeten criminelen uit de anonimiteit halen, zodat ze zich minder kunnen verstoppen", aldus Linda Poland van Meld Misdaad Anoniem op NH Radio.

De actie is opgezet in samenwerking met de provincie. Volgens hen hebben vakantieparken het tijdens de coronacrisis zwaar gehad vanwege het wegblijven van klanten. Dat vergroot de kans op verloedering, en daarbij de aantrekkelijkheid voor criminelen om zich met hun zaakjes te verschuilen op zulke recreatieparken. "En dat is heel gevaarlijk", zegt Poland van Meld Misdaad Anoniem op NH Radio. "In deze campagne willen we de recreatiesector alert maken op de signalen."

Drugs

Belangrijk punt: het gaat hierbij niet om overlast, zoals harde muziek, maar om 'gekke activiteiten in de nachtelijke uren, zoals het snel in- en uitladen van auto's'. "Of een afwijkende geur, chemisch of anijsachtig. Dat kan duiden dat er iets aan de hand is met drugs", aldus Poland. Ook kan het opvallen als de gordijnen van een huisje langere tijd gesloten blijven. "Dat zijn afwijkende signalen, die niet passen in een recreatieve omgeving."

"Wij beseffen dat zoiets melden niet altijd vanzelfsprekend is, al helemaal niet op een park waar je elkaar misschien wel wat vaker tegen het lijf loopt", gaat Poland verder. "Daar kan best angst bij komen kijken. Bij ons kunnen mensen veilig melding doen of sparren als ze het niet zeker weten."

Opmeer

Commissaris van de Koning Arthur van Dijk bracht een bezoek aan vakantiepark West-Friesland/De Perelaer in Opmeer, waar de afgelopen zomer sprake was van handel in verdovende middelen, arbeidsuitbuiting, mensenhandel en prostitutie. Ook werden er drugs en een vuurwapen gevonden.

Destijds interviewde NH Nieuws chaleteigenaar Rolf op het park. Hij zei niets te zien van mensenhandel, prostitutie of drugsdeals, maar zag wel arbeidsmigranten wonen in slecht onderhouden chalets.

Toevluchtsoord

Dat vakantieparken inmiddels een toevluchtsoord zijn voor zulke mensen, 'spoedzoekers' of andere kwetsbaren, erkent ook de provincie. Zij noemen dit fenomeen ook als een aanleiding voor gemeenten om in actie te komen. Andere redenen daarvoor zijn onder meer zijn steeds vaker voorkomende conflicten en ruzies tussen bewoners, busjes die veel over het terrein rijden op vreemde tijden of meldingen van dealende jeugd.

Tijdens corona raakte haar huwelijk in zwaar weer en viel het werk stil. Daarbij overleed haar vader en ging haar oudste kind in transitie van jongen naar meisje. Tanja Jess (55), actrice en maker van de goudeerlijke podcast Kaarten op Tafel, maakt de balans op na een roerige tijd. Dit verhaal staat in de nieuwste VROUW Glossy.

Vandaag heeft de politie acht woningen in De Rijp, Amsterdam, Amstelveen, Almere en Utrecht doorzocht en vier personen aangehouden wegens handel in valse coronabewijzen. Een vijfde persoon heeft zich later zelf gemeld op het politiebureau en is daar aangehouden. 

Het gaat om vier mannen en een vrouw tussen de 22 en 37 jaar oud. Volgens de politie gaat het niet zozeer om één georganiseerde groep, maar om meerdere 'tussenhandelaren'. Naar drie andere verdachten wordt nog gezocht.

De politie schat dat de handelaren tientallen tot honderden valse coronabewijzen per persoon hebben verhandeld en daarmee vele tienduizenden euro's hebben verdiend. Dit geld wordt in beslag genomen. 

Hoe kwam de politie ze op het spoor?

De politie kwam de handelaren op het spoor na de arrestatie van vijf andere coronabewijshandelaren. Die werkten als extern ingehuurde medewerkers van de GGD bij de informatiebalie voor reizigers op Schiphol.

Uit vervolgonderzoek van de politie bleek dat een van deze verdachten gebruikmaakte van meerdere tussenhandelaren en zo kwamen deze andere acht verdachten bovendrijven, waarvan er dus nu vijf zijn aangehouden en drie nog worden gezocht.

Hoe gingen de handelaren te werk?

Mensen die een coronabewijs wilden, konden de tussenhandelaren via WhatsApp hun BSN-nummers en geboortedata toesturen. Die gegevens werden dan doorgespeeld naar de uitzendkracht op Schiphol, die vervolgens een QR-code maakte voor de tussenhandelaar om te verkopen aan de 'klant' voor honderden euro's.

