Een nieuwe coronagolf is mogelijk begonnen, zei het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) vorige week. Het instituut constateerde toen dat het aantal positieve coronatests begon te stijgen. Of dat doorzet, wordt dinsdag duidelijk, als het instituut weer met zijn wekelijkse overzicht van het aantal positieve tests komt.

Corona is een zoönose. Dat is een ziekte die van dier op mens overgaat. Toen de kwaal in februari 2020 in Nederland opdook, waren we nog zo onnozel om te menen dat het een vasthoudend griepje zou zijn. Ettelijke kerkhoven verder weten we wel beter.

Een groep ondernemers van de Noordermarkt in Amsterdam op maandag zijn boos. Ze loten elke week mee voor een standplaats, maar voelen zich door de gemeente gedwongen om per 1 november een tijdelijke vaste plaatsvergunning aan te nemen die hen verplicht om 10 van de 13 maandagen per kwartaal aanwezig te zijn. De marktondernemers vinden dat die voorwaarde niet haalbaar is. Maar wie het aanbod afwijst, verliest zijn gunstige rangnummer en dus een goede plek op de markt. 

Denise van Houweninge loot al 15 jaar mee om voor een kraam op de maandagochtend op de Noordermarkt. Ze is een zogeheten sollicitant. Zij en 22 andere marktkooplui hebben nu een brief van de gemeente gekregen waarin staat dat ze een tijdelijke vaste plek kunnen krijgen. Die is voor hen ook goedkoper. Dat lijkt fijn, maar dat betekent wel dat ze 10 van de 13 maandagen op de markt aanwezig moeten zijn, anders vervalt hun plek

"Persoonlijk wil ik geen vaste plek, ik wil sollicitant blijven", vertelt Van Houweninge. "Daarvoor moet ik minimaal vier keer per jaar op de markt staan. Het probleem is, dat als ik de plek niet neem, dat ze dan mijn nummer afpakken. Dat terwijl ik hier al vijftien jaar sta en een gunstig rangnummer heb. Die wil ik niet opgeven. Bovendien mag ik dan nog steeds niet vroeger dan 9 uur 's morgens mijn kraam inrichten, terwijl ondernemers met een echte vaste plek dat wel mogen."

Lusten en lasten

Nederlandse ziekenhuizen behandelen momenteel 842 mensen die het coronavirus onder de leden hebben, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Het LCPS maakt geen onderscheid tussen mensen die worden opgenomen dóór corona of mét corona. Dat is het hoogste aantal sinds 5 augustus, bijna twee maanden geleden.

Ziekenhuizen krijgen het steeds drukker met mensen die positief zijn getest op het coronavirus. Ze behandelen momenteel 842 mensen die het virus onder de leden hebben, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Dat is het hoogste aantal sinds 5 augustus, bijna twee maanden geleden.

Het zorgt een jaar geleden voor een grote schokgolf: een Nederlandse jongen overlijdt op vakantie op het Spaanse eiland Mallorca, nadat hij een paar dagen eerder zwaargewond raakte door een vechtpartij met een paar landgenoten. De verdachten: een groep Hilversumse jongens, die ook eerder op de avond al een paar rake klappen uit zouden hebben gedeeld. Meer dan een jaar later staan zij voor de rechter, over anderhalve week horen ze welke straf ze te wachten staat.

De groep Hilversumse jongens is vorige zomer samen op Mallorca voor een onbezorgde zonvakantie met vrienden. Ze hebben net hun eindexamen achter de rug. De vakantie moet dus vooral een feest worden, als afsluiting van de middelbareschooltijd.

Hoe de jongens hun vakantie vóór de fatale mishandelingen doorbrengen is gissen, maar er is wel wat bij voor te stellen: hangen op het strand, zonnen, zwemmen, afkoelen met een koud biertje en 's avonds – zoals vele leeftijdsgenoten op het Spaanse eiland – op stap.

Liever niet het hele verhaal lezen? Bekijk hier een samenvatting van de zaak in anderhalve minuut:

Rake klappen voor een café

De avond van woensdag 14 juli moet ook zo'n stapavond worden, maar de feeststemming wordt al snel grimmig als de jongens café De Zaak aan de boulevard van badplaats El Arenal binnenstappen. Dat vertellen ooggetuigen later aan NH Nieuws. Ze gedragen zich agressief en worden al snel de deur gewezen door kroegpersoneel.

Voor het café gaat het mis als de jongens keihard op de vuist gaan met een andere groep jongeren. Er vallen meerdere slachtoffers, waarbij iemand tegen zijn hoofd wordt geschopt door een van de jongens. Vier anderen raken ook gewond. De verwondingen liegen er niet om: de een heeft een gebroken neus, de ander een verschoven nekwervel.

Gevechten op de boulevard

Het geweld gaat daarna verder als de groep jongens zo'n tweehonderd meter verderop, op de boulevard van het stadje, weer slaags raken. Op straat, ter hoogte van café-bar Bier-Express, krijgt de groep het aan de stok met een andere vriendengroep. Er wordt over en weer geschopt en geslagen. Een van de slachtoffers wordt op de grond nog een keer hard getrapt.

Aan de overkant van de straat zakt ook een jongen naar de grond na een paar harde klappen en trappen te hebben gekregen. Het gaat om de 27-jarige Carlo Heuvelman. Omstanders vertellen later dat hij juist de ontstane ruzie wilde sussen, maar ook niet ontkomt aan het geweld. Carlo blijft daarna roerloos liggen. 

Enkele omstanders rennen op hem af om hem te helpen, de politie en de ambulance worden gebeld. Carlo wordt met spoed naar het ziekenhuis gebracht. De klappen en trappen worden hem een paar dagen later fataal: hij overlijdt aan de gevolgen van het geweld.

Gooise jongens halsoverkop naar huis

De verdachten stappen de volgende ochtend – eerder dan gepland – op het vliegtuig naar huis, zogezegd uit angst voor de aangescherpte coronamaatregelen. Ze willen veilig terugkomen, zodat ze nog met hun familie op vakantie kunnen. Toch hebben ze ook zorgen over het geweld en vooral de consequenties daarvan.

