Kijk niet meer uit naar het geel-zwart in de Ronde van Zwitserland. Jumbo-Visma heeft de laatste grote voorbereidingskoers op de Tour de France moeten verlaten vanwege corona.

Zomaar, midden in de Haarlemse Van Zeggelenbuurt, duiken dit voorjaar kleine kunstwerkjes op. Ze worden er neergezet door kunstenaar Hans Bossmann.

In alles ziet Bossman kunst. Van een oud gevonden plankje tot een fles ontploft purschuim, je kunt het zo gek niet bedenken of hij gebruikt het in zijn werk. "Alles kan kunst zijn, het hoeft niet esthetisch te zijn of goed over nagedacht. Juist dat wat spontaan ontstaat, heeft een sprankeling die veel reguliere kunst niet heeft."

Kunst of kitsch

Deze lente beschildert Bossmann aardewerken beeldjes: "Ik noem het zelf kitsch en zet ze op onverwachte plekken op straat." Zo heeft hij de beeldjes al op richeltjes, elektriciteitskastjes en muurtjes neergezet. Omdat hij vindt dat de Van Zeggelenbuurt wel wat kunst kan gebruiken: "Er is geen openbare kunst in deze buurt, dus ik dacht: 'laat ik zelf maar wat neerzetten.' Het is heel anders dan in een museum, hier komen mensen langs die zich zullen verwonderen, tenminste, zo stel ik me dat voor."

"Dat het tijdelijk is, hoort erbij"

Wie de kunstwerkjes in de Van Zeggelenbuurt wil zien, moet er snel bij zijn. Alles wat Bossmann neerzet, is bijna meteen ook weer weg. "Sommige zijn al binnen een dag van hun plek. Mensen nemen ze mee, want ik zie nergens stukgegooide beeldjes ofzo. Tot nu toe is alles verdwenen, maar dat is niet erg want het hoort ook bij het kunstwerk. Mensen verrassen vind ik het leukst. Dat het tijdelijk is, hoort daarbij."

"Ik ben super excited over wat er gaat komen en heb er heel veel zin in", zegt Wendy vol enthousiasme. In de komende maanden gaat zij drie singles uitbrengen waar ze nog niet zo veel over mag verklappen. In de zomer wordt de eerste verwacht. "Dit is wel hét moment. Door Covid heb ik lang moeten wachten, maar we hebben hele vette plannen."

Liedjes over ervaringen

De Zandvoortse laat zich door verschillende muziekgenres inspireren. Ze noemt zichzelf een pop singer-songwriter met een licht randje van Indie rock. Haar liedjes gaan over dingen die ze zelf meemaakt. "Soms schrijf ik ook over ervaringen van andere mensen. Zoals Relapse, dat gaat over een vriendin van mij die toen in een rotsituatie zat."

Wendy heeft zich in de afgelopen jaren enorm ontwikkeld. Vooral in de coronajaren, waarin ze veel thuis zat, ontdekte ze steeds meer over zichzelf. "Ik ben erachter gekomen dat ik best wel een doorzetter ben."

Nederlandse ziekenhuizen hebben in het eerste coronajaar 2020 bijna 230.000 minder patiënten opgenomen dan een jaar eerder.

Eindelijk kon er weer een nieuwe verkiezing Miss Westfriese Folklore plaatsvinden in Schagen. De laatste editie was in 2019, daarna legde corona de boel plat. In een 'uitverkocht' zaal Alpha, keek het publiek gisteravond, hoe Babette de Ruijter er met de winst en vooral de eer vandoor ging. Vanaf eind juni mag zij op de donderdagen op de bok tijdens de traditionele optochten.

Als baby deed Babette de Ruijter al in de kinderwagen mee aan de optocht van de Westfriese Folklore in Schagen. Ook danste ze samen met haar zus in de kinderdansgroep. Je kunt dus wel zeggen dat de Folklore bij de Schagense in het bloed zit: "Mijn moeder heeft dit pak gemaakt. Eigenlijk twee jaar geleden al. Toen moesten we wachten door corona. Nu kon ik het eindelijk aan"

Gisteravond liepen in totaal 14 dames over de catwalk om hun kostuums te tonen. Na een eerste selectie door de jury van zes deelnemers, begonnen ook de punten van de publieksjury mee te tellen. "Ik had het helemaal niet verwacht", zegt De Ruijter, "Ik dacht eigenlijk dat mijn tante zou winnen".

