Trots hees Theya (17), leerling aan het Horizon College in Hoorn de regenboogvlag samen met wethouder Axel Boomgaars vanwege de 'Coming Out Day'. "Ik denk dat het belangrijk is om er open over te blijven praten, zodat het meer geaccepteerd wordt." De vlag mag dan symbolisch zijn, maar binnen de schoolmuren is sinds anderhalf jaar de Rocky Rainbow Road. Een groep die speciaal gericht is op studenten uit de LHBTQIA+-gemeenschap.

"Het is heel belangrijk dat we de Rocky Rainbow Road hebben", legt Thiya uit. Ze is één van de inmiddels zeventig leden. "Het is oké om zo te zijn. Op de middelbare school vond ik het lastig om over mijn geaardheid te praten, maar tegenwoordig ben ik daar heel open over."

"Het is opvallend dat de Rocky Rainbow Road binnen één jaar zo is gegroeid is", vindt Erica Krijgsma, woordvoerder van de onderwijsinstelling."Ze komen eens per maand bij elkaar om iets leuks te doen en samen te zijn."

Het initiatief is in coronatijd ontstaan om eenzaamheid onder LHBTQIA+-jongeren tegen te gaan en netwerken te versterken. Eerst waren er alleen digitale bijeenkomsten, maar sinds een jaar komen de mbo-studenten fysiek bij elkaar en dat vinden de studenten erg prettig. 

Ook Finn (17) die sinds één jaar in transtitie zit, is blij met de community die door de school is opgericht. "We hebben eigenlijk allemaal een ander verhaal, maar dat brengt elkaar toch meer bij elkaar." De leerling van het Horizon College kijkt dan ook altijd uit naar de gesprekken die met de groep eens per maand plaatsvinden. 

Onderwijs

Het Horizon College heeft over de vier scholen meer dan 12 duizend leerlingen. "We weten dat mensen samenbrengen heel belangrijk is", legt leraar Hans Bruin uit. Naast het lesgeven op het Horizon College, is de leraar ook Regenboog-ambassadeur van de West-Friese Regenboogweek. 

"Er zullen altijd mensen zijn dit misschien niet zo interessant vinden, maar er zal altijd een véél grotere groep zijn die zegt: 'Wij kunnen wat met elkaar'. Daarom is het zichtbaar blijven op scholen zo onwijs belangrijk."

Om de huidige OV-chaos in de IJmond en rond Haarlem het hoofd te bieden, gaat Connexxion vanaf eind volgende week minder bussen inzetten. Dat zit zo: door personeelstekort en ziekteverzuim bij het vervoersbedrijf vallen veel ritten uit de 'volledige' dienstregeling op het laatste moment uit, waardoor reizigers niet weten waar zij aan toe zijn. Door af te schalen moeten de buslijnen betrouwbaarder worden. Dat meldt de provincie.

Veel reizigers zaten vorige week met de handen in het haar. "Je weet pas zeker dat je kan reizen, als de bus om de hoek komt", zei een reiziger tegen NH Nieuws. "We schamen ons kapot, scheld ons alsjeblieft niet uit. Wij weten het ook niet meer", schreef een buschauffeur aan IJmuidenaren op Facebook.

En ook Connexxion zag voorlopig geen oplossing: "We zijn niet het enige bedrijf met personeelsproblemen, ook andere vervoersbedrijven zoeken mensen, en we vissen allemaal in dezelfde vijver." En met oplopende coronacijfers leek het het bedrijf ook onwaarschijnlijk dat het ziekteverzuim er snel omlaag gaat.

Nog steeds genoeg bussen

Daarom kiest Connexxion er in samenspraak met de provincie voor om vanaf 23 oktober in en rond Haarlem en in de IJmond volgens de 'uitgebreide zomerdienstregeling' te rijden. Die gold ook tot afgelopen 25 september. Nadat er van dat schema werd overgestapt op de huidige 'afgeschaalde winterdienstregeling', begonnen de problemen.

De provincie verwacht overigens wel dat er straks nog genoeg bussen zullen rijden om iedereen te kunnen vervoeren. Een woordvoerder: "De reizigersaantallen zitten sinds de coronacrisis nog onder het niveau van 2019. Als blijkt dat bussen te vol zijn, kunnen er wel extra bussen ingezet worden."

Een ideale oplossing vindt de provincie dit niet, laat de woordvoerder weten: "Hoewel wij deze tijdelijke aanpassing betreuren is het voor nu de beste oplossing. De provincie heeft wel aan Connexxion een plan gevraagd hoe het tekort aan chauffeurs op korte en middellange termijn opgelost kan worden."

De coronacijfers blijven oplopen, maar ook in de derde week van de nieuwe herhaalprikcampagne is de opkomst enigszins tegengevallen. Vanuit experthoek klinkt een zorgelijk geluid over deze ontwikkeling. „Als je kwetsbaar bent, is het verstandig om je immuniteit in topconditie te houden.”

De coronacijfers blijven oplopen, maar ook in de derde week van de nieuwe herhaalprikcampagne is de opkomst enigszins tegengevallen. Vanuit experthoek klinkt een zorgelijk geluid over deze ontwikkeling. „Als je kwetsbaar bent, is het verstandig om je immuniteit in topconditie te houden.”

Kwetsbare mensen lopen meer risico door de huidige golf van het coronavirus, en daarom adviseert het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) om het waarschuwingsniveau te verhogen. Minister Kuipers geeft gehoor aan dat verzoek en roept kwestbaren op om de herhaalprik te halen.

Kwetsbare mensen lopen meer risico door de huidige golf van het coronavirus, en daarom adviseert het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) om het waarschuwingsniveau te verhogen. Minister Kuipers geeft gehoor aan dat verzoek en roept kwestbaren op om de herhaalprik te halen.

Het aantal mensen met corona in de ziekenhuizen loopt verder op. Ziekenhuizen behandelen momenteel 1160 positief geteste mensen, het hoogste aantal sinds 19 april, bijna zes maanden geleden. Daarmee zitten we nu boven het hoogtepunt van de zomergolf.

De 'Beste Burger van de Benelux' is dé titel die kroegbaas David Jurgens graag wil binnenslepen. Met zijn Pink Bitch en Black Bastard reist hij vandaag af naar Maastricht om daar te strijd aan te gaan met vier andere chefkoks. 

Bij café Louis Davids Schinkel aan de Rijnsburgstraat begon het eigenlijk een beetje uit armoede. Twee jaar geleden moest Jurgens noodgedwongen zelf de keuken in omdat hij de chefkok niet meer kon betalen vanwege de coronacrisis. "De kok was de grootste kostenpost, dus ben ik het zelf gaan doen. Ik was hobbykok, al mijn kokservaring heb ik opgedaan de afgelopen twee jaar." Jurgens is sindsdien gaan bouwen aan zijn burgers,  om zich vervolgens dit jaar in te schrijven voor de competitie. 

Lavagrill

De burgers van Jurgens smaken nog beter, althans zo zegt hij zelf, door de lavagrill. Een grill waarmee je een meer rokerige smaak krijgt aan de burger. Helaas mag hij de lavagrill niet meenemen naar de competitie, vanwege de brandveiligheid. "Een vriend van mij aan de Kinkerstraat heeft een bakplaat, dus ik heb daar mogen oefenen. Nu ben ik ook master van de bakplaat."

Winnen

In de categorie voor de 'Beste Burger van de Benelux' strijdt Jurgens tegen drie Belgen en nog een andere Nederlander. De winnaar krijgt een foodtruck voor een jaar. Wat Jurgens daarmee gaat doen? "Dan ga ik langs alle foodfestivals, zodat iedereen mijn heerlijke burgers kan proeven!"

Naast deze competitie, is er ook nog een vegetarische variant. "Als ik deze competitie win, doe ik volgend jaar misschien wel mee met de vegetarische versie." In 2020 en 2021 werd de titel uitgereikt aan een ander Amsterdams restaurant, namelijk aan Ter Marsch en Co. Of de prijs dit jaar ook naar Amsterdam gaat, horen we vanavond. 

Op woensdag 26 oktober is het de Dag van de Voorschool. Op deze dag kunnen Amsterdamse ouders/verzorgers meer dan 200 voorscholen bezoeken in de buurt. De voorschool, het woord zegt het al, bereidt kinderen tussen de twee en vier jaar oud voor op de basisschool. Idiris brengt zijn dochter Dilara naar de voorschool bij Integraag Kind Centrum (IKC) Het Talent in Nieuw-West. In Amsterdam Informeert spreken we hem over de voorschool. 

Dilara is  twee jaar oud en gaat naar de voorschool. Haar vader, Idris, koos voor de voorschool nadat Dilara heel bescheiden was geworden in de corona periode. Een periode met weinig sociale interactie. En met succes. "Dilara vindt het echt heel leuk op de voorschool. Elk weekend vraagt ze zich af wanneer het weer maandag is om weer naar school te gaan," vertelt Idiris. Daarnaast zorgt de voorschool voor veel sociale interactie met andere kinderen. "Kinderen kunnen samen spelen, zo leert ze om in drukkere omgevingen om te gaan met andere kinderen. En het is leuk dat ze zich zo voorbereiden op groep 1."