Hun snelle vlucht naar huis zorgt ervoor dat ze uit handen blijven van de Spaanse politie, die na de gewelddadigheden meteen een onderzoek begint. De negen Gooise jongeren worden al snel aangewezen als verdachten, maar kunnen niet meer opgepakt worden. Dat gebeurt pas een paar weken later, als het Spaanse politieonderzoek wordt overgedragen aan de Nederlandse autoriteiten. 

De zaak zorgt ondertussen voor een golf van verontwaardiging. Er ontstaat – vlak voordat er verdachten worden aangehouden – zelfs een heksenjacht op de jongens. Hun namen en foto's gaan razendsnel rond op sociale media, er worden zelfs adressen gedeeld. Het gaat zo ver dat justitie zich genoodzaakt voelt om mensen op te roepen te stoppen met het delen van alle wilde verhalen.

Negen verdachten

De Nederlandse politie pakt de weken daarna negen verdachten op, allemaal Hilversummers van achttien en negentien jaar oud. Drie van hen worden door justitie gezien als hoofdverdachten.

Hilversummer Sanil B. wordt door justitie verdacht van het medeplegen van doodslag en tweemaal poging tot doodslag, doordat hij zowel voor het café als op de boulevard slachtoffers tegen het hoofd schopte. Verdachte Hein B. heeft ongeveer dezelfde verdenkingen. Naast het medeplegen van doodslag, wordt hij verdacht van poging tot doodslag, doordat hij op de boulevard ook een ander slachtoffer tegen het hoofd zou hebben geschopt.

Mees T. wordt verdacht van het medeplegen van doodslag, twee keer poging tot doodslag en openlijke geweldpleging. Als laatste wordt Lukas O. opgepakt. Justitie verdenkt hem eerst van dezelfde feiten: medeplegen van doodslag, het medeplegen van poging tot doodslag en openlijke geweldpleging. O. mag als eerste van de groep weer op vrije voeten, later blijkt hij ook niet betrokken te zijn geweest bij de doodslag van Carlo. Van de andere feiten blijft hij wel verdacht. 

Tekst gaat door onder de foto.

Tussendoor worden ook nog twee andere jongens van de vriendengroep, Daan van S. en Kaan B., opgepakt. Ze hebben een beduidend kleinere rol dan hun vier opgepakte vrienden, maar ontkomen ook niet aan flinke verdenkingen: ze worden verdacht van poging tot doodslag doordat ze in het café een jongen zwaar mishandelden. Daarnaast worden ze verdacht van het plegen van openlijk geweld in zowel de horecagelegenheid als – later op de bewuste avond – op de boulevard in El Arenal. Weer drie anderen worden alleen verdacht van openlijke geweldpleging.

Wordt de doodslag van Carlo bewezen?

De Gooise jongeren kwamen het afgelopen jaar al een paar keer voor de rechter. Op de achtergrond was justitie toen nog hard aan het werk met het onderzoek naar het geweld. 

Heel makkelijk en bovenal duidelijk is dat onderzoek overigens niet. Van een deel van de gewelddadigheden zijn videobeelden, gemaakt door omstanders of beveiligingscamera's. Van de doodslag van Carlo Heuvelman zijn die beelden er juist niet. De beelden zouden cruciaal kunnen zijn in het onderzoek naar de gewelddadigheden en de veroordeling van de verdachten. Het afgelopen jaar werd door justitie alles uit de kast getrokken om zulke beelden boven water te krijgen, maar het leverde niets op. 

De bewijzen

Wat heeft justitie dan wel om de Gooise jongeren te verdenken? Het voornaamste: een dna-spoor van Carlo Heuvelman op de schoen van Sanil B., de voornaamste hoofdverdachte. Dat spoor werd gevonden nadat de jonge Hilversummer zelf zijn outfit van de bewuste avond afstond aan de politie bij zijn aanhouding. 

Hoe cruciaal dat dna-spoor precies is, is nog onduidelijk. Want de voornaamste vraag is ook om wat voor spoor het precies gaat en hoe het op de schoen van B. terecht is gekomen. Daar zijn tot op de dag van vandaag veel twijfels over.

Tekst gaat door onder de foto.

En dan zijn er nog tientallen getuigenverklaringen van omstanders op de bewuste uitgaansavond. Veel mensen hebben gezien wat er gebeurd is en hebben daarover het afgelopen jaar uitgebreid verklaard tegen de politie. Eenduidig zijn de verklaringen allerminst. Niet iedereen heeft hetzelfde gezien, niet iedereen kan het zich even goed herinneren en dan waren een deel van de getuigen ook nog eens dronken of aangeschoten.

Toch vindt justitie belangrijke getuigenissen helder genoeg als bewijs tegen de Gooise mannen. Dat komt omdat verschillende getuigen dezelfde details noemen, zoals bijvoorbeeld kleding die de verdachten droegen of de haarkleur. Toch zal de verdediging van de groep mannen daar zonder twijfel veel tegenin te brengen hebben.

De straffen

Dan de straffen. Want als de jongens worden veroordeeld, wat kunnen ze dan verwachten? Dat verschilt natuurlijk per verdachte. De drie hoofdverdachten staan terecht voor doodslag, waar de maximumstraf pas onlangs is verhoogd naar liefst 25 jaar. 

Maar zoals altijd bepaalt de rechtbank uiteindelijk welke straffen er precies worden uitgedeeld. Tussen vrijspraak en de maximumstraf is van alles mogelijk.

Een vergelijkbare zaak die in het Mallorca-proces tot nu toe meerdere keren is aangehaald, is de dood van grensrechter Richard Nieuwenhuizen. De Almeerder overleed tien jaar geleden nadat hij op een voetbalveld onder meer een paar keer tegen zijn hoofd getrapt werd. De zaak toont opvallend veel gelijkenissen met de Mallorca-zaak, omdat het ook hier ging om jonge daders en er geen duidelijk videobeeld was van de gebeurtenissen.