Blij

"Gelukkig mogen we weer. Na twee jaar afwezigheid werd het wel weer hoog tijd", zegt Rienk Mud, voorzitter van de Westfriese Folklore, "Je merkt het aan de mensen, iedereen is er aan toe. Het is een enorme toeristische trekpleister. Het zet Schagen echt op de kaart. Vandaar dat iedereen, gemeente, horeca, de middenstand in zijn algemeenheid, heel blij zijn met de folklore".

Tekst gaat verder onder de foto

Anouk Ooteman, de vorige Miss was aanwezig om de beker uit te reiken aan haar opvolger. Zij heeft door alle gedwongen coronapauze drie jaar lang de titel mogen dragen, een record. "Ja, dat is bizar. Ik heb het heel leuk gehad. We hebben toch nog wat dingen kunnen doen tussendoor. Maar dat ik het nu weer door mag geven, vind ik ook wel weer bijzonder.

Geniet

Ooteman's belangrijkste tip aan de kersverse Miss: "Geniet er van. Het is gewoon één groot feest". Babette de Ruijter staat nu al te trappelen om op donderdag 30 juni en de negen donderdagen die daarop volgen aan de slag te gaan. "Ik kijk het meeste uit om op de sjees te gaan zitten, denk ik. Maar ik vind het ook gewoon al een hele eer. Dat je mee doet en dat je dan wint, dat is natuurlijk super leuk!"

Door het wegvallen van coronasteun gaan veel winkels failliet, waardoor leegstand in winkelstraten dreigt. Moeten we winkels blijven steunen, of niet?

Experts die de Amerikaanse medicijntoezichthouder FDA adviseren, vinden het verantwoord om de vaccins van Moderna en Pfizer/BioNTech toe te dienen aan heel jonge kinderen. De formele goedkeuring door de FDA en gezondheidsdienst CDC wordt snel verwacht na het unanieme advies. De eerste prikken kunnen eind volgende week al worden gezet.

De 109-jarige Marina van der Es-Siewers - geboren en getogen in Van Ewijcksluis, en na een korte onderbreking in een verzorgingshuis in Wieringerwaard sinds anderhalve week weer terug in Hippolytushoef waar ze sinds 1974 woont - was al de oudste inwoner van de gemeente Hollands Kroon, maar is sinds zaterdag ook de oudste van Nederland.

Tot een paar jaar geleden was de op 4 maart 1913 geboren mevrouw van der Es-Siewers nog erg kwiek. Zo bracht ze in 2017 op 104-jarige leeftijd nog haar stem uit bij de Tweede Kamer-verkiezingen. Belangrijk vond ze, en niet meer dan logisch. "Ik heb mijn hele leven al gestemd", zo zei ze tegenover de camera's van NH Nieuws.

Terug

Sinds ze op 93-jarige leeftijd haar bovenbeen brak bij een val van de trap - tot die tijd woonde ze nog zelfstandig in het huis waarin ze met haar gezin jaren had gewoond - woonde ze in een verzorgingshuis in Hippolytushoef. Hier moest ze in 2020 uit, omdat het huis ging sluiten. Zo'n anderhalf jaar heeft ze in een verzorgingshuis in Wieringerwaard gewoond, tot ze terug kon. "Anderhalve week geleden is ze met een ambulance naar verzorgingshuis Hof van Wieringen gegaan", vertelt haar schoondochter Elly van der Es. "Terug naar Hippolytushoef."

Mevrouw Van der Es heeft geen grote familie: ze is enig kind, net als haar in 1998 overleden man Henk en zelf kreeg ze een zoon. En deze zorgde voor haar enige kleinkind. Hoewel haar geheugen haar regelmatig in de steek laat, en ze op leeftijd is, is ze nog erg gezond. "Ze heeft zonder problemen de coronavaccinaties gehad en gebruikt geen medicijnen."

Achteruit

Maar de coronaperiode heeft mevrouw van der Es geen goed gedaan, aldus haar schoondochter. "Ze is in die tijd erg achteruit gegaan. Daarvoor liep ze alle dagen naar de koffietafel, maar nu had ze niet meer een dagelijks praatje. Alleen door plexiglas konden we met haar praten. Ik heb het idee dat ze daardoor erg is weggezakt in haar gedachten."