Het doel van de voorschool is om kinderen voor te bereiden op het basisonderwijs. Diane Johnston is pedagogisch medewerker op IKC Het Talent. "We werken op de voorschool samen met de basisschool zodat de lessen goed aansluiten op groep 1. We geven aandacht aan alle ontwikkelgebieden. We volgen een vast programma om ervoor te zorgen dat alles aan bod komt." Taal is een belangrijk onderdeel van de voorschool. "Tijdens alle activiteiten komt taal aan bod. Ook tijdens het puzzelen bijvoorbeeld. Waar we bespreken wat we zien op het plaatje."

Idiris merkt de positieve invloed van de voorschool op Dilara. "Ze dreunt allerlei liedjes op, die ze van de voorschool heeft geleerd. Dat is best wel gaaf om mee te maken," sluit Idiris enthousiast af. 

De meeste oliebollenbakkers in de provincie laten zich niet uit het veld slaan door de stijgende energiekosten en inflatie. Nu de feestdagen dichterbij komen, komt de oliebollenkraam gewoon terug in het straatbeeld. Sterker nog, uit een rondgang van NH Nieuws blijkt dat de sommige bakkers er zelfs alles aan doen om uw bol betaalbaar te houden.

Voor een goede oliebol heb je drie dingen nodig, vertelt Wesley van oliebollenkraam De Gekroonde Oliebol in Amsterdam. "Gas, meel en olie", somt hij op. "En laat dat nou het meest in prijs zijn gestegen de afgelopen periode."

Een uitdaging voor de oliebollenbranche dus, die al een lastige coronaperiode achter de rug heeft. "Maar we blijven gewoon bakken", verzekert Wesley ons.

Handdoek in de ring

Noord-Holland telt zo'n 165 oliebollenkramen. Het overgrote deel van deze kramen gaat gewoon open deze feestperiode, weet Atze Lubach. Lubach is voorzitter van de Nationale Bond van Kermisbedrijfhouders en staat veel in contact met de oliebollenkraam-exploitanten. 

"Ze gaan nu niet de handdoek in de ring gooien", vult hij aan. "Want dan hadden ze dat al lang gedaan tijdens corona." Die periode was voor de branche een stuk zwaarder. Alle kermisomzet werd misgelopen en er leek even geen licht aan het einde van de tunnel. Nu er weer volop gebakken kan worden, gaat iedereen er weer voor. "Zo zijn de meeste kramen nu al aan het bakken", licht hij toe. "Want de mensen blijven echt wel hun bolletje halen hoor."

Wel zal dat bolletje stijgen in prijs, daar is volgens de bakkers simpelweg geen ontkomen aan. Dat beaamt Wesley ook. "Maar wij gaan niet te veel kloten met onze prijzen. Oliebollen kopen moet wel leuk blijven."

Een luxeproduct

De prijs per oliebol is bij De Gekroonde Oliebol met een kwartje gestegen naar 1,25 euro. Waar je vroeger zes bollen voor 5 euro kocht, zijn dat er nu vijf. "Maar voor een tientje krijg je er wel twaalf", vult hij aan. "Dus dan zit je alweer op 83 cent per bol." Met deze marketingstunts hoopt hij de (vaste) klanten bij zich te houden.

Ook Pascal van de Oliebollerie in Hoorn is druk bezig met het bepalen van zijn prijzen. "Als we echt alle prijsstijgingen gaan doorberekenen, dan kom je boven de twee euro uit per oliebol", legt hij uit. "Maar dan jaag je alle klanten weg."

Met creatieve oplossingen hoopt hij de prijs van zijn bollen zo laag mogelijk te houden. "De prijs van het basisproduct, de oliebol, wil ik gewoon zo laag mogelijk houden", vertelt hij. Maar voor een zakje poedersuiker of een tasje vraagt hij nu bijvoorbeeld wel een klein bedrag. Op die manier hoopt hij te compenseren voor de lage prijs van de oliebollen.

Wesley merkt onder zijn concullega's wel dat er hier en daar wat zorgen heersen. De 'we zien wel of het op komt' mentaliteit bij het kopen van een zak oliebollen is er volgens hem wel van af. "Iedereen gaat bewuster om met geld", merkt hij tijdens het contact met z'n klanten. "We blijven natuurlijk een luxeproduct, dus je hoopt maar dat mensen het ervoor over hebben."

De meeste oliebollenbakkers in de provincie laten zich niet uit het veld slaan door de stijgende energiekosten en inflatie. Nu de feestdagen dichterbij komen, komt de oliebollenkraam gewoon terug in het straatbeeld. Sterker nog, uit een rondgang van NH Nieuws blijkt dat de sommige bakkers er zelfs alles aan doen om uw bol betaalbaar te houden.

Voor een goede oliebol heb je drie dingen nodig, vertelt Wesley van oliebollenkraam De Gekroonde Oliebol in Amsterdam. "Gas, meel en olie", somt hij op. "En laat dat nou het meest in prijs zijn gestegen de afgelopen periode."

Een uitdaging voor de oliebollenbranche dus, die al een lastige coronaperiode achter de rug heeft. "Maar we blijven gewoon bakken", verzekert Wesley ons.

Handdoek in de ring

Noord-Holland telt zo'n 165 oliebollenkramen. Het overgrote deel van deze kramen gaat gewoon open deze feestperiode, weet Atze Lubach. Lubach is voorzitter van de Nationale Bond van Kermisbedrijfhouders en staat veel in contact met de oliebollenkraam-exploitanten. 

"Ze gaan nu niet de handdoek in de ring gooien", vult hij aan. "Want dan hadden ze dat al lang gedaan tijdens corona." Die periode was voor de branche een stuk zwaarder. Alle kermisomzet werd misgelopen en er leek even geen licht aan het einde van de tunnel. Nu er weer volop gebakken kan worden, gaat iedereen er weer voor. "Zo zijn de meeste kramen nu al aan het bakken", licht hij toe. "Want de mensen blijven echt wel hun bolletje halen hoor."

Wel zal dat bolletje stijgen in prijs, daar is volgens de bakkers simpelweg geen ontkomen aan. Dat beaamt Wesley ook. "Maar wij gaan niet te veel kloten met onze prijzen. Oliebollen kopen moet wel leuk blijven."

Een luxeproduct

De prijs per oliebol is bij De Gekroonde Oliebol met een kwartje gestegen naar 1.25 euro. Waar je vroeger zes bollen voor vijf euro kocht, zijn dat er nu vijf. "Maar voor een tientje krijg je er wel twaalf", vult hij aan. "Dus dan zit je alweer op 83 cent per bol." Met deze marketingstunts hoopt hij de (vaste) klanten bij zich te houden.

Ook Pascal van de Oliebollerie in Hoorn is druk bezig met het bepalen van zijn prijzen. "Als we echt alle prijsstijgingen gaan doorberekenen, dan kom je boven de twee euro uit per oliebol", legt hij uit. "Maar dan jaag je alle klanten weg."

Met creatieve oplossingen hoopt hij de prijs van zijn bollen zo laag mogelijk te houden. "De prijs van het basisproduct, de oliebol, wil ik gewoon zo laag mogelijk houden", vertelt hij. Maar voor een zakje poedersuiker op een tasje vraagt hij nu bijvoorbeeld wel een klein bedrag. Op die manier hoopt hij te compenseren voor de lage prijs van de oliebollen.

Wesley merkt onder zijn concullega's wel dat er hier en daar wat zorgen heersen. De 'we zien wel of het op komt' mentaliteit bij het kopen van een zak oliebollen is er volgens hem wel van af. "Iedereen gaat bewuster om met geld", merkt hij tijdens het contact met z'n klanten. "We blijven natuurlijk een luxeproduct, dus je hoopt maar dat mensen het ervoor over hebben."

Nog slechts een paar kleine loopjes en dan wacht voor Richard Douma de Marathon van Amsterdam. De 29-jarige Zaankanter maakt zich op voor zijn tweede marathon in zijn leven. "Ik hoop dat mijn topjaren er nog aan komen."

Voorheen was Douma een specialist op de 800 en 1.500 meter en bezit hij het Nederlands record op de 5 en 10 kilometer. Sinds dit jaar focust Douma zich pas op de langste afstand in het atletiek. "Dit was voor mij het moment", vertelt Douma, die samen met zijn coach in coronatijd het uitgelezen moment zag om de overstap te maken.

Rotterdam

In april van dit jaar stond Douma aan de start van de Marathon van Rotterdam. Daar beleefde hij zijn vuurdoop op wedstrijd over 42 kilometer en 195 meter. Douma eindigde als elfde en liep een tijd van 2 uur, 12 minuten en 21 seconden. "Bizar, zowel mentaal als fysiek. Het is gewoon heel wat anders en dat maakt het zo mooi", zegt Douma.

Na zijn debuut in Rotterdam wacht komend weekend de race in Amsterdam. Hoewel de voorbereiding inmiddels is afgerond, heeft Douma zich nog niet verdiept in de route. En dat is hij ook niet van plan. "Ik weet dat het langs de Amstel gaat, maar ik ben er niet mee bezig. Ik zie het wel tijdens de race."

Amsterdam

Aanstaande zondag om 9.00 uur begint de Marathon van Amsterdam met onder andere Richard Douma. Tijdens de wedstrijd wordt ook gestreden om het Nederlands Kampioenschap. Daarin zal hij de strijd moeten aangaan met Abdi Nageeye en Khalid Choukoud.