Ook toen waren de belangrijkste bewijzen voor veroordeling een dna-spoor en veel getuigenverklaringen. Het enige verschil is dat de meeste verdachten daar minderjarig waren, in de Mallorca-zaak zijn zij net meerderjarig. De enige volwassen verdachte van de zaak-Nieuwenhuizen werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes jaar.

Toch blijft het lastig in te schatten welke eisen de officier van justitie de komende weken op tafel legt.

Het begint met een fiets stelen, daarna dingen in de fik steken. ‘Voor de kick’ inbreken, respect verdienen van andere jongens in de buurt. Maar ook op school kan het er hard aan toegaan: drugs in een etui, messen in je zak. Jeugdcriminaliteit in Amsterdam is een bron van zorg en de cijfers geven weinig reden tot optimisme. Vanavond gaat het team van Live Journalism (een samenwerking tussen De Balie en AT5) er dieper op in.

De afgelopen jaren is criminaliteit onder jongeren ‘verjongd en verhard’, zeggen deskundigen. Volgens het Openbaar Ministerie is door de coronapandemie jeugdcriminaliteit in Amsterdam zelfs verdriedubbeld. Hoe kunnen de cijfers zo schrikwekkend hoog zijn? En wat kunnen we daaraan doen? Vanavond gaat Live Journalism met jongeren, ouders, experts en andere betrokkenen in gesprek. De bijeenkomst in de Balie is uitverkocht, een gedeelte is live te volgen op televisie bij AT5. De uitzending begint om 19.30 uur.  

Onderstaande reportage is onderdeel van het onderzoek van De Balie en AT5.

KLM en Transavia gaan voortaan de gegevens met elkaar delen van agressieve passagiers. Het is voor het eerst dat luchtvaartmaatschappijen zulke informatie mogen uitwisselen. Wie zich vanaf nu hufterig bij één van de twee maatschappijen gedraagd, loopt het risico om zowel bij KLM als Transavia een vliegverbod van vijf jaar te krijgen.

Het uitwisselen van passagiersgevens staat al jaren ter discussie bij luchtvaartmaatschappijen en de politiek. Tot nu toe mogen maatschappijen vanwege privacyregels geen persoonsgegevens met elkaar delen, maar omdat Transavia een dochterbedrijf is van KLM is dat voortaan onderling wel toegestaan. Luchtvaartmaatschappijen willen dat de politiek er werk van maakt om de persoonsgegevens van vlieghutfers in heel Europa te kunnen delen.

Toename agressie

Volgens KLM en Transavia is agressie aan boord een groeiend probleem. Zeker in de coronaperiode kregen stewards en stewardessen steeds vaker te maken met misdragende passagiers, die bijvoorbeeld weigerden een mondkapje te dragen. Bij KLM zijn er maandelijks gemiddeld vijf meldingen van ontoelaatbaar gedrag aan boord of op de luchthaven, bij Transavia is dat één keer per maand.

De OCCII op de Amstelveenseweg viert dit weekend zijn 30e verjaardag. In het Onafhankelijk Cultureel Centrum In It, zoals het poppodium voluit heet, wordt geëxperimenteerd met muziek. "Er is geen winstmotief, maar een passie voor muziek in al zijn vormen."

De OCCII is een onafhankelijk poppodium en wordt nagenoeg volledig gerund door vrijwilligers. Het pand werd in 1984 gekraakt, en gelegaliseerd in 1992. Het programma wordt gevuld met lokale acts, maar ook met acts van ver buiten de stadsgrenzen. Zo treden er dit weekend acts op uit verschillende landen. "Elke keer als ik hier weer kom denk ik: zoiets heb ik nog nooit gehoord. Daarvoor kom ik hier, ik wil graag iets nieuws horen", aldus een bezoeker. "Er is echt van alles", vertelt DJ  Papelón Kifesh. "Psychedelische rock, hiphop, dat maakt OCCII ook zo bijzonder." 

Gisteravond trad Chris Meighan op. Tijdens de coronalockdown heeft hij zijn eigen synthesizer gebouwd. "Ik ben blij dat er nog plekken zijn in Amsterdam die alternatief zijn, want sinds ik hier woon, is er zo veel verdwenen. Het is een van de weinige plekken die ik zou gaan missen als ik Amsterdam verlaat."

Vereniging

De zaal maakt deel uit van vereniging Binnenpret, een vereniging waar meerdere sociale en culturele collectieven aan zijn verbonden. Zo organiseert OCCII naast live-muziekavonden ook theatervoorstelling en workshops voor kinderen tussen de 2 en 12 jaar. OCCII probeert een thuishaven te creëren voor allerlei subculturen en is een dierbare plek voor vele bezoekers. "Ik kom hier al sinds 2001, het geeft een goed en avontuurlijk gevoel." 

Gebouw

Het gebouw waarin de OCCII is gehuisvest heeft een rijke historie en is een blikvanger in de straat.  Het is gebouwd in 1884 als paardenstal en tramremise, en ontworpen door Abraham Salm. Andere gebouwen in de stad die we van hem en zijn vader kennen zijn bijvoorbeeld de Paradiso en de Melkweg. De gevels zijn in 2010 compleet gerenoveerd naar zijn originele staat.

Nergens in Noord-Holland roken zóveel kinderen als in de gemeente Gooise Meren. Bijna 1 op de 6 jonge inwoners rookt minstens één sigaret per week. Ook in Laren en op Texel kampen veel 12- tot en met 16-jarigen met een nicotineverslaving, zo blijkt uit uitgebreid onderzoek van verzekeringvergelijker Independer.nl op basis van data van GGD’en en RIVM. 

Vandaag begint Stoptober, de maand die in het teken staat van stoppen met roken. Maar niet als het aan de Gooise jeugd ligt. "Ik rook gemiddeld tien sigaretten per dag", zegt een jonge tiener tegen NH Nieuws. 