Ze heeft daarom niet echt door dat ze de oudste is. "Als je het tegen haar zegt, dan gelooft ze het niet. Maar op andere momenten zegt ze weer 'ik ben al erg oud hoor'."

Liefhebbers kijken er reikhalzend naar uit, de komst van de nieuwe haring. Ze staan er vroeg voor op en de echte gourmand drinkt er natuurlijk een borreltje bij. Vandaag was het weer zover, gisteren werd het eerste vaatje in Scheveningen geveild en vandaag vliegen ze over de toonbank. En zoals ieder jaar is de nieuwe vangst alweer lekkerder dan vorig jaar.

"We gingen vanmorgen om tien uur open en om een uur of twaalf hadden we al acht emmers verkocht" zegt een tevreden Cindy, eigenaresse van vishandel Kaatje aan de Zeeweg in IJmuiden. Ze verwacht dat vandaag een omzet van twintig emmers wel gehaald wordt.

Hoogtepunt van het jaar

Een van de smulpapen die zich op het terras tegoed doen aan een rauw visje met uitjes en zuur geeft toe dat ze er ieder jaar naar uit kijkt. "We hebben gisteren opa nog gebeld om te vragen of hij mee ging, maar die kon helaas niet dus gaan we 'm maar een lekker harinkie brengen" zegt ze. Een andere bezoeker in een scootmobiel neemt  voorzichtig een slokje korenwijn en laat zich de vis goed smaken.  Genietend kondigt hij aan dat hij er morgen weer een gaat halen "en dat gaat deze hele week zo", zegt de liefhebber.

Hoe sneller je erbij bent hoe lekkerder ze zijn legt Peggy uit die bij een traditioneel haringkarretje visjes schoonmaakt. "Nu zijn ze zacht en romig en naarmate de tijd verstrijkt moet er steeds meer zout in de tonnetjes en worden ze zouter", vertelt ze. 

Eerste  vaatje

Vandaag kunnen we allemaal proeven, maar eigenlijk begon het haringseizoen gisteren met de veiling van het eerste vaatje in Scheveningen ten bate van het goede doel. Het eerste vaatje van het seizoen bracht 113.500 euro op, een record. De traditie is na twee coronajaren weer in ere hersteld. Het eerste vaatje Hollandse Nieuwe is verkocht aan VNV, de vereniging van Nederlandse visspecialisten. De opbrengst is hoger dan drie jaar geleden. Toen bracht het eerste vaatje haring 95.500 euro op.

Wat speelt er allemaal achter de schermen bij Schiphol? De zomervakantie nadert en er is nog weinig gedaan tegen de drukte. In de podcast Inchecken bespreken reisverslaggevers Yteke de Jong en Koen Nederhof alle ontwikkelingen op de luchthaven. Yteke verwacht dat de chaos op Schiphol zal eindigen in de rechtbank en Koen weet op welke Europese luchthavens het minstens zo druk wordt deze zomer. Verder in de podcast: de coronareisregels en een staking bij RyanAir. Wat gaat de Nederlandse vakantieganger daarvan merken?

Nadat afgelopen maandag het concert van de Rolling Stones op het laatste moment werd afgelast, laat organisator Mojo Concerts weten dat het concert al op 7 juli wordt ingehaald in de Arena. Kaarten voor de eerdere datum blijven geldig.

Het was een flinke deceptie voor veel fans, toen maandagavond ruim een uur voor aanvang het concert van de Britse rockband werd afgelast. Zanger Mick Jagger bleek besmet met het coronavirus, waardoor het evenement gecanceld moest worden.

Kaarten blijven geldig

Aankomende dinsdag starten de Stones hun tour weer in Milaan. Tussen de geplande concerten in Londen en Brussel, keert de band dus op 7 juli terug naar Amsterdam. De Stones bieden hun fans excuses aan voor het ongemak.

Gekochte kaarten voor het concert op afgelopen maandag 13 juni blijven geldig voor de nieuwe datum, bezoekers hoeven daar niets meer voor te doen. Er is nog een aantal tickets beschikbaar voor het concert op 7 juli.

De zomervakantie staat voor de deur, maar niet in elk land zijn de coronaregels zo soepel als in Nederland. Verslaggever Koen Nederhof vertelt waar je rekening mee moet houden en wat je moet doen als je door coronamaatregelen vast komt te zitten in een ver vakantieland.