De huidige energiecrisis is ook voelbaar bij dierenasiel 't Schuthok in Den Helder. Het asiel heeft een opnamestop ingesteld, omdat het helemaal vol zit. Volgens 't Schuthok komen er steeds vaker dieren binnen waarvan de baasjes de verzorging niet meer kunnen betalen. "Door de energiecrisis lopen de kosten van elk huishouden enorm op, maar we kunnen moeilijk nee zeggen als een dier toch hulp en verzorging nodig heeft."

Het is loeidruk bij dierenasiel 't Schuthok in Den Helder. De telefoon staat roodgloeiend en mensen staan aan de balie met vragen of om dieren af te staan of op te halen. "De emoties zijn hoog bij het afstaan van dieren", vertelt Bianca Engels van het dierenasiel. "Dieren worden onder andere afgestaan door stijgende kosten voor energie. Die mensen kunnen dure medische ingrepen voor een dier niet meer betalen. Als daarbij een bewindvoerder aan te pas komt, dan weet je het wel."

'Coronadieren'

Volgens Engels is het niet alleen de energiecrisis die het houden van dieren parten speelt. "Natuurlijk hebben we ook 'coronadieren' binnen van mensen die weer meer buitenshuis zijn gaan werken, maar mensen gaan ook scheiden of moeten verhuizen naar een kleinere woning. Dan hopen ze toch voor betere omstandigheden voor het dier."

Het asiel zit hoe dan ook helemaal vol. Engels: "Het is nu echt druk. We hoorden het al eerder van asiels midden in het land. Die hebben we geholpen met de opvang en toen kwam ineens hier de explosie. We hebben heel veel katten en konijnen. Alle 22 hondenkennels zitten vol. Er is een wachtlijst voor opname. Omdat dieren eerst weken in quarantaine moeten en vaak medische verzorging nodig hebben, is er geen doorstroom."

Niet alleen diereneigenaren hebben het moeilijk met stijgende kosten. De kosten die zij niet kunnen opbrengen, komen neer op het asiel. Engels: "We laten toch die kies bij een dier trekken of doen toch een operatie. Het welzijn van het dier is belangrijk. We hebben juist de meeste kosten voor afgestane honden en niet zo zeer van zwervers."

Tekst loopt door onder de foto.

't Schuthok krijgt een wettelijke bijdrage van de gemeente voor de opvang van de dieren. Toch zijn er sponsoren nodig om alle kosten voor die opvang bij elkaar te krijgen. Donateurs kunnen bijvoorbeeld een kattenkamer adopteren, maar er is ook een noodfonds. Engels: "Een vrouw die zes weken met corona opgenomen is geweest en een kat heeft van 20 jaar oud; ja, die vrouw zadel je niet op met pensionkosten van een paar honderd euro."

Niet doen

Het dierenasiel is blij met alle steun die het krijgt. "We krijgen voeding van particulieren en dierenartsen, maar ook dierenwinkels en tuincentra bellen ons als ze over hebben of we krijgen korting. Er wordt gelukkig heel veel aan ons en de dieren gedacht. Gelukkig draaien we nog door. De dieren zijn het belangrijkste. We zeggen natuurlijk geen nee tegen gewonde dieren, dat gaan we niet doen."

Na corona en het personeelsprobleem, liggen horecaondernemers nu ook wakker van de energierekening en de dure grondstoffen. Toch kwamen ze massaal naar de horecabeurs BBB in het MECC in Maastricht. Hoe houden ze de moed erin?

De winnaars van de Amsterdamprijs voor de Kunst 2022 zijn vanavond bekend gemaakt door het Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK). In Internationaal Theater Amsterdam op het Leidseplein, oftewel de oude schouwburg, namen ze de prijs in ontvangst. Dit jaar zijn dat Bodil Ouédraogo, Echobox Radio en Rainbow Soulclub.

Visueel kunstenaar Bodil Ouédraogo heeft vandaag de Stimuleringsprijs gewonnen. Vanuit haar bi-culturele achtergrond brengt ze het specifieke karakter van culturen bij elkaar. Ouédraogo is hierdoor een unieke stem in de Nederlandse modewereld. 

Werk van het Jaar is deze keer gewonnen door online radiostation Echobox Radio. Het Amsterdamse nachtleven heeft tijdens corona stil gestaan. Samen met dj's en creatievelingen hebben is dit radiostation opgezet. Ze werken hier met een open pitch, wat voor de jury Echobox zo bijzonder maakt. 

De laatste prijs, Bewezen Kwaliteit, is hors concours toegekend aan makerscollectief Rainbow Soulclub. Hier wordt de grens tussen het sociale en artistieke terrein doorbroken volgens de jury. In 2005 werd het collectief opgericht bij de Amsterdamse Regenboog Groep, de stichting die dak- en thuislozen en harddruggebruikers opvangt. 

De Belgische en Nederlandse politie hebben zes mensen opgepakt die betrokken waren bij de handel van een illegaal medicijn tegen kattencorona.

Nadat het huwelijk twee keer moest worden uitgesteld in verband met corona, hebben Dylan Haegens uit Venray en Marit Brugman uit Blitterswijck elkaar vandaag dan eindelijk het jawoord gegeven.

Het aantal mensen dat met een coronabesmetting in het ziekenhuis ligt, is in het weekeinde snel toegenomen.

Met nieuwe coronagevallen en dalende temperaturen hamert onderwijsminister Dennis Wiersma opnieuw op betere ventilatie op scholen. Schoolbestuurders vinden het de verkeerde discussie: veel gebouwen zijn te oud en aan vervanging toe.

Turkse reisorganisaties rekenen voor de komende maanden op een toestroom van Europese toeristen, die ook voor langere tijd in Turkije zouden willen verblijven. Met name gepensioneerden willen komen overwinteren om zo de hoge energieprijzen in eigen land te ontvluchten, denken ze. Ook zouden Europeanen nog altijd graag op vakantie willen na enkele coronajaren waarin dat niet zo makkelijk kon.

Van alle 99 Amsterdamse wijken scoort De Punt in Nieuw-West het slechtst op leefbaarheid. Dit blijkt uit een een groot stadsbreed onderzoek onder Amsterdammers. Hoe komt dat? In gesprek met professionals over de oorzaken en met de Amsterdammers die hun wijk, elke dag weer, beter willen maken. "Het dorpsgevoel moet terug."

Amsterdams minst populaire stukje stad oogt als een provinciale buitenwijk. Dorps, bijna. Want wie door De Punt loopt, ziet vooral naoorlogse rijtjeshuizen tussen plantsoenen, parkeerplaatsen en plukjes nieuwbouwblokken. Oké, de hoge flats aan de oostkant van de buurt ogen wat gedateerd, maar toch: is dit nou een probleemwijk?

Een groot leefbaarheidsonderzoek van de gemeente suggereert van wel. Wonen in Amsterdam (WiA) komt elke twee jaar uit en in de jongste editie verduidelijken kaartjes tot op buurtniveau waar het goed gaat en waar minder. Wat opvalt: De Punt, een wijk achterin Nieuw-West, is op veel kaartjes roodgekleurd. Op verschillende thema’s, variërend van veiligheid, burenoverlast en rotzooi op straat, bungelt de buurt onderaan de gemeentelijke lijstjes.

Dat is terug te zien in het algemene waarderingscijfer: 6,1. Dat is ver onder het Amsterdams gemiddelde (7,6) en het laagste cijfer van alle 99 buurten. Ook maken bewoners zich zorgen over welke kant het opgaat met De Punt. Op 'ontwikkeling van de buurt' scoort de wijk een 5,6. Weer is De Punt daarmee hekkensluiter - de gemiddelde score is een 7,2. Geen enkele andere Amsterdamse buurt scoort lager dan een 6.

Wat is er aan de hand in De Punt? Een greep uit de aandachtspunten laat zien waar de pijn zit. 

Veiligheid

Een stuk van de wijk waar de problemen goed zichtbaar zijn, is het Dijkgraafplein, vertrekpunt van tram 17 naar Centraal Station en het hart van de buurt. “Zo’n plein moet een centrumfunctie voor de buurt zijn”, vertelt sociaal geograaf Ivan Nio. De afgelopen jaren onderzocht hij de wijken van Amsterdam, onder meer voor de Hogeschool van Amsterdam (HvA). “Je wilt dat bewoners elkaar daar tegenkomen, vertrouwd met elkaar raken. Maar het Dijkgraafplein ligt er al jaren verloren bij.” Want de winkels die zorgen voor een goede sfeer - een bakker, een slager, een viszaak - zijn jaren geleden al vertrokken.

Marion runt al dertig jaar een bloemenstal op het Dijkgraafplein, en zag de buurt veranderen.

Wat ervoor in de plaats is gekomen? Wie rondkijkt op het plein ziet vooral restaurants die het hoofdzakelijk van de bezorging moeten hebben. ‘s Avonds trekken die wel wat bezoek - wat weer voor de nodige parkeerproblemen zorgt - maar overdag oogt het plein leeg. “Ik zou het plein graag opfleuren”, zegt de uitbaatster van Bloemen Kiosk Daisy, die al drie decennia op het plein zit. Daisy - die eigenlijk gewoon Marion Koopmann heet - zag de afgelopen jaren de ene na de andere ondernemer vertrekken. “De oudjes vinden het plein griezelig. Vooral ‘s avonds, als de horecazaken vol mannen zitten. Die doen vaak niets, maar het zorgt toch voor een onveilig gevoel.” Oudere bewoners zouden graag bankjes willen om elkaar overdag te treffen voor een praatje, maar probleem is dat dit 's avonds weer hangjeugd aantrekt.