Tijdens de coronacrisis is het aantal dagelijks rokende 12- tot en met 16-jarigen met bijna een 40 procent toegenomen in Nederland. Dit is opvallend, want in de voorgaande jaren was juist een daling te zien. Onder meisjes is deze toename het sterkst, zo blijkt uit de landelijke cijfers.

Tekst loopt door onder het kader.

Het aandeel dagelijks rokende meisjes is tijdens de coronacrisis toegenomen met 56,3 procent. Onder de jongens gaat het om een stijging van 25 procent.

Het beeld dat het onderzoekt neerzet, wordt bevestigd in Bussum. "Tijdens corona hadden we toch niks te doen, dus toen zijn we maar gaan roken", zegt een jong meisje. 

Tekst loopt door onder de video.

De prijs van een pakje met twintig peuken ligt momenteel tussen de 7 en 9 euro, maar heeft een leeftijdsgrens van achttien jaar en ouder.

Maar die leeftijdsregel wordt volgens de Gooise kinderen niet zo nauw genomen.  "Er is altijd wel iemand die het voor je wil halen die achttien is", zegt een 13-jarig meisje. "Soms moet je meer betalen, maar dan hoef je niet je identiteitsbewijs te laten zien."

Nergens in Noord-Holland roken zóveel kinderen als in de gemeente Gooise Meren. Bijna 1 op de 6 jonge inwoners rookt minstens één sigaret per week. Ook in Laren en op Texel kampen veel 12- tot en met 16-jarigen met een nicotineverslaving, zo blijkt uit uitgebreid onderzoek van verzekeringvergelijker Independer.nl op basis van data van GGD’en en RIVM. 

Vandaag begint Stoptober, de maand die in het teken staat van stoppen met roken. Maar niet als het aan de Gooise jeugd ligt. "Ik rook gemiddeld tien sigaretten per dag", zegt een jonge tiener tegen NH Nieuws. 

Tijdens de coronacrisis is het aantal dagelijks rokende 12- tot en met 16-jarigen met bijna een 40 procent toegenomen in Nederland. Dit is opvallend, want in de voorgaande jaren was juist een daling te zien. Onder meisjes is deze toename het sterkst, zo blijkt uit de landelijke cijfers.

Tekst loopt door onder het kader.

Het aandeel dagelijks rokende meisjes is tijdens de coronacrisis toegenomen met 56,3 procent. Onder de jongens gaat het om een stijging van 25 procent.

Het beeld dat het onderzoekt neerzet, wordt bevestigd in Bussum. "Tijdens corona hadden we toch niks te doen, dus toen zijn we maar gaan roken", zegt een jong meisje. 

Tekst loopt door onder de video.

De prijs van een pakje met twintig peuken ligt momenteel tussen de 7 en 9 euro, maar heeft een leeftijdsgrens van achttien jaar en ouder.

Maar die leeftijdsregel wordt volgens de Gooise kinderen niet zo nauw genomen.  "Er is altijd wel iemand die het voor je wil halen die achttien is", zegt een 13-jarig meisje. "Soms moet je meer betalen, maar dan hoef je niet je identiteitsbewijs te laten zien."

De GGD waarschuwt dat mensen die nog niet aan de beurt zijn voor de herhaalprik tegen het coronavirus, maar toch een afspraak maken, resoluut worden geweigerd. Veel burgers denken dat ze de nieuwe vaccinatie al kunnen krijgen omdat, na invoering in het planningssysteem van vrijwel elk geboortejaar, die afspraak wel gewoon kan worden gemaakt.

Vandaag is er weer een ouderwetse NVM Open Huizendag, waarbij kijkers zonder afspraak kunnen rondneuzen in woningen die te koop staan. Door corona en het gebrek aan aanbod kon het drie jaar niet. Inmiddels stromen steeds meer huizen op de markt. Onzekerheid is troef bij zowel kopers als verkopers, constateren makelaars.

Amstelveners die graag groente en fruit willen verbouwen in een moestuin staan vaak jarenlang op een wachtlijst. Zo kennen de moestuinen aan de Nesserlaan een wachtlijst van maar liefst 75 mensen. 

"Als je nagaat dat er per jaar 10 tot 15 tuinen vrijkomen, zullen veel geïnteresseerden nog jaren moeten wachten," zegt Marjo Jansen, voorzitter van Tuinvereniging Nesserlaan aan AAN! Amstelveen. 

De toename van het aantal geïnteresseerden is vooral gekomen rond de coronatijd. Toch lijkt de wachtlijst nog niet af te nemen. Jansen: "Een enkele keer wordt een toewijzing nog wel eens afgewezen omdat mensen inmiddels weer minder tijd hebben gekregen. Anderzijds is dat ook heel verstandig. Een moestuin onderhouden kost namelijk tijd. Want naast groente en fruit blijft onkruid ook gewoon groeien. Ondanks dat blijft het zo dat mensen drie á vier jaar moeten wachten."

Op het complex van Tuinvereniging Nesserlaan in Middenhoven zijn op dit moment 244 tuintjes die door 185 leden worden onderhouden. Het complex is door de jaren heen gegroeid, bijvoorbeeld doordat de naastgelegen ponyweide in 2017 vrijkwam.

Uitbreiding

Jansen wijst een eventuele uitbreiding niet op voorhand af maar het bestuur wil wel waken voor groei. "Ons complex vraagt om onderhoud. Bijvoorbeeld door de naastgelegen sloten te baggeren. De werkzaamheden moeten wel behapbaar blijven voor het bestuur en vrijwilligers. Maar misschien is het een idee om hier ook een (kleine) kinderboerderij te vestigen. Kunnen de dieren mooi genieten van de appels en groenten die niet mee naar huis gaan."

De Amstelveense fractie van GroenLinks heeft het college vragen gesteld over lange wachtlijsten voor de moestuinen. De partij ziet graag een nieuwe locatie in Amstelveen. "De tuinen bevorderen de biodiversiteit en waterbestendigheid in de gemeente. Daarbij is het goed voor de mentale gezondheid van de tuinierders en levert het lokaal gegroeid voedsel op," schrijft GroenLinks-lid Ilika Polderman aan het college.