De politie heeft woensdag vijf mensen opgepakt voor de handel in honderden coronabewijzen. Het gaat om vier mannen en een vrouw tussen de 22 en 37 jaar. Zij worden ervan verdacht tientallen tot honderden valse coronabewijzen per persoon te hebben verhandeld. In totaal verdienden zij hiermee naar schatting vele tienduizenden euro’s, aldus de politie.

Soepterrines met vrolijke dierenkoppen, kitcherige porseleinen beeldjes met een Big Mac in hun hand, het Coronavirus met beentjes; in het Haarlemse atelier van Chrystl Rijkeboer staat het vol met werk in uitvoering. Culture Club ging bij haar op bezoek.

'Feestbeesten', zo noemt Rijkeboer haar servies met vrolijke dierenkoppen. Net zoals de porseleinen beeldjes is het idee ontstaan in Coronatijd. "Ik had behoefte aan iets vrolijks, werk waarbij ik niet al teveel na hoefde te denken en wat er leuk uitzag."

Na de dood van haar ouders had Chrystl er opeens heel veel nieuw materiaal bij. "Porseleinen beeldjes zijn altijd mijn 'guilty pleasure' geweest. Al toen ik heel klein was vond ik de figuurtjes die bij mijn oma in de kast stonden prachtig, maar ik mocht er alleen naar kijken met mijn handen op mijn rug. Toen ik het huis van mijn ouders opruimde, kwam ik zoveel oude schatten tegen dat ik dacht: die zijn nu van mij en ik doe ermee wat ik wil. Eigenlijk maak ik recycle-kunst."

Geen lief klein boertje

Toch zijn de werken niet alleen maar vrolijk en grappig. Rijkeboer heeft ook iets te zeggen. "Kijk", wijst ze op een beeldje van een Delfts blauw boertje met een omgekeerde vlag als sjerp: "hier ga ik nog lappen vlees bij maken en slachtafval, het is ook een soort kritiek, zo van: dit is niet alleen maar een lief klein boertje. Kunst moet esthetisch zijn, maar het moet ook schuren."

Menselijk haar

En schuren doet haar werk al decennia. Voordat Chrystl zich op porselein en aardewerk stortte, maakte zij kunst van menselijk haar. Nadat ze het haar, dat haar vaak werd opgestuurd, gesponnen had, breide of haakte ze er figuren of objecten van. "Ik snap dat het een duister kantje heeft. Als mensen mijn werk zagen dachten ze vaak dat het paardenhaar was. Als ik dan vertelde dat ik met mensenhaar werkte, schrokken ze heel erg."

 "Al mijn werk gaat over identiteit, maar de haarkunst heeft veel meer impact dan het keramiek. Ik heb lang niet met haar gewerkt omdat het te somber en te arbeidsintensief was, maar nu ben ik toe aan een combinatie. Wie weet wat de toekomst brengt"

Het werk van Chrystl is komend weekend en 12 en 13 oktober te zien tijdens de Kunstlijn Haarlem in het pand onder haar atelier aan de Smedestraat 9.

Iedereen die in de knel zit of dreigt te komen door de hoge energierekening, kan sinds deze week terecht bij een van de buurthuiskamers van het Leger des Heils. De buurthuiskamers zitten in Zuidoost, West, Centrum, Oost en Noord.

De buurthuiskamers worden de laatste tijd steeds drukker bezocht, laat Jan Pieter van As, coördinator van huiskamer 'De Kandelaar' weten. "Na de coronaperiode kwam het eerst moeilijk op gang, maar die angst is nu helemaal verdwenen. Sinds september is het weer goed gaan lopen." Wie er allemaal langskomen? "Jonge mensen hebben meestal een migratie-achtergrond en oudere mensen die behoefte hebben aan sociale contacten."

De openingstijden waren aanvankelijk van 9.00 uur tot 14.00 uur, maar sinds deze week zijn de buurthuizen tot 17.00 uur open. "Het idee is dat alle buurthuiskamers hun openingstijden verruimen, zodat mensen die thuis in de problemen komen, hun kachel laag kunnen zetten." Ook is er gratis koffie en thee en kunnen de Amsterdammers voor laag bedrag een lunch krijgen. 

Wat dat betekent voor hun eigen energierekening? "Ons vaste contract loopt tot maart 2023, daarna gaat het ook variëren. Dan zien we wel weer verder. Gelukkig hebben we sinds een half jaar ook zonnepanelen op het dak."

Kledingbank 

Daarnaast heeft de locatie in West ook een eigen winkel. Die wordt al jaren bestierd door Olga en sinds een paar maanden ook door vrijwilliger Femmy.

"Met onze kledingbank financieren we de activiteiten", zegt Van As. Toch heeft de winkel ook vooral een  andere functie. "Kijk, mensen kennen het Leger des Heils alleen van een dakloze opvang, dat geeft best een drempel, maar door onze activiteiten en door de winkel kunnen we mensen beter bereiken."