Eenzaamheid

Het gevoel van onveiligheid en het weinig aantrekkelijke Dijkgraafsplein staan een oplossing in de weg voor een ander groot probleem. In 2020 had 57 procent van de inwoners van De Punt last van eenzaamheid, berekende het RIVM in 2020. "Die eenzaamheid is ook echt merkbaar en voelbaar", vertelt Serfanim Uysal, teamleider op het buurthuis. "We zien het ook toenemen. Dat speelt vooral onder ouderen." Dat zijn vaak de mensen die naar De Punt trokken toen de eerste huizen in de buurt werden opgeleverd. Die kwamen in de jaren 60 uit de toen sterk verpauperde buurten in en rond de binnenstad, zoals de Jordaan. "Een grote groep van die ouderen zit thuis en die is heel moeilijk te verleiden om naar buiten te komen."

De 86-jarige Lisa ziet in haar eigen omgeving wat ouderdom met een mens kan doen en zet zich in om haar buurtgenoten uit het isolement te trekken.

Complicerende factor: de coronapandemie heeft het sociale ritme op het buurthuis flink verstoord. Clubjes, discussieavonden, sport- en dansmiddagen konden tijdenlang niet doorgaan. En nu de deuren weer open zijn, merken Serfanim en haar collega’s dat een deel van de bezoekers niet meer is teruggekomen.

Saamhorigheid

Ervelin Monk, een oudere vrouw die vaak in het buurthuis te vinden is, ziet hoe lastig het is de clubjes weer op gang te krijgen. “Dat heb je ook niet van de ene op de andere dag opgelost.” Jammer, vindt ze. “Ik vind het buurthuis heel prettig, ze doen zoveel voor de buurt. En je komt in aanraking met andere culturen: we hebben Marokkanen, Surinamers, Turken, Hollanders, noem maar op.”

Terwijl juist op dat vlak nog veel te winnen valt. In het WiA-onderzoek scoort De Punt op zowel betrokkenheid van buurtbewoners als buurtcontact een 5,2. De omgang tussen groepen krijgt een 6,0 en op onderlinge behulpzaamheid noteren de onderzoekers een 5,5. Weer staat De Punt in de onderste regionen van de ranglijsten.

Op Burendag laten veel clubjes zich op het buurthuis van hun beste kant zien, ook Ervelin doet mee.

Na de eerste golf Jordanezen en andere Amsterdammers volgden vanaf de jaren 80 veel migranten uit niet-westerse landen. Rond die tijd gingen veel bewoners van het eerste uur juist weg uit Amsterdam: ze vertrokken naar door de landelijke overheid aangewezen woonkernen als Almere, Purmerend en Hoorn. Hierdoor had in 2018 iets meer dan de helft van de bevolking een niet-westerse migratieachtergrond, blijkt uit cijfers van de gemeente. In 2005 was dat nog iets meer dan een derde. In heel de stad lag het percentage voor beide jaartallen rond de 35 procent.

Dat is niet uniek voor De Punt: dezelfde ontwikkeling is in veel andere delen van de stad te zien. Waarom vallen de leefbaarheidscijfers van De Punt dan zo laag uit? “Misschien wel door het grote aandeel eengezinswoningen”, denkt HvA-onderzoeker Nio hardop. “Ze worden nu verkocht, sommige zelfs verkamerd en de diversiteit aan bewoners neemt ook hier sterk toe. En door de tuinen krijg je wat meer mee van je buren, meer dan het geval is in een appartementencomplex.” In De Punt krijg je op die manier meer mee hoe jij en je buren van elkaar verschillen.

Dorp in de stad

Bloemiste Marion Koopmann, geboren op het Bickerseiland in het Centrum, bleef in De Punt wonen. "Vroeger was De Punt net een dorp. Iedereen kende elkaar." 

En in dat dorpsgevoel ligt volgens buurtwerker Serfanim de oplossing. "Dat dorpsgevoel moet terug", zegt ze stellig. "En het kán. De wil onder de bewoners is er en de kennis en kunde om dat teweeg te brengen ook." Aan het buurthuis de taak om de mensen de kans te geven om samen te komen en elkaar te ontmoeten. "Want als opa Bert komt voorlezen op het buurthuis, leert hij de jeugd kennen. Dat zorgt er jaren later weer voor dat diezelfde jochies zo'n man niet lastig vallen, als hij 's avonds over straat gaat. Dat hangt allemaal met elkaar samen."

De komende jaren wil het buurthuis bewoners de mogelijkheid geven elkaar te ontmoeten in het buurthuis. "Onder meer met een buurtlab, waar jongeren hun talenten kunnen ontwikkelen." Het liefst zou Serfanim flink veel buurtwerkers aannemen. "We komen uit een onrustige periode, nu moeten we weer vooruit. We moeten nu gaan bouwen."

Elke hartoperatie in een Nederlands ziekenhuis leidt tot 27 kilo aan afval. Angst voor infecties is hiervan een begrijpelijke aanjager, die tijdens corona nog eens werd versterkt. „De zorg is hierin wel doorgeslagen”, zegt Hugo Touw, ic-arts bij Radboudumc in Nijmegen. „We moeten toe naar veel minder materiaal, dat waar mogelijk herbruikbaar is.”

Na vijftig maanden op zee zijn Mariska, Tjaard, Linde en Berber met hun zeilboot de Zouterik terug op Texel. Op 4 augustus 2018 vertrok het gezin en in totaal hebben ze meer dan dertig landen bezocht en 30.000 zeemijl afgelegd. Familie en vrienden wachtten hen vanmiddag op in de haven van Oudeschild. Vanavond slapen ze weer in hun huis in De Cocksdorp.  

"We kijken er het meest naar uit om onze familie en vrienden weer te zien", vertelt Mariska eerder vandaag vanaf het schip. "Die hebben we al vijftig maanden niet gezien." Toen het schip, de Zouterik, nog in de 'buurt' was, kwamen er weleens vrienden langs, maar sinds corona uitbrak, kon dat niet meer. 

De reis ging langs de westkust van Europa, Madeira, de Canarische eilanden, Kaapverdië, Zuid-Amerika, Frans-Guyana, Suriname, Caribisch gebied, ABC-eilanden, Colombia, Panama, Frans-Polynesië, Hawaï, Alaska, Canada. "Toen is de boot 6.500 kilometer over land vervoerd", vertelt Mariska. "Van Vancouver naar Quebec. Daar hebben we het hele pakket weer in elkaar gezet en zijn we via de Azoren teruggevaren naar Europa."

Corona 

Toen het gezin in augustus 2018 vertrok was van een pandemie nog geen sprake, maar daar kwam in maart 2020 natuurlijk verandering in. Mariska, Tjaard, Linde en Berber en zaten 67 dagen in quarantaine op het schip, maakten daarna een reis van 42 dagen op het schip en moesten bij aankomst nog vier dagen in quarantaine. "Dat was het dieptepunt, we hadden meer dan 110 dagen niks of niemand meer gezien. Het was een hele pittige periode." 

Mariska noemt corona toch een 'blessing in disguise'. " Door covid hebben we besloten de reis een andere wending te geven. We konden niet meer naar Nieuw-Zeeland en Australië waardoor we de route hebben moeten aanpassen. Daardoor hebben we plaatsen gezien die we anders niet hadden gezien." Na veel moeite en negen maanden in Frans-Polynesië konden ze zonder visum naar Amerika en voeren ze langs Hawaï en Alaska. 

Tekst gaat door onder de foto. 

Het is na zo'n lange reis natuurlijk moeilijk om een hoogtepunt te kiezen, maar Mariska weet het wel. "Dat zijn de ontmoetingen met lokale mensen geweest, dat was echt een hoogtepunt." 

Linde was 12 jaar oud toen de reis begon en Berber was 2. Ondertussen zijn ze 16 en 7 en hebben ze grote delen van hun leven op zee doorgebracht, thuis onderwijs gekregen en heel veel geleerd op reis. Linde begint straks in 3 havo en Berber zit voor het eerst met leeftijdsgenootjes in een klas. "Dat zal wennen zijn", zegt Mariska. "Maar ze kijken er ook allebei naar uit om weer met leeftijdsgenootjes in contact te komen."

Hoe het nu met Mariska, Tjaard, Linde en Berber gaat, zie je aankomende week in een reportage op NH Nieuws. 

Na vijftig maanden op zee zijn Mariska, Tjaard, Linde en Berber met hun zeilboot de Zouterik terug op Texel. Op 4 augustus 2018 vertrok het gezin en in totaal hebben ze meer dan dertig landen bezocht en 30.000 zeemijl afgelegd. Familie en vrienden wachtten hun vanmiddag op in de haven van Oudeschild. Vanavond slapen ze weer in hun huis in De Cocksdorp.  

"We kijken er het meest naar uit om onze familie en vrienden weer te zien", vertelt Mariska eerder vandaag vanaf het schip. "Die hebben we al vijftig maanden niet gezien." Toen het schip, de Zouterik, nog in de 'buurt' was, kwamen er weleens vrienden langs, maar sinds corona uitbrak, kon dat niet meer. 