Je ziet het in bijna alle voetbalstadions in Nederland: om het minste of geringste vliegt het bier je om de oren. Soms om een goal te vieren, veel vaker uit agressie om de tegenstander te intimideren. Geen pretje voor sportfotografen, vertelt Olaf Kraak die met FC Volendam-speler Daryl van Mieghem te gast is in De Aftrap. "Een collega kreeg een paar weken geleden een vol glas bier op zijn computer. Stuk. 3500 Euro."

De KNVB probeert in samenwerking met de Nederlandse Sport Pers (NSP) daders op te sporen en een stadionverbod op te leggen. De bond heeft daarvoor een jurist aangenomen. Kraak heeft hoop dat dat helpt. "Vorig jaar zijn er 400 stadionverboden uitgedeeld, ten opzichte van 150 het jaar ervoor. De verwachting is dat het er dit jaar 500 tot 600 gaan worden."

Korter lontje

De IJmuidenaar signaleert dat mensen sinds de coronaperiode een korter lontje hebben gekregen. Niet alleen in het stadion, maar in de gehele maatschappij. Behalve bier dat in de rondte vliegt, knalt het vuurwerk in de stadions om je heen en zijn de scheldpartijen niet van de lucht.

FC Volendam-speler Daryl van Mieghem maakt dat al langer mee. "Als wisselspeler krijg je op bezoek bij Feyenoord de volle laag. Gewoon van jongetjes van dertien jaar. De rest er omheen staat te lachen van 'Kijk eens hoe goed hij dat doet'."

Tekst loopt door onder de video.

De Aftrap is elke vrijdag op tv te zien bij NH Sport. De eerste uitzending is om 17.10 uur en daarna kun je 'm elk uur in de herhaling bekijken.

Bram Franken

Erik-Jan Brinkman speelt wekelijks het spelletje Raak de Vlag tegen een (oud)voetballer. Dit keer is voormalig Jong AZ-speler Bram Franken zijn tegenstander. Als altijd sluiten we af met ons elftal van FC De Aftrap. 

Kun je niet wachten tot de uitzending op tv is? Kijk dan hieronder de hele uitzending van vrijdag 30 september!

Tekst gaat verder onder de video.

Volgende week zijn Telstar-speler Koen Blommestijn en teammanager Hans Bakker van FC Volendam te gast in De Aftrap. Heb je vragen en/of opmerkingen mail dan naar sport@nhsport.nl

"Het voelt heel vreemd. Heel gek dat ik hier morgen niet hoef te zijn", vertelt Trees. Toch heeft ze zin in het nieuwe avontuur. "Ik ga reizen en van m'n vrijheid genieten. Ik kijk met heel veel liefde en weemoed terug." Ook Jos heeft zin in een toekomst waarin hij niet meer verantwoordelijk is voor de zaak. "De last is van m'n schouders, maar ik zal bijspringen als het nodig is en ik mag aan het infuus hier. Dat staat in het contract gegrift." 

Stamgasten moeten nog even wennen aan het idee van hun vertrek. "Ik vind het belangrijk dat de eigenaren uitstraling hebben. Dat hadden Jos en Trees. Dat vond ik altijd heel plezant", vertelt een gast. Wat er met de kroeg gaat gebeuren? "Ik denk niet dat er hippe cocktails gaan komen. Of een lounge gebeuren. Het moet een Jordanese kroeg blijven met muziek."

Het Nederlandse lied

 Er moet gezongen blijven worden. Daar zijn alle gasten het over eens: "Als er gezongen wordt, dan zit ik vooraan." Het café staat vooral bekend om  Nederlandse nummers die gedraaid worden. "En op zondagen is er vaak livemuziek en komt jong en oud hier om mee te zingen", zegt Jos. 

Trees en Jos zochten actief naar een nieuwe eigenaar die de Jordanese sfeer met zang en muziek in ere zou houden. Ze vonden Sjoerd Schipmolder, tevens eigenaar van café Happy2 in Oud-West, en geboren Amsterdammer. Hij kent het stel al veertig jaar.Ook bij de stamgasten doet de naam een belletje rinkelen:  "Hij komt uit de Jordaan geloof ik. Ik denk dat hij er wel zin in heeft, anders gaat hij de kroeg niet kopen natuurlijk."

Trees en Jos hadden Sjoerd al vaker gevraagd de zaak over te nemen, maar toen de coronaperiode aanbrak begon hij te twijfelen. Nu is het er dus toch van gekomen. "Ik hoop dat die corona een beetje wegblijft nu. Ik heb er zin in. We gaan het feest doorzetten. Het blijft een Jordanees feestcafé."

Een volgende groep mensen is aan de beurt om een afspraak te maken voor de herhaalprik tegen het coronavirus. Het gaat om mensen die in 1952 zijn geboren. Een deel van deze groep is dit jaar 70 geworden, een ander deel is nu nog net 69, en daarmee kunnen de eerste zestigers op grond van hun geboortejaar de extra inenting halen.

Veel West-Friese clubs en verenigingen kampen sinds de uitbraak van het corona-virus met een terugloop in het aantal leden en vrijwilligers. En daarom is er nu de 'Kom erbij week': een open uitnodiging voor oude én nieuwe leden om activiteiten in de buurt te bezoeken. "Veel mensen zijn het contact verloren."

Het landelijke initiatief is beter bekend onder de naam 'Week tegen de eenzaamheid'. "Dat klinkt heel bezwaarlijk. 'Kom erbij' klinkt veel luchtiger. Veel beter", zegt Tonia van der Wal. De Medemblikse is het gezicht van het Inloophuis Medemblik, dat allerlei activiteiten organiseert voor mensen die leven met of na een ernstige ziekte en nabestaanden. 

Terugloop

Voor of ná corona, het is een wereld van verschil, merkt Tonia. "We zien bij meerdere activiteiten een terugloop. Mensen gaan andere dingen doen of blijven thuis zitten, omdat dat comfortabeler is. Er zijn ook minder vrijwilligers. Die vonden het wel lekker dat ze een tijdje niets hoefden te doen."