Tot nu toe is nog maar 78.000 euro schade geïnd bij de daders van de coronarellen, die na de invoering van de avondklok in verschillende steden uitbraken.

De coronacijfers zijn voor de derde week op rij gedaald. Volgens het RIVM zwakt de najaarsgolf af. En dat leidt tot optimisme bij experts. „Ik ben niet meer zo bezorgd over corona.”

Op één na zijn alle mannen verdacht van rellen bij het AZ-stadion een jaar geleden door de politierechter schuldig bevonden. Ze krijgen een taakstraf en voorwaardelijke celstraf. "Een aantal had wél goede bedoelingen en was niet in het stadion", aldus een advocaat. Een paar verdachten beraadt zich dan ook op hoger beroep. 

De rechtszaken, met in totaal veertien verdachten van 18 tot 35 jaar, waren vorige week donderdag en gisteren. De mannen stonden terecht voor geweldpleging, lokaalvredebreuk en één voor bedreiging.

Kort terug: op 20 november 2021 trekt een groep van 100-200 mensen naar het stadion tijdens de wedstrijd AZ-NEC, op dat moment afgesloten voor supporters vanwege de coronamaatregelen. Er wordt vuurwerk afgestoken en in de zevende minuut breekt een deel van de groep met geweld het stadion in.

Tot grote schrik van agenten en stewards, zeggen zij tegen de politie. Veertien mannen worden in de maanden daarna getraceerd, volgens het Openbaar Ministerie op basis van videobeelden, getuigenissen en WhatsApp-gesprekken.

Tegen allemaal zijn deze week taakstraffen van 240 uur, voorwaardelijke celstraffen van drie maanden van en een strafrechtelijk stadionverbod geëist, omdat zij volgens het OM die avond 'bewust de confrontatie opzochten en meegingen in een aanvalsgolf'. De politierechter ging daar niet helemaal in mee.

Volgens het NHD veroordeelde die een 24-jarige Alkmaarder tot 180 uur taakstraf, twee weken voorwaardelijke celstraf met een proeftijd van twee jaar. Twaalf anderen krijgen een taakstraf van 120 uur, twee weken voorwaardelijke celstraf - en géén strafrechtelijk stadionverbod. Eén alleen een boete. 

"Wij beraden ons op hoger beroep, omdat een paar echt niet in het stadion zijn geweest en daar nu wel voor zijn veroordeeld." Dat zegt de advocaat van negen verdachten Joost Kleiman tegen NH Nieuws. Zijn cliënten komen uit Alkmaar, Egmond aan den Hoef, Heerhugowaard en Limmen. Een aantal reageert volgens de raadsman 'gelaten' op de uitspraak, die volgens hem 'stevig' is. 

'Strafrecht is voor individu'

"Zij denken: waarom krijg ik voor mijn kleinere aandeel dezelfde straf als de mannen die wel in het stadion zijn geweest? Ze hebben van tevoren niet gefantaseerd over rellen of zich bemoeid met de groeps-app en waren alleen bíj het stadion, zonder kwade bedoelingen. Net zoals zoveel anderen die daar óók waren die avond."

Ook advocaat Christian Visser van een andere Alkmaarse verdachte overweegt hoger beroep. Zijn cliënt is vrijgesproken van geweldpleging, maar volgens de rechter schuldig aan lokaalvredebreuk en krijgt een boete van 450 euro.

"Dat vind ik wel problematisch: hij is namelijk alleen even op de parkeerplaats van AZ geweest en dat is volgens mij vrij toegankelijk." Visser erkent dat wat er die avond heeft plaatsgevonden 'ernstig' is. "En het politieonderzoek lastig, maar dat is geen criterium. Dan moeten ze beter hun werk doen."

Volgens hem zit in het dossier niets over de individuele rol van de verdachten bij de geweldpleging. "En daar is het strafrecht wel voor. Ik denk dat er angst is om mensen vrij te spreken. Dat zou dan namelijk wel wat teweegbrengen."

Omdat zijn cliënt er relatief met een lage straf vanaf komt, gaat hij overleggen of die in hoger beroep wil gaan. Mogelijk gaat dat proces namelijk weer een jaar duren.

De andere twee advocaten van twee verdachten waren deze middag niet bereikbaar voor een reactie. OM en verdachten hebben nog een kleine twee weken om hoger beroep in te dienen. 

Het aantal mensen dat met een coronabesmetting in een ziekenhuis ligt, is gedaald naar het laagste niveau in bijna een maand. Ziekenhuizen behandelen momenteel 1010 positief geteste mensen, het kleinste aantal sinds 7 oktober. In de afgelopen dag zijn 61 bedden vrijgekomen.