De reis ging langs de westkust van Europa, Madeira, de Canarische eilanden, Kaapverdië, Zuid-Amerika, Frans-Guyana, Suriname, Caribisch gebied, ABC-eilanden, Colombia, Panama, Frans-Polynesië, Hawaï, Alaska, Canada. "Toen is de boot 6.500 kilometer over land vervoerd", vertelt Mariska. "Van Vancouver naar Quebec. Daar hebben we het hele pakket weer in elkaar gezet en zijn we via de Azoren teruggevaren naar Europa."

Corona 

Toen het gezin in augustus 2018 vertrok was van een pandemie nog geen sprake, maar daar kwam in maart 2020 natuurlijk verandering in. Mariska, Tjaard, Linde en Berber en zaten 67 dagen in quarantaine op het schip, maakten daarna een reis van 42 dagen op het schip en moesten bij aankomst nog vier dagen in quarantaine. "Dat was het dieptepunt, we hadden meer dan 110 dagen niks of niemand meer gezien. Het was een hele pittige periode." 

Mariska noemt corona toch een 'blessing in disguise'. " Door covid hebben we besloten de reis een andere wending te geven. We konden niet meer naar Nieuw-Zeeland en Australië waardoor we de route hebben moeten aanpassen. Daardoor hebben we plaatsen gezien die we anders niet hadden gezien." Na veel moeite en negen maanden in Frans-Polynesië konden ze zonder visum naar Amerika en voeren ze langs Hawaï en Alaska. 

Tekst gaat door onder de foto. 

Het is na zo'n lange reis natuurlijk moeilijk om een hoogtepunt te kiezen, maar Mariska weet het wel. "Dat zijn de ontmoetingen met lokale mensen geweest, dat was echt een hoogtepunt." 

Linde was 12 jaar oud toen de reis begon en Berber was 2. Ondertussen zijn ze 16 en 7 en hebben ze grote delen van hun leven op zee doorgebracht, ondertussen hebben ze thuis onderwijs gekregen en heel veel geleerd op reis. Linde begint straks in 3 havo en Berber zit voor het eerst met leeftijdsgenootjes in een klas. "Dat zal wennen zijn", zegt Mariska. "Maar ze kijken er ook allebei naar uit om weer met leeftijdsgenootjes in contact te komen."

Hoe het nu met Mariska, Tjaard, Linde en Berber gaat, zie je aankomende week in een reportage op NH Nieuws. 

Duitsland is van plan bijna 800 miljoen ongebruikte mondkapjes te verbranden, omdat die over de verkoopdatum zijn. De mondkapjes werden gekocht in de eerste maanden van de coronapandemie. Het Duitse ministerie van Gezondheidszorg heeft aanbestedingen uitgeschreven voor bedrijven om de mondkapjes „thermaal te vernietigen.”

De Formule 1 is na een tweejarige, door corona ingegeven, afwezigheid weer terug in Japan. Hoewel het weer vrijdag tijdens de eerste dag niet mee zat, was het enthousiasme er niet minder om bij de fans. Dat Max Verstappen in een door een Honda-krachtbron aangedreven auto de wereldtitel kan grijpen, zorgt voor flink wat extra opwinding. De Nederlander had tijdens zijn laatste optreden op Suzuka in 2019 al het aanzien van een keizer op wielen en zijn ster is sindsdien alleen maar rijzende in het land van De Rijzende Zon.

Tijdens de coronapandemie waren miljoenen mensen aan huis gekluisterd. Slapen, eten, werken en recreëren, alles moest op dezelfde plek gebeuren. Wat is de impact daarvan? Hoe voelt dat? Bijna tweehonderd fotografen uit binnen- en buitenland gingen aan de slag met het thema ‘Back Home’. Acht van hen zijn genomineerd en dingen mee naar de Somfy Photography Award 2022. Hun werk is vanaf 9 oktober te zien in Fotomuseum aan het Vrijthof in Maastricht.

Van alle 99 Amsterdamse wijken scoort De Punt in Nieuw-West het slechtst op leefbaarheid. Dit blijkt uit een een groot stadsbreed onderzoek onder Amsterdammers. Hoe komt dat? In gesprek met professionals over de oorzaken en met de Amsterdammers die hun wijk, elke dag weer, beter willen maken. "Het dorpsgevoel moet terug."

Amsterdams minst populaire stukje stad oogt als een provinciale buitenwijk. Dorps, bijna. Want wie door De Punt loopt, ziet vooral naoorlogse rijtjeshuizen tussen plantsoenen, parkeerplaatsen en plukjes nieuwbouwblokken. Oké, de hoge flats aan de oostkant van de buurt ogen wat gedateerd, maar toch: is dit nou een probleemwijk?

Een groot leefbaarheidsonderzoek van de gemeente suggereert van wel. Wonen in Amsterdam (WiA) komt elke twee jaar uit en in de jongste editie verduidelijken kaartjes tot op buurtniveau waar het goed gaat en waar minder. Wat opvalt: De Punt, een wijk achterin Nieuw-West, is op veel kaartjes roodgekleurd. Op verschillende thema’s, variërend van veiligheid, burenoverlast en rotzooi op straat, bungelt de buurt onderaan de gemeentelijke lijstjes.

Dat is terug te zien in het algemene waarderingscijfer: 6,1. Dat is ver onder het Amsterdams gemiddelde (7,6) en het laagste cijfer van alle 99 buurten. Ook maken bewoners zich zorgen over welke kant het opgaat met De Punt. Op 'ontwikkeling van de buurt' scoort de wijk een 5,6. Weer is De Punt daarmee hekkensluiter - de gemiddelde score is een 7,2. Geen enkele andere Amsterdamse buurt scoort lager dan een 6.

Wat is er aan de hand in De Punt? Een greep uit de aandachtspunten laat zien waar de pijn zit. 

Veiligheid

Een stuk van de wijk waar de problemen goed zichtbaar zijn, is het Dijkgraafplein, vertrekpunt van tram 17 naar Centraal Station en het hart van de buurt. “Zo’n plein moet een centrumfunctie voor de buurt zijn”, vertelt sociaal geograaf Ivan Nio. De afgelopen jaren onderzocht hij de wijken van Amsterdam, onder meer voor de Hogeschool van Amsterdam (HvA). “Je wilt dat bewoners elkaar daar tegenkomen, vertrouwd met elkaar raken. Maar het Dijkgraafplein ligt er al jaren verloren bij.” Want de winkels die zorgen voor een goede sfeer - een bakker, een slager, een viszaak - zijn jaren geleden al vertrokken.

Marion runt al dertig jaar een bloemenstal op het Dijkgraafplein, en zag de buurt veranderen.

Wat ervoor in de plaats is gekomen? Wie rondkijkt op het plein ziet vooral restaurants die het hoofdzakelijk van de bezorging moeten hebben. ‘s Avonds trekken die wel wat bezoek - wat weer voor de nodige parkeerproblemen zorgt - maar overdag oogt het plein leeg. “Ik zou het plein graag opfleuren”, zegt de uitbaatster van Bloemen Kiosk Daisy, die al drie decennia op het plein zit. Daisy - die eigenlijk gewoon Marion Koopmann heet - zag de afgelopen jaren de ene na de andere ondernemer vertrekken. “De oudjes vinden het plein griezelig. Vooral ‘s avonds, als de horecazaken vol mannen zitten. Die doen vaak niets, maar het zorgt toch voor een onveilig gevoel.” Oudere bewoners zouden graag bankjes willen om elkaar overdag te treffen voor een praatje, maar probleem is dat dit 's avonds weer hangjeugd aantrekt.

Eenzaamheid

Het gevoel van onveiligheid en het weinig aantrekkelijke Dijkgraafsplein staan een oplossing in de weg voor een ander groot probleem. In 2020 had 57 procent van de inwoners van De Punt last van eenzaamheid, berekende het RIVM in 2020. "Die eenzaamheid is ook echt merkbaar en voelbaar", vertelt Serfanim Uysal, teamleider op het buurthuis. "We zien het ook toenemen. Dat speelt vooral onder ouderen." Dat zijn vaak de mensen die naar De Punt trokken toen de eerste huizen in de buurt werden opgeleverd. Die kwamen in de jaren 60 uit de toen sterk verpauperde buurten in en rond de binnenstad, zoals de Jordaan. "Een grote groep van die ouderen zit thuis en die is heel moeilijk te verleiden om naar buiten te komen."

De 86-jarige Lisa ziet in haar eigen omgeving wat ouderdom met een mens kan doen en zet zich in om haar buurtgenoten uit het isolement te trekken.

Complicerende factor: de coronapandemie heeft het sociale ritme op het buurthuis flink verstoord. Clubjes, discussieavonden, sport- en dansmiddagen konden tijdenlang niet doorgaan. En nu de deuren weer open zijn, merken Serfanim en haar collega’s dat een deel van de bezoekers niet meer is teruggekomen.

Saamhorigheid

Ervelin Monk, een oudere vrouw die vaak in het buurthuis te vinden is, ziet hoe lastig het is de clubjes weer op gang te krijgen. “Dat heb je ook niet van de ene op de andere dag opgelost.” Jammer, vindt ze. “Ik vind het buurthuis heel prettig, ze doen zoveel voor de buurt. En je komt in aanraking met andere culturen: we hebben Marokkanen, Surinamers, Turken, Hollanders, noem maar op.”