En dan is er nog de angst voor het virus. "Zeker als mensen of partners nog onder behandeling zijn. Dan kiezen ze er vaak voor om nog even niet te komen. En dat begrijp ik." 

Even verderop - in het Sint Pieter verenigingsgebouw - probeert Medemblik-wethouder Yannick Nijsingh voor het eerst in zijn leven een wenskaart te maken. Te midden van een groepje vrouwen voor wie dit wekelijkse kost is, heeft hij donderdagochtend de 'Kom erbij week' geopend. 

Nijsingh jaagt met dit initiatief op herstel. "Veel mensen zijn het contact verloren, of blijven na corona thuis. En dat is jammer, want er zijn zoveel activiteiten in de gemeente Medemblik. We vinden het belangrijk dat mensen weer meer in contact komen met andere mensen, door het huis weer uit te komen."

Niet meer terug

De wenskaartenclub bestaat uit een trouwe groep vrouwen. "Ze wilden zelfs tijdens corona doorgaan", zegt vrijwilliger Corry Schoonebeek. "Maar bij het koor waar ik zing, Medemalaca Vocali, zijn er verschillende mensen die niet meer terug zijn gekeerd. Ook omdat ze toch een beetje angstig zijn."

De 'Kom erbij week' duurt nog tot 6 oktober. Op de website van de gemeente Medemblik en op deze kaart is te zien waar activiteiten worden gehouden. 

Begin 2020 toen de wereld helemaal stilstond door corona, kwam energieadviseur Roy Willekens uit Weert juist in actie. Voor zo’n zeshonderd mkb-bedrijven in Limburg kocht hij gas en stroom in. Hij legde de contracten tot 2025 en soms zelfs tot in 2026 vast.

Nu de winter nadert en de besmettingscijfers weer oplopen, duikt een hoofdpijndossier op dat velen al hadden gesloten: hoe moeten we dealen met het coronavirus? Een vraag die gevoelig ligt in een maatschappij die toch al met crisis na crisis wordt geconfronteerd.

Nog een paar uur en dan barst de Zaanse Beursvloer in de Bullekerk los. "Wij krijgen veel maatschappelijke hulpvragen", vertelt organisator Bas Husslage aan NH Radio. Vooral het vrijwilligerstekort valt op. "De voedselbank had 180 vrijwilligers, maar daar zijn er 50 gestopt." 

Er worden tijdens de beursvloer zo'n 40 maatschappelijke organisaties en 50 bedrijven verwacht. De mensen gaan met elkaar in gesprek en kunnen een match, met gesloten beurs, sluiten. 

Jaap Landsaat is met zijn bedrijf Zuiver aanwezig om zo'n match te sluiten. Landsaat heeft jaren zelf in een bestuur gezeten, maar is onlangs gestopt. "Ik denk dat de reden dat ik stopte, tijd aan het gezin en sport geven, dezelfde reden is waarom andere mensen stoppen." 

Van oud naar jong

Organisator Bas Husslage ziet dat tijdens de coronapandemie veel mensen hun club of vereniging vaarwel hebben gezegd. Vooral ouderen die al jaren zo'n functie bestierden. Het is daarom tijd voor nieuw bloed: "Doe iets goed voor de samenleving en ga in een bestuur zitten", pleit Husslage.

Nog een paar uur en dan barst de Zaanse Beursvloer in de Bullekerk los. "Wij krijgen veel maatschappelijke hulpvragen", vertelt organisator Bas Husslage aan NH Radio. Vooral het vrijwilligerstekort valt op. "De voedselbank had 180 vrijwilligers, maar daar zijn er 50 gestopt." 

Er worden tijdens de beursvloer zo'n 40 maatschappelijke organisaties en 50 bedrijven verwacht. De mensen gaan met elkaar in gesprek en kunnen een match, met gesloten beurs, sluiten. 

Jaap Landsaat is met zijn bedrijf Zuiver aanwezig om zo'n match te sluiten. Landsaat heeft jaren zelf in een bestuur gezeten, maar is onlangs gestopt. "Ik denk dat de reden dat ik stopte, tijd aan het gezin en sport geven, dezelfde reden is waarom andere mensen stoppen." 

Van oud naar jong

Organisator Bas Husslage ziet dat tijdens de coronapandemie veel mensen hun club of vereniging vaarwel hebben gezegd. Vooral ouderen die al jaren zo'n functie bestierden. Het is daarom tijd voor nieuw bloed: "Doe iets goed voor de samenleving en ga in een bestuur zitten", pleit Husslage.

De luchtvaart- en reissector gingen langs de afgrond tijdens de coronacrisis. Afgelopen zomer zou men dan eindelijk weer goed kunnen draaien, om zo de verliezen in te lopen. Maar dat is mislukt door het tekort aan beveiligingspersoneel. De afgelopen tijd deed de luchthaven vooral aan symptoombestrijding in de vorm van het schrappen van stoelen.

Alle branches kampen inmiddels met personeelstekorten, maar voor veel bedrijven in de technische sector is de krapte op de arbeidsmarkt al langer dagelijkse realiteit. Dat blijkt een belangrijke reden om mee te doen aan de Techniek Driedaagse, een beurs die scholieren uit de regio warm moet maken voor een baan in de technische hoek.   

Decor van deze vijfde editie van de Techniek Driedaagse is de bedrijfslocatie van Van Vliet Containers aan de Rietwijkeroordweg in Aalsmeer. Dat bedrijf deelt deze week van dinsdag tot en met donderdag haar locatie met tientallen andere bedrijven uit regio Amstelland en de gemeente Ronde Venen (Utrecht). 

Personeel van die bedrijven ontvangt daar drie dagen lang in totaal ruim vierduizend middelbare én basisscholieren van tientallen scholen in Aalsmeer, Uithoorn en Ronde Venen. Ieder bedrijf heeft z'n stand of hoek, waar ze leerlingen in totaal vijftig verschillende workshops geven om ze zo kennis te laten maken met de breedte van techniek.  