Nu de coronacijfers maar blijven oplopen, lijkt ons land in een nieuwe golf te belanden. Hoe moeten we daarmee omgaan? Experts houden er rekening mee dat de getallen serieus verder gaan stijgen, maar vinden het te vroeg om over maatregelen te spreken. „In de ziekenhuizen is vooralsnog niets ernstigs aan de hand.”

Dinsdag waarschuwde de Duitse gezondheidsminister Karl Lauterbach nog voor een nieuwe golf aan coronabesmettingen in de zomer, en een dag later claimt hij dat die zomergolf al is begonnen. Lauterbach zei tegen de krant de Rheinische Post dat het „helaas realiteit is geworden en het is onwaarschijnlijk dat de besmettingen de komende weken afnemen.”

Na de coronacrisis dacht ik dat het niet gekker kon in de luchtvaartsector, toen de vliegtuigen massaal aan de grond stonden. Maar sinds eind april weet ik dat het wel gekker kan. De chaos in het eerste weekend van de meivakantie markeerde de start van weken onafgebroken tikken, samen met collega Koen Nederhof. De vrijdag voor het ’rampweekend’ voelde ik al nattigheid, toen we als pers waren uitgenodigd in het zogeheten operations control center op Schiphol. Elke dag overleggen daar de vliegmaatschappijen, verkeersleiding, luchthaven en afhandelaars hoe de personele bezetting is in de komende 24 uur. In totaal deden zo’n dertig man aan de sessie mee.

Nieuwe publiekscampagnes moeten meer mensen lokken naar musea, theaters, poppodia en bioscopen. Staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur en Media) trekt daar de komende tijd miljoenen voor uit. En dat is geen overbodige luxe, zo blijkt uit een rondgang langs cultuurtempels in Limburg. „We willen niet klagen, maar we zijn nog lang niet terug op het niveau van voor de coronapandemie.”

Nu de coronasteun wegvalt, dreigt een ineenstorting van de winkelstraat. Een op de vijf panden staat binnenkort leeg als gemeenten, verhuurders en winkeliers niet ingrijpen, waarschuwt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Theaters, poppodia, bios­co­pen en musea in Limburg kampen nog steeds met fors lagere bezoekers­aantallen dan voor de corona­pan­de­mie. In veel gevallen gaat het om een daling van ruim 30 procent.

Nu de coronasteun wegvalt, dreigt een ineenstorting van de winkelstraat. Een op de vijf panden staat binnenkort leeg als gemeenten, verhuurders en winkeliers niet ingrijpen, waarschuwt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Nu staat een op de acht winkelpanden leeg. Dat is zelfs iets minder dan anderhalf jaar geleden, omdat veel winkeliers kunstmatig in leven zijn gehouden.

Het aantal meldingen van positieve coronatests in de stad neemt de laatste weken weer toe. Tussen 1 juni en 14 juni werden 1.969 besmettingen gemeld ten opzichte van 1.431 de twee weken daarvoor, een stijging van 38 procent. De stijging kan volgens het RIVM een nieuwe coronagolf betekenen.

Ook landelijk neemt het aantal mensen met een positieve test toe, maar de stijging is het grootst in Amsterdam-Amstelland, Utrecht en Hollands-Midden. Tot op heden zorgen de nieuwe besmettingen niet voor veel meer opnames in het ziekenhuis van mensen met covid-19.

De stijging is volgens het RIVM mogelijk te wijten aan de opmars van de omikronvarianten BA.4 en BA.5. Ook in het rioolwater neemt het aantal virusdeeltjes sinds twee weken in heel Nederland toe. Verder meldden deelnemers van de Infectieradar vaker klachten die kunnen voorkomen bij covid-19, zoals hoesten en spierpijn.

De laatste twee weken werden er in Amsterdam twaalf patiënten met covid-19 opgenomen in een ziekenhuis, net zoveel als de twee weken daarvoor. De laatste vier weken overleed er niemand in Amsterdam aan een covidbesmetting.

Het aantal meldingen van positieve coronatests in de stad neemt de laatste weken weer toe. Tussen 1 juni en 14 juni werden 1.969 besmettingen gemeld ten opzichte van 1.431 de twee weken daarvoor, een stijging van 38 procent. De stijging kan volgens het RIVM een nieuwe coronagolf betekenen.