Terwijl juist op dat vlak nog veel te winnen valt. In het WiA-onderzoek scoort De Punt op zowel betrokkenheid van buurtbewoners als buurtcontact een 5,2. De omgang tussen groepen krijgt een 6,0 en op onderlinge behulpzaamheid noteren de onderzoekers een 5,5. Weer staat De Punt in de onderste regionen van de ranglijsten.

Op Burendag laten veel clubjes zich op het buurthuis van hun beste kant zien, ook Ervelin doet mee.

Na de eerste golf Jordanezen en andere Amsterdammers volgden vanaf de jaren 80 veel migranten uit niet-westerse landen. Rond die tijd gingen veel bewoners van het eerste uur juist weg uit Amsterdam: ze vertrokken naar door de landelijke overheid aangewezen woonkernen als Almere, Purmerend en Hoorn. Hierdoor had in 2018 iets meer dan de helft van de bevolking een niet-westerse migratieachtergrond, blijkt uit cijfers van de gemeente. In 2005 was dat nog iets meer dan een derde. In heel de stad lag het percentage voor beide jaartallen rond de 35 procent.

Dat is niet uniek voor De Punt: dezelfde ontwikkeling is in veel andere delen van de stad te zien. Waarom vallen de leefbaarheidscijfers van De Punt dan zo laag uit? “Misschien wel door het grote aandeel eengezinswoningen”, denkt HvA-onderzoeker Nio hardop. “Ze worden nu verkocht, sommige zelfs verkamerd en de diversiteit aan bewoners neemt ook hier sterk toe. En door de tuinen krijg je wat meer mee van je buren, meer dan het geval is in een appartementencomplex.” In De Punt krijg je op die manier meer mee hoe jij en je buren van elkaar verschillen.

Dorp in de stad

Bloemiste Marion Koopmann, geboren op het Bickerseiland in het Centrum, bleef in De Punt wonen. "Vroeger was De Punt net een dorp. Iedereen kende elkaar." 

En in dat dorpsgevoel ligt volgens buurtwerker Serfanim de oplossing. "Dat dorpsgevoel moet terug", zegt ze stellig. "En het kán. De wil onder de bewoners is er en de kennis en kunde om dat teweeg te brengen ook." Aan het buurthuis de taak om de mensen de kans te geven om samen te komen en elkaar te ontmoeten. "Want als opa Bert komt voorlezen op het buurthuis, leert hij de jeugd kennen. Dat zorgt er jaren later weer voor dat diezelfde jochies zo'n man niet lastig vallen, als hij 's avonds over straat gaat. Dat hangt allemaal met elkaar samen."

De komende jaren wil het buurthuis bewoners de mogelijkheid geven elkaar te ontmoeten in het buurthuis. "Onder meer met een buurtlab, waar jongeren hun talenten kunnen ontwikkelen." Het liefst zou Serfanim flink veel buurtwerkers aannemen. "We komen uit een onrustige periode, nu moeten we weer vooruit. We moeten nu gaan bouwen."

Ziekenhuizen krijgen het steeds drukker met de zorg voor mensen die het coronavirus hebben opgelopen. Momenteel zijn 962 mensen met corona opgenomen. Dat is het hoogste aantal sinds 28 juli.

Een nieuw team moet coronamaatregelen beoordelen op hun maatschappelijke gevolgen. Voorzitter Jolande Sap schuwt daarbij gevoeligheden niet, zoals de mogelijke herinvoering van de coronapas.

De coronacrisis verbleekt bij de crisis waarin we ons op dit moment bevinden, maar de ernst en omvang dringt niet door tot de Haagse bubbel. Tijdens de algemene financiële beschouwingen stond een opmerkelijk montere Sigrid Kaag gezellig te keuvelen met Kamerleden over het gratis ter beschikking stellen van tampons om de menstruatiearmoede op te lossen en over belasting op de leveringen door webshops, want al die busjes van de besteldiensten maken het leven in de woonwijk zo onrustig.

Van alle 99 Amsterdamse wijken scoort De Punt in Nieuw-West het slechtst op leefbaarheid. Dit blijkt uit een een groot stadsbreed onderzoek onder Amsterdammers. Hoe komt dat? In gesprek met professionals over de oorzaken en met de Amsterdammers die hun wijk, elke dag weer, beter willen maken. "Het dorpsgevoel moet terug."

Amsterdams minst populaire stukje stad oogt als een provinciale buitenwijk. Dorps, bijna. Want wie door De Punt loopt, ziet vooral naoorlogse rijtjeshuizen tussen plantsoenen, parkeerplaatsen en plukjes nieuwbouwblokken. Oké, de hoge flats aan de oostkant van de buurt ogen wat gedateerd, maar toch: is dit nou een probleemwijk?

Een groot leefbaarheidsonderzoek van de gemeente suggereert van wel. Wonen in Amsterdam (WiA) komt elke twee jaar uit en in de jongste editie verduidelijken kaartjes tot op buurtniveau waar het goed gaat en waar minder. Wat opvalt: De Punt, een wijk achterin Nieuw-West, is op veel kaartjes roodgekleurd. Op verschillende thema’s, variërend van veiligheid, burenoverlast en rotzooi op straat, bungelt de buurt onderaan de gemeentelijke lijstjes.

Dat is terug te zien in het algemene waarderingscijfer: 6,1. Dat is ver onder het Amsterdams gemiddelde (7,6) en het laagste cijfer van alle 99 buurten. Ook maken bewoners zich zorgen over welke kant het opgaat met De Punt. Op 'ontwikkeling van de buurt' scoort de wijk een 5,6. Weer is De Punt daarmee hekkensluiter - de gemiddelde score is een 7,2. Geen enkele andere Amsterdamse buurt scoort lager dan een 6.

Wat is er aan de hand in De Punt? Een greep uit de aandachtspunten laat zien waar de pijn zit. 

Veiligheid

Een stuk van de wijk waar de problemen goed zichtbaar zijn, is het Dijkgraafplein, vertrekpunt van tram 17 naar Centraal Station en het hart van de buurt. “Zo’n plein moet een centrumfunctie voor de buurt zijn”, vertelt sociaal geograaf Ivan Nio. De afgelopen jaren onderzocht hij de wijken van Amsterdam, onder meer voor de Hogeschool van Amsterdam (HvA). “Je wilt dat bewoners elkaar daar tegenkomen, vertrouwd met elkaar raken. Maar het Dijkgraafplein ligt er al jaren verloren bij.” Want de winkels die zorgen voor een goede sfeer - een bakker, een slager, een viszaak - zijn jaren geleden al vertrokken.

Marion runt al dertig jaar een bloemenstal op het Dijkgraafplein, en zag de buurt veranderen.

Wat ervoor in de plaats is gekomen? Wie rondkijkt op het plein ziet vooral restaurants die het hoofdzakelijk van de bezorging moeten hebben. ‘s Avonds trekken die wel wat bezoek - wat weer voor de nodige parkeerproblemen zorgt - maar overdag oogt het plein leeg. “Ik zou het plein graag opfleuren”, zegt de uitbaatster van Bloemen Kiosk Daisy, die al drie decennia op het plein zit. Daisy - die eigenlijk gewoon Marion Koopmann heet - zag de afgelopen jaren de ene na de andere ondernemer vertrekken. “De oudjes vinden het plein griezelig. Vooral ‘s avonds, als de horecazaken vol mannen zitten. Die doen vaak niets, maar het zorgt toch voor een onveilig gevoel.” Oudere bewoners zouden graag bankjes willen om elkaar overdag te treffen voor een praatje, maar probleem is dat dit 's avonds weer hangjeugd aantrekt.

Eenzaamheid

Het gevoel van onveiligheid en het weinig aantrekkelijke Dijkgraafsplein staan een oplossing in de weg voor een ander groot probleem. In 2020 had 57 procent van de inwoners van De Punt last van eenzaamheid, berekende het RIVM in 2020. "Die eenzaamheid is ook echt merkbaar en voelbaar", vertelt Serfanim Uysal, teamleider op het buurthuis. "We zien het ook toenemen. Dat speelt vooral onder ouderen." Dat zijn vaak de mensen die naar De Punt trokken toen de eerste huizen in de buurt werden opgeleverd. Die kwamen in de jaren 60 uit de toen sterk verpauperde buurten in en rond de binnenstad, zoals de Jordaan. "Een grote groep van die ouderen zit thuis en die is heel moeilijk te verleiden om naar buiten te komen."

De 86-jarige Lisa ziet in haar eigen omgeving wat ouderdom met een mens kan doen en zet zich in om haar buurtgenoten uit het isolement te trekken.

Complicerende factor: de coronapandemie heeft het sociale ritme op het buurthuis flink verstoord. Clubjes, discussieavonden, sport- en dansmiddagen konden tijdenlang niet doorgaan. En nu de deuren weer open zijn, merken Serfanim en haar collega’s dat een deel van de bezoekers niet meer is teruggekomen.

Saamhorigheid

Ervelin Monk, een oudere vrouw die vaak in het buurthuis te vinden is, ziet hoe lastig het is de clubjes weer op gang te krijgen. “Dat heb je ook niet van de ene op de andere dag opgelost.” Jammer, vindt ze. “Ik vind het buurthuis heel prettig, ze doen zoveel voor de buurt. En je komt in aanraking met andere culturen: we hebben Marokkanen, Surinamers, Turken, Hollanders - noem maar op.”