Zonnepanelen en warmtepompen

Initiatiefnemer is TechNet Amstel & Venen, een netwerk van scholen, bedrijven en overheden dat jongeren wil enthousiasmeren voor technische beroepen. "Want zij bouwen straks namelijk alle woningen. Zij onderhouden alle zonnepanelen en warmtepompen", aldus TechNet op haar website.

Tekst gaat verder onder foto.

Een van de deelnemende bedrijven is het 90 jaar oude schoonmaakbedrijf Raggers uit Uithoorn, met zo'n 400 mensen op de loonlijst. "Veel mensen denken dan snel aan een mop en vieze toiletten, maar wij zijn een technisch schoonmaakbedrijf", vertelt commercieel directeur Chantal van Amerongen, die het bedrijf met haar broer runt. 

"We reinigen technische installaties, we doen gang cleans en maken schoon in ziekenhuizen en op Schiphol", vertelt Van Amerongen over haar niche en klantenbestand. Hoewel het bedrijf 'veel vacatures heeft', is de nood niet aan de man. "Tijdens corona hebben we ons personeel in dienst gehouden en andere werkzaamheden gegeven", verklaart ze waarom ze dit voorjaar 'snel weer konden opschalen'. 

Lagergeschoold personeel

Veel ouders verkiezen voor hun kinderen hoger (theoretisch) onderwijs boven lager (praktisch) onderwijs, maar Van Amerongen laakt die trend. "Als je op scholen gaat kijken, zie je veel meer waardering voor havo en vwo dan voor het vmbo", zegt ze. "Maar juist de lagergeschoolde mensen zijn keihard nodig. Ik kan wel leuk directeurtje spelen, maar zonder hen is er niemand om directeur van te zijn." 

Wel blijkt uit een tweet van TechNet dat het aantal vmbo'ers dat voor een praktische in plaats van een theoretische leerweg kiest vorig jaar voor het eerst toenam. Daarmee was er volgens het platform sterktechniekonderwijs.nl 'hoe dan ook sprake van een trendbreuk'. 

Tekst gaat verder onder tweet.

Schoonmaakbedrijf Raggers heeft op de beurs in Aalsmeer geen stand, maar 'een hoekje', waar de scholieren een workshop volgen. "Het was lastig, want we konden geen machine meenemen", aldus de directeur. De workshop sluit daarom niet écht aan op de dagelijkse werkpraktijk, al past de activiteit wel degelijk binnen het thema 'poetsen': "Ze kunnen bij ons tandpasta maken, met kokosolie, esotherische oliën en zout", vertelt ze. 

"We vinden het vooral leuk om iets voor de kinderen te doen", vertelt Van Amerongen over haar motivatie om op de beurs te staan. De illusie dat deelname aan het evenement op korte termijn méér oplevert dan mond-tot-mondreclame, heeft ze niet. "Maar misschien denken ze in de verre toekomst wel: goh, wat een leuk vak."  

Hoewel het Uithoornse aannemingsbedrijf UBA TechNet Amstel & Venen en de Techniek Driedaagse financieel steunt, zijn ze dit jaar niet op de beurs aanwezig.  "Omdat we mensen tekortkomen", legt Hoofd Personeelszaken Edwin de Veld aan NH Nieuws uit. "En het voorbereiden en invullen van zo'n stand kost toch flink wat tijd." 

Dat heeft vooral te maken met de zwaarwerkregeling, een soort vroegpensioen waar de laatste tijd veel mensen bij het bedrijf gebruik van hebben gemaakt, vertelt De Veld. Voor lopende projecten heeft het bedrijf voldoende mensen in dienst, maar we zouden graag groeien', aldus het Hoofd Personeelszaken.

Op de bouwplaats zou hij zonder problemen dertig nieuwe medewerkers kunnen inzetten. "Ook wel in de werkvoorbereiding en projectcoördinatie, maar de grote getallen zien we op de bouwplaats. We zien het al langer, maar de laatste jaren is het in een stroomversnelling geraakt." 

Concurrenten

Behalve over het aantrekken van nieuwe mensen is hij bezig met het behouden van huidig personeel. "Want mensen zijn gewild", verwijst hij naar concurrerende aannemers die op de loer liggen om werknemers weg te kapen. 

Het belangrijkste doel van de beurs is volgens De Veld het benadrukken van belang van techniekonderwijs, naast het enthousiasmeren van de kinderen. "En hopelijk kiezen ze ze voor een baan in de techniek, het liefst in de bouw."  

Ongeveer de helft van de jongeren in Noord-Holland voelt zich matig tot zeer ernstig eenzaam. "Gelukkig is men zich de laatste tijd meer bewust geworden van eenzaamheid onder jongeren en de mogelijke gevolgen", zegt Tessa Visser van de gemeente Alkmaar. Vandaag start de Week tegen Eenzaamheid, een initiatief om de eenzaamheid in Nederland aan te pakken.

"Ik zat dagelijks alleen huilend op mijn kamer", vertelt Sylvia Groen (29). "Ik voelde me al zo lang eenzaam, dat ik steeds neerslachtiger werd," vult Simone de Best (28) aan. Toen ze jong waren durfden Sylvia en Simone met niemand over hun eenzaamheid te praten. "Ik dacht dat ik de enige was met dit soort gevoelens", verklaart Simone. Inmiddels werken ze alle twee als ervaringsdeskundige bij De Hoofdzaak, een organisatie die de eenzaamheid onder Noord-Hollandse jongeren wil verminderen.

Isolement

Sylvia’s eenzaamheid begon al op jonge leeftijd. "Op de basisschool was ik al een buitenbeentje, op de middelbare school werd ik veel gepest. Daardoor ging ik spijbelen, ik wilde gewoonweg niet meer naar school. Toen mijn moeder op mijn zestiende een herseninfarct kreeg en ik de zorg voor haar op me nam, raakte ik steeds verder in een isolement." De verhalen van Sylvia en Simone staan niet op zichzelf; volgens onderzoek van de GGD voelt ongeveer de helft van de jongeren in Noord-Holland zich matig tot zeer ernstig eenzaam.