Ook landelijk neemt het aantal mensen met een positieve test toe, maar de stijging is het grootst in Amsterdam-Amstelland, Utrecht en Hollands-Midden. Tot op heden zorgen de nieuwe besmettingen niet voor veel meer opnames in het ziekenhuis van mensen met covid-19.

De stijging is volgens het RIVM mogelijk te wijten aan de opmars van de omikronvarianten BA.4 en BA.5. Ook in het rioolwater neemt het aantal virusdeeltjes sinds twee weken in heel Nederland toe. Verder meldden deelnemers van de Infectieradar vaker klachten die kunnen voorkomen bij covid-19, zoals hoesten en spierpijn.

De laatste twee weken werden er in Amsterdam twaalf patiënten met covid-19 opgenomen in een ziekenhuis, net zoveel als de twee weken daarvoor. De laatste vier weken overleed er niemand in Amsterdam aan een covidbesmetting.

Het aantal meldingen van positieve coronatests in de stad neemt de laatste weken weer toe. Tussen 1 juni en 14 juni werden 1.969 besmettingen gemeld ten opzichte van 1.431 de twee weken daarvoor, een stijging van 38 procent. De stijging kan volgens het RIVM een nieuwe coronagolf betekenen.

Ook landelijk neemt het aantal mensen met een positieve test toe, maar de stijging is het grootst in Amsterdam-Amstelland, Utrecht en Hollands-Midden. Tot op heden zorgen de nieuwe besmettingen niet voor veel meer opnames in het ziekenhuis van mensen met covid-19.

De stijging is volgens het RIVM is mogelijk te wijten aan de opmars van de omikronvarianten BA.4 en BA.5. Ook in het rioolwater neemt het aantal virusdeeltjes sinds twee weken in heel Nederland toe. Ook meldden deelnemers van de Infectieradar vaker klachten die kunnen voorkomen bij covid-19, zoals hoesten en spierpijn.

De laatste twee weken werden er in Amsterdam twaalf patiënten met covid-19 opgenomen in een ziekenhuis, net zoveel als de twee weken daarvoor. De laatste vier weken overleed er niemand in Amsterdam aan een covidbesmetting.

Dat het Stonesconcert maandag niet doorging omdat Mick Jagger (78) corona heeft, kwam keihard aan bij de doodzieke Aart van Duijsen (1952) uit Leiden. Hij had namelijk zo’n beetje de beste plaats, zijn ambulancebed zou pal voor het podium staan in de Arena.

Geruisloos zijn de wachtkamers bij de GGD voor de reizigersvaccinaties weer volgestroomd. Een prik halen voor een reis naar Afrika of Azië blijkt na corona zo populair dat niet iedereen direct geholpen kan worden.

Met het streekvervoer in Noord-Holland onder druk blijk de buurtbus weer extra belangrijk. In de Noordkop en West-Friesland wordt al jaren met buurtbussen gewerkt om de tekorten bij reguliere lijnen op te vangen. "Maar we zijn niet een totale oplossing voor de tekorten in het OV", weet vrijwilliger Koos Slootweg. 

Toch zijn ze voor veel reizigers een goed alternatief op de gebruikelijke bussen. Het streekvervoer kampt al langere tijd met tekorten op het gebied van personeel en geldzaken.

Er wordt gevreesd dat de dienstregeling nog verder teruggeschroefd moet worden als hier geen verandering in komt. "Ik hoop dat de buurtbus nog lang zo blijft rijden, want ik ga er iedere dag mee naar school", vertelt een van de passagiers. 

Elke keer anders

De buurtbus komt bij de haltes waar de reguliere lijnen niet meer rijden, of ze stoppen even als iemand een hand opsteekt. "Dat is het leuke van dit werk, je stopt elke keer weer ergens anders", zegt de buschauffeur. 

De tekst gaat verder onder de video. 

Alleen maar vrijwilligers 

Koos is niet de enige die vrijwillig de bus bestuurt. De hele lijn draait op vrijwilligers: elke dag zes, voor twee lijnen. "We merken dat we er daar sinds corona steeds minder van hebben", vertelt Koos.

"We hebben er een tijd uitgelegen en we zijn toen veel mensen kwijtgeraakt aan andere hobby's of vrijwilligerswerk." Ook voor de buurtbus geldt dat ze alleen blijven bestaan bij genoeg personeel. En dat zijn hier vrijwilligers. 