Terwijl juist op dat vlak zoveel te winnen valt. In het WiA-onderzoek scoort De Punt op zowel betrokkenheid van buurtbewoners als buurtcontact een 5,2. De omgang tussen groepen krijgt een 6,0 en op onderlinge behulpzaamheid noteren de onderzoekers een 5,5. Weer staat De Punt in de onderste regionen van de ranglijsten.

Op Burendag laten veel clubjes zich op het buurthuis van hun beste kant zien, en Ervelin doet volop mee.

De geschiedenis van De Punt geeft een mogelijke verklaring voor de lage saamhorigheidsscores. Na de eerste golf Jordanezen en andere Amsterdammers volgden vanaf de jaren 80 veel migranten uit niet-westerse landen. Rond die tijd gingen veel bewoners van het eerste uur juist weg uit Amsterdam: ze vertrokken naar door de landelijke overheid aangewezen woonkernen als Almere, Purmerend en Hoorn. Hierdoor had in 2018 iets meer dan de helft van de bevolking een niet-westerse migratieachtergrond, blijkt uit cijfers van de gemeente. In 2005 was dat nog iets meer dan een derde. In heel de stad lag het percentage voor beide jaartallen rond de 35 procent.

Dat is niet uniek voor De Punt: dezelfde ontwikkeling is in veel andere delen van de stad te zien. Waarom vallen de leefbaarheidscijfers van De Punt dan zo laag uit? “Misschien wel door het grote aandeel eengezinswoningen”, denkt HvA-onderzoeker Nio hardop. “Ze worden nu verkocht, sommige zelfs verkamerd en de diversiteit aan bewoners neemt ook hier sterk toe. En door de tuinen krijg je wat meer mee van je buren, meer dan het geval is in een appartementencomplex.” In De Punt krijg je op die manier meer mee hoe jij en je buren van elkaars verschillen.

Dorp in de stad

Bloemiste Marion Koopmann, geboren op het Bickerseiland in het Centrum, bleef in De Punt wonen. "Vroeger was De Punt net een dorp. Iedereen kende elkaar." 

En in dat dorpsgevoel ligt volgens buurtwerker Serfanim de oplossing. "Dat dorpsgevoel moet terug", zegt ze stellig. "En het kán. De wil onder de bewoners is er en de kennis en kunde om dat teweeg te brengen ook." Aan het buurthuis de taak om de mensen de kans te geven om samen te komen en elkaar te ontmoeten. "Want als opa Bert komt voorlezen op het buurthuis, leert hij de jeugd kennen. Dat zorgt er jaren later weer voor dat diezelfde jochies zo'n man niet lastig vallen, als hij 's avonds over straat gaat. Dat hangt allemaal met elkaar samen."

De komende jaren wil het buurthuis bewoners de mogelijkheid geven elkaar te ontmoeten in het buurthuis. "Onder meer met een buurtlab, waar jongeren hun talenten kunnen ontwikkelen." Het liefst zou Serfanim flink veel buurtwerkers aannemen. "We komen uit een onrustige periode, nu moeten we weer vooruit. We moeten nu gaan bouwen."

Europa loopt het risico opnieuw in een eurocrisis terecht te komen. De regeringen van de eurolanden hebben tijdens corona en tijdens de huidige energiecrisis zoveel extra geld uitgegeven dat de staatsschulden onverantwoord hoog oplopen.

Europa loopt het risico opnieuw in een eurocrisis terecht te komen. De regeringen van de eurolanden hebben tijdens corona en tijdens de huidige energiecrisis zoveel extra geld uitgegeven dat de staatsschulden onverantwoord hoog oplopen.

Wie vanavond door het centrum van Zaandam loopt komt ze gegarandeerd tegen: tientallen levende standbeelden vanuit de hele wereld. Allemaal mooier en echter dan die je op de Dam in Amsterdam tegenkomt, verzekert organisator Robin Hagen resoluut. Morgen staan er ook nog standbeelden in Zaandam, volgende week is er een wereldkampioenschap 'living statues' in Alkmaar.

Het festival komt uit Arnhem, waar het in totaal dertien keer is georganiseerd. "Het was eerst een klein deel van een groot festival", vertelt de organisator. In de straat met die 'living statues' stond het altijd bomvol van de mensen. Toen dacht ik: 'als we dat nou uitvergroten en er een soort WK van maken…'"

Hagen ging serieus aan de slag en ging de grote steden van Europa af, 'scouten' naar talent. "We hebben ze letterlijk van de straat gehaald. In hun bakje hebben we geen geld gegooid maar een uitnodiging voor een bijeenkomst 's avonds. Daar hebben we ze gevraagd of ze naar ons wereldkampioenschap in Arnhem wilden komen."

Tekst loopt door onder de foto's

Na de jaren in Arnhem wilde hij het wereldkampioenschap eigenlijk in China organiseren. "Ik kon niet overweg met de wethouder in Arnhem, maar belangrijker was dat we naar China zouden gaan. Vanwege corona werd dat afgelast." Na een paar jaar stilstand heeft Alkmaar de eer en staan er een week van tevoren al vijfentwintig beelden in Zaandam.

De artiesten die we in Zaandam gaan zien komen uit zestien verschillende landen. Het belooft wat als je op de woorden van Hagen afgaat: "Als je bij ons een prijs hebt gewonnen, dan zit je agenda voor de komende jaren vol. Dan vlieg je de hele wereld over. Dus daarom komen ze altijd graag bij ons terug. Ik kijk eruit ze weer te zien, want door corona hebben we een aantal jaren niets kunnen doen."

Tekst loopt door onder de foto

Hij vervolgt: "Nu treden al die echt goede artiesten niet meer op straat op. Dit is een wereld van verschil met wat je in Amsterdam op de Dam ziet. Deze mensen treden alleen bij bedrijfsevenementen op of bij festivals."

Vanavond zijn de beelden vanaf 19.30 uur te zien op de Gedempte Gracht in Zaandam. Ook morgen is er genoeg te zien van 13.00 tot 17.00 uur, op de Gedempte Gracht maar dan ook aan de Westzijde tot aan de Bullekerk.

De jaren van dalende faillissementscijfers lijken voorbij. Dit jaar blijft de stijging in ons land nog beperkt tot 9 procent, maar voor 2023 voorspelt kredietverzekeraar Atradius een stijging van liefst 77 procent. Daarmee komt het aantal Nederlandse faillissementen in 2023 uit op pre-corona niveau.

De jaren van dalende faillissementscijfers lijken voorbij. Dit jaar blijft de stijging in ons land nog beperkt tot 9%, maar voor 2023 voorspelt kredietverzekeraar Atradius een stijging van liefst 77%. Daarmee komt het aantal Nederlandse faillissementen in 2023 uit op pre-corona niveau.

Connexxion laat reizigers de laatste tijd veelvuldig in de kou of regen staan. Bussen in de IJmond en Haarlem zijn overvol, vaak te laat of gehaast. En dat is áls ze komen, want steeds meer bussen rijden (soms op het laatste moment) niet. Het zorgt voor irritatie bij reizigers en schaamte bij buschauffeurs.

Een mevrouw die in IJmuiden op Plein 1945 op de bus staat te wachten, vertelt: "eigenlijk weet je pas zeker dat je kan reizen als de bus om de hoek komt." Een andere vrouw zegt in het bushokje van dezelfde halte dat de chauffeurs van de bussen die wél op komen dagen haastig rijden.

"Van de week wachtte de chauffeur niet met optrekken en viel een oude vrouw bijna in het gangpad, ze kreeg de kans niet om te gaan zitten. De chauffeurs zijn zelf ook heel erg gestrest door de situatie hoe die nu is, denk ik."

'Alstublieft, scheld ons niet uit'

Ook buschauffeurs zien dat er constant bussen uitvallen, of als ze wel gaan, overvol zijn. En zij trekken zich de problemen aan, blijkt uit een bericht van een chauffeur in de Facebookgroep 'Je bent IJmuidenaar als...'. Zij schrijft: "Excuses voor het slechte vervoer van de afgelopen twee weken. Ik en ik denk mijn medechauffeurs ook, schamen zich kapot."

Een eerdere afschaling van ritten werkte goed, volgens de busbestuurder: "Er waren minder diensten en dat ging prima, iedereen werd vervoerd."

tekst loopt door onder de foto

Maar nu moeten de bussen weer volgens het volledige schema rijden en dat gaat mis. Ze schrijft: "Het personeel is er gewoon niet en dus is het onmogelijk alle diensten op te vullen. Wij hopen heel snel op een oplossing, maar alstublieft, tot die tijd, scheld ons niet uit, zoals we nu dagelijks meemaken. Wij weten het ook even niet meer."

"Het is precies zoals je zegt, dat hebben jullie ook gezien", zegt een woordvoerder van Connexxion als antwoord op vragen van NH Nieuws. Het bedrijf zit met de handen in het haar: "De problemen komen door een combinatie van factoren. We hebben te weinig mensen en het ziekteverzuim gaat in deze tijd van het jaar ook weer omhoog. Want met corona kan je als chauffeur niet in de bus zitten."