"Mensen denken vaak dat dit hoge aantal te maken heeft met corona", zegt Tessa Visser, beleidsadviseur van de gemeente Alkmaar. "Maar de cijfers waren daarvoor al aanzienlijk. Het probleem is door corona alleen veel zichtbaarder geworden. Gelukkig is men zich de laatste tijd meer bewust geworden van eenzaamheid onder jongeren en de mogelijke gevolgen."

Suïcidale gedachten

Angst, depressie, stress, lichamelijke klachten, verslaving en zelfs suïcidale gedachten… Het zijn slechts een paar voorbeelden van die mogelijke gevolgen. Sylvia voelde zich op een gegeven moment zelfs zo eenzaam dat ze niet meer wilde leven. Ze nam een overdosis medicijnen. Gelukkig was haar moeder er op tijd bij. "Ik ben heel blij dat het niet is gelukt."

Ook bij Simone eiste de eenzaamheid zijn tol. "Het is een vicieuze cirkel waarin je terechtkomt: doordat ik het gevoel had dat ik er met niemand over kon praten, werd ik nog eenzamer en daardoor nog neerslachtiger." Had Simone aanvankelijk juist veel behoefte aan sociale contacten, op een zeker moment had ze dat juist helemaal niet meer. Het kon haar allemaal niets meer schelen. "En dan wordt het gevaarlijk. Ik kreeg gedachten dat ik er niet meer wilde zijn en uiteindelijk heb ik een overdosis van mijn antidepressiva genomen..."

Coalitie tegen eenzaamheid

Het aantal eenzame mensen in Nederland is de laatste jaren toegenomen. Het is de reden dat veel gemeenten in Noord-Holland de aanpak van eenzaamheid hoog op de agenda hebben staan. Net als de gemeente Alkmaar, waar het thema al sinds 2019 een speerpunt is. Visser: "We zijn toen de Alkmaarse coalitie tegen eenzaamheid gestart. Sindsdien hebben tal van organisaties zich hierbij aangesloten met als doel de eenzaamheid in Alkmaar te verminderen, ook organisaties die zich speciaal richten op jongeren."

De Hoofdzaak is een van die organisaties. Ze geeft onder ander de training Let’s go social, een training waarin jongeren zichzelf beter leren kennen als het gaat om het leggen van contacten en het behouden ervan. "Het is vooral belangrijk dat deze jongeren zich gezien en gehoord voelen en ze inzien dat ze er niet alleen voor staan", zegt Daphne Kuin, projectleider van De Hoofdzaak.

Je bent niet alleen

Dat is precies wat zowel Sylvia als Simone heel erg heeft geholpen. Alle twee kwamen ze uiteindelijk bij De Hoofdzaak terecht. Sylvia: "Het was zo’n opluchting om te horen dat ik niet alleen was. Hier vond ik steun, begrip en herkenning. Dat heb je op zo’n moment het hardste nodig: iemand die precies begrijpt wat jij doormaakt."

Simone is het daar helemaal mee eens. "Het heeft mijn leven echt veranderd. Ik ben zo blij dat ik nog leef. Ik ervaar eindelijk de luchtigheid die andere jongeren om mij heen altijd leken te voelen en voel niet meer eenzaam. Nou ja, heel af en toe, maar nu weet ik tenminste hoe ik daarmee moet omgaan." Haar advies aan andere jongeren met eenzame gevoelens: "Praat erover, je bent niet alleen!"

Ik was in mijn oude stad Utrecht en dronk er een cappuccino. Dat is niet zomaar een drankje, weet ik deze week sinds een uitvoerig Volkskrant-onderzoek naar de prijs ervan in het hele land: het is een peilstok voor inflatie, als ‘luxeproduct dat symbool staat voor de welvaartsstijging van de afgelopen twintig jaar’. Een cappuccino kost in Nederland momenteel gemiddeld 3 euro, leerde het onderzoek me. De duurste kostte 5 euro, op Ameland, waar de uitbater alleen anoniem wilde reageren. Haar reactie bestond vooral uit verbazing: hoe doen anderen dat, na twee corona, met de huidige energieprijzen en het personeelstekort? Voor het onderzoek was ook een cappuccino besteld in Limburg, om precies te zijn in Weert. De provincie had er niet eens bij hoeven staan, ik had het kunnen raden toen ik las wat er verder allemaal op het dienblad lag: Melk, suiker, zoetjes, bonbon, mokkaboontjes, koffielikeurtje met toefje slagroom en glaasje water. Hoppa, de Limburg treatment: bestel een koffie, en je krijgt er een brunchbuffet bij – welkom.

Ze had corona, appte ze aan haar moeder. En daarna kwam een bericht dat ze longontsteking had. Maar de apps kwamen niet van Gita Reyers, want die lag dood op de bank in de woonkamer. Bedolven onder een stapel rotzooi, waardoor politiemensen die meermalen urenlang in haar woning waren haar pas vonden tijdens hun derde bezoek op 24 oktober 2020.

De overheid moet de schade die horecanemers hebben opgelopen door en tijdens de coronacrisis volledig vergoeden. Dat vindt Koninklijke Horeca Nederland, die namens acht ondernemers die de sector representeren een bodemprocedure is gestart tegen de Staat. Tijdens de zitting woensdag in de Rechtbank in Den Haag liepen de emoties bij de ondernemers hoog op.

Het aantal parttimebanen in Nederland neemt steeds meer toe. Dat meldt vacaturesite Indeed. De krapte op de arbeidsmarkt is volgens de site de grootste aanjager van het stijgende aandeel parttimers. Ook heeft de coronapandemie ervoor gezorgd dat mensen hebben ingezien dat parttime werken een goede optie is, aldus Indeed.

Het is op de weg overdag een stuk drukker dan voor corona. De filezwaarte, het aantal kilometers maal het aantal minuten file, is tussen tien uur in de ochtend en half vier in de middag toegenomen met 17 procent.