Het herstelplan waarmee Polen tientallen miljarden uit het Brusselse coronaherstelfonds wil opvragen, wordt door Nederland goed- noch afgekeurd. Minister Sigrid Kaag (Financiën) laat weten dat het kabinet zich onthoudt van stemming.

Het aantal coronabesmettingen dat bij de GGD’en wordt bevestigd, loopt opnieuw op. In de afgelopen zeven dagen kreeg het RIVM 15.526 meldingen van positieve tests.

Concertorganisator MOJO laat weten „in contact te zijn” met de Stichting Ambulance Wens Nederland over de wens van een man uit Leiden die het Rolling Stones-concert in Amsterdam had willen bijwonen. De band moest op het laatste moment het optreden afgelasten. Frontman Mick Jagger testte vlak voor het optreden positief op corona, waardoor het eerste Nederlandse concert van de Stones in vijf jaar tijd niet kon doorgaan.

Het is de bedoeling dat het concert van de Rolling Stones nog dit jaar ingehaald wordt, zegt een woorvoerder van concertorganisator Mojo tegen Het Parool. "We werken met man en macht aan het vinden van een datum."

Het concert van de 60-jarige Britse band had eigenlijk gister plaats moeten vinden. Omdat zanger Mick Jagger positief testte op corona, ging op het allerlaatste moment niet door. Tot grote teleurstelling van Stones-fans.

Het betekent ook dat Jagger een aantal dagen in quaraintaine moet. De woordvoerder van Mojo bevestigd dat hij die periode in Amsterdam doorbrengt. Zaterdag zouden de stones in het Zwitserse Bern spelen, maar ook dat concert gaat dus ook niet door.

Het inhaalconcert hoopt Mojo dit jaar nog op te tuigen. Gezien de andere evenementen die gepland staan en de wedstrijden die Ajax vanaf half augustus weer gaat spelen, lijkt dat nog een hele uitdaging. 

De Limburgse wetenschapper Marion Koopmans kan om veiligheidsredenen niet optreden op het cultureel festival Oerol. De 65-jarige Steylse wordt bedreigd, vanwege haar rol als viroloog in de coronapandemie.

Door het wegvallen van de coronasteun komt het streekvervoer in de provincie nóg meer onder druk te staan. Dat betekent dat nóg meer gaat worden gesneden in de dienstregeling met nare gevolgen voor reizigers. In Muiden is al flink bezuinigd op het streekvervoer en rijdt de bus nog één keer per uur. "Schandalig. Al die oudjes moeten halve dagen wachten op een bus."

Het streekvervoer in de hele provincie staat onder druk. Het wegblijven van toeristen en forenzen tijdens de coronaperiode hebben flinke problemen veroorzaakt. De vervoerders zitten nog steeds erg krap bij kas, de personeelstekorten slaan de sector niet over en eind van het jaar valt ook de compensatie voor de coronaverliezen weg. 

De provincie is niet te spreken over het wegvallen van de steun. “Onbegrijpelijk”, vindt gedeputeerde Jeroen Olthof die verantwoordelijk is voor mobiliteit en bcheckereikbaarheid. “De afgelopen twee jaar hebben we met elkaar honderden miljoenen in het OV gepompt om het tijdens de coronacrisis te laten overleven. Dat is weggegooid geld als nu gestopt wordt met de steun, en dat vlak voordat het OV zich hersteld heeft.”

Olthof is van mening dat juist nu, met “alle opgaven waar we voor staan (woningbouw, stikstof, bereikbaarheid)” een goed ov-netwerk hard nodig is. Hij voorspelt dat er zonder steun uit Den Haag volgend jaar minder bussen in Noord-Holland zullen rijden. “Terwijl het juist nodig is dat steeds meer mensen met het ov gaan. Alleen zo houden we onze provincie bereikbaar én leefbaar.”

Één busverbinding

Op sommige plekken is al flink gesneden in de dienstregeling. In Muiden moeten bewoners het doen met slechts één busverbinding, die ze de stad uitbrengt naar onder meer het dichtstbijzijnde treinstation van Weesp. De bus gaat maar één keer per uur.

Toen het aantal busreizigers tijdens de coronacrisis flink daalde, besloot busvervoerder Transdev het aantal bussen terug te schroeven. Met het lagere aantal reizigers was het niet rendabel de bus zo vaak te laten rijden. 