Zicht op verbetering is er op de korte termijn nauwelijks. "We zijn niet het enige bedrijf met personeelsproblemen, ook andere vervoersbedrijven zoeken mensen, en we vissen allemaal in dezelfde vijver", aldus de woordvoerder.

Strategisch

Connexxion probeert de uitval wel enigszins strategisch aan te pakken, maar dat lukt niet altijd, erkent de woordvoerder. "Op sommige trajecten gaat twee keer per uur een bus, die proberen we dan altijd te laten gaan. Als er zes bussen per uur op een traject gaan, dan is het in ieder geval iets minder erg als er één of twee uitvallen."

Maar het is vaak moeilijk om ad hoc buschauffeurs op de goede plek te krijgen. "Soms gebeuren er onderweg dingen, pech, of iemand valt ziek uit, waardoor de ene buschauffeur een bus niet op tijd van de juiste halte van zijn of haar collega kan overnemen."

Geen verbetering in zicht 

Rover, een organisatie die opkomt voor reizigersbelangen, ziet het ook al niet snel beter worden met het OV in de IJmond en erbuiten. "Er zijn bij alle vervoerdersorganisaties problemen met personeel. En NS gaat de treindienstregeling vanaf december drastisch afschalen. Het zal de komende tijd waarschijnlijk niet veel beter worden, eerder slechter."

Connexxion laat reizigers de laatste tijd veelvuldig in de kou of regen staan. Bussen in de IJmond en Haarlem zijn overvol, vaak te laat of gehaast. En dat is áls ze komen, want steeds meer bussen rijden (soms op het laatste moment) niet. Het zorgt voor irritatie bij reizigers en schaamte bij buschauffeurs.

Een mevrouw die in IJmuiden op Plein 1945 op de bus staat te wachten, vertelt: "eigenlijk weet je pas zeker dat je kan reizen als de bus om de hoek komt." Een andere vrouw zegt in het bushokje van dezelfde halte dat de chauffeurs van de bussen die wél op komen dagen haastig rijden.

"Van de week wachtte de chauffeur niet met optrekken en viel een oude vrouw bijna in het gangpad, ze kreeg de kans niet om te gaan zitten. De chauffeurs zijn zelf ook heel erg gestrest door de situatie hoe die nu is, denk ik."

'Alstublieft, scheld ons niet uit'

Ook buschauffeurs zien dat er constant bussen uitvallen, of als ze wel gaan, overvol zijn. En zij trekken zich de problemen aan, blijkt uit een bericht van een chauffeur in de Facebookgroep 'Je bent IJmuidenaar als...'. Zij schrijft: "Excuses voor het slechte vervoer van de afgelopen twee weken. Ik en ik denk mijn medechauffeurs ook, schamen zich kapot."

Een eerdere afschaling van ritten werkte goed, volgens de busbestuurder: "Er waren minder diensten en dat ging prima, iedereen werd vervoerd."

tekst loopt door onder de foto

Maar nu moeten de bussen weer volgens het volledige schema rijden en dat gaat mis. Ze schrijft: "Het personeel is er gewoon niet en dus is het onmogelijk alle diensten op te vullen. Wij hopen heel snel op een oplossing, maar alstublieft, tot die tijd, scheld ons niet uit, zoals we nu dagelijks meemaken. Wij weten het ook even niet meer."

"Het is precies zoals je zegt, dat hebben jullie ook gezien", zegt een woordvoerder van Connexxion als antwoord op vragen van NH Nieuws. Het bedrijf zit met de handen in het haar: "De problemen komen door een combinatie van factoren. We hebben te weinig mensen en het ziekteverzuim gaat in deze tijd van het jaar ook weer omhoog. Want met corona kan je als chauffeur niet in de bus zitten."

Zicht op verbetering is er op de korte termijn nauwelijks. "We zijn niet het enige bedrijf met personeelsproblemen, ook andere vervoersbedrijven zoeken mensen, en we vissen allemaal in dezelfde vijver", aldus de woordvoerder.

Strategisch

Connexxion probeert de uitval wel enigszins strategisch aan te pakken, maar dat lukt niet altijd, erkent de woordvoerder. "Op sommige trajecten gaat twee keer per uur een bus, die proberen we dan altijd te laten gaan. Als er zes bussen per uur op een traject gaan, dan is het in ieder geval iets minder erg als er één of twee uitvallen."

Maar het is vaak moeilijk om ad hoc buschauffeurs op de goede plek te krijgen. "Soms gebeuren er onderweg dingen, pech, of iemand valt ziek uit, waardoor de ene buschauffeur een bus niet op tijd van de juiste halte van zijn of haar collega kan overnemen."

Geen verbetering in zicht 

Rover, een organisatie die opkomt voor reizigersbelangen, ziet het ook al niet snel beter worden met het OV in de IJmond en erbuiten. "Er zijn bij alle vervoerdersorganisaties problemen met personeel. En NS gaat de treindienstregeling vanaf december drastisch afschalen. Het zal de komende tijd waarschijnlijk niet veel beter worden, eerder slechter."

Max Verstappen gaat voor de tweede keer wereldkampioen worden. Dat kan haast niet meer missen. Mocht hij zondag op Suzuka de eerste Grand Prix van Japan sinds 2019 en het begin van de coronapandemie winnen én de snelste raceronde rijden, dan is de titel met nog vier races te gaan zeker binnen. Hoe anders was het vorig jaar? Toen de Nederlander pas in de allerlaatste ronde van het seizoen de titel voor de neus van Lewis Hamilton weggriste. Ogenschijnlijk onbewogen werkt Verstappen toe naar wat mogelijk de climax van zijn seizoen wordt. „Ik ga sowieso niet met een kater naar huis .”

Wie via een arts wordt doorverwezen om bloed te laten prikken in de regio Haarlem, moet soms wekenlang wachten. De organisatie die het bloedprikken in de regio verzorgt, heeft namelijk te maken met een tekort aan afnamemedewerkers. Huisartsen noemen de situatie 'heel bezwaarlijk'. 

Een afspraak inplannen bij een priklocatie in de buurt kan in sommige gevallen pas over twee of drie weken. "Onwenselijk voor de zorgverlening", vindt Josephine de Vries, praktijkhoudend huisarts in IJmuiden én medisch directeur van regionale huisartsenvereniging HZK.

"Voor mensen die een keer in het jaar hun waardes moeten laten testen, omdat ze bepaalde medicatie gebruiken, maakt het niet zoveel uit", legt ze uit. "Maar als iemand ziek is en we aan het analyseren zijn wat er aan de hand is, dan kan twee weken wachten wel heel bezwaarlijk zijn."

Ruimte voor noodsituaties

Volgens Annelien Besijn van Atalmedial, de organisatie die het bloedprikken verzorgt, is er nog wel ruimte voor noodsituaties. "Bij spoedgevallen kunnen patiënten wel dezelfde dag nog geprikt worden. Dan wordt het bloed die dag nog onderzocht en komt er ook dezelfde dag nog een uitslag."

Besijn noemt het 'vervelend' dat de afspraken pas zo ver weg in te plannen zijn. "Het gaat wel om je gezondheid en je wil natuurlijk snel weten of er iets met je aan de hand is." De krapte is te merken in de hele regio, maar de situatie bij de priklocaties in de ziekenhuizen van het Spaarne Gasthuis is opvallend nijpend. 

Via een online tool kun je zelf een afspraak inplannen voor het bloedprikken en dat gaat volgens Besijn een stuk sneller dan wanneer je telefonisch een afspraak probeert te maken. "Daar kun je ook kiezen uit meerdere locaties, bijvoorbeeld Amsterdam of Hoofddorp. Je kunt gelukkig altijd wel ergens op korte termijn terecht, al is het misschien niet om de hoek." 

Maar de huisartsen zien dat niet zitten. Dat je sneller terecht kunt op een verder gelegen locatie of op een onhandiger tijdstip, kan vooral voor minder mobiele patiënten problematisch zijn. "Denk bijvoorbeeld aan een alleenstaande moeder die moet werken, de kinderen van een naar school moet brengen en zelf geen auto heeft", stelt De Vries. "Hoe moet zij naar Amsterdam komen om bloed te prikken?"

Creatieve oplossingen

Ondertussen doet Atalmedial er naar eigen zeggen alles aan om de bezetting snel weer op orde te krijgen. "We merken dat het momenteel krap is op de arbeidsmarkt. Via uitzendbureaus proberen we nieuwe medewerkers aan te trekken en huidige contracten worden verbreed", aldus Besijn. 

"Daarnaast zoeken we ook naar creatieve oplossingen", vervolgt ze. "Zo kunnen de mensen die in het lab werken en de buisjes onderzoeken bijvoorbeeld een aantal werkzaamheden van de afnemers overnemen. Dan hebben de afnemers weer extra tijd om mensen te prikken."

Inloopspreekuren

Personeelstekorten zijn in de hele zorg een probleem en daarom heeft huisarts De Vries er ook alle begrip voor. Toch pleit ze ervoor dat patiënten sneller op een priklocatie in de buurt terecht moeten kunnen. Zo was het voorheen mogelijk om zonder afspraak bloed te laten prikken.

"Sinds corona moet iedereen een afspraak maken om bloed te prikken. Het is natuurlijk ook niet ideaal om een wachtkamer vol zieke mensen bij elkaar te hebben, maar ik wil toch oproepen om die inloopspreekuren weer in te voeren, mits Covid dat toestaat."