De Muidense buslijn is nu al een paar jaar teruggeschroefd, maar het went niet."Schandalig," reageert een bewoner tegen NH Radio. Al die oudjes moeten halve dagen wachten op een bus. Lekker hoor."

Het busstation van Muiden is ook nog op een locatie té ver van de stad, vinden de bewoners. "Vroeger was het beter. De bus kwam dichter in het centrum. Muiden is een toeristische trekpleister en er komen veel mensen naar het Muiderslot. De bus stopt veel te ver weg, een kwartier lopen. Niet te doen. Het is mij een raadsel waarom die bushalte zo ver is."

Hoge nood in alle provincies

De nood hoog in heel Nederland, stellen alle provincies vandaag in een opiniestuk in Trouw. Ze vrezen dat mensen zonder auto niet meer op een groot aantal plekken kunnen komen, waaronder hun werk.

De provincies schrijven dat de steun van twee miljard euro die het kabinet onlangs uittrok voor verlaging van de brandstofaccijnzen niets betekent voor ov reizigers. Ook stellen ze dat het kabinet het verkeerde signaal geeft: voor het klimaat en het tegengaan van files is het juist belangrijk dat reizigers kiezen voor de bus, in plaats van de auto. 

Minder rijdende bussen, trams en metro’s. Dit waren de gevolgen voor het openbaar vervoer door de cornacrisis. Nu de financiële steun van de overheid tot zijn eind komt, blijkt fors snijden in de dienstregeling onvermijdelijk. Een zorgelijke situatie voor reizigers die afhankelijk zijn van het ov.

De coronazorgen worden minder en de toeristen komen langzaam terug, maar volgens provinciebesturen stopt het kabinet te snel met de financiële steun voor het openbaar vervoer.

Tijdens de coronacrisis nam het aantal passagiers met bijna 50 procent af, waardoor ov-bedrijven in geldproblemen zijn geraakt. Nu de financiële geldkraan wordt dichtgedraaid, zijn de gevolgen dat er bus-, tram- en metrolijnen geschrapt moeten worden.

Vermindering openbaar vervoer

In Amsterdam waarschuwden de Vervoerregio en het GVB afgelopen maanden al dat er volgend jaar 20 tot 30 procent minder openbaar vervoer zal gaan rijden in de stad. Welke tram- en metrolijnen er geschrapt worden, is nog niet duidelijk. In de gehele provincie worden de buslijnen onder handen genomen. Dit heeft grote gevolgen voor de ov-reizigers.

De Rijksoverheid moet vervoersbedrijven die door corona in financiële problemen zijn gekomen langer steunen. Als dat niet gebeurt, bestaat de vrees dat veel provincies en vervoerregio’s gedwongen zijn in 2023 zo’n 20 tot 30 procent van het ov te schrappen. Dat schrijven de gedeputeerden van alle twaalf provincies dinsdag in Trouw.

Het streekvervoer in de hele provincie staat onder druk. Het wegblijven van onder andere toeristen en forensen tijdens de coronaperiode hebben voor flinke problemen gezorgd. De vervoerders zitten nog steeds erg krap bij kas, de personeelstekorten slaan de sector niet over en eind van het jaar valt ook de compensatie voor de coronaverliezen weg. "Dan zal de dienstregeling nog verder teruggeschroefd moeten worden."

Streekvervoerder EBS en Transdev (Connexxion en de Schiphol-lijn) verzorgen het  streekvervoer in de provincie, op Amsterdam na. EBS rijdt in de regio Waterland. Transdev heeft de regio's Zaanstreek, Amstelland-Meerlanden, Noord-Holland Noord, Haarlem-IJmond en 't Gooi onder zich. In Amsterdam valt het streekvervoer onder het GVB en ook daar zijn de zaken nog niet op orde. (link naar amsterdam artikel)

Staatssteun

"Onze dienstregeling is nu grof gezegd tien procent minder dan voor corona", vertelt een woordvoerder van EBS aan NH Nieuws. Ook de dienstregeling van Transdev is tijdens de coronaperiode afgeschaald, meldt woordvoerder Rick de Vries. "Dit varieert per concessie (gebieden waar de vervoerder mag rijden, red.) en per periode, maar ligt tussen de tien à vijftien procent."

Dat de dienstregelingen 'maar' maar met tien procent zijn afgenomen, is te danken aan de staatssteun die de vervoersbedrijven ontvangen, de zogenoemde 'beschikbaarheidsvergoeding ov' (BVOV). Volgens EBS zijn vooral het aantal bussen op de drukste lijnen teruggebracht. "Dat is wel vervelend, maar nog te overzien", aldus EBS. "Het is veel vervelender wanneer er bij jou in de buurt helemaal geen bus meer rijdt, of nog maar één keer per uur."

Snijden in de dienstregeling

En die situatie komt steeds dichterbij, want de BVOV houdt aan het einde van het jaar op. "Terwijl we nog lang niet op het niveau van voor corona zitten", legt de woordvoerder van EBS uit. "Zonder die steun moet de dienstregeling nog verder teruggeschroefd worden." Ook Transdev bevestigt dat er gesneden moet worden in de dienstregeling, mocht er geen oplossing komen. 

De BVOV liep eerst tot 1 september 2022, maar die is op 14 april voor een laatste keer verlengd tot het einde van dit jaar. "De keuze om vanaf 2023 geen vangnet meer te bieden aan het ov baart ons grote zorgen", aldus Gerrit Spijksma, voorzitter van branchevereniging OV-NL. "Wanneer dit besluit niet heroverwogen wordt en de reizigers niet allemaal terugkomen, gaat dit grote consequenties hebben voor de beschikbaarheid van mobiliteit, want de vervoerbedrijven moeten dan fors snijden in het aanbod."

"Dat kan natuurlijk niet", reageert Freek Bos ontsteld. Bos is directeur van reizigersvereniging Rover. "Je kunt je toch niet voorstellen dat je niet meer naar jouw werk kunt omdat de bus niet rijdt."

De effecten van het snijden in de dienstregeling houden volgens Bos niet op bij de bushalte. Mensen zonder eigen auto of rijbewijs kunnen bijvoorbeeld vereenzamen of geen belangrijke mantelzorg meer leveren. Als de late bussen wegvallen wordt het ook voor horeca- of zorgpersoneel een stuk lastiger om na een avonddienst thuis te komen. "Daarnaast hebben we ook een stikstofprobleem. Dan zegt het Rijk dat er meer openbaar vervoer moet komen, maar wat ze doen is totaal het tegenovergestelde", aldus Bos. "Schiet mij maar lek."

Krap bij kas en personeelstekort

Met name het wegblijven van toeristen en forensen in het streekvervoer zorgen ervoor dat de vervoerders nu nog krap bij kas zitten. "Nu komen de toeristen langzaam wel wat terug", merkt de woordvoerder van EBS op. "Maar voor de forensen is de verwachting dat die veel meer thuis zullen werken. Dit zal een blijvend effect hebben."

Ook het personeelstekort slaat de vervoerssector niet over. Transdev heeft dagelijks moeite om alle diensten gevuld te krijgen. "En dat is over de gehele sector een uitdaging", ligt de woordvoerder van EBS toe. Tijdens corona was er sprake van een hoger ziekteverzuim. "Waardoor we een beroep moesten doen op andere collega's. Dat verhoogt de druk op het personeel."

Alle vervoerders zijn hard op zoek naar nieuw personeel, bevestigt ook De Vries. "Dus we vissen in dezelfde vijver. Daarnaast betekent een opleiding (2-4 maanden) van een chauffeur dat dit ook nog enige tijd kost voordat hij of zij zelfstandig kan rijden."

Toekomst van het ov

Uit prognoses van het kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid blijkt dat reizigers niet meteen na de coronajaren terugkeren naar het openbaar vervoer, maar dat dit een geleidelijk proces is. Het Kennisinstituut heeft berekend dat het ov pas na 2025 op het niveau komt van ‘voor corona’.

"Het aanbod van openbaar vervoer in Nederland moet overal op peil blijven, alleen dan blijft het aantrekkelijk en mogelijk om met het ov te reizen", aldus Spijksma. "Want welke overheid wil mensen nu mobiliteit ontzeggen of de auto injagen?"

Zowel EBS en Transdev zijn in gesprek met de provincie en de vervoersregio's over de situatie.

Het kabinet wil te allen tijde voorkomen dat scholen en kinderdagverblijven dicht moeten als het coronavirus opnieuw oplaait. Dat heeft Minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid bevestigd nu het aantal coronabesmettingen weer lijkt op te lopen. Vindt u dit een wijs besluit?